Volgens Donald Trump is de waarde van de dollar te hoog en moet daar iets aan gedaan worden om het concurrentievermogen van de Verenigde Staten te verbeteren. Daarmee lijkt hij een andere koers te volgen dan eerdere presidenten, die de sterke dollar juist omarmden met als argument dat een sterke dollar op termijn goed is voor de Amerikaanse economie.
De Amerikaanse dollar staat ten opzichte van een mandje van andere belangrijke valuta op het hoogste niveau sinds 2002, waardoor het voor bedrijven in de Verenigde Staten lastig concurreren is op de wereldmarkt. Hun producten zijn relatief duur in het buitenland, terwijl producten uit het buitenland relatief goedkoper zijn in de VS. Dat betekent dat het voor bepaalde producten goedkoper wordt om deze te importeren in plaats van deze zelf te produceren, waardoor de werkgelegenheid zich naar het buitenland zal verplaatsen.
Handelsoorlog
Trump wil er als president alles aan doen om de werkgelegenheid en de binnenlandse economie te stimuleren. Het omlaag brengen van de dollar is een manier om dat doel te bereiken, maar het risico bestaat dat een nieuwe valutaoorlog zal escaleren tot een handelsoorlog met importheffingen en quota’s. Daarmee kan de overeenkomst van de G7-landen om geen actief wisselkoersbeleid te voeren weer op losse schroeven komen te staan.
Trump heeft onlangs nog gedreigd met een invoerheffing van 35% op auto’s van Duitse makelij. In december werd bekend dat hij ook een algemene importbelasting tot 10% in overweging zal nemen. Ook heeft hij op twitter al meerdere malen kritiek geuit op Amerikaanse bedrijven die hun productie naar het buitenland verplaatsen. Dat kan de spanningen met belangrijke handelspartners als China, Europa en Japan doen oplopen en vergeldingsacties teweeg brengen.
Plaza akkoord
Het is niet voor het eerst dat de sterke dollar voor problemen zorgt. Rond het jaar 1980 moest de Federal Reserve onder leiding van Paul Volcker de rente drastisch verhogen om te voorkomen dat de inflatie uit de hand zou lopen. Dat lukte, maar het onbedoelde neveneffect van deze maatregel was dat de waarde van de dollar begon te stijgen. In vijf jaar tijd werd de munt 50% meer waard ten opzichte van alle andere belangrijke handelsmunten van die tijd, waardoor Amerikaanse bedrijven die internationaal opereerden in de problemen kwamen.
In het Plaza Akkoord van 1985 besloten de handelspartners van de VS met goedkeuring van de Verenigde Staten gecoördineerd $10 miljard aan dollars te verkopen. Daardoor daalde de waarde van de dollar op de valutamarkt in twee jaar tijd met 50% ten opzichte van de andere belangrijke handelsvaluta.
Valutareserves
De afgelopen jaren hebben centrale banken al veel dollarreserves van de hand gedaan, maar dat heeft de stijging van de dollar niet tegen kunnen houden. Sinds augustus 2014 zijn de valutareserves van alle centrale banken wereldwijd met meer dan 10% gedaald, van $12,032 biljoen naar $10,814 biljoen. Dat is een daling van omgerekend $42 miljard per maand.
Als Trump erin slaagt de dollar te verzwakken en productie terug te halen naar eigen land, dan zal het handelstekort van de Verenigde Staten dalen. Dat betekent dat de stroom van dollars naar de rest van de wereld zal afnemen of opdrogen. Daarmee komt een einde aan het tijdperk van onbeperkte kredietexpansie dat begon met het loslaten van de goudstandaard in 1971, zoals de grafiek rechts laat zien.
Volgens de Mexicaanse zakenman en investeerder Hugo Salinas Price zal een daling van de wereldwijde valutareserves een nieuw tijdperk van economische chaos inluiden met concurrerende devaluaties, een oplopend aantal faillissementen en een grote waardedaling van veel financiële activa.
Europa moet meer verantwoordelijkheid nemen in de wereld en moet zich voorbereiden op een tijd dat ze niet meer zo afhankelijk is van de Verenigde Staten. Dat was de boodschap die Angela Merkel onlangs verkondigde tijdens een toespraak in Brussel. Er is volgens haar geen enkele garantie dat deze trans-Atlantische betrekkingen voor eeuwig zo nauw zal blijven als die de afgelopen decennia is geweest. “Ik ben ervan overtuigd dat Europa en de Europese Unie moeten leren om in de toekomst meer verantwoordelijkheid te nemen in de wereld”, zo verklaarde de Duitse bondskanselier.
Tegen de achtergrond van alle conflicten en de armoede rondom Europa zou het volgens Merkel naïef zijn om te geloven dat ontwikkelingen in de buurlanden van de EU geen directe gevolgen hebben op ons leven in Europa. Ook is het volgens haar naïef om te verwachten dat anderen de problemen voorbij de grens zullen oplossen, waarmee ze natuurlijk doelt op de rol van de Verenigde Staten.
Met deze uitspraken reageert Merkel op de toekomstige Amerikaanse president Donald Trump, die zich tijdens de verkiezingscampagne verschillende keren kritisch heeft uitgelaten over de NAVO. Deze trans-Atlantische organisatie wordt voor het grootste gedeelte door de Verenigde Staten gefinancierd, tot onvrede van Trump. De nieuwe president heeft tijdens zijn campagne gedreigd de NAVO op te heffen als Europese landen niet de afgesproken bijdrage leveren aan de Europese defensie.
