Categorie: Goud en Zilvermarkt

De Japanse pensioenfondsen zullen hun volgens Itsuo Toshima positie in verhandelbare goud-ETF’s uitbreiden van 45 miljard yen nu ($51 miljard) naar 100 miljard yen ($1,14 miljard) in 2015. Toshima werkte 23 jaar bij de Japanse afdeling van het World Gold Council en adviseert nu verschillende Japanse pensioenfondsen.

De nieuwe Japanse premier Shinzo Abe heeft zich gecommiteerd aan 2% inflatie, waarvoor hij ook de Japanse centrale bank moest overhalen. Daarmee denkt hij een einde te kunnen maken aan een lange periode waarin milde inflatie en deflatie elkaar afwisselden. De pensioenfondsen zien de bui al hangen, want een toenemende inflatie betekent dat het vermogen dat ze in beheer houden aan koopkracht verliest. De goudprijs stijgt al twaalf jaar op rij en staat in dollars 14% onder het all-time high van 2011. Uitgedrukt in de Japanse yen bereikte de goudprijs onlangs nog een nieuw record. In 2012 steeg de goudprijs in deze valuta met meer dan 20%, bijna het drievoudige van de prijsstijging in euro’s of dollars.

“De bescherming die fysiek goud kan bieden tegen geldontwaarding werd langdurig genegeerd door Japanse vermogensbeheerders, maar staat weer op de kaart dankzij het economische beleid van Abe”, zo verklaarde Toshima deze week in een interview in Tokyo. “Goud kan een standaard positie worden in de portefeuille van Japanse pensioenfondsen als Abe zijn inflatiedoelstelling verwezenlijkt”.

Volgens consultancybureau Towers Watson & Cobeheren Japanse pensioenfondsen gezamenlijk ongeveer $3,36 biljoen aan vermogen. Bedrijfspensioenfondsen, die ongeveer 72 biljoen yen ($822,15 miljard) beheren, zullen hun vermogen ook gedeeltelijk diversificeren om meer blootstelling te krijgen aan de goudprijs, omdat beleggingen in Japanse aandelen de afgelopen twee decennia maar weinig rendement hebben opgeleverd en de inflatie het toekomstige rendement bedreigt. Van deze ¥72 biljoen is ongeveer ¥72 miljard, een procent dus, belegd in diverse grondstoffen en goud. Ten opzichte van de piek in 1989 is de Japanse aandelenmarkt (Nikkei 225) met 73% gezakt. Een bijzonder beroerde prestatie, aangezien de aandelen wereldwijd (MSCI World) gedurende die periode verdubbelde in waarde.

Het eerste Japanse goud-ETF werd in 2010 opgezet door de Mitsubishi UFJ Trust and Banking Corp. Ze verwachten dat de marktwaarde van dit ETF de komende jaren zal verdubbelen ten opzichte van de 26,2 miljard yen ($340 miljoen) op 30 november. Wereldwijd hebben beleggers bijna een recordbedrag van $139,6 miljard in goud-gebaseerde exchange-traded-product (ETP’s) zitten, zo blijkt uit data die Bloomberg verzameld heeft.

Vorig jaar waren er al een aantal kleinere pensioenfondsen die voor het eerst sinds tijden diversificeerden richting goud. De goudprijs bereikte in Japan begin dit jaar een recordprijs van ¥147.780 per troy ounce. Het Japanse goud-ETF van Mitsubishi UFJ haalde in november een handelsvolume van ¥8,67 miljard ($99 miljoen), meer dan het handelsvolume van het SPDR Gold Trust (GLD). Het goud-ETF is op de Japanse beurs het negende meest verhandelde ETF van een totaal van 140 verschillende soorten ETF’s.

Het Japanse goud-ETF is gebaseerd op de yen-gebaseerde goudprijs, zoals die tot stand komt op de Tokyo Commodity Exchange. Het staatspensioenfonds van Japan, dat ¥113,6 biljoen ($1,3 biljoen) beheert, heeft volgens Yasuo Sugeno (Daiwa Institute of Research in Tokyo) geen belegging in grondstoffen. Dit fonds zit voor 67% in Japanse staatsobligaties.

Volgens Toshima is nog er nog maar een minuscuul gedeelte van het totale pensioenvermogen belegd in fysiek goud. “Als 1% van het totaal beherde pensioengeld in goud gaat zal de goudmarkt exploderen”, aldus Toshima.

