Blog

  • Grafiek: OPEC verliest controle over de olieprijs

    De dagen van de OPEC zijn geteld, want de belangrijkste olieproducerende landen van het kartel slagen er niet meer in de olieprijs te controleren. De olieprijs staat laag, maar dat weerhoudt de OPEC landen er niet van de productie nog verder op te schroeven. Sterker nog, de productie van het oliekartel is in minstens twintig jaar niet meer zo hoog geweest als begin dit jaar.

    De volgende grafiek laat het verschil duidelijk zien tussen 2008 en 2014. In beide gevallen ging de prijs van een vat Brent olie hard onderuit, maar in 2008 reageerde het oliekartel door de productie drastisch te verlagen. Zo kon de olieprijs binnen twee jaar verdubbelen van minder dan $40 naar meer dan $80 per vat. Kijken we dan naar de situatie sinds 2014, dan zien we dat de olieproducerende landen het tegenovergestelde gedaan hebben. In plaats van de prijsdaling te stoppen hebben ze die juist aangejaagd, door de oliekraan verder open te draaien.

    opec-broken-oilprice

    OPEC heeft de controle over de olieprijs verloren (h/t @Schuldsuehner)

  • China lanceert eigen goudprijs fixing

    China heeft sinds vandaag een eigen goudprijs fixing in Chinese yuan. Daarmee is de grootste afzetmarkt van fysiek goud ter wereld niet meer afhankelijk van Londen, waar de goudprijs alleen in euro’s, dollars en ponden wordt vastgesteld. Nu China een eigen referentieprijs voor goud heeft kan ze misschien ook meer invloed uitoefenen op de wereldwijde goudmarkt.

    china-gold-demandChina is de grootste importeur en producent van goud, maar het land heeft nog steeds weinig invloed op de wereldwijde goudprijs. Daar komt langzaam verandering in, want de Shanghai Gold Exchange zal voortaan een referentieprijs in de eigen valuta op de borden zetten. Handelaren hoeven dus geen bedragen meer om te rekenen naar dollars.

    De eerste fixing op dinsdag leverde een goudprijs op van 256,92 yuan per gram, dat is omgerekend $39,69 per gram. We weten niet precies op welk tijdstip deze goudprijs bepaald is, maar het ziet er niet naar uit dat de prijs sterk afwijkt van de wereldwijde goudkoers. Er werd al volop gespeculeerd op een groot prijsverschil tussen Londen en Shanghai, maar kennelijk werkt de wereldwijde goudmarkt efficient genoeg dat er toch ongeveer dezelfde prijs uit voortvloeit.

    Goudprijs in yuan

    De Chinese goudprijs fixing is gebaseerd op een contract van 1 kilogram en zal, net als de fixing in Londen, twee keer per dag worden vastgesteld. Via de Shanghai Gold Exchange kunnen alle achttien deelnemers invloed uitoefenen op de fixing. In Londen werd de prijs tot voor kort door een panel van slechts vijf banken vastgesteld, maar sinds de overstap naar een elektronisch handelsplatform zijn er twaalf deelnemers die kunnen handelen op de Londen fixing. "Dit is een opstapje richting een nieuwe as die bestaat uit Londen, New York en Shanghai. Het signaleert de aanhoudende trend van een goudmarkt die van West naar Oost verschuift", zo zegt Aram Shishmanian van de World Gold Council in een verklaring tegenover Reuters. "De goudmarkt breidt zich uit vanwege de groeiende vraag naar goud in China. Daarmee zal ook de invloed van China op de wereldwijde goudmarkt toenemen." gs-logo-breed

    Deze bijdrage is afkomstig van Goudstandaard

  • Zilverprijs naar hoogste niveau sinds oktober 2015

    De zilverprijs steeg dinsdagochtend met 2,6% naar het hoogste niveau sinds oktober vorig jaar. Voor een kilo zilver wordt op het moment van schrijven €472 betaald, terwijl de prijs in december een bodem zette op ongeveer €400 per kilo. Daarmee zet zilver de positieve trend van vorige week door, toen het edelmetaal in een paar dagen tijd 6,5% meer waard werd. In het eerste kwartaal van dit jaar deed goud het nog veel beter dan zilver, maar nu maakt het grijze edelmetaal een inhaalslag. Sinds het begin van dit jaar is de goudprijs met 11,5% gestegen, terwijl de zilverprijs al 12,4% hoger staat.

