Marketupdate

Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Nieuwe trend: Beleggen in studentenleningen

    “De katalysator voor dit nieuwe financiële product is de sterke vraag van beleggers. Uiteindelijk zoeken beleggers toch naar rendement”, zo licht Silbert toe. Het handelsplatform stelt haar geregistreerde leden al in staat studentenleningen te verhandelen. Sinds 2008 is er al voor $6 miljard aan studentenleningen verhandeld op dit handelsplatform. Maar vanaf nu mogen partijen die studentenleningen verstrekken deze ook direct aanbieden op het platform van SecondMarket, waar beleggers kunnen inschrijven op de schuldpapieren. Op de beurs zijn meer dan  100.000 beleggers actief, waaronder vermogende particulieren en vermogensbeheerders.

    Aanbieders kunnen gestructureerde schuldpapieren (CDO's) aanbieden die gedekt worden door verschillende soorten studentenleningen. Dat zijn leningen met en zonder een overheidsgarantie. Educational Funding of the South Inc., een organisatie die in studentenleningen handelt, zal ook gebruik gaan maken van SecondMarket. “Elke mogelijkheid om kapitaal binnen te halen moet je goed bekijken”, aldus de directeur van dat bedrijf.

    SecondMarket is vooral bekend van het verkopen van aandelen in populaire technologiebedrijven, zoals Facebook, voordat deze aan het grote publiek worden aangeboden. De verstrekkers van studentenleningen verwachten $25 tot $30 miljard aan studentenleningen te verstrekken, verpakt in makkelijk te verhandelen financiele producten. Dat zei Michael Moro van SecondMarket.

    Nieuwe bubbel in de maak? Steeds meer handel in studentenleningen (Afbeelding via Weakonomics)

  • Tarweprijs in Japan gaat met 9,7% omhoog

    De stijging van de voedselprijs is het gevolg van het beleid van de Japanse overheid om de waarde van de munt te ondermijnen. Een zwakkere yen is misschien gunstig voor de export, maar het maakt de import van goederen duurder. Het bewijs daarvan werd onlangs nog geleverd, toen de Japanse overheid bekendmaakte dat het handelstekort in januari was gestegen tot een nieuw record. Vooral in importkosten van olie waren veel hoger door de verslechterde wisselkoers van de yen tegenover de dollar.

    De nieuwe prijsstijging van tarwe is de grootste sinds die van april 2011, toen de prijs met gemiddeld 18% werd opgeschroefd. In april zal men in Japan ¥54.990 afrekenen voor een ton tarwe, een stijging van 9,7%. De prijsstijging zal uiteraard doorwerken in de prijzen van de producten waarvoor tarwe gebruikt wordt. Slecht nieuws voor de Japanse bevolking, maar goed nieuws voor de regering die de inflatie op deze manier richting de 2% wil brengen.

    Import van tarwe wordt 9,7% duurder in Japan (Afbeelding via Fairriqh.nl)

  • Faillissement Detroit dreigt

    Gouveeur Rick Snyder van Michigan kan een soort curator aanstellen die bevoegdheden van de gemeente oveeemt, zo valt te lezen op Bloomberg. Het bestuur van de stad zal in dat geval slechts een adviserende rol toebedeeld krijgen. De zogeheten 'Emergency Manager' zal de bevoegdheid krijgen om bepaalde eigendommen van de stad te verkopen. Ook kan hij contracten met vakbonden openbreken, vakbonden die structurele veranderingen momenteel nog in de weg staan.

    Detroit heeft sinds 2000 een kwart van haar populatie verloren. De exodus blijft niet zonder gevolgen, want door dalende belastinginkomsten is er minder budget voor brandweer en politie, terwijl die juist extra hard nodig zijn in een vervallen stad als Detroit. Ook is er geen geld meer om onderhoud te plegen aan wegen, satraatverlichting en het openbaar vervoer. Volgens gouveeur Snyder moet Detroit nieuwe inwoners aantrekken om de stad weer op de been te krijgen.

