Marketupdate

Tag: qe

  • Deflatie in Eurozone, ondanks stimulering ECB

    Ondanks het stimuleringsprogramma van de ECB slaagt de centrale bank er niet in de inflatie naar de gewenste 2% te brengen. Sterker nog, in februari zakten de prijzen in de Eurozone met 0,2% op jaarbasis. Deflatie dus, terwijl de centrale bank nu al een jaar lang €60 miljard per maand in de markt pompt door middel van het opkopen van staatsobligaties.

    “Niet alleen de normale inflatie, maar ook de kerninflatie, is veel lager dan waar de ECB op rekende. Het is dus niet slechts de lage olieprijs, er is ook een breder probleem met tweede ronde effecten en en een zwakke vraag”, zo verklaarde analist Nick Kounis van de ABN Amro tegenover Bloomberg. “Dit geeft de centrale bank een extra zetje om meer agressieve monetaire stimulering aan te kondigen tijdens de ECB bijeenkomst in maart.”

    Centrale banken proberen met een nog ruimer monetair beleid de inflatie aan te jagen, maar hun pogingen worden teniet gedaan door de daling van de olieprijs. Daardoor zijn veel producten goedkoper te produceren en daalt het algemene prijsniveau. Maar ook de kerninflatie, waarin de prijsontwikkeling van voedsel en energie niet zijn meegenomen, blijft al enige tijd opvallend laag.

    Vraaguitval leidt tot deflatie

    Centrale banken als de ECB en de Bank of Japan proberen met quantitative easing de inflatie aan te jagen, maar tot op heden zonder succes. Zowel in Japan als in de Eurozone worstelt de centrale bank met een inflatie van bijna nul procent, die soms zelfs omslaat in een milde deflatie. Ondanks een zeer ruim monetair beleid met negatieve rente en het maandelijks opkopen van staatsobligaties weten beide centrale banken de kredietverlening nog niet op gang te brengen.

    Het grote probleem lijkt dus niet aanbod gedreven te zijn, maar juist vraag gedreven. Er is meer dan genoeg liquiditeit beschikbaar, maar er is simpelweg geen vraag naar. Bedrijven zijn door de onzekere economische situatie terughoudend met het doen van investeringen. Ze lenen nog wel geld, maar dat wordt in veel gevallen gebruikt om eigen aandelen terug te kopen. Consumenten willen door de lage rente nog wel geld lenen, maar worden vaak tegengehouden omdat banken minder risico willen nemen. Ze verstrekken niet meer zo makkelijk een hypotheek als voor de crisis.

    inflation-eurozone

    Deflatie in de Eurozone, kunnen we meer stimulering van de ECB verwachten? (Grafiek via Bloomberg)

    Meer stimulering?

    Het is dus maar de vraag of meer stimulering gaat helpen. Het opkopen van staatsobligaties heeft zowel in Japan als in de Eurozone nog niet het gewenste effect gehad. Sterker nog, door staatsobligaties uit de markt te halen wordt het tekort aan kwalitatief goed onderpand alleen maar groter gemaakt! Vandaar dat verschillende landen tegen een negatieve rente kunnen lenen en dat u steeds minder rente over uw spaargeld krijgt…

    De ECB kan de effectiviteit van haar stimuleringsprogramma veel groter maken als ze ook slechte leningen van banken opkoopt. In landen als Italië, Spanje, Portugal en Griekenland stijgt het percentage slechte leningen in rap tempo. Dat maakt banken erg terughoudend bij het verstrekken van nieuwe leningen. Door deze slechte leningen over te nemen zullen banken gemakkelijker kredieten verstrekken. Het nadeel van deze aanpak is dat de ECB veel meer risicovolle leningen op haar balans krijgt en dat het ‘moral hazard’ bij de bankensector in de hand werkt.

