Blog

Nieuws uit Nederland

Begrotingsdruk: verkiezingen, maar wanneer?
Er komen verkiezingen aan. Zoveel is gisteren duidelijk geworden, maar de grote vraag is wanneer. Met name de overheidsbegroting voor 2013 lijkt het grote probleem te zijn want vroege verkiezingen zorgen weliswaar voor een eerdere formatie – en als die niet zo lang duurt als de laatste – kan er snel een kabinet komen die een begroting weet op te stellen.

Lukken snelle verkiezingen niet, dan moet de huidige bezetting van 150 Kamerzetels overeenstemming weten te bereiken over een – noem het een – demissionaire begroting. Hoe dan ook zal er linksom of rechtsom een begroting worden opgesteld die eurocommissaris Olli Rehn kan bekoren: Nederland heeft zich te houden aan de zichzelf opgelegde restrictie om niet meer op de pof te leven dan 3% van het gemeenschappelijke inkomen.

Onder tussen zijn de kredietbeoordelaars bij Moody's wakker geworden door het gekrakeel in de Nederlandse polder. Zij roepen iets over kredietwaardigheid en snelle hervormingen die de begroting niet laten ontsporen.

• Moody's waarschuwt Nederland (NU.nl)

Op Follow the Money verscheen een samenvatting van de Duitse en Amerikaanse berichtgeving over de val van het kabinet. In Duitsland zien de kranten de val van het kabinet Rutte als het verlies van een Duitse bondgenoot voor wat betreft de Europese agenda.

• Duitse pers betreurt val trouwe partner (FTM)

Vestia
Het FD zit bovenop de zaak van Vestia en dat levert wederom nieuwe en saillante inzichten op (hulde voor het FD). Het FD schrijft:

Het overzetten van het gezamenlijke onroerend goed door tussenpersoon Arjan G. aan zijn vrouw valt in de tijd samen met een mogelijk vergelijkbare manoeuvre in het huishouden van de eveneens van corruptie verdachte Vestia-treasurer. Die zette een villa in Hazerswoude op zijn eigen naam en loste de hypotheek af, terwijl zijn ex Jennifer B. elders ging wonen in een huis van een half miljoen zonder hypotheek.

Zo is het element van voorbedachte raden wederom een stukje steviger onderbouwd. En tja, als je getrouwd bent en je laat je fêteren op peperdure etentjes en callgirls in de Londonse City, dan vertrekt je vrouw. Jennifer B. wordt aangevoerd als medeverdachte, maar hoe zij betrokken is wordt niet duidelijk. Naast de ex van Marcel de V. en Arjan G. is er volgens het bericht in het FD nog een vierde verdachte. Daar zullen we binnenkort vast meer over te horen krijgen.. wordt vervolgd.

• Verdachte Vestia-adviseur gaf vrouw halve villa (FD)

Hongarije voert nieuwe belastingen in
Als politici nieuwe belastingen moeten invoeren om hun centrale planningsuitgaven te kunnen blijven doen dan worden zij creatief. Een voorbeeld uit Hongarije..

Via RTL-Z: Burgers moeten voor elke gebelde minuut 2 forint (ruim een halve eurocent) extra gaan betalen.

IJslandse ex-premier schuldig, géén straf
Een lesje in bescheidenheid, maar voor die les past ex-premier Geir Haarde. Hij vindt dat hij onschuldig is aan de IJslandse bankencrisis, maar daar dacht de speciale volksrechtbank anders over. De zogenaamde Landsdómur veroordeelde Haarde maar legde hem géén straf op. De schuld die Haarde over zich uit heeft horen spreken heeft betrekking op nalatigheid. De rechtbank achtte hem schuldig aan het nalaten van crisisberaden met zijn kabinet. Daarmee komt hij er nog goed vanaf ook al blijft hij volharden in zijn onschuld.

Juridisch is dat misschien wel juist, maar moreel en intellectueel gezien is deze man hartstikke failliet. Onder leiding van Haarde groeide de IJslandse bankensector tot het tienvoudige van de IJslandse economie. Haarde stelt nu dat niemand hem kan verwijten dat hij niet geweten heeft dat banken rotzooi hadden gekocht. Hij kon daarom ook onmogelijk bevroeden dat het aangetrokken geld niet door de banken kon worden terugbetaald. Een dergelijk excuus is een zwaktebod.

Het werkt heel simpel: Als je als politiek artsen toestaat elke patient standaard anabole steroïden te laten voorschrijven ter bevordering van de arbeidsproductiviteit, dan zal die ontegenzeggelijk plaats gaan vinden. Echter, iedereen snapt dat er op een gegeven moment een onvermijdelijke aftakeling van het lichaam begint met als gevolg dat de productiviteit ineenstort. Zeggen dat je zoiets niet kan voorzien definieert je als oud-gezagsdrager als een compleet gesjeesde dorpsidioot. Maar goed, hij kon het ècht niet weten. Ja ja, dit soort excuses gaan we nog heel vaak horen..

• Ex-premier IJsland schuldig zonder straf (RTL-Z)

Lees het artikel bij de Guardian; de ANP nieuwsfeed bij RTL-Z is zoals gebruikelijk zonder al te veel substantie..

• Iceland ex-PM Geir Haarde cleared of bank negligence (Guardian)

In ander nieuws:

• Topman Ifo verwacht Grieks vertrek uit euro (NU.nl)
• ECB komt niet in actie om Italië en Spanje (NU.nl)

Geweldige column over 'voetbalfans' in Genua..

• Het voetbal is gegijzeld door de fans (Maarten Veeger; FD)

Nog een goede column!

• Het nieuwe graaien (Paul Verburgt; NUZakelijk.nl)

En de klap op de vuurpijl: Alexander Sassen van Elsloo. Een betere samenvatting in het Nederlands van wat er misgaat heb ik in de afgelopen vijf jaar niet gelezen. Top column!

• Haagse lemmingen (Alexander Sassen van Elsloo; IEX)

Monsanto
Daar gaan we weer! Monsanto en bijensterfte worden vaak met elkaar in verband gebracht en dat heeft te maken met de pesticiden die Monsanto verkoopt. Die pesticiden zijn genetisch gemodificeerd en daarin wordt een oorzaak verondersteld die verantwoordelijk gehouden kan worden voor de massale bijensterfte wereldwijd. Welnu, Monsanto neemt het belangrijkste onderzoeksbureau naar bijensterfte over.  

• Blamed for Bee Collapse, Monsanto Buys Leading Bee Research Firm (Natural Society)

Ga direct naar de gevangenis. Ga niet langs “Start”
Het land van de onbegrensde onbeschoftheid. Stel, je krijgt kanker. Je vecht tegen de ziekte en je doet dat met succes. Uiteraard levert dat een grote stapel rekeningen op en die lopen in de papieren. Je vindt een rekening die onterecht in rekening is gebracht. Je belt het bedrijf dat de rekening verstuurd heeft en die erkent de fout. Het bedrijf schrapt de rekening. Het bedrijf vergeet echter de rekening in het systeem te annuleren en stuurt na het verstrijken van de betalingstermijn de rekening door naar een deurwaarder en die gaat aan de slag. Die stapt naar de rechter, waaa de communicatie spaak loopt, en waaa de politie wordt ingeschakeld omdat de rechtbank 'genegeerd' wordt. Die komt  langs, slaat je in de boeien en voert je af.

Het 'schuldenaren gevang' is in Amerika sinds 1830 na een uitspraak door het Hooggerechtshof verboden. Anno 2012 wordt echter via de oneigenlijke bijdrage van het justitiële apparaat dit verbod omzeild. Het overkwam Lisa Lindsay. Het artikel op Yahoo! verhaalt over klein leed, maar het zegt zo ontzettend veel.

• Jailed for $280: The Retu of Debtors' Prisons (Yahoo!)

Must read, must see
Zero Hedge duikelde een lezing van de Britse centrale bankier Andrew Haldane via YouTube op. De inleidende woorden van Zero Hedge – vijf korte alinea's in totaal – kunnen niet beter de uitleg van Haldane dekken. Een centrale bankier die niet blind is voor alles dat fout gaat in de financiële sector. Heel erg verfrissend, want daar waar mainstream financiële media voor u een roze zonnebril over het nieuws hebben geplaatst, selectieve blinde vlekken op het netvlies hebben ontwikkeld voor allerlei vormen van financieel list en bedrog en met aangenkoopte oogkleppen berichten over de minder vrolijke ontwikkelingen van de laatste jaren in de financiële wereld, kraakt deze centrale bankier van de Bank of England de systeemrisico's die uitgaan van o.a. high frequency trading, extreem gehefboomde schaduwbanken (lees: hedge funds) en de wijdverbreide Goldman Sachs mentaliteit die het financiële systeem in al haar fundamenten doet kraken. Must read, must see..