    Tegenstanders van deze 'onder curatele stelling' zijn de kandidaten van de burgemeesterverkiezing. Die zeggen dat de lange termijn schulden van Detroit zwaar overschat worden. Volgens een recent vrijgegeven rapport staat de stad voor meer dan $14 miljard in het rood. Dat is inclusief langlopende leningen die zijn uitgeschreven voor de watermaatschappij en voor het onderhoud aan de riolering. Detroit zag in 2012 het tekort oplopen tot $326,6 miljoen, ondanks maatregelen om de uitgaven terug te brengen.

    De stad heeft tien dagen de tijd om bezwaar te maken tegen de komst van de 'Emergency Manager' waar gouveeur Snyder voor pleit. Onderstaande video is afkomstig van de nieuwssite WXYZ.

    Achter de imposante skyline van Detroit gaat veel leegstand en armoede schuil (Bron: Wikipedia)

  • Grafiek: Dreigende armoede in Europa

    Het is niet helemaal duidelijk welke definitie van armoede Bloomberg hanteert, maar het spreekt voor zich dat landen in dit overzicht het liefst bovenaan staan met een zo laag mogelijk percentage. Met een percentage van 15,7 scoort ons land het beste van alle landen uit dit overzicht, maar het verschil met andere landen is niet zo groot als de grafiek suggereert. Griekenland en Ierland voeren hier de lijst aan met respectievelijk meer en iets minder dan 30%, terwijl grote economieën als die van Italië en Spanje op een derde en vierde plaats volgen.

    Grafiek via Zero Hedge

    Percentage van de bevolking dat risico loopt om onder armoedegrens te belanden (Bron: Bloomberg)

  • Werkloosheid Eurozone stijgt naar 11,9%

    De werkloosheid in Europa leek in 2010 op zijn minst te stabiliseren, maar vanaf begin 2011 gaat het cijfer bijna in een rechte lijn omhoog. Volgens schattingen van Eurostat, het bureau dat deze cijfers vandaag publiceerde, telde de hele Europese Unie (EU27) ruim 26,21 miljoen werklozen, waarvan afgerond 19 miljoen in de Eurozone (EA17). Vergeleken met december 2012 steeg het aantal werklozen in de EU met 222.000, waarvan 201.000 in de Eurozone.

    Binnen de Europese Unie werd de laagste werkloosheid gemeten in Oostenrijk (4,9%), Duitsland, Luxemburg (beide 5,3%) en Nederland (6%). Het hoogste was de werkloosheid in Griekenland (27%), Spanje (26,2%) en Portugal (17,6%). Vergeleken met een jaar geleden steeg de werkloosheid in negentien lidstaten, daalde deze in zeven lidstaten en bleef deze in Denemarken gelijk. Estland, Letland, Roemenie en het Verenigd Koninkrijk waren de landen die de werkloosheid het sterkst zagen dalen tussen november 2011 en november 2012.

    In de Eurozone steeg de werkloosheid onder mannen in een jaar tijd van 10,6% naar 11,8%, bij vrouwen steeg het cijfer van 11 naar 12,1%. Voor de hele Europese Unie liepen deze percentages op van 10 naar 10,8% (mannen) en van 10,2 naar 10,9% (vrouwen).

    Jeugdwerkloosheid

    De jeugdwerkloosheid in de gehele EU is met 23,6% in januari 2013 een stuk hoger dan de totale werkloosheid. In de Eurozone is de werkloosheid onder jongeren beneden de 25 jaar met 24,2% nog wat hoger. De laagste jeugdwerkloosheid trof Eurostat aan in Duitsland (7,9%), Oostenrijk (9,9%) en Nederland (10,3%), schrikbarend hoge cijfers werden gemeten in Griekenland (59,4%), Spanje (55,5%) en Italie (38,7%).

    Werkloosheid in EU en Eurozone loopt sinds 2011 sterk op (Bron: Eurostat)

  • Betalingsachterstand studentenlening passeert creditcard

    De Federal Reserve Bank of New York houdt de gegevens over betalingsachterstanden op verschillende soorten leningen nauwlettend bij. Onderstaande grafiek laat zien dat studentenleningen momenteel het meest problematisch zijn, want daar zitten naar verhouding de meeste betalingsachterstanden. Recent is het aantal betalingsachterstanden zo hard gestegen dat studentenleningen nu meer risicovol zijn dan creditcardleningen.