    Veel beleggers geven momenteel de voorkeur aan zilver, omdat het edelmetaal nu relatief goedkoop is ten opzichte van goud. De afgelopen decennia kreeg je gemiddeld 40 tot 50 troy ounce zilver voor een troy ounce goud, maar nu krijg je voor hetzelfde goud ongeveer 75 troy ounce zilver. Beleggers verwachten dat de ratio weer zal terugkeren naar het lange termijn gemiddelde en kiezen daarom voor een belegging in zilver.

    silver-versus-gold-2016

    Zilverprijs is dit jaar meer gestegen dan de goudprijs (Bron: Bloomberg)

    gs-logo-breed

    Lees verder bij Goudstandaard

  • Saoedi-Arabië dreigt met economische sancties tegen VS

    Saoedi-Arabië heeft het Amerikaanse Congres en president Obama gewaarschuwd dat ze honderden miljarden aan bezittingen in de Verenigde Staten zal verkopen, indien een omstreden wet wordt aangenomen waarmee Saoedi-Arabië aanspraken gesteld kan worden voor betrokkenheid bij de aanslagen op het World Trade Center op 11 september 2001. Dat schrijft de New York Times.

    Nabestaanden van de slachtoffers die vielen bij de aanslagen van 9/11 hebben via de rechtbank geprobeerd het koningshuis van Saoedi-Arabië aansprakelijk te stellen voor mogelijke betrokkenheid bij de aanslagen. Ook banken en liefdadigheidsinstellingen in Saudi-Arabië worden door families van nabestaanden verdacht van het verlenen van financiële steun aan de terroristen. Deze aanklachten hebben tot op heden weinig effect gehad, omdat het door een Amerikaanse wet uit 1976 heel moeilijk is om een buitenlandse natie aan te klagen.

    Omstreden wetsvoorstel

    Het Amerikaanse senaat wil de nabestaanden van de terreuraanslagen op 11 september tegemoet komen en heeft daarom een nieuw wetsvoorstel neergelegd waarmee de immuniteit van landen in bepaalde gevallen beperkt wordt. Zo kan een land volgens deze nieuwe wet wél aangeklaagd worden, indien er bewijzen zijn dat het land betrokken is bij terreuraanslagen waarbij Amerikanen op Amerikaans grondgebied om het leven komen. Obama_meets_King_Abdullah_July_2014Dit wetsvoorstel wordt voorgelegd aan het Amerikaanse Congres en als die ermee instemmen kan het koningshuis van Saoedi-Arabië daadwerkelijk aangeklaagd worden voor betrokkenheid bij de aanslagen. Het klinkt absurd, aangezien Saoedi-Arabië nog steeds een belangrijke bondgenoot is van de Verenigde Staten. De makers van het wetsvoorstel benadrukken dat deze alleen betrekking heeft op Amerikaanse burgers die op Amerikaans grondgebied door een terreuraanslag om het leven komen. Op die manier wil men voorkomen dat andere landen de Verenigde Staten gaan aanklagen. Toch maakt de regering van Obama zich grote zorgen. Staatssecretaris John Kerry zei in februari dat het wetsvoorstel de Verenigde Staten zou blootstellen aan rechtszaken en dat het een vreselijk slecht precedent kan scheppen. Andrew Exum, een hoge functionaris bij het Pentagon, vertelde tijdens een bijeenkomst achter gesloten deuren dat Amerikaanse troepen die in het buitenland actief zijn hier zelfs door in gevaar zouden kunnen komen.

    Saoedi-Arabië dreigt met economische sancties

    Volgens Adel al-Jubeir, de minister van Buitenlandse Zaken van Saoedi-Arabië, kan de oliestaat in totaal $750 miljard aan staatsobligaties en andere bezittingen in de Verenigde Staten verkopen. Dat zou de rol van de Amerikaanse dollar kunnen verzwakken. Veel economen twijfelen aan de haalbaarheid van dergelijke economische sancties van Saoedi-Arabië. Edwin M. Truman, econoom van het Peterson Institute for International Economics, legt uit dat het technisch erg lastig is om in korte tijd zoveel bezittingen te verkopen. Ook zou Saoedi-Arabië dan de schuld van zal krijgen van de onrust die hierdoor ontstaat op de financiële markten. In een verklaring tegenover de New York Times legt Truman uit dat het land de Verenigde Staten geen economische sancties op kan leggen, zonder daar ook zelf onder te lijden.