    Een alternatief dat steeds vaker geopperd wordt is ‘QE for the people’, waarbij de centrale bank rechtstreeks geld overmaakt naar de burgers. Zij kunnen het geld naar eigen inzicht gebruiken om schulden af te lossen of te consumeren, een directe vorm van stimulering die waarschijnlijk veel sneller leidt tot een stijging van het prijspeil.

    In maart komt de ECB weer bijeen om het monetaire beleid te bespreken. Met het uitblijven van een hogere inflatie is de kans groot dat de centrale bank besluit meer van hetzelfde te doen, bijvoorbeeld door het maandelijkse bedrag te verhogen van €60 miljard naar €80 of €90 miljard per maand.

  • ECB kan niet genoeg staatsobligaties kopen

    De ECB kan binnen een jaar niet meer genoeg staatsobligaties kopen, tenzij ze de voorwaarden van het stimuleringsprogramma aanpast. Dat schrijft Reuters na een rondgang bij analisten van verschillende banken. De centrale bank koopt iedere maand voor €60 miljard aan staatsobligaties van landen uit de Eurozone in een poging de inflatie aan te jagen en de rente laag te houden.

    Het stimuleringsprogramma van de ECB kent een aantal beperkingen, waardoor ze niet zomaar alle staatsobligaties kan kopen. Zo mag de centrale bank alleen schuldpapier uit de markt halen met een hoger rendement dan de depositorente van -0,3%. Ook mag ze niet meer dan 1/3 van alle staatsobligaties van een bepaald land op de balans hebben en mag ze niet meer dan 1/3 van de uitgifte van nieuwe leningen opkopen.

    Onvoldoende staatsobligaties

    Volgens analisten zal de ECB voor het einde van het stimuleringsprogramma in maart 2017 al tegen een aantal van deze limieten aan lopen. Als de centrale bank in dit tempo staatsobligaties blijft opkopen zal ze vóór het einde van het QE-programma al de maximale 33% van alle staatsobligaties van Duitsland, Finland en mogelijk ook Portugal in handen hebben, zo berekenden analisten van de ABN Amro.

    Deze berekeningen zijn gebaseerd op een stabiele rente. Gaat deze echter verder omlaag, dan krimpt het aanbod van schuldpapier dat de ECB mag opkopen. “Het tekort is het meest relevant voor Duitse Bunds en daar moet men een oplossing voor vinden. Anders loopt het stimuleringsprogramma vast”, zo concludeert analist Luca Cazzulani van UniCredit.

    Ongeveer €600 miljard aan staatsobligaties in de Eurozone wordt momenteel verhandeld voor minder dan de depositorente van -0,3%. Dit is schuldpapier dat de ECB conform de huidige regels niet mag kopen, omdat ze dan impliciet de tekorten van overheden financiert. Dat is in strijd met het mandaat van de centrale bank.

    negative-yielding-debt

    Er zijn steeds minder staatsobligaties die de ECB mag kopen (Bron: Bank of America)

    Uitbreiding stimuleringsprogramma ECB?

    De ECB wil in meert meer duidelijkheid geven over hoe ze deze problemen wil aanpakken. Het stimuleringsprogramma loopt officieel tot maart 2017, maar die einddatum kan verder naar de toekomst verschoven worden als de inflatie tegen die tijd nog niet bij de gewenste 2% ligt.

    Dat betekent dat ook de regels van het stimuleringsprogramma verruimd moeten worden.Volgens analisten zou de ECB bijvoorbeeld haar de ondergrens van -0,3% rente kunnen schrappen of naast staatsobligaties ook bedrijfsobligaties aan haar balans kunnen toevoegen om haar doelstelling van €60 miljard te halen.

    Reuters deed onlangs een rondvraag bij economen en die verwachten zelfs een verdere uitbreiding van het QE-programma. Zij voorziet dat de centrale bank maandelijks €10 tot €30 miljard meer staatsobligaties zal opkopen.

    Lees ook:

  • Gaat de ECB nu ook slechte leningen van banken kopen?