    De grafiek laat ook mooi zien hoe de betalingsachterstanden op hypotheken vanaf begin 2007 begon op te lopen, nog ruim voor het uitbreken van de financiele crisis. Insiders die toen ook al naar deze cijfers keken konden dus voorspellen dat het een keer mis zou gaan. Kort na het uitbreken begon de wanbetaling op creditcardschulden toe te nemen, maar nu zijn het de studentenleningen waarop zich de problemen concentreren. Op zich niet vreemd, want de jeugdwerkloosheid is hoog en studenten komen waarschijnlijk minder makkelijk aan een baan dan ze gedacht hadden.

    Volgens Zero Hedge is de explosieve groei van het aantal studentenleningen makkelijk te verklaren. De overheid biedt deze namelijk tegen een extreem lage rente aan, veel lager dan een krediet bij een bank of creditcardmaatschappij. Met de goedkope studentenlening kunnen Amerikanen bijvoorbeeld andere leningen met een hogere rentelast aflossen. Dat patroon is ook zichtbaar in onderstaande grafiek, maar we kunnen niet aantonen of er ook feitelijk een verband ligt. De betalingsachterstanden op creditcards, hypotheken en autoleningen gingen allemaal omlaag, terwijl die op studentenleningen juist toenamen.

    De tweede grafiek plaatst deze ontwikkeling in een ruimer perspectief. Op de totaal uitstaande leningen zijn de studentenleningen beperkt in omvang. Hypotheken zijn met afstand de grootste schuldposities. Het overige deel is redelijk gelijkmatig verdeeld over studentenleningen, autoleningen en dergelijke.

    Betalingsachterstand op studentenleningen in de VS loopt sterk op

    Studentenleningen zijn in omvang klein vergeleken met de hypotheekschulden

  • Grafiek: Inflatie onder leiding van Bernanke

    Feitelijk gezien is het juist wat Beanke heeft gezegd. De officiele inflatie was vanaf zijn aantreden in 2006 tot en met nu inderdaad niet zo hoog. Econoom Michael Feroli van JP Morgan Chase rekende de cijfers door en kwam tot dezelfde conclusie. Onderstaande tabel laat zien hoe hoog de inflatie gemiddeld was onder het bewind van de verschillende Fed-voorzitters. “Als zijn definitie van 'beste' 2% inflatie is, dan valt zijn trackrecord moeilijk te betwijfelen”, aldus Feroli. Hij berekende de inflatie vanaf 1947 aan de hand van de Personal Consumption Expenditures Price Index en voor de periode daarvoor nam hij de meer gangbare Consumer Price Index (CPI).

    Beanke claimt laagste inflatie sinds WO II onder zijn voorzitterschap

    Inflatie?

    Het woord inflatie wordt te pas en te onpas gebruikt, maar wat zegt het eigenlijk? Er zijn verschillende definities voor te vinden, maar vandaag de dag associeert men dit begrip met de prijsontwikkeling van een arbitrair samengesteld mandje van goederen en diensten. Die mandje is van tijd tot tijd ook aan verandering onderhevig, waardoor het vergelijken van inflatie over de langere termijn problematisch wordt. Het is jammer  dat websites als de New York Times en National Review daar niet verder op ingaan.

    Een andere benadering van het begrip inflatie komt van de Oostenrijkse economische school, waar men het begrip in verband brengt met de geldgroei. De ontwikkeling van de prijzen van producten is vooral het gevolg van geldgroei, zo beargumenteren economen met deze achtergrond. Ze stellen dat de inflatiecijfers die de overheid publiceert bedoeld zijn om de ogen van het publiek van de bal af te houden. Daar valt wat voor te zeggen, want de overheid zal niet graag toegeven dat de prijsontwikkeling veel sterker is dan ze zelf aangeven.

    Zero Hedge kennende blijft een uitspraak van Beanke, zoals hij dit gisteren maakte voor het congres, niet zonder gevolgen. De site plaatste een grafiek die lezer Paul Vreymans aantrof in de 'World Bank Commodity Price Data'. Onderstaande grafiek laat de prijsontwikkeling van tal van grondstoffen zien van 1960 t/m 2011. Hieruit valt te concluderen dat de prijsontwikkeling van goederen veel hoger was dan de CPI.

