Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Kabinet akkoord over nieuwe ronde bezuinigingen

    Regeringspartners PVDA en VVD zijn overeengekomen dat er een nieuwe ronde bezuinigingsmaatregelen gaan komen. Het nieuwe bezuinigingspakket bedraagt €6 miljard. Het pakket wordt door minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, uitgewerkt. De nieuwe begroting zal op 17 september, met Prinsjesdag, worden gepresenteerd.

    Jeroen Dijsselbloem gaf aan tevreden te zijn over het resultaat en stelde dat het akkoord goed is voor Nederland. Volgens vice-premier Lodewijk Asscher verliepen de onderhandelingen in goede sferen. Naar verluidt leiden de bezuinigingen aankomend jaar tot gemiddeld 1 procent aan koopkracht verlies.

    De details van het akkoord zijn nog niet bekend maar RTL-Z stelde een lijst op met bekende en verwachte maatregelen. Opvallend is dat er wederom wordt gesproken van bezuinigingen terwijl veel maatregelen toch echt lastenverzwaringen zijn. Zo is het al bekend dat het mes gaat in de toeslagen en de belastingschijven niet aangepast worden aan de inflatie. Wel wordt de nullijn voor het overheidspersoneel gehandhaafd en krijgen de ministeries minder budget. Alleen bij deze laatste zekere maatregel kan er gesproken worden van een kostenbesparing.

    Eerder dit jaar werd in overleg met de sociale partners een pakket van €4 miljard van tafel geveegd. Belangrijke randvoorwaarde hiervoor was dat de economie zou aantrekken. Aangezien dit niet het geval is kunnen die maatregelen weer van de plank worden gehaald. Verhoging van de inkomstenbelasting, uitstelling van lastenverlichting voor het bedrijfsleven en een topheffing voor hoge inkomens zijn vrijwel zeker de revue gepasseerd.

    De mogelijkheden om te ‘bezuinigen’ raken op. Een nieuwe BTW verhoging zou opnieuw lastenverzwaring zijn en de consument hard in de portemonnee raken. De overheid is wel van plan om stamrecht bv’s aan te pakken. Een stamrecht bv is een besloten vennootschap waar vaak een gouden handdruk of ontslagvergoeding wordt weggezet. Het aanpakken van dit soort ‘verkapte’ wegsluis bv’s zou de staat eenmalig veel geld kunnen opleveren. Wederom zou de staat dan voor mensen met een gouden handdruk of ontslagvergoeding de spelregels tijdens het spel veranderen. Al met al, lijkt lastenverzwaring de clou van de nieuwe bezuinigingen.

  • Indiase roepie in vrije val

    De Indiase roepie is vandaag opnieuw onderuit gegaan. De wisselkoers steeg in een dag tijd van 66 naar 68 roepies per dollar, een waardedaling van drie procent. Zorgen over de zwakke economische groei, de hoge inflatie en het tekort op de handelsbalans zetten de munt verder onder druk.

    Goudprijs in India stijgt

    De waardedaling van de roepie is vervelend voor consumenten en bedrijven, maar niet voor spaarders die hun vermogen in goud hebben gestopt. De goudprijs in India steeg dinsdag met 6,51% en staat woensdagochtend ook al 1,69% hoger. De zilverprijs in roepies steeg nog iets meer, namelijk 7,21%. Woensdagochtend was de prijs alweer met 2,1% gestegen.

    Wisselkoers roepie verzwakt

    Wisselkoers Indiase roepie met Amerikaanse dollar verzwakt (Bron: Bloomberg)

    Goudprijs in Indiase roepie

    Goudprijs in roepies schiet omhoog

    Zilverprijs in Indiase roepie

    Ook de zilverprijs stijgt snel

    gold-price-performance

    Goudprijs in India alweer hoger dan begin dit jaar!

  • Video: Spookwegen in Portugal

    Portugal heeft met Europees geld veel geïnvesteerd in haar infrastructuur, maar door de financiële crisis wordt er veel minder gebruik gemaakt van al het extra asfalt. In een poging de begroting op orde te brengen heeft de regering de tol op veel nieuwe wegen verhoogd, met als gevolg dat er nog minder verkeer overheen rijdt. De volgende video van de Financial Times laat zien hoe hard de crisis heeft toegeslagen in Portugal. In 2012 nam het wegverkeer met 50% af, zo blijkt uit data van navigatiesystemen in auto’s. In het eerste kwartaal van dit jaar was er zelfs 63% minder verkeer dan in dezelfde periode vorig jaar.

