Auteur: Redactie

Poetin: “We willen voorkomen dat Syrië zoals Libië wordt”

Volgens Poetin is de Russische interventie in Syrië niet bedoeld om Assad te steunen, maar om te voorkomen dat Syrië als staat uiteenvalt en dat daaruit een situatie van chaos ontstaat die vergelijkbaar is met landen als Libië, Somalië en Afghanistan.

Tijdens het Sint Petersburg International Economic Forum (SPIEF) geeft de Russische president tekst en uitleg over zijn optreden in Syrië en over het wel of niet steunen van de regering van de Syrische president Assad. Hij werd geïnterviewd door de Amerikaanse journaliste en politiek commentator Megyn Kelly. De complete vertaling staat onder de video.

Megyn Kelly: De Amerikaanse president heeft gezegd dat je een slechte man steunt in Syrië, hij zei dat Assad een slechterik is. Geloof je dat?

Poetin: Wat moet ik geloven? Dat Assad een slechte man is? Je moet de andere leiders vragen die met Assad gesproken hebben. Hij is na zijn verkiezing vaker in Europa geweest dan in Rusland. Het is niet Assad die we willen beschermen, maar de Syrische staat. We willen niet dat daar een situatie ontstaat die vergelijkbaar is met Libië, Somalië of Afghanistan. In Afghanistan zitten ze al vele jaren, maar de situatie is niet bepaald beter geworden. We willen de Syrische staat behouden. Om het fundamentele probleem op te lossen moeten we naar politieke middelen kijken. Natuurlijk kan iedereen daar wel ergens schuldig aan worden bevonden, maar laten we niet vergeten dat er zonder een actieve inmenging van buitenaf waarschijnlijk geen burgeroorlog was uitgebroken in Syrië.

Waar wordt Assad precies van beschuldigd? We weten dat hij beschuldigd wordt van het gebruik van chemische wapens, maar er is geen bewijs om dat te onderbouwen. Vlak na het incident suggereerden we dat er een inspectie uitgevoerd moest worden op de luchtbasis waar naar verluid het vliegtuig van Assad zou zijn opgestegen. Als er chemische wapens gebruikt zouden zijn, dan waren die op het vliegtuig geladen en dan zou je dat met moderne apparatuur kunnen opsporen. Maar de Amerikanen weigerden dergelijke inspecties. Ze praten dus veel, maar doen weinig. We hebben voorgesteld om een inspectie te houden op de plaats waar de aanval werd uitgevoerd, maar dat vonden ze te gevaarlijk. Waarom is het gevaarlijk als de aanval werd gericht tegen de goed gezinde oppositie?

Er is een vertegenwoordiger van Irak hier die we verwelkomen, en één van Irakees Koerdistan. De militanten gebruikten chemische wapens en de internationale gemeenschap erkende dat. Dus de militanten daar hebben chemische wapens, maar volgens de Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW) heeft Syrië haar voorraad chemische wapens vernietigd. Als er een excuus gecreëerd wordt, zonder dat er bereidheid is om de zaken echt te onderzoeken, dat brengt ons dat nergens. Laten we substantieel praten. Heeft Assad fouten gemaakt? Ja, waarschijnlijk heel veel. Maar zijn diegene die tegenover hem staan engelen? Wie vermoord mensen en executeert kinderen? Onthoofd mensen? Moeten we de mensen steunen die dat soort dingen doen?

Samen met onze Amerikaanse bondgenoten hadden we discussie over de verschillende gebieden waar we wel of niet moesten bombarderen. Ze vertelden ons dat er gebieden waren waar we niet mochten bombarderen, omdat daar de goede oppositie vermengd was met de terroristen van Al Nusra. In dat geval moeten ze de slechte van de goede scheiden binnen de oppositie. Moeten we wachten tot de terroristen naar ons land toe komen? Nee, natuurlijk niet. Laten we een overeenstemming bereiken. Volgens onze inschattingen zijn er ongeveer 4.000 mensen uit Rusland naar Syrië gegaan en nog eens 4.500 uit de centraal Aziatische landen. Dit is een reële bedreiging, want sommigen proberen terug te komen en dat lukt ze soms ook.

We zijn onze aanval in Syrië begonnen omdat we wisten waar dit allemaal toe zou leiden. Je moet niet proberen mensen te oormerken. We moeten substantieel samenwerken en we zijn bereid om dat te doen, maar we hebben een constructieve benadering nodig van de Amerikaanse kant.

Megyn Kelly: We weten dat Assad wel eens chemische wapens gebruikt heeft en dat Rusland in 2013 een overeenkomst heeft bereikt om dat te stoppen. De enige vraag is nog of hij ook achter de aanval van een paar maanden geleden zit. Ik wil je vragen – we zagen die video van stervende kinderen, de reden voor Trump om die raketaanval uit te voeren – geloof je dat die video nep is?

Poetin: Als eerste, toen president Obama en ik overeenstemming bereikten over het vernietigen van de chemische wapens van Syrië, toen wisten we alleen dat die wapens er waren. Niet of Assad ze ook daadwerkelijk gebruikt heeft. Wees dus alsjeblieft wat specifieker. Ten tweede, voor wat betreft de mensen die om het leven zijn gekomen door het gebruik van deze chemische wapens, dat is valse informatie. We zijn er op dit moment erg zeker van dat Assad geen chemische wapens heeft gebruikt. Het is allemaal in scène gezet om hem te kunnen beschuldigen. Bovendien heeft onze inlichtingendienst informatie dat er in een ander gebied in Syrië, niet ver van Damascus, plannen waren om dit scenario te herhalen. Wij hebben deze plannen bekend gemaakt en diegene die dat van plan waren kunnen stoppen.

