De verkiezingen in Griekenland zijn voorbij en met een straatlengte voorsprong is het linkse Syriza als eerste over de meet gekomen. De partij kreeg meer dan 36% van de stemmen. En dan te bedenken, dat de partij drie jaar geleden nog maar amper bestond!
Met Syriza komt er aan partij aan de macht die helemaal niets moet weten van het technocratisch beleid dat Brussel en Frankfurt de Europese bevolking heft opgelegd. Nog op zondagavond hamerde partijleider Alexis Tsirpas dat door de overwinning van zijn partij er een einde was gekomen aan het harteloze bezuinigingsbeleid en aan de voortdurende vernedering van het land door de Trojka. Als Tsirpas doet wat hij zegt, dan zal Europa de komende maanden getuige zijn van een heftige botsing tussen crediteuren en een soevereine debiteurenstaat. Het kan niet anders of iemand zal water bij de wijn moeten doen, maar het is nog maar de vraag wie dat is.
Een ding staat nu al vast. Syriza lijkt in niets op de verslagen regeringspartijen. Binnen die partijen functioneerden facties, die banden hadden met of hetzelfde dachten als de Trojka van ECB, EU en IMF. Syriza leeft eerder op voet van oorlog met de Trojka, dat maar liefst schuldeiser is van 80% van uitstaande schuld van Griekenland ter waarde van €317 miljard. De Grieken zullen ongetwijfeld om herziening van de aflossingsvoorwaarden vragen en om in ieder geval gedeeltelijke kwijtschelding van de schulden. Ze eisen bovendien weer menswaardige leefomstandigheden voor groot delen van de bevolking die nu al jaren onder de armoedegrens leven.
Consessies doen
Het staat echter nu ook al vast, dat Brussel en Berlijn niet geneigd zullen zijn om welke concessie dan ook te doen. Ze zijn vooral bang voor besmettingsgevaar als ze wel bereidheid tonen tot tegemoetkomingen. Aan het einde van het jaar zijn er immers verkiezingen in Spanje, waar de Spaanse evenknie van Syriza, Podemos, steeds luidruchtiger aan de weg timmert. Het aanzwellende anti-Brussel geluid ook elders in Europa kan Griekenland net dat beetje zelfvertrouwen geven om de meesters in Brussel en Berlijn te weerstaan en misschien zelfs de deur te wijzen.
Toch weten de Grieken drommels goed, dat hun speelveld beperkt is. Natuurlijk zijn de herstructureringen in de afgelopen vijf jaar enigszins succesvol geweest, maar de Griekse economie is verre
van gezond. Neem de gezondheid van de bankensector. Die is op zijn zachtst gezegd precair te noemen. Zonder een Europees infuus ter waarde van €50 miljard kan deze sector niet of amper overleven. De vitaliteit van de sector was trouwens aan de vooravond van de verkiezingen aangetast, omdat klanten voor miljarden deposito’s opnamen. De ECB moet dit infuus goedkeuren. Dat zal zeker niet gebeuren als de Grieken in de ogen van de Bank over de voorwaarden en condities wenst te marchanderen. Een omvallen van de banken zou echter Griekenland opnieuw in een diepe crisis storten met alle politieke en economische gevolgen van dien. De hernieuwde politieke en economische instabiliteit zou Griekenland alsnog tot een 'Grexit' kunnen dwingen. Daar zit de ECB, zo kort na het programma van monetaire verruiming, niet op te wachten.
De Trojka
Zoals het er nu naar uitziet, zijn er op de korte termijn geen winnaars. Als de crediteuren toegeven, dan zal de weerzin jegens het Zuiden alleen maar toenemen in het Noorden. Omgekeerd zullen weerzin en wantrouwen van het Zuiden voor het Noorden alleen maar verder oplaaien! Met andere woorden, als de verkiezingsuitslag niet goed gemanaged wordt, dan kan Europa wel eens een nieuwe fase van instabiliteit ingaan.
Cor Wijtvliet
Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD).
Meer informatie:
