Categorie: Kredietcrisis

  • Centrale banken staan machteloos bij volgende crisis

    De Bank for International Settlements (BIS) waarschuwt dat centrale banken machteloos staan in de volgende wereldwijde financiële crisis, omdat ze al hun kruit reeds verschoten hebben in het bestrijden van de laatste crisis. Volgens de BIS hebben centrale banken wereldwijd zichzelf in een hoek gedreven door de rente alsmaar verder te verlagen. Dat gaf niet alleen een impuls aan de economie, maar ook aan het speculatieve gedrag van de financiële markten. Door de extreem lage rente zijn er nieuwe bubbels in de economie ontstaan die in de toekomst tot uitbarsting kunnen komen.

    Volgens Claudio Borio, hoofd van de monetaire en economische afdeling van de BIS, hebben centrale banken de rente zo lang laag moeten houden vanwege het zwakke economische herstel. Door de rente zo lang laag te houden konden grote economische bubbels ontstaan en bleven noodzakelijke correcties op de financiële markten uit. Het resultaat van zeven jaar monetaire stimulering kan volgens Borio samengevat worden als “te veel schulden, te weinig economische groei en een te lage rente”. Volgens de BIS moeten beleidsmakers hun focus verleggen naar het verbeteren van de aanbodzijde van de economie. Dat betekent dat we het model van schuld gedreven economische groei achter ons moeten laten.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    monetary-policy-accomodative

    Monetair beleid laat geen ruimte voor een nieuwe renteverlaging (Bron: BIS)

  • Kijk eens naar Portugal…‏

    Alle aandacht gaat momenteel uit naar Griekenland. Maar hoe staat het met dat andere Zuid-Europese land dat ook voor faillissement behoed moest worden? Is Portugal werkelijk het succesverhaal dat het op de financiële markten lijkt te zijn? Portugal lijkt er in eerste instantie duidelijk beter voor te staan dan in 2011. Toen moest het land onder zware druk van de financiële markten noodhulp accepteren van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. Anders zou het land failliet gaan. Inmiddels heeft Portugal noodhulp niet langer nodig. Voor nieuwe leningen kan het land weer op de financiële markten terecht en de Portugese 10-jaars rente bedraagt momenteel slechts 2,7%.

    De Portugese economie groeit weer, al is het nog niet veel. In 2014 bedroeg de groei 0,9% en voor dit jaar wordt een groei van 1,6% verwacht. De werkloosheid is bovendien gedaald. Eind 2014 bedroeg het werkloosheidspercentage 13,5% waar deze twee jaar daarvoor nog 17,5% was. Met bovenstaande is het positieve nieuws over Portugal wel verteld. De werkloosheid lijkt niet meer verder te dalen en van de jongeren zit nog altijd een derde zonder baan.

    Bij de gedaalde werkloosheid zijn vanwege de bescheiden groei eveneens wel kanttekeningen te maken. Veel oudere werknemers zouden de hoop op een nieuwe baan hebben opgegeven en vervroegd met pensioen zijn gegaan. Bovendien is 6% van de bevolking geëmigreerd, vooral jongeren.