    Relatie met de Verenigde Staten bekoeld

    Het wetsvoorstel om Saudi-Arabië aan te kunnen klagen zet de verhouding tussen beide landen op scherp. En de relatie was al niet zo goed meer, nadat de Amerikaanse regering Iran tegemoet kwam door de sancties op te heffen. Sindsdien heeft Saoedi-Arabië de oliekraan wagenwijd opengezet, met als doel de olieprijs omlaag te brengen. Daarmee drukken de Saoedi's de Amerikaanse producenten van schalie-olie uit de markt. President Obama vliegt woensdag naar de Saudische hoofdstad Riyad voor een ontmoeting met koning Salman en andere Saoedische functionarissen. Het is onduidelijk of deze gevoelige kwestie over de terreuraanslagen op 9/11 ook op de agenda staat. https://twitter.com/tparsi/status/722172847351848961

  • Een goede week voor zilver

    Ik heb eerder dit jaar geschreven over de zilver/goudratio die zich op een historisch hoogtepunt (of dieptepunt) bevindt, deze ratio lag de afgelopen maanden rond de 80. Wij merkten dat dit voor veel cliënten dé reden was om zilver te kopen of zelfs goud om te wisselen voor zilver. Totnogtoe lijkt dit een goede beslissing te zijn geweest. Zilver steeg de afgelopen week flink, terwijl de goudprijs juist consolideerde.

    Dan wil ik het nog even hebben over de dramatische koersontwikkeling van Deutsche Bank, waar ik vorige week ook al het een en ander over schreef. Een oplettende lezer (waarvoor dank) wees mij erop dat de totale derivatenpositie van deze bank ruim €75 biljoen bedraagt.

    Ter vergelijking: Het bbp van Duitsland is €4 biljoen. U leest het goed! De markt maakt zich hier, gezien de dramatische ontwikkelingen van het aandeel en de hoge kosten om je te verzekeren tegen een faillissement van DB, grote zorgen over. De koersontwikkeling van het aandeel vertoont veel overeenkomst met dat van Lehman Brothers in 2008. We weten allemaal hoe dit afgelopen is… En het is helemaal zorgwekkend als je bedenkt dat Deutsche Bank een veel grotere rol binnen het financiële systeem speelt dan Lehman Brothers destijds in 2008.

    Zilver manipulatie

    Deutsche Bank kwam de afgelopen week ook negatief in het nieuws vanwege een schikking in een rechtszaak die in 2014 werd aangespannen. Deutsche Bank, HSBC en Nova Scotia zouden de zilverprijs gemanipuleerd hebben, waarmee ze winst maakten ten koste van zilverhandelaren. Het blijkt nu dat ze misbruik hebben gemaakt van hun machtspositie, omdat ze betrokken waren bij de dagelijkse fix van de zilverprijs. Ze dienen nu een flinke boete te betalen. Ik vraag me altijd af wie de ‘opbrengst’ van deze boete opstrijkt. De Rabobank bijvoorbeeld is vorig jaar veroordeeld tot een boete voor het manipuleren van de LIBOR rente. Op basis van de LIBOR wordt de hypotheekrente bepaald. Er zijn dus duizenden huizenbezitters gedupeerd door de frauduleuze handelingen van de Rabobank, maar degenen die echt gedupeerd werden ontvingen geen enkele genoegdoening.

    Oplopende spanningen...