De stijging van de prijs van zowel goud als zilver maakt een einde aan een periode van dalende prijzen. Twee maanden geleden kostte een troy ounce goud ongeveer €100 meer dan afgelopen vrijdag, terwijl er voor een kilo zilver destijds ruim 10% meer betaald werd dan nu. Veel richtinggevend nieuws was er afgelopen week niet, waardoor de prijsbeweging op de goud- en zilvermarkt beperkt bleef.

Nieuws

De beleggers in goudmijnaandelen kregen afgelopen week opnieuw een paar waarschuwingen. Het Surinaamse staatshoofd Bouterse maakte in een nieuwjaarstoespraak bekend dat 58% van de winst van de goudmijnen die in Suriname actief afgedragen wordt aan de staat. Zo zijn er meer landen waar goudmijnen in toenemende mate te maken krijgen met de bemoeizucht van de overheid, die een claim wil leggen op het ondergrondse goud of de winst van mijnbouwbedrijven. In Egypte werd een lading van 400 kilogram goud, afkomstig van de Centamin Plc. mijn, tegengehouden door de douane. Wat daar precies de reden van is weet ik niet, maar feit blijft dat er steeds meer partijen willen meeprofiteren van de stijgende goudprijs. De kans dat goudmijnen alle toekomstige winsten voor zichzelf kunnen houden en volledig aan aandeelhouders kunnen uitkeren is gering. Toch zijn er ook investeerders die het wel zien zitten met goudmijnaandelen, zoals miljardair John Paulson. Hij zit niet alleen in het GLD goudfonds, maar heeft daaaast ook een belang genomen in een aantal mijnbouwbedrijven.

Terugblik

De goudprijs (en zilverprijs) steeg in 2012 in alle negen valuta die Goldprice.org in de tabel op haar website heeft opgenomen. Het meest opvallend is de stijging in Japanse yen, want in deze valuta uitgedrukt werd goud in 2012 maar liefst 20% duurder. Dat staat in sterk contrast met de 7% winst in dollars en de 4,9% koersstijging in euro's. De financiele markten hebben het plan van de Japanse premier Abe om de waarde van de yen te onderdrukken blijkbaar al enigzins ingeprijsd. Op Goldmoney verscheen een overzicht van de goud- en zilverprijs in maar liefst 164 verschillende valuta. Hieruit konden we opmaken dat bijna alle valuta in 2012 aan waarde verloren hebben ten opzichte van zowel goud als zilver.

In 2012 bereikte de goudprijs in euro's een all-time high van bijna €1.380 per troy ounce en €44.300 per kilo. Sindsdien is de goudprijs met meer dan 8% gezakt, maar is de stijgende trend van goud nog niet doorbroken. De hoogste zilverprijs van 2012 werd eind februari bereikt, toen een kilo voor €882 van de hand ging. Later dat jaar kwam de prijs nog boven de €860 per kilo, maar het record van februari werd niet meer gebroken. Afgelopen vrijdag stond de zilverprijs ruim 17% lager dan de piek van februari 2012. In die zin was 2012 een minder goud jaar voor iedereen die goud (of zilver) kocht met het doel er geld aan te verdienen. Iederen die zijn positie in goud (of zilver) wilde uitbreiden kon in 2012 verschillende keren op 'koopjesjacht'.

Aandelen

De AEX-index wist in de eerste week van het nieuwe jaar 2% te winnen, terwijl de S&P 500 index zelfs 2,5% omhoog ging. Het optimisme op de aandelenmarkt werd mede gedreven door het 'akkoord' omtrent de fiscal cliff. Het begrotingstekort van Amerika is daarmee overigens nog lang niet opgelost. Het tekort is nog steeds honderden miljarden dollars per jaar, mijlen ver weg van het gebalanceerde budget dat Obama zegt na te streven. Rond februari of maart mag de volgende horde alweer genomen worden, want dan zal het schuldenplafond opnieuw opgerekt worden. Slechts een formaliteit, maar in 2011 kostte het de politieke partijen meer moeite om tot een akkoord te komen dan nu. Vanaf maart zal er ook weer opnieuw onderhandeld worden over bezuinigingen van de 'fiscal cliff'. Die zijn door het akkoord een paar maanden uitgesteld, maar ze zijn nog niet van de baan. Het is de vraag wat de beurzen met dit vooruitzicht zullen gaan doen.

