Tag: saoedi-arabie

Saoedi-Arabië houdt olieprijs laag
Saoedi-Arabië is vastberaden de olieproductie hoog te houden om haar marktaandeel te verdedigen, zo bericht de Financial Times. Dit besluit komt vier weken voor de eerstvolgende OPEC vergadering, die op 4 december in Wenen zal plaatsvinden. De directeur van Saudi Arabian Oil Company (Aramco) heeft geen signalen gekregen dat de olieproductie verlaagd moet worden en daarom stemt het bedrijf de productie af op de vraag vanuit de markt.

In november 2014 werd het oliekartel van de OPEC doorbroken, omdat Saoedi-Arabië niet bereid was haar productie te verlagen. Daardoor zakte de olieprijs van het kunstmatig hoog gehouden niveau van $115 per vat naar een door vraag en aanbod bepaalde evenwichtsprijs van minder dan $50 per vat. In het verleden beperkte Saoedi-Arabië de olieproductie, zodat de prijzen hoog bleven en dure investeringen in diepzee olie en schalie olie rendabel bleven.

Die tijd is definitief voorbij, nu het Arabische land weigert aan het kartel te gehoorzamen. Tot grote teleurstelling van olieproducenten elders in de wereld, die niet kunnen concurreren met de overvloed aan goedkope olie uit het Midden-Oosten en Iran. De verwachting dat de olieprijs nog jaren laag blijft heeft ertoe geleid dat heel veel projecten niet zijn uitgesteld, maar compleet van de agenda geschrapt zijn.

“Voor olieproducenten werd een kostprijs van $100 per vat niet als een risico gezien. Maar nu bestaat deze verzekering die gratis werd aangeboden door Saoedi-Arabië niet meer”, zo verklaarde Khalid al-Falih van Aramco tegenover de Financial Times.

Politiek gedreven besluit
Het besluit om de olieprijs niet langer kunstmatig hoog te houden lijkt vooral politiek gedreven te zijn, want ook Saoedi-Arabië voelt de impact van de lage olieprijs in haar portemonnee. Door dalende opbrengsten is het overschot op de begroting omgeslagen in een tekort van maar liefst 20% en moest het land voor het eerst sinds lange tijd weer naar de kapitaalmarkt om geld te lenen. Saoedi-Arabië verwacht dat de olieprijs ergens rond 2017 weer zal stijgen richting de $70 tot $80 per vat, mits de wereldwijde vraag naar olie aantrekt en de opgebouwde voorraden weer weggewerkt kunnen worden. Veel analisten denken dat de olieprijs nog lang laag zal blijven, omdat de wereldeconomie minder sterk groeit dan eerder gedacht werd en omdat grondstoffen in een neerwaartse prijscyclus zitten. De vraag die naar boven komt is waarom Saoedi-Arabië niet langer een hoge olieprijs wil verdedigen. Het land is van oudsher een belangrijke bondgenoot van de Verenigde Staten en is al sinds 1973 een belangrijke steunpilaar voor het dollarsysteem. Het is in het belang van de Verenigde Staten dat de olieprijs hoog blijft, want dat garandeert een structurele vraag naar dollars in de rest van de wereld. Waarom zouden de Saudi's daar niet meer aan mee willen werken? Lees ook:
9 november 2015
‘Saoedi-Arabië wil alliantie met Rusland’
De Saoedische koning Salman is onder de indruk van het optreden van Rusland in de strijd tegen Islamitische Staat (ISIS) en wil daarom nog voor het einde van dit jaar een bezoek brengen aan Moskou om een alliantie te smeden. Dat schrijft Mordechai Kedar in een opiniestuk voor de Israëlische krant Arutz Sheva. Volgens Kedar liggen er verschillende redenen achter dit besluit.

Als eerste noemt hij de verzwakte positie van de Verenigde Staten in de regio, omdat de ambtstermijn van president Obama er bijna op zit. Daar komt bij dat de Verenigde Staten een deal gesloten hebben met Iran, een akkoord waar Saoedi-Arabië niet achter staat. Dat heeft het bondgenootschap tussen de VS en Saoedi-Arabië geen goed gedaan.