    Verder maak ik me zorgen over de toenemende spanningen tussen de VS en Rusland en de rol van de media hierbij. Afgelopen week vond er een incident plaats waarbij Russische gevechtsvliegtuigen vlak langs een Amerikaans gevechtsschip scheerden. De mainstream media uit het Westen berichtten hier nogal eenzijdig over. Na wat langer zoeken bleek het Amerikaanse schip zich zeer dicht bij de Russische kust te bevinden én gebruik te maken van storingsapparatuur. Deze kant van het verhaal werd amper belicht in de Westerse media. Mocht een Russisch oorlogsschip zich vlakbij de Amerikaanse kust bevinden, hoe zullen de VS reageren? Ik hoop echt dat beide partijen het hoofd koel houden en de dialoog aangaan en dat de media onpartijdig blijven berichten door beide kanten van het verhaal te vertellen... Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

  • Centrale banken verkopen dollars

    Centrale banken wereldwijd bezitten nu minder dollarreserves dan drie jaar geleden, zo blijkt uit nieuwe cijfers van het Amerikaanse ministerie van Financiën. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat centrale banken over een periode van drie jaar netto hun dollarreserves verkleinden.

    De daling is voor een groot deel te verklaren door de daling van de olieprijs, waardoor olieproducerende landen hun reserves moesten aanspreken. Ook is China gestopt met het opstapelen van Amerikaanse staatsobligaties. Het resultaat is dat centrale banken wereldwijd nu minder dollars achter de hand houden dan drie jaar geleden (zie de rode lijn op de grafiek).

    Private sector koopt dollars

    Wie financiert dan de Amerikaanse tekorten? Dat zijn vooral beleggingsfondsen, pensioenfondsen, verzekeraars en banken. Die zien de Amerikaanse staatsobligaties als een goede belegging, omdat de dollar de afgelopen jaren in waarde is gestegen en omdat de rente in de VS relatief hoog is in vergelijking met de Eurozone.

    central-banks-selling-treasuries

    Centrale banken verkopen dollars (grafiek via Eric Pomboy)

    central-bank-treasury-purchases

    Dollarreserves krimpen weer (Grafiek via Valuewalk)

  • Grafiek: $315 miljard aan oliedollars verdampt

    De grootste olieproducerende landen hebben een aanzienlijk deel van hun dollarreserves moeten aanspreken om de daling van de olieprijs op te vangen. De 18 olieproducerende landen die zich het afgelopen weekend in Doha verzamelden hebben sinds november 2014, toen de olieprijs begon te dalen, ongeveer $315 miljard van hun dollarreserves verbruikt. Dat blijkt uit berekeningen van Bloomberg.

    De helft van deze daling komt voor rekening van Saoedi-Arabië, het land dat de daling van de olieprijs eind 2014 in gang heeft gezet door de oliekraan verder open te draaien. Dat heeft het land in totaal minstens $138 miljard aan oliedollars gekost, een kwart van haar totale valutareserve. Ook landen als Rusland, Algerije, Libië en Nigeria moesten een deel van hun dollarreserves gebruiken om de dalende opbrengst van olie op te vangen.

    oliedollars-weg

    $315 miljard aan oliedollars verdampt (Grafiek van Bloomberg)

    Lage olieprijs

    De olieprijs zakte in iets meer dan een jaar tijd van $100 naar $35 per vat. De grote olieproducerende landen als Saoedi-Arabië, Rusland en Iran willen de olieprijs niet langer kunstmatig hoog houden en zijn overgestapt op maximale productie. Daar hoort een veel lagere olieprijs bij, want de wereldwijde olieproductie is vandaag de dag veel groter dan het aanbod. Deze drie landen proberen met hun lagere productiekosten hun marktaandeel uit te breiden.

    Van oliedollars naar olie in euro?

    Een lage olieprijs betekent minder vraag naar dollars, want wereldwijd wordt het zwarte goud nog steeds in de Amerikaanse munt afgerekend. Het is nog maar de vraag of de dollarreserves van de olieproducerende landen weer terug komen op het oude niveau, want de opbrengsten zijn bij de huidige olieprijs veel lager. Ook is er al een verschuiving zichtbaar van de dollar naar de euro, want Iran heeft aangegeven olie in euro’s af te rekenen. En dat levert nu al resultaat op, want India koopt nu olie bij Iran in euro’s.

  • Olieprijs onderuit na mislukt OPEC overleg

    De olieprijs is afgelopen nacht met meer dan 5% gedaald, nadat bekend werd dat het topoverleg van olieproducerende landen op een mislukking was uitgelopen. Vertegenwoordigers van een groot aantal OPEC en niet-OPEC landen kwamen het afgelopen weekend in Doha, de hoofdstad van Qatar, bijeen om te praten over het maximaliseren van de olieproductie.