Megyn Kelly: De lichamen van de slachtoffers werden onderzocht in het forensisch medisch instituut van Ankara in Turkije. Daarbij waren mensen van de WHO (World Health Organisation) en van de OPCW aanwezig als getuigen. Zij concludeerden dat de slachtoffers waren aangevallen met sarin gas. Zijn we bereid om te geloven dat alles in scène is gezet? Dat iedereen daarbij betrokken was?

Poetin: Het antwoord is erg eenvoudig en dat weet jij ook. Ja, sarin kan gebruikt zijn door iemand, maar niet door Assad. Het kan door iemand gebruikt zijn met als doel Assad ervan te beschuldigen. We moeten dus begrijpen wie we de schuld kunnen geven. En anders – als er geen echt onderzoek is – dan speelt dat alleen maar de daadwerkelijke daders in de kaart. Dan wil ik je graag vragen: Waarom ging men niet gelijk naar het vliegveld waar de chemische wapens naar verluid zijn ingeladen? Waarom wilde men het vliegtuig niet zien waarmee die aanslag naar verluid zou zijn uitgevoerd? Het antwoord is simpel: Men was bang dat de waarheid boven tafel zou komen.

Wat je mij vertelt overtuigt mij op geen enkele manier. Het sterkt mij in de gedachte dat we beter niet kunnen speculeren en dat we de krachten moeten bundelen om echte bedreigingen aan te kunnen pakken. En we weten wat deze bedreigingen zijn. We weten waar terrorisme om draait. We hebben daar genoeg voorbeelden van gezien. Niemand moet terrorisme gebruiken om korte termijn politieke belangen te behartigen. Waarom zou je pogingen ondernemen om terroristen op te zetten tegen bijvoorbeeld Assad? Dat doen ze omdat niemand anders bereid is voor dat doel te vechten. Ik denk dat het niet de moeite waard is om dit soort terroristen vandaag de dag te gebruiken, want morgen gaat het je veel kosten. Toen Al-Qaida in Afghanistan werd gecreëerd om te vechten tegen de Sovjet-Unie wisten ze niet dat het later de Verenigde Staten zou raken met de aanslagen van 9/11. We moeten dus nadenken over de gevolgen van dit beleid voor de lange termijn.

Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

6 juni 2017
Column: De koopkracht van goud

Een veel gebruikt argument tegen het bezit van goud is dat de prijs van het edelmetaal zeer volatiel is. De goudprijs is immers onderhevig aan tal van invloeden, zoals veranderingen in de wisselkoers, uitspraken van centrale banken, macro-economische cijfers en politieke gebeurtenissen. Voeg daar de miljarden aan speculatief vermogen bij en je begrijpt waarom de prijs van het edelmetaal soms sterk op en neer kan bewegen.

Toch moeten we ons niet teveel door deze koersbewegingen laten leiden, want als we van een iets grotere afstand naar goud kijken zien we dat het edelmetaal eigenlijk een best goede reputatie heeft als het gaat om het behouden van koopkracht.

Postzegels

Laten we als voorbeeld eens kijken naar de prijsontwikkeling van postzegels. In de Verenigde Staten kon je vlak na de Tweede Wereldoorlog met één dollar 33 postzegels kopen ($0,03 per stuk), nu zijn dat er nog maar twee ($0,49 per stuk).

De prijs steeg ieder jaar dus met omgerekend 4,07% als resultaat van de stijgende kosten van brandstof, personeel, voertuigen, gebouwen, sorteermachines, verzekeringen en dergelijke. De laatste jaren zijn de prijzen van postzegels onverminderd hard gestegen, terwijl er volgens de officiële cijfers nauwelijks sprake is van inflatie.

De koopkracht van goud ten opzichte van postzegels is in een periode van zeventig jaar meer dan verdubbeld, terwijl de koopkracht van de dollar in dezelfde periode daalde tot slechts 1/16 van haar oorspronkelijke waarde van zeventig jaar geleden.

Goud versus postzegels (Bron: Incrementum AG)

Nu geef ik postzegels als voorbeeld, maar het zal niet moeilijk zijn om andere voorbeelden te vinden van producten en diensten die de afgelopen jaren flink duurder zijn geworden. Denk bijvoorbeeld aan collegegeld, zorgkosten en de huurprijzen. Natuurlijk zijn er ook zaken die goedkoper worden, maar dat zijn over het algemeen luxegoederen en niet de goederen en diensten die voorzien in de primaire levensbehoeften.

Het is dus waar dat de goudprijs onderhevig is aan prijsschommelingen, maar het is ook waar dat valuta als euro’s en dollars onderhevig zijn aan voortdurende inflatie. Omdat die geldontwaarding zo geleidelijk gaat wordt het nauwelijks opgemerkt en spreken centrale bankiers zelfs van prijsstabiliteit, maar als je van een grotere afstand kijkt zie je dat de koopkracht van het geld voortdurend wordt uitgehold.

Sparen in goud

Wil je op de lange termijn de inflatie bijhouden, dan zou je ieder jaar drie tot vier procent rente op je spaargeld moeten krijgen. Maar de realiteit van vandaag is dat je bij de drie grote banken nog niet eens 1/10 deel daarvan krijgt. In Duitsland beginnen banken zelfs negatieve rente door te berekenen aan vermogende spaarders. Wilt u vermogen opzij zetten voor de oude dag, dan ben je dus min of meer gedwongen naar alternatieven te kijken.

U kunt natuurlijk beleggen in aandelen, maar die zijn op dit moment al relatief hoog gewaardeerd. Uit een onderzoek van Bank of America bleek dat de meerderheid van de vermogensbeheerders van mening is dat de Amerikaanse aandelenmarkt momenteel overgewaardeerd is. Ook obligaties lijken momenteel minder interessant, omdat centrale banken met hun opkoopprogramma’s de prijs van het schuldpapier sterk opdrijven. Vastgoed is voor sommigen ook een optie, maar dat is minder liquide en niet vrij van onderhoudskosten.

