Categorie: Economie

Economisch Nieuws

Maersk: ‘Groei wereldeconomie veel zwakker dan verwacht’

De wereldeconomie groeit veel minder hard dan wat het Internationaal Monetair Fonds en andere wereldwijde instanties ons voorspiegelen. Dat zegt Nils Smedegaard Andersen van het internationale transportbedrijf Moeller-Maersk. “We geloven dat de groei van de wereldeconomie vertraagt. De handel is aanzienlijk minder dan wat het normaal zou moeten zijn met de groeiverwachtingen die we voorgespiegeld krijgen”, zo verklaarde hij tegenover Bloomberg.

Moeller-Maersk heeft een marktaandeel van ongeveer 15% van alle consumentengoederen die over zee getransporteerd worden en heeft daarmee inzicht in de ontwikkeling van de wereldeconomie en de handel. Volgens de topman van Moeller-Maersk gaat het vooral slecht met de opkomende markten, maar doet ook Europa het niet zo goed. Voor zowel 2015 als 2016 is Andersen wat pessimistischer dan de meeste voorspellingen die de laatste tijd gedaan zijn door verschillende organisaties en onderzoeksbureaus.

Containervervoer vanuit Shanghai laat amper herstel zien (Bron: Bloomberg)

Zwak herstel wereldeconomie

Afgelopen vrijdag maakte Maersk bekend dat de opbrengsten uit containervervoer in het derde kwartaal met 61% waren teruggelopen, omdat de vraag naar transport nauwelijks was toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Het zwakke herstel van de wereldhandel is extra problematisch, omdat de transportsector nu al te maken heeft met een overschot aan capaciteit. Vooral de handel van Azië naar Europa is teruggelopen, omdat de zwakke euro het voor Chinese fabrikanten moeilijk maakt om concurrerend te blijven. Maar we moeten niet al te somber zijn, want Andersen ziet geen signalen dat de economie weer afstevent op een crisis zoals die van 2008.

“We zien wel wat schommelingen in de herverdeling die plaatsvindt tussen de landen die grondstoffen exporteren en importeren, maar dit zou niet mogen leiden tot een grote crisis”, zo verklaarde Andersen.

9 november 2015
China wil olie afrekenen in yuan

China is sinds april de grootste afnemer van ruwe olie ter wereld, terwijl het land vrijwel geen zeggenschap heeft over de olieprijs. Dat gaat veranderen, want met ingang van volgend jaar moet er een Chinese tegenhanger komen voor de Amerikaanse WTI en de Europese Brent oliecontracten. De Chinese oliecontracten worden verhandeld aan de Shanghai International Energy Exchange en zullen in yuan geprijsd worden. China gebruikt de oliecontracten om de yuan als internationale handelsmunt te promoten, want de nieuwe oliecontracten kunnen ook verhandeld worden door buitenlandse handelaren en investeerders.

“De consumptie [van olie] verschuift al sinds 2009 richting het Oosten. China kan met nieuwe oliecontracten in Shanghai meer inspraak krijgen in de olieprijs en daarmee potentieel het handelsvolume in WTI en Brent contracten de komende tien jaar laten dalen”, zo verklaarde analist Gordon Kwan van Nomura Holdings tegenover Bloomberg.

Aziatische oliemarkt
China wil minder afhankelijk zijn van schommelingen in de wereldwijde oliemarkt en valutamarkt. China is voor 60% van haar totale olieconsumptie afhankelijk van de import, waarvoor prijzen gehanteerd worden van de oliemarkt in Europa en de Verenigde Staten. Dat is opmerkelijk, want de vraag en aanbod dynamiek kan op de Aziatische markt een heel andere prijs opleveren. China importeert steeds meer olie uit Rusland en ook zij denken hardop na over een alternatief voor de Europese en Amerikaanse benchmarks. Voordat China invloed kan uitoefenen op de prijsvorming van olie moeten handelaren de nieuwe contracten gaan gebruiken. "Kopers en verkopers moeten vrijwillig bij elkaar komen, dat kan een tijdje duren. Maar ook zonder hun eigen benchmark heeft China al een aanzienlijke impact op de bestaande oliecontracten", zo verklaarde Victor Shun van IHS Energy uit tegenover Bloomberg. Maar als de oliehandel in Shanghai aanslaat kan er een zichtbare verschuiving plaatsvinden richtingolie die in yuan verhandeld wordt.

