Marketupdate

Tag: japan

  • Japan gaat meer bankbiljetten drukken

    Het Japanse ministerie van Financiën wil meer bankbiljetten van ¥10.000 laten drukken, omdat steeds meer spaarders geld van de bank halen en omzetten in contant geld. Het briefje van tienduizend yen is het grootste biljet in Japan, met een waarde van omgerekend iets meer dan €80.

    In het fiscale jaar 2016 laat Japan 1,23 miljard van deze bankbiljetten drukken, dat zijn er 180 miljoen meer dan vorig jaar. In de periode van 2011 tot 2015 werden er in Japan gemiddeld 1,05 miljard briefjes van ¥10.000 bijgedrukt.

    Het ligt voor de hand dat de toename in grote bankbiljetten het gevolg is van de extreem lage rente. Spaargeld levert al geen rente meer op en de vrees is dat de introductie van negatieve rente door de centrale bank op termijn ook gevolgen zal hebben voor de spaarrente. Daarom geven steeds meer Japanners de voorkeur aan contant geld in een kluis boven een spaarrekening bij een bank.

    10000yen-banknote

    Japan laat meer bankbiljetten van 10.000 yen drukken

    Japan vlucht naar contant geld?

    Volgens econoom Hideo Kumano van het Dai-ichi Life Research Institute speelt ook de invoering van een nieuw registratiesysteem voor de belastingen een rol. Japanners die hun vermogen liever verborgen willen houden voor de overheid hebben uit voorzorg al een deel omgezet in contant geld.

    De hoeveelheid contant geld in omloop in Japan is het afgelopen jaar met 6,7% toegenomen, de grootste stijging in dertien jaar tijd. En het is vooral de vlucht van vermogen die in deze cijfers zichtbaar wordt, want de toename van de hoeveelheid contant geld komt bijna geheel voor rekening van het grootste bankbiljet van ¥10.000. Daarvan zijn er nu 6,9% meer in omloop dan een jaar geleden, terwijl het aantal kleinere bankbiljetten van ¥5.000 en ¥1.000 slechts met 0,2% en 1,9% is toegenomen.

    Lees ook:

  • Japanners vluchten in goud door negatieve rente

    Door de extreem lage rente neemt ook de vraag naar goud in Japan weer toe, zo verklaarde de grootste goudhandelaar van het land tegenover Bloomberg. De goudprijs is dit jaar al meer dan 17% gestegen, maar dat weerhoud de bevolking er niet van een deel van hun spaargeld om te zetten in goud. Het besluit van de Bank of Japan om het voorbeeld van de ECB te volgen met negatieve rente geeft spaarders in Japan een extra reden tot goud kopen.

    “Veel consumenten maken de afweging dat het beter is om spaargeld om te zetten in goud als veilige haven, dan om het op een bankrekening te zetten die bijna geen rente oplevert”, zo verklaarde Takahiro Ito van goudhandelaar Tanaka Kikinzoku Kogyo tegenover Bloomberg.

    Lees verder bij Goudstandaard

    gold-bars-japan

    Japanners kiezen voor goud nu spaargeld bijna niets meer oplevert

  • Japanners stoppen massaal contant geld in kluisjes

    De komst van een negatieve rente doet veel Japanners besluiten geld van de bank te halen en in een kluisje te bewaren, zo schrijft de Wall Street Journal. Onlangs introduceerde de Bank of Japan een negatieve rente, maar daar blijkt de spaarzame bevolking niet van gediend. Ze pinnen op grote schaal contant geld, om dat vervolgens thuis in een kluisje te bewaren.

    Japan is in zekere zin een voorbode voor wat Europa en de Verenigde Staten te wachten staat, omdat het Aziatische land al veel langer worstelt met een combinatie van zeer hoge schulden, een zwakke economische groei en een extreem lage rente. Nu de centrale bank probeert een negatieve rente door te drukken haken spaarders massaal af en vluchten zij in een spaarmiddel waar ze geen rente over hoeven te betalen, namelijk contant geld.

    Run op kluisjes in Japan

    De Wall Street Journal bericht dat de verkopen van kluisjes in Japan momenteel 2,5 keer zo hoog liggen als in dezelfde periode vorig jaar. Wie nu nog een kluisje wil kopen heeft minder keuze of moet een paar weken geduld opbrengen, omdat er onvoldoende voorraad is om aan de plotselinge vraag te kunnen voldoen.

