Marketupdate

Blog

  • Franse minister van Financiën: “Euro moet alternatief zijn voor dollar en yuan”

    Frankrijk en Duitsland moeten hun krachten bundelen om de internationale rol van de euro te versterken. Dat zei de Franse minister van Financiën Bruno Le Maire eerder deze maand. Hij ziet de euro als een alternatief voor de dollar en de yuan in het internationale financiële systeem.

    “Onze soevereiniteit is afhankelijk van onze capaciteit om van de euro een referentievaluta te maken. En ik geloof dat dat mogelijk is”, zo verklaarde Le Maire tijdens een conferentie in Aix-en-Provence in het zuiden van Frankrijk. Naast dit thema had de minister nog drie andere punten op zijn agenda staan die hij met Duitsland wil bespreken. Die punten waren het mobiliseren van spaartegoeden in de eurozone om de economie te stimuleren, het hervormen van het Europese concurrentiebeleid en het voorkomen van een handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China.

    Internationale rol voor de euro

    Het is niet voor het eerst dat de Franse minister een pleidooi houdt voor het versterken van de internationale rol van de euro. Eind vorig jaar sprak hij al dezelfde woorden uit tegenover de internationale pers, toen naar aanleiding van het Amerikaanse sanctiebeleid. De Verenigde Staten legden sancties op aan Iran, terwijl Europa met het land wil blijven handelen. Hij wil dat Europa soeverein kan opereren en daarvoor heeft Europa een sterke valuta nodig.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Nederlanders betalen forse rente over hun leningen

    Nederlanders betalen forse rente over hun leningen

    Een nieuwe auto, telefoon of een verbouwing. Mensen die geld lenen voor zaken anders dan hun huis, betalen vaak onnodig veel rente. Volgens de laatste cijfers heeft een kwart van de leningen een rentepercentage hoger dan 8%, terwijl bij een zesde het percentage zelfs tussen de 11% en het wettelijk maximum van 14% ligt.

    De meest voorkomende leningen zijn een telefoonabonnement met toestel (20%), rood staan (17%) en een persoonlijk krediet (13%). De hoogste rente wordt betaald over postorderkredieten, schulden op de creditcard en flitskredieten.

    Hoge rente op leningen

    Mede door de hoge rente die er betaald wordt heeft bijna een kwart van de leners problemen met aflossen. Dat is ook helemaal niet vreemd met het zogenaamde sneeuwbaleffect of rente-op-rente-effect dat veroorzaakt kan worden door deze hoge tarieven. Uiteindelijk moet er zo aanzienlijk meer terugbetaald worden dan waarvoor er aanvankelijk is geleend.

    Het kan goed lonen om op eerste plaats verstandig om te gaan met je aankopen als je er niet het spaargeld voor beschikbaar hebt. Heb je deze aankoop wel echt nu nodig? Kan je niet eerst zelf sparen? “Koop nu en betaal later” klinkt verleidelijk, maar zeker in geval van impulsaankopen kan je jezelf er flink mee in de problemen werken. Het kan zelfs gebeuren dat je geen of minder hypotheek kan krijgen door je eerder aangegane leningen.

    Lening aanvragen

    Vaak zijn er ook weloverwogen redenen waarom mensen een lening willen. Een buitenkansje of een aankoop of investering die niet kan wachten. Als de verdiencapaciteit er is om de aflossing en rente terug te betalen hoeft dat helemaal geen probleem te zijn. In die gevallen is het verstandig om op zoek te gaan naar de goedkoopste lening.

    Let bij het aanvragen van een lening wel goed op de voorwaarden en de kleine lettertjes, want veel mensen laten geld liggen door te veel rente te betalen. Een lening afsluiten met een lagere rente is één van de makkelijkste manieren om te besparen.

    Dit artikel is tot stand gekomen door een samenwerking met Leningen.nl

  • Pimco: “Grootschalige valutaoorlog valt niet meer uit te sluiten”

    Een grootschalige valutaoorlog waarin overheden en centrale banken met opzet hun munt verzwakken valt niet meer uit te sluiten. Dat zegt economisch adviseur Joachim Fels van vermogensbeheerder Pimco in een nieuw rapport. Daarmee sluit hij zich aan bij een steeds grotere groep valutaspecialisten die waarschuwen dat de Verenigde Staten de dollar zullen verzwakken. Volgens Fels zitten we al in een ‘koude valutaoorlog’ die op het punt staat om te escaleren.

    Valutaspecialisten vrezen dat de Amerikaanse president Trump vroeg of laat de daad bij het woord zal voegen met pogingen om de waarde van de munt te verlagen. President Trump heeft al meerdere keren zijn onvrede uitgesproken over het monetaire beleid van zijn belangrijkste handelspartners. Hij verwijt China dat ze de yuan kunstmatig goedkoop houden, terwijl hij recent ook zijn onvrede liet blijken over het ruime monetaire beleid van de ECB.

