Marketupdate

Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Grafiek: Nieuwbouw woningen VS (voor en na correctie)

    In plaats van de te corrigeren voor mogelijke seizoensinvloeden rapporteert het Census Bureau juist steeds hogere cijfers. In januari 2013 kwam het aantal Housing Starts gecorrigeerd voor seizoensinvloeden uit op een geannualiseerd cijfer van 925.000, een stijging van 1,8% ten opzichte van december en zelfs 35,2% meer dan de eerste maand van vorig jaar.

    Zero Hedge zet vraagtekens bij de integriteit van de seizoenscorrecties die het Census Bureau maakt, want de marge tussen de feitelijke 'Housing Starts' en datgene wat er na correctie voor seizoensinvloeden overblijft wordt steeds groter. Onderstaande grafiek geeft de ontwikkeling van beide cijfers (de gecorrigeerde en de niet-gecorrigeerde) weer vanaf december 2010. Wat opvalt is dat het Census Bureau de seizoenscorrectie de laatste twee jaar steeds verder heeft opgerekt. In de eerste maand van 2013 waren er feitelijk maar 58.500 “housing starts”, het laagste aantal sinds maart 2012. Destijds werd het voor seizoensinvloeden gecorrigeerde cijfer gepresenteerd als 706.000 housing starts op jaarbassis, oftewel 184.000 minder dan de gecorrigeerde cijfers over januari 2013 laten zien.

    Kort gezegd werden er in januari 2013 feitelijk ongeveer evenveel housing starts geregistreerd als in maart 2012, maar door de cijfers steeds verder te verhogen onder het mom van “seizoenscorrectie” zijn er nu op jaarbasis opeens 184.000 meer housing starts dan in maart vorig jaar. Door deze cijfers steeds rooskleuriger te presenteren wekt het Census Bureau de indruk dat het herstel op de Amerikaanse huizenmarkt veel sterker is dan feitelijk het geval is.

    De tweede grafiek laat zien dat de seizoenscorrectie in 2010 en 2011 nog relatief beperkt was, maar dat deze aanpassing in 2012 opeens een eigen leven ging leiden. Het is de vraag hoe het Census Bureau invulling geeft aan die seizoenscorrectie, die tot een steeds grotere discrepantie heeft geleidt tussen werkelijke en gerapporteerde housing starts.

    Steeds grotere kloof tussen feitelijke en gecorrigeerde housing starts (Bron: Zero Hedge)

    In 2012 was het voor seizoensinvloeden aangepaste cijfer veel beter dan het feitelijke cijfer (Bron: Zero Hedge)

  • Louis Vuitton gaat prijzen in Japan verhogen

    De Japanse yen is in een paar maanden tijden sterk verzwakt ten opzichte van de euro en de Amerikaanse dollar, conform de strategie van de nieuwe premier Shinzo Abe. “Het risico van een valutaoorlog ligt op de loer”, zo verklaarde miljardair en CEO Beard Aault van Louis Vuitton Moet Hennesy op 31 januari. Hij maakte toen al bekend dat Louis Vuitton haar prijzen op de Japanse markt op 15 februari zou aanpassen. De producent van onder meer luxe tassen, juwelen en horloges haalde vorig jaar 8% van haar omzet uit Japan.

    “We zijn een netto importeur, dus een zwakkere yen en hogere materiaalkosten zijn gedeeltelijk de reden voor de prijsverhoging”, aldus woordvoerder Kaori Fuse van Louis Vuitton Japan. De prijsstijging van gemiddeld 12% op het assortiment is de grootste sinds de toetreding van het merk tot de Japanse markt in 1978. De laatste keer dat Louis Vuitton haar prijzen verhoogde was in augustus 2011, toen werden de horloges en sieraden 3,8% duurder. Het bedrijf zegt haar prijzen regelmatig onder de loep te nemen, want in november 2008 werden producten die van leer gemaakt zijn 7% goedkoper.

    Kopen in eigen land

    Volgens analist Cedric Rossi van Bryan Gaier & Co zal de Japanse consument van luxegoederen toch in eigen land blijven winkelen, ondanks de mogelijke prijsverhogingen. In het verleden kochten Japanse consumenten meer goederen in het buitenland, zodat ze konden profiteren van de sterke yen. Nu zijn de rollen omgekeerd en is het juist veel minder aantrekkelijk geworden voor Japanners om goederen in het buitenland te kopen. Volgens Rossi moeten we niet vreemd opkijken als andere fabrikanten van luxegoederen hun prijzen in Japan ook gaan verhogen.