    De ECB is in gesprek met de Italiaanse overheid over het opkopen van de slechte leningen op de balans van diverse Italiaanse banken. Zodoende kunnen Italiaanse banken hun balans opschonen en kan de kredietverlening beter op gang komen. Veel Italiaanse banken zijn terughoudend geworden met het verstrekken van nieuwe leningen, omdat ze buffers moeten aanhouden om een toenemend aantal slechte leningen op de balans op te vangen.

    De centrale bank kan onder het bestaande stimuleringsprogramma van €1,5 biljoen ook leningen van banken overnemen, mits die een goede kredietscore hebben. Op basis van dit onderpand kan de centrale bank nieuwe tegoeden verstrekken aan de betreffende bank. Via dit soort swaps halen banken een deel van hun risico’s van de balans, waardoor de kredietverlening weer op gang komt.

    Slechte leningen

    Volgens Reuters zitten Italiaanse banken op ongeveer €200 miljard aan slechte leningen. Dat zijn leningen met een betalingsachterstand van drie maanden of langer die mogelijk niet meer (volledig) afbetaald zullen worden. Het relatief hoge percentage slechte leningen in de Italiaanse bankensector is een grote bron van zorgen voor beleggers, want de aandelenkoersen van Italiaanse banken zijn dit jaar hard onderuit gegaan.

    Cijfers van Reuters laten zien dat de ECB sinds november 2014 maandelijks voor een bedrag van €1,19 miljard aan leningen heeft opgekocht van banken in de Eurozone. De centrale bank mag deze stukken kopen, zolang deze voldoen aan een bepaalde minimale kredietstatus. Italiaanse banken willen deze grens graag verder oprekken, zodat ook slechte leningen in aanmerking komen voor het opkoopprogramma van de ECB.

    TARP

    De Amerikaanse overheid nam kort na het uitbreken van de financiële crisis in 2008 een soortgelijke maatregel met het Troubled Asset Relieve Programma (TARP). Onder dit programma werden honderden miljarden dollars aan verpakte hypotheekleningen van de bankbalansen gehaald en ingewisseld voor nieuwe tegoeden. Zo hebben Amerikaanse banken hun balans snel kunnen opschonen en werd de onzekerheid over het mogelijk omvallen van Amerikaanse banken grotendeels weggenomen.

    Het lijkt erop dat de ECB ook steeds meer in deze richting beweegt. Was de centrale bank eerst nog mordicus tegen monetaire verruiming, nu doet ze het zelf ook met haar eigen QE programma van €60 miljard per maand. Onder dit stimuleringsprogramma haalt de ECB in twee jaar tijd in totaal meer dan €1 biljoen aan staatsobligaties en andere leningen uit de markt. Dit alles met als doel de lange rente verder omlaag te drukken en de inflatie aan te jagen. Maar met het opkopen van slechte leningen ondersteunt de ECB ook de geplaagde Europese bankensector.

    ECB overweegt slechte leningen van Italiaanse banken te kopen? (Foto van AP)

  • Laten we hopen dat Keynes gelijk heeft…

    De Bank of Japan introduceerde afgelopen vrijdag een negatieve rente en is daarmee de derde grote centrale bank die inmiddels een vergoeding vraagt aan banken om reserves te parkeren. Een rente van nul procent is blijkbaar niet genoeg om de economie op gang te brengen en de inflatie aan te jagen, dus gaan centrale banken nog een stap verder door een negatieve rente te hanteren. Dit in de hoop dat hun beleid nu wel gaat werken.

    De ECB, de Zwitserse centrale en de Bank of Japan hopen dat banken de negatieve rente gaan doorberekenen aan bedrijven en consumenten. Dat betekent in ieder geval nog minder rente op uw spaargeld. De centrale banken willen investeringen van bedrijven en uitgaven van consumenten zodoende verhogen. Dit is volgens hen dé manier om inflatie te krijgen, maar het in beweging brengen van het gecreëerde geld mislukt vooralsnog hopeloos. Hierover een andere keer meer.