De goudprijs is sinds het uitbreken van de crisis in 2008 natuurlijk ook wat gestegen, maar staat op het moment van schrijven met $1.280 per troy ounce ver beneden haar all-time high van $1.920 per troy ounce in 2011. Daarmee is het edelmetaal zeker het overwegen waard als onderdeel van een goed gespreide beleggingsportefeuille.

Frank Knopers

Wilt u reageren? Mail naar [email protected]

Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

4 juni 2017
Video: Poetin over Oekraïne, Syrië en de NAVO

De Russische president Poetin gaf deze week een openhartig interview aan de Franse krant Le Figaro. In het interview praat hij over de diplomatieke en historische banden tussen Rusland en Frankrijk, maar ook over actuele thema’s als het geweld in Syrië en Oekraïne en de voortdurende provocaties richting Rusland. Het volledige interview is in het Engels ondertiteld, klik daarvoor op de bijbehorende knop onder de tijdbalk. Een samenvatting van het gesprek staat onder de video.

Over Syrië

Volgens Poetin hebben Turkije en Iran een belangrijke bijdrage geleverd aan het bewerkstelligen van een staakt-het-vuren in Syrië. Ook is er overeenstemming bereikt over een aantal zogeheten de-escalatie zones, waar de lokale bevolking zich veilig kan bewegen. Volgens Poetin is dit een tijdelijke maatregel om tot een diplomatieke oplossing te kunnen komen. Hij benadrukte dat het geen prototype moet zijn voor een toekomstige territoriale opdeling van Syrië. Het is uiteindelijk aan de Syrische bevolking om te bepalen of Assad weg moet, niet aan Rusland of aan een ander land.

Ten aanzien van de chemische aanval in Idlib merkt Poetin op dat Amerikanen een grondig onderzoek naar deze terreuraanval weigerde. Als Assad werkelijk chemische wapens had gebruikt, dan hadden ze daar met moderne onderzoekstechnieken zeker sporen van terug moeten vinden op het vliegveld en in het vliegtuig waarmee waarmee aanval was uitgevoerd. Hij vraagt zich af waarom dat onderzoek geen steun kreeg van de bondgenoten in het Westen.

Volgens Poetin zijn de beschuldigingen aan het adres van Assad enkel en alleen maar bedoeld om aanvullende maatregelen te rechtvaardigen tegen zijn regering. Hij heeft geen bewijs kunnen vinden dat Assad achter de aanslag zit.

Over de relatie met het Westen

Het is volgens Poetin geen verrassing dat de relatie met de Verenigde Staten nog niet verbeterd is, omdat de politieke situatie daar volgens hem beïnvloedt wordt door diegene die de verkiezingen verloren hebben en hun verlies niet willen accepteren. Die blijven Rusland van alles beschuldigen. Daarom kan het volgens de Russische president nog wel even duren voordat de relatie met de VS hersteld kan worden.

Over de NAVO

Poetin merkt op dat het militaire budget van de Verenigde Staten groter is dan dat van alle andere landen in de wereld bij elkaar. Vanuit dat oogpunt gezien is het ook niet vreemd dat Trump een grotere bijdrage verlangt van haar NAVO bondgenoten. Maar wat Poetin niet begrijpt is dat Europese landen hun militaire budget willen opschroeven, terwijl ze tegelijkertijd hun relatie met Rusland willen verbeteren. Tegen wie zijn ze van plan te gaan vechten?

Volgens Poetin blijkt hieruit hoe kortzichtige het beleid in Europa en de Verenigde Staten is. Poetin brengt in herinnering dat toen de Sovjet-Unie uiteenviel, er een mondelinge afspraak is gemaakt met Westerse politici dat de NAVO zich niet verder zou uitbreiden richting het oosten. Sommige Duitse politici stelden destijds al een nieuwe Europese veiligheidsunie voor, waar zowel de Verenigde Staten als Rusland aan zouden deelnemen.

Was dat gebeurd, dan hadden we volgens Poetin niet de problemen gehad waar we de laatste jaren mee geconfronteerd worden, namelijk de expansie van de NAVO richting de Russische grens en de verschuiving van militair materieel richting landen grenzend aan Rusland. Het raketschild in Polen en Roemenië zou er dan niet zijn geweest, een systeem dat de strategische balans tussen Rusland en de Verenigde Staten fundamenteel verstoord heeft.

We kunnen dit allemaal niet meer terugdraaien, daarom moeten we volgens de Russische president niet de spanningen opbouwen met allerlei fictieve dreigingen uit Rusland en met hybride oorlogsvoering. Deze dreigingen heeft het Westen zelf verzonnen en nu maken ze zichzelf daar bang mee. Daarmee stuurt het Westen volgens Poetin aan op een beleid dat geen enkele toekomst heeft.

De toekomst ligt volgens de Russische president in samenwerking met het Westen op alle gebieden, inclusief veiligheidsvraagstukken. De dreiging van vandaag de dag komt immers niet uit Rusland, maar van terreuraanslagen. Aanslagen in Parijs, in België, maar ook in Rusland. Er is een oorlog gaande in het Midden-Oosten, dat is waar we ons volgens Poetin zorgen over zouden moeten maken.

4 juni 2017
Zwak banencijfer stuwt goudprijs hoger

De goudprijs steeg vrijdagmiddag als gevolg van een teleurstellend banencijfer uit de Verenigde Staten. In de maand mei kwamen er slechts 138.000 nieuwe banen bij, terwijl analisten rekende op een banengroei van 181.000. De prijs van goud ging met 0,8% omhoog en staat op het moment van schrijven op $1.277 per troy ounce, het hoogste niveau in vijf weken.

