Hieruit kunnen we concluderen dat ook steeds meer beleggers kansen zien in goud, want een positie in een ETF is nog altijd niet te vergelijken met het bezit van fysieke gouden munten en baren. Een ETF is in feite een beursgenoteerd bedrijf, dat aandelen heeft uitgeschreven tegenover de stapel fysiek goud die ze in beheer heeft. De aandelen in een ETF worden, net als aandelen van andere beursgenoteerde bedrijven, op de beurs verhandeld. De waarde van een aandeel wordt dan grotendeels bepaald door de goudprijs, maar kent daaaast een zekere premium of discount die gerelateerd is aan de kwaliteit van het fonds en de hoeveelheid belangstelling van beleggers.
Van $981 miljoen naar $1,85 miljard
In een jaar tijd is de waarde van alle goud-ETF's in India bijna verdubbeld, van een kleine $1 miljard in mei 2011 naar $1,85 miljard in mei van dit jaar. Deze markt voor goud-ETF's is nog steeds in ontwikkeling in India, getuige de komst van veertien nieuwe goud-ETF's sinds 2007. De totale marktwaarde van de Indiase exchange-traded funds met goud als onderpand is nog steeds minimaal vergeleken met bijvoorbeeld het SPDR Gold Trust (GLD). Dit goudfonds is sinds 2004 actief en beheert inmidels naar eigen zeggen 41,2 miljoen troy ounce goud met een marktkapitalisatie van ruim $64 miljard.
De goud-ETF's bieden beleggers het gemak van een digitaal handelsplatform en een goede verhandelbaarheid. Beleggers wisselen alleen de aandelen onderling uit, zodat er geen fysiek goud verplaatst hoeft te worden. Hierdoor kent een ETF weinig overheadkosten en blijft de koers dicht bij de spotprijs voor goud. Het nadeel van de ETF's is dat beleggers vaak geen aanspraak maken op een toegewezen hoeveelheid goud en dat het vaak niet mogelijk is om de aandelen weer in te ruilen voor fysieke goudbaren. Als handelsinstrument hebben ETF's dus bepaalde voordelen, maar het risico van de tegenpartij is met deze manier van beleggen niet geëlimineerd.
Indiase beleggers stoppen meer vermogen in goud-ETF's
De handelsrelatie tussen Turkije en Iran is gedurende de afgelopen tien jaar veel intensiever geworden, waarbij ook de handel in goud een grote vlucht heeft genomen. De Turkse Minister van Energie, Taner Yildiz, zou verklaard hebben dat Turkije al enige tijd fysiek goud gebruikt in de handel met Iran. In de maand april ging er al voor omgerekend $1,2 miljard aan fysiek goud van Turkije naar Iran, een behoorlijke toename ten opzichte van de $480 miljoen aan goud in de maand daarvoor.
De intensivering van de handel tussen Turkije en Iran heeft in sterke mate te maken met het handelsembargo, waardoor Iran werd afgesloten van het Westerse betalingssysteem en het geen olie meer kon exporteren naar Europese landen die het embargo hebben ondertekend. Turkije heeft zich van de boycot afgekeerd en drijft nog wel handel met Iran, waarbij het gebruik van Amerikaanse dollars tot een minimum beperkt is. De vraag naar goud in Iran wordt ook opgestuwd door de zwakte van de Iraanse rial. Deze munt heeft sinds de invoering van het olie-embargo veel van haar waarde verloren ten opzichte van buitenlandse valuta.
Op dit moment vraagt men op de zwarte markt al 20 miljoen rial voor een troy ounce goud, zo lezen we op BullionStreet. Ook zouden de prijzen van levensmiddelen en duurzame consumptiegoederen behoorlijk zijn gestegen door de verzwakte munt. Als gevolg van de waardedaling van de lokale munteenheid zetten meer Iraniers hun spaargeld om in Amerikaanse dollars en goud.
In plaats van Amerikaanse dollars te gebruiken handelt Turkije steeds meer transacties af in goud, in de eigen lira en in de valuta van haar handelspartners. Ook met landen als India, Rusland en China heeft Turkije afspraken gemaakt om met eigen valuta te handelen in plaats van met Amerikaanse dollars. Om de handel in goud makkelijker te maken zal het land haar eigen goudproductie verder opschroeven van de huidige 24 naar een niveau van 34 tot 36 ton per jaar, aldus BullionStreet.
Iran en Turkije intensiveren handel in goud, Turkije schroeft binnenlandse productie op (afbeelding via Energytribune)
DNB hield informatie achter voor commissie De Wit De Nederlandsche Bank heeft twee rapporten voor de parlementaire enquêtecommissie De Wit achtergehouden. Het ene rapport behandelde over de rol van DNB bij de oveame van ABN-Amro door Fortis, Banco Santander en Royal Bank of Scotland, het vervolgrapport ging over de ondergang van de fusie-combinatie Fortis/ABN-Amro. De Volkskrant was achter het bestaan van de twee rapporten gekomen en heeft via een beroep Wet openbaarheid bestuur opgevraagd; tevergeefs overigens.
De commissie De Wit vroeg toen zij van het bestaan van deze rapporten hoorde ook om de rapporten, maar kreeg in eerste instantie nul op het rekest. DNB verschuilde zich achter de gevoelige, toezichthoudende informatie die de rapporten zouden bevatten, ondanks dat het achterhouden van rapporten voor een parlementaire enquêtecommissie strafbaar is, aldus de Volkskrant. Commissie De Wit heeft de twee rapporten – getiteld Bank in brokken – alsnog gekregen maar is tot de conclusie gekomen dat die niets veranderen aan de conclusies die zij eerder in hun eindverslag presenteerden.
Tja, wat zullen we zeggen? Ik wil ook graag meer openheid van zaken en wel omdat er geen betere desinfectans is dan zonlicht. En deze rapporten zijn misschien interessant maar die kunnen me gestolen worden. Ik wil nog steeds de lijst met serienummers van de Nederlandse goudbaren met de locatie van de baren zien..
DNB hield informatie over bankencrisis achter (Volkskrant)
Huizenmarkt.. Via NU.nl: In april gingen de prijzen van koopwoningen met 5,2 procent omlaag en in maart bedroeg de daling gemiddeld 4,7 procent. [..] Ondanks de sterke daling van de prijzen werden er wel meer woningen verkocht in mei. Eerder deze week werd bekend dat er in totaal ruim 10.000 koopwoningen van eigenaar wisselden, bijna 3 procent meer dan een jaar eerder.
Via het CBS nog even een grafiekje. Sinds januari 2009 is er géén enkele maand geweest waarin de prijzen niet daalden. De 'opleving' in 2010 is niets meer geweest dan een vertraging in prijsdaling. Die daling is daaa steeds sterker geworden en dat zal voorlopig ook blijven aanhouden..
Europese noodfonds moet perifere staatsobligaties kopen Een bijzondere discussie: moet het EFSF/ESM perifeer Europees staatspapier opkopen? Het EFSF/ESM is opgericht om landen in financiële nood te financieren en doet dat door… jawel: staatsobligaties te kopen. Deze crisis is soms echt met geen pen te beschrijven want dan heb je een noodfonds dat is bedoeld om landen te financieren door middel van het kopen van hun schuld en dan ontstaat er een discussie over het ten uitvoer brengen van die aankopen. Nou ja, ik kan de humor er wel van inzien.. en helemaal van de verwarring die in media is ontstaan over de uitspraken van Angela Merkel en ECB-bestuurder Benoit Coeuré.