    Er lag een voorstel op tafel om de olieproductie te beperken tot het niveau van januari, een voorstel waar onder andere Rusland mee instemde. Ook Saudi-Arabië was bereid mee te werken, maar alleen als Iran dat ook zou doen. Maar Iran weigert haar productie te beperken, nu ze eindelijk verlost is van de Westerse sancties.

    iran-oil-teaser

    Iran doet niet mee

    Iran heeft de potentie om evenveel olie te produceren als Saoedi-Arabië, tegen vergelijkbaar lage kosten. Een akkoord zonder Iran is daarom zo goed als ondenkbaar. Het beperken van de olieproductie elders in de wereld zou in dat geval alleen voor Iran winst opleveren. Als Iran in staat is de olieproductie verder uit te breiden, dan is er eigenlijk geen effectief kartel meer mogelijk om de olieprijs kunstmatig hoog te houden. Een overvloedige productiecapaciteit bij een stagnerende economie betekent dat de olieprijs nog heel lang op een relatief laag niveau zal blijven.

    Olieprijs omlaag

    De stijging van de olieprijs van de afgelopen weken was voor een belangrijk deel gebaseerd op de verwachting van een gunstige uitkomst van het topoverleg van afgelopen weekend. Dat er geen akkoord gekomen is kwam voor veel handelaren kennelijk als een teleurstelling, want de prijs van een vat WTI olie zakte met 5% naar $38,35. De Brent olie staat op het moment van schrijven 4,8% lager op $41,03 per vat. Van dit soort percentages kijken we al niet meer op, want in de eerste twee maanden van dit jaar waren er meer dan 24 handelsdagen waarop de prijs meer dan 5% fluctueerde. In juni komen de olieproducerende landen opnieuw bijeen. Tot die tijd hoeven we waarschijnlijk geen hogere olieprijs meer te verwachten. Lees ook: https://twitter.com/Schuldensuehner/status/721912671583543296 https://twitter.com/Schuldensuehner/status/721801105970229248 https://twitter.com/WorthWray/status/721706907384172546

  • Deutsche Bank manipuleerde goud- en zilverprijs

    Deutsche Bank heeft een schikking getroffen voor het manipuleren van de zilverprijs, zo schrijft Reuters. Ook geeft de bank toe dat de goudprijs jarenlang door een klein groepje banken gemanipuleerd werd, waaronder Deutsche Bank. Daarmee krijgen zilverbeleggers eindelijk hun gelijk, nadat ze jaren door de Amerikaanse toezichthouder aan het lijntje gehouden werden. Ook opvallend is dat Deutsche Bank de aanklagers gaat helpen, door meer informatie te delen over andere banken die aangeklaagd zijn voor het manipuleren van de edelmetalen.

    In 2014 spande een groep zilverhandelaren een rechtszaak aan tegen Deutsche Bank, Bank of Nova Scotia en HSBC. Volgens de handelaren misbruikten deze banken hun machtspositie in de zilvermarkt, door posities in te nemen tijdens de fixing van de zilverprijs. De banken wisten van tevoren wat de zilverprijs zou gaan doen en konden op basis van die voorkennis oneerlijke winsten behalen ten koste van beleggers.

    Deutsche-Bank-1

    Deutsche Bank erkent manipulatie zilverprijs

    Deutsche Bank treft schikking

    Deutsche Bank is de eerste bank die bereid is een schikking te treffen met gedupeerde beleggers, waarmee ze zich in feite schuldig heeft verklaard aan het manipuleren van de zilverprijs. HSBC en Nova Scotia hebben dat nog niet gedaan en weigerden de pers van commentaar te voorzien. Toch ziet het er naar uit dat ook deze banken een schikking zullen treffen. Deutsche Bank heeft namelijk aangegeven de aanklagers te zullen helpen, door belastend bewijsmateriaal vrij te geven.

    hollandgold-logo

    Lees verder bij Hollandgold

  • China ziet explosieve toename slechte leningen

    Het aantal slechte leningen op de balans van Chinese banken is de afgelopen jaren explosief toegenomen, zo blijkt uit een nieuw rapport van de Australische centrale bank. Sinds 2010 groeide het totaalbedrag aan slechte leningen namelijk van 400 miljard naar meer dan 1,2 biljoen yuan. Ook valt op dat het bedrag aan slechte leningen steeds sneller lijkt toe te nemen.

