Goud noteert op het moment van schrijven een verlies van 0,25% op $1588,10 per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert goud een verlies van 0,24% op €1243,17 per toy ounce.
Zilver noteert op het moment van schrijven een verlies van 1,53% op $28,28 per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert zilver een verlies van 1,50% op €22,12 per troy ounce.
Goud deed het vandaag relatief gezien rustig aan, zilver noteerde daarentegen een fors verlies. Opvallend was dat beide edelmetalen wederom van de beurzen wegbewogen, die lieten vandaag namelijk groene cijfers zien. Aandelen lieten vandaag overwegend winst zien op de hoop dat Griekenland minder onzekere tijden tegemoet gaat. De leiders van de G8 lieten afgelopen weekend namelijk weten dat ze streven naar “een sterke eurozone waar waarvan Griekenland ook deel uitmaakt.”
Goud en zilver bewogen vandaag wederom weg van de beurzen. Het lijkt er steeds meer op dat beide edelmetalen terugkeren naar de status van veilige haven. Dit betekent over het algemeen dat goud en zilver negatief zullen reageren op positief monetair nieuws. Het is echter nog te vroeg om te deze conclusie met zekerheid te kunnen trekken. Zo waren er vandaag ook andere factoren die een negatief invloed hadden op de prijs van goud en zilver. Vandaag waren er volgens de Business Today handelaren actief op de goud en –zilvermarkt die de edelmetalen van de hand deden om snel winst te pakken na de grote sprongen die ze donderdag en vrijdag hadden gemaakt. Ook zijn er nog belangrijke technische analyses die niet in het voordeel spreken. Zo beweegt goud nog onder de dagelijkse trend van de afgelopen 11 weken, dit geldt ook voor zilver. Belangrijke weerstanden zijn voor goud en zilver respectievelijk $1600 en $29 per troy ounce, het zou voor beide edelmetalen een positief signaal zijn wanneer ze door deze niveaus heenbreken.
De euro/dollarkoer bleef vandaag vrijwel ongewijzigd, hierdoor zijn de verliezen nagenoeg even groot wanneer men de prijzen uitdrukt in euro’s en dollars. De prijs van ruwe olie steeg vandaag met 1%, dit is over het algemeen een positief signaal en zou het verlies van goud gematigd kunnen hebben vandaag.
Zuid-Afrika is niet meer de grootste goudproducent ter wereld (vierde grootste in 2011), maar levert nog altijd een aanzienlijke bijdrage aan het wereldwijde aanbod van nieuw gedolven goud. Het opgraven van goud wordt steeds kostbaarder, omdat er dieper gegraven moet worden en omdat de kwaliteit van het gouderts steeds slechter wordt. Daar komt nog eens bij dat de looneisen hoog zijn, want Reuters schrijft dat de werknemers in veel mijnen jaarlijks een procentuele loonsverhoging van dubbele cijfers eisen.
Afgezet tegen de stijgende productiekosten is de recente daling van de goudprijs ook bijzonder ongunstig voor de goudmijnen. Om ze wat meer lucht te geven heeft de Zuid-Afrikaanse regering nu besloten om het marginale belastingtarief te verlagen van 43 naar 34 procent. Voor Gold Fields, één van de grootste goudmijnen in Zuid-Afrika, betekent de belastingverlaging een besparing van omgerekend $120 miljoen over het eerste kwartaal van 2012. Een deel van de belastingverlaging compenseert de overheid met een verhoogde belasting op dividend, waardoor vooral investeerders getroffen worden. Deze komen trouwens voor een groot gedeelte uit het buitenland.
Overheid wil ook profiteren van winstmarge
Nick Holland, de directeur van Gold Fields, is niet te spreken op de lastenverzwaring die de regering ze de laatste tijd heeft opgelegd. “We betalen al ongeveer 300 miljoen rand aan royalty belastingen per jaar (ongeveer $36,14 miljoen). Nu komen er ook al voorstellen ter sprake om een milieubelasting te heffen van eveneens 300 miljoen rand. ''We kunnen niet veel meer hebben”, aldus Holland.
In de Zuid-Afrikaanse politiek gaan ondertussen ook al voorstellen rond om de winstbelasting voor mijnbouwbedrijven in eigen land extra te belasten, waardoor ze effectief bijna de helft van hun winst zullen afdragen aan de overheid. Voor aandeelhouders van de mijnbouwbedrijven in Zuid-Afrika heeft de nieuwe belastingverlaging zoals gezegd niet veel voordelen, omdat de maatregel samenvalt met een hogere dividendbelasting voor aandeelhouders.
Susan Shabangu, de Zuid-Afrikaanse minister van mijnbouw, verklaarde tegenover Reuters dat toekomstige veranderingen in het belastingstelsel erop gericht zullen zijn om de mijnbouwbedrijven concurrerend te houden. De mijnbouw vormt in Zuid-Afrika een belangrijke bron van werkgelegenheid en is daarmee ook belangrijk voor de economie van het Afrikaanse land. Reuters schrijft verder dat ook overheden in andere landen een graantje willen meepikken van de gestegen prijzen voor grondstoffen. Dat doen ze bijvoorbeeld door belastingen en de kosten van vergunningen te verhogen. In Ghana zijn de belastingen al verhoogd voor de mijnbouwbedrijven, terwijl de regering van Zimbabwe plannen heeft om buitenlandse mijnbouwbedrijven te dwingen om tenminste 51% van hun aandelen te verkopen aan investeerders uit Zimbabwe zelf.
Goud noteerde vrijdag een winst van1,13% op $1592,10 per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert goud een winst van 0,54% op €1241,94 per troy ounce.
Zilver noteerde vrijdag een winst van 2,39% op $28,72 per troy ounce. Uitgedrukt in euro’s noteert zilver een winst van 1,91% op €22,40 per troy ounce.
Zowel goud als zilver noteerden vrijdag forse winsten. Over de afgelopen week gezien noteert goud een winst van 0,5% terwijl zilver juist een verlies van 0,5% moest noteren. Net als donderdag bewogen beide edelmetalen weg van de beurzen.
Vrijwel alle inteationale beurzen noteerden vrijdag forse verliezen. Reden waren de toegenomen zorgen over de Griekse politieke crisis, problemen in de Spaanse bankensector en de teleurstellende beursgang van Facebook. De laatste maanden hebben goud en zilver zich sterk gedragen als risicovolle beleggingen en bewogen mee met de beurstrends. Donderdag en vrijdag gedroegen de edelmetalen zich weer als een “veilige haven” investering. De omslag lijkt nabij maar het is nog te vroeg om te concluderen dat die al definitief is. Volgens Marcus Grubb van het World Gold Council hebben “veel investeerders goud van de hand gedaan om zo winst te pakken en verliezen in het portfolio te compenseren”. Hij gaf tevens tegenover The Telegraph aan dat dit ook de laatste weken het geval was.
De euro steeg vrijdag tegenover de dollar ongeveer 0,5% in waarde. De zwakkere dollar is gunstig voor de prijzen van goud en zilver wanneer men die uitdrukt in dollars. Uitgedrukt in euro’s zijn winsten voor beide edelmetalen juist kleiner. De prijs van ruwe olie daalde vrijdag met bijna 1%, aangezien de prijzen van olie en edelmetalen over het algemeen een positief verband tonen is dit opvallend te noemen.
Dat goud en zilver weer van de beurzen weg bewogen en zodoende forse winsten hebben genoteerd over de afgelopen 2 dagen resulteert zich in positieve vooruitzichten. Dit blijkt ook uit de wekelijkse rondvraag van Kitco onder professionals uit de goud en –zilvermarkt. Van de 23 respondenten zien er 21 de prijs van goud omhoog gaan volgende week, 2 naar beneden en niemand is neutraal. “Technische indicators die in het voordeel van goud spreken zijn een vooame reden om er van uit te gaan dat de goudprijs de komende week zal stijgen.”
Crunch, Plunge, Tumble & Slump Van onze SNS-correspondent, dit keer met een inleiding die zeer tot onze verbeelding spreekt..
Er staan weer een hoop U's in de werkwoorden die de beweging van de aandelenbeurzen beschrijven. Tumble, plunge, slump, crunch. Daar valt vast wel een mooie rapsong van te maken. Gisteren kregen we een marktcommentaar binnen waarin een Credit Suisse analist werd aangehaald over de markt: “The market is like a strapless bra. Some are wondering what's keeping it up and others are hoping it will drop.” Dat zal een rapper vast ook wel kunnen waarderen.
Als vooaamste oorzaak van de bedroefde beurzen wordt de bankensituatie in Spanje genoemd. Moody heeft de rating van 16 Spaanse banken met één tot drie streepjes verlaagd. De meeste slaag kregen BBVA en Santander want die gingen van AA3 naar A3. Ook Bansto en Caixa hebben nu een A3 rating gekregen. Bankia is de dans ontsprongen want die is nu voor 45% in handen van de Spaanse overheid. ————– Citibank heeft een rapport uitgebracht waarin beschreven staat onder welke omstandigheden 10 jaar Bunds een negatieve rente zouden kunnen krijgen (1.4% doende; grafiek in bijlage). In kleinere landen zoals Zwitserland is men bekend met het fenomeen dat vluchtkapitaal de rente onder de nul kan drukken maar in Europees verband lijkt het zeer onwaarschijnlijk. Dat klopt ook wel, want uit het rapport blijkt dat een voorwaarde is dat de kans op het opbreken van de EMU 57% zou moeten zijn gecombineerd met de aanname dat de nieuwe Deutschmark 15% in waarde zou stijgen. We hebben het rapport niet, alleen de kegetallen. Hoe men uitgeknobbeld heeft dat er een 57% kans moet zijn op het uiteenvallen van de EMU is ons een raadsel, laat staan hoe dat te meten is, maar het lijkt ons inderdaad dat onder dergelijke omstandigheden (paniek dus) massaal bunds gekocht zullen worden, ongeacht het leesteken voor het rendementsgetal. ————– Vriend Jean-Claude Trichet laat van zich horen in de NY Times. Doelend op Griekenland stelt hij voor om Europolitici de macht te geven een soevereine staat failliet te verklaren en de fiscale macht naar zich toe te trekken. Briljant plan, laten we dan gelijk maar de Griekse eilanden wegslepen en voor onze kust leggen, dat lijkt ons eerlijk gezegd nog makkelijker. Neemt niet weg dat ook het IMF (Lagarde) nu openlijk spreekt over een mogelijke Grexit: “A Greek withdrawal is not ideal but we are technically prepared for it.” ————– De FT bericht dat JPMorgan's unit die $2Mrd verloor totaal $100Mrd aan “risky bonds” heeft, vooamelijk in de vorm van asset-backed leningen en gestructureerde producten. De totale portefeuille bedraagt 150 Mrd en is in de loop van 2009 opgebouwd. Afbouwen gaat niet zo makkelijk als opbouwen, en nu zeker niet. “They pretty much are the market” zegt een handelaar. Ja, behalve Facebook en Apple heeft niemand geld om zoiets te kopen. ————–
Ten aanzien van JP Morgan (waarover verderop nog véél méér) hebben we een linkje voor u in de aanbieding:
Het bericht over de uitspraken van Jean-Claude Trichet heb ik nog niet kunnen vinden, maar daar gaan we naar op zoek. Het is een bijzondere uitspraak en ik kan mij er iets bij voorstellen (zie mijn column van gisteren).