    Portugal heeft 4x meer wegen per hoofd van de bevolking dan Groot-Brittannië en zelfs 60% meer dan Duitsland. Het land telt tenminste negen grote snelwegen die onder de minimumgrens van 10.000 tot 12.000 auto’s per dag vallen. Dat is de grens waarop de aanleg van een snelweg economisch te rechtvaardigen is.

    Wat is de oorzaak van de lege snelwegen in Portugal? Is er in het verleden Europees subsidiegeld verspild? Of gaat het echt zo slecht met de Portugese economie?

    Veel minder autoverkeer op Portugese snelwegen

  • Amerika bereikt in oktober haar schuldenplafond

    Amerika zal halverwege oktober opnieuw haar tegen haar schuldenlimiet aanlopen, aldus Jacob Lew van het Amerikaanse ministerie van Financiën. Dat is ongeveer een maand eerder dan waar experts op rekenden, zo schrijft Marketwatch. Het schuldenplafond is een terugkerend probleem in de Verenigde Staten, omdat de regering er maar niet in slaagt de begroting op orde te krijgen.

    Volgens Jacob Lew kan de Amerikaanse overheid halverwege oktober geen geld meer lenen. Als het schuldenplafond dan niet verhoogd is, dan kan de regering alleen de laatste reserve van ongeveer $50 miljard aanspreken. Hij schrijft er het volgende over in zijn brief:

    “Als de regering niet meer geld mag lenen en het moet doen met alles wat nog in kas ligt, dan zal dat de VS in een onacceptabele positie brengen. Een reserve van ongeveer $50 miljard is onvoldoende om gedurende een lange tijd alle uitgaven te dekken. Sinds mei past het Amerikaanse ministerie van Financiën al buitengewone boekhoudkundige trucs uit om onder het schuldenlimiet te blijven, maar deze trucs zijn rond 15 oktober uitgewerkt.”

    Schuldenplafond

    De herziene tijdlijn zet het Witte Huis onder druk om snel een oplossing te vinden voor het schuldenplafond, dat nu op $16,7 biljoen is vastgelegd. Volgens Marketwatch liggen het Witte Huis en het Congres ver uit elkaar. De Republikeinen willen meer bezuinigingen afdwingen bij de regering Obama, voordat ze instemmen met een verhogen van het schuldenplafond. President Obama heeft aangegeven dat hij geen behoefte heeft om over het schuldenplafond te discussiëren.

    Verhoging schuldenplafond staat voor de deur

  • Meeste kredieten in Aziatische bedrijven

    Morgan Stanley schrijft dat de meeste kredieten op dit moment in de Aziatische bedrijven zitten. Tussen 2007 en 2012 hebben opkomende markten, onder leiding van de Aziatische exporteconomieën, de meeste schulden aan hun balans toegevoegd. Eind 2012 was de totale schuld van Aziatische bedrijven in verhouding tot hun balanstotaal, hoger dan tijdens de vorige piek in 2008. De gemiddelde hefboom is een factor 2,67, veel hoger dan in Europa of in de VS.

    De cijfers zijn berekend aan de hand van alle beursgenoteerde bedrijven uit de MSCI Asia (exclusief Japan), de MSCI Europe, de S&P 500 en uit verschillende beurzen van de ‘emerging markets‘. Die laatste groep heeft ook een behoorlijke inhaalslag gemaakt ten opzichte van de Westerse economieën. Onderstaande grafiek laat zien dat het bedrijfsleven in deze landen de afgelopen jaren veel meer kredieten heeft afgesloten dan het bedrijfsleven in de VS en in Europa. Dat is niet geheel verbazingwekkend, aangezien de economie zich in die landen in vergelijking met het ‘Westen’ sterker groeide sinds het begin van de crisis.

    Aziatische bedrijven lenen steeds meerSteeds meer kredieten op balans van bedrijven in Azië en emerging markets (Afbeelding via Zero Hedge)

  • Vermogensbeheerders verslaan index vaak niet

    Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat vermogensbeheerders het gemiddeld genomen minder rendement halen dan de index. Een volstrekt willekeurige beleggingsportefeuille, samengesteld door een hond, kat, gorilla of dolfijn, zou in theorie meer opleveren dan een beleggingsportefeuille die beheerd wordt door een gekwalificeerde vermogensbeheerder. De professionals blijken volgens het onderzoek – uitgevoerd aan de Universiteit van Catania (Italië) – juist voor meer volatiliteit te zorgen in de waarde-ontwikkeling van de portefeuille.