    De prijsverhoging zal waarschijnlijk weinig effect hebben op de verkopen van Louis Vuitton, omdat dit soort luxeproducten gekocht worden door mensen die een prijsverhoging makkelijk kunnen dragen. “Goede merken hebben een lage prijselasticiteit”, aldus analist Dairo Murata van JP Morgan Securities Japan Co. “Mensen die producten van dergelijke merken kopen maken zich waarschijnlijk niet zo druk om 10.000 yen meer of minder”.

    Bron: Bloomberg

    Filiaal van Louis Vuitton in Tokyo

  • Handelstekort Japan stijgt naar nieuw record

    In januari vorig jaar was het tekort op de handelsbalans van Japan ook al bijzonder groot, dus het kan ten maken hebben met bepaalde seizoensinvloeden. Toch is de ontwikkeling zorgelijk, want het onderuit manipuleren van de Japanse yen heeft blijkbaar nog niet het gewenste effect opgeleverd. Weliswaar steeg de export in januari met 6,4% in vergelijking met een jaar geleden en was het de eerste keer in acht maanden tijd dat de export uberhaupt een positieve maand-op-maand ontwikkeling liet zien. De toename van de export vergeleken met een maand eerder was ook hoger dan de 2,6% waar analisten op rekenden.

    In januari 2013 kwam de totale export uit op ¥4.799 miljard, gestimuleerd door een toename van 10,9% in de export naar de VS. Helaas zag Japan haar afzetmarkt in Europa juist dalen, want hier werden 4,5% minder Japanse goederen en diensten verkocht dan een jaar geleden. De zwakke vraag vanuit Europa kan worden toegeschreven aan de Europese schuldencrisis, waardoor er minder geconsumeerd wordt. Door de relatief sterke euro zouden Japanse producten met name in de Eurozone aantrekkelijker moeten worden. Toch wist de Japan export daar nog niet echt van te profiteren.

    Econoom Taro Saito van het NLI Rsearch Institute vertelde de Wall Street Joual dat de export naar Europa en de VS in januari zwakker was dan verwacht. De export naar China groeide overigens met 3% ten opzichte van januari 2012, alhoewel economen opmerken dat dit cijfer beïnvloedt wordt door de timing van het Chinese Nieuwjaar. Die werd vorig jaar gevierd in januari en dit jaar in februari. Een eventuele impuls in de aankopen van Japanse goederen zit dit jaar dus nog niet in de cijfers van januari verwerkt. Het is moeilijk hard te maken hoe groot de impact van dit verschil is op de totale export van Japan naar China. China is de belangrijke handeslpartners voor Japan, want men verwacht dat China voor het zevende jaar op rij de grootste exportmarkt zal worden voor Japan.

     

    Handelsbalans Japan laat grootste tekort ooit zien

    Import duurder

    Het goedkoper maken van de eigen munt is als een mes dat snijdt aan twee kanten. De exportpositie wordt sterker, maar import van goederen die afgerekend moeten worden in een andere valuta worden juist duurder. Een economie die sterk afhankelijk is van de import van bepaalde goederen kan dus minder profijt halen uit het goedkoper maken van de munt. De totale kosten die de Japanse economie in januari maakte voor de import van energie vielen 7,3% hoger uit dan een jaar geleden. De cijfers laten zien dat de totale importkosten van olie 33,7% hoger uitvielen. Voor de import van LPG rekende Japan 11,4% meer af dan een jaar geleden.

    De importkosten van energie zijn sinds de aardbeving van maart 2011 omhoog geschoten, omdat er onder publieke druk veel nucleaire energiecentrales zijn gesloten. Om het verlies aan energie-opwekking op te vangen importeert Japan sindsdien veel meer olie en gas.