    Volatiliteit valutamarkt daalt, stilte voor de storm? (Bron: Bloomberg)

    Federal Reserve onder druk

    Volgens Trump profiteren bedrijven in Europa en China van een monetair beleid dat de waarde van de munt onder druk zet. Daarom dringt hij ook bij de Federal Reserve aan op een versoepeling van het monetaire beleid. Hij bekritiseerde de vele renteverhogingen die de Federal Reserve onder leiding van Jerome Powell heeft doorgevoerd. De Amerikaanse president is van mening dat het rentebeleid van de centrale bank schadelijk is voor de Amerikaanse economie.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Aandelen opgelopen in 2019, maar ruimte voor verdere koersstijgingen

    De ontwikkelingen op de aandelenmarkten worden bepaald door het sentiment en de verwachtingen ten aanzien van de bedrijfswinsten. Dit vertaalt zich vervolgens in een waardering voor het aandeel, waarbij de vraag gesteld kan worden is het aandeel duur of goedkoop? Gelet op die aandelenwaarderingen dan menen de vermogensbeheerders van Optimix dat aandelen dit jaar per saldo duurder zijn geworden, maar dat neemt niet weg dat er in de tweede heft van dit jaar opwaarts potentieel voor aandelen is.

    Aandelen blijven aantrekkelijk

    Net zoals negatieve rentes nog negatiever kunnen worden, kunnen hoge aandelenwaarderingen nog verder oplopen. Sterker nog, de negatieve rentestanden zorgen er juist voor dat aandelen relatief steeds aantrekkelijker worden om beleggingsinkomsten te genereren. Het zet immers geen zoden aan de dijk de Nederlandse overheid te betalen voor hun staatsleningen! Mede door de hoge schuldniveaus wereldwijd zien wij ook in de toekomst weinig opwaarts potentieel voor rentes. Aandelen zullen daardoor hun relatieve aantrekkelijkheid behouden.

    Renteverlaging op komst

    Daarnaast is het sentiment positief beïnvloed door de in het vooruitzicht gestelde renteverlagingen van de Federal Reserve, en in mindere mate, de Europese Centrale Bank. Ook de pauzestand in het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China komt het sentiment ten goede. De verwachtingen voor de bedrijfswinsten over 2019 zijn al naar beneden bijgesteld; er wordt thans nog slechts lichte winstgroei verwacht. Volgens Optimix is de kans op grote teleurstellingen daarom klein. Voor 2020 zal naar verwachting de winstgroei weer aantrekken.

    Ruimte voor stijging aandelenkoersen

    Als gevolg van de verbeterde monetaire omstandigheden en de laaggespannen winstverwachtingen ziet Optimix op korte termijn ruimte voor verdere koersstijgingen. De hoge aandelenwaarderingen zijn echter niet zonder risico. De onvoorspelbaarheid rondom de handelsoorlog, de spanningen in het Midden-Oosten en de Brexit-onzekerheid zorgen ervoor dat de vermogensbeheerders van Optimix zich vooralsnog comfortabel voelen bij een licht onderwogen positie in aandelen.

    Allocatie in aandelen verhogen

    Als China en de Verenigde Staten daadwerkelijk aan een oplossing voor hun handelsconflict gaan werken, de bedrijfswinsten aantrekken en centrale banken accommoderend monetair beleid blijven prediken dan ziet Optimix verder opwaarts potentieel voor de aandelenmarkten in de tweede jaarhelft. Als dit scenario zich ontvouwt zal Optimix de allocatie in aandelen verhogen en de liquiditeiten verlagen.

    Lees meer in de Strategiebrief van Ivan Moen, Ton Schoemaker en Jaap Westerling, vermogensbeheerders bij Optimix Vermogensbeheer.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Vooruitzichten Europese economie verbeteren; comeback consument aanstaande

    De vooruitzichten voor Europa zijn minder somber dan veel beleggers denken, stelt James Sym, fondsbeheerder Europese aandelen bij Schroders. Hij verwacht een opleving van de Europese consumentenbestedingen. Ondanks herstel van de Europese aandelenmarkten in de eerste helft van dit jaar, zijn veel beleggers sceptisch over de vooruitzichten voor de Europese economie. Maar Sym vind dit overdreven en een argument daarvoor ziet hij in de rol van de Europese consumenten.

    Loongroeispurt

    Amerikaanse huishoudens zijn goed voor 70% van de Amerikaanse economie, de bijdrage van Europese huishoudens blijft beperkt tot 45%-50%. Maar dat is nog altijd een fors percentage. Daarbij staat de Europese consument er nu beter voor dan aan het begin van het decennium. Zo trekt de loongroei in Europa aan. Bleef hij zo’n twee jaar geleden nog beperkt tot 1%-2%, nu spreken bedrijven over 3%-4% loongroei en in nichemarkten zelfs nog meer. Daarnaast blijft de inflatie beperkt, waardoor consumenten per saldo meer te besteden hebben.

