Marketupdate

Categorie: Financiële markten

  • Luc Coene: “Er gaan banken verdwijnen in Europa”

    De kans is groot dat er in Europa nog een aantal banken zal verdwijnen, om de simpele reden dat er sprake is van een overaanbod aan financiële instellingen. Dat zei Luc Coene, voormalig gouverneur van de centrale bank van België in het tv-programma Z-Talk Goossens. Vooral banken in Zuid-Europese landen als Griekenland, Italië, Spanje en Portugal zullen de komende jaren veel moeite hebben om hun portefeuille van slechte leningen af te bouwen, zo verwacht Coene.

    ecb_netDe ECB wil dat Europese banken tempo maken met het opschonen van hun balans en dat zij de komende jaren stappen zetten om slechte leningen van hun balans te halen. Volgens Luc Coene is dat niet de juiste aanpak, omdat deze oplossing veel teveel tijd in beslag zal nemen.

    Hij pleit in het programma Z-Talk Goossens voor een snelle oplossing, waarbij de slechte leningen in één keer van de balans gehaald worden. Daarbij zal er onvermijdelijk een beroep gedaan moeten worden op de belastingbetaler, ook al schrijven de Europese regels voor dat spaarders en obligatiehouders hun verlies moeten nemen. Het is volgens Coene onvermijdelijk dat Europa de komende jaren een aantal banken zal laten vallen.

    Deutsche Bank opsplitsen

    In het tv-programma kreeg Coene ook de vraag voorgelegd hoe het nu verder moet met Deutsche Bank. De bank is zo groot en zo complex dat vrijwel niemand een goede inschatting meer kan maken van de risico’s. Op de beurs staat de waarde van het aandeel onder druk als gevolg van alle onzekerheden die de bank maar niet weg kan nemen. “We zijn nog steeds bezig beter zicht te krijgen op al haar risico’s. Volgens mij zou de bank het beste opgedeeld kunnen worden in verschillende entiteiten.”

  • Zwitserse banken moeten gegevens spaarders toch doorgeven

    De Zwitserse belastingdienst mag gegevens over Nederlandse spaarders die hun vermogen in Zwitserland parkeren toch doorspelen naar de Nederlandse overheid, zo oordeelde de rechter van de hoogste rechtbank in het Zwitserse Lausanne. De fiscus wilde informatie hebben over Nederlandse klanten van de Zwitserse bank UBS, maar eerder oordeelde een lagere rechter in Zwitserland nog dat een dergelijk verzoek zonder een duidelijke reden niet is toegestaan.

    Door de uitspraak van de hoogste rechter moet de Zwitserse bank UBS nu alsnog aanvullende informatie van haar Nederlandse klanten doorspelen naar de Nederlandse belastingdienst. De bank weigerde deze gegevens te verstrekken om haar klanten te beschermen.

    Zwitserse bankgeheim verleden tijd

    Het ministerie van Financiën liet weten blij te zijn met deze uitspraak, omdat het een doorbraak kan betekenen in het aanpakken van zwartspaarders. Dat zijn spaarders die belastingen proberen te ontwijken door vermogen op Zwitserse bankrekeningen te parkeren. Door deze uitspraak kan de belastingdienst ook verder met het in kaart brengen van vermogen dat Nederlanders bij Credit Suisse geparkeerd hebben. Van het Zwitserse bankgeheim is dus niet veel meer over.

    ubs_kantoren

    UBS moet gegevens Nederlandse spaarders toch doorspelen naar Belastingdienst

  • Deutsche Bank wil boete van $14 miljard niet betalen

    Het aandeel van Deutsche Bank verloor vrijdagochtend 7% van haar waarde, nadat bekend werd dat de bank een boete van $14 miljard moet betalen aan het Amerikaanse ministerie van Justitie. De bank krijgt de boete voor het onjuist informeren van klanten over de risico’s van de gebundelde hypotheekleningen.

