De waarde van de Chinese yuan bereikte deze week het laagste niveau in vier jaar tijd, nu de centrale bank de streeft naar een wisselkoers op basis van een mandje van verschillende valuta. Afgelopen vrijdag gaf de centrale bank op haar website een toelichting op de wisselkoers van de Chinese munt, die sinds de devaluatie in augustus veel sterker is gaan bewegen ten opzichte van de dollar. De laatste weken beweegt de munt vooral naar beneden, want de wisselkoers zakte naar 6,45 yuan per dollar. Op de valutamarkt houdt men rekening met een wisselkoers die de komende twaalf maanden verder zal oplopen tot 6,77 yuan.
De yuan was tot 2005 nog tegen een vaste wisselkoers gekoppeld aan de dollar, daarna begon de munt zeer geleidelijk te appreciëren. Maar door de ontwikkelingen van de laatste jaren ziet de Chinese centrale bank zich genoodzaakt de relatie met de dollar te verbreken en de waarde van haar munt af te stemmen op een mandje van meer dan tien verschillende valuta. Maar waarom doet de centrale bank dit?
Chinese yuan zakt laatste weken weer verder weg
Sterke dollar
De meest voor de hand liggende reden om de yuan niet langer aan de dollar, maar aan een mandje van verschillende valuta te koppelen heeft te maken met de waardestijging van de Amerikaanse munt. De dollar is dit jaar sterk in waarde gestegen en de verwachting dat de Federal Reserve deze week de rente zal verhogen geeft nog meer opwaartse druk op de Amerikaanse munt.
Dat is een probleem voor de Chinese centrale bank, want als ze de wisselkoers met de dollar gelijk wil houden zal ze ook de waarde van haar eigen munt moeten laten stijgen. Dat kan bijvoorbeeld door de rente te verhogen, maar die is de afgelopen dertien maanden juist zes keer verlaagd om de zwakkere Chinese economie wat te ondersteunen. Een andere optie is dat de Chinese centrale bank haar valutareserves gebruikt om yuan uit de markt te halen, maar daarmee knelt ze ook de kredietverlening van banken aan burgers en bedrijven af.
Een sterke dollar dwingt China simpel gezegd tot een strenger monetair beleid, terwijl de terugval van de Chinese economie juist vraagt om een versoepeling. Dat kan de centrale bank wel als ze de koppeling aan de dollar loslaat en haar munt meer laat bewegen naar een mandje van andere valuta. Dat geeft de yuan ruimte om verder in waarde te dalen. Bijkomend voordeel van een zwakkere munt is dat de exportpositie van de Chinese industrie gunstiger wordt.
Yuan als wereldmunt
Een andere mogelijke verklaring voor de koersdaling van de yuan is dat de centrale bank van China haar munt wil presenteren als een wereldmunt, waarvan de waarde kan meebewegen met die van andere valuta dan de dollar. China handelt met heel veel verschillende landen, dus eigenlijk is er geen goede rechtvaardiging meer om de blik alleen op de Verenigde Staten te richten. “Een wisselkoersbeleid dat gericht is op een mandje van verschillende valuta in plaats van alleen de dollar is een slimme zet om de transitie van een vaste naar een flexibele, door de markt gestuurde, wisselkoers mogelijk te maken”, zo zegt Eswar Prasad van Cornell University in een verklaring tegenover de Wall Street Journal.
Door de wisselkoers af te stemmen op een mandje van ‘zwakkere’ valuta in plaats van de relatief sterke dollar kan de Chinese centrale bank op sluwe wijze de yuan in waarde laten dalen. Het beleid van de centrale bank wordt dan minder beperkt door het monetaire beleid van de Federal Reserve en het geeft China eenmalig de ruimte om de munt verder in waarde te laten dalen.
Reputatie
De Chinese centrale bank heeft dit jaar al meer dan $500 miljard aan valutareserves van de hand gedaan. Ook dat is een logische stap als je van een vaste wisselkoers overstapt naar een flexibele wisselkoers die door de markt bepaald wordt. Een vaste wisselkoers moet immers van tijd tot tijd verdedigd worden met de verkoop van valutareserves. Kiest de centrale bank voor een wisselkoers die door de vrije markt bepaald wordt, dan heeft ze aanzienlijk minder valutareserves nodig.
Het tijdperk van vaste wisselkoersen is een overblijfsel van het Bretton Woods systeem, waarin verschillende munten via de dollar gekoppeld waren aan een vaste hoeveelheid goud. Maar nu de dollar niet meer gekoppeld is aan goud zijn al deze vaste wisselkoersen op losse schroeven komen te staan. De grote financiële crisis van 2008 heeft een valutaoorlog ontketend die het voor centrale banken steeds moeilijker maakt een wisselkoersbeleid na te streven.
Lees ook:
Chinese centrale bank laat koppeling yuan aan de dollar los?
