Tag: private schulden

  • Centrale bank Australië bezorgd om daling huizenprijzen

    De centrale bank van Australië maakt zich zorgen over de combinatie van dalende huizenprijzen en hoge private schulden. In de laatste notulen lezen we dat het beleidscomité van de centrale bank langdurig heeft gesproken over de gevolgen van de wereldwijde groeivertraging. De huizenprijzen in Australië zijn sinds de financiële crisis van 2008 sterk gestegen, maar tegelijkertijd hebben huishoudens zich veel dieper in de schulden gestoken. Het gevolg is dat de economie bij een verdere daling van de huizenprijzen in de problemen kan komen, omdat huishoudens dan geen financiële buffer meer hebben.

    De economie van Australië is erg afhankelijk van de export van grondstoffen naar China. Dat betekent dat een groeivertraging in de tweede grootste economie ter wereld ook een negatief effect zal hebben op Australië. Met het aanhoudende handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China zien de vooruitzichten er minder gunstig uit dan een paar jaar geleden. De centrale bank schreef het volgende in haar notulen.

    “De vooruitzichten voor de gezinsconsumptie blijven een bron van onzekerheid, omdat de groei van het inkomen van huishoudens laag blijft, de schuldniveaus hoog zijn en de huizenprijzen dalen. De leden merkten op dat deze combinatie van factoren een neerwaarts risico met zich meebrengt. Desondanks blijft het centrale scenario dat van gestage groei van de consumptie, ondersteund door aanhoudende kracht van de arbeidsmarkt en een geleidelijke toename van de loonstijging.”

    Hoge private schulden

    De Australische centrale bank hanteert al sinds 2016 een rente van 1,5%. De verwachting is dat die rente het komende jaar op dat niveau zal blijven om de economie te ondersteunen. Door de lage rente werden er de afgelopen jaren meer en hogere hypotheken verstrekt aan huishoudens. Een riskante strategie, omdat huishoudens bij een daling van de huizenprijzen onder water komen te staan. Huishoudens met een negatieve vermogenspositie zullen hun consumptiepatroon drastisch versoberen, wat een neerwaartse beweging van de economie kan versterken.

    De situatie waar de centrale bank van Australië mee worstelt is vergelijkbaar met die in Nederland. Ook hier zijn de private schulden relatief groot en is er veel geld geleend in de vorm van hypotheken. Het gevolg is dat huishoudens bij stijgende prijzen boven hun stand gaan leven en bij een daling van de huizenprijzen plotseling de hand op de knip houden. Het IMF waarschuwde al eens voor het sterke pro-cyclische karakter van de Nederlandse economie als gevolg van hoge hypotheekschulden.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Schulden Amerikaanse huishoudens naar recordhoogte

    Schulden Amerikaanse huishoudens naar recordhoogte

    De totale schulden van Amerikaanse huishoudens stegen in het tweede kwartaal naar een nieuw record van $12,8 biljoen, zo blijkt uit nieuwe cijfers van de Federal Reserve Bank van New York. De toename werd mede veroorzaakt door een stijging van het aantal autoleningen en creditcardschulden. De private schulden in de Verenigde Staten stijgen daarmee voor het twaalfde kwartaal op rij, wat doet vermoeden dat Amerikanen de toekomst weer met vertrouwen tegemoet zien.

    In het tweede kwartaal van dit jaar steeg het totaalbedrag aan autoleningen naar $1,19 biljoen, de helft meer dan tijdens het uitbreken van de kredietcrisis in 2008. Ook nemen de creditcardschulden langzaam weer toe, terwijl dit een van de duurste vormen van krediet is. Huishoudens in de Verenigde Staten staan bij elkaar voor $0,78 biljoen rood bij creditcardmaatschappijen, het hoogste niveau sinds 2009. De studieschulden bleven in het tweede kwartaal weliswaar gelijk, maar zijn in de afgelopen tien jaar meer dan verdubbeld tot $1,34 biljoen.

    private-schulden-vs

    Schulden van Amerikaanse huishoudens opnieuw gestegen (Grafiek via Wall Street Journal)

    Schuld gedreven economische groei

    De toename van private schulden in de Verenigde Staten kan zowel positief als negatief worden uitgelegd. Vanuit een positieve benadering zou je kunnen stellen dat Amerikanen meer vertrouwen hebben in de economie en daarom meer bereid zijn geld te lenen voor bijvoorbeeld een huis, een auto of een studie.