Het detail waar het allemaal om draait betreffen de voorwaarden: wanneer geld uit het Europese noodfonds (vooralsnog alleen het EFSF) gebruikt wordt voor steun aan Spanje, dan moet Spanje méér doen om bijvoorbeeld de arbeidsmarkt te hervormen, de banken op te schonen en meer van dat soort maatregelen. Hetzelfde geldt voor Italië. De renteniveau's lopen dermate op dat deze steun vrijwel onvermijdelijk aan het worden is.
Angela Merkel liet weten dat de gelden niet zonder meer aan te wenden zijn aan daarmee geeft zij aan dat de 'theoretische' mogelijkheid bestaat en dwingt daarmee af dat er voorwaarden worden gesteld. ECB-bestuurder Benoit Coeuré stelde in een interview met de Financial Times dat het voor hem een mysterie is waarom deze stap nog niet is gezet:
Mr Cœuré expressed surprise that no govement had yet asked the European Financial Stability Facility, the eurozone’s €440bn rescue fund, to buy sovereign bonds to drive down borrowing costs. “Certainly it’s a mystery why the EFSF was allowed almost a year ago to undertake secondary market interventions and govements have not yet chosen to use that possibility,” Mr Cœuré said on Wednesday.
Via het bericht van het ANP dat bij NU.nl verscheen, lezen we verder:
Sinds mei 2010 heeft de ECB zelf voor circa 210 miljard euro aan obligaties van eurolanden opgekocht, in een poging de sterke stijging van de rentes in te dammen. Dat programma ligt echter al enkele maanden stil. Coeuré sloot uit dat het programma opnieuw wordt ingezet om Spanje uit de brand te helpen. De ECB zal begin volgende maand volgens hem waarschijnlijk wel overwegen de rente in de eurozone te verlagen. “Dat kan enigszins helpen, maar het lost de fundamentele problemen niet op.”
De collega van het ANP heeft weer eens een stukje in elkaar geprutst want deze passage rammelt ouderwets aan alle kanten. Allereerst een klein detail ten aanzien van de €210 miljard. De teller bij de ECB staat op dit moment op €210 miljard; het bedrag lag echter iets hoger. Zoals ik eerder deze week al schreef betekent dit dat er geen sprake is van een twist-programma zoals dat door de Federal Reserve wordt gedaan. De Fed koopt met de afgeloste leningen nieuwe leningen op om de rente blijvend te drukken. De ECB doet dat niet: de markt bepaalt de prijs die overheden moet betalen. Dat gegeven wordt met een onnauwkeurige uitleg weggemoffeld. Benoît Coeuré zei in de Financial Times dat hij het waarschijnlijk acht dat er bij de volgende ECB-vergadering een renteverlaging besproken wordt. Die nuance sneeuwt wat onder bij de ongelukkige formulering. Die suggereert min of meer dat Coeuré een renteverlaging verwacht. Maar goed, dat is een kleinigheid.
Tot slot is er de zin over het SMP-programma van de ECB. Ik heb dit de afgelopen maanden al zo vaak geroepen, maar ten overvloede: de ECB gaat geen schuldpapier opkopen nu het Europese noodfonds een feit is. Kennelijk moet een ECB-bestuurder joualisten hierop wijzen want er wordt nog steeds gedacht dat het SMP het verbod op monetaire financiering opheft en dat is gewoon niet zo. Nu dat fonds een feit is, is het SMP-programma gestaakt. Desalniettemin is het resultaat wederom een hele suggestieve krantenkop..
ECB steunt aankoop obligaties via noodfondsen (NU.nl)
Lees ook het hele interview bij de Financial Times met Benoit Cœuré:
Geweldige commentaar over goud! Dominic Frisby, commentator van Money Week en particuliere belegger, las een typisch anti-goud bericht en kan het niet laten om de misplaatste argumenten van repliek te dienen. En hoe!
In such circumstances, you might consider as your fundamental valuation model, the ratio of the senior economy's gold holdings (261 million ounces, in the case of the US, though this is unaudited) to its exteal debt (now about $5 trillion). To pay off its exteal debt with its gold, the gold price would have to be some $19,000 an ounce.
LOL.
Or you could look at the Federal Reserve Monetary Base (money on issue), which now stands at $2.6 trillion. For this to be 100% backed by gold, you're looking at $10,000 per ounce.
LOL again.
Overigens indien u de afkorting LOL niet kent, het staat voor “Laughing Out Loud” (“ik lach hardop”). Ter aanvulling van Frisby, indien de Fed de dollar zou dekken met goud, iets waarvan ik me afvraag hoe dat zou moeten aangezien de Fed geen goud heeft, maar “gold certificates”. Bij de Fed staan er claims op goud op de balans; de officiële Amerikaanse goudreserve staat op de balans van de US Treasury, annex Amerikaanse overheid. Bovendien geldt dat als de Amerikanen hiervoor kiezen het zeer waarschijnlijk is dat er een run op het Amerikaanse goudloket ontstaat. En die rij zal echt niet alleen uit Amerikanen bestaan. Ik zie de Chinezen al een rij organiseren..
Fantastische analyse..
Gold pays no interest, has no use and no fundamental value – really? (Money Week)
CFTC gaat High Frequency Trading definiëren “You can't make this shit up”, verzucht ik. Laat ik de eerste zin uit het artikel van de Wall Street Joual meteen maar geven, want ook de WSJ kan haar cynisme niet onder stoelen of banken steken:
U.S. regulators are about to take a big step toward reining in high-frequency trading: defining what it is.
On Wednesday, a Commodity Futures Trading Commission subcommittee is expected to propose a roughly 60-word definition of high-frequency trading that would define it broadly, a bad sign for traders who had hoped for narrower language. The announcement follows three months of sometimes contentious meetings by an industry group that was formed by the CFTC to help the agency wrestle with the impact of rapid-fire trading on financial markets.
Dat is nog eens een zeldzaam zure openingszin: de definitie van wat high frequency trading precies is, is een grote stap voorwaarts. Ja ja, het staat er echt..
Deze snerende ondertoon komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. De flash-crash van mei 2010, de dagelijkse mini flash-crashes en onlangs nog, ontstond er de nodige HFT-chaos bij de introductie van Facebook, het lukt de CFTC niet om het fenomeen high frequency trading te definiëren! Only in America..
CFTC aims to define high-frequency trading so it might be regulated (WSJ)
Overigens verscheen er op het blog van Themis Trading weer een fraai voorbeeld van een nieuwe HFT-strategie..
Duitse media: 'Amerikanen zijn hypocriet' Ook in Duitsland beginnen kranten wakker te worden want zij stellen dat “de Amerikanen hypocriet zijn wanneer zij Europa de les lezen”. Spiegel deed een rondje kranten en maakte de balans op en dat levert een aardig beeld op met een heldere conclusie. De Suddeutsche Zeitung schrijft:
“De G20-top is eigenlijk het orgaan waar openlijk gesproken kan worden over globale problemen. Echter, nu de top gepaard gaat met rituelen lijkt het minder als een serieuze discussie aangelegenheid en meer op een klaslokaal waarin kinderen hun huiswerk aan elkaar voorlezen.“
Bingo.
