Marketupdate

Tag: tapering

  • Kan de aandelenmarkt zonder stimulering centrale banken?

    Het is alweer negen jaar geleden dat de aandelenmarkt in de Verenigde Staten haar bodem bereikte. De S&P 500 staat op het moment van schrijven op ongeveer 2.800 punten, ruim vier keer zoveel als het dieptepunt van 666 punten in het voorjaar van 2009. Een uitmuntende prestatie, ware het niet dat deze rally gepaard ging met het grootste monetaire experiment in de geschiedenis van centrale banken.

    Sinds het uitbreken van de financiële crisis hebben de zes grootste centrale banken met verschillende soorten stimuleringsprogramma’s meer dan $12.000 miljard aan hun balans toegevoegd. De meeste centrale banken kochten schuldpapier op om de obligatiemarkt liquide te houden, terwijl andere centrale banken intervenieerden door aandelen (Bank of Japan) en vreemde valuta (Swiss National Bank) op te kopen.

    Centrale banken willen stimulering afbouwen (Grafiek via Zero Hedge)

    Wat als centrale banken de geldkraan dichtdraaien?

    Deze monetaire stimulering pakte goed uit voor aandelen, want door de lage rente konden bedrijven goedkoop lenen en werd de aandelenmarkt een interessant alternatief voor het spaargeld. Maar wat gaat er met die aandelenkoersen gebeuren als centrale banken straks de geldkraan dichtdraaien?

    De Federal Reserve is al begonnen met het afbouwen van haar balans en het verhogen van de rente, al gaat dat in zeer kleine stapjes. De ECB is voornemens later dit jaar haar opkoopprogramma af te bouwen, terwijl de gouverneur van de Bank of England recent nog gezegd heeft dat het tijd wordt om weer een renteverhoging door te voeren.

    Natuurlijk geldt ook hier het principe van ‘eerst zien en dan geloven’, maar als centrale banken daadwerkelijk de geldkraan dichtschroeven kan dat wel eens zeer negatief uitpakken voor zowel aandelen als staatsobligaties. Zoals onderstaande grafiek laat zien is er namelijk een sterke correlatie tussen de wereldwijde aandelenindex MSCI World en de aankopen van centrale banken.

    Wat betekent terugdraaien van monetaire stimulering voor aandelen? (Bron: Citi Research)

    Is de nieuwe koers van centrale banken niet ingeprijsd?

    Volgens de efficiënte markttheorie zou de aangekondigde koerswijziging van centrale banken inmiddels ingeprijsd moeten zijn in de waardering van aandelen en obligaties, maar daar lijkt nog geen sprake van te zijn. Volgens analist Matt King van Citi is dat wel te verklaren, omdat deze theorie alleen opgaat voor markten die zeer liquide zijn. Daar is echter niet altijd sprake van, zeker niet in obligatiemarkten die langzaam aan gedomineerd worden door centrale banken. Als voorbeeld noemt hij de markt voor Italiaanse staatsobligaties, waar de centrale bank de laatste jaren de belangrijkste koper was van het schuldpapier.

    Valt de centrale bank als koper van obligaties weg, dan is het lastig te voorspellen waar de koers heen zal gaan. Dat kan het einde betekenen van een lange periode met uitzonderlijk weinig volatiliteit en het begin van een nieuwe periode met meer onzekerheid. De lage volatiliteit van de laatste tijd moet volgens King daarom ook niet verward worden met een laag risico.

    Lage volatiliteit is niet hetzelfde als weinig risico

    Durven centrale banken dit risico te nemen en het stimulerende beleid terug te draaien dat de aandelenmarkt en de economie de laatste jaren zo ondersteund heeft? Of zullen ze er al snel achter komen dat ’tapering’ binnen dit geldsysteem een onmogelijke opgave is?