    Aan de andere kant is het ook denkbaar dat bepaalde groepen Amerikanen geld lenen als aanvulling op een te laag inkomen. Ook daar zijn aanwijzingen voor te vinden, want het percentage wanbetalingen op creditcardschulden is de laatste kwartalen aanzienlijk toegenomen. Dat terwijl er tussen 2009 en 2016 nog sprake was van een duidelijke neerwaartse trend.

    wanbetalingen

    Aantal wanbetalingen op creditcardschulden stijgt weer (Grafiek via Wall Street Journal)

    Meer wanbetalingen

    In het tweede kwartaal van dit jaar was er bij 6,19% van de creditcardschulden sprake van een betalingsachterstand van meer dan dertig dagen, terwijl dat een jaar geleden bij iets meer dan 5% het geval was. Ook het aantal betalingsachterstanden van meer dan 90 dagen loopt weer op, al moeten we daarbij vermelden dat deze percentages in historisch perspectief nog steeds bijzonder laag zijn.

    De toename van het aantal wanbetalingen op creditcardschulden is een zorgelijke ontwikkeling, omdat je bij een historisch lage rente en een groeiende economie zou verwachten dat het juist makkelijker wordt om schulden terug te betalen. De laatste keer dat het percentage wanbetalers zo snel steeg was in 2006, toen de Federal Reserve de rente verhoogde om de economie af te remmen.

  • Chinese banken zien toename slechte leningen

    Het totale bedrag aan slechte leningen op de balans van Chinese banken is in de eerste helft van dit jaar met 35,7% toegenomen, zo verklaarde de Chinese toezichthouder voor de bankensector. Shang Fulin, hoofd van de China Banking Regulatory Commission (CBRC) zei afgelopen week tijdens een interne bijeenkomst dat het totaal aan ‘non performing loans’ op de balans van Chinese banken met 322,2 miljard yuan was toegenomen tot een totaal van 1,8 biljoen yuan (omgerekend €265,5 miljard). Ook daalde de winstgevendheid van de banken in de eerste helft van dit jaar met 13 procentpunt ten opzichte van een jaar geleden.

    Groeivertraging

    Non performing loans zijn leningen met een betalingsachterstand waarbij banken het risico lopen dat niet het volledige bedrag wordt terugbetaald. Omdat de Chinese economie minder hard groeit dan in voorgaande jaren komen steeds meer Chinese huishoudens en bedrijven in betalingsproblemen. "In de ruimere context van de groeivertraging van de Chinese economie beginnen de risico's van kredieten voor de bankensector zichtbaar te worden. Een lagere winst voor banken verlaagt het rendement voor de aandeelhouders en verzwakt de capaciteit van banken om risico's af te dekken en nieuwe kredieten te verstrekken", aldus Shang.

    dajoi-vague-private-debt-to-gdp

    Private schulden in China zijn explosief gestegen

    De totale omvang van het probleem is nog niet zo groot, maar de ontwikkeling van de laatste maanden is wel zorgelijk te noemen. Het aandeel non performing loans op de balans van Chinese banken groeide van het begin 2015 tot halverwege dit jaar met 0,22 procentpunt naar 1,82%. Een toename in het aantal wanbetalingen gaat hand in hand met een afnemende economische groei. Doordat de private schulden minder snel stijgen daalt het consumptieniveau van de Chinese huishoudens en bedrijven. In plaats van meer te lenen gaan ze meer aflossen, waardoor de geldhoeveelheid in de economie krimpt het en nog moeilijker wordt om schulden af te lossen. Deze vorm van schulddeflatie veroorzaakte in Amerika en Europa al een grote financiële crisis, waar beide landen nog steeds niet volledig van hersteld zijn. Amerika koos de weg van stimulering, terwijl Europa het pad van bezuinigingen insloeg. In de toekomst zal ook de Chinese economie een harde landing maken, zo verwacht ook econoom Steve Keen.