Griekenland Het wordt zo langzamerhand een electorale nachtmerrie: Griekenland. Ik word zo doodmoe van politici die dreigen alle ruiten in te gooien als zij hun zin niet krijgen en dergelijke dreigementen dienen uiteindelijk maar één belang: hun eigen belang. De leider van het linkse Syriza dreigt Europa dat Griekenland alle verplichtingen staakt wanneer hij zijn zin niet krijgt. Mijn probleem met dit soort uitspraken is wat er niet bij gezegd wordt: na mij de zondvloed!
Het is te triest voor woorden dat de Griekse politiek zo faalt. Oude partijen hebben de problemen veroorzaakt en zijn niet in staat orde op zaken te stellen en nieuwe partijen herhalen alle fouten die er te maken zijn. En het Griekse electoraat? Zij zien het grote gevaar niet in een compleet gebrek aan basale kennis, maar zoals altijd denken mensen de wijsheid in pacht te hebben. Het gevolg? Chaos. Mijn electorale zorgen worden weer eens zenuwslopend geïllustreerd.
Syriza stopt aflossingen, als Europa lenen stopt (RTL-Z)
En dat het in Griekenland echt slecht gaat, blijkt wel uit het volgende bericht uit het Financieele Dagblad.
Voor Griekse banken komen de verkiezingen te laat (FD)
Frankrijk Francois Hollande wint de presidentsverkiezingen met onhoudbare beloften en haalt alles uit de kast om Europa te laten opdraaien voor Franse groei. Althans, dat probeert hij. Hollande wil natuurlijk niet hetzelfde lot treffen als president Sarkozy: die won ook de verkiezingen met beloften die Sarko onmogelijk waar kon maken.
Ter geruststelling, Hollande speelt gevaarlijk spel op het allerhoogste politieke niveau en het addertje onder het gras dat er voor gaat zorgen dat hij niet in de opzet zal slagen is dat het fiscale begrotingspact (niet meer geld uitgeven dan je te besteden hebt) niet door alle eurolanden ondertekend hoeft te worden om toch van kracht te worden. Als de meerderheid van de eurolanden het verdrag ratificeert dan heeft Hollande zich er gewoon aan te houden.
In Duitsland werd er meteen gereageerd. Minister van Financiën Wolfgang Schaüble liet weten dat hij niet verwacht dat Frankrijk het begrotingspact zal schenden. Schaüble voegde hieraan toe dat hij verwacht dat de komende 12 tot 24 maanden de onrust op financiële markten in Europa zal wegebben.
Ik heb een idee waarom hij dat zegt. Dit lijkt me een leuke open vraag voor de pubquiz..
'Frankrijk zal begrotingspact respecteren' (NU.nl)
Media en bankruns?! Wat is er aan de hand: van waar alle aandacht plots voor een run op buitenlandse banken?
Toen Pieter Lakeman opriep tot een run op DSB heb ik zijn uitspraken verdedigd op basis van de vrijheid van meningsuiting: een dergelijke oproep mag niet strafbaar worden gesteld omdat het de vrijheid van meningsuiting op een hellend vlak plaatst. Dat neemt niet weg dat ik het oproepen tot een bankrun hoogst onverantwoordelijk vind en dat ik een dergelijke oproep te allen tijde zal afkeuren. Toen bijvoorbeeld de oud-topvoetballer Eric Cantona in Frankrijk tot een bankrun opriep heb ik er geen melding van gemaakt: het is compleet onverantwoord!
Wat schertst mijn verbazing: in twee dagen tijd berichten media over de kapitaalvlucht uit het Griekse en Spaanse bankwezen. En er zit wat mij betreft een bedenkelijke sensatiezucht in: wil men bijdragen aan een self-fulfilling prophecy?
Wat iedereen er ook persoonlijk van vindt, dit is een buitengewoon merkwaardige constatering. Terwijl media niets uitleggen over de aard van deze crisis en de gebreken van dit inteationale monetaire stelsel, zijn zij plotseling opvallend aanwezig als er sprake is van een kapitaalvlucht van spaarders uit banken in landen waar het toch al slecht gaat. Heel erg apart.
JP Morgan: “Battle Royale” JP Morgan heeft tenminste $2 miljard vergokt met een bizarre positie in de synthetische CDX-index IG9 genaamd. Dat is een index van uitgegeven credit default swaps van een groep bedrijven. De positie was erop gericht om via de CDX-index winst te nemen op CDSs van individuele bedrijven. Echter, die winst zou voor rekening komen voor hedge funds. Toen die hoorden hoe die winst door hun neus werd geboord door JP Morgan, trok men ten aanval en gaf JP Morgan een koekje (lees: een verlies) van eigen deeg: Battle Royale.
Althans, dit is zoals ik het begrijp en ik vind dat ik een voorbehoud moet maken: het zou ook net iets anders kunnen zitten.
Wat in ieder geval vaststaat is dat JP Morgan in tegenstelling tot wat Blythe Masters onlangs zei, wél voor eigen rekening speculeert. En met die speculatie heeft JP Morgan tenminste $2 miljard verlies geleden en volgens Business Insider is dat inmiddels opgelopen naar $3 miljard. De vergelijking met “Battle Royale” kan niet treffender zijn: ook Business Insider ziet JP Morgan voor aangeschoten wild voor hedge fondsen; het is slachttijd.
The JP Morgan trading loss that was $2 billion four days ago is now $3 billion, report Nelson Schwartz and Jessica Silver-Greenberg in the New York Times.
Why?
Because every hedge fund in the world knows JP Morgan is stuck in a position so big that it can't unwind it… and they're betting against it.
Dat is duidelijke taal. Nu zit ik de berichtgeving al de hele week te volgen om een samenvatting te kunnen maken en daarbij wil ik er toch één element uitlichten: 'clawbacks'. Clawbacks zijn teruggestorte bonussen en dat wordt gemotiveerd met het argument dat een bankier aantoonbaar heeft gefaald en derhalve de bonus moet terugbetalen.
En dan lees ik in hetzelfde bericht op Business Insider het volgende:
Can it claw back the massive bonuses it paid to those risk managers and traders in prior years? Nope.
The good news is that the taxpayer-subsidized Too-Big-To-Fail JP Morgan was expected to ea $6 billion this quarter. So it has only wiped out half of that profit so far. Another $3 billion to go…
Bloomberg schrijft daarentegen in een klassiek “hosanna” Wall Street artikel:
JPMorgan Chase & Co. (JPM), the biggest U.S. bank, will consider reclaiming incentive pay from employees including former Chief Investment Officer Ina Drew after her unit had a $2 billion trading loss, said two senior executives.
The lender can cancel stock awards or demand they be repaid if an employee “engages in conduct that causes material financial or reputational harm,” JPMorgan said in its annual proxy statement. The company will claw back pay if it’s appropriate, said one of the executives, who asked not to be identified because no decisions have been made.
Wat volgt is een artikel dat de lezer moet gerust stellen dat de Amerikaanse grootbanken zichzelf adequaat reguleren. Immers, alle banken hebben clawback-clausules ingevoerd. Dit is mijn inziens onjuist. Indien bankiers naar de rechter gaan om hun bonus te krijgen dan zal blijken dat er geen wettelijke gronden zijn om geld terug te halen. En mocht ik hierin ongelijk krijgen, dan is het nog vele malen belangrijker dat dit de aandacht afleid van waar het echt om draait: bankiers nemen nog steeds onverantwoorde risico's.
Anders gezegd: Clawbacks zijn een vorm van symptoombestrijding. Hosanna Wall Street!
JPMorgan Said to Consider Clawing Back Bonuses After Loss (Update 1) (Bloomberg)
And Now JP Morgan's $2 Billion Trading Loss Is Already $3 Billion (And Counting) (Business Insider)
En om deze media-spin nog iets meer te illustreren, vond ik een dergelijk spin ook in de berichtgeving bij CNBC/NY Times. De strekking van het artikel? De linkerarm van JP Morgan kocht CDX-verzekering van de rechterarm van JP Morgan zonder dat zij dat van elkaar wisten. De conclusie van het artikel? De slotalinea van het artikel:
The Strategic Income Opportunities Fund bought the insurance contracts through a number of banks, none of them directly from JPMorgan.
“There’s really effectively only one lesson other than the interesting irony,” said Douglas J. Elliott, a researcher at the Brookings Institution. “The lesson is that the asset management firms really do act like different bodies. They don’t share info. They don’t always have the view of the rest of the firm. That’s how we want it to be, and that’s how it was in this case.”
Men stelt dat de banken niet de intee “Chinese” muur illegaal hebben overgestoken. Dit ongelukkige ongeluk wordt uitgelegd als het bewijs dat de ene arm niet met de andere arm heeft samengespannen tegen de klanten van JP Morgan en voor de eigen winstrekening.
Dit kan onmogelijk opgemaakt worden uit dit gegeven. Wat mij betreft valt dit onder de categorie 'vriendendienst' en is dit een preventieve manier van 'damage control'. Waarom? Nou, JP Morgan heeft met de collega grootbanken een lobby lopen die de hervormingen omtrent toezicht en handhaving zo veel mogelijk tegen te houden.
As One JPMorgan Trader Sold Risky Contracts, Another One Bought Them (CNBC)
Overigens, het Financieele Dagblad bericht dat beleggers JP Morgan nu gaan dagen. Die gaan hun verlies verhalen op JP Morgan. Als je aandelen JPM hebt, tja.. dat hoefde niet.
Goldman Sachs plat op zijn muil! En dan die andere bank: Goldman Sachs. Dit is eigenlijk te bizar voor woorden of zoals Matt Taibbi in zijn openingszin schrijft: It doesn’t happen often, but sometimes God smiles on us. Inderdaad, als god echt bestaat dan heeft hij het lot van Goldman Sachs waarschijnlijk met een schaterlach geholpen.