     

    Japanse handelsbalans is structureel uit het lood geslagen

  • FOMC notulen: Monetaire verruiming gaat door en rente blijft laag

    Het verhaal van de FOMC vergaderingen kennen we zo langzamerhand wel. De Federal Reserve ziet weliswaar economisch herstel, maar is van mening dat het herstel nog te langzaam gaat om de monetaire stimulering te beperken. De beperkte inflatie (CPI) is volgens de centrale bank ook nog geen reden om de rente op te schroeven. Die schommelt sinds het uitbreken van de financiële crisis al tussen de 0 en 0,25 procent.

    Het extreem soepele monetaire beleid van de Amerikaanse centrale bank is niet zonder gevaren. Dat lezen we ook terug in de notulen van de FOMC vergadering. Het opkopen van staatsobligaties en hypotheekschulden kan op den duur zorgen voor een hogere inflatie. Ook zou het speculatief gedrag van marktparticipanten kunnen uitlokken, waardoor de financiële stabiliteit in gevaar zou kunnen komen. Ook wordt opgemerkt dat de centrale bank inmiddels zoveel schuldpapieren gekocht heeft dat het steeds moeilijker zal worden om die positie in de toekomst weer af te bouwen. Ook wees een lid van de FOMC vergadering op de enorme verliezen die de centrale bank moet incasseren als haar bezittingen (staatsobligaties en hypotheekleningen) in waarde gaan dalen. Om dat te voorkomen is het meer dan waarschijnlijk dat de Federal Reserve door zal blijven gaan met het opkopen van schuldpapieren.

    Monetaire verruiming gaat door

    De aankopen van staatsobligaties en hypotheekleningen drukken de lange rente, waardoor de financieringskosten van schulden lager worden. Dat betekent dat de Amerikaanse overheid haar staatsschuld makkelijker kan financieren en dat het voor de Amerikaanse burgers interessanter wordt om een huis te kopen met een hypotheek. De QE3 ($40 miljard p/m aan hypotheekleningen) en QE4 ($45 miljard p/m aan Treasuries) stimuleringsprogramma's blijven – zo blijkt uit de notulen – in de loop van 2013 nog actief. De officiële werkloosheid in vorig jaar wel wat gezakt, maar laat nog altijd niet het herstel zien waar de Federal Reserve op gehoopt heeft. De volgende passage komt uit de FOMC notulen:

    “The Committee will closely monitor incoming information on economic and financial developments in coming months. If the outlook for the labor market does not improve substantially, the Committee will continue its purchases of Treasury and agency mortgage-backed securities, and employ its other policy tools as appropriate, until such improvement is achieved in a context of price stability. In determining the size, pace, and composition of its asset purchases, the Committee will, as always, take appropriate account of the likely efficacy and costs of such purchases.”

    Rente zal lang laag blijven

    De verwachtingen voor de nabije toekomst zijn nog niet bepaald positief. De Federal Reserve zal voorlopig doorgaan met een ruim monetair beleid en zal daarbij de rente nog lang laag houden. Niet geheel onverwacht, want eerder gaf Beanke zelf al meerdere malen aan dat de rente nog tot ver in 2014 of 2015 niet verhoogd zal worden. Dat Beanke dat nu al kan concluderen zegt veel over de est van de situatie.

    “To support continued progress toward maximum employment and price stability, the Committee expects that a highly accommodative stance of monetary policy will remain appropriate for a considerable time after the asset purchase program ends and the economic recovery strengthens. In particular, the Committee decided to keep the target range for the federal funds rate at 0 to ¼ percent and currently anticipates that this exceptionally low range for the federal funds rate will be appropriate at least as long as the unemployment rate remains above 6½ percent, inflation between one and two years ahead is projected to be no more than a half percentage point above the Committee’s 2 percent longer-run goal, and longer-term inflation expectations continue to be well anchored.“

    Twee mandaten

    De Amerikaanse Federal Reserve heeft twee mandaten, namelijk het bewaken van de prijsstabiliteit én het scheppen van condities voor volledige werkgelegenheid. Vooral het tweede mandaat is problematisch, want het is moeilijk aan te tonen dat een centrale bank voor structurele werkgelegenheid kan zorgen. De Federal Reserve stuurt met QE3 en QE4 vooral aan op het verlagen van de rente, zodat burgers en bedrijven meer kunnen lenen en dus meer kunnen spenderen.