    Een willekeurige selectie van aandelen blijkt een beleggingsportefeuille juist te beschermen tegen hoge volatiliteit, terwijl vermogensbeheerders vaak de neiging hebben achter bepaalde trends en koersbewegingen aan te lopen. Dit kuddegedrag wordt in vaktermen ook wel ‘herding‘ genoemd. Dat was één van de bevindingen van de twee Italiaanse onderzoekers.

    Vermogensbeheerders blijven achter

    Na aftrek van de managementkosten en de transactiekosten blijven veel beleggingsfondsen achter bij de index. Het is dan ook geen wonder dat steeds meer beleggers kiezen voor trackers en ETF’s die de volledige index volgen. Ook hedgefondsen hebben geen goede trackrecord, zoals onderstaande grafiek van Goldman Sachs laat zien. Het gros van de fondsen blijkt niet in de buurt te komen bij de 20,1% stijging die de S&P 500 index sinds het begin van dit jaar realiseerde. Gemiddelde haalden actief beheerde fondsen dit jaar een rendement van slechts 4,1% en haalde 80% een lager rendement dan de index.

    Ook HSBC komt tot de conclusie dat er gemiddelde genomen een lager rendement behaald wordt door de duur betaalde vermogensbeheerders. Van een lange waslijst aan hedgefondsen kwamen er maar twee boven het rendement van de S&P 500 index uit, terwijl bijna dertig fondsen dit jaar achter lopen op de index.

    hedge-fund-performanceGoldman Sachs brengt ‘underperformance’ van hedgefondsen in kaart (Afbeelding via Zero Hedge)

    YTD-HF-performance

    HSBC komt tot dezelfde conclusie (Bron: Zero Hedge)

  • Federal Reserve domineert Amerikaanse obligatiemarkt

    De Federal Reserve bezit inmiddels 31,6% van alle Amerikaanse obligaties met een looptijd van 10 jaar, zo schrijft de Bank of America in haar meest recente update. Een week geleden was 31,47% van de totale markt van 10-jaars Treasuries in handen van de centrale bank. Daarmee is het de grootste steunpilaar geworden onder de Amerikaanse obligatiemarkt. Onder het huidige stimuleringsprogramma financiert de centrale bank al bijna 80% van het Amerikaanse begrotingstekort.

    Onderstaande grafieken laten zien dat de Federal Reserve haar aandeel in de Amerikaanse staatsschuld sinds begin 2009 sterk heet uitgebreid. Stond er voor de crisis minder dan 5% van alle Amerikaanse obligaties met een looptijd van 10 jaar op de balans van de centrale bank, sindsdien is dat razendsnel opgelopen tot meer dan 30%. De laatste keer dat de Federal Reserve een ‘adempauze’ nam was in het najaar van 2011. Dat was het tijdperk van ‘Operation Twist’, waarin de Federal Reserve kortlopend schuldpapier ruilde voor langlopende schulden. Sindsdien heeft de geldkraan onafgebroken open gestaan, met als gevolg dat Bernanke nu op een berg van meer dan $1,6 biljoen aan 10-jaars Treasuries zit.

    Steun voor de dollar valt weg

    De tweede grafiek laat zien dat de steun voor de Amerikaanse dollar, de spaarreserve van de wereld, langzaam maar zeker verdampt. Let goed op de rode lijn in deze groene grafiek, want die geeft aan hoeveel schuld er in handen is van de private sector. Dat is al het schuldpapier dat gekocht wordt door centrale banken en particuliere beleggers in de wereld. De rode lijn loopt bijna horizontaal, wat aangeeft dat de private markt (vrijwel) niet meer bereid is om de Amerikaanse schuld te financieren. De blauwe lijn laat zien dat Obama nog steeds een gat in zijn hand heeft, want de schuld blijft maar toenemen.

    Het verschil wordt opgekocht door de centrale bank, een financieringsmodel dat eerder al is toegepast in Weimar Duitsland en in Zimbabwe. Wacht Amerika hetzelfde lot en stevent het machtigste land ter wereld op hyperinflatie af? Hoe veilig zijn Amerikaanse staatsobligaties nog?

    usdebt-ownedbyfed

    Federal Reserve bezit al 31,6% van alle 10-jaars staatsobligaties van de VS (Bron: Zero Hedge)

    usdebt-privatesector

    Private sector wil Amerikaanse tekorten niet langer financieren! (Bron: Zero Hedge)

  • Ook Brazilië duikt in valutaoorlog

    De minister van Financiën van Brazilië Guido Mantega waarschuwde in 2010 nog voor de gevaren van een wereldwijde valutaoorlog. Bijna drie jaar later ontkomt het land er zelf ook niet meer aan on te interveniëren. Met een nieuw stimuleringsprogramma brengt de centrale bank voor $60 miljard aan liquiditeit op de markt, deels in de vorm van cash en deels in de vorm van garanties op de valutamarkt.