9 november 2015
Column: Leugens, grove leugens en banencijfers‏

Een beter dan verwacht banencijfer stuwde de Europese en Amerikaanse beurzen vrijdag omhoog. De banengroei van 271.000 in oktober sterkte het vertrouwen in de Amerikaanse economie en zorgde voor een vlucht naar de dollar. De officiële werkloosheid daalde naar 5%, waardoor meer beleggers zijn gaan geloven dat de Federal Reserve nog in december de rente kan verhogen.

Euforie alom, maar is dat eigenlijk wel terecht? Wat de reguliere media vaak verzwijgen is dat de werkloosheid in de VS in werkelijkheid veel hoger is dan wat men wil laten zien. Als Amerikanen langdurig werkloos zijn worden ze niet meer als werkzoekend aangemerkt en vallen ze weg uit de berekening van het werkloosheidspercentage.

Het gaat hier niet om kleine verschillen, want het aantal Amerikanen dat niet meer wordt meegenomen in de berekening van de officiële werkloosheid is inmiddels opgelopen tot meer dan 94 miljoen mensen! Als u dat niet gelooft moet u eens zoeken op ‘Not in Labor Force’. U ziet dan een schrikbarende grafiek van de steeds grotere groep werklozen die niet meer meetellen in de statistieken….

Not in Labor Force (Bron: St. Louis Fed)

Shadowstats

John Williams van Shadowstats berekent de werkloosheid in de VS nog op de oude manier, zoals dat tot en met 1994 gebeurde. Hij pakt een ruimere definitie van de werkloosheid, die een betere weerspiegeling geeft van de werkelijke situatie.

En wat blijkt? De Amerikaanse arbeidsmarkt is helemaal niet hersteld van de crisis… De werkloosheid schommelt al sinds 2009 tussen de 20 en 25 procent! Ook bij de Federal Reserve weten ze dat het helemaal niet zo goed gaat met de Amerikaanse economie, anders was de rente toch al lang verhoogd?

Officiële versus werkelijke werkloosheid (Bron: Shadowstats)

9 november 2015
China doet Duitse staatsobligaties in de verkoop
De Chinese centrale bank verkoopt Duitse staatsobligaties en maakt het daarmee voor de ECB gemakkelijker haar stimuleringsprogramma uit te voeren. Iedere maand moeten centrale banken uit de Eurozone gezamenlijk ongeveer €60 miljard aan (staats)obligaties uit de markt halen, maar dat blijkt in de praktijk geen gemakkelijke opgave te zijn.

Vooral het Duitse schuldpapier is zo populair dat het moeilijk is om iedere maand de benodigde €10 miljard op te kopen. Dat zien we ook terug aan de rente, want die zakte verder weg toen Draghi vorige week de suggestie wekte dat de centrale bank haar stimuleringsprogramma verder kan uitbreiden. De staatsleningen met een looptijd van twee jaar zakte zelfs met tien basispunten naar een dieptepunt van -0,35%.
- Lees verder bij Argentor
Rente op Duitse staatsobligaties naar dieptepunt
6 november 2015
Video: Dirk Bezemer levert kritiek op plannen Ons Geld
Hoogleraar Dirk Bezemer zet zijn vraagtekens bij de plannen van Burgerinitiatief Ons Geld. Hij betoogt dat er geld naast betaalmiddel ook een middel is om nieuwe economische activiteit mogelijk te maken. Het uitbreiden van de economische activiteit vraagt volgens hem om nieuwe middelen en daar hebben we krediet gebaseerd geld voor ontwikkeld. Op een fundamenteel niveau ziet Bezemer geld als schuld en daarom lijkt het hem geen goed idee om dit concept overboord te gooien.