• BOE's Andy Haldane Channels Zero Hedge, Reveals The Liquidity Mirage And The Collateral Crunch (Zero Hedge)

Quote van de week
Na het bovenstaande is de laatste alinea in de reflectie van Jesse van Jesse's Café Américain treffend. Geweldige formulering van het probleem van mijn vakgebied..

They were enthralled by the myths of 'Japan Inc.' that were so popular in their circles of the day, too often promulgated by grant-seeking, honorific econo-whores. By the time the rest of them figure it out the crisis is safely past and we're on to the next. I found an ally in my old macro prof who took me aside and said, “They're young, they'll lea. Money never lies, but you must lea its language, or chase illusions.”

And this is why economics is a disgraced profession, and continues to be so.

Het najagen van illusies is precies datgene dat er misgaat.

• Bart Chilton of the CFTC Discusses Position Limits – Economists Remain Craven, Compromised, Blind (Jesse's Café Américain)

In ander nieuws:

• MF Customers Press J.P. Morgan for Funds (Wall Street Joual)
• Ron Paul says Cispa cyberterrorism bill would create 'Big Brother' culture (Guardian)
• United States curbs use of extra $430bn of IMF firepower (Telegraph)

Tot slot.

Er staat geen maat op deze man: William Banzai. Als 'Trekkie' beleef ik hier ontzettend veel plezier aan en niet in de laatste plaats omdat Timothy Geithner geheel toepasselijk als een Ferengi is afgebeeld (hahaha) en Beanke als Klingon (hilarisch). Ik zie Beanke al de FOMC-vergadering afsluiten met Qapla' (wat Klingon is voor “succes”).. Enfin, een geweldige spotprent onder de titel ScamTrek!

Via DNB:

Nederlandse banken en buitenland grootste bezitters van Nederlandse securitisaties

De uitstaande Nederlandse securitisaties daalden in 2011 met 4,4% tot EUR 317 miljard, ondanks de omvangrijke nieuwe verpakkingen van leningen via securitisaties van in Nederland gevestigde instellingen. Tweederde van de securitisaties is in handen van de Nederlandse banken zelf, vooamelijk om liquiditeitsredenen. Het buitenland bezit naar schatting 30%. Op deze manier financiert het buitenland circa 13% van de Nederlandse woninghypotheken.

Bij securitisaties worden leningen van met name banken aan huishoudens en bedrijven gebundeld en als verhandelbare effecten verpakt en verkocht. Securitisaties vormen een extra financierings­bron voor banken. Na het ontstaan van de kredietcrisis medio 2007 werd het lastig om deze in obligaties verpakte leningen te plaatsen bij extee beleggers (hiea extee securitisaties genoemd) vanwege het aangetaste vertrouwen in alle gesecuritiseerde producten, ook van kwalitatief hoogwaardige activa. In de jaren daaa is weliswaar gesecuritiseerd, maar gebeurde dit vooral voor liquiditeitsdoeleinden. Daarbij verkopen de banken de securitisaties niet door in de markt, maar houden zij deze zelf in portefeuille (hiea intee securitisaties genoemd) om indien nodig te gebruiken als onderpand voor het verkrijgen van liquiditeit bij centrale banken of in de commerciële markt. Ook kan het bezit van banken aan (delen van) eigen securitisaties het gevolg zijn van aangehouden ‘first loss’-posities en van eventuele terugkopen.

DNB stelt niets over de mogelijke juridische problemen bij de wijze waarop hypotheeksecuritisaties zijn samengesteld. DNB gaat daarbij niet in op de reden waarom financiële partijen geen vertrouwen meer hebben in hypotheeksecuritisaties. Men kijkt slechts naar de consequenties voor de financiering als gevolg van het gebrek aan marktvertrouwen in securitisaties.

Onlangs ging ik er al uitgebreid op in en uitte ik mijn grote zorgen omdat bankiers zeer vermoedelijk de wetten van de logica hebben overtreden bij het vervaardigen van deze financiële 'innovaties' (lees: securitisaties). Uit de Dagelijkse Kost van 6 april (“De anatomie van een systeemcrisis; een drieluik”) een korte opsomming van het vermoedelijke probleem van hypotheeksecuritisaties:

De Nederlandse woningmarkt zit m.i. op een tikkende tijdbom omdat er een hypotheeksecuritisatieworst is gefabriceerd met een omvang van zo'n  €230 miljard. Dat is het equivalent van 40% van ons bruto binnenlands product. Nederlandse grootbanken en de overheid hebben – net zoals in Amerika – alle prikkels om te verhinderen dat de enige exit annex nooduitgang voor private schulden gebruikt wordt.

Als zij deze nooduitgang zouden openen dan zal blijken dat de wijze waarop de securitistatieworst in elkaar gedraaid is, hen heeft genoodzaakt om de belegging (lees: een verkocht plakje uit de securitisatieworst) los te koppelen van de onderliggende hypotheken. Dit komt omdat een eeuwig geldende regel met ingewikkelde prietpraat is omzeild. U kunt zich vast nog wel herinneren dat er gesteld werd dat bankiers financiële producten maakten die zij zelf niet langer begrepen. Dat is onzin. Men overtrad de wetten van de logica. Onthoudt het volgende goed:

Vergelijk het met de sterftekans in een samenleving. Die kansberekening zegt per definitie nooit iets over de individuele uiting ervan.

Securitisatieworsten doen alsof dat wel kan. De kansdistributie van welke hypotheek kapot gaat en welke niet, is slechts een theoretische exercitie die berekend kan worden. Echter, welke hypotheek dat daadwerkelijk zal zijn is te allen tijde een onbekende. De koppeling van een hypotheek aan een plakje uit de securitisatieworst (die elk een eigen risicoprofiel heeft) kan alleen gemaakt worden nadat een hypotheek kapot is gegaan.

Dit is waarom banken niet mee willen en kunnen werken aan een echte oplossing voor de zeepbel op huizenmarkten. Dat geldt voor Amerika, en ik ben doodsbang dat dit ook voor Nederland geldt.

Allereerst moet ik opmerken dat het genoemde bedrag van €230 miljard onjuist is. Het is veel meer. Het totale bedrag aan uitstaande securitisaties is €317 miljard en dat is het equivalent van 52% van het Nederlandse gemeenschappelijke inkomen. De nooduitgang verwijst naar het plan van Luigi Zingales' “Plan B”. Dat plan heeft als leidraad om de reële waarde van een onderpand (een huis) in evenwicht te brengen met de nominale schuld zoals die bij de bank in de boeken staat. De activa van banken worden op die wijze gezuiverd terwijl de huizenmarktzeepbel gecontroleerd en marktconform ontlucht wordt. Het zijn twee vliegen in één klap: banken worden opgeschoond en de zeepbel op de huizenmarkt wordt ermee aangepakt.

Nu de huizenprijzen dalen en de schuld blijft staan, zal bij gedwongen executieverkoop een groter verlies ontstaan dan strikt noodzakelijk is (zie Plan B van Zingales voor een cijfermatige toelichting). Banken en de overheid hebben kennelijk een prikkel om toe te staan dat de verliezen op een hypotheekschuld groter zijn dan strikt noodzakelijk. En dat levert een belangrijke vraag op want waarom maken banken geen gebruik van de enige nooduitgang en kiezen zij voor grotere verliezen?

DNB vervolgt:

Omvangrijke nieuwe securitisaties, maar uitstaand bedrag gedaald
Vanaf eind 2009 trok de belangstelling van extee beleggers voor securitisaties weer aan, al is het aantal beleggers geringer dan voorheen. In 2011 werd voor EUR 12,3 miljard aan Nederlandse securitisaties van hoofdzakelijk woninghypotheken bij extee beleggers geplaatst, bijna de helft minder dan in 2010 (grafiek 1). Dat hield mede verband met de invloed van de schuldencrisis op de kapitaalmarkt en (anticipatie op) de nieuwe Bazel 3-regelgeving op basis waarvan securitisaties niet mogen worden meegerekend in de liquiditeitsbuffers van banken. Dit verklaart waarschijnlijk ook de looptijdverkorting die de afgelopen tijd is opgetreden. Bij investeerders is een duidelijke voorkeur zichtbaar voor tranches van 2 tot 5 jaar.