Merkel: “Europa moet meer verantwoordelijkheid nemen”
Verdrag van Rome
Merkel verwees in haar toespraak naar het Verdrag van Rome over de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), wat later uitgroeide tot de Europese Unie met 28 lidstaten. In maart is dit verdrag zestig jaar oud en volgens de Duitse bondskanselier is dat een moment om vooruit te kijken en gezamenlijk een voorstelling te maken in welke richting de Europese Unie zich de komende jaren moet ontwikkelen. Zo moeten er concrete antwoorden geformuleerd worden over vraagstukken als migratie, veiligheid, defensie, maar ook over thema’s als concurrentie en jeugdwerkloosheid.
De nieuwe Amerikaanse president Trump bevestigde in een interview met de Britse krant The Times en de Duitse Bild dat hij een heel andere koers wil varen dat zijn voorganger Obama. Hij benadrukte dat Europa meer eigen verantwoordelijkheid moet nemen ten aanzien van het veiligheidsvraagstuk en herhaalde dat hij de banden met Rusland wil aanhalen. Hij sprak zelfs over het afschaffen van de sancties tegen Rusland.
Multipolaire wereld?
Met de komst van Trump kan de verschuiving richting een multi-polaire wereld in een stroomversnelling komen. Een betere verstandhouding met Rusland is een positieve ontwikkeling, net als een meer zelfstandig opererend Europa. China ziet ook kansen met Trump in het Witte Huis, want de Chinese investeringsbank herinnerde de aanstaande president eraan dat lidmaatschap van de AIIB nog steeds mogelijk is.
Het grote vraagteken is hoe de Verenigde Staten zichzelf gaan opstellen in deze multipolaire wereld. Positief zijn de voornemens van Trump om minder oorlogen te voeren en om samen met Rusland het aantal kernwapens terug te brengen. Maar tegelijkertijd praat de toekomstige Amerikaanse president over hoge invoerheffingen voor producten uit China, Europa en buurland Mexico. Het is nu nog te vroeg om te overzien wat daar de gevolgen van zullen zijn.
Een jaar na de lancering van de Asian Infrastructure and Investment Bank (AIIB) herinnert China de aanstaande president van de Verenigde Staten eraan dat deelname aan de Chinese investeringsbank nog steeds mogelijk is.
“De deur zal altijd open blijven, want we hanteren een consistent beleid. De AIIB is een multilateraal instituut”, zo verklaarde de president van de Chinese investeringsbank, Jin Liqun, in een interview met Bloomberg. Daarmee geeft hij een handreiking aan de aanstaande Amerikaanse president Donald Trump, die tijdens de verkiezingscampagne nog harde beschuldigingen uitte aan het adres van China.
De AIIB ging een jaar geleden van start met deelname van 57 verschillende landen, waaronder een groot aantal Europese landen die nauwe banden hebben met de Verenigde Staten. Het was daarom extra opvallend dat laatstgenoemde zich als één van de weinige grootmachten afsloot van het Euraziatische handelsproject. De Amerikaanse regering probeerde onder president Obama ondertussen een eigen handelsstrategie door te drukken, middels omstreden verdragen als TTIP, TTP en TISA.
Chinese investeringsbank AIIB houdt deur open voor Trump
Chinese investeringsbank
De president van de Chinese investeringsbank blijft ondanks de recente spanningen tussen China en de Verenigde Staten optimistisch over een mogelijke samenwerking. Binnen de Amerikaanse regering, zowel onder de Democraten als de Republikeinen, zou er animo zijn voor deelname aan de AIIB. “We kunnen erg goed samenwerken. Ik ben enthousiast geworden door de zeer positieve reacties over de AIIB”, aldus Jin Liqun.
De Chinese investeringsbank beschikt over een kapitaal van $100 miljard, waarmee verschillende projecten gefinancierd worden die de infrastructuur verbeteren. Denk aan de aanleg van snelwegen, spoorlijnen en havens en nieuwe leidingen voor het transport van olie en aardgas. De AIIB werkt als een soort intermediair tussen kredietverlenende instanties en landen die grote infrastructurele projecten willen uitvoeren.
De president van de Chinese investeringsbank heeft al de nodige ervaring, want hij werkte eerder al voor de Wereldbank en de Asian Development Bank. Hij studeerde Engelse literatuur en vertaalde in 1996 het boek van Ron Chernow over het imperium van de Amerikaanse zakenbank J.P. Morgan naar het Chinees. Ook was Liqun hoofd van de afdeling toezicht bij het Chinese staatsfonds.
Machtsverschuiving
Vorig jaar sloten belangrijke Amerikaanse bondgenoten als het Verenigde Koninkrijk, Canada, Australië, Duitsland, Frankrijk en Italië zich al aan bij het Chinese initiatief. Het lijkt dus slechts een kwestie van tijd voordat ook de Verenigde Staten overstag gaan. Het is tekenend voor de verschuivende machtsverhouding in de wereld, want na de Tweede Wereldoorlog waren het de Amerikanen die met de lancering van het IMF en de Wereldbank vorm gaven aan de nieuwe wereldorde.
Donald Trump heeft zich tijdens de verkiezingscampagne verschillende keren negatief uitgelaten over de handelsverdragen van de regering Obama, maar het is nog onduidelijk wat de nieuwe Republikeinse president wél gaat doen. Zal hij inderdaad meer toenadering zoeken tot China en Rusland of zal hij juist een meer protectionistisch beleid voeren?
De inflatie in de Verenigde Staten kan onder leiding van de nieuwe president Donald Trump flink oplopen. Fiscale stimulering en het vooruitzicht van meer protectionistisch economisch beleid kan het prijspeil snel doen stijgen.
Sinds de verkiezing van Trump is de rente op Amerikaanse 10-jaars leningen omhoog geschoten tot meer dan 2,5%, omdat beleggers nu al rekening houden met een oplopende inflatie. We zetten drie ontwikkelingen op een rij die de inflatie in de Verenigde Staten onder president Trump kunnen aanjagen.