    Verschillende banken hebben zich tijdens de vastgoedbubbel in de Verenigde Staten verrijkt door slechte leningen opnieuw te verpakken en door te verkopen aan met name institutionele beleggers. Deze leningen werden als zeer veilige belegging aangeprezen, maar bleken na het klappen van de vastgoedbubbel vrijwel onmogelijk te waarderen.

    deutsche-bank2Eerder betaalde Bank of America al een boete van $17 miljard voor een soortgelijke aanklacht, maar Deutsche Bank is niet van plan het geld direct op tafel te leggen. In een verklaring zegt de bank geen enkele intentie te hebben om een schikking te treffen die ook maar in de buurt komt van die $14 miljard. Ze zien het bedrag als een startpunt in de onderhandelingen en verwachten op een veel lager boetebedrag uit te zullen komen. Goldman Sachs, dat ook beboet werd voor het doorverkopen van dubieuze mortgage backed securities, kwam uit op een schikking van $5,1 miljard.

    €5,5 miljard

    Deutsche Bank heeft deze zomer al €5,5 miljard opzij gezet om schadeclaims af te kunnen handelen. Daaruit kunnen we concluderen dat de bank zelf heel goed weet dat ze fout zat met het doorverkopen van dubieuze Amerikaanse hypotheekleningen. Het is de vraag of dit potje van €5,5 miljard genoeg is, want er hangen nog meer donkere wolken boven de bank. Zo wordt Deutsche Bank ook verdacht van wisselkoersmanipulatie en van het manipuleren van de goudprijs.

    deutsche-bank

    Deutsche Bank hard onderuit door boete van $14 miljard

  • Zijn aandelen te duur?

    Aandelen zijn de afgelopen jaren hard gestegen en in de Verenigde Staten staan de beurzen zelfs op recordhoogte. Zetten we de waardering van bedrijven af tegen de winstgevendheid, dan lijken aandelen overgewaardeerd. Goldman Sachs berekende dat de wereldwijde koers/winst verhouding van aandelen op dit moment op 15,4 staat, zeer hoog in vergelijking met de afgelopen dertig jaar. Maar is dat reden om nu uit aandelen te stappen?

    Volgens Goldman Sachs is die vraag niet zo eenvoudig te beantwoorden, omdat het monetaire beleid van centrale banken ook van invloed is op de waardering van bedrijven. Een veel gebruikte waarderingsmethode is om de waarde van toekomstige opbrengsten van een bedrijf terug te rekenen naar het heden, waarbij een correctie wordt gemaakt voor de rente (verdisconteren in het financiële jargon).

    Maar door het beleid van centrale banken is de rente vandaag de dag bijna nul, wat betekent dat toekomstige opbrengsten omgerekend naar vandaag een veel hogere waarde vertegenwoordigen. En dat kan een veel hogere koers/winst verhouding dan het historische gemiddelde rechtvaardigen.

    koerswinst-historisch

    Is de hoge koers/winst verhouding voor aandelen gerechtvaardigd?

    Dilemma

    Goldman Sachs schetst het dilemma waar zowel institutionele als particuliere beleggers vandaag de dag mee te maken hebben. Enerzijds is de verwachting dat de waardering van financiële activa als gevolg van de extreem lage rente zal stijgen, maar aan de andere kant is door het uitblijven van economisch herstel veel onzekerheid over de toekomstige winstgevendheid van bedrijven.

    stocksDat laatste beperkt het opwaartse potentieel van aandelen en is volgens Goldman Sachs reden om te verwachten dat aandelen de komende jaren minder goed zullen presteren dan in de periode van 2009 tot en met 2016. Het meest gunstige scenario voor aandelen is dat de inflatie de komende jaren laag blijft en centrale banken vasthouden aan een zeer ruim monetair beleid. Het minst gunstige scenario is dat van stagflatie, een combinatie van stagnerende economische groei en een hoge inflatie. In dat scenario zullen de loonkosten van bedrijven stijgen, terwijl hun winstmarges dalen.

    Aandelen als veilige haven?