    Overheden trekken de portemonnee

    Overheden worden ook soepeler in hun uitgaven onder druk van populistische stromingen. Voor het eerst in jaren geven Europese overheden nu meer geld uit dan voorheen. Hun bijdrage aan de economie bedraagt gemiddeld 40%-50%, dus zij kunnen met een verhoging van hun bestedingen een behoorlijke boost geven aan een economische groei die niet meer dan 1 – 1,5% bedraagt.

    Ondergewaardeerde consumentenaandelen en banken

    Sym vraagt zich af welke delen van de markt kunnen profiteren van deze opleving. Bedrijven die cyclische consumentengoederen maken zijn momenteel het goedkoopst op de aandelenmarkt. Daaronder vallen onder meer autoproducenten, entertainment en retailers. Deze aandelen zijn eigenlijk al uit de gratie omdat beleggers denken dat de economische cyclus voor deze sectoren al zijn piek heeft bereikt. Maar dit deel van de markt zou een een mooi jachtgebied kunnen zijn voor stockpickers.

    Een andere aantrekkelijke sector zijn de financials. De rentetarieven blijven in Europa op een zeer laag niveau en dit heeft beleggers ervan weerhouden om naar de banksector te kijken. Maar voor bepaalde banken is het helemaal niet nodig dat de rente gaat stijgen. Er zijn in Europa goed gekapitaliseerde banken die een aantrekkelijk dividendrendement bieden. Andere banken – met name in Italië – vormen echter een hoog risico.

    Handelsconflict blijft risico vormen

    Een mogelijke groeivertraging is een bron van zorg. Denk aan het Chinees – Amerikaanse handelsconflict. Daarnaast moeten veel industriële bedrijven meer investeren om hun capaciteit te vergroten. Dat zorgt voor druk op hun winstmarges. Daarom vindt Sym cyclische industriële aandelen minder aantrekkelijk. Een andere reden is dat de waarderingen in dit deel van de markt grotendeels hersteld zijn van de daling eind vorig jaar.

    Contrair kansen zoeken

    Europa is momenteel minder geliefd bij beleggers en met name geldt dat voor consumentenaandelen en banken. Maar het heeft weinig zin om te beleggen in sectoren die al flink in waarde gestegen zijn. De kansen liggen juist daar waar men – met een contraire visie – verbetering verwacht. Maar het is cruciaal om selectief te blijven en aandelen te zoeken met een aantrekkelijk risicogewogen rendementsprofiel.

    Lees meer in Why I’m backing a consumer comeback in Europe, van James Sym, fondsbeheerder Europese aandelen bij Schroders.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Dollar onder druk door ‘dovish’ uitspraken Fed

    De halfjaarlijkse verslaglegging van Fed-voorzitter Powell aan het Amerikaanse Congres was opnieuw ‘dovish’. Dit duidt erop dat de rente bij de bijeenkomst in juli waarschijnlijk wordt verlaagd. De sterke inflatiecijfers in de VS leken hem de volgende dag tegen te spreken, maar de markten negeerden dit: de Amerikaanse dollar presteerde het slechtst van de G10-valuta’s.

    De spectaculairste ontwikkelingen vonden vorige week opnieuw bij de valuta van de opkomende markten plaats. In het algemeen stegen de koersen van deze munten, waarbij de Braziliaanse real met een flinke rally aan de leiding ging, maar de Turkse lira crashte juist toen afgelopen weekend bekend werd dat Erdogan het hoofd van de Turkse centrale bank had vervangen.

    Deze week zijn er ongebruikelijk weinig economische publicaties. Headline-risico’s zoals het handelsconflict tussen de VS en China en Brexit blijven bestaan, maar we denken dat op de valutamarkten een vrij lome zomerhandel te zien zal zijn. Hieronder de belangrijke valuta in de detail

    Euro

    De cijfers van de industriële productie in mei waren een opwaartse verrassing. Deze gegevens zijn natuurlijk nu al weer wat verouderd, maar ze geven aan dat het risico van een recessie in de eurozone heel klein is. De Europese consument is nog steeds in opmars, dankzij de aanhoudende banengroei en behoorlijke stijgingen van de reële lonen.

    De koers van de euro reageert tot nu toe nog maar nauwelijks op de sterkere cijfers, omdat men nog steeds bang is voor een herhaling van de monetaire stimuleringsmaatregelen van de ECB. Om de euro tot een scherpe rally te brengen zou de communicatie vanuit de ECB veel minder dovish moeten worden – maar de agenda voor deze week belooft wat dit betreft niet veel.

