Marketupdate

Tag: brexit

  • GFMS: Minder vraag naar goud in Azië

    De goudmarkt werd in het tweede kwartaal gedomineerd door een sterk toegenomen vraag naar beleggingsgoud en goud-ETF’s, terwijl de vraag naar gouden sieraden in belangrijke afzetmarkten als China en India aanzienlijk daalde. Een toenemend aanbod van sloopgoud zorgde netto voor een klein overschot in de wereldwijde goudmarkt, zo concludeert onderzoeksbureau Thomson Reuters GFMS in haar nieuwste kwartaalrapport over de goudmarkt.

    Meer vraag naar goud-ETF’s

    Een vlucht naar veilige havens zorgde in de eerste helft van dit jaar voor een indrukwekkende stijging van de goudprijs. Het edelmetaal werd bijna 25% meer waard, omdat beleggers op grote schaal hun toevlucht zochten in beleggingsgoud en goud-ETF’s. In het tweede kwartaal voegden deze beleggingsfondsen wereldwijd 232 ton edelmetaal aan hun voorraden toe, nadat ze in het eerste kwartaal ook al 336 ton goud van de markt haalden. Een opmerkelijke trendverschuiving, als je bedenkt dat de vraag naar dit soort beleggingsproducten de afgelopen twee jaar vrijwel uitsluitend negatief was.

    Volgens Thomson Reuters GFMS profiteerde goud niet alleen van een vlucht naar veilige havens, maar ook van de toename van negatieve rente in de wereld. Daardoor is het minder kostbaar om het gele edelmetaal aan te houden in plaats van andere beleggingen die wel rente of dividend opleveren. Ook de Brexit heeft een vlucht richting goud veroorzaakt, maar de totale impact daarvan zal pas in het het volgende kwartaalrapport zichtbaar worden.

    goudprijs-brexit-gfms

    Brexit gaf stimulans aan de goudprijs (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Goud stroomt terug naar Westen

    Schreven we de afgelopen jaren nog over de onafgebroken stroom van goud van West naar Oost, nu zien we een omgekeerde beweging. Dit jaar is niet China of India waar het meeste edelmetaal naartoe stroomt, maar het Verenigd Koninkrijk. Dat komt omdat veel goud-ETF’s hun fysieke goudvoorraad in Londen aanhouden, namelijk in de vorm van 400 troy ounce ‘Good Delivery’ goudstaven. Die werden op grote schaal ingevlogen om de voorraden van ETF’s weer aan te vullen. De afgelopen jaren hebben deze exchange traded funds honderden tonnen van het gele metaal moeten liquideren.

    goud-etf-vraag-gfms

    Beleggers stappen dit jaar weer in goud-ETF’s (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Minder gouden juwelen in Azië

    Terwijl de vraag naar goud onder met name Westerse beleggers is toegenomen laat de goudmarkt in China en India het juist afweten. In China werden er in het tweede kwartaal bijvoorbeeld 31% minder gouden sieraden verkocht dan een jaar geleden, terwijl de Indiase goudmarkt zelfs een daling van 56% liet zien. Dat zijn ongekende percentages, die deels te verklaren zijn doordat juweliers hun voorraden afbouwden. Dat gebeurde in India op een zodanig grote schaal dat het goud daar de afgelopen maanden voor minder dan de wereldwijde spotprijs verkocht werd. Wereldwijd zakte de vraag naar gouden sieraden in het tweede kwartaal met 27% ten opzichte van dezelfde periode van vorig jaar.

    gold-jewelry-demand-gfms

    Vraag naar gouden sieraden sterk afgenomen (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    indiase-goudmarkt-gfms

    Indiase goudmarkt in lagere versnelling (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Goudmijnen verlagen productiekosten

    De goudmijnsector produceerde in het eerste kwartaal van dit jaar 744 ton goud, vergelijkbaar met de productie in dezelfde periode van vorig jaar. Door de relatief lage goudprijs werden de goudmijnen gedwongen hun kosten omlaag te brengen. En met succes, want de volgende grafiek uit het rapport laat zien dat de goudmijnsector haar kosten verder omlaag heeft weten te brengen. Combineer de lage productiekosten met de stijging van de goudprijs en je begrijpt waarom de aandelen van goudmijnen dit jaar al meer dan verdubbeld zijn in waarde.