Goudprijs in euro's per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in euro's per kilo (Bron: Goudstandaard)

Tegenover Bloomberg verklaarde Hochreiter dat de goudprijs dit jaar niet veel hoger zal gaan dan $1.700 per troy ounce, veel lager dan de piek van ongeveer $1920 per troy ounce die in het najaar van 2011 op de borden stond. Voor 2012 rekende Rene Hochreiter op een gemiddelde goudprijs van $1.650 per troy ounce. Van het hele panel dat aan de peiling van de LBMA mocht meedoen zat zijn verwachting het dichtste bij de werkelijkheid. Dat leverde hem een mooie prijs op, namelijk een goudbaar van 1 troy ounce.

De 55-jarige Hochreiter ziet de Amerikaanse economie aantrekken en dat is volgens hem minder gunstig voor goud. Hij zei er het volgende over: “De goudprijs zal dalen, omdat de wereldeconomie weer aantrekt. Daardoor zal ook de industriële activiteit toenemen, wat goed is voor edelmetalen als zilver, platina en palladium”. Deze drie edelmetalen hebben veel nuttige industriële toepassingen, waardoor de prijzen sterk meebewegen met de stand van de economie. Toenemende economische activiteit is op die manier gunstig voor deze drie edelmetalen.

Industriële vraag

Goud daarentegen kent vrijwel geen industriële toepassingen en wordt vooamelijk gezien als een alteatief of tegenpool voor geld (daarover verschillen de meningen sterk). De goudprijs blijkt vooral te stijgen als men onzeker is over het waardebehoud van valuta in de nabije toekomst. Het afgelopen jaar stegen de prijzen van zilver, platina en palladium harder dan de goudprijs. “De prijs van platina kan nog wel een jaar lager blijven dan die van goud, maar daaa zal platina weer duurder zijn dan goud en zal die situatie weer een hele cyclus van kracht blijven. Dat kan dus vijf of zes jaar duren”, aldus Hochreiter. “Het herstel van de vraag naar gouden juwelen zal onvoldoende zijn om de goudprijs verder te laten stijgen in 2013, omdat de prijs van goud nu meer afhankelijk is van de beleggersvraag” (zie ook deze grafiek uit een eerder bericht op Marketupdate).

De LBMA vroeg Hochreiter of hij de gewonnen goudbaar van 1 troy ounce ging verkopen. Hij antwoorde daarop dat hij dat niet van plan was. “Ik verkoop het niet, tenzij het echt niet anders kan”.

Goud versus andere edelmetalen

Over het standpunt van Hochreiter kan men van mening verschillen, maar hij stipt hier wel een belangrijk onderscheid aan. Zilver, platina en palladium zijn primair industriële metalen, net als koper en aluminium. Ze zijn schaarser en hebben misschien bepaalde unieke eigenschappen, maar ze worden het meest nuttig toegepast in de industrie. Palladium en platina worden veel gebruikt als katalysator, bijvoorbeeld in de automobiel industrie. Zilver kent ook een uitzonderlijk groot aantal toepassingen, varierend van zonnepanelen tot waterfilters en batterijen. Neemt de industriele activiteit toe, dan zal er meer vraag zijn naar deze edelmetalen.

Goud daarentegen wordt vrijwel niet gebruikt in de industrie. Daar komt bij dat het zo waardevol is, dat er nauwelijk wat verloren gaat. Goud dat dit jaar gebruikt wordt voor het maken van sieraden kan over 5, 10, 20 of 100 jaar weer terugkomen op de markt als aanbod (sloopgoud). Om die reden blijft het aanbod van goud geleidelijk groeien, terwijl andere edelmetalen juist schaarser worden. Die schaarste, in combinatie met de gevoeligheid voor conjuctuur, zorgt voor sterke prijsbewegingen. De prijs van goud heeft daar veel minder 'last' van en is dus een stabieler uitgangspunt voor waarde dan bijvoorbeeld zilver (of platina of palladium).

Hochreiter ziet dit jaar meer perspectieven in edelmetalen die industriële toepassingen hebben, zoals zilver, platina en palladium

De Turkse autoriteiten menen dat de documentatie van de vracht niet op orde is. Bepaalde documenten zouden volgens de Turkse politie niet aanwezig zijn, wat als reden opgegeven werd om het vliegtuig aan de grond te houden. De nieuwszender CNN-Türk bracht dit nieuws eerder naar buiten. De lading is verzegeld en er zou veel politie bij het vliegtuig aanwezig zijn 'om eventuele diefstal te verhinderen', zo schrijft het Belgische Vandaag op basis van informatie van de lokale Turkse omroep TRT.