    Britse pond

    De economische cijfers uit het Verenigd Koninkrijk zijn wisselend. Er is nog steeds geen duidelijk beeld van de gevolgen van de onzekerheid over Brexit op bedrijven en consumenten in het Verenigd Koninkrijk. Er is géén sprake van een terugval in investeringen. Dit lijkt erop te wijzen dat het Britse bedrijfsleven de waarschijnlijkheid van een Brexit zonder akkoord vooralsnog positief inschat, hoewel de gokmarkten een kans van één op drie zien dat dit gebeurt.

    Amerikaanse dollar

    In de VS begint een interessante tweedeling tussen het economische en het politieke nieuws te ontstaan. De Federal Reserve is overduidelijk dovish, en voorzitter Powell heeft duidelijk gemaakt dat hij van plan is om vanaf juli de rentes te verlagen. De kerninflatie (waarbij de volatiele voedsel- en energieprijzen buiten beschouwing blijven) ligt inmiddels al 18 maanden op rij boven de 2%, het doel van de Fed.

    De cijfers van juni waren aanzienlijk sterker dan verwacht. Er zijn geen aanwijzingen dat de banengroei afneemt en de cijfers van de secundaire arbeidsmarkt geven aan dat de beroepsbevolking steeds assertiever wordt en steeds meer vertrouwen krijgt. Wij blijven ervan overtuigd dat er in de VS minder ruimte voor renteverlagingen is dan de rentemarkten inprijzen.

    Door: Enrique Diaz-Alvarez

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl




  • Polen verdubbelt goudvoorraad naar 228 ton

    Polen verdubbelt goudvoorraad naar 228 ton

    Polen heeft in minder dan een jaar tijd haar goudvoorraad verdubbeld, zo maakte de centrale bank eerder deze maand bekend. Sinds het begin van dit jaar heeft de centrale bank 100 ton goud gekocht, terwijl ze vorig jaar al 25,7 ton aan haar reserves toevoegde. Bijna de helft van dit goud zal vanuit de Bank of England worden overgebracht naar de Poolse centrale bank.

    Deze aankondiging van de Poolse centrale bank is opmerkelijk, omdat het niet vaak voorkomt dat een land zoveel goud koopt. Vorig jaar werd Polen weer actief op de goudmarkt, maar toen ging het om bescheiden aankopen van een paar ton per maand. Met een verdubbeling van de goudvoorraad naar 228,6 ton klimt Polen in één keer van de 34e naar de 22e plaats van landen met de grootste goudreserves.

    Polen breidt goudvoorraad uit

    Vorig jaar besloot de Poolse centrale bank haar goudvoorraad voor het eerst in twintig jaar uit te breiden. Het was toen nog gissen naar de reden om goud te kopen, maar nu speelt de centrale bank open kaart. In een persbericht op haar website schrijft ze dat goud de ‘ultieme reserve’ is van alle reserves en dat het als een ‘anker van vertrouwen’ dient. Ook zegt de centrale bank dat de goudvoorraad kan dienen als bescherming tegen geopolitiek risico’s.

    De centrale bank noemt ook andere redenen om goud te kopen. In het persbericht schrijft ze dat de Poolse goudvoorraad relatief laag was ten opzichte van het gemiddelde van alle centrale banken (10,5%) en ver beneden het gemiddelde van Europese centrale banken (20,5%). Met de aankoop van ruim 100 ton komt de goudvoorraad van Polen weer in lijn met die van andere landen.

    Repatriëring

    De aankoop van meer dan 100 ton goud is opmerkelijk, maar even noemenswaardig is het besluit om de helft van het edelmetaal in eigen land te bewaren. Tot voor kort lag de goudvoorraad van Polen bij de Bank of England, maar om geopolitieke reden zal de helft naar eigen land worden overgebracht. In juni heeft de Poolse centrale bank al een inspectie laten uitvoeren om de kwaliteit van de goudbaren in Londen te verifiëren.

    Dat Polen de helft van haar goudreserve weghaalt uit Londen en naar eigen land brengt is veelzeggend. We kunnen hieruit concluderen dat het land klaarblijkelijk geen grote dreiging vanuit het buitenland verwacht. Sterker nog, er valt iets voor te zeggen om goud weg te halen bij de Bank of England. Vorig jaar lukte het Venezuela bijvoorbeeld niet om haar goud uit Londen op te halen. De Poolse centrale bank (NBP) schrijft er het volgende over.

    “Het strategische karakter van goudreserves vereist planning op lange termijn. Daarom streven centrale banken er gewoonlijk naar de opslaglocaties van hun goudreserves te diversifiëren, ook om het geopolitieke risico te beperken, wat bijvoorbeeld zou kunnen resulteren in het verliezen van toegang tot of beperking van de beschikbaarheid van goudreserves in het buitenland.