The World from Berlin: 'The US Is Hypocritical when It Lectures Europe' (Spiegel)
Bruce Krasting plaatste de Amerikaanse hypocrisie in een nog scherper perspectief. Dit is aanrader; Krasting's commentaar is de spijker op de kop! De economische top-adviseurs van president Obama en Mitt Romney krijgen er keihard van langs en hoe terecht..
Europe to Romney and Obama – “Shut Up!” (Bruce Krasting; Zero Hedge)
QE3? Vooralsnog blijft het bij QE Twist Eerder deze week verscheen de verwachting van Jan Hatzius van Goldman Sachs over stimuleringsmaatregelen van de Fed. Zijn inschatting was dat de Fed zou starten met een “flow”-programma. Daarmee wordt bedoeld dat de Fed nieuw geld print om maandelijks – naar Hatzius' schatting – tussen de $50-$75 miljard aan Amerikaanse staatsobligaties en hypotheekgedekte papieren op te kopen.
Gisteren maakte de Fed echter bekend dat zij geen extra maatregelen neemt in aanvulling op de lopende aankopen onder QE-twist. De Fed gaf wel prijs dat zij het accent méér gaat leggen op het opkopen van langlopende Treasuries. De Fed stelde in haar verklaring:
The Committee also decided to continue through the end of the year its program to extend the average maturity of its holdings of securities. Specifically, the Committee intends to purchase Treasury securities with remaining maturities of 6 years to 30 years at the current pace and to sell or redeem an equal amount of Treasury securities with remaining maturities of approximately 3 years or less. This continuation of the maturity extension program should put downward pressure on longer-term interest rates and help to make broader financial conditions more accommodative. The Committee is maintaining its existing policy of reinvesting principal payments from its holdings of agency debt and agency mortgage-backed securities in agency mortgage-backed securities. The Committee is prepared to take further action as appropriate to promote a stronger economic recovery and sustained improvement in labor market conditions in a context of price stability.
Resumerend: de balans wordt op peil gehouden door met geld afkomstige uit aflopende schulden nieuwe schulden op te kopen. Die nieuwe schulden hebben een langere looptijd en daarmee drukt de Fed de lange rente.
Voor een aardige Nederlandstalige behandeling over het Fed-beleid, lees de analyse op IEXProfs..
Zero Hedge kwam met een grafiek die de 'fundamentele' denkfout in het beleid van de Fed duidelijk maakt: het rendement op langlopend Amerikaans schuldpapier is bijna drie keer hoger dan de rendementen op de S&P 500 en dat in slechts 18 maanden:
De stellingname van Antal Fekete is bij deze aangetoond: speculanten drijven op de obligatiemarkt van Amerikaanse staatspapier de prijs omhoog (lees: de rente gaat hierdoor omlaag) wetende dat zij deze obligaties tegen een hogere prijs aan de Federal Reserve kunnen slijten zodra die nieuwe aankopen doet. Zero Hedge quote Beanke die de achterliggende gedachte van zijn beleid toelicht:
“When our policy response lowers interest rates on govt bonds, it induces market participants to take more risk. Someone selling their govt bond to us may go out and buy a corp bond, thereby lowering spreads. A bank selling their govt bond to us may go out and make a loan…”
Het probleem met deze uitleg? De praktijk werkt heel anders want in plaats dat beleggers hun geld gebruiken om rendement te maken op aandelenmarkten of bedrijfsobligaties, blijven beleggers in de markt voor Amerikaanse staatsobligaties 'spelen' omdat zij risicoloos en gratis geld kunnen verdienen door de Fed een stap voor te zijn bij haar aankopen.
Zero Hedge is scherp, heeft helemaal gelijk, maar laat na om even de naam van Antal Fekete te noemen (ZH zijn werk echt wel kent); dit is Fekete's stelling en die is empirisch bewezen.
Presenting The Fundamental Flaw In The Fed's Thinking (Zero Hedge)
Francois Hollande: de bron van Europa's toekomstige financiële ke ramp? Een sterke analyse van Wolf Richter op Testoreronepit over het beleid van Francois Hollande. Hollande ligt niet alleen op ramkoers met Duitsland, hij ligt ook op ramkoers met grote belangen in Frankrijk. Dat laatste kan eenvoudig geïllustreerd worden want de Franse socialist spendeert het liefste andermans geld:
The situation for French companies, she said, was already tough: collapsing margins, falling orders, extreme cash flow tensions, frozen hiring projects, and “uncertainties of such magnitude that all large investment projects are put on standby” (video). And she plowed into Hollande’s program item by item:
Imposing a dividend surtax of 3% that companies (over 250 employees or €50 million in revenues) have to pay. Shareholders already pay income taxes on dividends.
Raising company contributions for pensions, healthcare, work-injury and disability insurance, and other state programs.
Raising the minimum wage, already at €9.22 ($11.60) per hour. Arch-competitor Germany doesn’t even have a minimum wage.
Making layoffs even harder and more costly if they fall into the nebulous category of “abusive layoffs” whose sole purpose is to goose the stock price.
Lowering the retirement age to 60 for those who started working in their teens, and funding it by increasing corporate and individual contributions.
Hollande is Europa's meest ongeleide socialistische projectiel..
François Hollande on Collision Course with … France (Testosterone Pit)
In ander nieuws:
Griekenland heeft een nieuwe regering; Antonis Samaras is na de verkiezingswinst van zondag zoals verwacht ingezworen als de nieuwe premier. Twee maanden Grieks verkiezingsleed zijn voorbij en de problemen van toen zijn dezelfde als van vandaag. Europa en Griekenland zijn weer terug bij af. Spiegel bericht..
New Govement, But No New Beginning in Athens (Spiegel)
Oi oi oi.. Wat is Amerika kapot. De operatie Fast and Furious was bij nader inzien niet een al te legale strategie van de Amerikaanse autoriteiten. Bij deze operatie werden wapens oogluikend doorgesluisd naar Mexico om op die manier te achterhalen welke Mexicaanse drugscartels die wapens gebruiken. “Zo kunnen we er iets tegen doen”, was de gedachte. Eén probleem: de wapens bestemd voor Mexico worden niet onderschept (wat overigens niets minder is dan een verkapte subsidie aan de Amerikaanse wapenindustrie) of bleken achteraf in de VS achter te blijven en waarmee vervolgens Amerikaanse agenten werden dood geschoten. Van je eigen overheid moet je het hebben..
Toen dit schandaal de media bereikte, bleek de reactie van de Obama-regering er één van: “hush hush, doofpot“. De republikeinen namen daar echter geen genoegen mee en eiste de documenten over deze operatie in te zien. De regering van Obama doet er vervolgens alles aan om die documenten niet te overhandigen. Eric Holder, de hoogste openbaar aanklager uit de regering van Obama, heeft de president gevraagd om de documenten te voorzien van een presidentieel stempeltje 'geheim' en dat is op het allerlaatste moment ook gebeurd. Daarmee is dit conflict op scherp gezet en heeft Obama feitelijk de parlementaire controle op de uitvoerende macht volledig opzij geschoven.
Amerikanen gaan er doorgaans prat op dat hun systeem van 'checks and balances' hun democratie superieur maakt ten opzichte van alle andere landen.. Indien men de praktijk als leidraad neemt, dan weet men snel dat als puntje bij paaltje komt er helemaal niets (en dan ook echt helemaal niets) van over blijft..