1. Fiscale stimulering
Donald Trump heeft beloofd dat hij $1 biljoen wil investeren, onder andere in het opknappen van de infrastructuur. Daarmee creëert hij extra werkgelegenheid in een sector waar nauwelijks goed opgeleide werknemers te vinden zijn. Als de overheid met de private markt gaat concurreren om werknemers kan dat de lonen verder doen stijgen. Dit zal de bestedingen aanjagen en daarmee het prijspeil opdrijven.
2. Protectionisme
Trump heeft tijdens zijn verkiezingscampagne laten doorschemeren dat hij meer werkgelegenheid wil terugbrengen naar de Verenigde Staten. Hij heeft op twitter al gedreigd met hoge invoerheffingen voor producten die in het buitenland gemaakt worden. Dat zal het prijspeil verder aanjagen, omdat bedrijven van nature altijd op zoek gaan naar de plek waar ze het goedkoopst kunnen produceren.
Is het voor een autofabrikant door de lagere loonkosten goedkoper om een fabriek in Mexico te plaatsen dan in de Verenigde Staten, dan profiteren ook Amerikaanse huishoudens van een goedkopere auto. Door de productie over te plaatsen naar de Verenigde Staten, of door invoerheffingen te introduceren, stijgen de kosten van de producten die Amerikanen kopen. Meer protectionistische maatregelen verlagen de efficiëntie van de markt, waardoor het prijspeil van goederen zal toenemen.
3. Valutareserves
Een protectionistisch beleid zal de relatie tussen de Verenigde Staten en haar handelspartners geen goed doen. Hoge invoerheffingen maken de Amerikaanse afzetmarkt minder interessant voor Chinese producenten, waardoor zij hun focus zullen verleggen naar markten die nog wel vrij toegankelijk zijn. Daardoor kunnen ze ook meer in andere valuta handelen, waardoor centrale banken wereldwijd minder dollarreserves nodig hebben.
Een wereldmacht als China zal minder belangstelling tonen om de Amerikaanse tekorten te financieren. In 2016 verkocht China al een record aan valutareserves en ook andere landen zijn begonnen met het dumpen van hun dollarreserves. Waar moeten die dollars heen als de rest van de wereld deze niet meer wil hebben? En wie moet de Amerikaanse tekorten ($1 biljoen fiscale stimulering?) financieren als het buitenland dat niet meer wil doen?
U kunt zich voorstellen dat de rente op Amerikaanse staatsobligaties in dat geval snel zal toenemen. Loopt de rentestijging uit de hand, dan zal de Federal Reserve als lender of last resort moeten ingrijpen door opnieuw staatsobligaties op te kopen en daarmee de Amerikaanse begrotingstekorten te financieren.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
Het Amerikaanse bedrijf Trigger heeft een app ontwikkeld die beleggers waarschuwt als Donald Trump een bericht op twitter plaatst dat gevolgen kan hebben voor de waarde van bepaalde aandelen. Met deze ‘Trump Trigger’ wordt je als beleggers dus direct op de hoogte gebracht als de aanstaande president iets zegt over een aandeel dat je bezit.
We hebben de afgelopen weken al meerdere voorbeelden voorbij zien komen van twitter berichten die de financiële markten in beweging brachten. Deze week nog uitte Trump zijn onvrede over het besluit van Toyota om een nieuwe fabriek in Mexico te openen. Hij dreigde met ‘enorme importheffingen’, waardoor de Mexicaanse peso onderuit ging. Een dag eerder prees hij Ford voor het besluit om toch geen nieuwe fabriek te openen in Mexico, waardoor het aandeel op de beurs meer waard werd.
Eerder stuurde Trump een bericht de wereld in over de hoge kosten van het nieuwe regeringsvliegtuig, de Air Force One. Hij dreigde de ontwikkeling van dit vliegtuig stil te leggen, waardoor het aandeel Boeing daalde.
Toyota Motor said will build a new plant in Baja, Mexico, to build Corolla cars for U.S. NO WAY! Build plant in U.S. or pay big border tax.
De wereld stevent in hoog tempo af op een Derde Wereldoorlog, zo vreest documentairemaker en journalist John Pilger. In deze lezing spreekt hij zijn zorgen uit over propaganda, de dreiging van een nucleaire oorlog, de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en China en het stilzwijgen van de Westerse media. Marketupdate heeft de indringende boodschap van John Pilger voor u vertaald, de vertaling staat onder de video.
John Pilger: “Hoeveel van ons zijn zich ervan bewust dat een Derde Wereldoorlog begonnen is? Het moet gezegd worden, het is nu een propaganda oorlog van leugens en verwarring en van censuur door het weglaten van informatie. Dat kan in één dag veranderen. Laat mij een voorbeeld geven van deze propaganda. In 2009 stond president Obama in het centrum van Praag, in het midden van Europa, voor een aanbiddend publiek. Hij beloofde de wereld vrij te maken van nucleaire wapens. Sommige mensen juichten, anderen moesten ervan huilen. Obama kreeg de Nobelprijs voor de Vrede, maar het was allemaal vals. Hij was aan het liegen.
De Obama regering lanceerde vrijwel meteen een programma om meer kernwapens, kernkoppen en fabrieken voor nucleaire wapens te bouwen. Alleen al de uitgaven voor kernkoppen stegen meer onder Obama dan onder welke andere president dan ook. De totale uitgaven over de afgelopen dertig jaar worden geschat op een biljoen dollar. Een mini nucleaire bom werd ontwikkeld, die bekend staat als de B61 Model 12. Klinkt als Volkswagen model. Er is nooit zoiets geweest.
Een van de hooggeplaatste Amerikaanse generaals James Cartwright, hoofd van de strategische luchtmacht, heeft gezegd dat met een kleine bom “het nucleaire wapen meer denkbaar wordt”. In de afgelopen achttien maanden zagen we onder leiding van de Amerikanen de grootste troepenopbouw sinds de Tweede Wereldoorlog, die zich voltrekt langs de Westelijke grens met Rusland.
Oekraïne
Sinds Hitler de Sovjet-Unie binnenviel hebben buitenlandse troepen niet meer zo’n dreiging tentoongesteld als nu. Oekraïne, ooit onderdeel van de Sovjet-Unie, is een attractiepark van de CIA geworden. Na het orkestreren van een staatsgreep in Kiev controleert Washington in feite een regime dat zeer vijandig staat tegenover Rusland. Een regime dat letterlijk verrot is van de nazi’s.
Prominente parlementsleden in Oekraïne zijn de politieke afstammelingen van de beruchte antisemitische OUN en UPA groeperingen. Zij prijzen Hitler in het openbaar en willen de Russisch sprekende minderheid in het land verdrijven. Maar dat lees je natuurlijk nergens in het nieuws.
China en Rusland
In Estland, Letland en Litouwen, aan de grens met Rusland, heeft het Amerikaanse leger permanent gevechtstroepen, tanks en wapens gestationeerd. Deze extreme provocatie van de tweede grootste nucleaire macht in de wereld – Rusland – wordt met stilte ontvangen in het Westen. Vooral in Australië, het meest zwijgzame land van allemaal, het land van goedwillende en onwetende mensen. Wat het vooruitzicht van een nucleaire oorlog nog gevaarlijker maakt is een parallelle propagandacampagne tegen China. Er gaat bijna geen dag voorbij waarin China niet als dreiging genoemd wordt.
Amerikaanse admiraals komen met angst zaaiende verhalen over China. En allemaal krijgen ze zonder enige kritiek aandacht op de voorpagina’s van de kranten. Volgens Harry Harris, admiraal van de Amerikaanse marine, bouwt China “een grote muur van zand in de Zuid-Chinese Zee”. Waar hij naar verwijst is dat China landingsbanen aanlegt op de Spratly eilanden, wat betrekking heeft op een conflict met de Filipijnen. Een conflict met beperkte consequenties, totdat Washington de regering in Manila onder druk zet en omkoopt en admiraal Harris een propagandacampagne lanceert genaamd ‘vrijheid van navigatie’. Wat betekent dit? Vrijheid voor Amerikaanse oorlogsschepen om te de kustlijn van China te patrouilleren, intimideren en domineren. Probeer je eens voor te stellen wat er zou gebeuren als Chinese oorlogsschepen hetzelfde zouden doen voor de kust van Californië.
Propaganda en de media
Ik heb een film gemaakt getiteld ‘The War You Don’t See‘, waarvoor ik verschillende vooraanstaande journalisten in de Verenigde Staten en het Verenigde Koninkrijk interviewde. Ik sprak met Dan Rather van CBS, Rageh Omaar van de BBC, David Rose van The Observer. Allemaal zeiden ze dat als journalisten hun werk goed hadden gedaan, en de propaganda dat Saddam Hussein massavernietigingswapens zou hebben in twijfel hadden getrokken, en als ze de leugens van George W. Bush en Tony Blair niet hadden versterkt, dat de invasie van Irak misschien niet gebeurd. Honderdduizenden mannen, vrouwen en kinderen hadden dan nog geleefd.
De propaganda die de bodem legt voor een oorlog tegen Rusland en China is in principe niets anders, maar wel veel gevaarlijker. Noem eens één journalist in Australië, een academicus, een politicus van welke partij dan ook, die publiekelijk de vraag stelt waarom China vliegvelden aanlegt in de Zuid-Chinese zee. Het antwoord zou glashelder moeten zijn, de Verenigde Staten omsingelen China met een netwerk van bases, ballistische raketten, gevechtstroepen en gevechtsvliegtuigen met nucleaire wapens.
Voorbereiding voor oorlog
Deze dodelijke boog strekt van Australië tot de eilanden in de Stille Oceaan, van de Filipijnen tot aan Korea en langs Eurazië tot Afghanistan en India. Kijk naar de wereldkaart. Amerika heeft een strop gehangen om de nek van China. Australië zit in de zak van de Verenigde Staten en bereidt zich voor op een oorlog met haar grootste handelspartner. Het is ongelooflijk dat dit het nieuws niet haalt, het is censuur door weglating. Stilte door de media en oorlog door de media.
In 2015 hebben Washington en Canberra in het geheim de grootste militaire oefening op land en op zee in de geschiedenis uitgevoerd, ook wel Talisman Sabre genoemd. Het doel was om een zeeslag voor te bereiden, om zeestraten zoals de straat van Malacca en de straat Lombok te blokkeren, straten waarmee China toegang heeft tot olie, gas en andere vitale grondstoffen uit het Midden-Oosten en Afrika. Stilte daarover.
Donald Trump
In het circus van de Amerikaanse presidentsverkiezingen wordt Donald Trump afgeschilderd als een idioot, een fascist. Hij is zeker hatelijk, maar hij wordt ook als een haatfiguur neergezet in de media. Alleen dat moet ons al sceptisch maken. De visie van Trump ten aanzien van migratie is grotesk, maar niet meer grotesk dan die van David Cameron en Tony Abbott of een aantal andere dienstbare ministers in de huidige regering.