    Vanwege een aanzienlijke toename van onze goudreserves en rekening houdend met de praktijk van andere centrale banken, besloot de directie van de NBP om de helft van de huidige goudreserves (ongeveer 100 ton) over te dragen aan de kluis van de NBP. Deze transactie is al aan onze partners bij de Bank of England doorgegeven en zal worden uitgevoerd volgens het schema dat de beveiliging van deze operatie garandeert.”

    Centrale banken kopen goud

    Steeds meer centrale banken zoeken hun toevlucht in goud. Geopolitieke onzekerheid en zorgen over de stabiliteit van het monetaire en financiële systeem zijn de belangrijkste redenen om goud te kopen. Vorig jaar kochten centrale banken wereldwijd het meeste goud in vijftig jaar en dit jaar lijken ze er nog een tandje bij te zetten. Hongarije verraste met de repatriëring en vertienvoudiging van haar goudvoorraad. Polen lijkt nu dat voorbeeld te volgen.

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • China kocht in juni 10 ton goud

    De Chinese centrale bank heeft in juni ruim 10 ton goud aan haar reserves toegevoegd. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Chinese State Administration of Foreign Exchange (SAFE). De centrale bank is sinds december vorig jaar weer actief op de goudmarkt en heeft de afgelopen zeven maanden in totaal bijna 84 ton goud gekocht. Met de laatste aankoop stijgt de officiële goudreserve van China naar 61,94 miljoen troy ounce, omgerekend 1.926,6 ton.

    China beschikt over meer dan $3,22 biljoen aan reserves, maar die bestaan voor het grootste gedeelte uit bezittingen in vreemde valuta. De goudvoorraad vertegenwoordigt met een marktwaarde van $87 miljard namelijk een fractie van de totale reserves. Het is dus niet vreemd dat de Chinese centrale bank meer diversificatie wil aanbrengen door goud te kopen. In verhouding tot de totale omvang van de Chinese economie is de goudreserve nog steeds relatief klein.

    China blijft goud kopen

    China is de laatste jaren uitgegroeid tot de grootste producent en afnemer van fysiek goud ter wereld. Vorig jaar kwam er meer dan 400 ton uit Chinese goudmijnen, maar het grootste deel daarvan vindt zijn weg richting de private markt. De binnenlandse vraag is zelfs zo groot dat China ieder jaar een paar honderd ton goud uit het buitenland moet importeren. Dat betekent dat er in China al veel goud aanwezig is, maar dat het vooral in private handen is.

    China voegde in juni opnieuw goud aan reserves toe

    Centrale banken breiden goudreserve uit

    China behoort tot een steeds grotere groep landen die goud kopen. Sommigen doen dat vanuit het oogpunt van diversificatie, terwijl andere landen ook geopolitieke risico’s als reden opgeven. In de afgelopen tien jaar heeft China samen met Rusland het meeste goud gekocht, maar ook landen als India, Turkije en Kazachstan voegde naar verhouding veel edelmetaal aan hun reserves toe. Meer recent zijn de goudaankopen van Europese landen als Hongarije en Polen.

    Centrale banken voegden vorig jaar netto 651 ton goud aan hun reserves toe, het hoogste volume sinds 1967. China leverde daar een geringe bijdrage in, omdat de centrale bank van China pas in december weer actief werd op de goudmarkt. Volgens cijfers van de World Gold Council zijn de goudaankopen van centrale banken dit jaar zelfs nog hoger.

    Neutrale reserve

    De belangstelling voor goud onder centrale banken is de laatste jaren toegenomen door oplopende politieke en geopolitieke spanningen. Denk bijvoorbeeld aan  de handelsoorlog en verschillende economische en financiële sancties. Goud is een neutrale reserve zonder tegenpartij risico en een middel dat volgens De Nederlandsche Bank gebruikt kan worden om een falend monetair systeem opnieuw op te starten.

    Onderstaande grafiek laat de landen met de grootste goudvoorraden zien, aangevuld met een aantal kleinere landen die de afgelopen tien jaar veel edelmetaal hebben gekocht. Natuurlijk waren er ook landen en instituten die de afgelopen jaren goud verkochten, zoals het IMF (-400 ton) en Venezuela (-195 ton). In 2009 verkocht het IMF 200 ton goud aan India, terwijl Venezuela door geldproblemen edelmetaal moet verkopen.

    Verschillende centrale banken hebben de laatste jaren hun goudvoorraad uitgebreid

    Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold




  • Griekenland leent tegen dezelfde rente als de VS

    Griekenland leent op dit moment tegen dezelfde rente als de Verenigde Staten. Deze week zakte de rente op een Griekse staatslening met een looptijd van tien jaar naar 2,08%, hetzelfde percentage dat beleggers vragen voor een Amerikaanse lening met dezelfde looptijd. Dat was vijf jaar geleden nog zo goed als ondenkbaar, toen de rente op Grieks schuldpapier boven de 10% lag. De laatste jaren kon Griekenland steeds goedkoper lenen, terwijl de Amerikaanse rente nauwelijks daalde.