    Stimuleren

    In 2008 hebben centrale banken wereldwijd de rente verlaagd om de economie weer op gang te brengen, terwijl overheden hun schulden zagen toenemen door fiscale stimuleringsprogramma's en nationalisatie van banken. We zijn nu acht jaar verder, maar nog steeds durven centrale banken niet te stoppen met hun 'ruime' monetaire beleid. De Federal Reserve verhoogde de rente eind vorig jaar weliswaar een klein stapje, maar in Europa en Japan draaien de spreekwoordelijke geldpersen nog steeds op volle toeren. helicopter-benCentrale banken hebben er een dagtaak aan de economie te ondersteunen, al is mijn mening dat dit tot nu toe alleen maar averechts werkt. Het is überhaupt de vraag of centrale banken zich hiermee moeten bemoeien, vroeger hadden ze dit mandaat dan ook niet. De Chinese centrale bank heeft opnieuw voor miljarden aan liquiditeit in het banksysteem gepompt, terwijl voormalig Federal Reserve voorzitter Ben Bernanke ('Helicopter Ben') hint naar de reële mogelijkheid van een negatieve rente in de Verenigde Staten. Meer van hetzelfde dus. De crisis waar we sinds 2008 in verzeild zijn geraakt zijn is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan te hoge schulden wereldwijd (wat natuurlijk al jaren daarvoor in gang is gezet). De huidige beleidsmakers, die de economische theorie van Keynes hanteren, zoeken de oplossing in het maken van meer schulden. Mocht de Keynesiaanse theorie uiteindelijk niet de juiste blijken te zijn of onjuist zijn uitgevoerd, dan heeft de gehele wereld op termijn een groot probleem. Er is dan ongekend veel 'leergeld' betaald... Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

  • Grafiek: Vloedgolf van negatieve rente door ECB

    Sinds de lancering van het stimuleringsprogramma van de ECB een jaar geleden is het aantal Europese staatsobligaties met een negatief rendement explosief toegenomen. Meer dan 40% van al het schuldpapier in omloop heeft al een negatieve rente, tegenover ongeveer 20% in januari 2015 en minder dan 5% een jaar eerder.

    Langlopende staatsobligaties van landen als Duitsland, Nederland en Frankrijk leveren al niets meer op, maar ook het kortlopende schuldpapier van de zogeheten ‘PIIGS’ landen heeft inmiddels een negatieve rente. Dat was vijf jaar geleden nog niet voor te stellen, toen het rendement op 10-jaars leningen van landen als Spanje, Portugal en Italië boven de 7% uitsteeg.

    negatieve-yield-bonds-ecb-qe

    Negatieve rente op meer dan 40% van Europese staatsobligaties

    (Bron: Bank of America Merrill Lynch, h/t: Holger Zschaepitz)

    Negatieve rente

    De vlucht van vermogen richting veilige havens heeft de afgelopen jaren gezorgd voor een neerwaartse druk op zowel de lange als de korte rente. Dat natuurlijk effect werd verstrekt door twee ontwikkelingen in de Eurozone. Enerzijds moesten landen bezuinigen en hun tekorten terugbrengen, waardoor er minder nieuwe obligaties op de markt kwamen. Anderzijds zorgde de ECB met het maandelijks opkopen van €60 miljard aan staatsobligaties voor extra vraag.

    Al deze factoren samen zorgden voor de explosieve groei van het aantal staatsobligaties met een negatieve rente. Zo lang de hierboven genoemde factoren van kracht blijven is een rentestijging vrijwel ondenkbaar.