Het is niet Trump die de grote deporteur van mensen is in de VS, maar de Nobelprijswinnaar Barack Obama. Volgens een gerespecteerde liberale commentator laat Trump “de donkere krachten van geweld” los in de Verenigde Staten. Donkere krachten loslaten? Echt waar? Maakt hij een grap?
Het is een land waar kleuters hun moeders neerschieten en waar de politie een moordzuchtige oorlog voert tegen zwarte Amerikanen. Dit is het land dat meer dan vijftig verschillende regeringen omver heeft proberen te werpen, waaronder veel democratieën. Het land dat bommen gegooid heeft van Azië tot aan het Midden-Oosten en waarmee ze ontelbaar veel mensen de dood in heeft gejaagd. Geen land in de wereld kan dit record aan geweld evenaren, het is systematisch.
De meeste oorlogen die Amerika voert zijn tegen weerloze landen. Oorlogen die niet worden gestart door Republikeinen als Trump, maar door liberalen als Truman, Kennedy, Johnson, Carter, Clinton en Obama. In 1974 beschreef de Veiligheidsraad het hoogste belang van het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten als “een wereld die substantieel omgevormd is naar het Amerikaanse beeld”. De ideologie was messianistisch amerikanisme. We zouden allemaal Amerikanen worden, anders zwaaide er wat…
Tegenstanders werden op andere gedachten gebracht, omgekocht, hun imago werd besmeurd of ze werden simpelweg aan de kant gezet. Donald Trump is ongetwijfeld een symptoom hiervan. Maar hij is ook een non-conformist. Hij noemde de invasie van Irak een misdaad. Hij wil geen oorlog met Rusland en China, hoe ironisch. Het gevaar voor de mensheid is niet Trump in mijn visie, maar Hillary Clinton. Zij is geen non-conformist. Ze vertegenwoordigt de veerkracht en het geweld van een systeem, wiens geroemde exceptionalism meer doet denken aan fascisme, met zo nu en dan een liberaal gezicht.
Hillary Clinton
Nu de verkiezingen naderen zal Clinton geprezen worden als de eerste vrouwelijke president, ongeacht haar misdaden en leugens. Net zoals Barack Obama met liberaal gebrabbel over hoop gelauwerd werd als eerste zwarte president. De gruwel gaat door. Terwijl Hillary Clinton door Guardian columnist Owen Jones geprezen wordt om haar charme, stuurt Obama drones om 150 mensen af te slachten in Somalië.
Obama laat regelmatig mensen doden, volgens de New York Times meestal op dinsdag, als hij de lijst krijgt van doelwitten die met drones uitgeschakeld moeten worden. Dat is cool... In de laatste presidentscampagne dreigde Hillary Clinton Iran weg te vagen met nucleaire wapens. Als staatssecretaris onder Obama gaf ze goedkeuring aan de omverwerping van de democratisch gekozen regering in Honduras. Haar vernietiging van Libië in 2011 classificeert haar als oorlogsmisdadiger. Toen de Libische leider Kolonel Gaddafi publiekelijk met een mes vermoord werd, een moord die mogelijk werd dankzij Amerikaanse logistieke steun, lachte Clinton over zijn dood. "We came, we saw, he died".
Een van haar trouwste bondgenoten is Madeleine Albright, de voormalig staatssecretaris die jonge vrouwen aanviel die niet op Clinton stemden. Dit is dezelfde Madeleine Albright die de dood van een half miljoen Irakese kinderen 'de moeite waard' vond. Clintons grootste bondgenoten zijn de Israëlische lobby en de wapenbedrijven die het geweld in het Midden-Oosten voeden. Hillary Clinton en haar man namen miljoenen dollars aan van de banken op Wall Street. Ze is corrupt en gewelddadig en toch wordt ze geprezen als de vrouwelijke kandidaat en het alternatief voor de gevaarlijke Trump, het officiële gevaar.
Politiek
Een generatie geleden kwam er een postmoderne cult, die we nu kennen als identiteitspolitiek, waardoor veel intelligente en vrijdenkende mensen gestopt werden. Hun achtergronden en de mensen die ze steunden werden uitgeplozen. En nu heb je de nepheid van Clinton en Obama en van progressieve bewegingen als Syriza in Griekenland, die hun eigen volk verraden en bondgenootschappen sluiten met hun vijanden. Nieuwe partijen werden de Zeitgeist in bevoorrechte Westerse samenlevingen. Zij signaleerden de dood van collectieve bewegingen tegen oorlog, tegen sociale onrechtvaardigheid, tegen ongelijkheid en tegen racisme en seksisme.
De jonge generatie lijkt zich weer te roeren. Duizenden in Groot-Brittannië steunden Jeremy Corbyn als leider van de Labour partij en duizenden stonden op om Bernie Sanders te steunen. In Groot-Brittannië dwong de trouwste bondgenoot van Corbyn de regering om schulden aan de banken af te betalen en het beleid van bezuinigen voort te zetten. Geen echte verandering, toch?
In de VS zegde Bernie Sanders toe Clinton te steunen als ze genomineerd wordt. Ook hij stemde voor het gebruik van geweld tegen andere landen, als hij denkt dat dat het juiste is om te doen. Hij zei dat Obama het goed heeft gedaan als president. Geen echte verandering, toch?
Australië
In Australië hebben we een dodelijke politiek, waarbij politieke spelletjes in het parlement via de media worden uitgevochten en waarin vluchtelingen en inheemse mensen berecht worden en waar de ongelijkheid groeit, terwijl het gevaar van een oorlog toeneemt. De regering heeft onlangs een zogenaamd 'defensiebudget' van 195 miljard dollar aangekondigd. Dat is een stap richting oorlog. Er was geen enkel debat hierover, helemaal niets. Stilte. Waarom?