De goudstaven zouden onderweg zijn van Ghana naar Iran, waarbij een tussenstop gemaakt zou worden op de luchthaven van Dubai om minder aandacht te trekken. Vanwege de inteationale sancties tegen Iran wordt de handel met het land inteationaal scherp in de gaten gehouden. Iran werd vorig jaar al afgesloten van het inteationale SWIFT betalingssysteem en afgelopen zomer sloot Europa zich aan bij het olie-embargo, waardoor Iran haar ruwe olie maar moeilijk kwijt kan. Niet alleen het transport van olie is problematisch, maar ook de betaling.

Het is opvallend dat het vliegtuig met goudstaven aan de grond werd gehouden. Turkije exporteert zelf ook goudstaven naar Iran, in ruil voor aardgas uit het Perzische land. Zie ook ons nieuwsbericht van november vorig jaar, waarin een grafiek is opgenomen die suggereert dat Turkije sinds augustus goud via de Verenigde Arabische Emiraten uitvoert naar Iran. Dit kunnen we echter niet bevestigen.

De Turkse autoriteiten noch de verantwoordelijken van vrachtvervoerder  ULS Cargo gaven commentaar op de zaak, zo schrijft nieuwssite Vandaag.

Airbus A300 van ULS Cargo met 1.500 kilo goudstaven wordt vastgehouden op luchthaven Istanbul (Afbeelding van Dutchplanespotters)

Een belastingverhoging zou effect kunnen hebben op de goudvraag, maar vooralsnog lijkt dat de Indiase bevolking er niet van te weerhouden om goud te kopen. Vorig jaar maart werd de belasting op geïmporteerd goud al verdubbeld van 2% naar 4% en ook toen speelde het tekort op de betalingsbalans een rol. Het tekort zet de waarde van de Indiase roepie onder druk, waardoor de bevolking de aankopen van goud een paar maanden op een lager pitje zetten. Maar in de tweede helft van 2012 werd er opnieuw weer veel goud gekocht en geïmporteerd om aan de stijgende vraag te voldoen.

“We hebben niet veel keus anders dan het duurder maken van de import van goud. De kwestie wordt op dit moment besproken door de overheid”, zo vertelde de minister van Financiën Chidambaram op woensdag. Ongeveer 80% van het tekort op de Indiase betalingsbalans is toe te schrijven aan de import van goud, zo verklaarde gouveeur Subir Goka van de Indiase centrale bank in november vorig jaar. Het tekort op de Indiase betalingsbalans groeide in het derde kwartaal van 2012 naar $22,31 miljard, conform de verwachtingen van twaalf economen die door Bloomberg ondervraagd werden. De betalingsbalans meet zowel de handel in goederen en diensten als de inkomsten uit investeringen.

“De vraag naar goud zal verder vertragen als de belasting verhoogd wordt. De juweliers merken al de gevolgen van een vertragende economische groei”, zo verklaarde Bachhraj Bamalwa tegenover Bloomberg. Bamalwa is de directeur van een handelsorganisatie voor juweliers. “De import van goud zou met 20 tot 25 procent kunnen dalen in 2013, ten opzichte van de totale import van ongeveer 750 ton goud in het afgelopen jaar”.

In het derde kwartaal van 2012 steeg de import van goud in India, nadat er vijf kwartalen op rij sprake was van een krimp. Dat blijkt uit data van de World Gold Council. De import steeg met 9% tot 223 ton in het derde kwartaal van 2012, in hetzelfde kwartaal van 2011 was de import 205 ton. “De import van goud legt een zware last op de betalingsbalans”, aldus de Indiase minister van Financiën. “Stel je voor dat de import van goud slechts de helft was van de werkelijke import, dat zou betekenen dat onze reserves in buitenlandse valuta met $10,5 miljard zouden toenemen. Daarom wil ik de bevolking aansporen minder goud te vragen”.

De prijs van een 10 gram goudbaartje steeg in India op 26 november naar een recordprijs van 32.464 roepies. In heel 2012 steed de goudprijs  in de Indiase valuta met 10,3%. De roepie verzwakte vorig jaar met 3,5% ten opzichte van de Amerikaanse dollar. In India wordt traditioneel veel goud gekocht tijdens het festival seizoen (augustus tot en met november) en tijdens het trouwseizoen dat daarop volgt.