    Volgens berekeningen van Thomson Reuters wisten de goudmijnen in het eerste kwartaal van dit jaar hun productiekosten met 9% te verlagen tot een ’total cash cost’ van $634 per troy ounce. Gunstige wisselkoerseffecten en de daling van de olieprijs leverden een significante bijdrage aan de lagere kostprijs. De ’total cash cost’ dient overigens niet verward te worden met de veel hogere ‘all in sustaining cash costs’, waarin ook overheadkosten en exploratiekosten zijn meegenomen.

    gold-mining-gfms

    Goudmijnen verlagen productiekosten (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    hollandgold-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold

  • Gaat euro door Brexit kopje onder?

    Zoals het er nu naar uitziet, gaan Europa en het Verenigd Koninkrijk scheiden. De Brexit is een feit en het is nu wachten op de scheidingspapieren. Die zullen waarschijnlijk nog een tijdje op zich laten wachten. Dat betekent dat Europa nog lang te kampen zal hebben met problemen, veroorzaakt door de Brexit.

    Als de dag na het referendum een voorafschaduwing is van wat nog staat te gebeuren, dan gaat de euro moeilijke tijden tegemoet. Natuurlijk was de tuimeling van het Britse pond met meer dan 11% de blikvanger van die vrijdag. Maar vergeten wordt misschien dat in het kielzog van het pond ook de euro bijna 5% aan waarde inboette. Het zou dus zomaar kunnen zijn dat bij een vechtscheiding niet alleen het pond onder druk blijft, maar ook de euro. Voor het Britse pond voorziet de markt een daling naar $1,20 – $1,25. Voor de euro begint her en der het verhaal van pariteit te maken. Dat is misschien wat overdreven maar sommige vrezen met grote vreze een daling naar $1,05 – $1,08.




    Is de euro nog wel een veilige haven?

    Met andere woorden, door de Brexit heeft de euro zijn status als veilige haven verloren. En dan te bedenken dat de euro de afgelopen jaren enkele crises heeft overleefd en de eurozone een groot overschot op de betalingsbalans heeft. Dat zou toch moeten betekenen dat er geen vuiltje aan de lucht is. Het is ook een feit, dat het Verenigd Koninkrijk geen lid was van de eurozone maar slechts van de EU. Ten slotte spelen er op korte termijn geen gevoelige thema’s. Er speelt bijvoorbeeld niet de dreiging van nog een referendum.

    brexit-market-impact

    Brexit heeft grote gevolgen gehad voor Europese aandelenmarkt (Bron: Financial Times)

    Brexit kan onvrede in Europa versterken

    Desondanks heeft de Brexit een gevoelige snaar geraakt. Het wekt bij beleggers de vrees dat de Europese Unie te nadrukkelijk gedomineerd gaat worden door de as Berlijn – Parijs. Het Verenigd Koninkrijk vervulde de nuttige functie van tegenwicht tegen dit dreigende overwicht. Het valt evenmin moeilijk te ontkennen dat het broeit in Europa. De Brexit zal de sluimerende onlustgevoelens alleen maar versterken, zoveel lijkt zeker. Wat dat betreft ziet de toekomst van de eurozone er niet erg florissant uit. In Spanje dreigt langdurige politieke stagnatie en in Italië neemt de politieke onrust met de dag toe. In het najaar is er immers een referendum over de belangrijke hervormingen in dit land. En zo zijn er meer problemen die waarschijnlijk niet weg zullen gaan op korte termijn. Wat te denken bijvoorbeeld van de groeiende machtsbasis van mevrouw Le Pen in Frankrijk? Die is nu zo groot dat Francois Hollande haar niet langer kan negeren. In Italië wint de 5-sterren beweging van Beppe Grillo aan populariteit.