    Lees ook:

  • Bank of Japan bezit meeste staatsobligaties

    De meeste staatsobligaties van de Japanse overheid staan inmiddels op de balans van hun eigen centrale bank, zo meldt Bloomberg. Eind september beschikte de centrale bank over 315 biljoen yen (omgerekend €2,4 biljoen) aan langlopend schuldpapier, iets meer dan 30% van de totale Japanse staatsschuld. Dat was voor het eerst meer dan de hoeveelheid staatsobligaties in handen van financiële instellingen, die gezamenlijk 28,4 procent van het schuldpapier bezitten.

    De Bank of Japan koopt al sinds maart 2013 onafgebroken staatsobligaties als onderdeel van een stimuleringsprogramma dat erop gericht is de inflatie aan te jagen. Tot op heden met weinig succes, want mede door de daling van de olieprijs zakte de inflatie de afgelopen maanden weer terug naar nul procent. Een rondvraag door Bloomberg leert dat weinig economen er vertrouwen in hebben dat de inflatie binnen afzienbare tijd weer naar de gewenste 2% gaat.

    japan-qe-bondholdings

    Meeste staatsobligaties in handen van Japanse centrale bank (Bron: Bloomberg)

    Weinig liquiditeit

    Omdat de Japanse centrale bank steeds meer staatsobligaties opkoopt is er een kunstmatige schaarste aan kwalitatief goed schuldpapier ontstaan. Beleggers die hun vermogen tijdelijk willen parkeren doen dat graag in staatsleningen, maar het aanbod daarvan wordt steeds kleiner. Uit een recente peiling van de Bank of Japan kwam naar voren dat een kwart van de obligatiehandelaren ontevreden is over de beperkte liquiditeit van deze veilige haven.

    Ondanks deze kritiek blijft de gouverneur van de centrale bank, Haruhiko Kuroda, van mening dat zijn beleid werkt. Dat leest hij af aan het feit dat vermogensbeheerders het aandeel staatsobligaties in hun portefeuille afbouwen ten gunste van andere beleggingen, terwijl de rente op de staatsleningen laag blijft.

    Geen limieten

    Volgens gouverneur Kuroda zijn er geen limieten op het gebied van monetaire verruiming. De centrale bank blijft evenveel staatsleningen opkopen, maar zal zich voortaan richten op schuldpapier met een looptijd van 7 tot 12 jaar (in plaats van 7 tot 10 jaar). Staatsleningen met een looptijd tot vijf jaar worden al tegen een negatieve rente verhandeld als gevolg van het QE-programma. Om voor tien jaar geld uit te lenen aan Japan moet je als belegger vandaag de dag genoegen nemen met 0,27% rente. Zwitserland is het enige land ter wereld dat momenteel goedkoper leent dan Japan.

    ‘Japan scenario’

    Ondanks alle stimulering zijn de meeste economen zijn er niet van overtuigd dat de Bank of Japan haar inflatiedoelstelling van twee procent zal halen, zo bleek uit een rondvraag van Bloomberg. Japan wordt vaak als een voorbeeld gezien voor de rest van de Westerse wereld, omdat het land net als veel Westerse landen kampt met een extreem hoge schuldenlast en een zwakke economische groei. Het is onvermijdelijk dat Japan vroeg of laat haar schulden zal moeten wegstrepen. Dat kan bijvoorbeeld door alle schuldverplichtingen aan haar eigen centrale bank door te strepen. Is dat ook een toekomstscenario voor Europa en de Verenigde Staten? Lees meer:

  • Grote meerderheid ECB wil geen uitbreiding QE-programma

    De overgrote meerderheid van de Raad van Bestuur van de ECB wilde het stimuleringsprogramma niet uitbreiden, dat zei Yves Mersch van de ECB afgelopen woensdag tijdens een diner met journalisten. Het besluit om langer door te gaan met het opkopen van staatsobligaties en de opbrengst van afgeloste staatsobligaties opnieuw in schuldpapier te beleggen brengt volgens Mersch al honderden miljarden euro’s extra in de economie.