Obama Asserts Executive Privilege Over Fast And Furious Fiasco (Zero Hedge)
Ik heb er vrijwel geen tijd voor gehad, maar toch even twee linkjes naar aanleiding van het door CNBC verspreidde bericht dat JP Morgan de verlieslatende derivatenpositie voor 65%-70% heeft afgebouwd. FT Alphaville en Zero Hedge maken gehakt van die bewering..
[JPM Whale-Watching Tour] Approaching the beach [updated] (FT Alphaville)
'Just The Facts' On The JPM 'Whale' Unwind Rumor (Zero Hedge)
Uit de conclusie van het rapport van de Algemene Rekenkamer (pagina 12-14):
2.2.1 Conclusie
Uit onze analyse waarmee we inzicht willen bieden in de risico’s voor de overheidsfinanciën, blijkt dat de omvang van de risico’s voor de overheidsfinanciën de afgelopen jaren op verschillende terreinen substantieel is toegenomen:
• Expliciete overheidsgaranties zijn, na het uitbreken van de kredietcrisis, vanaf 2008 tot en met 2011 in omvang bijna verdubbeld: van 42% van het bbp in 2008 naar 77% van het bbp in 2011 (ongeveer € 465 miljard) (zie figuur 1). In deze periode zijn bestaande garanties uitgebreid zoals op de woningmarkt) en zijn nieuwe garanties afgegeven (vooral in het kader van de Europese schuldencrisis). Wij merken op dat het Rijk hieaast ook nog impliciet garant staat, vooralbinnen de financiële sector. De interventies van het Rijk tijdens de kredietcrisis hebben bijvoorbeeld aangetoond dat het Rijk garant staat voor financiële instellingen die zo groot of complex zijn dat ze het hele financiële systeem in gevaar brengen als ze om (dreigen te) vallen.
• De uitgaven aan zorg en pensioenen zijn de laatste jaren harder gestegen dan aanvankelijk voorzien. Op basis van recente ramingen is te verwachten deze uitgaven de komende jaren een steeds groter beslag zullen leggen op de overheidsfinanciën. Specifiek voor de zorg betekent dit volgens recente ramingen een toename van de uitgaven tussen 2010 en 2040 met 6% tot 18% van het bruto binnenlands product (bbp). De uitgaven aan Algemene Ouderdomswet (AOW) zullen volgens ramingen met 3,4% van het bbp stijgen tussen 2012 en 2040. Bij de aanvullende pensioenen loopt het Rijk indirect een beleggingsrisico op de pensioenvermogens. Deze pensioenvermogens worden bij uitkering namelijk belast, en staan dan ook gelijk aan toekomstige belastingopbrengsten. Indien de waarde van de pensioenvermogen onder druk staan door bijvoorbeeld tegenvallende opbrengsten uit beleggingen, staan ook de toekomstige belastingopbrengsten onder druk.
• De groeivooruitzichten voor de economie zijn sinds 2008 verslechterd, terwijl de gevoeligheid van de overheidsfinanciën voor de economische conjunctuur de laatste jaren is toegenomen. Naast deze toename van de omvang van de risico’s voor de overheidsfinanciën, is de overheidsschuld sinds 2008 sterk gestegen en zijn in het afgelopen decennium vooral de schulden van financiële instellingen en huishoudens sterk opgelopen. Oplopende schulden zorgen voor een afnemende weerbaarheid tegen het optreden van risico’s (DNB, 2012b).
2.2.2 Aanbeveling
Uit ons integrale beeld van de risico’s voor de overheidsfinanciën blijkt dat de omvang van deze risico’s de afgelopen jaren is toegenomen. Gegeven deze toename bevelen wij de minister van Financiën aan om beleid te ontwikkelen om op de (middel)lange termijn de risico’s voor de overheidsfinanciën te verminderen. Wij vinden het belangrijk dat hiervoor in ieder geval de volgende stappen gezet worden:
• Toets nieuwe risico’s en uitbreiding van bestaande risico’s systematisch op nut en noodzaak op basis van eenduidige criteria. Bezie voor expliciete overheidsgaranties in hoeverre het toetsingskader risicoregelingen aangepast moet worden om deze toets uit te voeren. Stuur bij de voorstellen voor nieuwe expliciete overheidsgaranties of het uitbreiden van bestaande garanties het ingevulde toetsingskader als bijlage mee aan de Tweede Kamer.
• Heroverweeg periodiek het nut en de noodzaak van aangegane risico’s.
• Breng specifiek voor de garanties in beeld wat de effectiviteit ervan is: dient de garantie inderdaad (nog) het beleidsdoel?
• Ontwikkel mede op basis van de uitkomsten van de bovenstaande analyses strategieën, die tot doel hebben de overheidsgaranties af te bouwen.
Om de Algemene Rekenkamer aan te vullen; een tabel met de Nederlandse macro-gegevens:
Met deze rapportcijfers hoef je niet thuis te komen.. (laat staan de verkiezingen in te gaan met een pleidooi om nog meer uit te geven dan we al tekort komen..). De financiële houdbaarheid van de BV Nederland kunnen we met een knipoog grafisch illustreren:
Goud noteert op het moment van schrijven een verlies van 2,46% op $1568,30 per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert goud een verlies van 1,22% op €1249,26 per troy ounce.
Zilver noteert op het moment van schrijven een verlies van 4,26% op $ per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert zilver een verlies van 2,62% op €21,51 per troy ounce.
Waar aanvankelijk werd verwacht dat er gisteren vuurwerk op de goud en –zilvermarkt zou zijn viel dat uiteindelijk mee, vandaag was het echter wel raak voor beide edelmetalen. Na de maandelijkse FOMC meeting gaf Fed-president Ben Beanke aan dat Operation Twist tot eind dit jaar door zal gaan en de rente tot minimaal 2014 extreem laag zal blijven. Ondanks de sombere woorden van Beanke en een verlaging van de economische groeivoet, bleef de enigszins verwachte aankondiging van een 3e ronde monetaire verruiming uit. Vrijwel alle markten reageerden hier negatief op maar de klap voor goud en zilver viel enigszins mee.
Vandaag begonnen alle markten wederom in mineur. Achtereenvolgens werd bekend gemaakt dat de Chinese economie voor de 8ste maand op rij afgezwakt is, de economie in de eurozone in juni een verdere krimp liet zien en dat dit allebei een negatieve invloed heeft op de Amerikaanse economie. Goud en zilver zijn inmiddels al maandenlang met de beurzen gecorreleerd en beide markten lieten vandaag dan ook grote verliezen zien. Het feit dat de Chinese economie in het slop raakt is nog extra ongunstig voor goud en zilver, China is namelijk ’s werelds grootste goudproducent en tevens hard op weg om de grootste goudconsument te worden. Tevens wordt er in de Chinese industrie veel zilver verbruikt, denk aan elektronica en auto’s. Dat zilver vandaag extra hard onderuitging kan hiermee te maken hebben, daaaast is de zilvermarkt een stuk kleiner dan die van goud en toont het edelmetaal altijd grotere prijsfluctuaties dan zijn gouden broer.
De euro moest vandaag ruim een procent inleveren tegenover de dollar, dit is direct een reden waarom de goud en –zilverprijs uitgedrukt in dollars zo hard naar beneden zijn gegaan. Omdat de euro zoveel in waarde daalde zijn goud en zilver uitgedrukt in euro’s relatief sterker geworden, hierdoor zijn de verliezen voor beide edelmetalen aanzienlijk kleiner. De prijs van een vat ruwe olie daalde vandaag met meer dan 2%, ook dit is een negatief signaal voor de goud en –zilverprijs.