Ook is Saoedi-Arabië te spreken over de Russische luchtaanvallen op IS, die veel effectiever zouden zijn dan de acties van Amerikanen en de NAVO. Vanuit geopolitiek perspectief ligt de situatie complex. Voor Saoedi-Arabië werd Islamitische Staat een bedreiging, maar ze willen ook niet dat Rusland meer macht in de regio krijgt. Dat kan een goede reden zijn voor de Saudische koning om met Poetin in gesprek te gaan, zodat ze het samen op een akkoord kunnen gooien.

Het is voor het eerst dat de twee elkaar in Moskou ontmoeten, want in het verleden was het altijd Poetin die op het vliegtuig moest stappen om de Saudische koning te ontmoeten. Zegt dit iets over de machtsverschuiving in de wereld? Een maand geleden vloog ook de Israëlische premier Netanyahu al naar Moskou om een bezoek te brengen aan Poetin.

Oliedollar

Saoedi-Arabië is een belangrijke steunpilaar voor de oliedollar. Nadat in 1971 het dollarsysteem werd losgekoppeld aan goud kreeg de dollar in 1973 opnieuw ‘waarde’ door een meesterzet van Kissinger. Hij maakte destijds met Saoedi-Arabië de afspraak olie wereldwijd in dollars af te rekenen, waardoor alle dollarreserves buiten de Verenigde Staten weer een nieuwe functie kregen. Tot op de dag van vandaag heeft de hele wereld dollars nodig om olie te importeren, met als resultaat dat er nog steeds veel vraag is naar dollars.

Het dollarsysteem blijft bestaan zo lang de rest van de wereld bereid is dit systeem te ondersteunen. Olieproducerende landen ondersteunen dit systeem door hun olie in dollars af te rekenen, terwijl exporterende landen het dollarsysteem ondersteunen door dollarreserves op te bouwen. Deze beide steunpilaren brokkelen langzaam af. Eind vorig jaar brak Saoedi-Arabië met het oliekartel door de olieproductie te maximaliseren, waardoor de olieprijs in een half jaar tijd halveerde tot minder dan $50 per vat.

Ook willen belangrijke olieproducerende landen als Rusland en Iran hun olie graag in andere valuta afrekenen, terwijl Rusland als China hun dollarreserves afbouwen en goud kopen.

Lees ook:
2 november 2015
Analyse: Rusland en Saoedi-Arabië blijven meer olie oppompen

Rusland en Saoedi-Arabië, de twee grootste olieproducenten ter wereld, hebben vooralsnog geen plannen hun productie te verlagen. Sterker nog, in beide landen is de productie de afgelopen maanden juist toegenomen, ondanks het structurele overschot op de wereldwijde oliemarkt. Rusland heeft de afgelopen jaren geleidelijk haar productie opgeschroefd en produceerde in september een recordhoeveelheid van 10,74 miljoen vaten olie per dag. Dat is het grootste volume sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.

Ook Saoedi-Arabië heeft dit jaar de productie verder opgeschroefd, waardoor het overschot op de oliemarkt in stand wordt gehouden. Daar betaalt het land een hoge prijs voor, want door de dalende opbrengst van de olie-export ziet hun begroting er opeens een stuk slechter uit. Het land is voor 90% van haar inkomsten afhankelijk van olie en zal volgens berekeningen van het IMF door de halvering van de olieprijs uitkomen op een begrotingstekort van 19,5%. Het is niet voor niets dat het land onlangs obligaties uit moest geven om het gat in de begroting te financieren.

Rusland en Saoedi-Arabië willen productie niet verlagen

OPEC buitenspel

Zonder de medewerking van Saoedi-Arabië staat de OPEC machteloos. In het verleden konden de OPEC-landen vaak overeenstemming bereiken over het terugschroeven van de productie, met als doel de olieprijs kunstmatig hoog te houden. Nu een steeds groter deel van de wereldwijde olieproductie afkomstig is van niet-OPEC landen (waaronder Rusland) is het moeilijker geworden de olieprijs te beïnvloeden. Het voortbestaan van de OPEC wordt bedreigd, nu de twee grootste olieproducenten zich niet meer aan de productiequota willen houden.