    portugalMeer schulden

    Ondanks jaren van hervormen en bezuinigen zit Portugal nog steeds opgescheept met grote schulden. Meer dan ooit zelfs. Want door overheidstekorten en jaren van krimp is de Portugese schuldquote alleen maar opgelopen. Had de schuldquote in 2010 nog een grootte van 96%, inmiddels is dat percentage opgelopen tot 130% (!). Om de publieke schuld met een omvang van 130% van de Portugese economie niet nog verder te laten toenemen zou de economische groei in Portugal dik 3% per jaar moeten bedragen. Er is echter niets wat daar ook maar enigszins op wijst. Een van de verklaringen daarvoor? Andere schulden... Ook de private sector (bedrijven en gezinnen) in Portugal heeft zich in de goede jaren diep in de schulden gestoken. Tellen we de publieke en private schuld van Portugal bij elkaar dan komen we uit op een totale schuldquote van maar liefst 380% (!). Dat is meer dan in welk Europees land dan ook. Ter vergelijking: zelfs met de Griekse schulden valt het zo bezien nog wel mee. Daar komt de totale schuldquote uit op 290%. Bij Griekenland ligt de schuld vooral bij de overheid. Door de hoge private schulden zal de komende jaren in Portugal veel geld besteed moeten worden aan rente en aflossing. Vooral aan buitenlandse partijen overigens die de Portugese schulden voor een groot deel in bezit hebben. Door de onvermijdelijke rentebetalingen en aflossingen door de private sector in Portugal blijft er minder geld over voor binnenlandse investeringen en consumptie. Dat remt de Portugese economie af terwijl hoge groei juist cruciaal is om de (publieke) schuldquote niet nog verder te laten stijgen.

    Verkiezingen

    Van enige onrust is vooralsnog in Portugal geenszins sprake. Maar op financiële markten hoeft er niet veel te gebeuren om de vlam in de pan te laten slaan. En in Portugal zou dat weleens de start van de verkiezingen kunnen zijn... De eerstvolgende Portugese verkiezingen vinden dit najaar plaats. Voorlopige peilingen wijzen uit dat Antonio Costa's Socialistische Partij de grote winnaar zou kunnen worden. Vergelijkbaar met Syriza (de partij die in Griekenland de verkiezingen won) stelt Antonio Costa te willen stoppen met het bezuinigingsbeleid. Een aantal hervormingen is hij van plan terug te draaien. De kans dat Portugal haar schuld dan nog kan terugbetalen wordt dan nog kleiner dan dat nu al is. Ondanks de grote onzekerheden en risico's verbonden aan het euro-experiment, de komende verkiezingen in Portugal en de torenhoge schulden lijkt vrijwel niemand zich over dit land enige zorgen te maken. Onbegrijpelijk voor ons. Of is het zo dat de markten vooruitlopen en er al vanuit gaan dat Portugal straks - op kosten van belastingbetalers elders - toch wel 'gered' zal worden? Hendrik Oude Nijhuis hendrik-oude-nijhuisOver de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett. Zijn publicaties zijn verschenen in zowel Nederlands- als Engelstalige media, waaronder Het Financieele Dagblad, Z24.nl en Gurufocus.com. Eerder is hij als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: 'Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk'. Van dit boek is in 2014 een derde druk uitgebracht en is tevens als audioboek beschikbaar. Online hebben al meer dan 100.000 beleggers een exemplaar van ‘Leer beleggen als Warren Buffett’ aangevraagd. *Een aantal van onze columns over de euro bundelden wij vijf jaar geleden (april 2010) in een online-boekje getiteld 'Terug naar de Gulden?'. Dit boekje is via deze link te downloaden (PDF-bestand). Lees meer over value-investing op warrenbuffett.nl en beterinbeleggen.nl Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage.

  • Fotoserie: Griekenland hamstert geld, brandstof en eten

    Grieken horen van de regering dat hun spaargeld veilig is en halen daarom massaal geld van de bank. Ook zijn er velen die uit voorzorg brandstof en voedsel inslaan. Zero Hedge haalde een verzameling foto’s van twitter.

  • Banken Griekenland gaan dicht, maximaal €60 per dag pinnen

    De Griekse banken blijven de hele week gesloten en spaarders in Griekenland mogen per dag nog maar €60 pinnen. We schreven in februari al dat het slechts een kwestie van tijd zou zijn voordat er kapitaalcontroles ingevoerd zouden worden, maar de ECB wist dat nog behoorlijk lang uit te stellen door steeds het noodkrediet aan de Griekse bankensector op te rekken. Griekse spaarders haalden de laatste maanden onafgebroken miljarden euro’s uit de geldautomaten, zo veel dat er nu 40% meer contant geld in Griekenland is dan begin dit jaar.