In Australië, net als in veel Westerse landen, is nu een permanente regering met twee grote concurrerende partijen, waarvan het sociale, economische en buitenlandse beleid bijna identiek is. Verkiezingen zijn nu schijnvertoningen waarin kopieergedrag wordt goedgekeurd. Als in: Oorlog door media, stilte in de media, hebben we nu ook democratie door media. En ook dat is nep. Wat is er gebeurd met de politieke moed, politieke verbeelding en de moed die nodig is om de lange reis te ondernemen naar een wereld die eerlijker en beter is? Waar zijn de artiesten, filmmakers, scriptschrijvers en schrijvers in Australië? Misschien genieten ze van het beschermheerschap en de prijzen die door de overheid verstrekt worden. Zij zijn ook stil...
Natuurlijk zijn er eervolle uitzonderingen, waaronder diegene die deze meeting vanavond mogelijk maken en die hardnekkig gevochten hebben voor vluchtelingen en voor rechtvaardigheid. En diegene die vorige week de slechte aanval van de overheid op het recht op demonstreren en vrijheid van meningsuiting blootlegden. Wat ze lieten zien is dat echt verzet een misdaad lijkt te worden. En dat is de uitdaging voor iedereen die hier vanavond is. Overheden, elites, zij die ons leven proberen te controleren, mogen er niet mee wegkomen.
Doorbreken we de stilte of wachten we tot het eerste kernwapen is afgevuurd? Dank u.
In de aanloop naar het nieuwe jaar laat elke zichzelf respecterende bank haar licht schijnen op het komende nieuwe jaar. De meest geruchtmakende bank ter wereld, Goldman Sachs, kan natuurlijk niet achterblijven. Sterker nog, de bankiers waren er dit jaar als de kippen bij om nog voor Thanksgiving hun visie op de wereld kond te doen bij monde van Charles Himmelberg, chief credit strategist.
In de kern denkt de strateeg dat het komende jaar gekenmerkt zal worden door een hogere groei, meer risico en hogere rendementen. Die gedachte is een afgeleide van de nieuwe bewoner van het Witte Huis. Die bewoner draagt corporate America ondanks alle retoriek waarschijnlijk toch een warm hart toe. Alleen daarom mogen beleggers hogere rendementen verwachten, zij het dat ze historisch gesproken nog steeds niet om over naar huis te schrijven zijn.
De beste kansen biedt Azië, zo denkt de bank. Himmelberg verwacht rendementen tot 12,5% voor volgend jaar, tegenover 3,5% voor 2016. Japan valt echter uit de toon met een daling van de Topix Index met 3,7% tegen een plus van 5,2% voor 2016.
Opkomende markten lager na verkiezing Trump (Grafiek via Bloomberg)
Groei door fiscale stimulering
Ook voor de VS zijn de vooruitzichten veelbelovend. De president-elect heeft in zijn verkiezingscampagne voortdurend gehamerd op grote uitgaven voor infrastructurele werken. Het zijn deze vooruitzichten die de stemming op de financiële markten flink opgefleurd heeft. Die markten smachten al jaren naar groei en laven zich dus aan de toezeggingen van de nieuwe president. Hernieuwde groei is het nieuwe mantra gebaseerd op fiscale stimulering en dan te bedenken dat het Congres Republikeins is. Dat was tot voor kort een onmogelijke combinatie.
Bij Goldman geloven ze niet dat Donald Trump werkelijk een handelsoorlog met de rest van de wereld gaat starten. Wel zal hij aandringen op wijzigingen in bestaande handelsverdragen zoals Nafta, in een poging meer industriële banen in de VS te scheppen. Voor het overige gaan ze ervan uit, dat er veel verbaal vuurwerk zal zijn, maar dat een pragmatische opstelling zal overheersen.
Opkomende markten
Het pragmatisme van Trump zal een steuntje in de rug zijn van de opkomende markten, die na de verkiezingen nog werden afgestraft door beleggers. De oplopende rente op Treasuries maakte het voor beleggers minder noodzakelijk en aantrekkelijk om in papier van opkomende markten te beleggen. Ook de mogelijkheid van meer protectionisme deed de opkomende landen geen goed.
Bij Goldman denken ze echter dat de dip slechts tijdelijk zal zijn. Eigen onderzoek wijst uit dat indien een sterkere groei in de VS samenvalt met een stijgende rente, zulks goed uitpakt voor assets in de opkomende markten. Vooral aandelen doen het dan goed.
Als het om de relatie dollar en renminbi gaat, pleit Goldman voor een hedge voor blootstelling aan het ‘China risico’. De bankiers verwachten een voortgaande depreciatie van de Chinese valuta en willen zo ook het risico van een potentieel Trump handelsrisico afdekken.
Chinese yuan zal zwak blijven, aldus Goldman Sachs (Bron: Bloomberg)
Centrale banken
Het beleid van centrale bankiers gaat om Goldman. Het beleid van de Japanse centrale bank doet dienst als kanarie in de mijn. Het ogenblik is aangebroken voor een golf aan financiële innovaties. Het accent gaat verschuiven naar het beschikbaar stellen van kortlopend bankkrediet. Het huidig beleid van kwantitatieve verruiming en negatie rente hebben de kredietverlening immers meer in de wielen gereden dan kredietschepping bevorderd!
Goldman Sachs verwacht ook dat 2017 het jaar is, waarin de corporates er eindelijk weer in slagen hun omzet te laten groeien. Dan komt er ook een einde aan de periode dat de groei van de winst per aandeel alleen maar het resultaat is van steeds maar weer snijden in de kosten en het verminderen van het uitstaand aantal aandelen.