    Met dit stimuleringsprogramma moet de waardedaling van de Braziliaanse real gestopt worden. De munt heeft sinds maart dit jaar al 26% aan waarde verloren ten opzichte van de dollar, waarmee het de zwakste munt is geworden van alle BRICS-landen (zie afbeelding). Door liquiditeit in de vorm van dollars beschikbaar te stellen aan de markt wordt de neerwaartse druk op de eigen munt verminderd. De centrale bank van Brazilië denkt de rust terug te kunnen brengen op de valutamarkt, door handelaren ervan te verzekeren dat ze gemakkelijk aan dollars kunnen komen. De liquiditeitsinjectie moet voorkomen dat veel handelaren tegelijkertijd real inwisselen voor dollars en daarmee de wisselkoers van de Braziliaanse munt verder onder druk zetten.

    Econoom Andre Perfeito van het Braziliaanse Grudual Investments zei tegenover Reuters dat het stimuleringsprogramma blijk geeft van de toewijding van de monetaire autoriteiten om de waarde van de munt te verdedigen. Tot en met het einde van dit jaar zal de Braziliaanse centrale bank iedere maandag tot en met donderdag $500 miljoen aan liquiditeit verschaffen, iedere vrijdag is het bedrag $1 miljard. Volgens Perfeito probeert de centrale bank de markt te imponeren met grote getallen, want $60 miljard is heel erg veel. Een groot bedrag moet enige twijfel over de gekozen strategie wegnemen.

    Inflatie

    Door de waardedaling van de real is de inflatie in Brazilië sterk opgelopen. Hogere importkosten vertalen zich naar hogere prijzen voor brandstoffen en consumptiegoederen. Dat verlaagt de koopkracht van de Braziliaanse consument, met als gevolg dat ook de economische groei wat zal afnemen. Voor 2013 is de groeiverwachting verlaagd van 3 naar 2,5 procent en voor 2014 is die teruggebracht van 4,5 naar 4 procent. Dat zei Mantega afgelopen week op de Braziliaanse televisie.

    Hogere rente

    De financiële markten anticiperen op een stijging van de rente. De handel in futurescontracten suggereert een 76% kans op een rentestijging naar 9% en 24% kans op een stijging van de rente naar 9,25%. Een hogere rente kan meer buitenlandse investeerders aantrekken, investeerders die zich de afgelopen maanden meer en meer hebben teruggetrokken uit opkomende markten.

    Wisselkoersen opkomende markten verslechterenWisselkoersen opkomende markten verslechteren (Bron: FT)

  • Wie trekt de Amerikaanse huizenmarkt uit het dal?

    De Amerikaanse huizenmarkt krabbelt weer op uit het dal, dat zult u ongetwijfeld vernomen hebben uit de media. Maar wie koopt die huizen, met in het achterhoofd de stijgende vraag naar voedselbonnen en een historisch lage participatiegraad op de arbeidsmarkt? De middenklasse werd toch steeds verder uitgehold? Het antwoord op deze vragen ligt besloten in de volgende grafiek van Zero Hedge, die het aantal huizenverkopen afzet tegen het aantal hypotheekaanvragen….

    Huizenverkopen VS versus hypotheekaanvragen
    Huizenverkopen VS versus hypotheekaanvragen

    Minder hypotheken

    De grafiek laat zien dat er de laatste maanden steeds meer huizen gekocht worden zonder hypotheek (zou dat verband houden met de stijgende rente in de VS?). Kennelijk zijn er veel vermogende particulieren of beleggingsfondsen die de kansen zien op de woningmarkt. Dat werd onlangs bevestigd door analisten van Goldman Sachs, die hebben vastgesteld dat er vandaag de dag meer dan twee keer zoveel woningen volledig met cash betaald worden dan zeven jaar geleden.