    FOMC Minutes Jan 2013 by

  • Grafiek: 120 jaar huizenprijzen in de VS

    De grafiek laat zien dat er in slechts negen jaar tijd een gigantische huizenbubbel is opgeblazen. Gecorrigeerd voor inflatie zijn huizen in Amerika nog nooit eerder zo duur geweest als in 2006. Men betaalde toen – gecorrigeerd voor de officiële inflatie – twee keer zoveel voor een gemiddelde woning als in 1890. Amerikaanse woningen waren het goedkoopst in 1921, een jaar waarin de VS ook in een diepe deflatoire depressie verkeerde. In dat jaar kostte een woning 35% minder dan in 1890 en slechts een derde ten opzichte van 2006. Klik op onderstaande afbeelding voor een grotere versie.

    h/t: Goudstudieforum

    120 jaar huizenprijzen VS (Bron: Irrational Exuberance van Robert J. Shiller (2e editie))

  • George Soros verdiende $1 miljard aan waardedaling yen

    De Japanse premier Shinzo Abe wil deflatie bestrijden en doet dat door de waarde van de yen te ondermijnen. Dat gaat ten koste van de koopkracht van het spaargeld van Japanners en komt blijkbaar ten goede aan speculanten die op een waardedaling van de munt anticipeerden. De portefeuille van Soros Fund Management, die sinds afgelopen zomer onder beheer staat van Scott Bessent, zit voor 10% van het totale vermogen van $17 miljard in Japanse aandelen. 

    Bessent bracht in oktober een bezoek aan Japan, in de overtuiging dat er geld verdiend kon worden. Daar aangekomen werd hij op de hoogte gebracht van nieuwe verkiezingen die aanstaande waren, waarin het goedkoper maken van de munt hoog op de agenda stond. Op basis van deze aanstaande ontwikkeling nam Bessent een positie in, die hij gaandeweg uitbreidde toen duidelijk werd dat de Japanse overheid de munt drastisch in waarde wilde verminderen. Als de Japanse yen nog verder in waarde zakt verdient George Soros nog meer, want zijn hedgefonds is nog niet uitgestapt.

    Andere beleggingsfondsen, zoals David Einho's Greenlight Capital, Third Point LLC van Daniel Loeb en Hayman Capital Management LP van Kyle Bass hebben volgens de Wall Street Joual ook weten te profiteren van de waardedaling van de yen. Hiervan werden echter geen bedragen genoemd. Het fonds van Einho nam drie jaar geleden al een positie in om te profiteren van een waardedaling van de yen, maar de eerste twee jaar en een aantal maanden leverde dat niets op. Pas de laatste maanden begonnen de posities te bewegen.

    Bron: Wall Street Joual

    George Soros profiteerde van waardedaling Japanse yen: +$1 miljard (Afbeelding van AFP)

  • IJsland wil ook bij de euro?

    Economen in IJsland zijn momenteel aan het evalueren wat de voordelen zijn van toetreding tot de euro ten opzichte van het behoud van de eigen kroon, zo schrijft Russia Today. Minder dan vijf maanden geleden zei minister van Financiën van IJsland, Katri Juliusdottir, dat de kroon nooit meer volledig hersteld zal worden als vrij bewegende valuta. Steeds meer ingewijden hinten de laatste tijd naar de mogelijkheid dat de IJslandse munt volledig geschrapt wordt.

    “We moeten andere opties in overweging nemen en één van die opties is om toe te treden tot een grote muntunie”, zo verklaarde gouveeur Mar Gudmundsson van de IJslandse centrale bank dinsdag tegenover Bloomberg. Over een mogelijke toetreding tot de Eurozone zei Gudmundsson het volgende: “Dit is een discussie die wereldwijd gevoerd wordt. Hoe kleiner het land is, hoe moeilijker die afweging is”.

    Toetreding tot de euro

    IJsland begon vroeg in 2010 al met gesprekken om toe te treden tot de Europese Unie, maar in 2012 ketste dat af door een overweldigende oppositie tegen de toetreding en door de verkiezingen die toen aanstaande waren. Slechts 25% van de IJslandse bevolking sprak zich in een recente peiling uit als voorstander van toetreding tot de EU, maar een meerderheid van twee derde stemde toen tegen. Toch blijft de regering benadrukken dat er een noodzaak is om aan te sluiten bij een economisch zwaargewicht.