    Safe_iconDe run op kluisjes is goed te begrijpen als je bedenkt dat de spaarrente in Japan vrijwel nul procent procent is. Zelfs als je de Japanse overheid voor 10 jaar geld wilt uitlenen hoef je daar als belegger of spaarders inmiddels geen rentevergoeding meer voor te verwachten.

    Spaarders die de volatiliteit van de aandelenmarkt niet aandurven hebben dus niet veel andere mogelijkheden meer dan contant geld of edelmetalen, waarvan eerstgenoemde bij het grote publiek nog steeds het meest vertrouwd is.

    Meer contant geld in omloop

    De hoeveelheid contant geld in omloop ten opzichte van de omvang van de Japanse economie is vandaag de dag drie keer zo groot als in 1995, zo concludeerde de Japanse nieuwsbrief The Oriental Economist eerder deze maand. Die stijging is grotendeels te verklaren door het feit dat meer Japanners door de lage rente besluiten spaargeld in de vorm van bankbiljetten aan te houden en weg te halen bij de bank.

    “Volgens de Bank of Japan zou een negatieve rente een vlucht richting meer risicovolle beleggingen met een hoger rendement uitlokken, maar in plaats daarvan schuiven spaarders hun vermogen in contant geld dat helemaal niets oplevert”, zo schrijft de auteur van de nieuwsbrief, Richard Katz.

    De Bank of Japan hoopt dat een beleid van negatieve rente de economie aanjaagt, omdat het op deze manier voor consumenten en bedrijven nog goedkoper wordt om geld te lenen voor investeringen, consumptieve bestedingen of de aanschaf van bijvoorbeeld een huis of een appartement. Maar het probleem blijkt helemaal niet aanbod gedreven, maar juist vraag gedreven te zijn. Er is genoeg geld beschikbaar, maar mensen willen het niet uitgeven.

    cash-circulation-japan

    Veel meer contant geld in omloop in Japan door de negatieve rente (Bron: WSJ)

  • Bank of Japan introduceert negatieve rente

    De Bank of Japan hanteert sinds vandaag een negatieve rente van 0,1% op tegoeden die commerciële banken parkeren bij de centrale bank. Daarmee volgt de centrale bank het voorbeeld van de ECB en de Zwitserse centrale bank, die op het moment van schrijven een negatieve depositorente van respectievelijk 0,3% en 0,75% hanteren. De negatieve rente moet Japanse banken aansporen meer geld uit te lenen aan consumenten en het bedrijfsleven en minder tegoeden te parkeren bij de centrale bank.

    Negatieve rente

    Een negatieve depositorente is voor centrale banken een vrij omslachtige en indirecte methode om de inflatie naar het gewenste hogere niveau te krijgen. Banken zullen hun spaarrente verlagen, maar het wordt ook goedkoper om als consument of bedrijf geld te lenen. De gedachte achter dit rentebeleid is dat de bevolking gestimuleerd wordt meer te consumeren en te investeren en minder te sparen. Als dat lukt komt er meer geld in omloop en neemt ook de omloopsnelheid van het geld toe, twee factoren die de inflatie kunnen aanjagen.

    bank-of-japanDe Japanse centrale bank worstelt al jaren met een hardnekkige schulddeflatie. De Japanse economie is bijna kapot gestimuleerd met kredieten en moet nu een moeizaam aanpassingsproces doorlopen waarbij de reële schuldenlast via de inflatie naar een lager niveau gebracht moet worden.

    Sinds 2011 is het balanstotaal van de Bank of Japan als gevolg van monetaire verruiming geëxplodeerd van 100 biljoen yen tot bijna 350 biljoen yen. Dit is schuldpapier zoals staatsobligaties, maar het zijn ook aandelen van ETF’s die de centrale bank iedere maand uit de markt haalt om de aandelenkoersen te ondersteunen. Is Japan op weg naar een hyperinflatie?