    bank-of-china

    Chinese banken komen binnenkort met cijfers over de eerste helft van 2015

  • Steve Keen: “Schulden leiden tot economische bubbels”

    Volgens econoom Steve Keen zagen veel economen de financiële crisis van 2008 niet aankomen omdat ze onvoldoende – of zelfs helemaal geen – rekening hielden met de ontwikkeling van de private schulden. Zelfs centrale bankiers dachten dat ze de situatie onder controle hadden, omdat de werkloosheid laag was en de inflatie beperkt bleef. Ze spraken van de ‘Great Moderation’, een nieuw tijdperk van milde inflatie en een hoge werkgelegenheid…

    Maar wat ze niet zagen was de ongekende groei van de private schulden, waardoor huishoudens een uitgavenpatroon konden aanhouden dat ver boven hun inkomen lag. Het is deze schijngroei in de economie die zorgde voor de enorme bubbel op de huizenmarkt en andere excessen in het financiële systeem. Zo steeg de private schuldquote in de VS van minder dan 120% in 1999 naar een recordniveau van 170% ten opzichte van het bbp in 2008.

    biggest-debt-bubble-in-modern-historyPrivate schulden

    Steve Keen verzamelde cijfers over de inflatie en de werkloosheid sinds de jaren '80 en legde deze naast een model dat hij ontwikkelde om het Minsky moment te visualiseren. Hij voegde er de factor 'schuld' aan toe en bouwde een driedimensionaal model dat laat zien dat de economie plotseling kan omslaan van zeer stabiele groei en inflatie naar een plotselinge crash. De afgelopen decennia zijn we er in de Westerse wereld in geslaagd de private schulden naar een historisch hoog niveau te brengen. Centrale banken proberen met een stimulerend beleid en een extreem lage rente opnieuw de schuldenberg te verhogen, zodat we de lasten nog iets verder voor ons uit schuiven. Maar volgens Steve Keen is het onvermijdelijk dat we in de toekomst een lange periode tegemoet gaan van een zeer zwakke economische groei, waarin de schuldniveaus teruggebracht worden naar meer houdbare proporties. De pijn van de schulddeflatie kan verzacht worden door de inflatie aan te jagen, zodat de schulden in reële termen sneller dalen. Hieronder zie je het volledige college van econoom Steve Keen, de video duurt een klein half uur. Absoluut een aanrader wat ons betreft! Meer lezen over Steve Keen?

  • Grafiek: China stapelt ook schulden

    Wie dacht dat de Chinezen een magische truc gebruikten om de economie te laten groeien heeft het mis, want de volgende grafiek laat zien dat ook daar een groot deel van de economische groei te danken is aan schuldengroei. De private schuldquote is sinds 2008 met bijna de helft toegenomen, namelijk van 130% naar 209% van het bbp. Als gevolg daarvan besteden Chinezen vandaag de dag ook een groter deel van hun inkomen aan het aflossen van schulden. Was dat voor de crisis nog ongeveer 20%, nu is dat al meer dan 33% van het inkomen.

    china-debt

    Private schulden in China zijn de laatste jaren sterk toegenomen (via twitter)

  • Dirk Bezemer: “Crowdfunding lost ons schuldenprobleem niet op”

    Monetair econoom Dirk Bezemer was afgelopen zondag te gast bij Buitenhof om te praten over de schuldenproblematiek. Hij vertelde dat de bankensector in de afgelopen twintig jaar twee keer zo hard is gegroeid als de economie. Vooral de hypotheekschuld groeide snel, een schuld die weinig productiviteit heeft opgeleverd voor de economie. Bezemer weerlegt de suggestie dat crowdfunding een bijdrage kan leveren om het schuldenprobleem op te lossen. Volgens Bezemer is crowdfunding niet veel meer of minder dan het eeuwenoude handelskrediet, maar dan in een modern jasje. Deze vorm van financiering tussen consumenten lost het kredietprobleem dat private banken en de bevolking samen veroorzaakt hebben niet op, aldus de monetair econoom.