Christopher Weafer van het consultancy bureau Macro-Advisory verklaarde tegenover de Wall Street Journal dat er geen enkele kans is dat Rusland gaat deelnemen aan de OPEC. “Rusland heeft een heel andere benadering dan de meeste OPEC-landen. Het streeft er voortdurend naar zoveel mogelijk olie te produceren”, aldus Weafer. Ook olie & gas analist Pavel Kushnir van Deutsche Bank verwacht niet dat Rusland de productie gaat verlagen, nu de olieprijs zo ver gezakt is.

Wat betekent de lage olieprijs?
Vorig jaar november werd duidelijk dat de olieproducerende landen geen overeenkomst zouden bereiken over het ondersteunen van de olieprijs. Sindsdien is de prijs in een rap tempo gehalveerd tot minder dan $50 per vat. Maar waarom ondernemen Rusland en Saoedi-Arabië geen enkele poging om de olieprijs op te drijven? Het is in deze context goed om te begrijpen dat verreweg de meeste olie in de wereld nog in dollars wordt afgerekend. Een hoge olieprijs betekent dus ook veel vraag naar de Amerikaanse dollar. Daalt de olieprijs, dan hebben landen minder dollars nodig om hun energierekening te betalen. En als landen minder dollars nodig hebben voor het internationale handelsverkeer, dan betekent dat ook dat landen minder dollarreserves nodig hebben en meer kunnen diversificeren richting andere handelsmunten zoals de euro en de renminbi. Nu Rusland de olieproductie opschroeft ziet Saoedi-Arabië geen andere optie dan om ook zelf maar de oliekraan verder open te draaien. Want zouden ze de productie wél terugschroeven, dan kan Rusland dat gat opvangen en de winst opstrijken. Ook dat kan niet de bedoeling zijn. Het is opvallend dat de Saoedi's als trouwe bondgenoot van de VS niet langer streeft naar een hogere olieprijs. Is het onmacht? Of is het onwil?
Schalie-olie
De Verenigde Staten lijkt vooralsnog de grootste verliezer te zijn van deze ontwikkelingen. Hun schalie-olie heeft een veel hogere kostprijs en de industrie die om deze schalie-revolutie heen gebouwd is blijkt voor een groot deel gefinancierd te zijn met schulden. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de productie van schalie-olie dit jaar een enorme terugval heeft meegemaakt. Afgelopen vrijdag werd bekend dat het aantal actieve schalie-olie installaties in de VS was gedaald naar het laagste niveau in vijf jaar tijd.

Aantal schalie-olie installaties in de VS zakte naar het laagste niveau in vijf jaar

5 oktober 2015
Saoedi-Arabië in financieel zwaar weer

De nummer 1 exporteur van olie zit in geldnood door lage olieprijzen. De huidige prijs van 45 dollar per vat is een probleem voor Saoedi-Arabië. Het land is zeer afhankelijk van de olieprijzen, 80 procent van de totale inkomsten komt de verkoop van olie.

Om toch genoeg inkomsten te hebben verkoopt het land zijn internationale beleggingen. In het afgelopen half jaar is er voor 70 miljard euro aan beleggingen verkocht. Om weer rond te kunnen komen zal het land zijn uitgaven met 10 procent moeten terugbrengen. Dat lijkt niet haalbaar, al is het maar omdat het woestijnland onlangs een dure oorlog begon in buurland Jemen.

Geen verandering in olie beleid

Een andere manier om de financiële positie te verbeteren, is het aanjagen van de olieprijs. Saoedi-Arabië is het enige land dat de olieprijs kan beïnvloeden door de productie te verlagen.Niemand gelooft dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren. Saoedi-Arabie is de drijvende kracht achter de lage olie prijs. Wanneer de concurrentie is uitgeschakeld zal de olieprijs ook weer omhoog gaan en zal het tekort weer verdwijnen.

28 september 2015
OPEC landen gaan olieproductie niet terugschroeven

De belangrijkste olieproducerende landen hebben aangegeven dat ze niet van plan zijn hun olieproductie terug te schroeven. De OPEC-landen staan voor de vraag of ze bereid zijn marktaandeel in te leveren, ten gunste van een betere prijs voor hun olie. Door de productie terug te schroeven kunnen ze het overschot op de wereldwijde oliemarkt oplossen, maar grote olieproducenten als Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Rusland zijn niet bereid deze taak op zich te nemen. Rusland verklaarde zelfs dat ze volop olie blijft produceren, zelfs als de olieprijs verder zakt naar $60 per vat.