Hij erkent dat er de afgelopen decennia fouten gemaakt zijn doordat er teveel onproductieve kredieten verstrekt werden door banken, maar dat ons huidige geldsysteem in de basis niet verkeerd is. Daarom ziet hij ook geen reden om daar vanaf te stappen.

“Kun je geldschepping en kredietverlening van elkaar losmaken? Ik zie er historisch geen precedent voor en ik kan me ook niet goed voorstellen hoe dat dan in zijn werk gaat.”

Volgens Bezemer is geld geen ding, maar een vorm van krediet. Iedereen kan papieren claims uitschrijven die onderling verhandeld kunnen worden alsof het geld is. Wanneer deze claims algemeen geaccepteerd worden kun je ook echt spreken van geld en dat is hoe ons banksysteem vandaag de dag werkt.

Bezemer is verder sceptisch over het idee om de controle op kredietcreatie weg te halen bij banken.

“De geschiedenis leert ons dat mensen keer op keer mee gaan in het enthousiasme van een nieuwe bubbel. Ook ambtenaren en overheden zullen meegaan in de euforie van de bubbel. Dat hebben ze in het verleden ook altijd gedaan, dus er is geen enkele reden om te verwachten dat dat in de toekomst anders zou gaan.”

Lees ook:
6 november 2015
Federal Reserve open voor negatieve rente

De Federal Reserve kan een negatieve rente hanteren, mocht de economie in de Verenigde Staten ernstig verslechteren. Dat zei Janet Yellen afgelopen woensdag tegen een comité van het Huis van Afgevaardigden. “In potentie liggen alle opties op tafel, inclusief een negatieve rente. Maar we zouden zorgvuldig moeten bestuderen hoe dat hier zou werken in de Amerikaanse context”, zo verklaarde Yellen.

“Een negatieve rente zal alleen toegepast worden als de economie op een significante manier verslechtert. Het zal op zijn minst een licht positief effect hebben op de kredietverlening van banken”, aldus de voorzitster van de Federal Reserve.

Rente nog steeds niet verhoogd
De woorden van Yellen zijn opmerkelijk, omdat er de afgelopen jaren eigenlijk alleen maar gesproken werd over een verhoging van de rente. De financiële markten anticipeerden in september al op een renteverhoging, maar toen besloot de Amerikaanse centrale bank dat niet te doen. Het herstel van de economie is blijkbaar niet robuust genoeg om een hogere rente te kunnen dragen. Veel haast om de rente te verhogen heeft de centrale bank niet, want de inflatie is nog steeds zeer laag. Ook zou een hogere rente de dollar nog sterker maken, terwijl de munt nu al relatief duur is ten opzichte van andere valuta. Een dure dollar is nadelig voor de internationale concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven.

"Negatieve rente behoort tot de mogelijkheden"

5 november 2015
Sparen zonder risico? Steun dan de depositobank

Binnenkort gaat de publieke campagne van de depositobank van start, een revolutionaire bank waar je spaargeld geen risico loopt. Anders dan normale banken, waar spaartegoeden gebruikt worden als onderpand voor nieuwe leningen, vindt er bij de depositobank geen geldcreatie plaats. Deze nieuwe bank neemt dus geen risico’s met je spaargeld en dat betekent ook dat je als spaarder nooit aanspraak hoeft te maken op het landelijke depositogarantiestelsel.

Je spaargeld wordt veilig geparkeerd bij de Nederlandsche Bank (DNB). Omdat de depositobank geen geld uitleent ontvang je geen rente over je spaargeld, maar betaal je jaarlijks een kleine onkostenvergoeding. Zo zorgt de bank ervoor dat je altijd bij je geld kunt en dat je gewoon kunt pinnen en internetbankieren zoals je dat gewend bent van je huidige bank.

Veilig sparen bij de depositobank

Met de depositobank krijgen spaarders voor het eerst de keuze. Niet langer ben je verplicht je spaargeld naar een bank te brengen die een veelvoud daarvan uitleent, maar heb je ook de optie spaargeld te bewaren bij een bank die daar niets mee doet. Daarmee wordt marktwerking gestimuleerd, want mensen kunnen voortaan zelf kiezen of ze hun geld beschikbaar willen stellen voor geldcreatie.