    italy-5star-movement

    Italiaanse 5-sterren beweging wint aan populariteit

    Gevolgen Brexit

    Het huidige tumult op de financiële markten kent nog een aspect. Het Britse pond functioneert in de huidige omstandigheden in het Verenigd Koninkrijk als een veiligheidsklep. Op het vasteland bestaat die mogelijkheid niet. Lokale markten kunnen niet profiteren van een munt die tijdelijk aan waarde inboet. Zo kon het gebeuren, dat diverse aandelenindices op het continent een stevigere val moesten incasseren dan de Britse FTSE 100. Om het tij te keren moeten Europese leiders een stevige houding aannemen tegenover de Britten. Dat lijkt op korte termijn de enige manier om de euro te beschermen. Uiteindelijk draait alles om het verbeteren van de economische groei in de eurozone. Een te soepele houding ten opzichte van de Britten kan het idee bevestigen, dat Europa zelfs bij de Brexit maar wat aanmoddert. Een te soepele opstelling kan, zoals gezegd, de onlustgevoelens in landen met een hoge werkloosheid en/of veel eurosceptici verder versterken. Waarschijnlijk leunen beleggers nu in meerderheid achterover en wachten ze af wat de politici gaan doen. Wat dat betreft zijn de voortekenen ongunstig. Europa heeft de verschillende crises in de afgelopen jaren overleefd door de problemen eindeloos lang voor zich uit te schuiven. Een veilige toekomst voor een stevige euro is allesbehalve gegarandeerd. Cor Wijtvliet Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte beurshalte-logoOver Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden! Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

  • Robeco: Beleggingsvisie juli 2016

    Het thema deze maand op de financiële markten was natuurlijk het ‘Brexit’-referendum. In de aanloop naar het referendum was er al de nodige beweeglijkheid op de beurzen. Er werd sterk gereageerd op opiniepeilingen, die eerst wezen op een ‘blijven’. Daarna sloeg de barometer uit naar ‘vertrek’, maar vlak voordat het referendum plaatsvond, leek ‘blijven’ opeens weer de meest waarschijnlijke uitkomst.

    Beleggers waren op een zogeheten ‘Bremain’ vooruitgelopen, waardoor de klap op 24 juni vrij hard aankwam toen er toch voor vertrek uit de Europese Unie werd gestemd. Beleggers realiseerden zich snel dat de eerste reactie misschien wat overdreven was, waarop de financiële markten snel herstelden.

    Vlucht naar zekerheid

    Op de obligatiemarkt bewoog de rente aanvankelijk parallel aan de beweging op de aandelenbeurzen. Halverwege de maand daalde de toonaangevende Duitse tienjaarsrente onder de 0%, om daarna weer even boven water te komen. Na de uitslag van het Britse referendum dook de rente weer snel, naar een niveau van -0,12%, om daar tot op heden te blijven. De onzekerheid over het pad dat gevolgd gaat worden bij het vertrek van Groot-Brittannië – en of dit ook verdere gevolgen heeft voor de Europese Unie – zorgt voor een vlucht in obligaties met een zeer laag risico. Ook de rentes in bijvoorbeeld Nederland en Frankrijk daalden deze maand scherp. Als er een beleggingscategorie is die het goed doet bij onzekerheid, dan is dat goud. Deze maand steeg het edelmetaal met 8,5%.




    Britse pond lijdt zwaar verlies

    Het Britse pond bewoog ook mee met de verwachtingen van de uitslag van het referendum, en daalde na de uitslag fors ten opzichte van andere valuta’s in de wereld. Ten opzichte van de euro leverde de Britse munt snel ruim 8% in. Het andere economische nieuws was deze maand eigenlijk niet relevant. De centrale banken in Amerika en in Japan hielden zich op de vlakte.

    britse-pond

    Aandelen

    Toen eind juni de stofwolken waren opgetrokken, was het duidelijk dat de Europese aandelenbeurzen vrijwel allemaal hadden ingeleverd. Opmerkelijk genoeg steeg de Britse beurs met 4,7%. De aandelenbeurzen in de Eurozone moesten forse verliezen incasseren. In Nederland sloot de AEX-index de maand af met een verlies van -2,7%, wat vergeleken met Duitsland (-5,7%) en Italië (-9,5%) nog meeviel. In Italië bleek de bankensector onvoldoende gesaneerd en andere Europese banken hadden last van de negatieve reactie hierop.

    Obligaties

    Na de uitslag van het Britse referendum zijn de rentes van de kredietwaardige landen in Europa verder gedaald. De Duitse rente is zelfs negatief. Door de onzekerheid die Brexit met zich meebrengt, zullen volgens Robeco veel beleggers kiezen voor zekerheid en in kredietwaardige landen blijven beleggen. Deze rentes blijven naar verwachting dus nog wel even op historisch lage niveaus. Vanuit de Europese Centrale Bank (ECB) worden er op korte termijn geen extra stimulerende maatregelen verwacht. Gedacht wordt dat de rente op termijn gaat stijgen, maar het tempo waarin dat gebeurt zal niet al te hoog zijn. Voor staatsobligaties zijn we daarom minder positief.