Wat is het geval? Goldman heeft nogal wat rechtszaken lopen en één daarvan is aangespannen door Overstock.com. Goldman zou het aandeel illegaal via naked short selling verkocht hebben dan wel ter beschikking hebben gesteld tegen een premie aan hedge funds zodat zij dit aandeel 'naakt' (zonder het aandeel daadwerkelijk te hebben) verkocht hebben op de beurs. U snapt dat als er aandelen die men niet heeft verkocht worden op de beurs er sprake is van synthetische manipulatie.
Sommige aandelen staan het niet toe om verkocht te worden omdat de houders van aandelen een premie vragen van soms wel tot 30% van de aandelenkoers. Hedge fondsen en banken weten dat zij een aandeel vrijwel niet tot 30% kunnen 'crashen' en willen die premie niet betalen. Als alteatief worden dan naakt aandelen verkocht worden zodat de aandelenkoers omlaag gaat en men er toch aan kan verdienen. Eén probleem: dit is strafbaar.
Welnu, de betrokken banken waaronder Goldman Sachs ontkennen dat zij dit hebben gedaan ondanks de aantijgingen van Overstock.com. De banken hebben peperdure advocaten ingeschakeld om te voorkomen dat intee e-mails terecht zouden komen in publiek toegankelijke juridische registers zodat de intee correspondentie niet tegen de banken gebruikt kan worden. Dat doen banken bijvoorbeeld omdat er letterlijk schuldbekentenissen te lezen zijn en dat men letterlijk schrijven dat zij aan naked short-selling doen. Matt Taibbi legt het zoals gebruikelijk messcherp uit. Een teaser uit een wederom fantastisch artikel:
In this case, that resulted in absurdities like the following disclosure in this document, in which a Goldman executive admits in a 2006 email that just a little bit too much trading in Overstock was going on: “Two months ago 107% of the floating was short!”
In other words, 107% of all Overstock shares available for trade were short – a physical impossibility, unless someone was somehow creating artificial supply in the stock.
Goldman clearly knew there was a discrepancy between what it was telling regulators, and what it was actually doing. “We have to be careful not to link locates to fails [because] we have told the regulators we can’t,” one executive is quoted as saying, in the document.
Accidentally Released – and Incredibly Embarrassing – Documents Show How Goldman et al Engaged in 'Naked Short Selling' (Matt Taibbi; Rolling Stone)
Overigens. Het is zo jammer dat Goldman al haar integriteit heeft verloren en dat de bank elke vorm van ethiek door de WC heeft gespoeld. Er werken ook hele slimme mensen die geweldige analyses schrijven. Dat blijkt wel uit de analyse van Goldman Sachs die Zero Hedge plaatste. Als nerd kan ik dit soort analyses erg waarderen:
Step Aside Business Cycle: Presenting The Business Swirl (Goldman Sachs; Zero Hedge)
MF Global: waarom zit Jon Corzine niet achter tralies? En dan zijn we nog niet helemaal klaar met de dubbele juridische standaard in de Verenigde Staten. Ben je politiek goed 'genetwerkt' dan heb je een vrijbrief om de Amerikaanse samenleving op te lichten. Dat is de scherp geformuleerde mening van Sydney Williams. Zijn column verscheen bij de Daily Reckoning onder de veelzeggende titel hoe het met Jon Corzine is. Waarom Corzine nog niet voor de rechter is gesleept is een prangende vraag waar president Obama ongetwijfeld nooit antwoord op zal geven. Immers, politieke vrienden die ook nog eens geld voor je hebben ingezameld bescherm je tegen vervolging.
Eén zin licht ik eruit en wel omdat ik me nogal eenzaam voel als ik over de juridische desintegratie in de VS schrijf: Democracy is based on property rights and the rule of law. When property is not protected, the law is meaningless.
Must read!! Ik geef u alleen de auteur en de titel. De auteur: ambassadeur M. K. Bhadrakumar, een carrière diplomaat van India die gewerkt heeft in de Sovjet Unie, Zuid-Korea, Sri Lanka, Duitsland, Afghanistan, Pakistan, Uzbekistan, Koeweit en Turkije.
Hoe werkt geopolitiek in de praktijk? Nogmaals: must read over het geopolitieke knikkerspel op het allerhoogste regeringsniveau met betrekking tot de overheden van Iran, India, de VS en die in het Midden-Oosten.
Analyses over goud In India wordt de roep steeds luider om goudgedekte staatsobligaties uit te geven. Dit is een hele belangrijke stap! Mineweb schrijft:
While India's apex bank, the Reserve Bank of India, is considering the idea of issuing govement gold bonds to attract dollar inflows from Non Resident Indians and to help stabilise the rupee which has slipped to a record low, the govement is also said to be deliberating gold bonds for infrastructure companies.
“The idea is to throttle gold imports, but this alteative investment avenue will help savings-challenged Indian consumers with pretty much the same attributes of positive real rates of retu while keeping risk to the minimum,'' said an investment banker.
Het idee achter deze ontwikkeling is simpel. Indiërs willen de zekerheid van goud en kunnen die in eigen land niet anders vinden dan het fysieke bezit. Dat fysieke goud moet geïmporteerd worden en daardoor ontstaat een tekort op de handelsbalans. Om dit te voorkomen kan de Indiase overheid goudgedekte obligaties uitgeven zodat het aanbod van goud vergroot wordt zodat de grote vraag wordt opgevangen zonder dat de handelsbalans schade oploopt en de Indiase roepie in waarde daalt en de inflatie via de importkanalen oploopt.
Lees verder: Yesterday's Top Story: Calls for Indian gold bonds grow louder (Mineweb)
In Duitsland staat de officiële goudreserve ter discussie, Spiegel bericht. Eén zin die me opviel. Spiegel noemt de officiële goudreserve 'theoretisch eigendom van de Duitse bevolking'. Dat is wel een bizarre omschrijving. Maar natuurlijk behoort de officiële Duitse goudreserve de Duitsers toe; wie anders? De broekzakken van bankiers en politici?
Checking the Vaults: Germans Fret about Their Foreign Gold Reserves (Spiegel)
Goud en backwardation. Keith Weiner promoveert onder Antal Fekete en dat is te merken. Weiner treedt in de voetsporen van zijn leermeester en constateert wat Fekete in 2008 al opmerkte: goud verkeert wederom in backwardation. En niet alleen goud, ook zilver en dat was in 2008 niet het geval. Dit is erg opmerkelijk en prachtig in grafiek weergegeven door Weiner!
Guest Post: Backwardation In Gold And Silver (Keith Weiner; Zero Hedge)
Deze analyse mag ik u niet onthouden, de titel zegt genoeg:
Brodsky and Quaintance: Central banks aim to redistribute gold and push it way up (GATA)
Einde dollar en de opvolger is de SDR? Een aantal maanden terug ergerde ik mij kapot aan een analyse van Brandon Smith van Alt-Market die op Zero Hedge verscheen. Hij gaf toen genadeloos af op de ECB omdat de ECB geen verliezen nam op de gekochte Griekse staatsobligaties.
Mijn ergeis zat hem toen in het feit dat hij volledig voorbij ging aan de betekenis indien de ECB dat verlies wel genomen zou hebben. Dat zou namelijk betekenen dat de ECB een gedeelte van de Griekse schuld gemonetiseerd zou hebben. Dat zou het equivalent van geldpersfinanciering zijn van de Griekse overheidsschuld. De ECB zou in dat geval gefailleerd hebben op haar sociale contract dat zij met u en mij heeft. Hij stelde met zoveel woorden dat de ECB 'evil' is omdat Amerikaanse speculanten wel de dupe zijn en de ECB niet. Maar vooral niet zeggen dat de ECB kiest om zich aan haar statuten te houden en op die wijze de Europese burger niet opzadelt met de verliezen veroorzaakt door politici en bankiers.
Welnu, diezelfde Brandon Smith verklaart de dollar overleden en splijt daaa een bizarre conclusie in de maag van zijn lezer: de SDR wordt volgens hem de onvermijdelijke nieuwe wereldreservemunt. Of we dat nu willen of niet; het zijn de “powers that be” die hun “nwo” agenda er doorheen drukken.
Een zeldzaam bizarre gedachtengang die met de werkelijkheid niets te maken heeft. Kennelijk denkt hij dat Europa, China, Rusland, India, Brazilië, Zuid-Afrika het de Verenigde Staten zullen blijven toestaan om via de achterdeur – het IMF – nog meer te gaan printen?
De SDR, ja ja, “funny money indeed!”
Guest Post: How The U.S. Dollar Will Be Replaced (Brandon Smith; Zero Hedge)
Gelukkig wordt er ook op Zero Hedge doorheen geprikt en in dit geval door het acroniem “Spitzer” (een verwijzing naar de voormalig openbaar aanklager van New York, Elliot Spitzer). Hij reageert op het artikel met een verwijzing naar het volgende artikel dat de juiste verbanden en legt goud aan de hand van zeer ongebruikelijke grafieken uit. Prachtig mooi gedaan.
In ander nieuws Eerlijkheidshalve wil ik bekennen dat ik gisteren en vandaag mij een aantal keren in mijn arm heb zitten knijpen: wat gebeurt er verschrikkelijk veel. Bovendien zijn er een aantal enorm belangrijke ontwikkelingen gaande. Nog een laatste overzichtje:
Geen QE3? Het is een kwestie van tijd..
Fed minutes: More members open to stimulus measures (USA Today)
De laatste update over de verliezen van JP Morgan. Klasse werk van FT Alphaville!
[JPM Whale-Watching Tour] The high yield tranche piece (FT Alphaville)
En nog één van een aantal dagen geleden:
The mysteriously falling US trading volumes (FT Alphaville)
Tot slot.
Het kost me heel erg veel moeite om iets luchtigs te vinden en dus kies ik maar iets dat mij al jaren fascineert: Mandelbrot fractals. Chaos theorie maar dan in een prachtig mooi filmpje..
En indien u zich afvraagt wat economie met chaos theorie te maken heeft? Op volgende link vind u het interview met de inmiddels overleden peetvader van chaos theory Benoit Mandelbrot (Financial Times uit 2009). Hij legt de relevantie van chaos theorie voor het economisch domein uit. (Heeft u meteen een idee in welke materie ik mij van tijd tot tijd in verdiep..).
Goud noteerde gisteren een winst van 2,5% en eindigde de dag op $1574,90 per troy ounce.
Zilver noteerde gisteren een winst van 3% en eindigde donderdag op $28,02 per troy ounce.