    Toen de economische crisis in 2008 toesloeg in IJsland werden beleggers en economen verrast door het besluit van de regering om de drie grootste banken failliet te laten gaan en $85 miljard aan verplichtingen niet na te komen. De aandelenmarkt van IJsland kelderde toen met 90%, terwijl de werkloosheid en de inflatie opliepen naar respectievelijk 10% en 18%.

    Economie IJsland herstelt

    Inmiddels is de economie van IJsland alweer wat aan het opkrabbelen van de donkere dagen direct na de bankencrisis. De aandelenmarkt is weer gestegen, de werkloosheid zakte weer naar 5% en ook de inflatie kwam weer terug naar een meer aanvaardbaar niveau van 4,2%. Als gevolg van deze positieve ontwikkelingen verhoogde kredietbeoordelaar Moody’s de rating van IJsland naar ‘stabiel’. Fitch verhoogde de waardering naar BBB. Desondanks is de IJslandse kroon blijvend verzwakt in vergelijking met de periode voor 2008.

    Russia Today schrijft dat er weinig succesverhalen zijn onder de resterende individuele munten in Europa. Alleen de Noorse en Zweedse kronen weten hun waarde goed te behouden, ook omdat de valuta van deze landen worden gezien als vluchthaven bij stress in de Eurozone. Voorheen vervulde ook Zwitserland een dergelijke rol, maar hun centrale bank bezweek onder de druk om de munt zwakker te maken.

    Met een eigen valuta kan IJsland meedoen in de wereldwijde valutaoorlog en zodoende haar exportcapaciteit verbeteren, maar daarmee zou het land zich niet populair maken. De VS en Japan kregen tijdens de G20 top in Moskou van afgelopen week veel kritiek op hun monetaire (wan)beleid, vooral vanuit Europa. Wolfgang Schauble waarschuwde recent nog voor een overvloed aan liquiditeit als gevolg van het beleid van sommige centrale banken. De Franse minister van Financiën, Pierre Moscovici, liet er ook geen enkele twijfel over bestaan. Hij zei dat monetair beleid niet gebruikt moet worden om de wisselkoers te sturen.

    Fictieve IJslandse €2 munt

    Uitbreiding Eurozone

    Nieuwe aspirant-leden van de Eurozone, zoals IJsland, Letland, Litouwen en misschien ook Polen, staan allemaal voor de afweging tussen een grote mate van monetaire en fiscale onafhankelijkheid of toetreding tot een muntunie met een centraal gestuurd beleid. In het laatste geval komen daar wel de nodige moeilijkheden bij kijken, zoals de crisis in de PIIGS-landen. Het is niet uit te sluiten dat daar nog een keer geld heen moet om de bankensector te stabiliseren.

    Estland voegde zich in 2011 bij de euro, toen de Europese schuldencrisis volop in het nieuws was. Toch heeft dat Estland geen schade toegebracht, integendeel. Letland komt in 2014 bij de Eurozone en mogelijk volgt Litouwen een jaar later. Volgens berichtgeving op The Guardian is het mogelijk dat Polen in 2017 ook over zal stappen op de gemeenschappelijke munt en zich zal onderwerpen aan de disciplinerende rol van de ECB.

    Letland

    Voor Letland was het niet moeilijk om het besluit te maken over te stappen op de euro, want naar schatting 80% van alle economische activiteit was volgens de vice-premier van dat land al gekoppeld aan de euro. “Onze economie is volledig ge-euro-iseerd, wat er met de euro gebeurt treft ons ook”, zo verklaarde vice-premier Valdis Dombrovskis. Terwijl de politiek en het bedrijfsleven zich al sterk hebben gecommitteerd aan de euro wil slechts 30% van de Letse bevolking de overstap naar de euro maken, de rest blijft liever vasthouden aan de lat of weet het gewoon nog niet.

    IJsland overweegt ook toetreding tot de Eurozone?

  • Infographic: De VS in 1966 en 2013

    Een positieve ontwikkeling was de levensduur, want die is vandaag de dag acht jaar langer dan in 1966. Helaas gaat deze ontwikkeling gepaard met veel hogere kosten voor de gezondsheiszorg en voor medicijnen. Helaas zijn de genoemde bedragen moeilijk met elkaar te vergelijken, omdat de inflatie ook een behoorlijke impact heeft gehad op de waarde van een dollar.