    Toeristen die op vakantie gaan naar Griekenland kunnen nog wel zonder beperkingen contant geld blijven pinnen, maar ook zij doen er verstandig aan wat meer contant geld mee te nemen. Winkels en restaurants zullen daarom vaker vragen om met contant geld te betalen.

    alpha no moneyBanken gesloten

    Tot en met 6 juli blijven de Griekse banken gesloten, maar het is nog maar zeer de vraag of daarmee ook de limiet van €60 per dag opgeheven kan worden. De Griekse premier Tsipras beloofde dat het geld van spaarders veilig is, maar dat is natuurlijk het enige politiek correcte antwoord dat hij kan geven. Banktegoeden worden gegarandeerd tot €100.000 per persoon per bank, maar deze garantie is slechts gedekt door de totale Griekse bankensector. Valt er één bank om, dan moeten andere banken ervoor zorgen dat de verliezen van spaarders gecompenseerd worden. Het is een valse garantie die in de werkelijkheid alleen geboden kan worden als een kleine bank omvalt. In het geval van een systeemcrisis, waarbij meerdere banken in de problemen komen, kan noch de Griekse bankensector als geheel noch de Griekse overheid de verliezen dragen. In een dergelijk noodscenario moet er op Europees niveau iets geregeld worden om de spaartegoeden van banken te garanderen. De ECB wil deze rol vast niet op zich nemen, maar ook banken in andere Europese landen zullen niet happig zijn om dit risico op zich te nemen. De Financial Times schreef vorige week al dat Grieken vaker hun schulden niet afbetalen.

    greece-bank-deposits

    Griekse banktegoeden vanaf 2006

    Beurzen hard onderuit

    Op Marketupdate zagen we de kapitaalcontroles in Griekenland al aankomen, maar kennelijk waren veel beleggers niet op de hoogte dat het zo snel zou gaan. Na de misplaatste euforie van vorige week openden de aandelenmarkten wereldwijd flink lager. De Japanse Nikkei index ging vandaag 2,88% omlaag en de Chinese Shanghai Composite sloot de eerste beursdag van deze week af met een verlies van 3,29%. Afgelopen vrijdag ging de Chinese aandelenmarkt al met 7,4% omlaag. Ook Europese beurzen staan op verlies. De AEX index staat op het moment van schrijven 3,5% lager op 477 punten en het verlies op de Duitse beurs is al opgelopen tot 3,35%.Uit vrees voor een totale paniek is de Griekse aandelenmarkt vandaag gesloten. Vorige week veerde de beurs op, toen er nog hoop was op een snel akkoord tussen de Griekse regering en de schuldeisers en de ECB nog bereid was de noodkredieten aan banken op te hogen.

    greece-banks

    Grieken haalden de laatste maanden massaal geld van de bank

  • Marc Faber: “Alles is in een bubbel”

    marcfaberVolgens Marc Faber is het niet de vraag of de volgende crisis een desastreuze impact zal hebben, maar een zekerheid. Het is alleen de vraag wanneer het gaat gebeuren. Door het beleid van centrale banken zijn alle risico’s onder het tapijt geveegd en is er een systeemrisico ontstaan dat vroeg of laat zal leiden tot een grote depressie met prijzen die over de hele linie zullen dalen. Dat zegt Faber in een interview op Fox Business.

    “Niet alleen de Federal Reserve heeft deze bubbel opgeblazen, maar ook andere centrale banken over de hele wereld. Met het herhaaldelijk helpen van bijvoorbeeld Griekenland werd het probleem daar alleen maar groter. Dit is het grote probleem met centrale banken, ze lossen problemen niet op, ze stellen het alleen maar uit. Met het onderdrukken van de individuele risico’s creëer je op een dag een kolossaal systeemrisico en dat is waar we vandaag de dag mee zitten.