Het team achter de depositobank wil een bijdrage leveren aan een meer stabiele financiële sector. Ze willen de eerste echte nutsbank van Nederland bouwen, een bank zonder winstoogmerk.

Doe je mee?

Ben je enthousiast geworden en wil je ook veilig bankieren? Steun dan het initiatief van de depositobank. Omdat het opzetten van deze bank geld kost willen de ontwikkelaars nu alvast zoveel mogelijk inschrijvingen verzamelen.

Wil je dat deze bank er komt? Lever dan nu je bijdrage en schrijf je in.

De depositobank is een initiatief van Stichting Full Reserve

5 november 2015
LIVE: Paul Buitink in gesprek met Steve Keen

Straks om 10 uur praten Paul Buitink en Jan Willem Burgers met de Australische econoom Steve Keen. Steve is hoofd van de afdeling Economie, Geschiedenis en Politiek van de Kingston University in Londen. Hij noemt zichzelf een post-Keynesiaan en zet zich daarmee af tegen het neoklassieke economische denken. Hij schreef de bestseller Debunking Economics en verschijnt regelmatig in de media om zijn visie te geven op het economische beleid van overheden en het monetaire beleid van centrale banken.

In dit gesprek komen verschillende actuele vraagstukken aan bod, zoals het stimuleringsbeleid van centrale banken, de grote schuldenlast in Westerse economieën, het ongekende monetaire beleid van centrale banken en de opkomst van Bitcoin. De show is live te bekijken tussen 10:00 en 10:30 via deze link.

Steve Keen is ook actief op twitter en hij plaatst regelmatig video’s van zijn colleges op Youtube. Ook houdt hij zijn eigen blog Debt Deflation bij.

5 november 2015
Bitcoin stijgt 50% in drie dagen
De prijs van een Bitcoin is in de afgelopen drie dagen met 50% gestegen. Schommelde de koers zondag nog rond de $320, op het moment van schrijven wisselt de virtuele munt voor $480 van eigenaar. Sinds het begin van dit jaar schommelt de waarde van de virtuele munt rond de $250, maar door deze plotselinge koersstijging is de prijs van Bitcoin weer terug op het hoogste niveau sinds september vorig jaar.

De volgende grafiek laat zien dat de virtuele munt al lang in een dalende trend zit, nadat de koers eind 2013 in een parabolische beweging naar meer dan $1.100 was gestegen. Volgens Bitcoin kenner Paul Buitink kan de plotselinge prijsstijging van de afgelopen dagen verklaard worden door een aantal factoren. “Positieve berichtgeving door onder andere de Economist, interesse van banken in blockchain technologie en een toegenomen vraag naar Bitcoin vanuit China hebben mogelijk bijgedragen aan de prijsstijging van de afgelopen dagen”, aldus Buitink. Hij merkt op dat de prijsstijging nu extra hard gaat, omdat een meer dan normale koersstijging een zichzelf versterkend effect kan hebben.

Lees ook:
- “Bitcoin wordt zesde grootste munt in 2030″
- Tegenlicht: Het Bitcoin evangelie
Lees meer nieuwsberichten over Bitcoin in ons dossier!

Prijs Bitcoin is in drie dagen met 50% gestegen (Bron: Coindesk)
4 november 2015
Hoe omzeilen Chinezen kapitaalcontroles?

De Chinezen vergaren steeds meer rijkdom en willen dat graag omzetten in tastbare waarde. En het geld blijft niet in China, want steeds meer vermogen vloeit weg richting het buitenland. Volgens berekeningen van de Zwitserse bank UBS hebben Chinezen het afgelopen jaar $324 miljard weten weg te sluizen uit China, ondanks de restricties op kapitaalstromen. In de drie weken na de devaluatie van de yuan ging er volgens Goldman Sachs naar schatting nog eens $200 miljard aan kapitaal de grens over.