Gouden sieraden blijven onverminderd populair in India (Afbeelding van Bullion Street)

Deze extra opbrengsten zal Bouterse onder andere gebruiken om sociale voorzieningen te bekostigen voor de bevolking. “2013 wordt het jaar van de uitvoering van de ingrijpende Sociale Agenda van de regering Bouterse-Ameerali”, aldus het staatshoofd. In 2004 werd de Surinaamse goudproductie sterk opgeschroefd en sindsdien is de productie bijna ieder jaar weer iets gestegen. Op de website van Indexmundi staat een tabel met de goudproductie van Suriname van 2002 t/m 2009, gebaseerd op data van de United States Geological Survey (USGS). Ik ben in het archief van de USGS website gedoken en heb daar de goudproductie van 2001, 2010 en 2011* aan toegevoegd.

Export

Vanuit Suriname wordt veel goud geëxporteerd naar andere landen. Omdat de royalties op goud er veel lager zijn dan in de naastgelegen landen Guyana en Frans-Guyana (2,5% versus 5%) wordt er geregeld goud vanuit die twee landen richting Suriname gesmokkeld en vanuit dat land uitgevoerd.

*Gebaseerd op een schatting van USGS gedurende dat jaar

Goudproductie Suriname van 2001 t/m 2011, klik voor een grotere grafiek (Bron: USGS)

De betreffende grafiek van het balanstotaal van zeven centrale banken samen met de goudprijs is hier te vinden en is afkomstig uit een rapport van Société Générale. Op Zero Hedge werd dinsdag een soortgelijke grafiek geplaatst, maar dan apart ingezoomd op de periodes 2002-2008 en 2008-2012. De eerste grafiek over de periode van 2002 tot en met 2008 laat zien dat de goudprijs niet mee omhoog ging met de plotselinge groei van het gezamenlijke balanstotaal van de Fed, de ECB, de Bank of Japan en de People's Bank of China. In de aanloop naar de grote financiële crisis van 2008 volgde de goudprijs nog wel het balanstotaal van de vier genoemde centrale banken.

Grafiek afkomstig van Bloomberg, via Zero Hedge

Goudprijs blijft achter

De tweede grafiek laat zien dat de 'achterstand' van goud sindsdien gebleven is. De goudprijs staat weliswaar een stuk hoger dan in 2008, maar in verhouding tot de groei van het balanstotaal van de Fed, ECB, BoJ en PBoC steeg de goudprijs maar beperkt. Dat roept twee vragen op:

1. Is er toch geen relatie of correlatie tussen de goudprijs en het balanstotaal van de genoemde centrale banken?
2. Als die relatie of correlatie er wel is, waarom staat de goudprijs vandaag de dag nog niet op (meer dan) $2.000 per troy ounce? Is er sprake van manipulatie? Is het extra geld nog niet in de economie terecht gekomen?

Het antwoord op die vragen kan ik niet geven, maar wel denk ik dat er een relatie bestaat tussen de goudprijs en de hoeveelheid geld in circulatie. Het feit dat de goudprijs nog achterblijft kan misschien verklaard worden door het feit dat veel banken nog terughoudend zijn met het verstrekken van leningen. Veel Amerikaanse banken die geld hebben ontvangen van de Federal Reserve voor Amerikaanse staatsobligaties (QE) hebben dat namelijk direct weer gestald bij de centrale bank. Dat geld is dus nog niet in de economie gekomen en heeft dus een minder sterk prijsopdrijvend effect gehad. Een andere verklaring kan zijn dat de goudprijs nog steeds gemanipuleerd wordt, met als doel de Amerikaanse dollar uit de wind te houden. De stijgende goudprijs ondermijnt het vertrouwen in de dollar als wereldreservemunt.

Het feit dat de goudprijs dus achter is gebleven bij het balanstotaal van de centrale banken geeft aan dat goud nog steeds ondergewaardeerd is, mits de hierboven genoemde aannames juist zijn. Als er echt een sterke correlatie bestaat tussen de twee zou de goudprijs nu al op $2.000 per troy ounce moeten staan. Dat terwijl we op het moment van schrijven $1.688 per troy ounce noteren.