    Hoe heeft de rente op Griekse staatsleningen zo snel kunnen dalen? Daar zijn verschillende verklaringen voor te vinden. In de afgelopen vijf jaar heeft het land onder druk van de Europese Commissie, de ECB en het IMF drastische hervormingen doorgevoerd, waardoor het structurele tekort van meer dan 10% per jaar werd omgebogen naar een klein overschot. Daardoor heeft de markt meer vertrouwen in de houdbaarheid van de staatsschuld. De staatsschuld van Griekenland is met ongeveer 180% van het bbp nog steeds vrij hoog, maar stijgt niet meer. Ook laat de Griekse economie na jaren van krimp weer tekenen van groei zien.

    Naast deze fundamentele verbeteringen profiteert Griekenland ook van het ruime monetaire beleid. De ECB heeft de afgelopen jaren niet alleen staatsobligaties opgekocht om de rente laag te houden, ook heeft de centrale bank noodliquiditeit verstrekt om de Griekse bankensector te ondersteunen. De recente uitspraken van Draghi dat hij bereid is opnieuw in te grijpen heeft beleggers ervan verzekerd dat ze hun geld veilig in staatsobligaties van eurolanden kunnen parkeren.

    Rente op staatsobligaties verder omlaag

    De rente op staatsobligaties is de laatste jaren verder gedaald door een vlucht naar veilige havens en een wereldwijd spaaroverschot. Ook in de Verenigde Staten daalt de rente weer, ook al is die daling minder spectaculair dan die van Griekenland. Misschien dat de Amerikaanse regering een voorbeeld kan nemen aan Griekenland, want het Amerikaanse begrotingstekort lijkt onder de regering van Trump alleen maar verder toe te nemen. Volgens het Congressional Budget Office zal het begrotingstekort de komende jaren verder oplopen tot meer dan $1 biljoen in 2022.

    Verenigde Staten en Griekenland betalen dezelfde rente voor een 10-jaars lening (Bron: Bloomberg)

    Griekse economie groeit weer (Bron: Trading Economics)

    Staatsschuld blijft hoog, maar stijgt niet meer (Bron: Trading Economics)

    Griekenland heeft tekort weten om te buigen naar een klein overschot (Bron: Trading Economics)

    Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold




  • There is no alternative?

    There is no alternative?

    De Amerikaanse S&P 500 en de Dow Jones index bereikten deze week een nieuw record. De S&P 500 brak voor het eerst door de 3.000 punten, terwijl de Dow Jones voor het eerst door de 27.000 wist te breken. Beleggers houden zich vast aan de woorden van Federal Reserve voorzitter Jerome Powell, die eerder deze week hintte op een versoepeling van het monetaire beleid.

    De voorzitter van de Amerikaanse centrale bank sprak over onzekerheden als gevolg van de handelsoorlog en over een verslechtering van de economische cijfers elders in de wereld. Normaal gesproken zouden dergelijke ontwikkelingen een negatieve impact hebben op de aandelenmarkt, maar nu leven we in een wereld waarin centrale banken en beleidsmakers de markten naar hun hand kunnen zetten. Slecht nieuws is goed nieuws, omdat centrale banken bereid zijn de geldkraan verder open te draaien als het even tegenzit.

    Centrale banken manipuleren de markt

    Het is niet alleen de aandelenmarkt die sterk reageert op uitspraken van centrale banken, ook op de obligatiemarkt zien we de effecten van het monetaire beleid. Deze week zakte de rente op Griekse staatsleningen naar hetzelfde niveau als die van Amerikaanse staatsleningen, terwijl een land als Italië al enige tijd tegen een negatieve rente kan lenen. Dat was tijdens de Europese schuldencrisis nog ondenkbaar, toen Italië meer dan 7% rente betaalde en Griekenland zelfs de toegang tot de kapitaalmarkt dreigde te verliezen.

    Ook op de obligatiemarkt positioneren beleggers hun portefeuille tegenwoordig naar het beleid van centrale banken. De verwachting dat de ECB in het ergste geval opnieuw obligaties zal opkopen zorgt ervoor dat het verschil in rente tussen zeer kredietwaardige en minder kredietwaardige landen kleiner is geworden.

    Met een impliciete garantie van de centrale bank zijn obligaties van landen als Italië en Griekenland opeens weer erg interessant. Het is dan ook niet vreemd dat beleggers deze week in de rij stonden voor een veiling van Italiaans schuldpapier met een looptijd van 50 jaar. Ook het Spaanse schuldpapier met dezelfde lange looptijd is erg populair. Het is immers bijna risicovrij rendement in een wereld waarin nul procent rente of negatieve rente de norm is geworden.