    Lees ook:

    balans-bank-of-japan

    Balanstotaal Bank of Japan sinds 1970

  • Japan leent 10 jaar voor 0,19%

    De rente op 10-jaars staatsleningen van de Japanse overheid bereikte deze week een nieuw dieptepunt van 0,19%. Beleggers zoeken een veilige haven en kiezen voor Japanse staatsobligaties, omdat dit schuldpapier zeer liquide is. ABN Amro schreef een week geleden in haar wekelijkse valutarapport dat de Japanse yen haar status van veilige haven versterkt heeft, omdat de munt in het geweld van de wereldwijd dalende aandelenkoersen en de wereldwijde valutaoorlog bijzonder goed stand weet te houden. In de eerste week van dit jaar steeg de waarde van de yen met 2% ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

    De extreem lage rente op Japanse staatsleningen suggereert een zeer gering risico, maar het ligt er maar net aan hoe je daar naar kijkt. Nominaal gezien is de Japanse yen absoluut een veilige munt, omdat Japan een eigen centrale bank heeft die altijd geld kan bijdrukken en de markt kan ondersteunen met het opkopen van staatsobligaties en aandelen. Maar daarin schuilt ook een gevaar, want valutaspecialist Georgette Boele van de ABN Amro schreef in haar valutarapport van 7 januari dat een verdere waardestijging van de yen meer monetaire stimulering door de centrale bank kan uitlokken.

    japan-bondyield-10yr

    Japanse 10-jaars staatsobligaties hebben een historisch lage rente van 0,19% (Grafiek via Holger Zschaepitz)

    Tip: Maakt u zich zorgen om uw vermogen? Overweeg dan eens wat spreiding aan te brengen met fysiek goud. Door de geschiedenis heen heeft dit edelmetaal haar waarde weten te behouden, in tegenstelling tot veel valuta. Het is niet voor niets dat zelfs centrale banken nog steeds aanzienlijke goudreserves aanhouden. Wilt u goud kopen, Goudstandaard is een betrouwbare aanbieder van fysiek goud, zilver en platina met mogelijkheden tot opslag van edelmetaal dankzij AFM vergunning.

  • Bank of Japan bezit meeste staatsobligaties

    De meeste staatsobligaties van de Japanse overheid staan inmiddels op de balans van hun eigen centrale bank, zo meldt Bloomberg. Eind september beschikte de centrale bank over 315 biljoen yen (omgerekend €2,4 biljoen) aan langlopend schuldpapier, iets meer dan 30% van de totale Japanse staatsschuld. Dat was voor het eerst meer dan de hoeveelheid staatsobligaties in handen van financiële instellingen, die gezamenlijk 28,4 procent van het schuldpapier bezitten.

    De Bank of Japan koopt al sinds maart 2013 onafgebroken staatsobligaties als onderdeel van een stimuleringsprogramma dat erop gericht is de inflatie aan te jagen. Tot op heden met weinig succes, want mede door de daling van de olieprijs zakte de inflatie de afgelopen maanden weer terug naar nul procent. Een rondvraag door Bloomberg leert dat weinig economen er vertrouwen in hebben dat de inflatie binnen afzienbare tijd weer naar de gewenste 2% gaat.

    japan-qe-bondholdings

    Meeste staatsobligaties in handen van Japanse centrale bank (Bron: Bloomberg)

    Weinig liquiditeit

    Omdat de Japanse centrale bank steeds meer staatsobligaties opkoopt is er een kunstmatige schaarste aan kwalitatief goed schuldpapier ontstaan. Beleggers die hun vermogen tijdelijk willen parkeren doen dat graag in staatsleningen, maar het aanbod daarvan wordt steeds kleiner. Uit een recente peiling van de Bank of Japan kwam naar voren dat een kwart van de obligatiehandelaren ontevreden is over de beperkte liquiditeit van deze veilige haven.

    Ondanks deze kritiek blijft de gouverneur van de centrale bank, Haruhiko Kuroda, van mening dat zijn beleid werkt. Dat leest hij af aan het feit dat vermogensbeheerders het aandeel staatsobligaties in hun portefeuille afbouwen ten gunste van andere beleggingen, terwijl de rente op de staatsleningen laag blijft.