    Bedrijfsobligaties blijven onze favoriete categorie

    De ECB is in juni gestart met het aankopen van Europese bedrijfsobligaties. Hoewel de onrust in juni het positieve effect hiervan overschaduwde, verwacht wordt dat dit op termijn een gunstig effect heeft voor deze obligatiecategorie. Robeco Belangrijke informatie: Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning als beheerder van ICBE’s en ABI’s van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

  • Liquiditeit Britse banksysteem neemt af

    Kort na de Brexit kondigde de Bank of England aan meer liquiditeit beschikbaar te stellen aan de bankensector, voor het geval er banken in de problemen zouden komen. Dat bleek niet voor niets, want sinds het referendum rekenen banken een veel hogere risicopremie om renteschommelingen af te dekken.

    Onderstaande grafiek laat zien dat het verschil tussen twee belangrijke rentetarieven, namelijk de Libor en de Overnight Indexed Swap (OIS) rente, sinds de Brexit weer significant is toegenomen. Dat wordt binnen de financiële wereld gezien als een indicator dat het kredietrisico binnen de bankensector toeneemt.

    Onder normale omstandigheden liggen deze twee rentepercentages vrij dicht bij elkaar, maar op momenten van grote onzekerheid kan het verschil tussen beide flink toenemen. Dat gebeurde voor het laatst bij het uitbreken van de financiële crisis in 2008…

    3-maands-libor-ois-rate-spread

    Liquiditeit binnen Britse bankensector verslechterd na Brexit (Grafiek via Karel Mercx)

    Minder liquiditeit

    Om deze grafiek goed te kunnen begrijpen zullen we eerst even kort toelichten wat beide rentetarieven betekenen. De Liborrente is de gemiddelde rente die banken hanteren om op korte termijn geld aan elkaar uit te lenen en die banken als referentiepunt gebruiken om de rente op hypotheken, creditcards en andere financiële producten vast te stellen. Deze rente wordt dagelijks gepubliceerd.

    De Overnight Indexed Swap (OIS) daarentegen vertegenwoordigt de verwachting van de rente over een bepaalde periode. Dit is het tarief dat banken en bedrijven betalen om een variabele rente om te zetten naar een vast rentetarief (of omgekeerd). Daarbij wordt enkel de renteverplichting met een andere partij geruild.

    Tegenpartij risico

    Onder normale omstandigheden liggen deze twee rentepercentages heel dicht bij elkaar, omdat het kredietrisico van de onderliggende lening en de tegenpartij zeer gering is. Maar in tijden van onrust neemt het risico toe dat één van beide partijen in gebreke blijft. En precies dat risico zien we terug in een toenemende ‘spread’ tussen de Liborrente en de Overnight Indexed Swap rente.

    De stijgende lijn in de grafiek hierboven laat dus zien dat banken terughoudend zijn om een renteverplichting met een andere bank of een bedrijf aan te gaan en daar ook meer geld voor vragen. De Bank of England houdt deze grafiek nauwlettend in de gaten en zal indien nodig meer liquiditeit beschikbaar stellen aan banken.

  • Brexit en nu een u-exit?

    Het Britse pond zakte door de Brexit van het hoogste niveau in zes maanden naar het laagste niveau tegenover de dollar sinds 1985. Wat een wake-up call voor de EU! En goud deed precies waar het voor bedoeld is: goud steeg bij de Brexit uitkomst en de toegenomen onzekerheid (aandelen daalden, maar daar zaten we ook al wat short in).

    Bedroevend en niet verrassend is dat de Brusselse apparatsjiks op het duidelijke Engelse signaal reageren met nog méér EU-regels en het plan opvatten om nieuwe uittredingen onmogelijk te maken. Hoe duidelijk kan het dedain van Brussel t.o.v. de bevolking zijn? Maar ja, wanneer referenda zoals in Nederland (grondwet en Oekraïne), Frankrijk (grondwet) en nu Engeland niet door komen, dan hoeft u niet veel verbetering te verwachten, integendeel. Het zal wel aan mijn cynische achtergrond liggen dat opviel dat de EU nu zo snel mogelijk de Britse uittreding wil effectueren, terwijl die andere democratische beslissing over het Oekraïne verdrag, steeds verder wordt afgesteld.