Er was vandaag ook nog wat positief nieuws op de goudmarkt. De Russische Centrale bank maakte vandaag bekend dat het in mei 500.000 troy ounce aan goud heeft aangeschaft. De Bank Rossii blijft haar goudreserves constant aanvullen en bezit momenteel 29,3 miljoen troy ounce aan goud. Aangezien centrale banken met een lange termijn visie werken geven de constante goudaankopen van de Russische, en vele andere, centrale banken een positief signaal af voor het edelmetaal.
Als gevolg van het slechte nieuws gingen de Amerikaanse aandelen in de verkoop. De drie grootste indices (Dow Jones, S&P 500 en Nasdaq) verloren donderdag tussen de 1,96 en 2,44 procent. Het sentiment op de beurzen was woensdag ook al zwak, in aanloop naar de FOMC verklaring van de Federal Reserve. De huizenmarkt heeft ook te lijden onder de crisis, want in mei zakte de verkoop van bestaande woningen met 1,5% naar een geannualiseerd cijfer van 4,55 miljoen. Dat blijkt uit cijfers die de National Association of Realtors onlangs publiceerde. De terugval in huizenverkopen zouden te wijten zijn aan een zwakke arbeidsmarkt en de terughoudendheid van banken om nieuwe kredieten te verstrekken.
Volgens senior strateeg Millan Mulraine van TD Securities is 'de Amerikaanse arbeidsmarkt aan het vertragen', zo lezen we op Bloomberg. Mulraine verwacht ook gematigde consumentenbestedingen, die negatief zullen doorwerken op de industriële activiteit. Michelle Meyer, econome bij Bank of America, omschrijft de crisis als een 'hobbelig traject' en verwacht een 'geleidelijk herstel'.
Aanvragen werkloosheidsuitkering
Het 4-weeks gemiddelde van de aanvragen voor een werkloosheidsuitkering kwam afgelopen week uit op 386.250, wat volgens Bloomberg het hoogste niveau is sinds eind vorig jaar. In de week van 3 december stond het 4-weeks gemiddelde namelijk op 382.750. Op 6 juli wordt het nieuwe werkloosheidscijfer in de VS bekendgemaakt, een cijfer dat op basis van deze negatieve ontwikkeling weinig goeds belooft. In mei werden er in de VS slechts 69.000 banen toegevoegd, het laagste punt in een jaar tijd. De officiële werkloosheid steeg toen naar 8,2%, een niveau dat te hoog is om van een duurzaam herstel te kunnen spreken. Volgens Shadowstats ligt de werkloosheid in de VS eerder op 22%, gezien volgens een ruimere definitie en op basis van de rekenmethode die de Amerikaanse overheid voor 1980 zelf ook hanteerde.
Sombere vooruitzichten
Op Bloomberg lezen we ook dat de Amerikaanse huishoudens negatiever zijn geworden over de economische vooruitzichten. Slechts 22% is nog van mening dat de economie aan het herstellen is, het laagste punt sinds januari. Ook de Consumer Comfort Index van Bloomberg laat een vertraging van de Amerikaanse economie zien. In de week van 17 juni kwam dat cijfer uit op -37,9, lager dan het 4-weeks gemiddelde van -36,4. Ryan Wang van HSBC Securities verklaarde tegenover Bloomberg dat het 'momentum van de economie' aan het vertragen is.
Philadelphia FED Manufacturing index zakt weg naar -16,6 (via IBTimesFX)
Vestia-akkoord Via RTL-Z de kepunten van het akkoord:
In een akkoord tussen de overheid, banken en Vestia over de afwikkeling van de schulden van de woningcorporatie is overeengekomen dat geld dat Vestia eerder heeft gestort, 1,3 miljard euro, gebruikt wordt de schuld af te lossen. Vestia moest het geld storten als onderpand, omdat zijn beleggingsportefeuille steeds minder waard werd. Vestia stort daar nu nog eens 100 miljoen euro bij.De banken lenen Vestia 600 miljoen euro en volgens bronnen van RTL Z schelden de banken Vestia ook nog eens ongeveer 600 miljoen euro kwijt. De overheid draagt niets bij aan de redding van Vestia.
Via het FD lezen we in aanvulling op die informatie:
Het akkoord, dat Vestia en negen banken maandag sloten, regelt het afstoten van de derivaten van Vestia voor een bedrag van € 2 mrd. De corporatie draagt €1,3 mrd bij. Dat is het onderpand dat Vestia eerder heeft moeten bijstorten voor haar negatieve derivatenposities. Dat geld is de corporatie nu definitief kwijt. Voor de overige € 700 mln krijgt Vestia een tienjaarslening met lage rente van de betrokken banken met garantie van toezichthouder Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV). CFV legt die rekening, die wordt uitgesmeerd over tien jaar, neer bij de bijna vierhonderd andere corporaties. Zij moeten samen jaarlijks € 70 mln betalen.
De overheid draagt niets bij? Ha, dat is nog eens een sigaar uit eigen doos! Als doorgaans blije huurder ga ik in plaats van de belastingbetaler meebetalen aan het opvangen van de verliezen bij Vestia. De na-mij-de-zondvloed-mentaliteit (denk aan Marcel de V.) kost zoals verwacht talloze huurders geld. Het klinkt bijna alsof de verliezen niet op argeloze en onschuldige omstanders wordt afgeschoven. U begrijpt: mijn blije huurderstemming is deze week eventjes zoek en ik kijk naar Den Haag.
De woorden van minister Spies zijn wat mij betreft krokodillentranen. Zij liet in een reactie weten:
‘De prijs die andere corporaties moeten betalen, is heel erg hoog’, zei minister Spies gisteren. ‘Ik ben onthutst dat door moedwillig gedrag van corporatiebestuurders de zaken zó scheef zijn gelopen. Dit wil ik nooit meer meemaken.’ Niettemin is het akkoord volgens de minister ‘de minst slechte uitkomst’, gesloten ‘om erger te voorkomen’. Zonder akkoord zouden de gevolgen voor de sector aanzienlijk groter zijn, schrijft de minister.
't Is goed dat er een akkoord is gekomen want er is niets funester voor een markt dan onduidelijkheid. Echter, als men in Den Haag, en daarmee bedoel ik onze 150 volksvertegenwoordigers, na dit onzalige debacle nog niet wakker is, dan weet ik het ook niet meer. Hoe moeilijk kan het zijn? Zorg dat toezichthouders – DNB of AFM – controleren dat financiële partijen niet langer compleet mesjogge derivaten verkopen die niets minder zijn dan een vorm van het plunderen van de portemonnee van onschuldige omstanders.
Hoe doe je dat? Stel een eis in voor een verzekerd belang, zorg voor adequate reserve-verplichtingen voor het geval er onverhoopt toch iets misgaat en de verliezen niet naar derden worden doorgeschoven en breek eindelijk eens die zwarte doos van ondoorzichtige financiële handel en wandel open: asymmetrische informatie maakt vrije marktwerking onmogelijk en is bovendien dodelijk wanneer systeemrisico's worden opgeblazen.