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Draghi: “Tapering is niet besproken”

    Draghi: “Tapering is niet besproken”

    De ECB heeft niet gesproken over het afbouwen van het stimuleringsprogramma, zo verklaarde Draghi tijdens de persconferentie van de ECB. Ook ziet de centraal bankier nog geen reden om de markt voor te bereiden op een einde van het QE-programma, omdat er volgens hem nog geen sprake is van bubbels in de economie. Ook liet hij weten dat nog genoeg staatsobligaties en bedrijfsobligaties op de markt te vinden zijn om het stimuleringsprogramma voort te zetten.

    Volgens Draghi werkt het monetaire beleid van de centrale bank naar behoren, omdat de lage rente zorgt voor een versoepeling van de kredietverlening. Sinds 2014 heeft de lage rente gezorgd voor 1,4% meer inflatie en 1,3% meer economische groei. Hij verwees daarbij naar de resultaten van het laatste kwartaalrapport van de centrale bank over de kredietverlening in de Eurozone. Dat is opvallend, want uit datzelfde rapport blijkt ook dat banken steeds meer hinder ondervinden van de negatieve rente.

    ‘Hervormen en stimuleren’

    Volgens de ECB ligt er ook voor overheden een taak weggelegd om het herstel van de economie te bespoedigen. Met structurele hervormingen en fiscale stimulering moet een gunstiger klimaat ontstaan voor bedrijven om te investeren. Wel moeten overheden daarbij de Europese begrotingsregels in het oog houden.

    De Europese Commissie publiceerde in 2014 een rapport met een stappenplan om de monetaire unie te versterken. In dat plan staat beschreven hoe de monetaire unie versterkt zal worden met oprichting van een fiscale en financiële unie.

    draghi

    Draghi: “Tapering is niet besproken”

  • Goud en zilver report (Week 12)

    De goudprijs daalde de afgelopen week van €994,60 naar €967,32 per troy ounce (-2,74%), terwijl de prijs van een kilo zilver zakte van €495,41 naar €473,58 per kilo (-4,41%). In dollars zakte de goudprijs van $1.383,31 naar $1.334,36 per troy ounce (-3,54%) en ging de zilverkoers onderuit van $21,44 naar $20,32 per troy ounce (-5,22%). Beide edelmetalen werden begin deze week al in de verkoop gedaan, nadat duidelijk werd dat de inwoners van de Krim zich in grote meerderheid wilden aansluiten bij Rusland. Ook de uitspraken van Janet Yellen wisten de prijzen van goud en zilver onder druk te zetten.

    Goudprijs in euro per troy ounce

    Goudprijs in euro per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

    Zilverprijs in euro per kilogram

    Zilverprijs in euro per kilogram (Bron: Goudstandaard)

    Referendum

    Hoe onrechtmatig het referendum ook mag zijn, het volk heeft haar voorkeur luid en duidelijk uitgesproken. De uitslag van het referendum bracht Europa en de VS niet in een positie om harde taal uit te slaan naar Rusland. Het bleef beperkt tot sancties die de Russen niet op andere gedachten zullen brengen. De wederzijdse afhankelijkheid van Rusland en Europa maakt het voor beide partijen moeilijk zware economische straffen op te leggen. Het wordt een heus schaakspel en Europa noch de VS kan het zich permitteren een misstap te maken die tot escalatie leidt.

    Tapering

    Woensdag maakte Janet Yellen bekend dat de Federal Reserve het stimuleringsprogramma, dat we kennen als quantitative easing (QE), opnieuw met $10 miljard af naar $55 miljard per maand afbouwt. Gedurende het jaar wil de Amerikaanse centrale bank het stimuleringsprogramma in stapjes van $10 miljard volledig afbouwen, zodat er begin volgend jaar helemaal geen staatsobligaties en hypotheekleningen meer opgekocht worden. Halverwege 2015 zou zelfs de rente weer wat omhoog kunnen, als we de prognoses van de centrale bank volgen. Of de Federal Reserve haar balanstotaal daarna ook weer kan verkleinen valt te betwijfelen. Op de financiële markten daalden de prijzen van goud en zilver en ging de wisselkoers tussen de euro en de dollar omlaag. Bereikte de euro begin deze week nog een niveau van $1,3940, eind van de week stond er $1,3796 op de borden. In een week tijd werd de euro dus 1% zwakker ten opzichte van de dollar.