    Van alle hypotheken die de afgelopen twintig jaar verstrekt zijn is de economie te weinig gegroeid, met als gevolg dat we nu een zeer hoge private schuld hebben in verhouding tot de omvang van de economie. Die hoge schuld zuigt volgens Bezemer koopkracht weg uit de economie, omdat men nu massaal aan het aflossen en sparen is. Dat geld wordt niet meer gebruikt voor consumptie of investeringen.

    Bekijk de volledige uitzending op de website van Buitenhof. Vanaf minuut 26 wordt Bezemer geïntroduceerd.

    Dirk Bezemer bij Buitenhof

  • Kredietgroei komt langzaam tot stilstand in Europa

    De kredietgroei in de Eurozone is bijna tot stilstand gekomen, zo blijkt uit data van de ECB. Er worden als gevolg van de crisis steeds minder leningen verstrekt aan de private sector, wat een deflatoir effect hebben op de economie in de Eurozone. In juli werd er in de hele Eurozone 1,9% minder krediet verstrekt aan particulieren dan een jaar geleden. De terugval is het grootst in de periferie van de muntunie, waar de speculatieve vastgoedbubbels al geknapt zijn.

    “De inflatoire druk in de Eurozone blijft hierdoor beperkt, waardoor de ECB de rente langdurig op het huidige lage niveau kan houden”, zo verklaarde ING-econoom Martin van Vliet tegenover Reuters.

    Schulddeflatie

    De M3-geldhoeveelheid – een indicatie van de hoeveelheid geld in de economie – groeide in de Eurozone in de maand juli  met 2,2% op jaarbasis, zo bericht de ECB. Dat is minder dan de 2,4% geldgroei in juni. Banken zijn terughoudend met het verstrekken van kredieten, terwijl de behoefte aan nieuwe investeringen bij een groot aantal bedrijven in de Eurozone door de crisis is afgenomen. De strengere kapitaaleisen hebben tot gevolg dat banken hogere eisen stellen aan bedrijfsleningen en hypotheekleningen. Zo werd er in juli €21 miljard minder krediet door banken aan de particuliere sector verstrekt dan in de maand juni. In juni was de daling in de kredietvoorziening ten opzichte van de maand ervoor ook al €12 miljard.

    De hoeveelheid nieuwe kredieten liep het hardst terug in Spanje, waar een min van 10% gemeten werd ten opzichte van een jaar geleden. Alleen Finland, Estland en Nederland zagen de kredietgroei in juli nog toenemen. Volgens econoom Christian Schulz van de Berenberg Bank is er sprake van een “kredietloos herstel” in de Eurozone: “De economie begint om ons heen weer aan te trekken, maar dat wordt niet gedreven door nieuwe kredieten… Dat zal in een later stadium komen”. De kredietgroei volgt dit keer de economische cyclus, zo beweert Schulz.

    De website Soberlook heeft een aantal grafieken van de kredietgroei in de Eurozone. Daaruit blijkt dat we nog volop in de crisis zitten.

    Groei private schulden in Eurozone

    Groei private schulden in Eurozone, jaar op jaar (Bron: ECB) 

    Groei hypotheekleningen in Eurozone

    Groei hypotheekleningen in Eurozone, jaar op jaar (Bron: ECB)

    Groei hypotheekleningen in Spanje

    Groei hypotheekleningen in Spanje, jaar op jaar (Bron: ECB)

    M3-geldgroei in de Eurozone

    M3-geldgroei in de Eurozone (Bron: Econoday)