    We hebben een bubbel gehad in de technologieaandelen in het jaar 2000, maar de gewone aandelen en de mijnbouwaandelen deden het toen vrij slecht. In 2007 hadden we de huizenmarktbubbel in de VS, maar waren andere markten niet in een bubbelfase.

    Maar vandaag de dag: Als je kijkt naar de prijzen van klassieke auto’s, exclusieve wijn, kunst, vastgoed… dan kun je niet anders concluderen dat alles in een bubbel is.”

    Economisch herstel?

    "We zitten al zes jaar in een zogenaamd economisch herstel en velen denken dat dit herstel zich gewoon voort zal zetten alsof er niets aan de hand is, maar er zijn grote verstoringen in de markt waarbij de waarderingen van activa zeer snel omhoog gaan en waarbij de gemiddelde inkomens van huishoudens vlak zijn gebleven of zelfs licht zijn gedaald. Dit zorgt voor grote verstoringen in de markt. Dit zal uiteindelijk weer rechtgezet moeten worden met een gigantische deflatie in activaprijzen.

    Het zal moeilijk worden je vermogen te beschermen, want zelfs spaarrekeningen zijn niet meer veilig. Wat vandaag de dag nog relatief goedkoop is zijn de aandelen van goudmijnen en zilvermijnen en fysiek goud en zilver. Maar je moet het edelmetaal fysiek aanhouden en het liefste buiten de VS."

    Waarom buiten de VS?

    "In de VS, maar zelfs in Europa en Zwitserland is er een dreiging dat centrale banken op een dag -als alles mis gaat - de goudbezitters de schuld gaan geven voor de rampspoed en dat ze al het goud zullen opvragen. Dit risico is minder groot in Azië"

    Dus we moeten bang zijn dat de overheid het goud uit onze kelder komt halen? Dat is nogal een extreem scenario.

    "Het is eerder voorgekomen in 1933."

  • Obligatiemarkten geloven (nog) niet in een Grexit

    dijsselbloem-varoufakisDeze bijdrage is afkomstig van Beurshalte

    De spanningen op de financiële markten lopen al weer enkele maanden geleidelijk op. Alles draait om de vraag of er een vergelijk komt tussen Brussel en Athene of dat een Grexit en daarmee een default onvermijdelijk is. Die spanningen hebben geresulteerd in lagere koersen voor Grieks schuldpapier. Maar is de daling voldoende om te kunnen claimen, dat ze in gebreke blijven? Zoals de zaken op moment van schrijven ervoor staan is het antwoord nee, met dien verstande dat markten razendsnel van mening kunnen veranderen…

    Het verleden heeft geleerd, dat zogeheten haircuts voor houders van schatkistpapier van failliete staten enorm uiteen kunnen lopen. Zo bedraagt de koers van Grieks schatkistpapier met een looptijd tot 2017 €0,63 in de euro. Dat zou erop kunnen wijzen, dat beleggers nog maar weinig vertrouwen hebben in een goede afloop en zich schrap zetten voor komende verliezen. Nee, zeggen Europese kredietexperts dat – zolang de koers niet is gedaald beneden een niveau van €0,50 in de euro dan is – een default en een faillissement nog niet in geprijsd. De markt heeft er – met andere woorden – nog vertrouwen in dat het goed komt tussen beide partijen. Dat gaat veel minder op voor de crisis in Oekraïne. Schatkistpapier uit dat land met een vergelijkbare looptijd is ongeveer € 0,50 waard.