    De euro wordt iets goedkoper door uitspraken Yellen

    De euro wordt iets goedkoper door uitspraken Yellen (Bron: Yahoo Finance)

    Jeugd koopt goud

    Zaterdag konden we op de voorpagina van de Telegraaf lezen dat met name jongeren steeds vaker goud kopen. Deze doelgroep heeft steeds minder vertrouwen in de pensioenen en heeft door de extreem lage rente steeds meer reden om goud te kopen. Volgens Jaap Raijmans, directeur van Goudstandaard, kiezen jonge mensen die wat spaargeld hebben er steeds vaker voor om een deel daarvan om te zetten in fysiek goud. Het hele artikelen is te lezen in de Telegraaf en een korte versie van het artikel is online te vinden.

  • Kazachstan devalueert munt met 19%

    Kazachstan devalueert haar munt met 19% tegenover de dollar, zo schrijft Bloomberg vandaag. De centrale bank liet de wisselkoers oplopen van 155 tot 185 tenge tegenover de Amerikaanse dollar. Het is de grootste devaluatie sinds februari 2009, toen de munteenheid van Kazachstan van de één op de andere dag 21% van haar waarde verloor. De centrale bank devalueert de tenge om een uitstroom van de valutareserves voor te zijn.

    Door de tapering van de Federal Reserve stroomt er geld terug van de opkomende naar de ontwikkelde economieën. Als gevolg daarvan staat de waarde van de Russische roebel, de Turkse lira, de Argentijnse peso, de Zuid-Afrikaanse rand, de Indiase roepie en tal van andere valuta onder druk. Een index van twintig verschillende valuta van opkomende landen is de afgelopen twaalf maanden al met 10% gezakt ten opzichte van de dollar.

    Kazachstan verrast valutamarkt

    De devaluatie van de tenge kwam voor velen als een verrassing, aangezien de centrale bank nog niet zo lang geleden benadrukte dat de wisselkoers stabiel zou blijven. De valutareserve van het centraal-Aziatische land bestaat voor het grootste deel uit Russische roebels, euro's en Amerikaanse dollars en heeft een omvang van omgerekend $24,5 miljard. Een zwakkere munt moet de concurrentiepositie van Kazachstan verbeteren en valutaspeculanten de wind uit de zeilen nemen. Volgens Vladimir Osakovskiy van Bank of America in Moskou is deze devaluatie groot genoeg om de druk op de munt te verlichten.

    Hedge tegen devaluatie

    De beurs van Kazachstan steeg met 12% en wist dus niet het volledige waardeverlies van de munt goed te maken. Voor buitenlandse beleggers die omrekenen naar euro's of dollars blijft er onderaan de streep een verlies van een paar procent over. Goud bleek een betere bescherming te bieden tegen de devaluatie van de munt, want de goudprijs steeg in één keer van iets meer dan 197.000 naar meer dan 236.000 tenge per troy ounce. Een stijging van bijna 20%, niet geheel toevallig bijna hetzelfde percentage waarmee de tenge gedevalueerd werd ten opzichte van de dollar...

    Goudprijs in Kazachstan na devaluatie tenge

    Goudprijs in Kazachstan na devaluatie tenge

  • Vooruitblik op de FOMC met Sander Boon

    De financiële markten kijken vol verwachting uit naar wat Bernanke vanavond om 8 uur gaat zeggen over het monetaire beleid van de centrale bank. In aanloop naar de FOMC meeting daalden de aandelenkoersen en zakte de 10-jaars rente op Amerikaanse staatsobligaties. De laatste dagen zien we ook dat beleggers zich terugtrekken uit opkomende markten, met grote bewegingen op de valutamarkt tot gevolg. De goudkoers is de laatste dagen juist weer wat gestegen.