    Dus? Willen er landen uit de EU, dan schaffen we landen af. En moeten landen hun eigen leger, juridisch en belastingsysteem of centrale bank overdragen aan Brussel. Genoeg over politiek, daar is www.vrijspreker.nl voor, al is het wel regelmatig nodig te vermelden, omdat net als Brexit, de politiek, grote financiële gevolgen voor u kan hebben. Gevolgen die wij trachten te verkleinen door de juiste beleggingsvormen te adviseren en daarom blijven roepen dat het minst te manipuleren middel daartegen edelmetaal is.

    gdp-real-personal-disposable-income

    Besteedbaar inkomen nauwelijks gestegen sinds 1998 (Bron: OECD)

    U-EXIT

    U-Exit is het omgekeerde van EU-xit, oftewel u moet zien uit het systeem te stappen en er minstens voor te zorgen dat het (imploderende) systeem, minder vat op u heeft. Wij hebben daar best wel ideeën over en goud en goudmijnen zijn daar een voorbeeld van, maar bewaak uw systeem (on)afhankelijkheid! Want dat is hard nodig. Uit bovenstaand staatje blijkt wat er de laatste jaren met ons besteedbaar inkomen is gebeurd. Terwijl het bruto nationaal product in Nederland toch nog redelijk steeg tussen 1998 en 2015, ging het beschikbare inkomen – dus na belastingen – nauwelijks omhoog! Raadt u eens wie zich die toename van het bnp heeft toegeëigend. Wanneer we dat vergelijken met Duitsland, Frankrijk, Engeland en zelfs Spanje (!) zou dit een mooi plaatje voor Nexit argumenten kunnen zijn. Weer een argument dat u voor uzelf moet zorgen.

    Banken Italië

    Schuldencrises en de lage rente zijn er nog steeds en ondanks de wensdromen van Yellen en Draghi is het weer ernstiger geworden in Europa: inmiddels staat er voor €360 miljard aan Non Performing Loans (NPL) op de balans van Italiaanse banken, die dus eigenlijk afgeschreven moeten worden. Dat is wat lastig, want tijdens de schuldencrisis van 2008 was de hoeveelheid NPL ‘maar’ € 90 miljard. Dus laat u niet in slaap sussen, vandaag staan de Italiaanse banken in de belangstelling, morgen de Franse of misschien het grote Deutsche Bank: het gaat er helemaal niet goed mee.

    Wist u dat 17% van de uitstaande leningen van de Italiaanse banken, verdacht en NPL zijn? Voor de duidelijkheid: in Italië hebben de banken, net als in Nederland, 5-6% dekking met hun eigen vermogen, als je dan 17% waarde van de leningen aftrekt kom je op een negatief eigen bank vermogen van 11%! Zijn wij nu de enigen die de kleren van de keizer niet zien? Of gaan we gekke dingen in Italië meemaken, bijvoorbeeld doordat bij hun verkiezingen in oktober (ITexit) een Eurocrisis ontstaat?

    Lage rente

    Omdat centrale banken verslaafd zijn aan lage rente, worden de problemen alleen maar groter voor banken en pensioenfondsen, want zij verdienen niks. We horen ook weinig meer over de verplichting om een groot deel van uw pensioen in negatief renderende staatsobligaties te stoppen, maar die verplichting is er dus nog steeds. Een ‘mooie’ illustratie is Japan: met haar staatsschuld van ongeveer 240% van het bnp zal het decennia duren om, bij een begrotingsoverschot van 5% (is nu een tekort van 5%) haar schulden af te lossen. Hoezo zijn staatsobligaties veilig?

    En dan begrijpen wij wel waarom steeds meer Japanners in Zwitserland goud kopen. Negatieve rente is een doodlopende weg en dat verhoogt de kans dat er meer dan drastische monetaire politiek gedaan moet worden. Wat zou dat kunnen zijn? Denk aan afschaffen van cash geld, confiscatie van een bepaald percentage van uw vermogen… u bent toch zeker solidair? Ver gezocht? Wie had negatieve rente verwacht?

    We zien ook spreadsheet beslissingen: want dacht u nu echt dat Bayer voor €55 miljard Monsanto zou willen overnemen bij een rentelast van 5% in plaats van 0,5%? Er worden nu dus verkeerde beslissingen genomen en dat gaat t.z.t. afgestraft worden. Ondertussen dreigt er kaalslag onder de pensioenen en zijn wij niet gerust over cash, de banken en uw tegoeden daar.