    german-10yr-bunds

    Vlucht naar veiligheid: Duitse Bund weer in trek

    De magische grens is met andere woorden een prijs van minder dan € 0,50 voor kortlopend schatkistpapier. Is dat het geval, dan duidt dat erop dat alle hoop op een goede afloop is verloren. Daar komt nog bij, dat de markt de Griekse crisis beschouwt als een crisis voor publieke instituties. Die hebben het grootste deel van de Griekse schuld in handen en niet de markten. Dat wil weer niet zeggen dat men op de markten rustig achterover leunt. Er is zoiets als een vlucht naar veiligheid opgang gekomen. Beleggers doen de schatkist van die landen van de hand die wel eens besmet kunnen worden door een Grieks default. Landen als Portugal en Spanje zien de rente op hun papier weer snel oplopen. Van paniek is echter geen sprake.

    greece-bond-yield

    Rente op Griekse staatsleningen boven de 30% (Bron: Financial Times, Bloomberg)

    Ook de koers van schatkistpapier laat zien, dat de markt de kans op een default lager inschat dan 50%. De markt rekent er blijkbaar op dat ingeval van het niet kunnen voldoen van de rekening voor de officiële schuldeisers de private schuld wel eens aan een default kan ontsnappen. Private beleggers hebben volgens kredietbeoordelaar Standard & Poors slechts 18% van de totale Griekse schuld in handen en dat is dan ook nog een schuldpapier dat voorlopig komt te vervallen. Ze lopen daarom verhoudingsgewijs minder risico bij een herstructurering van de schuldenlast. Uit onderzoek van het Amerikaanse National Bureau for Economic research blijkt dat haircuts die failliete landen de houders van hun schatkistpapier opleggen, sterk uiteen kunnen lopen. In 2003 moesten houders van schatkistpapier uit Uruguay een haircut van 7% accepteren, maar twee jaar laten eiste Argentinië van zijn obligatiehouders een afschrijving ter waarde van 75%. Gemiddeld bedraagt de haircut 50% zo hebben de Amerikanen berekend! Maar dat is slechts een schijnzekerheid. Cor Wijtvliet Hoofdredacteur Beurshalte.nl beurshalte-logoOver Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

  • “Zorg dat je wat contant geld in huis hebt”

    Beleggers doen er verstandig aan wat meer contant geld in huis te halen, dat beweert de manager van één van de grootste obligatiefondsen in het Verenigd Koninkrijk. Ian Spreadbury, die verantwoordelijkheid is voor £4 miljard aan vermogen, vreest een nieuwe crash op de financiële markten die voortvloeit uit “systematisch risico in ons financiële systeem”. Deze crash zal volgens hem een omvang hebben die vergelijkbaar is met de financiële crisis van 2008. De beste manier om je als belegger voor te bereiden op een dergelijk scenario is om je vermogen te verspreiden over veel verschillende soorten beleggingen, waaronder ook edelmetalen en geld op een spaarrekening.

    Spreadbury gaat nog een stap verder door contant geld aan te bevelen, een ongebruikelijk advies voor een vermogensbeheerder die miljarden in beheer heeft. Hij maakt zich zorgen over de enorme stijging van de wereldwijde schulden, in het bijzonder de private schuldenlast in de vorm van hypotheekleningen. De wereldwijde hypotheekschulden zijn sinds het uitbreken van de crisis in 2008 alleen maar verder opgepompt, geholpen door de extreem lage rente. Spreadbury vraagt zich af hoe deze schuldenlast betaald moet worden als de rente op termijn weer gaat stijgen.

    Risico op bankbalansen is hoog

    De hoge hypotheekschulden kunnen een groot risico worden op de bankbalansen en daarmee kunnen ook de spaartegoeden in gevaar komen. Als een bank omvalt worden de spaartegoeden officieel gedekt tot €100.000 (£85.000 in het Verenigd Koninkrijk), maar dit vangnet werkt niet meer als een zeer grote bank in de problemen komt. Het geld dat uitgekeerd moet worden aan spaarders is niet apart gezet, maar moet ter plekke worden opgehoest door de overige banken. In een scenario waarin verschillende banken tegelijkertijd in nood komen is dit vangnet een wassen neus. Daarom is het volgens Spreadbury verstandig om een deel van het spaargeld alvast op te nemen en in de vorm van contant geld aan te houden. De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    ian-spreadbury