 
Daaaast vonden in Nederland in 2011 ook nog omvangrijke intee securitisaties plaats van EUR 74,5 miljard. Hierdoor resulteerde in 2011 het op twee na hoogste bedrag aan securitisaties in Nederland (grafiek 1). Per saldo daalde het uitstaande bedrag echter met EUR 14,6 miljard (-4,4%) tot EUR 317 miljard (grafiek 2), doordat de aflossingen op bestaande securitisaties groter waren dan de nieuwe securitisaties. Dat kwam voor een groot deel omdat veel (met name intee) securitisaties betrekking hadden op herstructureringen, waarbij oude securitisaties werden omgezet in nieuwe securitisaties. Voorts waren er reguliere beëindigingen van securitisatieprogramma’s. De afname van het uitstaande volume deed zich bij zowel de extee als de intee securitisaties voor. De extee securitisaties zijn sinds hun maximale omvang in 2007 (EUR 141 miljard) met 23% gekrompen tot EUR 108 miljard per eind 2011 (in 2011: -9,3%). Daarmee vormden zij nog eenderde van de totale uitstaande securitisaties.

Er is kennelijk sinds 2008 niets geleerd: in 2011 fabriceerde de financiële sector €74,5 miljard aan hypotheeksecuritisaties. Voortschrijdend inzicht is er na alle ellende van 2008 niet bij geweest. Ondanks dat er een grote vraag naar 'veilige' onderpanden bestaat voor (nood)leningen bij de ECB is de buitenlandse vraag opgedroogd. In plaats van een netto-koper, zijn buitenlandse partijen netto-verkopers geworden, en dat is gezien de wijze waarop de securitisaties in de VS voor gigantische problemen heeft gezorgd niet onlogisch. Het grote geld is allergisch voor risico's.

DNB zet de cijfers verder uiteen, en constateert dat de Nederlandse hypotheeksecuritisaties vooamelijk bij Nederlandse grootbanken zelf blijven hangen. Dat is niet onbelangrijk want extee financiering kan grote problemen opleveren als het vertrouwen verdwijnt. Immers, bij het verdwijnen van extee financiering moet de financiering overgenomen worden door Nederlandse partijen (lees: banken) en dat beperkt de ruimte om te 'investeren' in meer productievere economische activiteiten. Bovendien geldt dat oplossingen voor allerhande problemen met hypotheeksecuritisaties – die met name zullen ontstaan bij een stijging van het aantal wanbetalingen op hypotheken – een Nederlandse aangelegenheid is. En dat maakt het een stuk makkelijker om de problemen het hoofd te bieden. 

Bij de extee securitisaties van woninghypotheken was in 2010 nog sprake van een lichte opleving, maar per eind 2011 lag het uitstaande bedrag ten opzichte van ultimo 2007 12% lager op EUR 83 miljard (in 2011: -3%). De afname bij de overige securitisaties droegen voor het grootste deel bij aan de daling bij de extee securitisaties. Sinds 2006 is het volume van deze securitisaties bijna gehalveerd tot EUR 25 miljard (in 2011: -26%). Dit betreft onder meer de synthetische securitisaties, waarbij niet de activa zelf maar alleen de kredietrisico’s van de activa worden overgedragen door middel van kredietderivaten.

De uitstaande intee securitisaties, die voor het overgrote deel betrekking hebben op woninghypotheken, zijn in 2011 ook licht afgenomen (-1,7%). In vergelijking met het begin van de kredietcrisis zijn zij echter nog altijd bijna vertienvoudigd tot EUR 209 miljard per ultimo 2011. 
 
Door bovengenoemde ontwikkelingen hebben Nederlandse securitisaties per ultimo 2011 voor 90% betrekking op woninghypotheken.

Securitisaties grotendeels in bezit van Nederlandse banken en buitenland
Uit de omvangrijke intee securitisaties door Nederlandse banken kan al worden afgeleid dat zij ook de grootste beleggers zijn in Nederlandse securitisaties. Per ultimo 2011 hebben Nederlandse banken (hier het binnenlands bankbedrijf, de zogeheten monetair-financiële instellingen) met EUR 210,5 miljard tweederde van de Nederlandse securitisaties in bezit (grafiek 3 en 4).
 

Andere Nederlandse instellingen bezitten bijna 4% (EUR 11,7 miljard). Zo hebben Nederlandse verzekeraars voor EUR 2,9 miljard direct geïnvesteerd in Nederlandse securitisaties en Nederlandse pensioenfondsen voor EUR 1,5 miljard. Daaaast hebben zij ook nog indirect, via Nederlandse beleggingsinstellingen, blootstelling op Nederlandse securitisaties. Beleggingsinstellingen bezitten namelijk EUR 1,9 miljard, dat grotendeels kan worden toegerekend aan verzekeraars en pensioenfondsen. Tot slot houden overige instellingen in Nederland EUR 5,4 miljard aan. Hierbij gaat het hoofdzakelijk om intee securitisaties van (buitenlandse en binnenlandse) banken die in handen zijn van Nederlandse dochtermaatschappijen.

Het buitenland bezit naar schatting EUR 95 miljard, 30% van de Nederlandse securitisaties. Daarmee houdt het buitenland bijna 80% van de extee securitisaties aan. Aangezien 90% van de securitisaties betrekking heeft op woninghypotheken, kan hieruit worden gedestilleerd dat het buitenland een substantieel deel (ca. 13%) van de Nederlandse woninghypotheken financiert door middel van Nederlandse securitisaties.

Als er al een lichtpuntje in deze cijfers te ontwaren is, dan betreft het zoals gesteld de intee financiering. Een compromis is makkelijker onder Nederlanders te bewerkstelligen dan dat er met buitenlandse partijen uit te komen is. Die willen immers gewoon hun geld zien (of in het uiterste geval, goud). Als een geluk bij (nucleair ke)ongeluk valt het in die zin mee.

Nieuws uit Nederland

Kabinet Rutte valt
U heeft het vast allemaal gadegeslagen zoals ik dat ook heb gedaan en ik heb eigenlijk helemaal niets toe te voegen aan de berichtgeving over het mislukken van het Catshuisoverleg. Desalniettemin een korte vermelding dat het kabinet gevallen is.

• Ministerraad over crisis begonnen (NU.nl)
• Kroes: Wilders handelt onverantwoord en is leugenachtig (FD)
• [Sylvester Eifinger:] 'Nederland verliest triple A-status' (NU.nl)
• Coalitie: Wilders wilde niet of durfde niet (FD)
• Nederlandse rente loopt op (RTL-Z)
• Kabinet-Rutte gevallen (NU.nl)

Paa1s Bas
Daar waar Top Gear de “Stig” heeft, hebben wij onze SNS-correspondent. De bespiegeling over het Nederlandse pensioenstelsel waar hij op in gaat hebben we vaker gehoord. Dat heeft ons in het verleden er al eens toe bewogen om te stellen dat alle collectieve regelingen niet hufterproof zijn. Of het nu de linker of de rechterhand betreft, de bestuurlijke elite weet altijd wel een manier te vinden om een duit uit het collectieve zakje te halen.. 

What a difference a fortnight makes. Eventjes weggeweest en Nederland staat op het punt niet meer goudgerand te zijn omdat Fitch dreigt met afwaarderen van de AAA status. Waar wonen die lui van Fitch? Tijd om hun coniferen te kortwieken. Nee hoor, ze hebben gelijk want bij lenen, lenen hoort betalen, betalen.

Gelukkig worden de voorpagina's in beslag genomen door de Leap to the Left bij de voorrondes van de Franse presidentsverkiezingen. Daarmee klinkt het schot voor de boeg dat Fitch Nederland heeft gegeven inzake het verliezen van de AAA rating wat minder hard na. Het vallen van de Nederlandse regering zal de zaken zeker bespoedigen en we raden u daarom aan om alvast een datum in de agenda te blokkeren voor spoedoverleg met de gevers van de beleggingsmandaten want anders hebt u de kijglazen zometeen vol met Duits staatspapier waar het AAA mandaten betreft. Niks mis mee, maar 10 jaar op 1.7% is net genoeg om op de einddatum een kokosmakroon uit te kunnen keren, de hangmat, champagne en de zeilboot moet een ander er dan maar verzorgen.