Grafiek afkomstig van Bloomberg, via Zero Hedge

Door het GDP te corrigeren voor een groeiende populatie en door het uit te drukken in iets wat eeuwen lang haar waarde wist te behouden  (goud) geeft Simon Black van Sovereignman een grafisch overzicht waarin de verschillende periodes van de afgelopen 200+ jaar met elkaar vergeleken kunnen worden. De ontwikkeling van de grafiek wordt dus sterk beïnvloedt door de goudprijs, die sterk steeg van 1973 t/m 1980 en sinds het jaar 2000.

Uiteraard kent ook de goudprijs als indicator van welvaart zijn beperkingen. Het edelmetaal behoudt weliswaar haar koopkracht, maar gedurende de geschiedenis was de prijsontwikkeling van het edelmetaal soms veel sterker dan dat van een 'mandje' goederen en diensten. Desondanks is het interessant om te kijken hoe het Amerikaanse GDP zich ontwikkeld heeft in troy ounce goud.

De grafiek op Sovereignman is helaas niet helemaal goed leesbaar, maar het begeleidende verhaal maakt veel duidelijk. De jaartallen op de horizontale as zijn weergegeven in stappen van 25 jaar, waarbij het jaartal links op de as 1775 en rechts op de as 2025 is. De verticale as geeft het GDP per persoon weer in troy ounces goud, met stappen van 20 troy ounce beginnend bij nul.

Amerikaanse GDP per hoofd bevolking, uitgedrukt in troy ounce goud (Bron: Sovereignman)

De resultaten uit deze grafiek zijn opvallend. Aan het begin van de meting was de gemiddelde jaarlijkse productiviteit per Amerikaan ~2,6 troy ounce goud. Tussen 1791 en 1811 verdubbelde de economische productiviteit, uitgedrukt in goud. In de 19e eeuw bleef de productiviteit overwegend vlak, wat volgens Simon Black verklaard zou kunnen worden door de vele oorlogen in die tijd (de Oorlog van 1812, de Mexicaanse Oorlog, de Burgeroorlog, enzovoort). Toen de industrialisatie van de Amerikaanse economie goed op stoom kwam in het begin van de 20^e eeuw steeg de productiviteit snel. Het GDP per persoon steeg van 12 troy ounce goud in 1892 naar 23,55 troy ounce in 1916. In 1929, vlak voor de Grote Depressie, piekte de productiviteit op 41,12 troy ounce goud per persoon per jaar.

In 1934, aan het eind van de Grote Depressie, bodemde het GDP uit op 14,93 troy ounce goud. Daaa begon een lange periode van groei, waarvan de piek pas bereikt werd in 1970. Een jaar voordat Nixon een einde maakte aan de inwisselbaarheid van de dollar voor goud was de productiviteit per Amerikaanse burger in een jaar tijd maar liefst 139,05 troy ounce goud. Een dergelijk hoog niveau hebben we sindsdien niet meer gezien. Dat kwam door een samenloop van omstandigheden. Tot aan 1970 leende de Amerikaase overheid veel geld bij voor de ontwikkeling van een verzorgingsstaat en voor het voeren van een kostbare oorlog in Vietnam. Dat geleende geld stimuleerde het GDP, een indicator die niet goed kan corrigeert voor het effect van lenen. Tegelijkertijd was de goudprijs tot 1971 nog vastgezet op $35 per troy ounce, waardoor het goud in 1970 extreem ondergewaardeerd was ten opzichte van de dollar.

Vanaf 1970 was het een turbulente periode van pieken en dalen, zo schrijft Simon Black op zijn blog. De economie (en de schuldenberg) groeide snel vanaf 1990, om vervolgens een piek te bereiken in 2000. In dat jaar was de productiviteit van de Amerikaanse economie, omgerkeend naar goud per persoon, meer dan 130 troy ounce goud. Sindsdien is de schuldenberg alleen maar verder opgeblazen en stangeerde de economie als gevolg van het klappen van bubbels in de technologiesector en in vastgoed. De goudprijs is gedurende die periode onafgebroken gestegen in dollars, waardoor de bovenstaande grafiek weer een sterke daling laat zien. We stevenen opnieuw af op een niveau dat vergelijkbaar is met 1980. Zakt Amerika nog wat verder weg, dan kunnen we de huidige crisis in zekere zin vergelijken met die van de jaren '30 van de vorige eeuw.

Simon Black merkt op dat het gemiddelde GDP per persoon omgerekend in goud sinds de Tweede Wereldoorlog 72,83 troy ounce was. Vandaag de dag staan we maar liefst 61% onder dat gemiddelde. Ook valt hem op dat deze crisisjaren gepaard gaan met de grootste expansie van de Amerikaanse staatsschuld en de monetaire basis. Is dat toeval?

