Angstige particulieren hoeven geen goud te kopen, zo verklaarde Aerdt Houben van De Nederlandsche Bank tegenover het Financieel Dagblad. In het interview zei hij dat particulieren geen goud hoeven te kopen, omdat de centrale bank dat al voor ons geregeld heeft. Hier de betreffende passage uit het artikel:

Tegen die mensen zou ik willen zeggen: jullie hoeven dat niet te doen, DNB doet dat voor jullie. Heb vertrouwen in ons. Het is veel efficiënter als één organisatie het voor iedereen doet.

Eerlijk gezegd was ik nog al verbaasd om dit te lezen. Waarom raadt hij particulieren opeens af goud te kopen, terwijl hij eerder dit jaar in een reportage voor RTL-Z nog het volgende antwoordde op de vraag of particulieren ook zoveel goud moesten hebben als de centrale bank:

De Nederlandsche bank geeft nooit beleggingsadviezen, dus op deze vraag zou ik willen zeggen: Spreken is zilver, zwijgen is goud.

Goud niet belangrijk?

In dezelfde reportage vertelde Houben dat de Nederlandsche Bank nog steeds een aanzienlijk deel van haar reserves in goud bewaart. Met €21 miljard in goud en een kleine €30 miljard in obligaties en aandelen heeft de centrale bank ongeveer 40% van haar reserves in edelmetaal.

We hebben daar vele analyses op toegepast en zijn tot de slotsom gekomen dat uit het oogpunt van waardebehoud en diversificatie – en de kernrol van de centrale bank – dat dit een goede spreiding is.

De centrale bank zelf heeft 40% in edelmetaal, maar vindt het dus niet nodig dat particulieren en pensioenfondsen dat voorbeeld volgen. Als argument voert Houben aan dat je als particulier “geen briefjes hoeft uit te geven aan anderen dat je je verplichtingen zult nakomen”.

Ook daar valt het een en ander op af te dingen, want onze eurobiljetten en banktegoeden zijn al lang niet meer gekoppeld aan goud. In september 1999, toen verschillende centrale banken besloten gecoördineerd een deel van hun goud te verkopen, had De Nederlandsche Bank nog een goudreserve van 1.012 ton. Vandaag de dag hebben we nog 612 ton goud, wat betekent dat er in die periode 400 ton goud uit de kluis verdwenen is. En al die tijd functioneerde de munt naar behoren…

Waardebehoud en diversificatie

Aerdt Houben merkt terecht op dat het edelmetaal een belangrijke rol speelt als waardebehoud en diversificatie. Waarom zou dat wél voor de centrale bank van toepassing zijn, maar niet voor ons spaargeld en ons pensioen?

Uit onderzoek is gebleken dat de toevoeging van goud aan een beleggingsportefeuille zorgt voor minder volatiliteit. Vooral in onzekere tijden blijkt het edelmetaal een negatieve correlatie te hebben met andere beleggingscategorieën, wat betekent dat een deel van je vermogen in goud in crisistijd kan compenseren voor de verliezen op andere beleggingen.

Daar komt bij dat fysiek goud een bezitting is zonder tegenpartij risico. Spaargeld op een bankrekening wordt weliswaar gegarandeerd door het depositogarantiestelsel, maar die dekking is beperkt tot maximaal €100.000. En wat gebeurt er als er net als in 2008 weer een grote bank omvalt? Blijft het garantiestelsel dan nog steeds overeind? Kun je dan nog wel bij je spaargeld?

Goudstaven in de kluis van De Nederlandsche Bank (Bron: DNB)

Bescherming van je vermogen

De hierboven genoemde scenario’s zijn extreem, maar niet onvoorstelbaar. Wie had in 2008 tenslotte gedacht dat een grote bank als Lehman Brothers zou omvallen? Of dat een bank als ABN Amro genationaliseerd zou worden? Of dat er strenge kapitaalcontroles zouden komen in landen als Griekenland en Cyprus, waardoor mensen opeens niet of slechts beperkt bij hun spaargeld konden?

Het zijn dit soort extreme scenario’s waar je je als verstandige spaarder tegen wilt wapenen. We spreken ook niet over ‘angstige particulieren’ die een inboedelverzekering of reisverzekering afsluiten. Waarom ben je dan opeens wel een ‘angstige particulier’ als je een deel van je vermogen wilt beschermen door het buiten het financiële systeem te bewaren in de vorm van goud?

Ik denk dat goudbezitters over het algemeen weldenkende mensen zijn, die voorzichtig omgaan met vermogen, die vooruit kijken en zich willen indekken tegen de onvoorziene risico’s van ons financiële systeem. En als de centrale bank dan zegt dat ‘angstige particulieren’ geen goud hoeven te kopen, dan is dat voor mij een ongekend koopsignaal…