    “De overgrote meerderheid van de Raad van Bestuur is van mening dat de maatregelen gepast zijn en dat er niet meer [stimulering] nodig is om ons doel te bereiken”, zo verklaarde Mersch tijdens het diner waar Reuters bij aanwezig was. Het besluit om afgeloste staatsobligaties opnieuw te beleggen en het totaal aan obligaties op de balans van de ECB na 2017 gelijk te houden geeft in de eerste twee jaar na het stimuleringsprogramma al een extra impuls van €320 miljard.

    De financiële markten, die afgelopen donderdag teleurgesteld waren over het uitblijven van nog meer stimulering, moeten er rekening mee houden dat er voorlopig ook geen verdere uitbreiding komt van het QE-programma. Het overgrote deel van de Raad van Bestuur, dat bestaat uit de zes directieleden en de presidenten van alle 19 centrale banken uit het eurogebied, is namelijk sceptisch over een verdere uitbreiding van het stimuleringsprogramma. "Wat vaak compleet onderschat wordt is het feit dat de ECB een collectief bestuursorgaan is", zo verklaarde Mersch. Dat betekent dat er voor een uitbreiding van het stimuleringsprogramma draagvlak moet zijn bij de meerderheid van de centrale banken in de eurozone. Sinds het rentebesluit van afgelopen donderdag is de wisselkoers van de euro met meer dan vier cent gestegen tot bijna $1,10. Lees ook:

    yves-mersch

    Yves Mersch verwacht geen verdere uitbreiding QE-programma ECB

  • ECB verlengt stimuleringsprogramma tot maart 2017

    De ECB verlengt het stimuleringsprogramma tot en met maart 2017 en handhaaft het tempo van €60 miljard per maand. Dat betekent dat de centrale bank over de gehele looptijd van het programma voor €1.500 miljard aan obligaties op haar balans zal zetten (25 maanden), in plaats van de €1.140 miljard van het oorspronkelijke stimuleringsprogramma (19 maanden).

    Ook heeft de centrale bank besloten dat het opkopen van schuldpapier niet meer beperkt blijft tot staatsobligaties, maar dat er voortaan ook obligaties van regionale en lokale overheden gekocht zullen worden. Draghi liet in zijn verklaring weten dat al deze obligaties nog een lange tijd op de balans van de centrale bank zullen blijven staan.

    Depositorente omlaag

    Naast het verlengen van het stimuleringsprogramma werd ook de depositorente aangepast, van -0,2% naar -0,3%. Daardoor wordt het voor banken duurder reserves aan te houden bij de ECB. Deze maatregel zal de spaarrente waarschijnlijk nog verder onder druk zetten, omdat banken de kosten doorbereken aan de spaarders.

    Draghi zegt meer economische groei te zien als gevolg van een hogere consumptie. Voor dit jaar voorziet de centrale bank een groei van 1,5% en voor volgend jaar een groei van 1,7%. In 2017 zal de economie met 1,9% groeien, zo verwacht de centrale bank.

    Euro schiet omhoog

    Volgens Teunis Brosens van de ING zijn de financiële markten teleurgesteld door het rentebesluit van de ECB. De markt had een verdere uitbreiding van het stimuleringsprogramma en een grotere rentestap verwacht. Omdat de verwachting zo hoog waren gingen veel beleggers short op de euro. Nu blijkt dat Draghi minder ingrijpende maatregelen neemt kopen beleggers weer posities in de euro terug. De wisselkoers van de munt schoot in korte tijd omhoog van $1,05 naar $1,08. De stijging van de euro zorgt voor een scherpe daling van de goudprijs in euro's. op het moment van schrijven staat de prijs van een kilo goud 1,8% lager op €31.402 en €976,70 per troy ounce. Ook de Europese aandelenmarkten gingen omlaag door de stijgende euro. Op het moment van schrijven staat de AEX bijna 2% lager op 458,8 punten, terwijl de Duitse DAX ongeveer 3% lager staat op 10.851 punten.

    euro-rising

    Euro schiet omhoog na rentebesluit ECB

     