Overigens wordt door beleggers volstrekt terecht aangevoerd dat Nederland een kapitaaldekkingssysteem heeft betreffende pensioenen. Hier en daar komt de lading een beetje onder het dekzeil vandaan, maar toch, als de staatsschuld wordt weggestreept tegen de pensioenen dan staan we er veel beter voor dan andere landen waar het pensioen is gebaseerd op toezeggingen van de regering (en doorgaans niet wordt meegewogen in de staatsschuld). De Nederlandse staatsschuld zou met een dergelijke (rekenkundige?) actie geheel verdwijnen zelfs.

Aan de andere kant: Als de pensioenfondsen min of meer gedwongen worden om (een groot deel van het opgebouwde vermogen) in staatsleningen te beleggen is er practisch gezien weinig verschil want de papieren belofte komt uiteindelijk van dezelfde partij, dan maakt de hoogte niet meer uit (Paper Promises; goed boek). Het zou veel eerlijker zijn als de pensioenbeloftes van andere landen ook worden meegewogen in de staatsschuld, maar zie daar maar eens een politieke meerderheid voor te vinden.
We gaan ons er niet druk over maken want daarvoor is de karavaan te groot en kunnen we lang niet hard genoeg blaffen om hem te stoppen.

Bij het sluiten van de markt op vrijdag was het rendementsverschil tussen 10 jaar Duitsland en 10 jaar Nederland 61bp (grafiek). Dat is in de paniek van 2009 ook wel eens 86bp geweest maar in absolute zin is de Nederlandse 10 jarige rente nagenoeg op het laagste punt sinds we de grafiek bijhouden. De spread tussen 10 jaar Duitsland en Frankrijk is 138 met een high van 190 (eind 2012).(grafiek). Zelfs al zou de Nederlandse opslag op die van Frankrijk gaan lijken is er nog steeds niet zoveel aan de hand maar we staan in een spotlight van de kapitaalmarkten en we hebben een heel lullig groen rokje aan. Dat dansje gaat niet helpen.

Fraude Vestia mogelijk een rechtelijke grond voor ontbinding derivaten
We blijven het Vestia-schandaal volgen en niet alleen omdat de idiote speculatieve derivatenpositie en het gegraai bij de woningcorporatie belicht moet worden; vooral ook omdat het alles blootlegt dat er in de financiële wereld misgaat: er wordt rotzooi tegen woekerwinsten verkocht.

Helaas is Nederland geen uitzondering op de norm die snelle bonusjagers, of zakenbankiers zoals u wilt, erop nahouden: zolang er maar geld binnenkomt doe je het goed. Of dat nu over de rug van de klant is of niet. En als het even kan dan is de klant bij voorkeur er één die toegang heeft tot de bodemloze portemonnee van de belastingbetaler. De schaamteloze handelswijze van de derivatenboeren van Deutsche Bank geeft maar weer eens aan hoe bedorven de financiële sector is. Waarom betalen bankiers dure etentjes en callgirls voor hun klanten? Dat lijkt me een 'no-brainer'.

Er is niet veel meer nieuws dan vorige week. De juristen die aan de slag zijn gegaan zien de fraude van Marcel de V. als een 'anker' in de juridische strijd tegen de banken. De informatie en de getuigenverklaring van Arjan G. leveren de juristen de mogelijkheid om hun doelstelling – ontbinden van derivatenpositie zonder extra kosten – kracht bij te zetten. Ik wens de advocaten veel succes. Hopelijk blijken zij in staat om de rechtbank te overtuigen dat de wijze waarop de derivatencontracten zijn afgesloten niet alleen een vorm van estige misleiding is geweest, maar dat tevens deze opzet met voorbedachte rade is geweest. Nu ben ik geen jurist (en moet u mij op dit vlak met een korreltje zout nemen), maar ik ben benieuwd of de feiten voldoende aanleiding geven voor het Openbaar Ministerie om de aanklacht uit te breiden naar de zakenbankiers en daarbij de strafmaten te betrekken zoals die gelden voor 'criminele organisaties'.. Al was het maar om de zakenbankiers flink op de kast te jagen (als je de belastingbetaler en Vestia-huurders voor naar verluid zo'n €2 miljard in het ootje neemt via omkoping dan is flink grommen op zijn plaats..).

• Verdenking tegen treasurer is voor Vestia geschenk (FD)

IMF leest Europa de les
Het IMF leest Europa de les en Europa zegt: “Nee, dank u”! Gelukkig maar, want anders hebben we weer iets om ons over op te winden. Het IMF is zoals ik vorige week al schreef het noodfonds van zich misdragende overheden die geld tekort komen en het IMF is in de ogen van de Verenigde Staten het antwoord op het falen van het inteationale monetaire bestel. Laat het IMF maar synthetische reserves printen met staatsobligaties ter dekkking en alles komt wel goed, zo is de gedachte. Al veertig jaar wordt er vanuit Angelsaksische hoek gepoogd om de wereld opnieuw in het ootje te nemen en ik geef hen weinig kans dat het ze gaat lukken.

Dit weekend werd er door IMF-bestuurders geroepen dat de ECB de rente moet verlagen en dat de nog niet contant gemaakte garanties uit het Europese noodfonds in het bankwezen gestoken moet worden. Zodoende worden de kapitaalbuffers van banken versterkt. Hilarisch als je er even over gaat nadenken: ondanks dat een centrale bank onafhankelijk is (althans, dat is de veronderstelling), dan zou zij haar oren toch moeten laten hangen naar de adviezen van het IMF? Europa reageerde zeer afwijzend en doet dat uiteraard terecht. Het FD tekende de woorden van Mario Draghi op:

‘Iedereen mag zijn mening verkondigen; we leven in een vrije wereld’, zei ECB-president mario Draghi in Washington, om daaraan toe te voegen dat de rente op het huidige niveau van 1% ‘passend’ is.

Draghi stelt zich zoals dat hoort op als onafhankelijke centrale bankier, maar het woordje 'passend' is toch wel erg dubbelzinnig. Draghi zegt met zoveel woorden dat de negatieve rente die u ontvangt op uw spaargeld (lees: uw geld wordt minder waard), meer dan genoeg straf is. Een nog lagere rente zou uw spaargedrag nog meer afstraffen. Enfin, als het aan IMF ligt dan zou u een nog hogere strafkorting betalen op uw spaargeld.

• Europa ziet niets in advies van IMF (FD)

En daar bleef het niet bij want de hoofdeconoom van het IMF, Olivier Blanchard, heeft in de Duitse Financial Times de Duitsers voorgehouden dat zij verplicht zijn om akkoord te gaan met eurobonds. Hij stelde:

“When there was no fiscal treaty nor budgetary and budgetary discipline instruments, the Germans had good reason to reject bearing the brunt of irresponsible policies by other states,” Olivier Blanchard told the Monday edition of Financial Times Deutschland. “But now we have a fiscal treaty. The Germans should accept that the eurozone is going by way of eurobonds,” he added.

Het IMF heeft alle Keynesiaanse en Monetaristische wijsheid in pacht en roept op tot eurobonds. Niet heel erg verrassend maar de achterliggende gedachte waarmee het IMF deze oproep doet moet gewantrouwd worden. Uiteindelijk verwacht ik wel eurobonds, maar let op de Duitse voorwaarde die gesteld gaat worden: alleen als die gedekt worden met de nationale goudreserves. En dat is wel het laatste wat het IMF wil..

• Time for Germany to accept eurobonds: IMF (AFP)

In ander nieuws:

• D66 wil financieel strafhof in Den Haag (NU.nl)
• De schandpaal en de klokkenluider (FTM)
• Economie eurozone gaat verder achteruit (RTL-Z)
• 'Oorlog gaande tegen Zwitserse banken' (NU.nl)

Over onbehoorlijk bestuur gesproken. Ik roep wel eens dat “alles dat het daglicht niet kan verdragen, niet deugt“, en dat is hier van toepassing. De Verenigde Staten wilden de onderhandelingen en de bepalingen over ACTA geheim houden. Europarlementarier Sophie in 't Veld kwam daar via een wob-verzoek achter. Dit was te verwachten, maar dat maakt het niet minder estig. Dit is eigenlijk te triest voor woorden dat de democratische normen en waarden op deze wijze getorpedeerd worden. Eén woord: stuitend..