Rusland produceert 10,5 miljoen vaten olie per dag, ongeveer 11% van de wereldwijde productie. Het standpunt van Rusland komt voor velen als een verrassing, omdat het begrotingsoverschot als sneeuw voor de zon verdwijnt bij een olieprijs lager dan $100. Kennelijk is Rusland bereid een prijzenoorlog te voeren, een prijzenoorlog die vooral de Verenigde Staten pijn zal doen. Saoedi-Arabie en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de laagste productiekosten en zullen zich dus niet veel zorgen maken over een daling van de prijs. Binnen de OPEC waren allee Irak en Venezuela voorstander van het idee om de olieproductie te verlagen. Volgens schattingen van de OPEC zal het aanbod van olie op de wereldmarkt in de eerste helft van 2014 ongeveer een miljoen vaten per dag hoger liggen dan de vraag.

Verdere daling olieprijs in het verschiet
Een verdere daling van de olieprijs zet de VS onder druk, omdat de productie van schalie-olie onrendabel is bij een veel lagere olieprijs. Een ander resultaat van de lagere olieprijs is dat de wereldwijde vraag naar dollars afneemt. Landen hebben bij een lage olieprijs minder dollars nodig om hun energierekening te betalen. Het is om die reden opmerkelijk dat Saudi-Arabië, als belangrijke bondgenoot van de VS, niet bereid is haar olieproductie terug te schroeven en de prijs te ondersteunen. Saoedi-Arabië verwacht dat de olieprijs op den duur vanzelf zal stabiliseren, maar zegt niet tegen welke prijs. Een rondvraag langs verschillende experts doet Bloomberg concluderen dat de olieprijs wel eens richting de $60 tot $70 kan zakken, voordat vraag en aanbod weer in balans worden gebracht. In een ander artikel schrijft Bloomberg dat de dagen waarin de OPEC de productie gemakkelijk kon afstemmen op de vraag voorbij zijn. Vorige week werd tijdens het G20 topoverleg nog besloten dat olie en gas niet gebruikt zullen worden als politiek instrument.

Als het aan Rusland en Saoedi-Arabië ligt is er genoeg olie voor iedereen

26 november 2014
Saoedi-Arabië verlaagt olieprijs
De olieprijs blijft maar dalen, maar dat is geen enkel probleem voor een land dat zo goedkoop olie uit de grond kan halen als Saoedi-Arabië. Zo verlaagt Saudi Arabian Oil Co. (Aramco) haar olieprijs voor de Amerikaanse markt, in een poging haar marktaandeel op peil te houden. Als gevolg van de toegenomen olieproductie uit schalie gesteente heeft de VS minder olie nodig uit het buitenland, tot ongenoegen van producenten in het Midden-Oosten. Met een nieuwe prijsverlaging zet het land de olieproducenten in de VS onder druk, omdat de kostprijs van schalie-olie hoger is dan die van ruwe olie uit Saoedi-Arabië.

Prijzenoorlog
Er is een ware prijzenoorlog aan de gang op de oliemarkt, want ook landen als Irak, Iran en Koeweit verlaagden eerder al hun olieprijzen. Ook wordt er veel meer olie op de markt gebracht dan nodig is. Niet alleen in de Verenigde Staten stijgt de olieproductie, maar ook in landen als Libië en Iran. De OPEC-landen brachten in de maand oktober gezamenlijk 30,97 miljoen vaten olie op de markt, het grootste volume in veertien maanden tijd. Het aanbod van olie stijgt sneller dan de wereldwijde vraag en dat suggereert dat de prijzen de komende tijd onder druk zullen blijven staan. De OPEC-landen zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor 40% van de wereldwijde olieproductie. Bij de huidige olieprijs van $77 per vat draaien Amerikaanse producenten van schalie-olie nog steeds zwarte cijfers. Pas bij een olieprijs beneden de $60 per vat is het niet lucratief meer om de productie verder op te schroeven en pas bij een prijs van $50 per vat zal de productie van schalie-olie in de VS daadwerkelijk teruglopen. De volgende grafiek uit 2010 laat de gemiddelde kostprijs van een vat olie zien in verschillende landen. Saoedi-Arabië kan van alle landen in het Midden-Oosten het goedkoopst olie produceren, daar is de kostprijs gemiddeld $20 per vat.
Lees meer over de olieprijs:
Kosten van de productie van een vat olie in verschillende landen
5 november 2014
Saoedi-Arabië lanceert staatsfonds