    Misschien nog wel het meest opvallend is de ontwikkeling van het minimumloon, want dat is vandaag de dag met $7,25 zelfs lager dan de $8,86 in 1966. Met het stijgende prijspeil betekent dat een verlaging van de levensstandaard voor veel Amerikanen. Het aantal Amerikanen dat in armoede leeft ging vrijwel niet omlaag. Waren dat er in 1966 nog 29 miljoen op een populatie van 197 miljoen (14,72%), anno 2013 zijn dat er 46 miljoen op een totaal van 314 miljoen (14,65%).

    Bron: Center for American Progress, via Ritholtz

    Klik voor een grotere versie van deze infographic

  • Woningverkopen in januari hard onderuit

    De woningmarkt blijft problematisch met het vooruitzicht van dalende prijzen en hogere maandlasten voor starters. Volgens het Kadaster is er een seizoenspatroon te herkennen, want het aantal transacties blijkt doorgaans hoger uit te vallen in december en lager in de maand januari. De neerwaartse trend op de Nederlandse huizenmarkt is over de hele linie zichtbaar, want bij alle woningtypen werd een daling van het aantal verkopen geregistreerd.

    Vrijstaande woningen zagen volgens het Kadaster de grootste terugval met een daling in het aantal verkopen van 29,1% (t.o.v. januari 2012). Hoekwoningen waren relatief gezien nog het meest in trek, hiervan werden er slechts 1,4% minder verkocht dan een jaar geleden. Vergeleken met december 2012 werden er 72,8% minder vrijstaande woningen verkocht en was de daling bij appartementen het minst groot met een min van 53,3%.

    Landelijk patroon

    In bijna heel Nederland is een daling van het aantal verkochte woningen zichtbaar (vergeleken met januari 2012), alleen Flevoland wist met een stijging van 9,7% boven water te blijven. In Noord-Holland was de daling het minst groot met -2,7% en in Utrecht was deze het grootste met -29,5%.. Vergeleken met december 2012 zagen alle provincies minder geregistreerde verkopen.

    Hypotheken

    Het Kadaster schrijft dat het aantal geregistreerde hypotheken in januari met 22,4% afnam ten opzichte van een jaar geleden (van 13.598 naar 10.550). Vergeleken met december was er in de eerste maand van dit jaar sprake van een daling van 64%. Het Kadaster schrijft in haar persbericht dat het aantal executieveilingen ten opzichte van een jaar geleden met 47,7% is toegenomen. In aantallen klinkt het misschien minder dramatisch: 220 versus 149.

    Deze borden zullen we nog vaker gaan zien in het straatbeeld

  • Greenspan: “Alleen de aandelenmarkt doet ertoe”

    Greenspan zei dat de aandelenmarkt de sleutelrol speelt in het spel van economische groei. “Data laat zien dat de aandelenmarkten niet alleen een leidende indicator zijn voor economische activiteit, maar dat ze er ook economische groei bewerkstelligen”, aldus Greenspan. Volgens hem is 6% van de verandering van het GDP toe te schrijven aan de ontwikkeling van de waarde van huizen en aandelen.

    Het is bekend dat de Amerikaanse economie draait op consumptie, die voor een aanzienlijk deel met schulden gefinancierd worden. Stijgt het onderpand van Amerikanen (aandelenkoersen en huizenprijzen), dan is er meer geld beschikbaar om de consumptie op een hoog niveau te houden. Daar zouden we nog aan toe kunnen voegen dat stijgende aandelenkoersen en huizenprijzen ondersteunend werken voor de dollar, omdat deze financiële activa dan interessant blijven voor beleggers. Indien de aandelenmarkt en de huizenmarkt geen interessant rendement meer oplevert is de kans groot dat het vermogen elders op rendement gaat jagen. Dat kan bijvoorbeeld de grondstoffenprijzen of de goudprijs opdrijven.

    Onderstaand videofragment is van CNBC, maar op hun eigen server is de video op het moment van schrijven niet beschikbaar.