    Sparen levert niets op

    De rente heeft nog nooit eerder zo laag gestaan als nu en centrale banken lijken niet bij machte om daar iets aan te veranderen. Binnen dit financiële systeem dienen staatsobligaties als veilig onderpand voor financiële instellingen en een schaarste aan veilig schuldpapier zorgt ervoor dat de prijs steeds verder wordt opgedreven (lees: lagere rente). Pensioenfondsen, banken, verzekeraars en grote multinationals kunnen hun geld niet zomaar op een bankrekening parkeren, maar moeten dat aanhouden in liquide onderpand met een laag tegenpartij risico.

    Dat de rente zo extreem laag staat is dus geen teken van sterkte, maar juist een teken van zwakte. Beleggers en financiële instellingen durven geen geen grote bedragen te parkeren bij banken, maar zien tegelijkertijd weinig mogelijkheden om te investeren in de reële economie.

    Het gevaar van dit systeem is dat er gemakkelijk nieuwe financiële bubbels kunnen ontstaan, omdat een lage rente in conventionele economische theorie geassocieerd wordt met een laag risico. Beleggers zoeken door de lage rente massaal hun toevlucht in aandelen, obligaties, vastgoed en allerlei andere zaken met tastbare waarde. Daardoor kunnen de waarderingen veel hoger worden dan je op basis van cashflow of dividend zou mogen verwachten.

    ‘There is no alternative’

    Het is niet uit weelde dat veel verschillende soorten beleggingen op recordhoogte staan. Toegegeven, de bedrijfswinsten zijn de afgelopen jaren sterk gestegen, maar ook dat kan voor een deel worden toegeschreven aan de extreem lage rente. Grote bedrijven hebben de afgelopen jaren op grote schaal geld geleend om eigen aandelen in te kopen, met als resultaat dat de winst per aandeel is toegenomen.

    Met het vooruitzicht van een nog lagere rente en extra monetaire stimulering heeft het bijna geen zin meer om te sparen. Voor het eerst in de geschiedenis gaat de spaarrente naar nul procent, wat betekent dat miljarden aan spaartegoeden in beweging zullen komen.

    In de zoektocht naar rendement gaan we nog veel hogere aandelenkoersen zien, maar ook hogere prijzen voor allerlei soorten ‘hard assets’. Vastgoed, grond, kunst, horloges, klassieke auto’s en zeer waarschijnlijk ook edelmetalen. Fed-voorzitter Jerome Powell zei deze week dat virtuele munten als Bitcoin zich tegenwoordig als een soort veilige haven gedragen, vergelijkbaar met goud.

    Spaarders moeten zich de komende jaren de vraag stellen op welke manier ze willen sparen. Was het in het verleden nog vanzelfsprekend om het geld op een spaarrekening te zetten en er niet meer naar om te kijken, nu is dat geen aantrekkelijke optie meer. Het bezitten van fysiek goud werd altijd gezien als een speculatieve belegging, maar wordt in de toekomst misschien wel een logische keuze.

    Frank Knopers

    Deze column verscheen eerder op Goudstandaard




  • Over welke instrumenten beschikken centrale banken nog?

    Met de aanhoudend historisch lage rentestanden is de vraag wat voor beleidsopties er nog zijn voor de centrale banken. Het langgerekte en oppervlakkige herstel na de grote recessie heeft geleid tot een erg lage rente. Daarmee hebben centrale bankiers maar beperkte ruimte om de rente nog verder te verlagen. Eigenlijk heeft alleen de Fed in de VS die speelruimte, dankzij de renteverhogingen die daar al zijn doorgevoerd. Over welke beleidsopties beschikken de centrale banken nog, vraagt Piya Sachdeva, econoom van Schroders, zich af.

    Optie 1: Herstart QE

    Een beleidsmaatregel waar snel naar teruggegrepen kan worden, is het herstarten van kwantitatieve verruiming (QE). Tijdens de piek daarvan bedroeg de omvang van de Fed- en ECB-balans respectievelijk 25% en 40% van het bbp. De Japanse en Zwitserse centrale banken hebben aangetoond dat een balansomvang boven de 100% van bbp tot de mogelijkheden behoort.

    Er dreigt echter een tekort aan staatsobligaties om op te kopen. De ECB bijvoorbeeld is begrensd door de regel dat het niet meer dan 33% van een schuld mag bezitten. Centrale bankiers kunnen wel overwegen om de scope van QE te vergroten. Zo kan de Fed QE uitbreiden naar het aankopen van bedrijfsobligaties, wat de ECB al deed. De Bank of Japan gaat nog een stapje verder door ook aandelen en vastgoed op te kopen.