    We zouden ook de M3-geldhoeveelheid eaast kunnen leggen om te zien hoe groot de geldgroei was onder het beleid van Beanke, maar die cijfers worden sinds 2006 niet meer gepubliceerd door de Amerikaanse overheid. Ook de geldgroei was sinds 2006 aanzienlijk, zoals data van Shadowstats laat zien. De monetaire basis is onder het bewind van Beanke geëxplodeerd, al zien we het effect daarvan nog maar zeer beperkt doorwerken in de prijzen. Veel banken zijn sinds het uitbreken van de crisis terughoudender geworden met het uitlenen van geld.

    Goudprijs

    Tenslotte zouden we ook nog naar de goudprijs kunnen kijken als barometer voor de Amerikaanse dollar. De goudprijs is sinds het begin van 2006 verdrievoudigd en het is nog maar de vraag of de huidige goudprijs een goede weerspiegeling geeft van haar echte waarde. Het feit dat Europese centrale banken geen gram goud verkopen om hun staatsschuld af te lossen is een aanwijzing dat ze de waarde van het goud veel hoger inschatten dan de huidige marktprijs van om en nabij de $1.600 per troy ounce.

    Prijsontwikkeling grondstoffen was veel groter dan de inflatie

  • Starbucks Index laat grote prijsverschillen zien

    De Starbucks index laat zien hoe de verschillende kosten in de totale kostprijs van een grote beker koffie doorwerken in de uiteindelijke verkoopprijs. De kostprijs bevat ook indirecte kosten zoals personeelskosten, de kosten voor het pand, en de kosten voor voorzieningen als stroom, water en gas. Hier blijkt veel speelruimte in te zitten, want Amerikanen die een grote beker koffie bestellen in San Francisco betalen daar $3,55 voor, een stuk minder dan de $4,30 in New York. Verder naar het zuiden, in buurland Mexico, wordt dezelfde beker koffie geserveerd voor $3,22. Het goedkoopst is men uit in New Delhi (India), want daar kost de koffie slechts $2,80. 

    Europese landen blijken relatief duur te zijn met prijzen als $5,18 (Parijs), $5,65 (Brussel) en $5,84 (Athene). In Scandinavische landen ligt de kostprijs nog een stuk hoger, waarschijnlijk door de hoge belastingdruk in die landen. Oslo spant de kroon met omgerekend $9,83 per beker, maar ook Stockholm en Helsinki zijn niet goedkoop met prijzen van respectievelijk $7,40 en $6,38 (omgerekend naar Amerikaanse dollars). Onderstaande illustratie is afkomstig van de Wall Street Joual.

    Starbucks index laat grote prijsverschillen zien: New Delhi geeft het meeste koffie voor je geld (Bron: WSJ)

  • Arbeidsproductiviteit Spanje sterk gestegen door de crisis

    Natuurlijk moet vooraf gezegd worden dat de crisis vooral vervelend is voor de samenleving. Het verdelen van verliezen gaat nou eenmaal moeilijker dan het verdelen van winsten. De Spaanse werkloosheid staat op recordhoogte en onder de jongeren heeft zelfs meer dan de helft geen werk. De huizenprijzen zijn sterk gezakt en door het opdrogen van krediet zijn veel huizen niet meer te verkopen. Het hoort bij een aanpassingsproces van een economie de voor het uitbreken van de crisis veel te zwaar leunde op vastgoed.

    Aanpassing

    Om het concurrentievermogen te herstellen konden landen als Spanje in het tijdperk voor de euro simpelweg hun munt devalueren. Daardoor werd de exportcapaciteit groter en werden schulden makkelijker te verteren. De rekening van elke devaluatie kwam op het bordje van de spaarder, die een deel van zijn koopkracht zag verdampen. Ook de doorsnee consument was met een devaluatie van de munt niet per definitie beter af. Recente voorbeelden uit Japan, Venezuela en Iran laten zien dat de prijzen van importgoederen sterk toenemen als de wisselkoers van de eigen munt onderuit gaat.