De Egyptische douane kondigde aan dat het alle export van goud van Centamin Plc., de grootste goudmijn van het land, eerst zal laten goedkeuren door het Ministerie van Olie. Ambtenaren van de douane beweerden dat de onderbreking van de goudexport van 'procedurele aard' is en dat alleen het ministerie van Olie kan beslissen over de voortzetting van de export van het goud.

“De douane heeft onze laatste zending van goud vertraagd, maar wij geloven dat daar geen enkele reden voor is. We beschikken over alle documenten die de Egypt Mineral Resource Authority (EMRA) van ons eist. We denken dat dit slechts een bureaucratische kwestie is en verwachten daarom aankomende week opheldering”, zo verklaarde Andy Davidson van de PR-afdeling van Centamin Plc. tegenover een joualist van Ahram Online.

Het Egyptische Ministerie van Olie en de EMRA hebben in december vorig jaar nog toegezegd dat ze de goudexport zouden toestaan, nadat er eerder al een belemmering was met betrekking tot de export van goud. Het bedrijf Centamin Plc. zegt zich nog geen zorgen te maken: “We zitten in elk geval nog binnen onze normale cyclus van goudexport en we verwachten dat de belemmering geen invloed zal hebben op onze bedrijfsvoering, omdat er nog genoeg werkkapitaal beschikbaar is”.

Centamin Plc., de grootste goudmijn van het land, moest in oktober en december van vorig jaar de productie al eens stilleggen, vanwege geschillen met de Egyptische regering ten aanzien van de aanvoer van diesel en de export van goud. Volgens de USGS had Egypte in 2010 een  totale goudproductie van 2.590 kilogram, waarvan het overgrote deel afkomstig was van de mijnen van Centamin Plc.

Goudmijn van Centamin Plc in Egypte (Bron: Centamin Plc.)

Volgens directeur Haynes neemt de angst voor economische rampspoed in de Westerse wereld nog steeds toe. Hij zei het volgende tegen Eric King van King World News:

“Daarom zien we een ongekende hoeveelheid aankopen van zowel goud als zilver. Dit is het soort aankopen dat je ziet aan het einde van een lange periode van consolidatie, we zijn gereed voor een uitbraak van de prijzen.” 

Bill Haynes licht de ontwikkeling van de laatste dagen toe:

“In de afgelopen weken hebben we bij ons bedrijf al veel grote aankopen van goud en zilver gezien. We kunnen aan het begin staan van de tweede fase in de bullmarket. De tweede fase duurt altijd het langste en zal in het geval van de goudprijs zorgen voor nieuwe records. Maar de reguliere media zal iedere keer een top van de goudprijs propageren en daarmee beleggers aanmoedigen om het goud te verkopen.

Ik heb één vaste klant die de fout heeft gemaakt om aan zijn bank te vertellen dat hij goud heeft gekocht. Die bank. die de lezers van King World News wel bekend zal zijn, belde onze klant letterlijk elke week op om hem over te halen om het goud te verkopen.

De mensen die goud en zilver kopen zijn extreem succesvolle mensen. Het zijn mensen die hun geld hebben verdiend in zeer uiteenlopende markten en die nu op zoek zijn naar een manier om hun vermogen te beschermen. In het verleden hadden deze mensen geen omkijken naar goud, maar nu zeggen ze tegen hunzelf: “mijn overtollige spaargeld moet in fysiek goud en zilver”. Iedereen die geld opzij heeft gezet die het de komende twee jaar niet nodig denkt te hebben moet dat omzetten in fysiek goud en zilver.”

Volgens Bill Haynes heeft niet alleen zijn eigen bedrijf de laatste dagen van het jaar veel meer goud en zilver verkocht. Hij zegt dat de er in het hele land drukte is geweest bij goudhandelaren die edelmetalen verkopen.

Beleggers kochten in kerstperiode veel goud en zilver, aldus Bill Haynes

Volgens Pento is de schijnbare onafhankelijkheid tussen overheid en centrale bank doorbroken in een groot gedeelte van de 'ontwikkelde wereld'. Hij verwijst naar het meest recente voorbeeld uit Japan, waar de nieuw gekozen premier Shinzo Abe de centrale bank onder druk zette om haar monetaire beleid te versoepelen. Door de doelstelling van de Bank of Japan opnieuwe te formuleren en aan te sturen op een hogere inflatie moet de centrale bank nu een einde maken aan de jarenlange deflatie.