Ook al was het gisteren Hemelvaartsdag en lagen de verhandelde volumes op de beurzen volgens ingewijden laag, een rustige dag was het zeker niet. Vrijwel alle inteationale beurzen toonden rode cijfers met verliezen van 1% of meer. Aangezien de goud en –zilverprijs de afgelopen maanden sterk met het sentiment van de beurzen meebewegen, was het te verwachten dat beide edelmetalen een fors verlies zouden tonen. Maar niks was minder waar en goud en zilver kenden gisteren hen grootste dagelijkse stijging sinds januari.
Het sentiment op de beursvloer is deze week zeer negatief door de toenemende onzekerheid over Griekenland en de eventuele exit van het land uit de euro. Tevens steeg de rente op Spaanse staatsleningen gisteren boven de kritieke 6%. De beurzen kregen het donderdag nog zwaarder te voorduren toen bekend werd dat een samengesteld aantal macro-economische cijfers uit de VS voor het eerst in 7 maanden gedaald was. Het laatst genoemde hint eventueel op een derde ronde van monetaire verruiming om zo de Amerikaanse economie verder te stimuleren. Tevens werd woensdagavond laat een verklaring vrijgegeven over de FOMC vergadering van april. Hierin komt naar voren dat een aantal leden van het hoogste orgaan van de Fed een nieuwe stimulans niet uitsluit wanneer de economie kwakkelend blijft. Signalen voor een nieuwe ronde monetaire verruiming worden steeds sterker, dit is gunstig voor de prijzen van goud en zilver. De edelmetalen krijgen zodoende een deel van de status als veilige haven terug. Ook vandaag duiken de beurzen weer de rode cijfers in, terwijl goud en zilver forse plussen noteren. Het is echter nog te vroeg om te concluderen dat goud en zilver hen oude status heroverd hebben.
Gisteren spraken de technische analyses ook in het voordeel van de edelmetalen. Zo hield goud goed stand rond het laagste niveau van december vorig jaar rond de $1520 per troy ounce. Tevens was het edelmetaal technisch gezien “over-verkocht”. Woensdag stond de Relative Strength Index van goud op 22, een markt met een RSI van 30 of minder wordt gezien als “over-verkocht”. Gisteren steeg de index naar 37.
De vraag naar goud was in het eerste kwartaal van dit jaar in lijn met de afgelopen acht kwartalen, maar was wel 5% lager dan tijdens het eerste kwartaal van 2011. Volgens de World Gold Council is deze daling toe te schrijven aan een lagere vraag naar goud voor juwelen en vanuit de technologiesector, een daling die niet volledig gecompenseerd kon worden door de stijgende vraag naar goud als beleggingsobject. Door de hogere gemiddelde goudprijs ten opzichte van een jaar eerder (+22%) was de totale waarde van de handel in goud wel veel hoger, zo schrijft de World Gold Council. De totale waarde van $59,7 miljard in eerste kwartaal van 2012 lag slechts 11% onder het record van het derde kwartaal van 2011, toen de totale goudvraag met de recordprijzen in augustus een waarde van $67,1 miljard vertegenwoordigde.
Beleggingsgoud
De enige sector in de goudmarkt die het eerste kwartaal van 2012 ook in volume groter was dan een jaar eerder was die van beleggingsgoud. Vooral de verschillende ETF’s in goud eisten meer edelmetaal op, terwijl de vraag naar munten en baren wat achter bleef bij de sterke vraag in het eerste kwartaal van 2011. Destijds zorgden de onrust in het Midden-Oosten en de Europese schuldencrisis voor een hogere vraag naar gouden munten en baren.
In het eerste kwartaal van dit jaar was de vraag naar beleggingsgoud 13% hoger dan vorig jaar, namelijk 389,3 metrische ton. Met de hogere prijzen voor goud gingen er uiteindelijk omgerekend 38% meer dollars naar goudbeleggingen dan in het eerste kwartaal van een jaar geleden. De stijging kwam voor rekening van de goud ETF’s en imitatie- en verzamelmunten. De vraag naar de zogeheten ‘bullion’ munten en baren met de laagste premium boven de spotprijs bleef wat achter. Over de langere termijn gezien was de vraag naar gouden baren en munten echter ook in het eerste kwartaal van 2012 robuust, met respectievelijk 260 en 51,3 metrische ton.
Vooral alteatieve ETF’s profiteren van toenemende belangstelling beleggers
De goud ETF’s zagen in het eerste kwartaal van dit jaar een instroom van in totaal 51,4 metrische ton (omgerekend $2,8 miljard). Dit is in contract met het eerste kwartaal van vorig jaar, toen de goud ETF’s netto een uitstroom zagen van 62,1 metrische ton goud. Vooral in januari en februari werd er veel goud toegevoegd aan deze exchange-traded funds, die hun waarde ontlenen aan het fysieke edelmetaal dat ze in beheer hebben voor aandeelhouders.
De World Gold Council schrijft dat de vraag naar reguliere gouden baren en munten met 337,9 metrische ton 17% lager was dan een jaar eerder. Maar door de gestegen goudprijs werden er wel 2% meer aan uitgegeven, uitgedrukt in Amerikaanse dollars. De daling van de vraag naar munten en baren lijkt zorgelijk, maar volgens de World Gold Council wordt deze trend vertekend door de uitzonderlijk hoge volumes in het eerste kwartaal van 2011.
In India was de vraag naar beleggingsgoud in de vorm van munten en baren maar liefst 46% lager dan een jaar eerder, namelijk 55,6 metrische ton. Ook hier geven de cijfers een ietwat vertekend beeld, omdat een groot gedeelte van de daling is toe te schrijven aan voorraadafbouw bij goudhandelaren. Gegeven de onzekerheden omtrent hogere belastingen en importheffing op goud in India zijn de handelaren vooralsnog terughoudend geweest met het aanvullen van de voorraden, zo schrijft de World Gold Council. De verkoop van gouden munten in India bleef sterk, wat duidelijk maakt dat de Indiase huishoudens nog steeds goud willen kopen. Door de ontwikkeling van de goudprijs en de zwakke roepie wordt de vraag naar beleggingsgoud wel wat gedrukt, vooral bij de grotere beleggers en beleggingsfondsen. Die bleven vooral aan de zijlijn staan en namen in sommige gevallen hun winst met de verwachting om in de toekomst goedkoper in te kunnen kopen.
In China steeg de vraag naar beleggingsgoud met 13% van jaar-op-jaar tot een niveau van 98,6 metrische ton. Het Chinese nieuwjaar en de promotie van speciale verzamelmunten door bedrijven en banken droeg ook bij aan het hogere volume. Daaaast is ook de verwachte prijsinflatie onder veel beleggers een reden om meer goud te kopen. Hoe de vraag naar beleggingsgoud in China zich zal ontwikkelen zal afhankelijk zijn van de koersontwikkeling van goud, maar daaaast zal ook de prestatie van alteatieve beleggingen zoals aandelen en vastgoed worden meegenomen in de afweging van beleggers.
In de rest van Azië werd ook overwegend meer goud gekocht met een beleggingsmotief, met uitzondering van Thailand. Daar was de vraag 29% lager dan vorig jaar met een totaal volume van 20,8 metrische ton. Op de langere termijn bezien is de vraag ook in Thailand behoorlijk gestegen, want in de periode van begin 2003 tot en met eind 2007 werd er per kwartaal gemiddeld slechts 3,1 metrische ton goud gekocht door beleggers.In het Midden-Oosten was de vraag naar goud als belegging ook groter, terwijl in Turkije de vraag juist wat zakte ten opzichte van begin 2011. Maar uitgedrukt in de Turkse valuta vertegenwoordigde het lagere volume aan goud toch nog een stijging van 22% ten opzichte van een jaar eerder.
In de VS was de vraag naar gouden baren en munten met 13,6 metrische ton 32% lager dan een jaar eerder, omdat beleggers gemiddeld minder interesse toonden voor het edelmetaal. Daaaast waren er volgens de World Gold Council winstnemingen van beleggers die het goud al een aantal jaar in de portefeuille hebben. Ook in Europa was de vraag naar beleggingsgoud overwegend lager dan een jaar eerder. De World Gold Council beschrijft een stapsgewijze verandering, waarbij de vraag naar goud door beleggers sinds de val van Lehman Brothers wel behoorlijk is gestegen, maar sindsdien is gestabiliseerd op dat hogere niveau. In Duitsland was de vraag naar goud met 21,3 metrische ton 44% zwakker dan in het eerste kwartaal van vorig jaar. Omgerekend naar euro’s is dat nog minder dan €1 miljard, een fractie vergeleken bij de bedragen die rond gaan in de aandelen- en obligatiemarkt. Het is ook opvallend dat de vraag naar goud van beleggers in Duitsland de helft hoger is dan van beleggers in de VS, terwijl laatstgenoemde land bijna vier keer zoveel inwoners heeft.
Europese vraag naar beleggingsgoud in segmenten
Juwelen
De vraag naar goud voor juwelen was met 519,8 metrische ton 6% lager dan een jaar geleden, maar in de context van een gemiddeld 22% hogere goudprijs kan de vraag nog steeds sterk genoemd worden. Doordat de prijsstijging van goud groter was dan de volumedaling kwam de totale waarde van de goudvraag voor juwelen uit op een recordhoogte van $28,3 miljard. De zwakte in deze markt kwam vooral uit India, een aantal landen in het Midden-Oosten en Europa, terwijl de vraag juist sterker was in China, Rusland en Egypte.
In India speelden verschillende factoren mee, zoals extra belastingen en importheffingen op goud en de zwakkere roepie, waardoor goud voor de Indiase bevolking naar verhouding relatief duur was. Een extra belasting was voor veel juweliers aanleiding om in staking te gaan, wat ook zijn bijdrage heeft geleverd aan het lagere volume van verkochte sieraden. De overheid kwam onlangs op deze nieuwe belastingmaatregel terug, waaa de staking beëindigd werd. In totaal werd er in India voor 152 metrische ton aan goud verkocht in het eerste kwartaal van 2012, een 19% daling jaar-op-jaar.
Goudmarkt voor juwelen is gigantisch in China en India
China domineerde de markt van gouden juwelen, want daar groeide de vraag in het eerste kwartaal van dit jaar tot een totaal van 156,6 metrische ton. Dat is een toename van 8% ten opzichte van een jaar eerder, waardoor China nu ongeveer 30% van de wereldwijde vraag naar goud voor juwelen voor haar rekening neemt. Stijgende inkomens en festiviteiten omtrent het Chinese nieuwjaar zorgden voor extra vraag naar goud. Opvallend detail: de vraag naar 24-karaats goud nam toe, terwijl 18-karaat goud minder populair werd.