Den Haag, alstublieft! Ontwaak uit uw financiële winterslaap. Voorkomen is toch ook anno 2012 beter dan genezen? Leg het de Nederlandse burger maar eens uit: waarom moeten huurders meebetalen aan de verliezen die zijn ontstaan als gevolg van het toestaan van financieel hooliganisme? U heeft in Den Haag de ruimte laten bestaan. Is het onwetendheid, intellectuele incompetentie, dubbele petten op? Er is een rekening van €2 miljard ontstaan en dat is een overdracht van het publiek naar private partijen.
G20-top De Europese leiders bijten op de G20-top van zich af. Kennelijk zijn zij ook klaar met alle idiote kritiek van met name Amerikaanse analisten, joualisten en andere gezagsdragers. Een quote van president Obama via het FD:
'De afgelopen dagen hebben Europese leiders duidelijk gemaakt dat ze begrijpen wat er op het spel staat. Ze hebben beloofd acties te ondeemen om deze crisis aan te pakken en vertrouwen, stabiliteit en groei te herstellen', aldus Obama.
Wat is dat toch met Amerikaanse presidenten? Altijd maar denken dat zij anderen de les kunnen lezen en dat regeringsleiders elders niet al te snel van begrip zijn. Laat die man zich alsjeblieft concentreren op de problemen die hijzelf creëert. De beste Jodokus Kwak heeft een jaarlijks gat in zijn hand dat groter is dan de totale staatsschuld van Spanje!
Tot mijn grote plezier deelde Commissie-voorzitter Manuel Barroso een sneer uit aan het verzamelde Amerikaanse jouaille. Via de Guardian:
[..] Barroso said Europe had not come to the G20 summit in Mexico to receive lessons on how to handle the economy. Asked by a Canadian joualist: “Why should North Americans risk their assets to help Europe?” he replied: “Frankly, we are not here to receive lessons in terms of democracy or in terms of how to handle the economy.
“This crisis was not originated in Europe … seeing as you mention North America, this crisis originated in North America and much of our financial sector was contaminated by, how can I put it, unorthodox practices, from some sectors of the financial market.”
Als alle Europese regeringsleiders dat nou eens elke week gaan roepen dan wordt de Amerikaanse propaganda-machine van evenwichtige repliek gediend..
G20 summit: Barroso blames eurozone crisis on US banks (Guardian)
Francois Hollande riep ook wat: hij acht Europa in staat om zelf de problemen op te lossen. Hij verwacht dat ondanks de Frans-Duitse meningsverschillen er een Europese oplossing gevonden zal worden. Het Franse haantje heeft dat scherp gezien: Europa zal hem kaalscheren om ook in Frankrijk het Europese probleem aan te pakken. Meer uitgeven dan je binnen krijgt om zodoende electoraal winst te boeken is nu eenmaal het onverbeterlijke probleem van politieke charlatans. Als hij denkt dat Duitsland of Nederland akkoord gaat met het opvangen van de Franse tekorten omdat Hollande de pensioenleeftijd verlaagt in plaats van verhoogt dan is er een tondeuze nodig. Duitsland en Nederland zullen die ongetwijfeld aan Brussel aanreiken..
[Francois Hollande:] 'Eurozone moet crisis zelf oplossen' (NU.nl)
Nowotny: Europese bankenunie dit jaar nog mogelijk ECB-bestuurder Ewald Nowotny (Oostenrijk) heeft voor de Amerikaanse TV-zender CNBC gezegd dat een Europese bankenunie nog dit jaar mogelijk is. Volgens hem zal er een “constructie binnen de eurozone met intergouvementele afspraken” komen. De Britten doen niet mee, maar mag niemand meer verrassen. De Londense City staat niet bepaald bekend als het centrum van financieel prudent gedrag. De verliezen van Amerikaanse banken, de seriële bailouts van o.a. AIG, de ondergang van MF Global en Lehman Brothers hadden één gemene deler: het ging mis bij de afdeling in Londen.
'ECB-bestuurder: bankenunie mogelijk dit jaar nog' (RTL-Z)
Nout Wellink doet van zich horen Nout Wellink heeft van zich laten horen. Voor de radio stelde hij in een interview met BNR dat hij “pleitbezorger is van eurobonds, maar wel onder de belangrijkste voorwaarde dat er een goed begrotingsbeleid wordt gevoerd.”
Wellink uitte ook kritiek op de wijze waarop toegewerkt wordt naar de introductie van eurobonds. Hij stelt dat “we elkaar niet voor de gek moeten houden. We zijn al bezig om eurobonds te vormen, maar op een niet transparante manier. De ECB heeft een gigantisch bedrag uitstaan bij de zwakke landen en dat is voor gemeenschappelijke rekening als daar iets mis gaat.”
Dat is toch wel opmerkelijk: Wellink geeft af op de ondoorzichtige wijze waarop achter de schermen toegewerkt wordt naar eurobonds. Waarvan akte.
Belangrijker vind ik het inhoudelijke punt dat hij in het interview met BNR aansnijdt: “Volgens Wellink is de belangrijkste oorzaak van de crisis de interactie tussen nationale overheden, nationaal bankwezen en financiële markten. Die relaties moeten worden doorgeknipt, anders komen we er nooit uit. Dit hangt samen met toezicht uit Europa. En het doorknippen daarvan, dat doe je via de eurobonds.”
Ik kan mij voorstellen dat dit niet één-twee-drie begrepen wordt, dus laat ik een poging wagen om toe te lichten waarom het doorknippen van deze relatie o-zo belangrijk is.
In een muntunie in de huidige vorm ontstaat er bij faillissementen een probleem met de financiële kettingbrief. Kort gezegd komt het erop neer dat als banken omvallen, hun nationale overheid meegaat (denk: Spanje) en zodra een overheid in het zwarte begrotingsgat terecht komt (denk: Griekenland), dan gaan banken mee. Deze relatie moet doorgeknipt worden en dat doe je o.a. via eurobonds. De eis dat structurele begrotingstekorten niet langer kunnen voorkomt dat landen kopje onder gaan en banken dus niet langer op die manier meegesleurd kunnen worden. Daarbij komt dat het onderpand voor een Europees stempeltje “van goed fiscaal gedrag” goud is en dat is met het oog op moral hazard (lees: afschuif gedrag) en een toekomstige herkapitalisering absolute noodzaak.
Het bancaire probleem wordt overigens niet in het interview aangestipt, maar ook daar wordt in Europa werk van gemaakt. Marcel Tak gaat hier bij IEX overigens op in; in Europa wordt dus ook toegewerkt naar een bankenoplossing waarbij de verliezen niet afgeschoven kunnen worden op belastingbetalers.
Ook belangrijk is dat Wellink nog maar eens uitlegt wat in tal van media niet lukt (zie hier voor een treurig voorbeeld (zie Martine Wolzak bij Nieuwsuur)). Wellink legt het mandaat van de ECB uit en hij is méér dan duidelijk over het verbod op monetaire financiering: “De ECB mag geld in circulatie brengen en papier opkopen zolang dat nodig is voor de vervulling van de monetaire taak. Als het direct gaat neerkomen op overheidsfinanciering, dan is dat knalhard in strijd met het verdrag.”
Daar is geen woord Spaans bij. Lees en luister verder bij de collega's van BNR; Wellink ging ook in op de perikelen op de Nederlandse huizenmarkt en de hypotheekrenteaftrek..