• VS wilde ACTA-onderhandelingen geheimhouden (NU.nl)

Nieuws uit buitenlandse media

Klokkenluider NSA: De [Amerikaanse] overheid liegt u voor
Afgelopen weekend verscheen via Zero Hedge het één uur durende diepteinterview dat Democracy Now! had met NSA klokkenluider William Binney, joualiste en documentairemaakster Laura Poitras Held en computerbeveiligingsspecialst Jacob Appelbaum. Zij doen een boekje open over de dictatoriale bevoegdheden van de Amerikaanse veiligheidsdiensten.

• NSA Whistleblower Speaks Live: “The Govement Is Lying To You” (Zero Hedge)

Chris Martenson interviewt Harvey Organ!
We roepen het bij herhaling: Keep it simple stupid. Wanneer u belegt in edelmetalen, wees dan geen 'muppet'! Als u belegt in goud, doe dat dan niet via allerhande papieren afgeleiden, maar houdt het simpel en houdt het bij fysiek. Chris Martenson interviewt Harvey Organ en zij leggen het nog eens uit. Must hear!

Franse verkiezingen
Wat de keuze van de Fransen ook gaat worden, de hamvraag is of de toekomstige Franse president zal kunnen accepteren dat overheden niet langer mogen valsspelen. Dat de heren dat niet willen hebben ze vorige week laten weten: beide heren willen – tegen alle regels in – op de stoel gaan zitten van Mario Draghi.

President Sarkozy heeft de eerste ronde niet gewonnen maar verloren heeft hij nog niet. De meerderheid van de stemmen ging naar de socialistische presidentskandidaat Francois Hollande. De tweede ronde zal uitsluitsel geven. Via de Guardian:

French presidential election: reaction to first round – live updates

• Hollande takes 28.63% and Sarkozy 27.08%
• Marine Le Pen comes third with 18% of vote

• François Hollande on top but far right scores record result in French election (Guardian)

In ander nieuws:

• Flashback from 1975: “The NSA's Capability … Could Enable It To Impose Total Tyranny, And There Would Be No Way To Fight Back (Washington's Blog)
• New Herbicide Could Kill Weeds, Crops, Monsanto (The Motley Fool)
• Exclusive: JPMorgan poised to sell U.S. metal concentrate unit (Reuters)
• IMF encourages Europe's economic suicide (Ambrose Evans-Pritchard; Telegraph)

Tot slot.
Via Brasscheck TV een TedX filmpje uit 2010 die mij deed denken aan de farmaceutische industrie in Nederland. In Nederland is het zo dat het de farmaceutische industrie verboden is om reclame te maken voor medicijnen die voorgeschreven moeten worden door artsen. Desalniettemin geeft de farmaceutische industrie in Nederland naar schatting zo'n €4 miljard uit aan marketinggerelateerde activiteiten.

Dan het volgende clipje van TedX Copenhagen over de meerwaarde van fietsen voor de leefbaarheid in steden en de cultuur van angst. De lezing is sowieso heel erg boeiend, maar het levert een hele saillante vraag op: Waarom hielp de auto-industrie bij de financiering van een voorlichtingscampagne ter promotie van fietshelmen in Denemarken?

Volgens de regering moet de maatregel ook het gebruik van zwart geld aan banden leggen, maar het valt nog maar te bezien of de Spaanse belastingdienst de middelen en mogelijkheden tot haar beschikking heeft om alle transacties van bedrijven en burgers in kaart te brengen en de bewijstlast te leveren. De nieuwe maatregelen van de Spaanse regering moeten ook een extra obstakel opwerpen voor bedrijven om schaduwfacturen te maken. Het plan – dat nog meer maatregelen omvat – werd eerder deze maand geaccepteerd door het Spaanse kabinet en zal naar verwachting €8,171 miljoen opleveren in 2012.

Het plan om betalingen boven de €2.500 in contanten te verbieden maakt mensen nog afhankelijker van het banksysteem. Het is de vraag of de plannen het gewenste effect zullen hebben, want doorgaans werken dit soort maatregelen juist averechts. Hogere belastingen kunnen op een gegeven moment ontduiking uitlokken, zeker als de bevolking van mening is dat de belastingen niet in verhouding staan tot wat ze ervoor terug krijgen. Ook is het niet aannemelijk dat de belastingdienst in Spanje in staat is om alle transacties van alle burgers met bedrijven te traceren.

De Spaanse regering wordt vanuit Europa onder druk gezet om zich te conformeren aan de begrotingsregels. Die schrijven voor dat alle landen van de Eurozone hun tekorten moeten terugdringen tot maximaal 3%. Hiervoor krijgen landen wel een paar jaar de tijd, zodat de aanpassingen geleidelijk doorgevoerd kunnen worden. Bij de invoering van de euro kropen de rentes op de staatsobligaties van de verschillende landen snel naar elkaar toe, waardoor landen als Spanje, Italië, Portugal en Griekenland jaren lang relatief goedkoop konden lenen. Sinds het uitbreken van de crisis zijn financiële markten weer kritischer gaan kijken naar de Europese obligatiemarkt, met als gevolg dat de landen met een minder sterke economie duurder moeten lenen. Daarbij heeft Spanje er een probleem bij van een niet functionerende vastgoedmarkt. Door de goedkope rente was er jarenlang overinvestering, met als gevolg dat er nu bijna niets meer gebouwd wordt in Spanje. De omvang van de vastgoedmarkt in Spanje leverde in de hoogtijdagen veel werkgelegenheid op, maar werkt nu juist tegen. De werkloosheid van Spanje is ruim boven de 20% (voor jongeren zelfs boven de 50%), terwijl de lagere huizenprijzen de reserves van de banken onder druk zetten.

Nieuws uit Nederland

Commissarissen negeren fouten
Het FD meldt dat de commissarissen van grote beursgenoteerde bedrijven in Nederland er een potje van maken. Fouten en gebreken worden willens en wetens gelaten voor wat zij zijn en jaarrekeningen worden goedgekeurd zonder dat die fouten eruit worden gehaald. Het FD schrijft:

Het gaat om waarderingen van posten waardoor de winst minstens 5% hoger of lager uitkomt. Dit blijkt uit een onderzoek van Nyenrode dat volgt op een eerdere studie naar de invloed van de accountantscontrole bij 147 bedrijven en organisaties. Daaruit bleek dat wanneer een accountant belangrijke fouten constateert, die in 30% van de gevallen niet worden gecorrigeerd.

Er lijkt ook echt helemaal niets meer goed te gaan. Als dit norm is dan zijn er bedrijven die jaarcijfers publiceren waaruit een winst vloeit die in de praktijk eigenlijk een verlies is. Dat mogen misschien wel incidenten zijn, maar elk incident is er één te veel.

• Commissarissen negeren fouten (FD)

Gast-commentaar Dexia..
Van een goede vriend onder het ietwat aparte pseudoniem Mono Satuus:

Een deksels kanarie-pietje in de kolenmijn dat ik gistermiddag al 'hoorde' (als: van vrolijk tsjielpen naar benepen piepen), de 5-jaars grafiek van Dexia:

Bron: Beurs.nl

– Waarom valt ze niet om…?
 
Het doet me denken aan een oud mopje, dat ontstond/de ronde deed na een vliegramp: Een drie-motorig vliegtuig is met passagiers onderweg naar een zonnig vakantieoord. Onderweg wordt het (na wat gesputter) plots stil aan de bakboord zijde. Passagiers draaien hun hoofd naar links… ongerust. Dan klinkt plots de stem van de gezagvoerder door de intercom: 'Ladies and gentlemen, good afteoon, this is your captain speaking. As you will have noticed, the engine on the port side of the plane has just stopped to function. But this aircraft is fully capable to fly with only two engines, so do not worry. This was your captain speaking. Thank you'.

Even later klinkt er gesputter aan de rechterzijde van het toestel, waaa het ook daar stil wordt. Weer voelen de passagiers zich ongemakkelijk, maar klinkt er even later de kalme en kalmerende stem van de gezagvoerder: 'Ladies and gentlemen, good afteoon, this is your captain speaking. As you will have noticed, the engine on the starboard side of the plane has just stopped to function. But this aircraft is fully capable to fly with only one engine, so do not worry. This was your captain speaking. Thank you'.