Door het tegenvallende banencijfer zijn er opnieuw twijfels ontstaan over de kracht van de Amerikaanse economie. Ook kan het gevolgen hebben voor het rentebeleid van de Federal Reserve, omdat de centrale bank zich sterk laat leiden door de ontwikkelingen op de Amerikaanse arbeidsmarkt.

Officieel is de werkloosheid in de Verenigde Staten zeer laag, maar achter deze statistieken gaat een gigantische verborgen werkloosheid schuil. Zo worden meer dan 90 miljoen Amerikanen in de beroepsbevolking zonder baan niet meer als werkloze meegeteld en zijn er nog altijd meer dan 40 miljoen Amerikanen die voedselbonnen gebruiken om de eindjes aan elkaar te knopen.

Goudprijs stijgt na teleurstellend banencijfer (Bron: Goudstandaard)

Renteverhoging Federal Reserve

De consensus onder analisten is desondanks nog steeds dat de Amerikaanse centrale bank op 14 juni de rente opnieuw zal verhogen, maar de kans dat er eind dit jaar een derde renteverhoging volgt wordt op minder dan 50% geschat. Een hogere rente is in theorie negatief voor goud, maar de laatste jaren zagen we juist het tegenovergestelde gebeuren. De prijs van goud daalde in aanloop naar de renteverhoging, om vervolgens na de officiële bekendmaking weer te stijgen.

Het slechte banencijfer uit de Verenigde Staten heeft ook effect op de Amerikaanse dollar. Was er vorig jaar nog sprake van een vlucht richting de dollar, de laatste maanden lijkt juist de euro weer wat terrein terug te winnen. Dat houdt onder meer verband met het wegebben van de politieke risico’s die begin dit jaar op de kalender stonden.

Volgens grondstoffenanalist Ole Hansen van Saxo Bank kan de goudprijs verder stijgen naar $1.300 per troy ounce, indien de koers boven de grens van $1.280 kan blijven. Hij gaf de volgende toelichting bij Kitco:

“Het verhaal van de sterke dollar sterft een langzame dood en dat is positief voor goud. Goud zal het goed blijven doen nu de markt niet meer rekent op een derde renteverhoging voor dit jaar. De goudprijs kan naar $1.300 per troy ounce stijgen, omdat zwakte in de dollar een sterk fundament legt voor nieuwe aankopen.”

Opwaartse trend voor edelmetalen

De goudprijs in dollars kan volgende week ook een impuls krijgen van het rentebesluit van de ECB op donderdag. Er gaan geluiden op om het stimuleringsprogramma van €60 miljard per maand af te bouwen, wat de euro verder zal aansterken ten opzichte van de dollar.

De zwakkere dollar stuwt niet alleen de prijs van goud omhoog. Ook zilver en palladium werden meer waard, waarbij het laatstgenoemde edelmetaal zelfs het hoogste niveau in twee jaar bereikte. Palladium wordt overwegend gebruikt in de auto-industrie, maar staat door de stijgende prijs ook vaker in de belangstelling bij beleggers.

2 juni 2017
Eerste grote bank in Duitsland gaat voor negatieve rente

Door de negatieve rente zien steeds meer banken zich genoodzaakt om vermogende spaarders een boeterente in rekening te brengen, omdat de kosten anders te zwaar drukken op de winstgevendheid van banken. In Zwitserland moeten vermogende spaarders bij sommige banken boven een bepaalde grens al rente betalen, maar nu beginnen ook Duitse spaarbanken dit voorbeeld te volgen.

Vorig jaar kwamen Raiffeisen Gmund am Tegernsee en de Volksbank Stendal al in het nieuws met een boeterente van 0,4% voor alle spaartegoeden boven de €100.000, maar nu komt daar nog een derde bank bij. Het Duitse Handelsblatt schrijft dat ook Sparda Bank een negatieve rente van 0,4% in rekening wil brengen voor vermogende spaarders.

Negatieve rente

Vanaf september zal ook deze bank voor alle spaartegoeden boven de €100.000 een negatieve rente van 0,4% in rekening brengen. Die boeterente zal ieder kwartaal in rekening worden gebracht bij de pakweg 5.000 spaarders die meer dan een ton op hun bankrekening hebben staan. Volgens cijfers van de bank is dat ongeveer één procent van alle rekeninghouders.

De Sparda Bank is dus niet de eerste bank Duitse bank die de negatieve rente van de ECB doorberekent, maar het is wel de eerste grote bank die deze gewaagde stap zet. Gemeten naar het balanstotaal is het de vijftiende grootste bank van Duitsland, terwijl de Volksbank Stendal en de Raffeisenbank Gmund respectievelijk op plaats 730 en 816 komen in de top 1.000 van grootste banken van Duitsland.

Het rentebeleid van de ECB en het verscherpte toezicht zetten de Duitse bankensector flink onder druk. Volgens berekeningen van Barkow Consulting heeft de Duitse bankensector vorig jaar voor in totaal €1,1 miljard aan negatieve rente moeten afdragen aan de ECB. Het rentebeleid van de ECB tast vooral de kleine spaarbanken aan, omdat die relatief weinig inkomsten hebben om de boeterente op te vangen. Het gevolg is dat deze kleine banken moeten fuseren om kosten te besparen of de negatieve rente moeten doorberekenen aan spaarders. Beide effecten zijn ongewenst, maar niet minder dan een logisch gevolg van het monetaire beleid van de ECB.

Minder spaarbanken

De Duitse Bundesbank publiceerde in mei een rapportage over de ontwikkeling van het Duitse bankenlandschap. Daarbij viel op dat er opnieuw minder banken en financiële instellingen waren dan een jaar geleden en dat vooral het aantal spaarbanken daalde.