Goldman denkt dat er nu al voldoende aanwijzingen zijn dat de wereldeconomie aansterkt, terwijl ook de olieprijzen sinds februari fors hersteld zijn. De S&P staat aan het einde van 2017 op een niveau van 2200 punten, terwijl de WpA met 10% stijgt naar $116.
Niet alleen gaat de omzet van bedrijven weer groeien mede als gevolg van de bedrijfsvriendelijke opstelling van de nieuwe president. Donald Trump heeft ook grote kans om als inflatiepresident de geschiedenis in te gaan. Belastingverlaging in combinatie met hogere uitgaven voor infrastructuur en defensie zijn een duidelijke aanzet. Als Japan, China en Europa het voorbeeld van Trump volgen, dan zal de inflatoire druk snel oplopen. Centrale bankiers zullen zelfs gedogen dat de inflatie tot boven 2% doorschiet, omdat de prijsdruk de inflatie zolang in de tang heeft gehouden.
Inflatieverwachtingen schieten omhoog (Bron: Bloomberg)
Hogere rente
Tenslotte denkt strateeg Himmelberg, dat het beleid van de Fed in 2017 definitief gaat omslaan. In 2016 stond het beleid in het teken van het in stand houden van gunstige financiële omstandigheden om zo turbulentie in de markt te bestrijden. Als er in 2017 een groot fiscaal stimuleringsbeleid van de grond komt, dan kan de Fed zich gedwongen zien agressief te reageren als financiële omstandigheden te ruim worden. De korte rente kan daarom in 2017 een niveau van 0,75% bereiken. Of die financiële omstandigheden echt zo veelbelovend gaan worden, is echter nog maar de vraag. Nu al heeft de rente op Treasuries de neiging om op te lopen en wordt de dollar steeds duurder.
De voorspellingen van Goldman Sachs zijn voor een belangrijk deel gestoeld op een verondersteld beleid van de nieuwe president. Er moeten dus wat slagen om de arm gehouden worden. Daar staat echter tegenover, dat op een aantal vitale posten binnen de nieuwe regering topmensen van Goldman Sachs neerstrijken. Het is verleidelijk te denken, dat zij de belangen van hun oude werkgever zeer zeker niet uit het oog zullen verliezen.
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.
Volgens Donald Trump zijn de conclusies uit een recent CIA rapport over Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen belachelijk. Het verhaal dat Trump mede dankzij Rusland de verkiezingen heeft gewonnen is volgens hem een zoveelste poging om afbreuk te doen aan zijn verkiezingscampagne en zijn overtuigende overwinning op Hillary Clinton. Hij gaf een korte toelichting bij Fox News.
“Ik denk dat het belachelijk is. Het is weer een ander excuus en ik geloof het niet. Ik weet niet waarom ze dit zeggen. We hebben een overtuigende overwinning geboekt. Als je naar het verhaal kijkt en naar wat ze zeggen, dan is er veel verwarring. Niemand weet hoe het echt zit. En het bijzondere van hacken is dat – als je iemand niet op heterdaad kunt betrappen – je dan ook niet kunt weten wie het gedaan heeft. Ze weten niet of het Rusland is, of China, of iemand die ergens op een bed zit. Ze hebben geen idee!”
Russische hackers
Het is bijna lachwekkend om te zien in welke hoeken de Amerikaanse media zich wringen om de overwinning van Trump in diskrediet te brengen en de schuld bij Rusland in de schoenen te schuiven. Kwam de Washington Post onlangs nog met een schimmige lijst van ‘valse nieuwssites’, nu probeert dezelfde krant met een ‘geheim onderzoek’ van de CIA aan te tonen dat Rusland de verkiezingscampagne manipuleren. Helaas kunnen we het betreffende rapport van de Amerikaanse inlichtingendienst nergens vinden.
Trump heeft een goede reden om de conclusies van de inlichtingendienst te wantrouwen. “Dit zijn dezelfde mensen die zeiden dat Saddam Hussein massavernietigingswapens had”, aldus de toekomstige president van de Verenigde Staten.
Thierry Baudet van het Forum voor Democratie was afgelopen zondag te gast in Buitenhof en sprak daar over het buitenlandse beleid van Donald Trump. Als de volgende president van de Verenigde Staten werkelijk gaat doen wat hij gezegd heeft, dan zou dat volgens hem een goede zaak zijn voor de wereldvrede.
Volgens Baudet is een nieuwe wereldwijde politiek van multipolariteit en samenwerking een grote stap voorwaarts van het huidige neoconservatieve Amerikaanse beleid van het omverwerpen van soevereine staten (regime change).
“Wij hebben geen enkel belang bij een ruzie tussen de VS en Rusland, die over onze rug wordt uitgevochten. Volgens NVO-NCW heeft het Nederlandse bedrijfsleven door de huidige handelssancties tegen Rusland een afname van 25% van de export van veevoer, groente en fruit moeten verwerken.
De agrarische sector wordt nu dus de dupe. We zijne en handelsland dat met iedereen goede relaties wil en geen profijt heeft van de spierballentaal van haviken als Obama en Clinton.
Daarnaast is stabiliteit in het Midden-Oosten van direct belang. Wij krijgen namelijk de migratie en de terreuraanslagen die het gevolg zijn van – door Amerika veroorzaakte – instabiliteit in die landen. Als Donald Trump daar eindelijk mee zou breken, dan zou de wereld er beter aan toe zijn.”
Hajo Smit en Karel van Wolferen praten in deze aflevering van Café Weltschmerz over de overwinning van Donald Trump, over de gelijkschakeling in de media en het machtsvacuüm dat dreigt te ontstaan in Europa.