    Bank of Japan koopt naast staatsobligaties ook bedrijfsobligaties en aandelen (Bron: Schroders)

    Optie 2: Meer forward guidance

    Na de invoering van QE hielp forward guidance – het signaleren van toekomstige beleidsintenties – de centrale banken om de renteverwachtingen te sturen zonder het niveau van de rentetarieven daadwerkelijk te wijzigen. Ook hintte de ECB in 2012 dat QE aanstaande was met Draghi’s beruchte uitspraak “whatever it takes” (om de euro te behouden). Hiermee was de ECB succesvol in het versoepelen van de financiële omstandigheden en het helpen beëindigen van de staatsschuldencrisis.

    De centrale banken kunnen gebruik blijven maken van forward guidance, maar het heeft ook zijn beperkingen. Toekomstige rentevoeten hebben een ondergrens en de centrale banken leggen zichzelf vast door zich te verbinden aan toekomstige beleid. Daarnaast kunnen richtsnoeren zonder follow-up, met name wat hogere rentetarieven betreft, de geloofwaardigheid aantasten. De gouverneur van de Bank of England, Mark Carney, kreeg de bijnaam “unreliable boyfriend”, omdat hij zijn standpunt over renteverhogingen wijzigde.

    Optie 3: Gedifferentieerde rentetarieven

    Negatieve rentetarieven zijn schadelijk voor de winstgevendheid van de banksector, als gevolg van de druk op de rentemarge. Dit is met name het geval voor banken die meer afhankelijk zijn van depositofinanciering. De ECB overweegt momenteel een gedifferentieerde negatieve depositorente. Daarmee beperkt het de negatieve rente alleen tot de overtollige deposito’s gestald bij de centrale bank, waardoor de winstgevendheid van banken ondersteund wordt en het monetaire beleid met een lage rente langer volgehouden kan worden.

    Optie 4: Herziening van de inflatiedoelstellingen

    Met een duurzaam lage inflatie kunnen centrale bankiers ook het raamwerk herzien. De Fed overweegt bijvoorbeeld een gemiddelde inflatiedoelstelling. Daarmee kunnen inflatieverwachtingen gehandhaafd worden, ook als de inflatie tijdelijk onder de doelstelling noteert.

    Optie 5: Yield curve control

    De Bank of Japan introduceerde yield curve control in 2016 als een modificatie van QE. Daardoor hoefde de bank minder staatsobligaties aan te kopen om de rente laag te houden. Dit hielp QE duurzamer te maken. Ook in de VS bestaat belangstelling voor deze beleidsoptie.

    Japanse centrale bank hanteert rentedoelstelling voor staatsleningen (Bron: Schroders)

    Optie 6: Helikoptergeld

    Als laatste optie kan de centrale bank geld laten drukken en direct distribueren. Dit staat ook wel bekend als helikoptergeld. Monetiseren van de staatsschuld, waarbij de centrale banken de overheid rechtstreeks financieren, is hiermee vergelijkbaar. Het is nu nog verboden voor de meeste centrale banken. Het vereist monetaire en budgettaire coördinatie. Naast inflatoire problemen, vormt helikoptergeld een ernstige bedreiging voor de begrotingsdiscipline en de onafhankelijkheid van de centrale bank. In de praktijk helpt een ruim monetair beleid de overheden om goedkoop te lenen en wordt de staatsschuld eigenlijk al gefinancierd.

    Conclusie

    De beperkte mogelijkheden van de centrale bankiers, betekent dat de bal bij een volgende economische neergang komt te liggen bij het begrotingsbeleid van de overheid. De meeste ontwikkelde economieën hebben op dat gebied wel wat speelruimte. Centrale bankiers hebben bewezen dat ze creatief kunnen denken over het monetaire beleid en zich niet langer beperken tot het verlagen of verhogen van de rentetarieven. Verschillende tools blijven beschikbaar, maar elke tool heeft ook weer zijn tekortkomingen.

    De Federal Reserve en Bank of England kunnen de rente verlagen en QE opnieuw starten. De ECB heeft beperkte mogelijkheden om de rente te verlagen, maar kan dat nog steeds doen. De ECB kan ook QE opnieuw opstarten, wat waarschijnlijk zou vereisen dat de limieten op staatsobligaties worden verhoogd. De Bank of Japan heeft de minste speelruimte. Forward guidance kan nog steeds worden gebruikt door alle centrale banken. Uiteindelijk zullen de landen die monetair beleid en begrotingsbeleid kunnen coördineren, het in een volgende recessie beter doen. Gezien de politieke beperkingen en de beperkte ruimte op de begroting, is dit een bijzondere uitdaging voor de eurozone.

    Meer informatie:

    Lees meer in het meegestuurde artikel ‘What is left in the central bank toolbox?’ van Piya Sachdeva, econoom bij Schroders. Dit artikel is verschenen in de nieuwste Economic & Strategy Viewpoint (juli).