Chinezen zetten hun vermogen om in buitenlands vastgoed. Vorig jaar sloegen ze nog $30 miljard stuk op Amerikaans vastgoed, waarbij de gemiddelde verkoopprijs van de woning op $832.000 lag. Daarmee zijn de Chinezen de belangrijkste groep buitenlandse huizenkopers op de Amerikaanse huizenmarkt. In het Australische Sydney wordt inmiddels een kwart van alle woningen gekocht door rijke Chinezen en in Vancouver en Hong Kong stijgen de prijzen met bijna 10% per jaar door de instroom van Chinees kapitaal.

Maar hoe krijgen de Chinezen zoveel geld het land uit, als ze wettelijk niet meer dan $50.000 per persoon per jaar naar het buitenland mogen brengen? Bloomberg zocht het uit en maakte er een mooi overzicht van…

1. Wisselkantoor in Hong Kong
De eerste optie is om gebruik te maken van een wisselkantoor in Hong Kong. In tegenstelling tot het Chinese vasteland kent de stadstaat Hong Kong vrijwel geen kapitaalrestricties. In Hong Kong zijn meer dan 1.200 kleine wisselkantoren die vermogende Chinezen helpen hun kapitaal de grens over te krijgen. Het werkt als volgt: Chinezen gaan naar Hong Kong en openen daar een nieuwe bankrekening. Vervolgens geven ze hun rekeningnummer door aan het wisselkantoor in Hong Kong en vragen ze om de bankrekening van het wisselkantoor in China. Vervolgens maken de Chinezen het geld over van hun eigen Chinese bankrekening naar de Chinese bankrekening van het wisselkantoor. Het geld wordt vanaf het wisselkantoor in Hong Kong bijgeschreven op de nieuwe bankrekening die de klant in Hong Kong geopend heeft. Deze transactie gaat niet over de grens en is dus niet beperkt tot $50.000 per jaar. Wel moeten de wisselkantoren geld schuiven tussen hun bankrekeningen in China en Hong Kong, maar dat zijn zakelijke overboekingen waar geen beperkingen aan worden opgelegd.

Geld overboeken via wisselkantoor... (Bron: Bloomberg)

2. Cheque van ondergrondse bank
De tweede optie is om je spaargeld in yuan naar een Chinese 'schaduwbank' te brengen. Deze bank geeft je vervolgens een cheque, waarmee je dollars of andere buitenlandse valuta kunt opvragen bij een bank in Hong Kong. Je neemt in dit geval alleen de cheque mee de grens over en niet het geld zelf. Zo kun je gemakkelijk meer dan $50.000 per jaar meenemen.

Cheque via schaduwbank...

3. 'Smurfing'
De limiet van $50.000 per persoon per jaar kun je oprekken door de overboeking naar het buitenland via meerdere mensen te laten verlopen. Je kunt bijvoorbeeld geld aan Chinese yuan overboeken naar vrienden en familie, die dat weer doorsturen naar je bankrekening in Hong Kong. Zo kun je de limiet vermenigvuldigen met het aantal mensen dat meewerkt aan de overboeking.

Geld overboeken via verschillende rekeningen...

4. Contant geld smokkelen
Een voor de hand liggende, maar meer risicovolle optie is om geld te smokkelen. Er zijn verhalen bekend van Chinezen die contant geld in een koffer stopten of het geld verstopten in hun kleding. Op de luchthavens van Vancouver en Toronto wist de douane tussen juni 2012 en december 2014 meer dan $15 miljoen aan cash en cheques te onderscheppen van Chinezen.

Contant geld smokkelen...

5. Hypotheek aanvragen in buitenland
Vermogende Chinezen kunnen ook spaargeld in Chinese yuan op een Chinese bank als onderpand inbrengen om een hypotheek te krijgen in Hong Kong. Door bezittingen in China in onderpand te geven kunnen Chinezen in Hong Kong tot maximaal 20 miljoen Hong Kong dollar (ruim $2,5 miljoen) aan hypotheek krijgen om vastgoed te kopen in de stadstaat.