In de kleinere goudmarkten zakten de vraag naar goud voor juwelen ook weg, met als uitzondering Taiwan. Daar werd een 9% toename geregistreerd in de behoefte aan goud voor het maken van juwelen. Ook hier zag het segment van 24-karaat goud de sterkste groei. In landen als Hong Kong, Vietnam, Thailand, Indonesië, Zuid-Korea, Saoedi-Arabie, Dubai en Turkije nam de vraag naar goud voor juwelen over het eerste kwartaal van dit jaar af met percentages in een bandbreedte van 6% tot en met 17%.
Tenslotte schrijft de World Gold Council over de sterk gestegen vraag vanuit Rusland, waar 28% meer goud werd gebruikt voor het maken van sieraden. Het totale volume kwam daarbij uit op 20,4 metrische ton. In Italie werd 14% minder goud gebruikt voor het maken van juwelen, een gevolg van de slechte economische situatie in het land en de lastenverzwaringen die de nieuwe regering onder leiding van Monti heeft doorgevoerd.
Ontwikkeling vraag naar goud voor sieraden in verschillende landen
Technologiesector
In het eerste kwartaal van dit jaar werd er 107,7 metrische ton goud gebruikt in de technologiesector, een daling van 7% ten opzichte van een jaar eerder. De vraag naar goud voor elektronica was in deze markt de grootste component met 75,4 ton, maar ook hier was een daling zichtbaar door een afnemende vraag en door overschakeling op alteatieve geleiders. Toch zijn er binnen de technologiesector nog sterke markten te vinden, want smartphones, tablets en solid-state drives worden nog steeds goed verkocht. In de tandheelkundige sector en voor overige industriële toepassingen werd respectievelijk 7% en 8% minder goud gebruikt ten opzichte van een jaar eerder.
Goudvraag vanuit technologiesector
Centrale banken
In het eerste kwartaal van 2012 waren centrale banken opnieuw netto kopers van goud, want er werd voor 80,8 metrische ton aan goud aan de reserves toegevoegd. Vooral in maart werd er veel goud gekochten, zie ook onze eerdere berichtgeving over goudaankopen van onder meer Rusland en Mexico. In maart was het prijsniveau gemiddeld een stuk lager dan in januari en februari, waardoor het doen van grote aankopen aantrekkelijker werd voor centrale banken. Rusland en Mexico kochten in maart voor respectievelijk 16,8 en 16,5 metrische ton aan goud, maar ook tal van andere landen voegde wat goud aan hun reserves toe. Opvallend is de strategie van Kazachstan, want de centrale bank van dit land heeft aangegeven al het goud te kopen wat de komende twee a drie jaar in eigen land uit de de grond komt. Verkopen van goud door centrale banken waren er vrijwel niet, waaruit blijkt dat ook centrale banken rekening houden met hogere goudprijzen in de toekomst.
Aanbod van goud
In het rapport van de World Gold Council wordt verder beschreven dat de totale mijnbouwproductie van jaar op jaar met 5% was gestegen, maar dat er na correctie voor dalende verkopen van reserves bij producenten netto maar 2% meer mijnbouwproductie beschikbaar was voor de markt. Het aanbod van goud via recycling nam met 11% toe tot 391,5 metrische ton. De geïndustrialiseerde landen vertegenwoordigen ongeveer een derde van het aanbod van gerecycled goud, maar dit aanbod lijkt steeds meer op te drogen. Vooral in Europa begint het aanbod van ‘sloopgoud’ af te vlakken, met uitzondering van Frankrijk. Daar werd nog wel veel meer 18-karaat goud omgesmolten.
Goudaanbod per kwartaal vanaf 2009
Turkije
In deze editie van de World Gold Council rapport is er speciale aandacht voor de goudmarkt in Turkije. In acht pagina’s en onderbouwd met tal van grafieken worden de ontwikkelingen op deze belangrijke goudmarkt beschreven. Hier volgt een korte samenvatting van wat de World Gold Council schrijft over Turkije.
Turkije is op het moment van schrijven het vijfde land op rij als het gaat om de vraag naar goud voor sieraden, met een vraag van 63,8 metrische ton. Ook zijn Turken fanatiek als het gaat om het beleggen in goud, want met een beleggersvraag van 72,9 metrische ton neemt het land de achtste positie in op de wereldranglijst. De export van juwelen droeg vorig jaar voor bijna $1,8 miljard bij aan de handelsbalans van het land. Naar schatting van de World Gold Council bezitten Turken gezamenlijk voor bijna 5000 ton aan privé goud, in de vorm van sieraden, munten, baartjes en andere oamenten en accessoires. Al voor de grote uitbraak van de financiële crisis in 2008 kochten de Turken al veel goud, zelfs meer dan nu het geval is. Door de crisis werd ook Turkije geraakt, omdat het land veel goederen exporteert naar de Europese markt. De Europese schuldencrisis drukt op die manier ook een beetje op de Turkse economie, waardoor er minder goud werd gekocht.
Sinds 2010 zitten de goudverkopen in Turkije weer stevig in de lift, met als opvallende trend de verschuiving van gouden sieraden naar beleggingsgoud. Zoals op de tweede grafiek hieronder te zien is was de vraag naar beleggingsgoud van 2002 tot en met 2009 maar 20 tot 30% van de totale vraag naar goud. In 2010 en 2011 begon dat te verschuiven, want inmiddels is 51% van het goud dat Turken kopen aan te merken als beleggingsgoud, meer dan de hoeveelheid edelmetaal die zijn weg vindt naar sieraden.
Vraag naar goud klimt weer uit het dal van 2009 en 2010
Steeds meer goud gekocht als belegging
Ook in de Turkse maatschappij wordt het beleggen in goud steeds populairder, getuige de komst van verschillende soorten goudrekeningen die men via de bank kan afsluiten en de mogelijkheid om kleine goudbaartjes te ‘pinnen’ bij speciale goudautomaten. Ook tonen Turken steeds meer voorkeur voor gouden sieraden met een hogere zuiverheid van 18 of 22 karaat, ten kosten van de goedkopere 8 en 14 karaats sieraden. De gedachte daar achter is dat sieraden met een hogere zuiverheid meer in waarde stijgen dan de sieraden met een lager goudgehalte. Om de prijzen te drukken worden de sieraden vaak wel lichter gemaakt, zodat er effectief minder goud in zit.
De toegenomen belangstelling van beleggers zien we ook terug in onderstaande grafiek, waarop te zien is dat vooral de verkoop van goudbaren in de ligt zit. Verder valt op dat de het aanbod van goud in Turkije voor een heel groot gedeelte komt uit recycling van oud goud (zie de laatste grafiek). Tenslotte wijst de World Gold Council op de aankoop van goud door de Turkse centrale bank in 2011. Toen werd de goudreserve in één klap met meer dan de helft aangevuld tot bijna 200 metrische ton.
Vooral de vraag naar goudbaartjes neemt snel toe in Turkije, munten op hoogste niveau sinds jaren
Een herintroductie van de drachme zou op meerdere manieren gedaan kunnen worden. De belangrijkste twee betreffen enerzijds een volledige herinvoering van de drachme en anderzijds een gedeeltelijk herinvoering van de drachme naast de euro. Bij die laatste zouden drachmen als complementaire munt aan Grieken ter beschikking komen, maar blijft de euro naast de drachme bestaan.
Buitenlandse schulden zullen grotendeels in euro's blijven luiden terwijl Griekse spaartegoeden geconverteerd zullen worden van euro's naar drachmen. Dat geschiedt dan wel op basis van een drastisch lagere wisselkoers ten opzichte van de euro. In plaats van harde euro's zouden de Grieken een boterzachte drachme krijgen. Een drachme waarvan men hoopt dat die de Griekse economie er bovenop kan helpen, ook al bestaat daar geen enkele garantie voor.
Hoe dan ook geldt dat de factor arbeid via een opgelegde interventie in kostprijs verlaagd zal moeten worden. Dat is misschien niet leuk, maar het is de enige manier om er weer bovenop te komen. Een devaluatie via de herinvoering van de drachme maakt dat met een pennestrook mogelijk. In de huidige situatie zou het alteatief zijn om over de gehele linie te snijden in Griekse salarissen. En daar steken vakbonden en het electoraat een stokje voor want met minder salaris denkt men ook ècht minder te krijgen. Het gevolg is niet alleen dat de werkloosheid toeneemt, maar belangrijker, de vooruitzichten op de creatie nieuwe banen verminderen.
Met een mogelijke herinvoering van de drachme gebeurt er in feite niets anders. Hoe je dit ook wendt of keert, de koopkracht van de Grieken gaat omlaag; de vraag is alleen hoe? Voor Grieken kan het niet genoeg benadrukt worden dat een devaluatie een drastische vorm is van monetaire inflatie: het is in feite niets anders dan een “extee (hyper)inflatie” van de munt. In eigen land merk men dit aan de hand van geïmporteerde goederen die in drachme gemeten drastisch omhoog zullen gaan. Zo hoog dat het salaris het niet toelaat om bijvoorbeeld een nieuwe wasmachine te kopen: dat kost ook werkgelegenheid.
De Griekse salarissen zullen naar verloop van tijd nominaal wel verhoogd worden, maar men moet bedenken dat zo'n verhoging al snel een sigaar uit eigen doos zal blijken te zijn. Voor overheden is een devaluatie van de valuta namelijk een beproefde methode om economische schoktherapie toe te passen. Zoiets kan vrijwel niet zonder een vorm van financiële repressie en beperkingen aan kapitaal gepaard gaan. Wat men “links” niet belast, wordt “rechts” via monetaire inflatie afgepakt; ondanks nominaal hogere salarissen. Want die zal de Grieken verblinden voor de gevolgen van een dergelijk beleid. Die komt altijd als een boemerang terug in de vorm van een lagere koopkracht. Anders gezegd, de ogenschijnlijk geboekte vooruitgang wordt er elke keer mee teruggeworpen.
De Grieken halen door de ontstane situatie hun geld van de bank: die euro is zo gek nog niet! Men snapt in ieder geval dat de euro een munt is die de eigen Griekse overheid niet kan misbruiken. En geef de Grieken eens ongelijk!
Ik betwijfel of de herinvoering van de drachme een oplossing is voor Griekenland. Het koopt de Griekse overheid misschien wat tijd, maar belangrijker, het verschaft die Griekse overheid een instrument om haar eigen bevolking op een andere wijze bij de neus te nemen. Want wie zegt dat de Griekse overheid niet terugvalt in oude en slechte gewoonten en in een toekomst de drachme opnieuw zal devalueren? Het financiële systeem verandert er niet mee en het sociale contract dat geld is zou drastisch aan kwaliteit inleveren.