    Ian Spreadsbury: "Het is tijd om wat meer contant geld aan te houden"

  • Zweeds beleggingsfonds verwacht correctie op de beurs

    Het Zweedse beleggingsfonds Swedbank Robur heeft hoogtevrees gekregen van de stijgende aandelenkoersen en besloot daarom haar weging in aandelen sterk terug te brengen. In de tweede helft van vorig jaar was 80 tot 85 procent van het beheerde vermogen belegd in aandelen, nu is dat nog maar 30 procent. Het fonds verwacht een correctie op de beurs en wil naar eigen zeggen de kudde voor zijn als de verkoopgolf begint.

    “In april ging de markt er nog van uit dat dat het drama in Griekenland uiteindelijk opgelost zou worden. Dus wat hebben we gedaan? We hebben ons risico meer afgebouwd dan we anders gedaan zouden hebben, omdat wij nog steeds van mening zijn dat het slechter zal aflopen dan wat de markt verwacht”, zo verklaarde vermogensbeheerder Per Storfaelt van het fonds dat 138 miljard onder beheer heeft. Het beleggingsfonds neemt een gok door zich nu al voor te bereiden op een daling van de aandelenkoersen.

    Het Zwitserse UBS heeft eerder deze maand haar verwachtingen voor de Europese aandelenmarkten naar boven bijgesteld en Citigroup voorziet voor dit jaar zelfs een stijging van 17% voor de Euro Stoxx 600 index van grote beursgenoteerde Europese bedrijven.

    stock-market-danger

    Zweeds beleggingsfonds verkoopt groot gedeelte aandelenportefeuille

  • Ruim 40% meer contant geld in Griekenland door bankrun

    In een paar maanden tijden is de hoeveelheid contant geld in Griekenland met meer dan 40% toegenomen van €30 naar €43 miljard, zo blijkt uit onderzoek van Barclays. Uit angst voor het sluiten van banken en de invoering van kapitaalcontroles zoals in Cyprus halen spaarders miljarden aan contant geld uit bankautomaten. Grieken vertrouwen de banken niet meer en halen daarom meer contant geld in huis. Ook vakantiegangers die naar Griekenland gaan wordt geadviseerd wat meer contant geld mee te nemen, omdat niemand meer durft te garanderen dat de banken deze zomer open blijven.

    Sinds het begin van dit jaar hebben Griekse spaarders ongeveer €25 miljard aan spaartegoeden weggehaald bij de bank. Ongeveer de helft daarvan werd omgezet in contant geld, de andere helft is naar alle waarschijnlijkheid weggesluisd naar bankrekeningen in het buitenland. Om te voorkomen dat de Griekse bankensector zou bezwijken onder de uitstroom van spaartegoeden besloot de ECB afgelopen vrijdag nogmaals voor meer dan €3 miljard aan liquiditeit te verstrekken.

    GreeceBankNotes

    Aantal bankbiljetten in omloop is de afgelopen maanden sterk toegenomen in Griekenland (Bron: Zero Hedge)

    D-Day voor Griekenland?

    Vandaag vindt er belangrijk topoverleg plaats tussen de Griekse regering en de schuldeisers. Het is nog uiterst onzeker of er een akkoord komt. De financiële markten hebben vertrouwen in een goede afloop, want de Europese aandelenmarkten openden vandaag flink hoger. De AEX-index opende met een winst van 2,26% en de Duitse DAX noteerde zelfs een plus van 2,66%. De wisselkoers tussen de euro en de dollar bleef stabiel op bijna $1,14, terwijl goud en zilver iets lager aan de week begonnen.