    De Wall Street Journal schrijft dat de helft van alle woningen in de VS op dit moment verkocht wordt zonder hypotheek. Voor de crash op de Amerikaanse woningmarkt was dat bij slechts 20% van alle woningen het geval (gemeten naar dollars 30%). Toen werden er naar verhouding veel meer huizen met hypotheek gekocht door minder vermogende huishoudens. Sinds de crisis is niet alleen de bereidheid om een hypotheek af te sluiten verminderd, ook hebben banken hun kredietvoorwaarden verder aangescherpt.

    Nu de prijzen gedaald zijn en minder Amerikanen zich een eigen woning kunnen veroorloven zien vermogende particulieren en beleggingsfondsen hun kans schoon om goedkoop vastgoed op de kop te tikken. Een belangrijk deel van de stijging van de huizenprijzen over de afgelopen twee jaar is te verklaren door de toename van het aantal woningverkopen met volledige cash betaling. Het aantal hypotheekaanvragen bleef namelijk ver achter. Waarschijnlijk is het een mix van vermogende particulieren, beleggingsfondsen en buitenlandse investeerders die hun dollars omzet in vastgoed.

    Analisten van Goldman Sachs schatten in dat van iedere $1 aan verkochte woningen ongeveer 44 cent door de bank gefinancierd wordt. Voor de crisis was dat nog ongeveer 67 cent op elke dollar. De Wall Street Journal schrijft dat het aantal verstrekte hypotheken gezakt is van $1,5 biljoen in 2005 naar $500 miljard in zowel 2011 al 2012. Die daling is het gevolg van een afnemende vraag naar hypotheken en natuurlijk ook van de lagere huizenprijzen.

    Analisten van Goldman Sachs verwachten dat de hypotheekaanvragen in 2016 weer zullen toenemen tot $1,1 biljoen.

  • Starters op woningmarkt kunnen in 2014 opnieuw minder lenen

    Starters die volgend jaar de woningmarkt betreden en een huis gaan kopen moeten er rekening mee houden dat de maximale hypotheeklening die ze kunnen krijgen mogelijk 10% lager is dan wanneer ze de hypotheek nog dit jaar zouden afsluiten. Dat berekende Home Finance na een vergelijking met de huidige situatie.

    De boosdoener is de dalende koopkracht van Nederlandse huishoudens, want het maximale bedrag dat mensen kunnen lenen wordt beïnvloedt door een berekening van het NIBUD. Deze instantie heeft een maximumpercentage ingesteld dat huishoudens mogen besteden aan woonlasten. Daalt de koopkracht, dan gaat ook het bedrag dat men maximaal mag lenen mee omlaag. Het CBS becijferde onlangs dat de koopkracht in 2012 met 1% was afgenomen ten opzichte van een jaar eerder, wat in de praktijk betekent dat starters op de woningmarkt volgens jaar met een gelijkblijvend inkomen tot 10% minder kunnen lenen voor een huis dan dit jaar.

    Home Finance maakte een berekening van een aantal verschillende situaties met een hypotheekrente van 5%. Dat levert de volgende tabel op. Het behoeft geen uitleg dat deze ontwikkeling zorgt voor neerwaartse druk op de huizenprijzen. Door dalende koopkracht en door strengere voorwaarden kunnen en willen banken niet meer zoveel kredieten verstrekken als voor de crisis.

    Maximale hypotheek huishoudens daalt

    Maximale bedrag dat starters kunnen lenen daalt fors: Home Finance

  • Rente Amerikaanse schuld loopt verder op

    De rente op de Amerikaanse schuld loopt steeds verder op en bereikte donderdag het hoogste punt in ruim twee jaar. De rente voor de meest gangbare 10-jaars obligaties bereikte een niveau van 2,89%, terwijl het 30-jaars schuldpapier van de VS naar 3,87% steeg. Sinds mei begon de rente te stijgen, wat mogelijk verband houdt met de discussie over het wel of niet afbouwen van het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve.

    Geen tapering

    De hoge rente dwarsboomt de plannen van Bernanke om het stimuleringsprogramma van $85 miljard per maand af te bouwen, want als de Federal Reserve stopt met stimuleren zal de rente nog veel verder oplopen. Dat betekent weer hogere rentelasten voor burgers, bedrijven en de overheid. Zo is de hypotheekrente sinds het begin van dit jaar al met meer dan een procentpunt gestegen, slecht nieuws voor de starters op de Amerikaanse woningmarkt.

    us-bondyield-10yrRente op 10-jaars obligaties is sinds mei al met 80% gestegen (Bron: Bloomberg)

    us-bondyield-30yr

    Rente op 30-jaars obligaties is sinds mei met bijna 40% gestegen (Bron: Bloomberg)