  • Economen pleiten voor directe stimulering ECB

    Met de persconferentie van de ECB in het vooruitzicht heeft een groep van in totaal 65 Europese economen een radicaal voorstel ingediend om het monetaire beleid van de centrale bank volledig om te gooien. Ze zijn van mening dat het huidige stimuleringsprogramma van de ECB niet effectief en op termijn zelfs schadelijk is. In plaats van staatsobligaties op te kopen, waardoor de rente daalt en er nieuwe bubbels ontstaan in aandelen, obligaties en vastgoed pleiten de economen, waaronder bekende namen als Steve Keen en David Graeber, ervoor direct geld aan de mensen te geven.

    Volgens de initiatiefnemers van de beweging ‘QE for the People’ levert het huidige monetaire beleid van de Europese Centrale Bank onder leiding van Draghi onvoldoende succes op in het aanjagen van de economie. Ook is het stimuleringsprogramma oneerlijk, omdat de veroorzaakte prijsstijging van financiële activa vooral ten goede komt aan vermogende mensen die al veel bezittingen hebben. Voor de kleine spaarder die geen aandelen of obligaties heeft brengt het stimuleringsprogramma juist nadelen met zich mee, zoals een aanhoudende daling van de spaarrente en daling van de koopkracht door de waardedaling van de euro op de valutamarkt.

    QE for the People

    In plaats van nog meer staatsobligaties te kopen en de rente nog verder omlaag te drukken zou de ECB een meer directe vorm van stimulering moeten toepassen, zo denken de 65 economen die hun handtekening onder het initiatief zetten. De eerste optie is dat de ECB publieke investeringen gaat financieren, omdat dat direct werkgelegenheid en geld oplevert voor de bevolking. Een tweede optie is om iedereen in de Eurozone letterlijk geld te geven, wat economen ook wel 'helicopter money' noemen. Door alle inwoners van de Eurozone geld te geven kunnen ze hun schuldenlast verlichten en meer consumeren. Zo kan in één klap een einde gemaakt worden aan de deflatoire druk waar Europese landen door het opgeven van hun monetaire soevereiniteit onder gebukt gaan. In plaats van ruim €1.100 miljard aan staatsobligaties te kopen zou de ECB ook omgerekend ruim €3.000 aan iedereen kunnen geven.

    Spelen met vuur

    Het plan om direct geld aan de mensen te geven is bij nader inzien helemaal niet zo verkeerd. Als je iedereen verplicht om met het geld eerst bestaande schulden af te lossen, dan komt slechts een klein deel van het geld daadwerkelijk in de economie terecht. Je slaat twee vliegen in één klap, want tegelijkertijd verlaag je de collectieve schuldenlast en verhoog je de consumptieve bestedingen en investeringen. Dat laatste zorgt voor meer economische activiteit en de inflatie waar de ECB zo naar streeft. Maar waarom doen we dat dan niet meteen? Het gevaar is dat de maatregel in eerste instantie zo goed werkt dat politici en centrale banken geneigd zullen zijn nog meer geld aan de mensen te geven. Men heeft dan weliswaar meer te besteden, maar tegelijkertijd zet je het vertrouwen in de munt op het spel. Uit de geschiedenisboekjes weten we dat deze vorm van stimulering vaak de snelste weg is naar hyperinflatie. We zijn benieuwd hoe onze lezers denken over dit plan van 'QE for the People'. Is dit inderdaad effectiever dan het huidige opkoopprogramma van de ECB? Of is deze directe vorm van monetaire stimulering inderdaad te vergelijken met het spelen met vuur? Lees ook:

  • Draghi: “Inflatie moet snel omhoog”

    De inflatie moet snel richting de gewenste 2% en de ECB is bereid daarvoor alle middelen inzetten die ze tot haar beschikking heeft. Dat zei ECB-president Mario Draghi vandaag tijdens een toespraak in Frankfurt.  “Als we van mening zijn dat het huidige beleid niet voldoende is om dat doel te bereiken, dan zullen we doen wat nodig is om de inflatie zo snel mogelijk te laten stijgen”, aldus Draghi.