Deze verandering van koers is niet zonder gevaren, zoals Pento zelf aangeeft:

“De Japanse premier heeft in feite een belofte afgegeven om oorlog te voeren tegen de Japanse middenklasse. Hij heeft ook de oorlog verklaard aan deflatie en hij heeft openlijk gezegd de waarde van de yen te zullen ondermijnen met een inflatiedoelstelling van 2%. Dit beleid lijkt ook erg veel op dat van de Fed-voorzitter Ben Beanke in Amerika. Dit is een openbaring van de kan van de centrale bankiers. Dit hebben we niet eerder gezien in de grote economieën van de ontwikkelde wereld.

Wanneer in de geschiedenis van de ontwikkelde wereld hebben de leiders en de hoeder van de wereldreservemunt, tegelijk besloten om de waarde van hun valuta te veietigen ten opzichte van andere valuta én ten opzichte van edelmetaal en vaste activa.

We hebben het eerder gezien op verschillende momenten in de geschiedenis in de Weimarrepubliek, Argentinië en Hongarije, maar we hebben nog nooit eerder gezien dat Europa, Japan en de VS de oorlog hebben verklaard aan hun valuta. De gemiddelde Amerikaan, Japanner en Europeaan moet nu snel meer edelmetaal en mijnaandelen in bezit nemen”

Eric King vroeg Pento of hij denkt dat de ratio tussen de Dow Jones en goud weer naar 1:1 gaat. Vermogensbeheerder Pento zei er het volgende over:

“Die ratio gaat terug naar enkele cijfers, maar ik denk niet dat de grootste beweging zal komen van een in elkaar stortende Dow Jones index. Die kan ook naar 1:1 gaan als gevolg van een sterk stijgende goudprijs en ik denk dat die goudprijs veel dichter in de buurt kan komen bij het niveau waarop de Dow Jones nu staat. In nominale termen is het moeilijk om iets zinvols te zeggen over dit soort getallen, want we hebben in Amerika een centrale bank die maandelijks voor $85 miljard bijdrukt. Kijk gewoon naar de monetaire aggregaten van M2, MZM en M1, die vliegen omhoog Eric. De geldgroei zal blijven toenemen en ook het tempo waarin het stijgt zal hoger worden. Dat zal de goudprijs veel, veel hoger brengen dan waar de meeste mensen nu rekening mee houden”

Dus zien we goud boven de $10.000 per troy ounce?

“Absoluut. Ik weet dat het belachelijk klinkt, maar vergeet niet dat de goudprijs in de jaren dertig (voor de confiscatie door Roosevelt) maar $20,67 per troy ounce bedroeg. Niemand had toen gedacht dat de prijs van goud tachtig jaar later de $1.900 per troy ounce zou bereiken, maar dat is wel gebeurd. Als je kijkt naar het tempo waarin de koopkracht van geld in de ontwikkelde wereld ondermijnd wordt, dan is het me duidelijk dat de goudprijs nog veel hoger gaat dan het voor inflatie gecorrigeerde historische record van $3.200 per troy ounce. Mensen realiseren zich dat dit een ongekend scenario is, waarin landen aan het infuus liggen van de centrale bank om de illusie van solvabiliteit omhoog te houden. En als dat punt bereikt is, dan is er geen limiet meer aan hoe ver de goudprijs kan stijgen.

Het zou me niets verbazen als de goudprijs naar $10.000 per troy ounce gaat of zelfs hoger omdat er geen limiet is in de capaciteit van centrale banken om meer geld te produceren”. Ik denk dat het nog verrassender zal zijn als de goudprijs niet naar $10.000 gaat. Als de dollar haar status van wereldreservemunt verliest en de Amerikaanse obligatiemarkt in elkaar stort, dan is $10.000 misschien nog wel een conservatief prijsdoel.”

Volgens Pento zal 2013 een jaar worden waarin er een escalatie plaatsvindt in het Midden-Oosten. Hij verwacht dat Israel in april of mei Iran zal aanvallen. Dat zal de prijs van WTI olie volgens hem snel doen stijgen naar $170 per vat. Als dat gebeurt blijft er van het zogenaamde economische herstel in de VS weinig meer over, aldus de vermogensbeheerder.