    Aandelen gedragen zich door de lage rente steeds meer als een veilige haven. Dat zien we ook terug aan de dalende volatiliteit op de beurs. Spaarders kopen aandelen en kijken er vervolgens niet meer naar om, waardoor de volatiliteit alsmaar verder daalt. Voor centrale banken is dit een zeer gunstig scenario, omdat stijgende aandelenkoersen een vlucht richting die andere veilige haven (goud) tempert…

  • Monte dei Paschi verdacht van manipulatie en boekhoudfraude

    De Italiaanse probleembank Monte dei Paschi di Siena wordt verdacht van marktmanipulatie en boekhoudfraude, zo schrijft Reuters op basis van verschillende bronnen. Vorig jaar werd er op verzoek van een aantal aandeelhouders al een onderzoek gestart naar de mogelijke misstanden bij de bank. Volgens de aanklagers heeft de bank tussen 2011 en 2014 fouten gemaakt met de afwikkeling van een aantal derivaten.

    De aanklacht is gericht tegen Fabrizio Viola en Alessandro Profumo, twee bestuurders die in 2012 werden binnengehaald om schoon schip te maken bij de derde grootste bank van Italië. De bank maakte in 2007 een misstap door een veel te hoge prijs te betalen voor de overname van rivaal Antonveneta, een verlies dat de bank met een derivatenconstructies probeerde te verdoezelen.

    Door de creatieve boekhouding bij Monte dei Paschi konden de toezichthouder en de aandeelhouders geen juiste inschatting maken van de gezondheid van de bank. Monte dei Paschi is de laatste tijd vaker slecht in het nieuws geweest, omdat de bank uitzonderlijk veel slechte leningen in de portefeuille heeft. Moet ze daar vroeg of laat op afschrijven, dan moeten spaarders en obligatiehouders te hulp schieten. Monte dei Paschi was ook de enige bank die duidelijk door de mand viel in de laatste stresstest voor Europese banken.

    monte-dei-paschi

    Top Monte dei Paschi verdacht van marktmanipulatie en boekhoudfraude

  • S&P: Negatieve rente zet winst banken onder druk

    De negatieve rente dwingt Europese banken om te snijden in de kosten, meer risicovolle leningen te verstrekken of rekeninghouders te laten betalen om geld op een spaarrekening te zetten. Dat schrijft de Financial Times op basis van een nieuw rapport van kredietbeoordelaar Standard & Poor’s.

    Door de negatieve rente die verschillende centrale banken hanteren is het voor commerciële banken veel minder interessant geworden om spaargeld te beheren. Geld parkeren bij de ECB kost 0,4%, bij de Zwitserse centrale bank is dat zelfs 0,75%.

    De negatieve depositorente neemt een grote hap uit de winstmarge van banken. Dat is ook de reden dat banken boven een bepaald spaarsaldo geen rente meer vergoeden en sinds kort zelfs de negatieve rente doorberekenen aan vermogende spaarders.

    Vermogende spaarders die hun geld bij een Zwitserse bank parkeren moeten vaak al rente betalen. Zeer recent voerde ook een Duitse spaarbank negatieve rente in voor spaartegoeden boven de €100.000. Dit is het begin van een trend, want centrale banken zijn niet voornemens op korte termijn de rente weer te verhogen.

    Negatieve rente op spaargeld

    Sinds de introductie van negatieve rente hebben Europese banken al €2,6 miljard boeterente aan de ECB en ongeveer 1,85 miljard Zwitserse franc aan de Zwitserse centrale bank betaald (zie hier en hier). Die kosten zullen in toenemende mate worden doorberekend aan de spaarders, zeker nu gebleken is dat de meeste spaarders daar stilzwijgend mee akkoord gaan.

    Een ander gevolg van de negatieve rente is dat banken meer risico’s gaan nemen om rendement te halen. “We maken ons zorgen over potentieel verkeerde inschattingen van risico’s die het gevolg zijn van een zoektocht naar hoger rendement”, aldus de kredietbeoordelaar.

    Volgens Standard & Poor’s moeten we rekening houden met nog meer kostenbesparingen en reorganisaties in de bankensector. Dat kan betekenen dat er ook de komende jaren weer ontslagrondes zullen plaatsvinden. Andere banken denken erover na om overtollige reserves niet meer bij de ECB, maar in de vorm van contant geld te bewaren.