    Ook Marketupdate blikt vooruit op de FOMC toespraak, de laatste van Ben Bernanke. Met de persconferentie in het vooruitzicht stelden we politicoloog en goudkenner Sander Boon een aantal vragen.

    Vanavond krijgen we de resultaten van de FOMC meeting. Verwacht je dat de Fed later deze week het stimuleringsprogramma verder gaat afbouwen?

    Gezien de stijging van de rente op Amerikaanse staatsobligaties en de devaluatie van valuta van en de kapitaalstromen uit de emerging markets als gevolg van kapitaalvlucht ligt het niet in lijn der verwachting dat de Federal Reserve het stimuleringsprogramma verder af gaat bouwen.

    De Federal Reserve zegt haar beleid vooral af te stemmen op de ontwikkeling van de Amerikaanse arbeidsmarkt. Wat is jouw mening daar over?

    De werkloosheid is niet de indicator waar de Fed primair naar kijkt. De centrale bank let vooral op de gezondheid van het financiële systeem, omdat ze weet dat hoge werkloosheid een resultante is van ongezonde financiële markten. De Federal Reserve zal daarom haar monetaire beleid voornamelijk afstemmen op de ontwikkelingen in de schaduwbankmarkt, repo market, de handel voor eigen rekening door Amerikaanse banken, de huizenmarkt en de kredietverlening van banken aan burgers en bedrijven.

    Zolang het financiële systeem aan het infuus ligt van centrale banken, is een stagnerende economie en hoge werkloosheid bijna gegarandeerd. Daardoor kan de Federal Reserve wel zeggen dat haar beleid is afgestemd op de arbeidsmarkt, maar dat is slechts een dekmantel. Het beleid van de centrale bank afstemmen op de ontwikkeling van de werkloosheid en net zoiets als het paard achter de wagen spannen. Maar het klinkt natuurlijk wel beter dan te moeten vertellen dat je banken en financiële instellingen schraagt op kosten van de belastingbetaler.

    In 2013 bouwde het buitenland haar positie in Amerikaanse staatsobligaties een aantal maanden op rij af. Daarna begon het buitenland weer meer staatsobligaties te kopen. Hoe verklaar je die ontwikkeling?

    De markt van vraag en aanbod van Amerikaanse staatsobligaties is erg on-transparant, omdat een grote vraag wordt uitgeoefend door de officiële sector. De rest van de wereld heeft vooralsnog geen belang bij een crisis op de obligatiemarkt. Daarom blijven landen als China en Japan toch staatsobligaties kopen. Politici en toezichthouders zijn daarin ook gewoon mensen. Ze willen niet dat er onder hun regeerperiode ‘ongelukken’ gebeuren.

    Wat wil de Federal Reserve bereiken met de aanhoudende interventie op de obligatiemarkt?

    De Federal Reserve doet haar uiterste best om de rust op de markt voor Amerikaanse staatsobligaties te behouden. Ze probeert de middellange en lange rente laag en stabiel te houden en de korte rente positief. Vooral dat laatste is moeilijk, omdat de vlucht naar liquiditeit tijdens crises een neerwaartse druk geeft op de rente van kortlopende staatsobligaties.

    De Amerikaanse centrale bank speelt inmiddels niet alleen de rol van lender of last resort, ze kan ook optreden als laatste verstrekker van onderpand voor het financiële systeem. Dat betekent dat de Federal Reserve - zodra er opnieuw een wereldwijde financiële crisis uitbreekt - haar grote voorraad Treasuries op de balans als onderpand aan kan bieden aan banken en andere financiële instellingen. Op die manier wordt de geldmarkt ondersteund en blijft de korte rente positief. Het optuigen van deze mogelijkheid door de Fed is een van de signalen dat het financiële systeem nog lang niet normaal functioneert.