    Greenspan: “Alleen de aandelenmarkt doet ertoe”

  • Letland zal in 2014 toetreden tot de Eurozone

    Letland voldoet naar eigen zeggen aan de criteria van het Verdrag van Maastricht en wil graag van de Europese Commissie en de ECB een bevestiging krijgen dat het land mag toetreden tot de muntunie die momenteel zeventien leden kent. “Vanuit economisch en financieel oogpunt zien we geen obstakels meer die de toetreding tot de eurozone kunnen verhinderen”, aldus de Letse minister Edgars Rinkevics van Buitenlandse Zaken. 

    Volgens de Letse vice-premier Valdis Dombrovskis is de toetreding tot de Eurozone een logische stap: “Het alteatief voor de Eurozone is om verbannen te worden naar de periferie van Europa… Deelname aan de Eurozone is in het lange-termijn belang van Letland”. Het besluit om toe te treden tot de Eurozone is voor de Letse politici al genomen, maar onder de bevolking is er nog enige aarzeling. Uit een recente peiling kwam naar voren dat een meerderheid van 63% niet achter het besluit staat om toe te treden tot de Eurozone.

    De beperkte steun voor toetreding tot de Eurozone onder de Letse bevolking kan reden zijn om een referendum te houden over de kwestie. Maar vorige week maakte de grootste oppositiepartij van Letland bekend dat het geen referendum wil houden over de toetreding tot de Eurozone. De grootste oppositiepartij, Harmony Center, zet eigen electoraal gewin geheel opzij door een heldere verklaring af te geven. Janis Urbanovics zei namelijk het volgende: “Harmony Center beschouwt het vertragen van de toetreding tot de Eurozone als een onverantwoorde actie”.

    Letland wordt zoals gezegd het 18e land dat deelneemt aan de muntunie en de tweede van alle Baltische staten. Litouwen wil in 2015 ook bij de Eurozone. De financiele crisis van 2008 maakte het voor sommige landen minder aantrekkelijk om toe te treden tot de muntunie, zo schrijft Russia Today. Polen en Tsjechie maakten toen bekend niet deel te willen nemen aan de monetaire unie.

    Lange termijn

    Letland heeft gezien hoe de landen in de Eurozone door de schuldencrisis zijn gekomen en daarom zou de toetreding van Letland goed kunnen uitpakken, aldus Yaroslav Lissovolik van Deutsche Bank in Moskou. “In het geval de naleving van fiscale stabiliteit strenger is en Letland zich daar – net als de andere landen in de Eurozone – aan kan houden, dan komt Letland meer en meer in een positie waarin het in staat is te profiteren van het fundament van de Eurozone. Een fundament dat groei kan economische groei, maar ook handel met en investeringen uit andere lidstaten kan stimuleren”, zo verklaarde Lissovolik tegenover Russia Today.

    Letland is één van de armste landen uit de Europese Unie, maar volgens Lissovolik is dat niet per definitie een probleem. Het gaat volgens hem om de capaciteit van een economie om duurzaam te groeien en om daarbij macro-economische stabiliteit te behouden. “Dat zal de cruciale factor zijn voor wat betreft de impact die de toetreding van Letland heeft op de stabiliteit van het Europese monetaire systeem”.

    In het begin zal Letland weinig profijt ondervinden van de toetreding, zo denkt Lissovolik: “Op de korte termijn zullen de baten voor Letland niet zo uitgesproken zijn, omdat de Eurozone ook dit jaar blootgesteld zal worden aan moeilijkheden en uitdagingen. Echter, op de lange termijn wanneer Europa uit de recessie komt, verwachten we dat Letland sterk zal profiteren van meer investeringen uit en handel met partners uit de Eurozone. Ook zal er dan meer economische integratie plaatsvinden met andere Aurolanden”.

    Recessie in de Eurozone

    De landen van de Eurozone delen een gemeenschappelijke munt een een gemeenschappelijk monetair beleid. Daarover waakt de ECB, een centrale bank die ontkoppeld is van de natiestaat en die als enige doel heeft de integriteit van de munt te bewaken. In het vierde kwartaal zakte de economische productie in de Eurozone met 0,6% volgens Eurostat. Ook in het derde kwartaal kromp de economie van de Eurozone licht (-0,1%), waardoor we kunnen spreken van een recessie in de Eurozone. Doordat Europese landen aansturen op bezuinigingen krimpt de economie. De cijfers van Eurostat laten zien dat de Eurozone als geheel in 2012 allen maar gekrompen is.

    Letland zal in 2014 toetreden tot de Eurozone