Volgens Adreas Dombret van de Duitse Bundesbank is dat geen toeval, omdat vooral de kleine Duitse spaarbanken hard geraakt zijn door de crisis. In een toespraak eerder dit jaar waarschuwde hij dat het verdienmodel van de kleine spaarbanken fundamenteel wordt aangetast door de extreem lage rente en door de toegenomen kosten voor toezicht. Het strenge toezicht, dat bedoeld is om grote banken in de gaten te houden, blijkt vooral voor de kleine en relatief veilige spaarbanken een grote last te zijn.

Alternatieven voor sparen

Sparen levert vandaag de dag zowel voor de bank als voor de spaarder weinig meer op. Nu het taboe op negatieve rente doorbroken is zullen waarschijnlijk meer banken de stap durven te zetten richting negatieve rente. De vrees dat spaarders dan massaal geld weghalen was misschien te voorbarig, want Raiffeisen Gmund am Tegernsee zag naderhand het aantal rekeninghouders juist toenemen. Blijkbaar is er ook onder spaarders een grote behoefte aan de veiligheid en het gemak van spaargeld, ook als daar kosten aan verbonden zijn.

Een negatieve rente betekent wel dat er meer spaargeld richting alternatieven zal gaan, zoals aandelen, vastgoed of edelmetalen als goud en zilver. Historisch gezien profiteert goud van negatieve reële rente, een situatie waarbij de inflatie hoger is dan de rente.

Negatieve rente bij Duitse Sparda Bank

2 juni 2017
Deutsche Bank: “Wat is de waarde van goud?”

De goudprijs lijkt al meer dan drie jaar gevangen te zitten in een bandbreedte van ongeveer $1.100 tot $1.300 per troy ounce, ondanks het feit dat centrale banken met hun stimuleringsprogramma’s vandaag de dag meer geld in de economie pompen dan ooit tevoren. Ook de oplopende geopolitieke spanningen in het Midden-Oosten en tussen de Westerse wereld en Rusland lijken geen impact te hebben op de prijs van het edelmetaal.

Betekent het misschien dat de prijs van goud op dit moment een evenwicht bereikt heeft en dat dit de juiste goudprijs is? Wij durven daar geen uitspraken over te doen, maar Deutsche Bank heeft toch een poging gedaan de waarde van goud te bepalen. Analist Grant Sporre nam deze taak op zich en publiceerde onlangs een rapport waarin hij het edelmetaal op verschillende manieren tegen de meetlat houdt.

Wat is de waarde van goud?

Volgens de analist van Deutsche Bank is de waarde van goud subjectief en is het daarom onmogelijk om met een antwoord te komen waar iedereen tevreden mee kan zijn. De één ziet goud immers als de ultieme veilige haven in onzekere tijden, terwijl een ander het edelmetaal vooral ziet als een speculatieve belegging. En dan heb je nog een grote groep mensen die goud kopen als sieraad en die geen uitgesproken mening hebben over de prijs.

Omdat de meningen over het gele metaal zo uiteen lopen is het erg moeilijk om het edelmetaal te waarderen. Met aandelen, obligaties en vastgoed kun je de prijs afzetten tegenover het jaarlijkse rendement (cashflow), terwijl je de waarde van grondstoffen redelijk kunt schatten op basis van de marginale productiekosten. Maar goud is lastig op deze manier te waarderen, omdat de bovengrondse voorraad vele malen groter is dan de jaarlijkse productie van de goudmijnen. De traditionele waarderingsmethodes kun je dus niet zomaar toepassen op goud.

Deutsche Bank probeert de waarde van goud te bepalen (Via Zero Hedge)

Goud versus inflatie

Een alternatieve manier om de goudprijs te bepalen is door de prijsontwikkeling af te zetten tegen de inflatie. Als je aanneemt dat de koopkracht van goud door de jaren heen stabiel blijft, dan zou de prijs op de lange termijn evenredig moeten stijgen met de inflatie.

Deutsche Bank keek naar de prijsontwikkeling sinds 1971 en concludeert op basis van de consumenten prijsindex (CPI) dat de goudprijs vandaag de dag $735 per troy ounce zou moeten zijn. Op basis van de ontwikkeling van de producentenprijzen (PPI) zou de ‘juiste’ prijs voor goud op dit moment $810 per troy ounce moeten zijn.

Dat is veel minder dan de huidige prijs van ongeveer $1.260 per troy ounce goud, maar daar kunnen we op aanmerken dat de officiële inflatiecijfers om verschillende redenen veel lager zijn dan de daadwerkelijke inflatie. Volgens Shadowstats is de werkelijke inflatie in de Verenigde Staten veel hoger, zeker als de kosten van voedsel, brandstof en wonen volledig in de berekening worden meegenomen.

Goudprijs versus consumentenprijzen en producentenprijzen (Via Zero Hedge)

Goud versus centrale banken

Een andere methode is om de waarde van goud af te zetten tegen de monetaire basis van centrale banken, vanuit de veronderstelling dat de waarde van het edelmetaal over de lange termijn corrigeert voor de verandering in de geldhoeveelheid.

Op basis van deze monetaire inflatie zou de goudprijs volgens Deutsche Bank juist veel hoger moeten zijn dan de $1.260 die men op dit moment betaalt voor een troy ounce. Analist Grant Sporre rekent door dat de balansen van de belangrijkste centrale banken sinds 2005 bijna vier keer zo groot zijn geworden, terwijl de bovengrondse goudvoorraad wereldwijd in dezelfde periode met slechts 20% is toegenomen.

Zou je de waarde van de totale goudvoorraad in hetzelfde tempo zijn gestegen als het balanstotaal van centrale banken, dan zou een goudprijs van $1.648 per troy ounce op dit moment volgens Deutsche Bank gerechtvaardigd zijn.