    Men spreekt van een slechte lening als er een betalingsachterstand is van meer dan 90 dagen en als er een verhoogd risico is dat de schuld niet volledig afgelost zal worden. De schrikbarende toename van het aantal slechte leningen in China is het gevolg van een zwakkere groei van de wereldeconomie. Veel bedrijven in China zijn met schulden gefinancierd en zijn in de problemen gekomen door vraaguitval in binnen- en buitenland.

    china-npl-rising

    Schrikbarende toename slechte leningen in China (Bron: RBA)

    Groeivertraging China

    Vooral de zware industrie in China heeft te maken met overcapaciteit, waardoor fabrieken maar op halve kracht kunnen draaien. Daardoor komt er te weinig geld binnen om alle schuldeisers te kunnen betalen. Het is onvermijdelijk dat er vroeg of laat een afschrijving plaats moet vinden op deze slechte leningen.

    stock-down-chinaChinese bedrijven hebben niet alleen meer moeite om hun leningen te betalen, ook moeten ze steeds langer wachten voordat facturen betaald worden. Gemiddeld duurt het nu 83 dagen voordat facturen betaald worden. Ter vergelijking, in 2005 werden rekeningen gemiddeld binnen 50 dagen voldaan.

    Ook in China begint men de negatieve effecten te zien van een op schuld gedreven economische groei. Het is wachten tot de centrale bank ingrijpt en slechte leningen van Chinese banken overneemt, net zoals dat in 2005 en in 2008 gebeurde.

  • Deze bank verliest geen spaarders door negatieve rente

    Veel spaarders zeggen dat ze bij een negatieve rente hun spaargeld van de bank halen, maar in de praktijk blijkt dat amper te gebeuren. Sinds de Alternative Bank Schweiz vorig jaar november als eerste een negatieve spaarrente aankondigde kreeg ze er netto juist klanten bij. De gevreesde run op spaargeld bleef uit.

    In de eerste twee maanden na aankondiging van de negatieve rente verloor de Zwitserse bank 1.797 klanten, maar tegelijkertijd werden er 1.830 nieuwe bankrekeningen geopend. In januari had de bank dus 33 meer klanten dan in november, een positief verschil dat eind februari verder was opgelopen tot 59.

    Minder spaargeld

    Dat veel spaarders zijn blijven zitten heeft misschien ook wel te maken met de hoogte van de negatieve rente, want die is slechts 0,125%. Kennelijk vinden spaarders het toch teveel gedoe om bij deze boeterente al met geld te gaan schuiven. Misschien dat dat verandert als de rente langdurig laag blijft of meer negatief wordt.

    De negatieve rente heeft niet voor een daling van het aantal rekeninghouders gezorgd, maar wel voor een daling van het totaal beheerde spaarvermogen bij de Alternative Bank Schweiz. Sinds de aankondiging van de negatieve spaarrente daalde het totale spaartegoed van klanten met 54 miljoen Zwitserse franken, omgerekend een daling van 4%. Dat geld verschoof van de spaarrekening richting beleggingen, zo verklaarde de topman van de bank, Martin Rohner, tegenover de Wall Street Journal.

    Negatieve rente

    Verschillende centrale banken hanteren een negatieve rente voor het beheer van de tegoeden van de commerciële banken. Daardoor wordt het voor commerciële banken steeds duurder om reserves aan te houden. Willen zij hun winstgevendheid op peil houden, dan moeten die kosten aan de spaarder doorberekend worden. Daar hoort dus een lagere of zelfs negatieve spaarrente bij. Het is slechts een kwestie van tijd voordat meer banken het voorbeeld van deze Zwitserse bank volgen. Een week geleden liet Gerrit Zalm, topman van de ABN Amro, weten dat hij serieus rekening houdt met een toekomst waarin negatieve spaarrente de norm wordt.

    Alternative-Bank-Schweiz

    Spaarders reageren nauwelijks op negatieve rente bij Alternative Bank Schweiz