Afgelopen weekend hoorde ik van mijn familie uit Deventer al één en ander over de financiële perikelen in Deventer. Ook daar blijkt het openbaar bestuur te falen. Als de verantwoordelijke wethouder tekorten verzwijgt, de raad niet informeert en de conclusies van de accountant verdoezelt teneinde meer uit te geven dan er binnenkomt en vervolgens elders (gemeente Ommen) burgemeester wordt dan hebben we een illustratie van het publieke probleem dat bestuurlijk Nederland heet weer eens samengevat.
De Spaanse rente blijft oplopen en dat duidt erop dat Spanje niet zonder Europese hulp het einde van het jaar haalt. In media wordt er niet langer vanuit gegaan dat de ECB gaat printen. Het EFSF/ESM is er niet voor niets.
Ook in Zuid-Korea vallen banken om.. Bij Bloomberg verscheen er een lang artikel over de financiële schokgolven die het Zuid-Koreaanse bankwezen teisteren. Bloomberg verhaalt over een vluchtende bankier die in het geniep met een bootje China trachtte te bereiken, bankiers die zelfmoord plegen uit schaamte voor het verliezen van spaargeld, over boekhoudfraude en illegale leningen, hebzucht en het hele scala van problemen die ontstaan als bankiers hun klanten uitkleden. Bloomberg sprak enkele spaarders die hun geld belegden in achtergestelde leningen omdat die 1% of 2% méér boden. Een quote van een Zuid-Koreaanse spaarster die nèt niet door het oog van de naald kroop..
Je recalls getting a text message in September 2010 from Korea Savings pitching five-year notes yielding 8 percent annually. It was easy, the bank promised. She invested her mother’s savings, four times as much as her own, in bonds that aren’t protected by deposit insurance.
“How can I tell my 80-year-old mother I’ve lost the funds she lives on?” she said. “I was deluded by a couple of percentage points of interest rate. Now I can see it was only a trap.”
Het artikel eindigt met een aloude conclusie: it is not about retu on your money, but about retu of your money..
[..] “To an old lady like me, 1 to 2 percentage points of extra interest was big,” Lee said. “Now I realize safety is the most important. I’ll never deal with savings banks again.”
Het vertrouwen komt te voet en vertrekt ter paard; in Zuid-Korea werkt dat niet anders.
Suicides, Arrests Show Trouble at Korean Savings Banks (Bloomberg)
Eurocommissaris Olli Rehn en een hint naar goud? De weigering van Europese gezagsdragers om het woord goud te bezigen is zo af en toe lachwekkend. Dat het bespreken van de olifant in de Europese kamer niet bij naam genoemd kan of mag worden heeft mijn inziens maar één reden: voorkom een run op de uitstaande spaargelden bij Europese banken, en voorkom een vroegtijdige implosie van de inteationale papieren goudmarkt. Er is tijd nodig om de fiscale spelregels zodanig aan te scherpen dat politici in de dwangbuis terechtkomen van de “gesloten portemonnee” van de burger.
Ondanks dat goud steevast onbenoemd blijft, werd door Eurocommissaris Olli Rehn gretig verwezen naar de “Duitse raad van economische adviseurs”. Zij lieten er geen enkel misverstand over bestaan dat een Europees garantie op staatsobligaties alleen mogelijk is met de inbreng van goud.
Olli Rehn die als Eurocommissaris nationale politici in een houdbaar fiscale keurslijf moet krijgen, verwees naar de Duitse raad bij het congres dat Goldman Sachs afgelopen vrijdag gaf. Een quote:
The basic principle is clear: the sharing of risk in the guarantee scheme calls for an integrated, strong supervision of the banking sector. There can be no further mutualisation of economic risk without deeper integration of decision-making. To move further in mutualisation, it is necessary to strengthen our stability culture. This basic balance should guide the prospective construction of both financial and fiscal union.
This same basic principle applies also to the proposal of a Debt Redemption Pact by the German Council of Economic Advisers. It would balance the suggested mutualisation of debt with very strict fiscal rules for the participating member states for a large number of years.
Wat voor mij niet genoeg benadrukt kan worden is de democratische legitimiteit van Europa en allerhande controle-mechanismen die moeten voorkomen dat Brussel een corrupt politiek en ambtenaren nest zoals die is ontstaan in Washington DC. Rehn zei:
We must respond to citizens in countries which undergo protracted structural adjustment and where unemployment is high. But we must also dispel the conces of those citizens, who would otherwise perceive this process only as financing a supposedly perpetual flow of transfers.
I know that financial markets move fast. But we lose the process of European integration, if we lose our citizens. That we cannot afford.
Once this is kept in mind, an early confirmation of the steps to rebuild the EMU will underscore the stability and solidity of the euro, and help, even in the short term, to restore confidence – of markets and citizens alike.
U kunt de hele speech nalezen bij perspagina van de Europese Unie:
De oproep om het goud naar de bank te brengen is niet nieuw, want enkele maanden geleden stelde de Turkse overheid al soortgelijke plannen voor. Juwelenmaker Atasay heeft 400 winkels verspreid over heel Turkije en heeft daarmee een groot bereik. De bank heeft al een samenwerkingsverband met Turkiye Is Bankasi (de grootste bank van het land op basis van de bezittingen) en Turkiye Garanti Bankasi (de grootste bank naar marktwaarde) om de bevolking aan te moedigen het goud ter opslag aan te bieden, zo schreef de Turkse krant Hurriyet eerder deze week.
Turken die hun gouden sieraden naar de bank brengen krijgen daar een ontvangstbewijs voor terug, waarop de waarde staat waarvoor de sieraden getaxeerd zijn. Ook banken in Turkije hebben er belang bij als mensen hun goud naar de bank brengen, omdat daarmee de reseres van banken worden versterkt. De juwelenmaker Atasay is ook in gesprek met banken als Turkiye Halk Bankası en TC Ziraat Bankasi, banken die respectievelijk door de overheid worden gemanaged en in het bezit zijn van de overheid.
Turken sparen steeds minder op een bankrekening
Het gespaarde vermogen in Turkse spaarbanken is de laatste jaren steeds verder terugelopen ten opzichte van de economie, omdat veel Turken ervoor kiezen om hun spaargeld in een andere vorm aan te houden, waaronder goud. In maart verkaarde Ozcan Halac van de Istanbul Gold Exchange al tegenover Bloomberg dat er waarschijnlijk ongeveer 5000 metrische ton aan goud bij deTurken thuis ligt opgeslagen. Dat is ongeveer twee maal de wereldwijde jaarlijkse productie van goud en een veelvoud van de hoeveelheid goud die bij de Turkse centrale bank ligt opgeslagen.
Het is de vraag of Turken bereid zijn om hun goud naar de bank te brengen, want juist in onzekere tijden is er waarschijnlijk de behoefte om direct over het goud te kunnen beschikken. Goud wordt in Turkije gezien als een goede bescherming tegen inflatie, een fenomeen waar Turken de laaste twee decennia in grote mate aan blootgesteld zijn. Sinds 2001 is de goudprijs in de Turkse lira al 10 tot 15 keer over de kop gegaan, terwijl de goudprijs in euro's en dollars vanaf de bodem in 2001 tot en met 2012 ongeveer 6x over de kop ging. De grafiek vanaf 1990 (van Bloomberg, via Zero Hedge) maakt helemaal duidelijk waarom Turken zoveel meer waarde hechten aan hun goud dan de bevolking van de Westerse wereld.