    “Als we een analyse moeten maken van het risico voor de prijsstabiliteit, dan moeten we niet vergeten dat de inflatie al enige tijd laag is. Als we tot de conclusie komen dat de risico’s voor de prijsstabiliteit op de middellange termijn vooral geconcentreerd zijn aan de onderkant, van moeten we alle instrumenten binnen ons mandaat gebruiken”, zo stelde de president van de ECB. Hij ziet het aankoopprogramma als een krachtig en flexibel instrument, omdat we de omvang, samenstelling en duur ervan eenvoudig aangepast kan worden.

    Lagere rente

    De ECB maakt de geesten rijp voor een verdere uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Maar dat is niet het enige instrument waar Draghi mee kan spelen, want ook de depositorente kan nog verder omlaag. Op dit moment betalen banken 0,2% rente over tegoeden die ze parkeren bij de ECB. Door deze rente te verhogen wordt het voor banken duurder om geld te parkeren en zullen zij gestimuleerd worden meer geld uit te lenen. Ook zal het de spaarrente verder onder druk zetten, waardoor consumeren en investeren aantrekkelijker wordt dan sparen. Draghi zei in zijn speech dat bedrijven in de eurozone nu al gemiddeld 70 basispunten goedkoper kunnen lenen dan in juni 2014. Voor de economieën die wat meer onder druk staan is de gemiddelde rente zelfs met 110 tot 120 basispunten gedaald. Dat is volgend Draghi belangrijk geweest in het herstel van de economie en het aanjagen van de inflatie, omdat bedrijven door de lagere rente makkelijker aan financiering kunnen komen.

    Zwak herstel

    De president van de ECB merkte in zijn toespraak op dat het herstel van de wereldeconomie veel minder goed herstelt van de crisis van 2008 dan van eerdere crises van de afgelopen veertig jaar. Duurde het in het verleden vijf tot acht kwartalen voordat de economie herstelde, nu is dat naar verwachting 31 kwartalen. Draghi merkte op dat zelfs de Grote Depressie van de jaren '30 minder lang duurde, want toen was de economie na 14 kwartalen alweer terug op het niveau van voor de crisis. Meer monetaire stimulering betekent dat de waarde van uw spaargeld verder onder druk komt te staan. Door de uitspraken van Draghi zakte de euro verder weg tot onder de $1,07. Dat is de laagste wisselkoers sinds april. Het omlaag praten van de euro draagt ook bij aan het verhogen van het prijspeil in de eurozone, omdat de import van goederen daardoor duurder wordt.

    draghi

    Draghi: "We moeten meer doen om de inflatie te verhogen"

  • Bank of Japan bezit helft van alle Japanse ETF’s

    De Japanse centrale bank bezit meer dan de helft van de aandelen van alle exchange traded funds (ETF’s) in het land, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Tokyo Stock Exchange. Jaarlijks koopt de centrale bank voor drie biljoen yen ($25 miljard) aan aandelen op om de markt te ondersteunen. Deze vorm van monetaire stimulering werd in 2010 ingevoerd om de aandelenmarkt te ondersteunen en de inflatie aan te jagen. Het stimuleringsprogramma begon klein, maar werd in april 2013 en oktober 2014 uitgebreid. Het resultaat is dat de centrale bank nu meer aandelen in handen heeft dan de private markt, een vrij unieke situatie.

    De Japanse centrale bank beslist vrijdag over een eventuele uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Bloomberg deed een rondvraag onder 36 economen en daarvan gaven er twaalf aan meer stimulering te verwachten via een uitbreiding van dit opkoopprogramma.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    boj-et-market

    Japanse centrale bank bezit inmiddels helft van alle ETF aandelen (Bron: Bloomberg)