    Geen limieten

    Volgens gouverneur Kuroda zijn er geen limieten op het gebied van monetaire verruiming. De centrale bank blijft evenveel staatsleningen opkopen, maar zal zich voortaan richten op schuldpapier met een looptijd van 7 tot 12 jaar (in plaats van 7 tot 10 jaar). Staatsleningen met een looptijd tot vijf jaar worden al tegen een negatieve rente verhandeld als gevolg van het QE-programma. Om voor tien jaar geld uit te lenen aan Japan moet je als belegger vandaag de dag genoegen nemen met 0,27% rente. Zwitserland is het enige land ter wereld dat momenteel goedkoper leent dan Japan.

    ‘Japan scenario’

    Ondanks alle stimulering zijn de meeste economen zijn er niet van overtuigd dat de Bank of Japan haar inflatiedoelstelling van twee procent zal halen, zo bleek uit een rondvraag van Bloomberg. Japan wordt vaak als een voorbeeld gezien voor de rest van de Westerse wereld, omdat het land net als veel Westerse landen kampt met een extreem hoge schuldenlast en een zwakke economische groei. Het is onvermijdelijk dat Japan vroeg of laat haar schulden zal moeten wegstrepen. Dat kan bijvoorbeeld door alle schuldverplichtingen aan haar eigen centrale bank door te strepen. Is dat ook een toekomstscenario voor Europa en de Verenigde Staten? Lees meer:

  • Documentaire: Princes of the Yen

    princesoftheyenPrinces of the Yen is een documentaire over de macht van centrale banken, gebaseerd op een boek van professor Richard Werner. Werner deed in de jaren ’90 onderzoek naar de economische crisis in Japan, waarbij de aandelenkoersen en huizenprijzen met meer dan 80% daalden. Deze documentaire onthult de werkelijke oorzaak van de deflatoire depressie waar het land nog steeds in gevangen zit.

    In de documentaire komt professor Werner zelf ook veelvuldig aan het woord. Hij legt uit hoe centrale banken opereren en hoe zij proberen de economie te ‘sturen’. De makers van de documentaire laten zien dat centrale banken daar maar tot zekere hoogte toe in staat zijn. Zo dreigt Europa in dezelfde deflatoire crisis weg te zakken als het Japan van 25 jaar geleden. Een lezer van Marketupdate tipte ons over deze documentaire van anderhalf uur, die gratis te bekijken is op Vimeo en Youtube.

  • Nikkei sluit 7,7% hoger

    De Japanse Nikkei index is vandaag met een winst van 7,7% gesloten, de grootste koerswinst op één dag sinds oktober 2008. Beleggers waren positief gestemd over de belastingverlaging voor bedrijven die premier Shinzo Abe bekendmaakte. De Nikkei steeg naar 18.770,51 punten en is daarmee terug op het niveau van 31 augustus. Ook elders in Azië was de stemming op de beurzen positief. De Hang Seng index in Hong Kong steeg 3,2% en de beurs van Australië ging met 3% omhoog.

    Beleggers verwachten meer stimuleringsmaatregelen in China en denken dat daarmee de economie weer zal aantrekken. De Shanghai Composite behaalde een bescheiden winst van 1,5%, nadat de regering had bekendgemaakt dat grote bouwprojecten versneld uitgevoerd zullen worden. Ook onthulden de Chinese autoriteiten een nieuwe stimulans voor beleggers: zij hoeven voortaan geen dividendbelasting meer te betalen op aandelen die ze al meer dan een jaar in de portefeuille hebben. Met deze maatregel probeert men beleggers richting een lange termijn beleggingsstrategie te duwen. De Chinese beurs steeg dit jaar heel hard, omdat veel beleggers er alleen voor de snelle winst instapten.

    nikkei-beurs-japan

    Japanse beurs boekt flinke winst

  • ‘Japan moet yen gebruiken voor handel met Rusland’

    Tadashi-MaedaJapan moet haar eigen valuta gebruiken in de handel met Rusland, zo bepleitte Tadashi Maeda van de Japan Bank for International Cooperation tijdens het Eastern Economic Forum. Op dit moment is de Amerikaanse dollar de meest gebruikte valuta in het handelsverkeer tussen Rusland en Japan, maar dat wil de Japanse bankier graag veranderen. “We stellen voor dat onze Russische partners de mogelijkheid overwegen om de yen te gebruiken als aanvullende valuta”, zo verklaarde Maeda tijdens het rondetafelgesprek tussen Rusland en Japan.