    Laatste FOMC meeting van Bernanke, kunnen we meer tapering verwachten?

    Laatste FOMC meeting van Bernanke, kunnen we meer tapering verwachten?

  • Grafiek: De tapering is overal

    In een recent rapport getiteld “Tapering Everywhere” van Sandler O’Neill kwamen we een interessante grafiek tegen die we u zeker niet willen onthouden. De grafiek laat zien wie het tekort van de Verenigde Staten de afgelopen jaren heeft gefinancierd. We zien een overzicht van september 2004 tot en met september 2013, aangevuld met schattingen voor de komende twee jaar.

    Ieder balkje vertegenwoordigt de totale aankopen van staatsobligaties van de Verenigde Staten gedurende een kwartaal, uitgedrukt in miljarden dollars. De donkerblauwe balkjes geven de aankopen weer van binnenlandse beleggers en de lichtblauwe balkjes die van buitenlandse beleggers (met name centrale banken in de rest van de wereld). De oranje balkjes weerspiegelen tenslotte de aankopen van Treasuries door de Federal Reserve.

    Niet alleen de Federal Reserve doet aan tapering

    Niet alleen de Federal Reserve doet aan tapering (Bron: "Tapering Everywhere" van Sandler O'Neill)

    Niet alleen de Federal Reserve doet aan tapering...

    Als we deze grafiek bestuderen kunnen we er verschillende conclusies uit halen. Als eerste valt ons op hoeveel staatsobligaties Amerikaanse beleggers en het buitenland kochten in de de eerste jaren van de crisis. De aankopen van de Federal Reserve waren op dat moment nog relatief klein, in vergelijking met de totale vraag naar Amerikaans schuldpapier. Tijdens het QE2 programma veranderde de dynamiek. De centrale bank kocht veel meer staatsobligaties op en compenseerde daarmee voor de netto verkopen van Treasuries binnen de VS. Het buitenland bleef de Amerikaanse tekorten financieren, maar verzamelde in 2013 veel minder Treasuries dan in voorgaande jaren. Onder het huidige QE3 programma financiert de Amerikaanse centrale bank een nog groter deel van de tekorten, zoals onderstaande grafiek mooi laat zien. Ondertussen bouwen zowel Amerikaanse beleggers als het buitenland hun aankopen van schuldpapier af. De maker van de grafiek verwacht dat de Federal Reserve spoedig haar QE3 programma zal afwikkelen en dat Amerikaanse beleggers dat verschil goed zullen maken. Maar hoe groot is die kans?

  • Lezers Marketupdate verwachten weinig van tapering

    Lezers van Marketupdate verwachten dat de tapering van de Federal Reserve slechts van korte duur is. Uit onze peiling van eind vorig jaar gaf bijna 70% van de respondenten aan dat het monetaire stimuleringsprogramma van de centrale bank weer zal worden opgeschroefd naar meer dan $75 miljard. Een kleine twintig procent denkt dat de tapering wordt voortgezet en dat de monetaire stimulering in de loop van 2014 wordt afgebouwd naar $50 tot $75 miljard per maand. Iets meer dan vijf procent is van mening dat de Amerikaanse centrale bank eind 2014 weer staatsobligaties en hypotheken terug kan verkopen aan de markt en dus van de balans kan halen. De resterende ~5% denkt dat de tapering wordt voortgezet naar minder dan $50 miljard per maand.