De Griekse overheid zou de Grieken haar sociale contract die zij met de ECB hebben ontnemen. En het contract dat de Grieken met de ECB hebben is er één met een onafhankelijke monopolist die maar één verantwoordelijkheid heeft. De ECB verdedigt ten kosten van alles de integriteit van de euro. Dat is nog eens een kewaarde want de ECB staat voor de koopkracht van haar munt en zal de inflatiebelasting er niet mee heffen: dat is haar statutair verboden. De Grieken zouden bij het verlaten van de euro, een sociaal contract krijgen met een monopolist van eigen makelij. Eéntje die gedefinieerd wordt door hun eigen overheid.
En ik kan mij nauwelijks voorstellen dat de Grieken daar blij van gaan worden want hoe betrouwbaar is hun overheid nu eigenlijk? Maar het is en blijft hun keuze. De Grieken moeten mijn inziens een fundamentele vraag aan zichzelf stellen: willen wij besodemieterd worden door onze eigen overheid, of leggen wij ons erbij neer door te erkennen dat onze overheid faalt? Staan wij het Europa toe om af te rekenen met het falen van onze eigen Griekse overheid?
Ook voor Europa betwijfel ik of een uittreding van Griekenland uit de euro (en mogelijk ook de EU) een oplossing biedt en of een Griekse exit überhaupt gesteund moet worden. Ik ben beducht voor de wet van de oncontroleerbare neveneffecten. Want zijn dergelijke neveneffecten wel te beheersen? En wat zijn de kosten die aan die 'beheersslag' verbonden moeten worden?
Ook ben ik terughoudend vanwege het fragiele karakter van de inteationale financiële fiat-schulden kettingbrief. En daar komt ook nog eens bij dat voor Europa geldt, dat indien Griekenland uit de eurozone stapt, de aard van de eurozone verandert. Immers, er moet een exit-mechanisme worden opgesteld en gelooft u maar, dat zal er niet fraai uit gaan zien. Europa zou daarmee een weg van de 'minste weerstand' herintroduceren, één die door de komst van de euro juist was verwijderd.
Om Zijlstra nogmaals aan te halen, als Europeaan zou ik het een testimonium paupertatis vinden. Zijn wij het niet aan onze stand verplicht om de zijde te kiezen van de Griekse burger en hen te steunen juist in de vorm van opgelegde hervormingen aan hun falende overheid?
Het zou de weg van de minste weerstand zijn als wij de Grieken zouden laten vallen. Makkelijk? Ja: “Zoek het maar uit met die onbetrouwbare overheid van jullie”. Een dergelijke gemakzucht zou ik een Europese zwaktebod vinden. Eéntje waarvoor wij ons zouden moeten schamen. Het Griekse probleem zit hem in beginsel bij de Griekse volksvertegenwoordiging en het Griekse overheidsapparaat. Niet bij de gewone Griek. Kijk naar de statistieken: de Grieken werken de meeste uren van alle Europeanen!
De vraag is er dus niet één van niet willen werken, maar één van niet in staat zijn om effectiever te werken. Slechte gewoonten zijn er jarenlang ingeslepen: er was geen gebrek aan goedkoop krediet. De Griekse overheid heeft zichzelf letterlijk in een faillissement gespendeerd. Eens te meer is aangetoond dat werkgelegenheid gefinancierd met geleend geld gewoon onhoudbaar is. En hoe ellendig de gevolgen hiervan ook zijn, de Grieken zullen moeten erkennen dat er geen gratis lunches bestaan.
Politici (en economen van 'mindere' gaituur..) die stellen dat iets voor niets gaat, moeten gewantrouwd worden. Voor elke economische organisatie van de samenleving geldt dat elke rekening vanuit overheidswege betaald moet worden: linksom via belastingen, hervormingen en bezuinigingen (inkomens- en vermogens politiek) of rechtsom via financiële autocratie (de inflatiebelasting en financiële repressie), of erger: al die maatrgelen tegelijkertijd.
Europa eist geheel terecht dat als wij een gedeelte van de verliezen uit het verleden voor ons rekening nemen, de Grieken orde op zaken moeten stellen. Met andere woorden, de Griekse politiek moet letterlijk gaan afrekenen met onbetaalde rekeningen uit het verleden en met rekeningen die in het heden onbetaalbaar blijken te zijn. Dat is een eis in het belang van de Griekse burger. Zij verdienen net als wij in het 'rijke noorden' een betrouwbare overheid en daar ontbreekt het aan (ook bij ons).
Griekse hoop? Economische schoktherapie is hetgeen Griekenland de afgelopen drie jaar heeft ondergaan en het einde is nog niet in zicht. Veranderingen gaan nu eenmaal veel trager dan iedereen denkt. De Grieken lijken de hoop te zijn verloren, maar ik zou hen willen voor houden dat er altijd hoop is. Voor elk probleem bestaan er duizenden oplossingen, maar er is altijd één begin. En dat betreft de wil om terug te keren naar een houdbare basis en die begint bij een betrouwbare overheid. De Grieken zijn aan zet en het wordt hoog tijd dat zij de overheid krijgen die zij ècht verdienen, ééntje die terugkeert naar een houdbare basis en één die betrouwbaar is. Alleen dan is Griekse hoop gerechtvaardigd.
Deze mededeling van Shishmanian komt op een zeer ongelukkig moment voor de investeerders in goudmijnbedrijven, want de verschillende indices en ETF’s die zijn opgebouwd uit goudmijnaandelen (BGMI, GDX en NYSE Arca Gold Bugs index) laten consequent een sterk dalende trend zien. Vanaf augustus vorig jaar, toen de goudprijs op een hoogtepunt stond van meer dan $1.900 per troy ounce, bevinden de meeste mijnbouwaandelen zich al in een dalende trend. Vanaf de piek van 2011 hebben de bekendste graadmeters van de goudmijnaandelen al 30 tot 40 procent van hun waarde verloren, terwijl de goudprijs vanaf het hoogtepunt in augustus 2011 tot en met vandaag (~$1550/oz) met ‘slechts’ 20% in gezakt.
Aram Shishmanian heeft gezegd dat de meeste goudmijnen op dit moment een goudprijs van tenminste $1.300 per troy ounce nodig hebben om te kunnen overleven. Maar door de snel stijgende productiekosten en hogere belastingen van de overheden moet de goudprijs snel weer de weg naar boven vinden om de goudmijnen wat meer lucht te geven. Als de trend van stijgende (productie)kosten de komende vijf jaar in dit tempo blijft doorgaan hebben de mijnbouwbedrijven over vijf jaar een goudprijs nodig van tenminste $3.000 om het hoofd boven water te kunnen houden.
Ondanks deze voorspelling blijft Shishmanian optimistisch over de goudmarkt, want er is nog altijd een sterke vraag naar fysiek goud. De toekomstige vraag naar goud komt volgens de topman van het World Gold Council van opkomende markten, centrale banken en beleggers wereldwijd. Daarbij merkt hij op dat China en India op dit moment gezamenlijk al 55% van de wereldwijde goudmarkt vormen. “Opkomende markten gaan een toenemende hoeveelheid goud aanhouden als reserve”, zo verklaarde de CEO. “Het aanhouden van miljarden in dollars zal ze niet helpen. Het potentiële alteatief is goud”, aldus Shishmanian.
Op dit moment beheren de verschillende ETF’s die gedekt zijn door goud een vermogen van $120 miljard, aldus de topman van het World Gold Council. “Dit is het topje van de ijsberg, want Amerikaanse pensioenfondsen hebben nog geen substantiële hoeveelheid goud in hun portefeuille. We zullen zien dat dat de komende twintig jaar gaat veranderen”.
Bijgevoegd ziet u de koersontwikkeling van de Barron’s Gold Mining index (BGMI) over de afgelopen tien jaar en de GDX en ARCA Gold Miners over de afgelopen vijf jaar. Deze grafieken, en de boodschap van Shishmanian, tonen maar weer eens aan dat beleggen in goudmijnaandelen een hele andere tak van sport is dan beleggen (of beter gezegd: sparen) in fysiek goud. Dat onderscheid moeten beleggers en fondsbeheerders ook kunnen maken.
Eerder dit jaar stuurde Warren Buffett zijn jaarlijkse brief naar aandeelhouders van Berkshire Hathaway, zijn investeringsmaatschappij. In deze brief schreef hij onder meer het volgende over goud (zie blz. 17 uit de brief):
“What motivates most gold purchasers is their belief that the ranks of the fearful will grow. During the past decade that belief has proved correct. Beyond that, the rising price has on its own generated additional buying enthusiasm, attracting purchasers who see the rise as validating an investment thesis. As “bandwagon” investors join any party, they create their own truth – for a while.”
Hij voegt daar verder aan toe dat al het goud in de wereld (ongeveer 170.000 metrische ton) bij elkaar een kubus zou vormen die aan elke zijde een lengte heeft van iets meer dan 22 meter. Deze kubus zou een waarde vertegenwoordigen van $9.600 miljard bij een goudprijs van $1.750 per troy ounce. Voor dat geld kan men volgens Buffett ook alle landbouwgrond in de VS kopen, plus zestien bedrijven met een marktwaarde gelijk aan Exxon Mobil. En dan zou men nog $1.000 miljard over houden. Met deze vergelijking komt Warren Buffett tot de conclusie dat iedere belegger zou kiezen voor dat laatste boven al het wereldwijde goud.
Deze vergelijking gaat om verschillende redenen mank. Goud is namelijk geen investering, maar een spaarmiddel. Door de schaarste van goud en door de andere goede eigenschappen die inmiddels wel bekend zijn is goud de ultieme manier om koopkracht in te bewaren, bestemd voor toekomstige consumptie. Het is een alteatief voor geld, maar dan één die geen risico kent van een tegenpartij en dat een beter trackrecord heeft dan ongedekt papiergeld. Als Warren Buffett suggereert dat fysiek goud een slechte investering is heeft hij volkomen gelijk, want goud moet ook niet beschouwd worden als investering. Wie fysiek goud koopt om er uitsluitend aan te verdienen is aan het speculeren, en loopt dus inderdaad het risico om geld te verliezen.
Wat goud niet is
Warren Buffett bekritiseert goud om wat het niet is, maar geeft naar mijn mening onvoldoende inzicht in wat goud wél is. Net zoals goud geen cashflow oplevert zijn de aandelen die Warren Buffett koopt niet vrijgesteld van een tegenpartij risico. Een bedrijf kan fouten maken door verkeerd management, moet zich continu kunnen aanpassen naar de voorkeuren van klanten en heeft te maken met wetgeving en regelgeving die ook op de winstmarge kunnen drukken. Een bedrijf kan in het slechtste geval failliet gaan of gedecimeerd worden in haar omvang, terwijl een gouden munt of baartje niet vergaat en een constante kwaliteit behoudt. Ook zijn landbouwgrond en bedrijven als Exxon Mobil niet zo liquide als fysiek goud, dat in de vorm van munten of baartjes te allen tijde makkelijk mee te nemen is en dat ingewisseld kan worden voor vrijwel alle denkbare bezittingen.