Iedereen zakt weer terug in zijn stoel, de rust is teruggekeerd… totdat… Iets sputtert weer, en even later wordt het stil… heel stil. Mensen veren weer op, angstig. Even een licht gekraak in de luidsprekers. Hoopvol staren ze eaar, waaa de inmiddels bekende en zo kalme stem weerklinkt: 'Ladies and gentlemen, good afteoon, this is your captain speaking. As you will have noticed, the tail engine has just failed. This was a recording. Thank you'.

– Mono Satuus

Hedgefondsen onder toezicht van DNB en AFM
Een begrijpelijke maatregel: hedgefondsen worden onder toezicht geplaatst. Het bericht op NU.nl concentreert zich met name op provisies en de verkeerde prikkels, maar mijn inziens komt er verscherpt toezicht om de gebruikte hefbomen door hedgefondsen in het gareel te houden.  

• De Jager pakt hedgefondsen en speculanten aan (NU.nl)

Klaas Knot: 'Ik had het liever anders gezien'
In een interview met de Volkskrant heeft DNB-president Klaas Knot verteld dat de beslissing om over te gaan tot de LTRO door de ECB weliswaar unaniem besloten werd, maar dat er wel degelijk bedenkingen waren. De bestuurders van de Duitse en Nederlandse centrale bank die alom bekend staan als conservatieve centrale bankiers hadden grote moeite met de lagere kwaliteitseisen voor onderpanden die banken moeten indienen voor leningen bij de ECB. Dit had Klaas Knot graag anders gezien. Zijn zorgen zijn begrijpelijk want die lagere kwaliteit zou de ECB kunnen opbreken indien banken onverhoopt omvallen. Dit is een cruciaal punt waar de nodige discussie over bestaat.

Persoonlijk schat ik het zo in dat mocht er onverhoopt iets fout gaan met een bank, de ECB vooraan in de rij aansluit en zal voorkomen dat zij verliezen lijdt. Dat moet m.i. ook gebeuren en voorkomen worden omdat monetaire financiering is verboden en dat is het niet voor niets. De ECB mag niet de inflatiebelasting heffen. Dat betekent ook dat voorkomen moet worden dat de ECB moet afstempelen op een lening aan een bank aangezien dat het equivalent zou zijn van monetaire financiering. Anderen zullen stellen dat dit niet zonder meer gaat en dat er in feite een besmetting plaats zal vinden op financiële markten als de ECB voorrang krijgt op andere partijen en dat de ECB veel meer risico loopt dan wordt verondersteld.

Dat gevaar zie ik ook maar voor mij is de balans van de ECB (in de zin van de euro) heilig en ondanks dat de omvang van balans toeneemt, is de liquiditeitssteun een manier om een systeemherstructurering mogelijk te houden. Dit zijn 'duivelse' dilemma's waarbij er helemaal niets vanzelfsprekend is en dat maakt deze discussie en reflectie erg moeilijk. In een ideale wereld zou het gewoon anders moeten werken; maar goed, deze wereld is niet ideaal, verre van dat.

Klaas Knot: 'Nederland moet de tering naar de nering zetten'
In een interview met de Telegraaf heeft Klaas Knot de Nederlandse burger verteld wat de Nederlandse politiek weigert te vertellen: Nederland zal de tering naar de nering moeten zetten. Groei is vrijwel uitgesloten en het terugbrengen van schulden is strikte noodzaak “voor overheden, banken én gezinnen”. Ook op dit punt zijn we gezegend met een centrale bank-president die niet om de hete brij heen draait. Als DNB zich niet onafhankelijk opstelt van Den Haag dan zijn we gedoemd tot financiële chaos want de ke van alle financiële problemen zitten in Den Haag: de politiek is niet in staat de vinger naar zichzelf te wijzen om vervolgens financiële ellende op te lossen.

• ECB verdeeld over Europese concessies aan banken (Volkskrant)
• 'Nederland nog jaren in crisis' (Telegraaf)

Prijzen Nederlandse koopwoningen fors omlaag
Het CBS schrijft in haar persbericht: De prijzen van verkochte bestaande koopwoningen waren in maart 4,7 procent lager dan in maart 2011. De prijsdaling was hiermee aanzienlijk groter dan in februari, toen de huizenprijzen gemiddeld 3,4 procent lager waren dan een jaar eerder. Dit blijkt uit de ontwikkeling van de prijsindex bestaande koopwoningen van het CBS en het Kadaster. De index geeft de prijsontwikkeling weer van bestaande koopwoningen in Nederland, die aan particulieren verkocht zijn.

Daarbij geeft het CBS de volgende grafiek:

• Bron van de quote en grafiek: Prijzen bestaande koopwoningen fors lager (CBS)

Wie de index-grafiek van de Nederlandse huizenprijzen ziet die Hans de Geus bij RTL-Z presenteerde, snapt dat de grafiek van het CBS een 'zachter' beeld geeft van de werkelijke huizenprijsontwikkeling. “Feiten, leugens en statistieken”, en de rest kunt u zelf invullen..

• Bron: RTL-Z

Media spinnen: twee illustraties
Gisteren was ik totaal niet blij met de gekozen formulering bij RTL-Z over de aandacht die de AFM vraagt voor beleggingen in goud. Er werd gezegd: “De AFM waarschuwt voor beleggingen in goud”, daar waar een nauwkeurige beschrijving zou zijn: “De AFM waarschuwt voor malafide aanbieders van goud”. Die nuance kan men kennelijk zelf niet aanbrengen en dat geeft maar weer eens aan dat zodra het op goud aankomt, media vooringenomen een agenda ondersteunen die een vlucht in goud moet voorkomen. Of dit bewust is dan wel onbewust, wanneer de nuance verdwijnt dan werk je vrolijk aan die officieuze agenda mee.

Datzelfde geldt voor de NOS. Die knalde het onderstaande bericht op Teletekst. Ik heb de laatste zin onderstreept, want als dit een mijlpaal is in de strijd tegen manipulatie dan heeft men de afgelopen jaren onder een steen geleefd. Tegenwoordig is er nagenoeg geen enkele belegging meer gevrijwaard van oneigenlijke manipulatie. De rente, aandelenmarkten, opties, derivaten, goud, zilver, het hele grondstoffencomplex, LIBOR; er komt geen einde aan de markten waar centrale planning is omgeslagen in manipulatie. En dit is een mijlpaal? Hilarisch!! Dit is eigenlijk te triest voor woorden.

Overigens moet het NOS-teletekst bericht aangevuld worden met de beperkingen van de oplossing die president Obama gevonden heeft: het zal namelijk averechts werken. Reuters legt uit dat grote marktpartijen weer een nieuw voordeel krijgen toebedeeld..

• Obama oil margin plan could increase price swings (Reuters)

Franse charlatans
Frankrijk is een mooi land, maar Fransen met een politieke agenda moet je met een grote korrel zout nemen en wantrouwen. Dat geldt helemaal als zij president willen worden. Sarkozy is bereid tot een monetaire coup d'etat zoals ik eerder deze week al schreef en nu wil zijn concurrent Francois Hollande de rente verlagen. Feitelijk acht hij zichzelf zo machtig dat hij het recht heeft om op de stoel van de ECB-president te gaan zitten.

Let wel, binnen de huidige kaders zijn dit compleet onverantwoorde uitspraken die het beetje integriteit dat de euro nog heeft, bedreigen. De Fransen moeten tot de orde geroepen worden, want zoals Hongarije wordt aangepakt omdat zij de persvrijheid heeft uitgekleed en de Hongaarse centrale bank onder politieke toezicht heeft gesteld, zo moet de Franse presidentskandidaten ook aangepakt worden. Dit is zo bloed en bloedlink. Schandalig dat Europa zich niet in de meest scherpe bewoordingen uitlaat: dit is volstrekt onacceptabel.

• Franse presidentskandidaat wil renteverlaging (RTL-Z)

'Het Volk' tegen 'John Deuss'
Het is en blijft een intrigerende rechtszaak. Een nieuwe update via het FD en Follow The Money..

• Een computer is nog geen bank, betogen advocaten van John Deuss (FD)
• Deuss in de aanval: ‘Orwelliaans proza’ (FTM)

In ander nieuws:

De bovenste link is een echte aanrader. Ik zou het flauw vinden om het fimpje te 'jatten', maar ga kijken naar het afscheidsfimpje van Hans Wijers als CEO van Akzo Nobel; geweldig!