    Meeste Marketupdate lezers verwachten geen verdere tapering

    Meeste Marketupdate lezers verwachten geen verdere tapering

  • De dollarindex in 2014

    Onderstaande grafiek van de brede dollarindex oogt véél positiever dan die van de smalle dollarindex. Omdat er in de brede dollarindex muntkorf meer dalende valuta zitten zoals de Canadese dollar, de Australische dollar, de Braziliaanse real en de Japanse yen…

    De dollarindex sinds 1973

    De brede dollarindex sinds 1973 (Bron: St. Louis Fed)

     

    Stijgende dollarindex in 2014?

    De argumenten voor een stijgende dollarindex in 2014 zijn als volgt:

    • QE afwikkeling (tapering)
    • Reële en nominale stijging van de dollarrente
    • Daling van het begrotingstekort en handelstekort in de VS
    • De $4 biljoen op de FED balans zal niet in de interbancaire kredietmarkt komen en daarom niet bijdragen tot fractioneel reserve bankieren.

    Theoretisch steekt het dus allemaal mooi in elkaar. De FED (balans) ruilt enkel en alleen de ene asset (reserve-overschotten) voor de andere (US Treasuries & Mortgage Backed Securities) met hogere rente voor de reserve overschotten om te beletten dat er geen hyper fractioneel reserve bankieren kan ontstaan. We moeten hierbij aannemen dat de FED dus geen dollars bijdrukt en de exit uit deze toestand rimpelloos zal verlopen!? Alle hoop richt zich nu op de illusie dat de Westerse economie zich zonder verdere stimulering en steun aan het financiële systeem autonoom uit het slop kan trekken, zodat men die reserve overschotten geleidelijk aan terug in het systeem kan brengen en de geld omloopsnelheid zich -niet inflatoir- terug gaat herstellen!?

    Een stijgende brede dollarindex betekent dat de andere valuta in de muntkorf achterop lopen. Devalueren tegenover de dollar. Of daarmee hun economieën gaan aantrekken is zeer de vraag. Indien de Amerikaanse economie niet gaat herstellen gaan de Amerikaanse tekorten ook niet dalen. Dan kan ook de dollarrente niet aantrekken en kan de tapering ook niet verder doorgaan. Ondertussen betaalt de afwachtende goudprijs wel het gelag.

    Door: 24 karaat

    Disclaimer: De artikelen van gastschrijver 24 karaat zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van 24 karaat moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor de bijdragen van 24 karaat.

  • Federal Reserve begint met tapering!

    De Federal Reserve gaat vanaf volgend jaar minder monetaire stimulering toepassen. In plaats van $85 miljard per maand aan ‘quantitative easing’ moet de markt leren leven met slechts $75 miljard per maand. Zowel de aankopen van Treasuries als van hypotheekleningen wordt met $5 miljard teruggeschroefd, een kleine stap in de goede richting.

    Op de valreep geeft Bernanke toch nog gevolg aan zijn voorstel om de tapering te starten, want vanaf volgend jaar zal Janet Yellen zijn taken overnemen als voorzitter van de Amerikaanse centrale bank. Met het terugschroeven van het stimuleringsprogramma is het traject voor de komende jaren gewijzigd. Onderstaande grafiek laat zien hoe groot de impact van het besluit van gisteravond is voor de obligatiemarkt.

    Voor de liefhebber hebben we ook de integrale video van de FOMC meeting voor u opgezocht. Daarin geeft Bernanke een korte toelichting op het besluit van de centrale bank om tot tapering over te gaan. Ook komen de vragen van journalisten voorbij. De notulen van de meeting kunt u vinden op de website van de Federal Reserve.

    Nu de tapering begonnen is stellen we u de vraag: Hoe staat het stimuleringsprogramma er over een jaar bij?

    [polldaddy poll=7658805]

    Ziet u de tapering?

    Ziet u de tapering?

  • Goudprijs zakt naar laagste niveau sinds juni

    De goudprijs zakte vandaag naar het laagste niveau in bijna vijf maanden tijd. De prijs bereikte op 27 juni een dieptepunt van ongeveer €920 per troy ounce en daar zijn we op het moment van schrijven nog maar enkele euro’s van verwijderd. Als de goudprijs nog een paar euro verder wegzakt komen ter terug op niveau’s die we sinds augustus 2010 niet meer gezien hebben.