Goud versus balanstotaal centrale banken (Via Zero Hedge)

Goud versus grondstoffen

Volgens Deutsche Bank kun je ook naar de goudprijs kijken in verhouding tot de prijs van andere grondstoffen, zoals olie en koper. Kijk je naar de historische verhoudingen tussen deze grondstoffen, dan zou goud bij een olieprijs van $50 per vat ongeveer $840 moeten kosten. Afgezet tegen een koperprijs van $5.600 per ton zou het gele edelmetaal iets meer waard moeten zijn, namelijk $960 per troy ounce.

Goud versus olie en koper (Via Zero Hedge)

Productiekosten

Kijk je tenslotte naar de prijs van het edelmetaal in verhouding tot wat het kost om het vandaag de dag uit de grond te halen, dan kom je op een ‘evenwichtsprijs’ van $1.240 per troy ounce. Dit is ongeveer de prijs die je op het moment van schrijven voor het edelmetaal betaalt. Dat wil overigens niet zeggen dat dit de meest accurate benadering is, want de sector kan de productiekosten tijdelijk omlaag brengen door alleen de makkelijk winbare goudreserves uit de grond te halen. Dat zagen we bijvoorbeeld in de periode van 2013 tot en met 2015.

Productiekosten van goud bewegen mee met de prijs (Via Zero Hedge)

Wat is de waarde van goud?

Deutsche Bank geeft verschillende mogelijkheden om de waarde van de goud te schatten, maar op iedere methode valt het een en ander aan te merken. Kijk je fundamenteel naar goud, dan zie je dat het edelmetaal door de menselijke geschiedenis heen haar waarde heeft weten te behouden. Heel lang geleden werd het gebruikt als een soort ruilmiddel, later werd het in gestandaardiseerde vorm van munten gebruikt om de handel te bevorderen. Vandaag de dag is geld teruggebracht tot haar essentie, namelijk een universeel verhandelbaar schuldbewijs. Goud daarentegen schikt zich steeds beter in haar rol als een solide vorm van vermogen, naast andere vermogenstitels als vastgoed, grond, sieraden en kunst.

Ook centrale banken zijn goud als zodanig gaan waarderen, met uitzondering van de Federal Reserve die de waarde van goud nog steeds niet erkent en het tegen de historische vaste prijs van $42,22 per troy ounce op haar balans zet. Rusland, China en de Eurozone waarderen het goud naar de marktprijs en beschouwen het edelmetaal als belangrijk onderdeel van de monetaire reserves. Vermogende spaarders kunnen het voorbeeld van de insiders van het financiële systeem volgen door ook goud in hun portefeuille op te nemen.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

2 juni 2017
Weidmann: “ECB moet stimuleringsprogramma afbouwen”

De Europese Centrale Bank moet nu maatregelen nemen om haar enorme monetaire stimuleringsprogramma af te bouwen. Dat zeiden twee hoge Duitse functionarissen binnen de ECB afgelopen woensdag. Nu de economische groeicijfers in de Eurozone aansterken en de inflatie wat oploopt is het tijd geworden voor de centrale bank om wat gas terug te nemen, bijvoorbeeld door het omstreden opkoopprogramma versneld af te bouwen.

Sabine Lautensläger, bestuurslid van de centrale bank, zei in een toespraak in Berlijn dat alle ingrediënten inmiddels aanwezig zijn om de dosis van monetaire stimulering langzaam af te bouwen. Ze waarschuwde voor het ontstaan van nieuwe problemen, indien de ECB nog langer vasthoudt aan dit ruime monetaire beleid.

Op dezelfde dag sprak ook Jens Weidmann, president van de Bundesbank en tevens lid van de Raad van Bestuur van de ECB, zijn zorgen uit over het agressieve opkoopprogramma van de centrale bank. Hij verwacht dat de inflatie de komende tijd hoog zal blijven en vindt dat het daarom nu tijd is om na te denken over de gevolgen voor de langere termijn.

De Italiaanse ECB-president Draghi is nog niet overtuigd van de noodzaak te stoppen bij het opkopen van staatsobligaties en bedrijfsobligaties. Afgelopen maandag zei hij in een toelichting voor het Europees Parlement dat de economie weliswaar groeit, maar dat de onderliggende inflatie nog steeds laag is als je voedsel en brandstof niet meerekent. Deze zogeheten ‘kerninflatie’ is nog steeds laag, wat er mogelijk op wijst dat veel consumenten in de Eurozone nog steeds de hand op de knip houden. Volgens Draghi is het daarom nog veel te vroeg om na te denken over een verandering in het monetaire beleid.

Sterkere euro zet goudprijs onder druk

De afgelopen maanden is de waarde van de euro gestegen ten opzichte van de dollar, omdat een deel van de politieke onzekerheid is weggenomen. In Nederland en Frankrijk wist de status quo de meeste stemmen binnen te halen, waardoor zorgen over mogelijk vertrek van landen uit de Europese Unie of de euro van de agenda verdween.

Op het moment van schrijven staat de euro boven de $1,12 tegenover de Amerikaanse dollar, maar die wisselkoers kan wel eens verder stijgen als de ECB later dit jaar daadwerkelijk op de spreekwoordelijke rem gaat staan. Stijgt de euro ten opzichte van de dollar, dan zal de goudprijs in euro’s ook onder druk komen te staan.

Op dit moment hanteert de ECB een historisch lage rente van 0% en koopt ze tenminste tot het einde van dit jaar voor €60 miljard aan schuldpapier op van overheden en grote bedrijven. Door de extreem lage rente dreigen er nieuwe bubbels te ontstaan in de economie. Zo waarschuwden economen van de ECB vorige week nog over de ongunstige effecten van het rentebeleid op de huizenprijzen in bepaalde gebieden. Ook spaarders zijn de dupe van dit beleid, omdat ze bijna geen rente meer krijgen over hun spaargeld.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

2 juni 2017
Column: Bitcoin of goud?