Saoedi-Arabië lanceert een nieuwe staatsfonds dat de verantwoordelijkheid zal dragen over de enorme valutareserves van het land, zo meldt Arabianbusiness. Het grootste olieproducerende land ter wereld heeft naar schatting $700 miljard aan reserves opgebouwd met de export van olie, reserves die volgens experts voor het grootste deel worden aangehouden in de vorm van Amerikaans schuldpapier. Het is nog onduidelijk of het staatsfonds, dat het beheer over de reserves overneemt van de centrale bank, ook een andere beleggingsstrategie zal hanteren. Andere olieproducerende landen in de regio hebben de laatste jaren aanzienlijke investeringen gedaan in vastgoed, met name in Europa.

Het staatsfonds heeft de taak gekregen de financiële stabiliteit van het Koninkrijk te beschermen. Ieder jaar groeit de spaarpot van Saoedi-Arabië als gevolg van de aanhoudend hoge olieprijs. De afgelopen drie jaar was het overschot op de begroting ongeveer $232 miljard.

Saoedi-Arabië heeft een overschot aan dollars

11 juni 2014
Vier Golfstaten maken muntunie

De Golfstaten Bahrein, Koeweit, Qatar en Saoedi-Arabië hebben besloten om eind december een nieuwe gemeenschappelijke munt in te voeren. De valuta wordt gekoppeld aan de Amerikaanse dollar, zo schrijft de Arabische nieuwssite Akhbar Al Khaleej op basis van een anonieme bron. Het besluit om de gemeenschappelijke munt te koppelen aan de dollar zou niet economisch, maar politiek gedreven zijn.

"Vanuit een economisch oogpunt was het beter geweest om de nieuwe munteenheid te koppelen aan een mandje van valuta, omdat de Golfstaten veel meer handel drijven met landen uit de Europese Unie dan met de Verenigde Staten. De export van olie vanuit de Golfstaten maakt ongeveer 70% uit van de totale Europese importen", zo verklaart de anonieme bron tegenover Akhbar Al Khaleej. De bron zou nauw betrokken zijn bij het besluitvormingsproces en daarom over insider informatie beschikken. Oman en de Verenigde Arabische Emiraten, de andere twee staten in de regio die horen bij de in 1981 opgerichte Samenwerkingsraad van de Arabische Golfstaten, zullen volgens de anonieme bron waarschijnlijk niet meedoen aan deze gemeenschappelijke munt. De reden daarvoor wordt niet gegeven, zo schrijft Gulfnews. "Ik zie de noodzaak voor een gemeenschappelijke munt voor de Golfstaten niet, indien deze niet soeverein is. Hoewel de landen van de Samenwerkingsraad van de Arabische Golfstaten enorme financiële reserves hebben, staan hun valuta niet te boek als handelsmunt", aldus de bron.
Muntunie
De zes Golfstaten hebben al meer dan vijftien jaar overleg gevoerd over de vorming van een muntunie, vergelijkbaar met de Eurozone. Sommige economen in de regio hebben opgeroepen om de diep ingewortelde koppeling aan de dollar los te laten en over te stappen op een flexibele wisselkoers met hun eigen valuta. Daardoor zouden de Golfstaten beter bestand zijn tegen een oplopende inflatie en tegen economische crises. In september zei een woordvoerder van de Europese Centrale Bank dat de zes Golfstaten geen gemeenschappelijke munt moeten introduceren voordat haar leden een uniform en eenduidig doel hebben geformuleerd. Yves Mersch, lid van de bestuursraad van de ECB, heeft tijdens een wereldwijd financieel topoverleg gezegd dat dat geen enkele groep landen klaar is voor een gemeenschappelijke munt, zo lang er geen politieke consensus bestaat.

Vier Golfstaten lanceren eind december een muntunie, gekoppeld aan de waarde van de dollar.

Foto van de skyline van Doha (bron: hdwpapers.com)

4 december 2013