    Ook de zilverprijs staat onder druk. Een kilo zilver wordt op het moment van schrijven voor €475 verhandeld, dat is 34% minder dan aan het begin van dit jaar. De huidige prijs is vergelijkbaar met die van augustus 2010 en met het dieptepunt van eind juni dit jaar.

    FOMC

    De hele week staat er al een neerwaartse druk op de goudprijs. Vandaag gaf de publicatie van FOMC notulen aanleiding voor een nieuwe verkoopgolf, notulen waaruit op te maken valt dat tapering nog steeds op de agenda staat. De beleidsmakers bij de Federal Reserve zeggen zich zorgen te maken over de mogelijk schadelijke gevolgen van het stimuleringsbeleid, maar willen nog niet beginnen met het verminderen van de steunaankopen ter waarde van $85 miljard per maand. Hoewel de notulen geen aanwijzingen bevatten voor een aangepaste koers van de centrale bank doet men goud toch in de verkoop.

    ECB

    Anders nieuws dat goud mogelijk onder druk heeft gezet zijn uitspraken van ECB-president Draghi. Hij reageerde op eerdere uitspraken van Peter Praet, die suggereerde dat de ECB een negatieve depositorente zou kunnen hanteren om deflatie af te wenden. Draghi liet weten dat hij daar nog niet aan wil beginnen. Verder zei de president van de ECB dat de rente onlangs verlaagd werd in reactie op een dalende inflatie en niet vanwege de dreiging van deflatie. Ook in Europa balanceert de centrale bank op een dun koord tussen deflatie en inflatie…

    Goudprijs bijna terug op het niveau van augustus 2010

    Goudprijs bijna terug op het niveau van augustus 2010 (Bron: Goudstandaard)

    Goudprijs zakte in 2013 al meer dan 25%

    Hoe dan ook, voor de goudbeleggers is 2013 een buitengewoon slecht jaar. De prijs van hun edelmetaal is meer dan 25% in prijs gezakt ten opzichte van het begin dit jaar, terwijl aandelen ruim in de plus staan. Goudbeleggers houden zich vast aan de grootschalige aankopen van fysiek edelmetaal in Azië. Zo berichtte Reuters gisteren dat China ook rechtstreeks via Shanghai grote hoeveelheden goud importeert. Ook verwijst men vaak naar manipulatie van de goudprijs. Door plotselinge verkoopgolven maakt de goudprijs enorme koersbewegingen. Dat was ook gisteren het geval, toen de goudmarkt 20 seconden werd stilgelegd vanwege het opdrogen van liquiditeit in de markt.

    Computersystemen die op de milliseconde in goud handelen kunnen kortstondig onbalans creëren tussen vraag en aanbod, met als gevolg de extreme verticale prijsbewegingen naar boven en naar beneden. Zero Hedge verzamelde een aantal grafieken van de prijsontwikkeling van goud op woensdag, waaronder de volgende grafiek.

    De goudprijs gaat in een flits met $22 per troy ounce omlaag

    De goudprijs gaat in een flits met $22 per troy ounce omlaag

  • Column: “To QE or not to QE” is níet de vraag

    Op 16 december 2008 begon een uitzonderlijk hoofdstuk in de moderne monetaire historie van de Verenigde Staten: de Federal Reserve verlaagde de officiële rente naar 0 procent. De val van zakenbank Lehman Brothers sleurde het Amerikaanse financiële stelsel richting de afgrond. En omdat die sector zeer groot was, betekende dat ook dat de hele economie onderuit ging. Gevolg: In het jaar 2009 kromp de Amerikaanse economie met 3,1 procent.