Hypotheek afsluiten met onderpand in China

6. Aankopen doen met creditcard en direct verkopen voor cash
Nog een mogelijkheid om geld in Hong Kong te krijgen is om met een creditcard van een Chinese bank waardevolle spullen te kopen in het buitenland (zoals luxe horloges, goudbaren of gouden munten) en deze direct weer te verkopen voor cash. Zo kun je veel geld naar het buitenland verplaatsen, zonder tegen de limiet van $50.000 aan te lopen. Deze route wordt veel gebruikt bij pandjeshuizen in de gokstad Macau.

Via de creditcard kun je kapitaal de grens over krijgen

7. Overfactureren
De laatste optie die Bloomberg bespreekt in het artikel is overfacturering. Chinezen die een bedrijf hebben en die goederen importeren uit Hong Kong kunnen met hun leverancier afspreken een onrealistisch hoog bedrag op de factuur te zetten. Tegelijkertijd maken ze dan een overeenkomst om het verschil tussen het factuurbedrag en de werkelijke prijs terug te storten naar de bankrekening van de Chinese ondernemer in Hong Kong. Dit wordt aangemerkt als een zakelijke transactie, die eveneens niet gebonden is aan de limiet van $50.000 per persoon per jaar.

4 november 2015
Peter Praet: “Geen taboes voor de ECB”

Er zijn geen taboes meer voor de ECB om de chronische lage inflatie in de Eurozone aan te jagen. Dat zei Peter Praet, hoofdeconoom van de ECB, in een interview met AFP. Daarmee reageert hij op commentaren op het ongebruikelijke stimuleringsprogramma dat de ECB begin dit jaar introduceerde en dat eind dit jaar misschien nog verder uitgebreid zal worden.

Er is volgens Praet een groeiend risico dat de inflatie in de Eurozone tenminste tot 2017 niet terug zal keren naar een niveau dat hoort bij een gezonde economische groei. “De centrale bank hanteert daarom een 360 graden reflectie op alle maatregelen die nodig zijn om de inflatie terug te brengen naar dicht bij de 2%. We zitten in een situatie waarin we het risico lopen dat we onze doelstelling voor de inflatie opnieuw verder uit moeten stellen. We zullen hier in december een besluit over nemen in het licht van nieuwe macro-economische prognoses”.

Meer stimulering
De commentaren van de hoofdeconoom van de ECB komen slechts enkele dagen nadat Draghi bekendmaakte dat er ruimte is om het bestaande stimuleringsprogramma van €60 miljard per maand verder op te schroeven. "De ECB-president heeft de teams gevraagd om alle instrumenten van de centrale bank opnieuw onder de loep te nemen", aldus de van oorsprong Belgische econoom Praet. De ECB overweegt meer stimulering, nu gebleken is dat het bestaande stimuleringsprogramma onvoldoende effectief geweest is in het aanjagen van de inflatie en nu de rente al op een bodemniveau staat. De ECB laat zich daarbij inspireren door de verschillende ingrepen van andere centrale banken zoals de Bank of Japan, de Federal Reserve en de Bank of England. Hoewel Praet te spreken is over de snelheid waarmee de kredietverlening in de Eurozone weer op gang gekomen is maakt hij zich nog steeds zorgen over een scenario van lage economische groei en dalende prijzen. De angst is dat deflatie aanhoudt, omdat consumenten aankopen gaan uitstellen en bedrijven minder gaan investeren. Maar veel belangrijker is het effect dat deflatie heeft op de schuldenlast. Die wordt in reële termen groter bij dalende prijzen en dat is ook precies waar Draghi afgelopen donderdag voor waarschuwde in de toelichting van het rentebesluit. Volgens Praet staat de centrale bank niet alleen in het ondersteunen van de economie, maar is er ook een belangrijke rol weggelegd voor overheden. Zij moeten hervormingen doorvoeren die nodig zijn om de economie een nieuwe impuls te geven. Hoe die hervormingen er precies uit moeten zien, daarover geeft de hoofdeconoom van de ECB geen duidelijkheid.
Peter Praet: Geen taboes meer voor de ECB (Foto via Yahoo)

3 november 2015