• Must Read: Knotjandorie (IEXProfs.nl)
• Deense banken laten Moody's vallen (RTL-Z)
• 'Prinses Mabel was BVD-agent' (Telegraaf)
• Het komt niet goed (René Tissen; RTL-Z)
• EU wil actie tegen belastingontduiking (NU.nl)

David Lynch, Dune en water in Afrika
Iets totaal anders en iets dat bij mij heel erg tot de verbeelding sprak. Wie de film “Dune” van regisseur David Lynch uit 1984 kent zal bij het onderstaande bericht in het NRC denken: “ah, maar dit klinkt bekend”. De verfilming van het boek van Frank Herbert is voor mij een klassieker en ik moest er meteen aan denken toen ik het bericht las bij het NRC. Wetenschappers hebben geconcludeerd dat er in Afrika onder de Sahara veel meer water is dan menigeen denkt. Frank Herbert reisde lange tijd rond in Noord-Afrika en heeft veel weetjes en kennis die hij daar heeft opgedaan verwerkt in de film “Dune” waaronder gigantische waterreserves onder de woestijn.. M.a.w., deze waterreserves zijn bij Noord-Afrikaanse 'locals' bekend.

• Wetenschappers: waterreservoirs onder de bodem van Sahara (NRC)

Nieuws uit buitenlandse media

Statistieken en staatspropaganda..
Afgelopen week schreef ik ietwat sarcastisch over de Amerikaanse statistieken dat Mao en Stalin trots of jaloers zouden zijn geweest. Eigenlijk is dat een understatement. De laatste cijfers omtrent de Amerikaanse steunaanvragen is propaganda ten voeten uit. Twee afbeeldingen via Zero Hedge:

Het aantal mogelijke revisies? Veertien. Het aantal daadwerkelijke revisies? Veertien. De aantallen spreken vervolgens voor zichzelf. Ook in Nederland worden deze cijfers klakkeloos overgenomen. Voor argeloze kijkers betekent het niets minder dan dat er een roze zonnebril als filter over het nieuws is geplaatst en dat vind ik buitengewoon zorgwekkend.

Bron: Zero Hedge

Zilver
Aandacht van de BBC voor zilver en wel voor de vele toepassingen, de mijnproductie, en toekomstige zilvertekorten. Aanrader!

• Silver: The harsh realities behind diminshing supplies (BBC)

Goud
Het Syrische regime van Assad begint door de financiële reserves heen te raken. Volgens het onderstaande bericht op Reuters probeert Syrië goud te verkopen om aan financiële middelen te komen. Eén probleem, de verkopen van goud tegen een discount van 15% (dus ver onder de huidige spot prijs) wil niet vlotten en dat komt door de ingestelde sancties.

• Syria selling gold reserves as sanctions bite: sources (Reuters)

SOPA changes name to CISPA

China en mainstream consensus vs. Albert Edwards
Eerder deze week kwam het bericht dat China de bandbreedte waar binnen de wisselkoers van de yuan mag bewegen vergroot wordt. Media springen erop en stellen het een dan wel het ander. U mag mij erop nalezen (hier) want ik had niet voor niets geen commentaar toegevoegd. Althans, ik heb in de titel gezet dat dit slechts een nieuwe stap is in het kader van de inteationalisering van de renminbi. Misschien was dat zelfs wel teveel, want het vergroten van de bandbreedte betekent dat de wisselkoers een grotere beweging naar boven als ook naar beneden kan maken.

En dat brengt me op iets dat buitengewoon lastig is om in te schatten. China is en blijft een planeconomie die geschoeid is op export. Als het aankomt op China dan moet iedereen zich ervan bewust zijn dat de People's Bank of China (POBC) de wisselkoers kan dicteren en deze stap mag dan weliswaar een stap richting liberalisering zijn, het neemt niet weg dat de POBC de controle behoudt. Dat dwingt mij om wat terughoudend te zijn ten aanzien van ontwikkelingen in China, te meer ik nooit in China ben geweest.

Albert Edwards van Société Générale maakt gehakt van de foutieve interpretatie ten aanzien van de stap om de renminbi een grotere bandbreedte te geven. Daar waar analisten en media schreven dat deze stap aanstuurt op een zachte landing, concludeert Edwards dat een harde landing veel aannemlijker is. Gezien zijn kennis van zaken, en dan met name zijn inzichten over China, moet iedereen minimaal luisteren naar zijn visie. De samenhang tussen wisselkoers, (de verdwenen) overschotten op de handelsbalans en de betalingsbalans, intee inflatieproblematiek en de barsten in de Chinese vastgoedzeepbel komen allemaal aan bod en als ik moet kiezen dan verdient Edwards het voordeel van mijn twijfel. Het is een ijzersterke cijfermatige onderbouwing met meer dan duidelijke grafieken. Desalniettemin, blijf ik terughoudend want China is voor mij een “dark horse”.

• “Utter, Utter Piffle” – Albert Edwards Lashes Out At The Media's China Groupthink (Zero Hedge)

Derivatenberg in perspectief
De toren van derivaten..

• Voor een compleet overzicht en een veel betere resolutie, kijk op: Demonocracy. Briljant gemaakt.

Lees overigens ook het volgende artikel op Bloomberg. De derivatenlobby is grote druk aan het uitoefenen zodat banken door kunnen blijven gaan op de oude voet..

• Derivatives Lobby Has U.S. Regulators on the Run (Bloomberg)

In ander nieuws:

• Yet Another Exponential Chart… And A Different Spin On “Keynesianism” (Zero Hedge)
• Disgruntled French set to vote out Sarkozy (Reuters)
• More U.S. cities set to enter default danger zone (Reuters)
• IMF fears $3.8 trillion forced asset sale by eurozone banks (Telegraph)

Tot slot.
Zonder verder commentaar..

TrimTabs: Talking Gold with Eric Sprott

Nieuws uit Nederlandse media

Vestia en gesponsorde prostituees
Marcel de V. van Vestia werd op regelmatige basis in het peperdure Londense uitgaansleven met prostituees omgeven die door de bankiers van Deutsche Bank en ABN-Amro betaald werden. U leest het goed. De Telegraaf tekende op: „Marcel zat samen met enkele medewerkers van Deutsche Bank en zo’n tien callgirls naast ons aan tafel in het exclusieve Japanse restaurant Nobu, in het centrum van Londen. Hij vermaakte zich uitstekend”, vertelt een eveneens aanwezige klant van Deutsche Bank.

• Topman Vestia in watten gelegd (Telegraaf)

Let wel, Marcel de V. van Vestia sloot nog tot ver in 2011 compleet mesjogge derivatencontracten af. Naakt speculeren op rentebewegingen met publiek aangemerkt geld en een garantie van de Staat: het is nog steeds mogelijk. Nadat de crisis in 2008 en 2009 toesloeg is het kwartje in bestuurlijk Nederland nog steeds niet gevallen. Dit soort problemen kunnen dus nog steeds gemaakt worden.

Ondertussen proberen de interimbestuurders bij Vestia en de door hen ingeschakelde advocaten een uitweg te vinden om de verliezen voor onze gemeenschappelijk portemonnee te beperken.

• Vestia zoekt juridische uitweg wurgdeals (FD)
• Lees ook: ABN Amro betaalde hoeren voor Vestia-topman (GeenStijl)

Fitch: Triple A Nederland onder druk
Via RTL-Z: “Het ratingcomite zal in juni bijeenkomen. Ze lopen risico's als ze de schulden verder laten stijgen: een voorzichtige benadering is aan te bevelen”, meldde Pryce aan de Telegraph.

Tja, wat moeten we ervan zeggen? “Als het kalf verdronken is..”, dan komt er een kredietbeoordelaar langs en die roept iets over kredietwaardigheid. Omdat de onderstaande grafiek alles vertelt over het huishoudboekje van de BV Nederland zullen we ons van elk verder commentaar onthouden..:

Overigens is Chris Pryce van Fitch niet overdreven negatief. Hij voelde slechts de behoefte om op de noodzaak tot bezuinigen te wijzen en kon het daarbij niet laten om de zwakste schakel in de Nederlandse politieke polder aan te wijzen. Hij zei tegen de Telegraph:

“The country has been run for a long time by sensible parties and this allows us to be a bit more generous. [..] Geert Wilders has not been irresponsible in fiscal policy, but if a situation arises where his presence is no longer compatible with stable govement, we would expect the other parties to draw the proper conclusions,” said Mr Pryce.