De afgelopen weken zagen we de prijs van bitcoin explosief stijgen. Op het moment van schrijven wordt er zelfs bijna $2.500 voor de virtuele munt betaald, terwijl de prijs begin dit jaar nog onder de $1.000 stond. Vijf maanden geleden was een troy ounce goud meer waard dan een bitcoin, maar nu is de virtuele munt bijna twee keer zo duur als het edelmetaal. Hoe kan het dat de prijs van Bitcoin verdubbelt, terwijl de goudprijs tussen de $1.200 en $1.300 per troy ounce blijft schommelen?

Het is makkelijk om te zeggen dat bitcoin een bubbel is, omdat de virtuele munt verschillende kenmerken heeft die horen bij een financiële bubbel. Sommigen zien bitcoin als een revolutionair betaalmiddel, terwijl de prijs van de virtuele munt veel te volatiel is om als zodanig gebruikt te worden. Je krijgt het gevoel dat je de boot mist, wat volgens econoom Minsky ook één van de kenmerken is van een bubbel.

Bitcoin als geld?

De virtuele munt kan in theorie gebruikt worden als een vorm van geld, maar is als zodanig ondergeschikt aan breed geaccepteerd valuta zoals de euro en de dollar. Ook als rekenmiddel en waardeopslag is een bitcoin ongeschikt, omdat de waarde simpelweg te onvoorspelbaar is. Prijsstabiliteit is het belangrijkste doel van veel centrale banken, omdat dat in grote mate bepalend is voor bruikbaarheid van een valuta. Vraag dat maar aan de mensen in Venezuela, die met stapels bankbiljetten naar de winkel moeten om boodschappen te doen.

De voordelen van bitcoin, zoals de snelheid waarmee (internationaal) betalingen uitgevoerd kunnen worden, kunnen inmiddels ook met fiatgeld gerealiseerd worden. Denk aan pinpassen waarmee je contactloos kunt betalen en aan smartphones die met behulp van een vingerafdruk betalingen kunnen goedkeuren. Ook werken banken in Europa samen aan een nieuwe systeem, waarmee betalingen tussen EU-landen binnen enkele seconden verricht kunnen worden. Het is dus nog maar de vraag of bitcoin ooit haar belofte waar zal maken als alternatief voor fiat geld.

Goud of bitcoin?

Net als met goud is ook de waarde van een bitcoin volledig op vertrouwen gebaseerd. Goud kent maar weinig nuttige industriële toepassingen, terwijl een bitcoin helemaal geen intrinsieke waarde heeft. Beide hebben als voordeel dat ze een anoniem karakter hebben, een grote waarde vertegenwoordigen en buiten het financiële systeem om verhandeld kunnen worden. Maar welke is nou het meest geschikt? Dat hangt helemaal af van uw persoonlijke voorkeuren en uw financiële situatie.

De marktwaarde van alle bitcoins in omloop is op het moment van schrijven ongeveer $40 miljard, tegenover $7.600 miljard voor al het goud dat boven de grond aanwezig is. De prijs van goud is dus veel stabieler dan bitcoin, omdat er simpelweg veel meer vermogen in het edelmetaal kan vluchten zonder dat de prijs explodeert. Zoek je een veilige haven voor je vermogen, dan heeft het edelmetaal een trackrecord van enkele duizenden jaren. Daarmee is goud dus een relatief veilige keuze.

Bitcoin is veelbelovend, maar bestaat nog geen tien jaar. Het zou best kunnen dat een bitcoin voorlopig meer waard blijft dan een troy ounce goud, maar er zijn geen ervaringen uit het verleden waar we conclusies aan kunnen verbinden. Het spreekt in het voordeel van de virtuele munt dat deze nog steeds niet gekraakt is, terwijl er steeds grotere bedragen mee gemoeid gaan. Bitcoin kan dus ook interessant zijn om te hebben, maar dan vooral als een speculatieve belegging.

Frank Knopers

Wilt u reageren? Mail naar [email protected]

Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

29 mei 2017
Federal Reserve ziet meer bedreigingen financiële stabiliteit

De Federal Reserve ziet meer bedreigingen voor de financiële stabiliteit. Uit de notulen die deze week werden vrijgegeven blijkt dat de centrale bank zich meer zorgen maakt over de stijgende prijzen van bijvoorbeeld vastgoed en financiële activa als aandelen en obligaties.

De Federal Reserve is terughoudend in haar bewoording, maar het feit dat er over deze risico’s gesproken is al voor de goed geïnformeerde belegger voldoende om voorzichtig te zijn. De ervaring leert ons dat de centrale bank pas heel laat de risico’s durft te benoemen en dat het dan meestal al te laat is om het tij te keren. Zo beweerde Ben Bernanke vlak voor het uitbreken van de huizenmarktcrisis in de Verenigde Staten nog dat er geen sprake was van bubbels in de economie.

Beleggers zijn nergens meer van onder de indruk (Bron: Bank of America)

Vastgoed

In de notulen lezen we dat de Federal Reserve zich zorgen maakt over hoge waarderingen voor commercieel vastgoed en mogelijke hervormingen in de hypotheekverlening. Een grote daling van de vastgoedprijzen kan de financiële stabiliteit in gevaar brengen, net zoals dat tien jaar geleden gebeurde op de Amerikaanse huizenmarkt. Veel banken en verzekeraars kwamen toen in de problemen, omdat ze slechte leningen op hun balans hadden staan die niemand meer op waarde durfde te schatten.

Het is dan misschien ook geen toeval dat de Federal Reserve opnieuw de geplande renteverhoging voor zich uit schuift. Stijgt de rente te snel, dan kan dat opnieuw een recessie veroorzaken met alle gevolgen van dien voor de huizenmarkt.