    Discipline

    Met de komst van de euro is de makkelijke uitweg van een muntdevaluatie buiten spel gezet. Omdat de euro niet gemanipuleerd kan worden zoals een nationale valuta wordt een gelijk speelveld gecreëerd, waarin landen alleen het onderscheid kunnen maken in concurrentievermogen. In plaats van een veietigende race naar de bodem – zoals in een valutaoorlog met concurrerende devaluaties – dwingt de euro juist discipline af. Markten worden gedwongen efficiënter te opereren, omdat ze anders marktaandeel verliezen aan andere eurolanden die de zaken beter op orde hebben.

    Dit aanpassingsproces levert op korte termijn waarschijnlijk meer economische schade op dan een devaluatie, maar het heeft wel een zuiverend effect op de economie. In de private sfeer blijven alleen de sterkste bedrijven over, terwijl de publieke sector ook moet bezuinigen om het vertrouwen van financiële markten te winnen. We hebben vorig jaar gezien hoe de rente op staatsobligaties van landen kan oplopen als financiële markten hun vertrouwen verliezen in de capaciteit van een regering om de begroting op orde te brengen.

    Arbeidsproductiviteit

    Onderstaande grafiek laat de arbeidsproductiviteit van Spanje zien. De data is afkomstig van de OESO en de grafiek komt van Trading Economics. Volgens de OESO is arbeidsproductiviteit te definiëren als de waarde (uitgedrukt in GDP) van de productie van één arbeidsuur gedurende een bepaalde periode. Van 1995 t/m 2012 was de Spaanse arbeidsproductiviteit gemiddeld 96,8 indexpunten. Zoals de grafiek laat zien is de productiviteit van de Spaanse werknemer in de 'goede jaren' van de vastgoedbubbel gezakt, om vervolgens weer te stijgen na het uitbreken van de crisis.

    Arbeidsproductiviteit Spanje is sinds utbreken crisis sterk gestegen (Bron: Tradingeconomics)

  • “Miljardairs dumpen Amerikaanse aandelen”

    Warren Buffett klaagt over de “teleurstellende prestaties” van traditionele Amerikaanse bedrijven als Johnson & Johnson, Procter & Gamble en Kraft Foods. Uit de laatste publicatie van Berkshire Hathaway, de beleggingsfirma van Warren Buffett, valt op te maken dat de miljardair zijn blootstelling aan bedrijven die sterk afhankelijk zijn van de consumentenbestedingen sterk heeft teruggebracht. Berkshire verkocht bijvoorbeeld 19 miljoen aandelen Johnson & Johnson en bouwde zijn belang in zogeheten 'consumer product' aandelen terug met 21%. Ook verkocht Berkshire al haar aandelen van technologiebedrijf Intel.

    De Amerikaanse economie leunt voor 70% op consumentenbestedingen. Juist daarom is het volgens Moneynews zorgelijk dat Warren Buffett haar belang in dit soort bedrijven terugschroeft. Toch staat Warren Buffett niet alleen in zijn standpunt. John Paulson, de miljardair die veel geld verdiende met het speculeren op een neergang van de Amerikaanse huizenmarkt, heeft ook al Amerikaanse aandelen verkocht. Zijn fonds Paulson & Co. deed 14 miljoen aandelen van JP Morgan van de hand. Ook verkocht hij zijn volledige positie in de discountwinkel Family Dollar en in de fabrikant van consumentengoederen Sara Lee.

    Tenslotte deed ook George Soros mee met het verkopen van posities. Deze miljardair verkocht bijna al zijn bankaandelen, waaronder die van Citigroup, JP Morgan Chase en Goldman Sachs. Het ging om meer dan een miljoen aandelen. De vraag is waarom deze miljardairs hun aandelen verkopen, want de huidige rally lijkt nog niet op haar einde te zijn. Ook lijkt de werkloosheid te stabiliseren en zijn de huizenprijzen in verschillende gebieden alweer aan het stijgen.