Tijdens de voorverkiezingen heeft Donald Trump er bij herhaling op gehamerd dat hij de wel zeer armzalige Amerikaanse infrastructuur grondig op de schop gaat nemen. Dat is op het eerste gezicht goed nieuws voor de leveranciers van grondstoffen die nodig zijn om bruggen te bouwen, vliegvelden te renoveren en om het wegennet naar de 21ste eeuw te tillen.
Trump heeft in de aanloop naar de verkiezingen van 8 november gezegd, dat hij tenminste $500 miljard gaat reserveren voor het herstel zonder direct in details te treden. De plannen van Trump zullen hoe dan ook goed uitpakken voor de sector weg- en waterbouw. Het zal de vraag naar staal, zink, nikkel en ijzererts opjagen, aldus twee analisten van Goldman Sachs.
In hoeverre dat echt gunstig is voor de prijsontwikkeling valt nog te bezien. Als het om staal gaat, zijn de Verenigde Staten goed voor ongeveer 7% van de wereldwijde vraag naar staal. De staalconsumptie per hoofd van de bevolking is de helft van die van China. Daar staat tegenover dat de infrastructuur sinds 1970 stelselmatig verwaarloosd is. Dat kan zomaar een extra inhaalvraag naar staal opwekken. Dat kan zeker als andere westerse landen het voorbeeld van de VS gaan volgen en hun eigen verwaarloosde infrastructuur ook gaan moderniseren.
Prijzen grondstoffen stijgen na verkiezing Trump (Bron: Bloomberg)
Investeringen laten op zich wachten
Daar staat tegenover, dat de eerste investeringen niet eerder te verwachten zijn dan in de tweede helft van 2017. In die periode komt een einde aan het lopende Chinese stimuleringsprogramma. Hernieuwde investeringen komen dan op het juiste moment om een prijsval te voorkomen. Ze zullen waarschijnlijk onvoldoende zijn om de prijs van staal omhoog te jagen.
Bij Goldman denken ze niet dat de prijs voor koper omhoog zal gaan. Koper is vooral nodig in de huizenbouw en daar gaat het zeker in China snel de verkeerde kant mee uit. De vraag naar hypotheken neemt af, evenals de verkoop van huizen. Bij Goldman verkiezen ze daarom zink boven koper. Dat eerste metaal zal het, als het om de prijs gaat, beter doen dan koper.
De nieuwe president heeft weinig waardering voor het beleid van zijn voorganger om de CO2 uitstoot te beperken. Dat geeft nieuwe kansen aan de traditionele leveranciers van energie, zoals kolen, olie en gas. De analisten verwachten dat vooral de producenten van gas zullen profiteren van de verwachte beleidswijziging. Deze energiebron is zeer concurrerend en kan de concurrentie met steenkool en olie gemakkelijk aan. Ook is het zeer bruikbaar in de petrochemische industrie. Om al die redenen zal gas nieuwe investeringen uitlokken, denken de analisten.
De energiesector zal sowieso blij zijn met de nieuwe president. Die heeft zich in de aanloop naar de verkiezingen wars getoond van strenge regelgeving en lijkt er voorstander van dat maatschappijen moeten kunnen boren waar het nuttig lijkt.
Als Trump doet wat hij zegt, dan zullen de binnenlandse investeringen in de VS gaan toenemen. Als het om het buitenland gaat, blijft het voorlopig gissen wat hij gaat doen. Zullen er bijvoorbeeld echt handelsbeperkingen komen en zullen er inderdaad importheffingen komen? Dat kan verkeerd uitpakken voor bijvoorbeeld de landbouw als getroffen landen zoals China op hun beurt beperkende maatregelen gaan invoeren. De Verenigde Staten zijn een groot exporteur van bijvoorbeeld mais en soja naar dat land.
En de goudprijs?
De analisten zijn verdeeld over de richting van de goudprijs. De huidige fiscale en geopolitieke onzekerheden lijken vooralsnog niet weg te ebben. Zeker niet als er onduidelijkheid blijft over het internationale beleid van de nieuwe president. Dat is goed nieuws voor de goudprijs. Ook de inflatie kan in de VS snel de kop gaan opsteken, als Trump inderdaad een actief stimuleringsbeleid gaat voeren en bovendien importen met heffingen gaat belasten. Een hogere inflatie is goed nieuws, maar een eventuele hogere economische groei niet. Ook de aangekondigde beperkte renteverhoging in december zal de prijs geen goed doen. Kortom, het is bij gebrek aan details over het nieuwe beleid onduidelijk welke richting de goudprijs de komende maanden uitgaat.
Feitelijk is het allemaal nog koffiedik kijken. Niemand weet nog wat Trumponomics precies voor de Verenigde Staten en voor de rest van de wereld gaat betekenen.
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.
De afgelopen jaren hebben centrale banken al veel dollarreserves van de hand gedaan, maar dat heeft de stijging van de dollar niet tegen kunnen houden. Sinds augustus 2014 zijn de valutareserves van alle centrale banken wereldwijd met meer dan 10% gedaald, van $12,032 biljoen naar $10,814 biljoen. Dat is een daling van omgerekend $42 miljard per maand.
Als Trump erin slaagt de dollar te verzwakken en productie terug te halen naar eigen land, dan zal het handelstekort van de Verenigde Staten dalen. Dat betekent dat de stroom van dollars naar de rest van de wereld zal afnemen of opdrogen. Daarmee komt een einde aan het tijdperk van onbeperkte kredietexpansie dat begon met het loslaten van de goudstandaard in 1971, zoals de grafiek rechts laat zien.
Volgens de Mexicaanse zakenman en investeerder Hugo Salinas Price zal een daling van de wereldwijde valutareserves een nieuw tijdperk van economische chaos inluiden met concurrerende devaluaties, een oplopend aantal faillissementen en een grote waardedaling van veel financiële activa.