    Onconventionele stimulering: QE

    Nul procent rente was niet voldoende de economie vlot te trekken. Vandaar dat de Federal Reserve  in 2009 begon met het op grote schaal opkopen van de Amerikaanse staatsobligaties en hypotheekleningen, de zogeheten kwantitatieve verruiming. Controversieel en onconventioneel, maar alles leek geoorloofd om de economische groei aan te jagen.

    Fast forward naar 2013 en we zien onder meer dat de Amerikaanse economie met ruim 2 procent op jaarbasis groeit. Niet bijzonder hoog, maar vergeleken met de krimp van 2009 is het een wereld van verschil. De huizenprijzen stijgen weer behoorlijk en kredietverlening groeit. Kortom, het is tijd om de krukken – zijnde kwantitatieve verruiming – weg te halen. Zo dacht Bernanke er ook over. Vandaar dat de Amerikaanse centrale bank enkele maanden geleden aankondigde om vanaf eind dit jaar het opkopen van staatsobligaties en hypotheekleningen te verminderen. Tegen de zomer van 2014 zou de Federal Reserve in een positie verkeren om er helemaal mee te stoppen.

    Hoewel slechts werd aangekondigd dat de krukken weggehaald zou worden, kreeg de patiënt het al zwaar te verduren. De lange rentes liepen behoorlijk op en de rente op Amerikaanse 10-jaars Treasuries bereikten een niveau van 3%. Het was zelfs zo erg dat de centrale bank het niet aandurfde om daden bij haar eigen woorden te voegen.

    Geen tapering

    Terwijl bijna iedereen er zeker van was dat de bank in september zou starten met het afbouwen van QE besloot Bernanke dat plan in de ijskast te zetten. De verwachting is nu dat de Fed pas in de loop van volgend jaar begint met het afbouwen van QE..

    Het is echter maar zeer de vraag of dat zal gebeuren. De Fed heeft zich met zijn QE-beleid en communicatiebeleid in een zeer lastige positie gemanoeuvreerd. Met de aankondiging alleen al om met QE te stoppen riskeert de bank het economisch herstel – daar waar het allemaal om te doen was – de nek om te draaien. Maar doorgaan met QE terwijl de economie blijft groeien riskeert oplopende inflatie (-verwachtingen). En dat betekent, in een normale markt, opwaartse druk op de lange rentes. Iets wat op zijn beurt ook het economisch herstel kan verstoren.

    Woorden, geen daden

    Ik vrees dat al het gepraat over het afbouwen van QE precies dat zal zijn, gepraat. In de praktijk kan de Fed niet uit het QE-moeras komen zonder veel economische schade. Het enige wat mogelijk is, is doorgaan met QE net zolang totdat de inflatie (-verwachtingen) roet in het eten gaat gooien. Dat kan enige tijd duren en ik denk dat de Fed daarvoor zal kiezen.
    De vraag binnen de Fed is dan ook niet ‘to QE or not to QE’, de vraag is hoe het QE-beleid voort te zetten zonder dat de lange rentes oplopen. Ik ken maar één manier: nóg meer de rentemarkt manipuleren ofwel QE opvoeren in plaats van afbouwen. Totdat de wal het Fed-schip keert.

    Het kan even duren voordat het zo ver is, maar vroeg of laat zal dat gebeuren. Fijn zal het niet zijn….

    Ben Bernanke

    “To QE or not to QE” is niet meer de vraag

    Over Edin Mujagic

    Edin Mujagic is monetair econoom, journalist en auteur van de boeken Tien jaar euro: biografie van een jonge wereldmunt (2009), Het Inflatiespook (2010) en Geldmoord (2012). In zijn boeken wijst hij de lezer op de gevaren en gevolgen van inflatie. Mujagic was van 2005 tot 2010 tevens redacteur macro-economie van het zakenweekblad FEM Business.

    Volg Edin Mujagic:

    Twitter: @edinmujagic

    Linkedin: Edin Mujagic