Aandelen

Niet alleen de huizenprijzen stijgen als gevolg van de extreem lage rente, maar ook de aandelenkoersen. Uit onderzoek van Bank of America blijkt dat de breed gedragen S&P 500 index momenteel sterk overgewaardeerd is. Van de 20 meest gebruikte methodes om de aandelenmarkt te waarderen geven er maar liefst 18 aan dat er momenteel sprake is van overwaardering in de markt.

Door de lage rente en de stijging van activaprijzen is het consumentenvertrouwen en het sentiment onder beleggers weer zeer positief geworden. Juist onder deze omstandigheden kun je als belegger wat voorzichtiger worden en een meer defensieve beleggingsstrategie hanteren.

Amerikaanse aandelenmarkt volgens meeste criteria overgewaardeerd (Bron: Bank of America)

26 mei 2017
Nieuwe goudprijs fixing blijft problematisch

De nieuwe elektronische goudprijs fixing die twee jaar geleden werd ingevoerd verloopt nog steeds problematisch, zo meldt Reuters. Er wordt nog steeds te weinig goud verhandeld op dit nieuwe platform, met als gevolg dat de volatiliteit te hoog blijft. Dat brengt onzekerheid met zich mee voor handelaren, producenten en afnemers, die contracten afsluiten op basis van deze referentieprijs.

In het verleden werd de referentieprijs voor goud twee keer per dag bepaald door een groepje van slechts vijf banken. De manier waarop de prijs werd vastgelegd was echter weinig transparant en gevoelig voor manipulatie, waardoor er onder druk van toezichthouders een nieuwe elektronische fixing kwam.

Goudprijs fixing volatiel

Met deze elektronische fixing kregen meer banken toegang tot het dagelijkse biedingsproces, maar door een aanpassing aan het elektronische handelsplatform in april konden vier van de veertien banken niet meer deelnemen aan het biedingsproces. Dat leverde gelijk problemen op, want de eerstvolgende handelsdag kwam er een fixing tot stand die $12,20 per troy ounce afweek van goud dat die dag op spot verhandeld werd. Een afwijking van 1% lijkt niet veel, maar in de goudhandel kan dat het verschil maken tussen een winstgevende deal en een deal die niets oplevert.

Analisten van Reuters bestudeerden de data van het elektronische handelsplatform en concludeerden dat er in de eerste drie weken na lancering een kwart minder goud verhandeld werd dan in de laatste drie weken van de oude fixing. Ook had de uiteindelijke fixing onder het nieuwe platform gemiddeld een drie keer zo grote afwijking van de spotprijs als de oude fixing.

Clearing

Het bedrijf Intercontinental Exchange (ICE) dat verantwoordelijk is voor de fixing heeft op 10 april besloten dat de goudcontracten die tijdens de fixing verhandeld worden ook direct afgehandeld moeten worden, de zogeheten clearing. Niet alle banken waren daarop voorbereid, want de China Construction Bank, UBS, Standard Chartered en Société Générale stopten vanaf dat moment met deelname aan de fixing. Uit een rondvraag van Reuters onder verschillende banken bleek dat het ontbreken van de benodigde ICT-systemen in veel gevallen de oorzaak was.

Een ander probleem dat voor volatiliteit zorgt is dat deelnemers aan de goudprijs fixing terughoudend zijn om liquiditeit te verschaffen tijdens het biedingsproces, omdat ze vrezen dat de toezichthouder dat ziet als prijsmanipulatie. Mede door het verscherpte toezicht besloot Deutsche Bank zich helemaal terug te trekken uit de goudprijs fixing.

De goudprijs fixing is al decennia lang een belangrijke benchmark voor de goudsector, maar door de snelheid waarmee het edelmetaal tegenwoordig verhandeld wordt is het lastiger om één representatieve referentiekoers vast te stellen. Ook krijgt de goudmarkt in Londen steeds meer concurrentie uit het Oosten, waar China inmiddels haar eigen goudprijs fixing in Chinese yuan heeft.

Nieuwe goudprijs fixing verloopt problematisch

26 mei 2017
Driekwart Canadese huiseigenaren in problemen bij stijgende rente

Uit een nieuw onderzoek van de Manulife Bank blijkt dat driekwart van de huiseigenaren in Canada in de problemen komt als hun hypotheeklasten met ongeveer $100 per maand stijgen. De Canadese bank hield in februari een enquête onder ruim 1.300 huishoudens met een inkomen hebben van meer dan $50.000 op jaarbasis.

Van deze groep bleek 14% helemaal geen financiële ruimte te hebben om hogere hypotheeklasten te dragen, terwijl 38% van de ondervraagden laat weten dat ze niet meer dan een vijf procent stijging van de maandlasten kunnen verteren. Nog eens 20% van de respondenten geeft aan dat ze in de knel komen als de maandelijkse lasten voor de hypotheek met meer dan tien procent stijgen.

Met een gemiddelde woningwaarde van ongeveer 200.000 Canadese dollar liggen de maandlasten voor de hypotheek op ongeveer 1.000 Canadese dollar per maand.

Wat mensen zich niet realiseren is dat we vandaag de dag een historisch lage rente hebben. Als de hypotheekrente met slechts één procentpunt stijgt, dan betekent dat voor sommige huiseigenaren een stijging van 10% in hun maandlasten. Een grotere stijging van de rente zal nog meer problemen opleveren.

Uit het onderzoek komt naar voren dat vooral de jongste generatie huiseigenaren kwetsbaar is. Van deze groep heeft 45% ook geld moeten lenen van hun ouders om een huis te kunnen kopen. Een kwart van deze groep ‘millennials’ met een eigen huis heeft bovendien helemaal geen spaargeld op de bankrekening staan.

Driekwart Canadese huiseigenaren kan nog geen 10% stijging van de maandlasten verdragen (Bron: Manulife Bank, via Zero Hedge)

25 mei 2017