    Lees ook:

    standard-poors

    Negatieve rente drukt op winstmarges banken, zo concludeert kredietbeoordelaar S&P

  • Risico’s banken nog steeds ernstig onderschat

    Sinds het uitbreken van de crisis hebben banken veel inspanning geleverd om hun buffers te versterken. Door strenger toezicht en door de implementatie van de Basel III richtlijnen staan banken er vandaag de dag beter voor dan toen. Of toch niet?

    In een opiniestuk in de Wall Street Journal schrijft Thomas M. Hoenig, vicepresident van de FDIC en voormalig president van de Federal Reserve van Kansas, dat banken eigenlijk vandaag de dag veel meer risico’s op hun balans hebben dan we denken en dat de kapitaaleisen voor banken nog steeds ver beneden de maat zijn.

    Op dit moment is het zo dat toezichthouders – en in sommige gevallen de banken zelf – een inschatting maken van het risico van alle bezittingen die op de bankbalansen staan. Op basis van deze inschattingen wordt bepaald hoeveel buffers een bank moet aanhouden om klappen op te vangen. En dat is waar het volgens Hoenig nog steeds mis gaat.




    Toezichthouders

    Dat zagen we bijvoorbeeld bij het uitbreken van de financiële crisis in 2008. Vele miljarden aan hypotheken en andere kredieten die als 'zeer veilig' op de balansen van banken stonden bleken opeens zo goed als onverkoopbaar. En de verzekeringen die de waarde van al die slechte leningen garanderen bleken ook niets meer waard, want de Amerikaanse verzekeraar AIG die al die risico's van banken had afgedekt bleek niet in staat haar verplichtingen na te komen. Banken hadden bijna geen buffers voor de rommelhypotheken, omdat die voor de crisis nog als 'zeer veilig' werden aangemerkt door de toezichthouders. Je zou denken dat toezichthouders en banken hiervan hebben geleerd, maar het tegendeel blijkt waar. Eind vorig jaar hadden de grootste banken ter wereld maar voor 45% van al hun bezittingen een buffer aangelegd om risico's op te vangen. Dat betekent dat voor meer dan de helft van alles wat banken op hun balans hebben staan er geen enkel risico werd ingecalculeerd. Je hoeft geen financiële achtergrond te hebben om te begrijpen dat dit geen normale situatie is. Honderd procent risicovrij bestaat niet, zeker niet in een financiële wereld die heel snel verandert. Toch komen banken ermee weg, omdat ze de verantwoordelijkheid makkelijk kunnen afschuiven op de toezichthouder. De toezichthouder die altijd net iets minder informatie heeft dan de banken zelf en die dus altijd net iets later zal ontdekken dat bepaalde 'veilige' bezittingen opeens toch heel risicovol blijken te zijn. En dan is er ook nog iets als 'too big to fail', dat grote banken in het meest extreme geval altijd kunnen rekenen op steun van de belastingbetaler.

    dollars-pixabay

    Banken zijn veel risicovoller dan we denken

    Risicovrij bestaan niet

    Als we iets hebben geleerd van de financiële crisis van 2008 dan is het dat er niet zoiets bestaat als 'risicovrij'. Hoe kan het dan dat meer dan de helft van alle bezittingen van alle grote banken nog steeds met goedkeuring van de toezichthouders als zodanig wordt aangemerkt? Zo worden staatsobligaties, ondanks de negatieve rente en de hoge staatsschulden van landen, nog steeds aangemerkt als risicovrije bezittingen. Het wordt spannend als opeens blijkt dat landen hun schuldverplichting niet na kunnen komen en in default treden...

    gs-logo-breed

    Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw partner voor aankoop en opslag van fysiek edelmetaal.

    Ga voor meer informatie naar www.goudstandaard.com of bel naar 088-4688488

  • Dow Jones, S&P 500 en Nasdaq breken records

    Aandelen profiteren van de extreem lage rente en dat zien we nu al terug in de Verenigde Staten, waar alle grote indices deze week nieuwe records haalden. Een overvloed aan goedkoop geld zoekt rendement en duwt de aandelenkoersen verder omhoog, een opwaartse beweging die versterkt wordt door het feit dat bedrijven de lage rente gebruiken om eigen aandelen terug te kopen.