Goudprijs in Turkse lira, klik op de grafiek voor het originele formaat (Bron: Bloomberg)
De opmerking van de Indiase minister is opmerkelijk, aangezien de Indiase overheid de laatste jaren zelf ook een aanzienlijke hoeveelheid goud heeft gekocht en er onder de bevolking al decennia lang een cultuur heerst waarin goud in hoog aanzien staat. De minister verklaarde op televisie dat de tijd rijp is voor de Indiase middenklasse om over te schakelen van de 'spaarstand' naar een houding van investeren in nieuwe welvaart. Mukherjee verklaarde het volgende: “Ik heb een verzoek aan financieel analisten en andere experts op dit gebied [investeren en beleggen] om vertrouwen te scheppen in de markt en financiële geletterdheid te verspreiden.”
De minister voegde daaraan toe dat hij de Indiase economie toegankelijker en toleranter te maken voor investeerders, zodat het land zich ook kan ontwikkelen tot een grootmacht in de financiële wereld. ''Als India kan bouwen op haar economische kracht kan het een bron van stabiliteit worden voor de wereldeconomie en een veilige bestemming voor wereldwijd kapitaal, dat weer kan bijdragen aan een versnelde ontwikkeling van de Indiase economie'', aldus Mukherjee. Met dat laatste doelt hij op het behalen van een economische groei van 8 tot 9 procent per jaar.
Tegelijkertijd wijst de Indiase minster op de noodzaak voor India om bepaalde zaken goed in de gaten te houden, zoals het in toom houden van de prijsinflatie, het tekort op de betalingsbalans en het exportoverschot. De volgende reeks hervormingen in de financiele sector van India zullen erop gericht zijn om de Indiase aandelenmarkten te verbreden en te verdiepen. Daarmee hoopt men nieuwe beleggers aan te trekken die hun vermogen willen toevertrouwen aan de markt. Tegelijkertijd probeer de Indiase overheid de behoefte aan goud wat af te remmen, door de importheffing op goudbaren te verdubbelen van 2% naar 4%.
Financiële geletterdheid
De term financiële geletterdheid is misschien wat ongelukkig gekozen door Mukherjee, want mensen die besluiten om fysiek goud te kopen doen dat ook vanuit een bepaalde overtuiging en een bepaald inzicht. In India is het misschien vanzelfsprekend om goud te kopen, maar in Nederland wordt beleggen in goud door velen nog met argwaan bekeken. De veel gebruikte argumenten dat goud niets produceert, bijna nergens voor te gebruiken is en niet te waarderen is door het ontbreken van cashflow kunnen ook worden gezien als een teken van financiële ongeletterdheid. Goud speelt al sinds de oudheid een belangrijke rol in de monetaire geschiedenis en zal vroeg of laat weer door beleggers ontdekt worden om haar unieke eigenschappen.
Pranab Mukherjee wil Indiase aandelenmarkt toegankelijker maken voor investeerders
Wat gaat de euro doen? Wall Street heeft altijd alle antwoorden paraat of toch niet? Via Business Insider onder de veelzeggende titel “Wall Street Has No Idea Where The Euro Is Heading“:
De laagste intraday koersen van zowel goud en zilver zagen we vlak voor de FOMC verklaring van de Federal Reserve, precies om 12:30 (NYT). We kijken er inmiddels niet meer van op, want de koersen van goud en zilver zakken regelmatig weg voorafgaand aan een verklaring van de Federal Reserve. De grafieken lijken aantrekkelijk voor een trader, want met een beetje geluk en goede timing valt er op zulke dagen een leuke winst te behalen. Helaas zijn er ook genoeg beleggers die het slachtoffer worden van deze volatiliteit, vandaar dat een buy-and-hold strategie voor edelmetaal toch de voorkeur verdient.
Volatiliteit
De zilverprijs ging het meeste op en neer met een daling van $0,30 bij opening van de Amerikaanse handel, een stijging van ongeveer $0,50 na het sluiten van de handel in Londen, opnieuw een daling van ruim $0,50 voorafgaand aan de verklaring van Beanke en vervolgens weer een stijging van $0,50. Zoveel volatiliteit in een paar uur tijd zien we niet vaak, maar netto zagen beleggers de koers toch dalen. Stond de zilverprijs gisteravond bij het sluiten van de COMEX nog op $28,37, op het moment van schrijven is de koers $28,02 (-1,23%).
De goudprijs liet gedurende de handel op de COMEX minder volatiliteit zien dan zilver, maar reageerde wel positief op de verklaring van Beanke om 'Operation Twist' te verlengen tot eind 2012 en de extreem lage rente voort te zetten tot ver in 2014. Tijdens de FOMC verklaring van 12:30 NYT steeg goud van $1593 naar $1615. De opleving was van korte duur, want in de avonduren gaan de koersen opnieuw weer iets naar beneden. De goudprijs staat op het moment van schrijven net boven de $1603, een daling van 1,22% ten opzichte van gisteren. De actuele europrijzen van goud en zilver zijn respectievelijk €1265 en €22,11 per troy ounce.
Goudprijs stijgt even tijdens de FOMC verklaring en gaat daaa weer omlaag (Bron: Goldprice)
Veel volatiliteit in de zilvermarkt, netto opnieuw een lagere koers (Bron: Goldprice)
Niet alleen de goud- en zilvermarkten lieten vreemde koersbewegingen zien, want ook de beurzen lieten een opvallende dip zien tijdens de verklaring van Beanke. Netto kwamen de aandelenkoersen echter weinig van hun plaats. De Dow Jones index sloot 0,1% lager, terwijl de S&P 500 en de Nasdaq vrijwel onveranderd bleven. De olieprijs zakte vandaag behoorlijk weg, wat mogelijk verband houdt met de sombere woorden van Beanke ten aanzien van de economische vooruitzichten. Minder economische groei dempt de vraag naar olie, met als gevolg dat er in de papieren markt voor olie alvast een voorschotje wordt genomen op de toekomstige prijzen. De WTI olie staat nu op $81,80, een daling van 2,65%. Europese Brent olie kost op het moment van schrijven $92,63 per vat, een daling van 3,31%. De EUR/USD wisselkoers bleef vandaag zweven rond de $1,27, ondanks de aanhoudende berichtgeving over problemen met de Spaanse bankensector en de torenhoge rentes op Spaans en Italiaans 10-jaars schuldpapier.
Het sentiment in de financiële markten was niet bijzonder positief, blijkbaar hadden veel beleggers meer actie verwacht van de Federal Reserve. Nieuwe grootschalige monetaire stimuleringsmaatregelen zouden hogere koersen tot gevolg hebben in aandelen, grondstoffen én edelmetalen en zouden tegelijkertijd de dollar doen verzwakken tegenover de euro. Of de Federal Reserve later dit jaar al met een nieuw steunprogramma komt blijft onduidelijk, maar op Businessinsider kunt u de uiteenlopende mening van acht economen vanuit Wall Street erop nalezen. Met Operation Twist wordt de Amerikaanse staatsobligatiemarkt al ondersteund, want het kortlopende schuldpapier van de Amerikaanse overheid kan rekenen op grote belangstelling bij vermogensbeheerders die liquiditeit zoeken. De obligaties met een langere looptijd zijn minder in trek bij beleggers, maar door aankopen van de Federal Reserve blijft ook de rente op deze schuldpapieren laag.