    Aftershock

    Mogelijk houden deze miljardairs rekening met een scenario waar de meeste beleggers nog niet open voor staan, namelijk een forse correctie. De Dow Jones index heeft in februari een plateau gevormd op ongeveer 14.000 punten, dicht bij het all-time high dat in oktober 2007 bereikt werd. Volgens Robert Wiedemer, econoom en auteur van het boek Aftershock, is een correctie in de aandelenmarkt van maximaal 90% mogelijk. Hij wist eerder al de crash van de Amerikaanse huizenmarkt en de daarop volgende crash van de aandelenmarkt te voorspellen.

    Volgens Wiedemer zal het beleid van de Federal Reserve om geld te drukken en de economie te stimuleren op een dag zorgen voor een enorme inflatie. Zodra de inflatie richting de 10% gaat zullen de 10-jaars Treasuries de helft van hun waarde verliezen. Als de inflatie op 20% uitkomt hebben deze staatsobligaties volgens de econoom helemaal geen waarde meer. De lange rente zal op een gegeven moment drastisch gaan stijgen, met als gevolg een crash op de huizenmarkt. Dat zal vervolgens de aandelenmarkt negatief beïnvloeden, zo meent Wiedemer.

    Grote beleggers als Paulson, Soros en Buffett zien een dergelijk scenario ook voor zich, aldus de auteur van Aftershock. Beleggers, laat staan miljardairs, willen geen aandelen bezitten van bedrijven die veel schulden hebben en die door de stijgende rentekosten te maken krijgen met dalende winstmarges. Daarom stappen de miljardairs uit en laten ze de kleinere beleggers achter om mogelijke verliezen te nemen.

    De analyse van Wiedemer in zijn boek Aftershock maakte indruk op een beleggingsstrateeg van Standard & Poor, een columnist van Dow Jones en de voormalig CFO van Goldman Sachs. Wiedemer lichtte onlangs zijn toekomstscenario toe op Newsmax. Dit interview is hier te bekijken.

    Buffet, Soros en Paulson anticiperen op een mogelijke beurscorrectie?

  • Huizenverkopen VS in januari sterk gestegen, of toch niet?

    Het cijfer van de 'New Home Sales' dat vandaag werd vrijgegeven was met 437 duizend op jaarbasis het beste cijfer sinds augustus 2008. Maar de feitelijke huizenverkopen waren in januari slechts 31.000 (waarvan duizend woningen duurder waren dan $750.000). Dat was een toename van 4.000 ten opzichte van de maand ervoor, vergelijkbaar met augustus en lager dan alle maanden van maart tot en met juli 2012.

    Gecorrigeerd voor seizoensinvloeden was de afgelopen maand even goed als augustus van 2008, maar als we die correctie eruit halen blijken deze cijfers sterk te verschillen. Waren er in januari van dit jaar feitelijk 31.000 nieuw verkochte woningen, in augustus 2008 waren dat er nog bijna 40.000. Van de genoemde 31.000 verkochte woningen waren er feitelijk maar 12 duizend voltooid. Ongeveer 10 duizend woningen waren nog in aanbouw en voor bijna 10 duizend woningen moest de bouw nog beginnen.

    De feitelijke huizenverkopen (zonder seizoenscorrectie) blijven zwak (Bron: Zero Hedge)

    Seizoenscorrectie?

    Zero Hedge keek daarom nog eens goed naar de seizoenscorrectie die het Census Bureau toepast op de onderliggende cijfers. Over een periode van negen jaar keek men naar de verandering in het aantal verkochte woningen van december op januari, zowel met als zonder seizoenscorrectie. De laatste rode balk laat zien dat de cijfers sterk naar boven toe zijn aangepast. Dat is opmerkelijk, want voor de crisis werd het cijfer van de nieuw verkochte woningen in januari nog regelmatig neerwaarts bijgesteld. Slechts één keer werd het cijfer naar boven bijgesteld, maar die correctie valt in het niet bij de huidige correctie.

    Onderstaande grafieken van Zero Hedge laten zien hoe dit cijfer door de jaren heen gecorrigeerd werd door het Census Bureau.

    De seizoenscorrectie in januari was de laatste jaren vrijwel altijd negatief, dit jaar niet (Bron: Zero Hedge)