    De breed gedragen S&P 500 index steeg donderdag naar een nieuw record van 2.185,70 punten en staat voor dit jaar op een winst van 6,9%. De Dow Jones index kroop met 0,6% omhoog naar 18.613,31 punten, waarmee het vorige record van 20 juli verbroken werd. Sinds het begin van dit jaar is deze index met 6,8% gestegen. De Nasdaq bereikte een niveau van 5228,40 punten en passeerde daarmee het oude record van 9 augustus. Het year to date rendement komt daarmee uit op 4,41%.

    Vlucht in aandelen

    In een zoektocht naar rendement kiezen steeds meer beleggers voor aandelen in plaats van obligaties. Vooral dividendaandelen zijn interessant geworden, nu staatsobligaties vrijwel niets meer opleveren. Dat de aandelenkoersen op recordhoogte staan zegt meer over de hoeveelheid geld de wereld dan over de stand van de economie. De aandelenkoersen zouden wellicht nog veel hoger kunnen staan, aangezien de superrijken op dit moment een aanzienlijk deel van hun vermogen in cash parkeren.

    stocks-record-high

    Aandelen in de VS naar recordhoogte (Grafiek via twitter)




  • Boekwaarde, beurswaarde en intrinsieke waarde

    Op de website van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werd afgelopen week een artikel geplaatst over een interessante, in samenwerking met de Universiteit Hasselt uitgevoerde, studie. De studie betrof een vergelijking van de boek- en beurswaarde van beursgenoteerde Nederlandse bedrijven.

    Wat is het geval? In de onderzochte periode die loopt van 2000 tot 2014 werd op de aandelenmarkt voor bedrijven voortdurend beduidend meer betaald dan de boekwaarde van deze bedrijven. Aan het eind van 2014 betaalden beleggers op de beurs voor bedrijven ruim drie keer de boekwaarde.

    boekwaarde-beurswaarde

    Marktwaarde bedrijven ligt structureel hoger (Bron: CBS)

    Boekwaarde

    De markt- oftewel de beurswaarde van een bedrijf is eenvoudig te berekenen. Namelijk door de koers te vermenigvuldigen met het aantal aandelen. De boekwaarde van een bedrijf wordt elk kwartaal door accountants vastgesteld door de schulden van de waarde van de bezittingen af te trekken. Maar vooral de bezittingen zijn soms lastig te waarderen.

    Wanneer sprake is van een banktegoed van EUR 100,- is de boekwaarde daarvan uiteraard ook EUR 100,-. Maar zaken als aandelenbelangen, machines, gebouwen en inventaris zijn lastiger te waarderen. Gebouwen bijvoorbeeld worden na verloop van tijd tot nul afgeboekt terwijl de waarde ervan in de praktijk soms juist flink gestegen is.

    En soms staat er nog voor een groot bedrag inventaris in de boeken maar is die inventaris veel minder waard dan gedacht. Zo moest technologieconcern Cisco Systems rond de eeuwwisseling miljarden afboeken toen bleek dat een enorme voorraad kabels van het bedrijf veel minder waard was dan gedacht. Meer recent moesten oliebedrijven vanwege de lage olieprijs stevig afboeken.

    Uit studies blijkt dat beleggers beter af zijn met het gespreid beleggen in aandelen van bedrijven met een relatief lage koers/boekwaarde-verhouding. Dit wordt verklaard door het ‘value’-effect: beleggers zijn soms te optimistisch en soms te pessimistisch over bepaalde aandelen en juist de aandelen waarover beleggers te pessimistisch zijn renderen gemiddeld uiteindelijk extra goed…