    Andrey Sapelin van de Russische VEB bank zei in hetzelfde gesprek dat Rusland al pro-actief nadenkt over het gebruik van andere valuta dan Amerikaanse dollars. “We werken samen met onze handelspartners aan instrumenten om kapitaal te beschermen tegen de invloeden van derden”, zo verklaarde hij tijdens het rondetafelgesprek. Het is dus goed denkbaar dat Japanse en Russische bedrijven voor de onderlinge handel op termijn daadwerkelijk yen gaan gebruiken. In het grensgebied tussen China en Rusland worden de valuta van beide landen sinds kort al geaccepteerd.

  • “Bank of Japan moet extra monetaire stimulering toepassen”

    Een belangrijke adviseur van de Japanse regering heeft dinsdag gezegd dat de Bank of Japan aanvullende monetaire stimulering moet overwegen als de Japanse yen verder in waarde stijgt. Als de Japanse valuta teveel in waarde stijgt worden alle inspanningen om de munt goedkoper te maken weer teniet gedaan. Het ‘Abenomics’ stimuleringsprogramma is gebaseerd op een actief wisselkoersbeleid, waarbij de goedkope munt de export moet aanjagen.

    “Japan hoeft niet te reageren op iedere verandering in de aandelenkoersen, maar als de onrust een waardestijging van de yen tot gevolg heeft, dan moet ze overwegen monetaire stimuleringsmaatregelen te nemen”, zo verklaarde hoogleraar Koichi Hamada van de Yale University tegenover de Wall Street Journal.

    japan-monetary-base

    Monetaire basis Japan is explosief gestegen sinds ‘Abenomics’

  • Japan investeert $110 miljard in infrastructuur Azië

    Japan gaat de komende vijf jaar in totaal $110 miljard investeren in het verbeteren van de infrastructuur van Azië, een stijging van 30% ten opzichte van de afgelopen jaren. Het plan, dat vandaag door de Japanse premier Shinzo Abe werd onthuld, voorziet onder andere in de aanleg van nieuwe wegen en spoorlijnen. Daarbij zal ook het nodige bedrag opzij worden gezet voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen en de verbetering van de luchtkwaliteit. “Onze bedoeling is om deze middelen te gebruiken om hoogwaardige en innovatieve infrastructuur aan te leggen door Azië, vanuit een lange termijn visie”, zo lichtte de premier van Japan toe.

    De helft van het bedrag wordt uitgegeven via overheidsinstanties en de andere helft vindt een bestemming in samenspraak met de Asian Development Bank (ADB). Deze bank moet niet verward worden met de nieuwe Chinese investeringsbank (AIIB), waar inmiddels al 57 landen zich bij hebben aangesloten. Japan en de Verenigde Staten werden compleet verrast door het Chinese initiatief, waar ook Europese bondgenoten van de VS als Groot-Brittannië, Duitsland en Frankrijk aan wilden deelnemen.

    Chinese investeringsbank

    Japan en de VS doen niet mee aan het Chinese alternatief en houden vast aan 'Westerse' instituten als de Wereldbank en Aziatische Ontwikkelingsbank (ADB). Ze trekken de transparantie van de Chinese tegenhanger in twijfel en vrezen dat China in de aanleg van nieuwe infrastructuur het minder nauw zal nemen met de bescherming van het milieu. Japan en China ontmoeten elkaar op 6 juni om te praten over een mogelijke deelname aan de Chinese AIIB, maar of dat echt tot concrete stappen zal leiden is nog maar de vraag. Vorige maand besloten Japan en de VS dat de Wereldbank en de Aziatische Ontwikkelingsbank (ADB) moeten samenwerken met de Chinese tegenhanger in het verstrekken van leningen. Het was de bedoeling dat de AIIB begin 2016 al zou kunnen beginnen met het verstrekken van leningen uit het potje van $100 miljard, maar het is niet zeker of alle voorbereidingen tegen die tijd klaar zijn en het geld daadwerkelijk beschikbaar is.

    Shinzo-Abe

    Japan investeert $110 miljard in infrastructuur Azië