    Lees ook:

  • ECB voorziet Griekse banken van €3,5 miljard extra liquiditeit

    De ECB verhoogt de noodsteun aan Griekse banken met naar schatting €3,5 miljard om te voorkomen dat er geen geld meer uit de pinautomaten komt. Afgelopen woensdag werd er al €1,1 miljard beschikbaar gesteld aan Griekse banken, maar de stress is zo groot dat die reserves nu al uitgeput zijn. Griekse spaarders haalden deze week al meer dan €3 miljard van hun bankrekening uit angst voor sluiting van de banken en mogelijke kapitaalcontroles. De toezegging van nog een paar miljard euro voor de Griekse bankensector werd gedaan na afloop van een telefonische vergadering tussen de centrale bankiers van de Eurolanden en de zes bestuursleden van de ECB.

    Emergency Liquidity Assistance

    De miljarden die de ECB beschikbaar stelt om de Griekse banken overeind te houden horen bij het Emergency Liquidity Assistance (ELA) programma. Normaal gesproken verstrekt de ECB noodleningen in ruil voor onderpand in de vorm van staatsobligaties met een goede kredietscore en worden eventuele verliezen naar rato verdeeld over de 19 centrale banken van het Eurosysteem. ELA gaat nog een stap verder, want deze kredietfaciliteit heeft geen dekking in de vorm van staatsobligaties. In plaats daarvan staat de centrale bank (in dit geval de centrale bank van Griekenland) garant en betalen de banken die het krediet nodig hebben een hogere rente. De Griekse banken waren al lang omgevallen als de ECB geen liquiditeit beschikbaar had gesteld, zo schrijft het Financieel Dagblad. De centrale bank doet alles wat binnen haar mogelijkheden ligt om totale chaos in Griekenland te voorkomen. Daarom probeert men koste wat kost een zogeheten 'bank holiday' te voorkomen. De ELA is een tijdelijke voorziening voor landen die in de problemen komen. Ook de bankensector van Cyprus heeft er in het verleden gebruik van gemaakt. In totaal heeft de ECB ongeveer €85 miljard aan liquiditeit verstrekt aan de Griekse bankensector. Om dat cijfer in perspectief te plaatsen: de omvang van de Griekse economie was vorig jaar ongeveer €170 miljard en de totale publieke schuldenlast van het land bedraagt meer dan €350 miljard. De kans dat Griekenland alle schulden kan terugbetalen is zeer klein en de vraag is dan ook wie de verliezen uiteindelijk zal dragen. De Eurogroep heeft onder leiding van Dijsselbloem aangegeven dat niet alleen de aandeelhouders, maar ook de obligatiehouders en de vermogende spaarders voor de verliezen op moeten draaien.

    greece-ela-use

    Griekse banken zijn in toenemende mate afhankelijk van het infuus van de ECB

    greece-bank-deposits

    Grieken halen massaal geld van de bank

  • Depressie in Griekenland in vijf deprimerende grafieken

    Bloomberg heeft de Griekse tragedie samengevat in vijf grafieken. Na het zien van deze cijfers kunnen we bijna niet anders concluderen dan dat Griekenland dezelfde kant op gaat als de Verenigde Staten tijdens de Grote Depressie van de jaren ’30. Denk aan de zeer hoge werkloosheid, de dalende consumentenprijzen en dalende huizenprijzen en de aanhoudende daling van het besteedbare inkomen. Nergens op de grafieken is een lichtpuntje te vinden. Het is dan ook niet vreemd dat Grieken in toenemende mate het land ontvluchten en elders proberen een bestaan op te bouwen.

    greece-unemployment

    Griekse werkloosheid blijft hoog (Bron: Bloomberg)

    greece-deflation

    Consumentenprijzen blijven dalen (Bron: Bloomberg)

    disposable-income-greece

    Besteedbaar inkomen daalt al sinds 2010 (Bron: Bloomberg)

    greece-home-prices

    Huizenprijzen dalen (Bron: Bloomberg)

    greece-migration

    Grieken proberen elders een bestaan op te bouwen (Bron: Bloomberg)