De manier waarop Warren Buffett naar goud kijkt (vergelijking met de tulpenmanie en de 'Greater Fool Theory') is opmerkelijk om twee redenen. Ten eerste omdat hij in 1998 een aanzienlijke hoeveelheid fysiek zilver (bijna 130 miljoen troy ounce) kocht tegen een prijs van ongeveer $5,25 per troy ounce. Het aanhouden van een spreekwoordelijke kubus van fysiek zilver levert ook geen cashflow op en strookt dus niet met het standpunt van Warren Buffett ten aanzien van goud. Hij verkocht zijn positie in het edelmetaal met winst in 2006, want de koers was in de tussentijd gestegen tot ongeveer $10 per troy ounce. Deze 'trade' van Warren Buffett heeft veel weg van speculatie, een werkwijze die niet past bij de value investing strategie die hij volgt bij het kopen en verkopen van aandelen van bedrijven.
Warren versus Howard H. Buffett
De visie van Warren Buffett op goud is ook om een andere reden opmerkelijk, want in zijn opvoeding kreeg hij zeer waarschijnlijk een heel ander verhaal te horen over goud. Zijn vader, Howard Homan Buffett, schreef in 1948 namelijk een kort maar krachtig artikel over de stabiliserende rol die goud heeft in het geldsysteem. Onder de titel 'Human Freedom Rests on Gold Redeemable Money' (PDF) schreef Howard Buffett, destijds in de rol van Amerikaanse congreslid, dat de goudstandaard een disciplinerende en limiterende werking had op de macht en omvang van de overheid.
De manier waarop de Amerikaanse dollar in 1933 werd ontkoppeld van goud (en later via Bretton Woods alleen nog maar in een inteationaal verband gekoppeld was aan de Amerikaanse goudreserve), stelde de Amerikaanse overheid in staat om consequent meer geld uit te geven dan er binnenkwam. De tekorten op de begroting konden worden afgedekt door nieuwe staatsobligaties uit te schrijven, die vervolgens werden gekocht door spaarders en vermogensbeheerders. Howard Buffett schrijft in zijn stuk uit 1948 het volgende over de goudstandaard tot en met 1933:
“That redemption right [to change paper dollars for gold] gives money a large degree of stability. The owner of such gold redeemable currency has economic independence. He can move around either within or without his country because his money holdings have accepted value anywhere.
[…]
There is only one way that these spending pressures can be halted, and that is to restore the final decision on public spending to the producers of the nation. The producers of wealth — taxpayers — must regain their right to obtain gold in exchange for the fruits of their labor. This restoration would give the people the final say-so on govemental spending, and would enable wealth producers to control the issuance of paper money and bonds.“
Hiermee doelt Howard Buffett op het feit dat een koppeling van het geld aan goud beperkingen oplegt aan de spendeerzucht van de overheid. Als politici teveel geld uitgeven en meer staatsobligaties gaan uitgeven kunnen Amerikaanse burgers hun stem uitbrengen door het papiergeld in te ruilen voor het goud. Op die manier zouden politici meer worden geprikkeld om te bezuinigen, omdat anders al het goud opgevraagd wordt door de bevolking. Bij een toegenomen geldhoeveelheid geeft dat verwatering van de goudreserve die uitstaat tegenover alle dollars.
Toen president Franklin Delano Roosevelt in 1933 met Executive Order 6102 de bevolking verbood om goud te bezitten verloren de Amerikaanse burgers volgens Howard Buffett de mogelijkheid om een rem te zetten op de groei van de overheid. Politici die meer beloftes maakten aan kiezers werden populair met als gevolg dat de fiscale nullijn werd ingeruild voor een glijdende schaal waarin de overheid alsmaar verder kon groeien door meer geld te lenen.
Howard Buffett deed niet lichtzinnig over de rol van goud in het geldsysteem. Zo schreef hij het volgende over dictators als Lenin, Hitler en Mussolini:
“when you recall that one of the first moves by Lenin, Mussolini and Hitler was to outlaw individual ownership of gold, you begin to sense that there may be some connection between money, redeemable in gold, and the rare prize known as human liberty. Also, when you find that Lenin declared and demonstrated that a sure way to overtu the existing social order and bring about communism was by printing press paper money, then again you are impressed with the possibility of a relationship between a gold-backed money and human freedom.”
Door privaat bezit van goud (als spaarmiddel) te verbieden ontneemt de staat volgens Howard Buffett het individu de mogelijkheid om koopkracht opzij te leggen voor toekomstige consumptie. De bevolking wordt op deze manier volgens hem meer afhankelijk gemaakt van de vriendelijkheid van politici voor zijn dagelijkse brood. Eenieder die geen eigen grond heeft om van te kunnen leven wordt afhankelijk gemaakt en levert op die manier vrijheid in.
Goud en fiscale discipline
Howard Buffett voegt er aan toe dat een overheid die geen fiscale discipline opgelegd krijgt kwetsbaar wordt voor belangenbehartiging vanuit de maatschappij en vanuit het bedrijfsleven. Hij beschrijft hoe het aantal mensen dat een uitkering kreeg van de Amerikaanse overheid van 1932 tot en met 1947 met een factor vijf toenam, van ongeveer 2,2 naar 14,4 miljoen personen. Alle mensen die steun ontvingen van de overheid zouden logischerwijs ook geneigd zijn om te kiezen voor politici die hun privilege in stand wilden houden, zonder daarbij te vertellen dat de kosten hoe dan ook toch weer afgewenteld worden op de gehele Amerikaanse bevolking in de vorm van belastingen enerzijds en inflatie anderzijds. Ook zouden bedrijven in de rij staan om de overheid toe te voegen aan de lijst van klanten danwel opdrachtgevers. Deze vorm van 'moral hazard', waarbij het vooruitschuiven van de rekening makkelijker te verkopen is dan fiscale discipline, zal de Amerikaanse overheid volgens Howard Buffett vroeg of laat opbreken.
“But we can be approaching the critical stage. When that day arrives, our political rulers will probably find that foreign war and ruthless regimentation is the cunning alteative to domestic strife. That was the way out for the paper-money economy of Hitler and others. In these remarks I have only touched the high points of this problem. I hope that I have given you enough information to challenge you to make a serious study of it. I wa you that politicians of both parties will oppose the restoration of gold, although they may outwardly seemingly favor it. Also those elements here and abroad who are getting rich from the continued American inflation will oppose a retu to sound money.
But, unless you are willing to surrender your children and your country to galloping inflation, war and slavery, then this cause demands your support. For if human liberty is to survive in America, we must win the battle to restore honest money. There is no more important challenge facing us than this issue — the restoration of your freedom to secure gold in exchange for the fruits of your labors.”
Dat is toch een heel ander geluid dan wat zijn zoon Warren Buffet verkondigt! Zou Warren Buffett echt anders denken over goud dan zijn vader? Ik kan me zo voorstellen dat Warren Buffett dit verhaal over goud meerdere malen van zijn vader te horen heeft gekregen, getuige de passie waarmee Howard Buffett in 1948 het artikel 'Human Freedom Rests on Gold Redeemable Money' heeft geschreven. Zou Warren Buffett precies doen wat hij het publiek vertelt over goud? Of heeft hij toch stiekem zelf ook een gedeelte van zijn vermogen in fysiek goud omgezet? Ik verwacht eerlijk gezegd van wel.
Haags begrotingsakkoord Ondanks dat er nauwelijks details beschikbaar zijn, maakte Jan Kees de Jager bekend dat er een begrotingsakkoord is. En om alle media een mug te geven waar zij vervolgens een olifant van kunnen laten maken door de welbekende tegenstanders: de eigen bijdrage in de zorg gaat omhoog.
Wat zullen we zeggen? Hulde voor de Haagse voortvarendheid om tot deze fundamentele hervorming te komen.. wat een fruitvlieg van een maatregel.
Grieeeeekssuuh ellende Het houdt maar niet op met Griekenland. De Grieken gaan terug naar de stembus want een zakenkabinet waarbij de gedoogpartners voor straf in de uithoeken van het parlement mokkend naar een muur kijken, gaat er niet komen. De partijen ruziën openlijk over de schuldvraag en zoals gebruikelijk steekt geen enkele partijbons de vinger naar zichzelf. Die gaat als vanzelfsprekend naar de ander.
De nieuwe verkiezingen worden voorzichtig in de agenda geschreven: zondag 17 juni.
Nieuwe verkiezingen Griekenland op 17 juni (NU.nl)
Toch alvast even een linkje naar Zero Hedge, want die quoten een Griekse krant over de keuze van Griekse (oproer)politie voor een politieke partij. Naar verluid zouden die overwegend stemmen op de rechts-extremisten. Over afvoerputjes gesproken..
Majority Of Neo-Normal Greek Cops Vote Neo-Nazi (Zero Hedge)
En daar houdt het Griekse drama niet op, want het FD meldt op basis van 'Brusselse bronnen' dat de ECB leningen aan Griekse banken drastisch verlaagd heeft. De Griekse banken zijn na de 'vrijwillige' afschrijving op hun Griekse staatsbeleggingen ondergekapitaliseerd (lees: insolvabel of failliet) en dat hebben de Grieken eveneens aan zichzelf te wijten.
Enige terughoudendheid vind ik op zijn plaats, maar het verhaal klinkt plausibel want ondanks dat er vanuit het EFSF zo'n €25 miljard beschikbaar is gekomen om Griekse banken te herkapitaliseren, staat dat geld geparkeerd bij de Griekse overheid. Die wilde dit aangemerkte geld over de verkiezingen heen tillen.
De ECB krijgt normaliter van banken een onderpand aangereikt voor het geval het onverhoopt misgaat met een bank. Het intrekken van liquiditeiten duidt erop dat de ECB Griekse bancaire risico's drastisch terugbrent. Daarbij komt dat Griekse banken niet of nauwelijks onderpanden hebben om aan te dragen. Het gevolg is dat Griekse banken zonder al te veel 'wind' – zeg maar gewoon een Griekse zucht – in acute problemen zullen komen.
En dan gaan we weer even terug naar Bloomberg en Zero Hedge want die borduren verder op deze ontwikkelingen en helpen een handje. Zij kwamen met een bericht die wat mij betreft onder de 'joualistieke' toets der integriteit gelegd mag worden. De gigantische opname van geld bij de pinautomaten door de gewone Griek is de aanleiding om e.e.a. breed uit te meten. Moet je zoiets aandacht geven? Ja, natuurlijk. Maar moet je blinde paniek aanmoedigen: nee.