    Intrinsieke waarde

    Wanneer er geen sprake is van competitieve voordelen - denk aan sterke merken, patenten of distributievoordelen - geldt dat de intrinsieke waarde van een bedrijf meestal gelijk is aan de boekwaarde. De operationele activiteiten, maar ook groei, hebben vanuit aandeelhoudersperspectief dan geen waarde. De intrinsieke waarde van een bedrijf - doorgaans lastig, zo niet onmogelijk, exact vast te stellen - bestaat uit de som van alle toekomstige winsten, verdisconteerd naar het heden. Is sprake van duurzame competitieve voordelen, dan ligt de intrinsieke waarde vaak ruim boven de boekwaarde. Het is beslist aantrekkelijk om voor aandelen meer dan de boekwaarde te betalen, zolang de intrinsieke waarde maar ruim boven de beurswaarde ligt. Is van competitieve voordelen geen sprake dan zijn de boekwaarde en intrinsieke waarde zoals gezegd meestal aan elkaar gelijk. In dat geval is het kopen van aandelen enkel rationeel wanneer dat kan tegen een prijs die stevig onder de boekwaarde zelf ligt. Hendrik Oude Nijhuis hendrik-oude-nijhuisOver de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett. Zijn publicaties zijn verschenen in zowel Nederlands- als Engelstalige media, waaronder Het Financieele Dagblad, Z24.nl en Gurufocus.com. Eerder is hij als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: 'Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk'. Van dit boek is in 2014 een derde druk uitgebracht en is tevens als audioboek beschikbaar. Online hebben al meer dan 100.000 beleggers een exemplaar van ‘Leer beleggen als Warren Buffett’ aangevraagd. Lees meer over value-investing op www.beterinbeleggen.nl.

  • Deutsche Bank en Credit Suisse uit Stoxx Europe 50

    Deutsche Bank en Credit Suisse verliezen volgende week hun plaats in de index van de vijftig grootste Europese bedrijven, de Stoxx Europe 50. Beide banken hebben sinds het begin van dit jaar meer dan 40% van hun waarde op de beurs verloren, waardoor ze niet meer tot de vijftig grootste bedrijven gerekend worden. Op 8 augustus maken de twee geplaagde banken plaats voor technologiebedrijf ASML Holding en constructiebedrijf Vinci.

    Het is geen verrassing dat de aandelen van beide banken door dit nieuws opnieuw onderuit gingen. Deutsche Bank staat op het moment van schrijven ongeveer 3,5% lager op €11,33, terwijl het aandeel van Credit Suisse met 4,6% onderuit ging tot €10,63 per aandeel. Hieronder ziet u het koersverloop van beide banken over de afgelopen twaalf maanden, de grafieken zijn van Bloomberg.

    deutsche-bank-quote

    Deutsche Bank 65% gedaald in de laatste twaalf maanden (Bron: Bloomberg)

    credit-suisse-quote

    Credit Suisse verloor 59% in twaalf maanden (Bron: Bloomberg)

  • Europese banken weer onderuit na stresstest

    De stresstest voor Europese banken heeft niet alle zorgen bij beleggers kunnen wegnemen, want op de beurs gaan de bankaandelen opnieuw onderuit. De index van Europese bankaandelen sloot maandag meer dan 2% lager en stond dinsdag rond het middaguur alweer 2,5% in de min, waarmee de waardering van banken weer terug is op het dieptepunt van de Europese schuldencrisis van vier jaar geleden.

    Frankfurt_Deutsche_Bank_teaserBeleggers en analisten maken zich zorgen over de lange termijn winstgevendheid van de Europese bankensector en die zorgen zijn door de stresstest niet weggenomen. Het verdienmodel bank banken wordt enerzijds aangetast door de extreem lage rente en anderzijds door de grote hoeveelheid slechte leningen op de bankbalansen.

    €1.000 miljard aan slechte leningen

    Naar schatting hebben Europese banken in totaal ongeveer duizend miljard euro aan slechte leningen in de boeken staan. Moeten banken afschrijven op deze dubieuze leningen, dan kan de winstgevendheid als sneeuw voor de zon verdampen.

    Analist Gary Greenwood van Shore Capital zegt in een verklaring tegenover Reuters dat Europese banken onvoldoende gedaan hebben om hun balans op te schonen. Daardoor blijven de bankaandelen onder druk staan.

    bankaandelen-onderuit

    Bankaandelen weer onderuit na stresstest (Grafiek van CNBC)