• Lees het hele artikel bij de Telegraph (en kijk vooral ook even naar de begeleidende foto..): Fitch doubts Dutch AAA as property slump reaches 'coma' (Telegraph)

'Bank verruimt regels onderpand'
Ik heb meer vragen dan antwoorden, maar het FD bericht over een ontwikkeling die bij mij de nodige alarmbelletjes doen rinkelen. Twee korte quotes via het FD: “Inteationale banken werken aan een grootscheepse verruiming van acceptatie van onderpand voor onderlinge leningen,” en [..] ‘Hiermee worden bankkredieten bijna effecten.’

De laatste quote is afkomstig van Godfried de Vidts van de European Repo Council (ERC). Hij ziet die deze stap als een belangrijke mijlpaal die hij vergelijkt met de invoering van de uniforme codering van effecten in de jaren negentig. Die standardisering leidde tot een groei van de aandelen- en obligatiehandel.

Dit wordt een flinke kluif om te onderzoeken, maar bij mij komt dit over als een manier om het herhypothekeren van bancaire leningen mogelijk te maken. Daarbij vraag ik me af of dit niet gewoon een nieuwe manier is om systeemrisico's in het financiële stelsel in te bakken en op te blazen in plaats van het terugbrengen ervan. Ik kan mij voorstellen dat zodra blijkt dat de veronderstelde kwaliteit van onderpanden (vele malen) lager blijkt te zijn (denk aan alle rommelhypotheekpakketjes met een triple A) er een ongekende bevriezing ontstaat die het systeem doet kraken in al haar voegen. Althans, dat zou van toepassing kunnen worden tenzij de centrale bank onbeperkt liquiditeiten beschikbaar stelt (met alle gevolgen van dien).

Wordt vervolgd..

• Bank verruimt regels onderpand (FD)

Spaanse obligaties vinden gretig aftrek
Hoe hard niet-Europese financiële media en de inteationale blogosphere ook roepen hoe insolvabel Europa is, en hoe beroerd Spanje er bijvoorbeeld voor staat, zodra puntje bij paaltje komt blijkt het voorlopig allemaal wel mee te vallen. Ondanks dat de rente op Spaans schuldpapier opliep naar 5,74% op 10-jaars Spaans staatspapier blijkt de vraag ruimschoots het aanbod te overtreffen. Dat heeft m.i. alles te maken met de LTROs van de ECB. De financiële markten zijn bereid en in staat om de Spaanse overheid te financieren, ook al stijgt de prijs die Spanje moet betalen voor nieuwe leningen. De vraag naar nieuwe Spaanse staatsobligaties zal ongetwijfeld grotendeels van Spaanse banken komen en dat leidt tot een verdere financiële regionalisering binnen Europa. Anders gezegd, soevereine risico's worden meer en meer nationaal georganiseerd.

• Spaanse obligatieveiling loopt gesmeerd (RTL-Z)
• Spain clears bond auction hurdle but yields rise (Reuters)

Bonus Citigroup bestuurders afgeschoten
Opmerkelijk. IEXProfs meldt dat de aandeelhouders van Citigroup de bonussen voor de bestuurstop van Citigroup heeft weggestemd. Curieus is dat de stemming niet bindend is. Het is even afwachten wat Citigroup zal beslissen, maar het lijkt mij onwaarschijnlijk dat de uitslag niet opgevolgd wordt. Aan de andere kant, Amerika is en blijft het land van de onbegrensde mogelijkheden..

• Bonussen top Citigroup weggestemd (IEXProfs.nl)

In ander nieuws:

• CPB: gebreken in gulden-onderzoek PVV (RTL-Z)
• Hierover gaat Wouter Bos columns schrijven in de Volkskrant (Welingelichte Kringen)
• Positie pensioenfondsen niet verbeterd (NU.nl)
• Hervorming woningmarkt ook prioriteit VNO (FD)

Nieuws uit buitenlandse media

Bommetje: Oud-medewerker Bank of England: “Mervyn King bestuurt als een tiran”
We lezen in de Telegraph een wel heel erg opmerkelijk bericht. Binnen de Bank of England rommelt het en niet een klein beetje ook. Exte lid van de commissie van de Bank of England die het rentebeleid bepaalt, David Blanchflower, komt met een ongekend felle uithaal naar Mervyn King die de Bank of England naar zijn mening “als een tiran bestuurt”.

De quote die de Telegraph optekent, is veietigend: “David Blanchflower, who sat on the Monetary Policy Committee between 2006 and 2009, claimed Sir Mervyn “controlled the Bank with an iron fist”, oversaw an organisation with shockingly “low morale” and was “unprepared for the crisis” that wrecked the world economy. [..] “A tyrant looks to his own advantage rather than that of his subjects and uses extreme and cruel tactics,” said Mr Blanchflower, noting that was how Sir Mervyn ran the Bank.

Dat is nog eens ongezouten mening. Helemaal bizar wordt het wanneer we lezen dat er in Groot-Brittanië gespeculeerd wordt over de aanstelling van de huidige Canadese centrale bank gouveeur, Mark Caey, als opvolger van Mervyn King. We hebben wel vaker rare dingen gehoord, maar deze mogelijkheid is wel heel erg apart. Of dit serieus overwogen wordt lijkt ons onwaarschijnlijk, want ondanks dat koningin Elizabeth officieel staatshoofd is van Canada, zal men in Groot-Brittannië ongetwijfeld een Brit kunnen vinden die de Bank of England kan leiden.

• Mervyn King runs Bank of England like a 'tyrant', says former MPC member David Blanchflower (Telegraph)

In de sloot springen..
Als bankiers zich schuldig maken aan excessieve zelfverrijking en speculeren met de impliciete garantie van de belastingbetaler die eventuele verliezen zal compenseren, waarom zouden publieke ambtsdienaren dan niet gaan graaien? In Amerika blijkt dat een cultuur van graaien meer graaien uitlokt. Uiteraard kan het voorbeeld dat Business Insider vond bestempeld worden als een incident, maar waakzaamheid is geboden: wie de berichtgeving uit Amerika nauwlettend volgt, kan een patroon herkennen..

• Check Out These Photos Of Federal Workers Vacationing On Taxpayer Dollars (Business Insider)

Over patronen gesproken..
Nu we het toch over incidenten en patronen hebben, ik besteed er vaker aandacht aan: rechters seponeren rechtszaken tegen Amerikaanse banken wel erg makkelijk. Deze week een nieuw voorbeeld. Pensioenfonds van de universiteit van Illinois is erin getuind bij de beursgang van General Electric's Co Securities omdat zij afgingen op onvolledige informatie over de kwaliteit van de leningen-portefeuille. Goldman Sachs en JP Morgan hoeven zich niet voor de rechter te verantwoorden; General Electric zou dat in principe nog wel moeten doen indien een nieuwe aanklacht wordt ingediend. Beleggers die in 2008 aandelen kochten tegen een koers van $26 bleven met de verliezen achter nadat het aandeel snel daalde naar $10.

• Judge dismisses claims against banks in GE lawsuit (Reuters)

Herontdekking ruilhandel: kapitalisme in al haar eenvoud
Via Zero Hedge de volgende reportage van de BBC. De Grieken zetten complementaire geldsystemen op en dat maakt de belangrijkste les van economie meteen duidelijk: elke economische organisatie werkt 'bottom-up' ondanks dat deze organisatie door overheden 'top-down' opgelegd en bestuurd wordt. Hoe men het ook wendt of keert, de wetmatigheid is dat zodra alles faalt, de mens gewoon opnieuw begint. En dat doet de mens op basis van eigen voorwaarden.

• The Birth Of Barter: How One Greek Town Dropped The Euro And Moved On (Zero Hedge)

In ander nieuws:

• India Launches Nuclear Missile Test As South Korea Preps Cruise Missiles For Retaliation (Zero Hedge)
• Corruption Is Why You Can’t Do Your Taxes in Five Minutes (Naked Capitalism)
• Spain’s Surging Bad Loans Cast New Doubts on Bank Cleanup (Bloomberg)
• Are Soaring Student Loans The Best Economic Indicator? (Zero Hedge)

Tot slot.

Omdat het de dag van de Duitse taal is, het item van Pauw en Witteman van gisteravond. Erg vermakelijk..