Als ik op Koninginnedag of in een druk weekend in Utrecht ben, dan staan er ook wel eens rijen bij de pinautomaten. Als ik vervolgens een foto van dat tafereel op inteet zou slingeren en vervolgens met alle suggestieve zinsnede's die ik kan bedenken, de constatering zou onderbouwen dat er sprake is van een run op de banken, dan ben ik doelbewust aan het bijdragen aan een bankrun.
In Amerika werken media nu eenmaal anders: “Europa is slecht”, en “Europa is dé reden dat de Amerikaanse economie hapert”. Die boodschap wordt er nu eenmaal populistisch verantwoord ingeslepen. Uiteraard geldt er voor Amerika iets anders: “move along people, nothing to see, everything is all right. Actually, we're recovering weren't it for Europe!!”.
Ik weet niet hoe u er tegen aan kijkt, maar ik moet aan één woord denken: propaganda.
Dit allemaal neemt niet weg dat de situatie bij Griekse banken nu echt precair begint te worden. Het ziet er echt heel erg slecht uit. Ik vermoed dat men in Frankfurt crisis-overleg heeft ten aanzien van de situatie in Griekenland. Verwacht maar dat de Amerikaanse media de komende dagen volledig losgaan op Europa.
Ik ben het niet vaak of snel eens met Mathijs Bouman, maar wat hij schrijft over het nood-scenario voor het geval de Grieken zichzelf de veieling in stemmen en uit de euro stappen, dat is iets waar ik mij bij moet aansluiten.
De afgelopen jaren is het wel eens een dubbeltje op zijn kant geweest, maar de Griekse en Europese vastberadenheid bleek keer op keer voldoende aanleiding te geven om vertrouwen erin te blijven houden. Maar het huidige prutswerk met het uitstellen van de herkapitalisatie van banken, een spaarvlucht, torenhoge werkloosheid, compleet doorgedraaide en falende politici en een compleet disfunctionele overheid brengen een noodscenario dichterbij dan ooit. Mathijs Bouman noemt vier maatregelen en ja, dat zijn dan maatregelen die je moet treffen.
De vier maatregelen als Griekenland uit de euro stapt (RTL-Z)
Dat de maatregelen die Mathijs Bouman noemt echt niet uit de lucht komen vallen, legt de Volkskrant nog eventjes haarfijn uit.
Na 'Grexit': pinpassen zullen niet meer werken, kans op voedselrellen (Volkskrant)
Francois Hollande op bezoek bij Angela Merkel Wat zal Francois gisteren een rare dag hebben gehad. Ben je verkozen tot de belangrijkste Fransman en kan je bij je inaugaratie als president je politieke tegenstander uitzwaaien – uiteraard met een genoegzaam glimlachje onder het mom “opgeruimd staat netjes” – word je vervolgens in een Frans koeblik rondgereden over de Champs-Élysées alwaar een afwezige massa van niet zo trotse Fransen je niet aanbidden, regent het pijpenstelen zodat er weinig plezier aan te beleven valt, moet je vervolgens in het vliegtuig om je verkiezingsbelofte nog eens te herhalen bij Bondskanselier Merkel, wordt het vliegtuig door de bliksem geraakt en wordt de vlucht nogal omslachtig, sta je er wat plompverloren bij in Berlijn, en dan heb je nog niet eens te verstaan gekregen dat je gewenste en alvast beloofde economisch groei-programma er niet gaat komen. Bovendien zal hij kennis hebben genomen van het bericht in een Britse krant dat Hollande een salon-socialist is omdat de nieuwbakken president drie villa's aan de Franse Riviera bezit.
Sommigen zouden er een goddelijke interventie in zien. In dat geval zeg ik: “halleluja!” Scheer hem maar kaal (en dat geldt voor iedereen die mesjogge en loze verkiezingsbeloften maakt).
Goud Drie maal een goudgrafiek met drie maal dezelfde anomalie. Dit zou in een markteconomie onmogelijk zijn. Drie maal hoera voor de (Amerikaanse) centrale planners voor het bewerkstelligen van het 'onmogelijke'. Dit patroon kan alleen optreden als gevolg van een vorm van interventie (grafieken van Dmitri Speck via Ed Steer):
Anti-goud propaganda Via IEXProfs de link naar een heel zuur stukje over goud op Ritholtz. Hoe u goud ZOU MOETEN* zien?
I spoke with Paul LaMonica of CNN/Money about having Gold exposure, and more importantly, how investors should think about Gold:
“Ritholtz, who said his firm does have a position in gold, said that having some gold investments makes sense. Gold should rise when the U.S. dollar is weakening and inflation is a worry.But he added that the biggest problem with the metal is that it’s not as easy to objectively value it like a stock or bond. Still, he said some investors treat gold like a “cult” and refuse to believe that the prices can ever go down.
“Gold doesn’t have any eaings. It doesn’t pay you interest. It’s a shiny yellow metal. Its value only comes from its relative rarity. It should trade on supply and demand,” he said.
Gold is a commodity first and foremost, not a currency. Commodity prices, even for something like gold that doesn’t have as much commercial use as other metals, tend to closely track consumer demand. So it should be no surprise that gold prices are now tumbling.”
Nou nog even een polonaise inzetten en dan is het feest compleet. Uiteraard zal aan het eind van de fuif de feestende nitwits getrakteerd worden op een stortvloed aan de dollars en Amerikaanse staatsobligaties, maar dan wel in de vorm van confetti.
Bron / Lees de korte intro en uitro: Gold Is A Commodity, Not A Currency (Ritholtz)
* De hoofdletters zijn overigens functioneel bedoeld om u aan te geven hoe uw mening met woorden gekneed wordt. Het benadrukt m.i. de normatieve sneer die u als lezer krijgt: als u dit anders ziet, dan bent u *niet goed wijs*. Het is een ongelooflijk arrogante stijl van schrijven. Zucht.
Ron Paul uit de campagne? Volgens de NOS wel; maar niet volgens Ron Paul Het is inmiddels een bekend fenomeen dat gisteren bijvoorbeeld bij De Wereld Draait Door langskwam: media kopen hun bericht bij een persagentschap en zonder dat zij zelf nadenken over de zin of complete onzin van het ingekochte bericht wordt het gepresenteerd alszijnde nieuws of nog erger de “waarheid”. Ook Nederlandse media zijn daardoor kwetsbaar geworden. Regelrechte propaganda kan er zonder enige controle doorheen sluipen en nietsvermoedende lezers of kijkers worden gebeurtenissen voorgeschoteld waarvan de strekking of niet klopt of estig verdraaid is. Ik vind dit een buitengewoon gevaarlijke ontwikkeling.
Welnu een voorbeeld en wederom is Ron Paul slachtoffer:
En dan de reactie van de Ron Paul campagne (via Ron Paul 2012):
Beste NOS: gaan jullie nu rectificeren?
IMF: goudkopen? Neen..
Ik had het bericht voorbij zien komen dat het IMF van plan zou zijn om goud te kopen en wel om de reserve's te verhogen. Soms weet je dat iets pertinente onzin is en derhalve heb ik er ook geen melding van gemaakt. Maar dat doe ik nu wel (grijns). Want dit onzin-bericht van Commodity Online is inmiddels gerectificeerd. Bezint eer ge begint. Check je bronnen, doe je huiswerk en kom niet aan met onzin. Zero Hedge was er snel bij en als het sensationeel is en in hun straatje past dan wordt het groot gebracht. Als blijkt dat het toch anders zit, ach: foutje, bedankt.
't Is overigens erg vermoeiend om dit soort berichten steeds vaker tegen te moeten komen.
Barack Obama illussie
Terwijl er in Nederland nog steeds kwijl uit de mondhoeken loopt wanneer president Obama zijn welbekende en welbespraakte riedeltje van de autocue oplepelt, is dat in de Verenigde Staten drastisch aan het veranderen. Dat krijg je als de scheiding der machten opheft. De massale steun die Obama in 2008 kreeg is omgeslagen in cynisme. Het volgende artikel van Yves Smith is erg treffend. Wat mij betreft een aanrader, want Yves Smith is iemand die 'links van het midden' zit. Dat republikeinen niets van Obama moeten hebben is wel duidelijk, maar nu begint de revolte ook binnen de eigen gelederen. Misschien een NOS-Teletekst berichtje waard.. NOS?
Nog een netelig Amerikaans probleem: onbemande vliegtuigjes inzetten tegen de eigen bevolking. Een erg sterk pleidooi voor een algeheel verbod op de inzet van 'drones':
Dit lage niveau wordt alleen bereikt als India voorlopig stopt met het aankopen van goud en als er vanuit Europa goud verkocht gaat worden. “Er komt beweging op gang om de aankopen van goud in India te beperken. Sommige mensen in India zeggen dat het land moet stoppen met het importeren van nog meer goud”, aldus de ervaren grondstoffenbelegger. Ook houdt Rogers rekening met verkopen van goud door Europese landen, alhoewel wij dat niet waarschijnlijk achten.
Volgens de berichtgeving op Businessinsider zouden er in India geluiden gaan dat de grote goudaankopen niet goed zijn voor de economie. Het edelmetaal wordt opgepot of verwerkt tot sieraden, terwijl het geld ook geïnvesteerd had kunnen worden in de verdere economische ontwikkeling van het land. Er zou een grote groep mensen zijn die van mening is dat het importeren en opbergen van goud heeft gezorgd voor een tekort op de handelsbalans. Of – en zo ja waarom – dat slecht is of niet wordt niet duidelijk gemaakt in het bericht. Wel lezen we dat er wereldwijd veel vraag uitvalt als India geen goud meer gaat importeren, met als gevolg een prijsdaling van 40 tot 50% vanaf de top waar ook Jim Rogers rekening mee houdt.
Volgens Jim Rogers heeft de goudprjs sinds 2001 maar één grote correctie gehad, namelijk in 2008. Het zou gezond zijn voor de bullmarket in goud als de prijzen nu opnieuw zouden dalen. Voor de mensen die stelselmatig fysiek goud kopen is de prijsdaling een aantrekkelijke korting. Wie long is op goud via de termijnmarkt zal nu iets minder vrolijk naar zijn beeldscherm staren, want in de afgelopen zes maanden ging er al $225 af van de spotprijs voor één troy ounce goud. De goudprijs staat nu op het laagste niveau sinds juli 2011, marginaal lager dan de vorige bodem die aan het begin van dit jaar werd gelegd op ongeveer $1550 per troy ounce.
Jim Rogers houdt rekening met sterk daling goudprijs