    Goud en goudmijnen

    In januari schreven we al dat goud en goudmijnen dichter bij de bodem zijn dan bij de top. Ook nu goud en de goudmijnen in onze portefeuille in het eerste half jaar gemiddeld meer dan 50% gestegen zijn blijven we positief. Veel goudmijnaandelen verdubbelden, dat was bij een goudprijsstijging van 20%. Dus wanneer we nog 40-50% stijging van de goudprijs verwachten, kunnen we met de goudmijnen nog veel meer winsten zien. We blijven dus vol belegd in deze, want er is meer upside dan downside; waarmee we niet willen suggereren dat het alleen maar omhoog kan, maar dat we denken beter vol belegd te blijven, om de echte stijging (en bescherming) niet te missen.

    Dat de Brexit zorgde voor een stijging van de goudprijs van 10% is aardig, maar in de dagen daarna steeg het verder. Dat geeft aan dat het niet alleen steeg op de uitkomst van het Britse referendum, maar ook op de VS, Japan en China. Vroeger zei iedereen: “maar goud geeft geen rente”. Nu zegt men: “maar goud kost geen rente!”

    Ik herhaal nog maar eens: wanneer een goudmijn bij de huidige goudprijs 10% winst maakt, dan zal bij een 10% stijging van de goudprijs, de winst van die mijn 100% stijgen en de aandelenkoers dan dus veel meer dan 10%.

    Pensioen en geld

    Een ‘mooi’ voorbeeld werd ons afgelopen week in Nederland gegeven: daar stemde de Tweede Kamer in met een nieuw Europees pensioen plan (100 blz.) dat zij vanwege geheimhouding (?) minder dan 24 uur van tevoren mochten inzien. Uw vertegenwoordigers stemden binnen een dag over €1.200 miljard pensioengeld, terwijl een bonnetje van v.d. Steur twee weken debat vereist!).

    Verwachtingen voor 2016

    De voorspellingen uit januari blijven gehandhaafd (en beginnen redelijk uit te komen) maar ik wijs u graag op het volgende, hetgeen ook past met ons te vroeg instappen in de afgelopen jaren: Het is heel lang te vroeg, tot het te laat is!

    Op basis van de voorgaande constateringen, gebeurtenissen en zeg maar voorspellingen vertalen we dat naar het volgende (reeds ingezette) beleid:

    • Meer short in aandelen en obligaties
    • Meer short in yen t.o.v. de long dollar
    • Meer goud en goudmijnen, te denken aan Australische en Canadese want die maken meer winst dan de Amerikaanse
    • De grondstofposities in zink, koper, nikkel en de speciale situaties, houden we aan, maar breiden niet uit. Olie gerelateerde beleggingen uitbreiden wanneer de olieprijs stijgt (juli: wat meer in zink en vanwege lage Pond, Engelse olie aandelen)
    • We zijn gespitst op andere beleggingen, bijv. in BioTech en Galapagos of DeepMarkit, maar zeer kritisch gezien het algemene o.i. ongunstige aandelen klimaat.
    • Bij overnames, afgelopen jaar 3, overwegen we cash of gaan naar grotere mijnbouw- en oliebedrijven met dividend rendement en (hefboom) ETF’s
    • Tussendoor, via kleine posities met opties of turbo’s trachten we in te spelen op tussentijdse ontwikkelingen.

    Ter info nog enkele citaten…

    “It is well enough that people of the nation do not understand our banking and monetary system, for if they did, I believe there would be a revolution before tomorrow morning.” – Henry Ford

    “The Fed has to keep talking about rate hikes so it can pretend that its policies actually worked. But the truth is that the Fed policies have not only failed, they have made the problems they were trying to solve worse, and raising interest rates will prove it. So the Fed resorts to talking about rate hikes, to maintain the pretense that its policies worked, without actually raising them and proving the reverse. This can only continue as long as the markets let the Fed get away with it or until the numbers get so bad that the Fed has to admit that we have returned to recession. That is the point where the Fed’s real problems begin.” – Peter Schiff

    “It has been well and often said that only two types of “paper” money have ever existed in history – those that are already worthless and those that are going to be” – Bill Buckler.

    Niemand belegt met zijn volle verstand in obligaties met een negatief rendement. Op een dag zullen beleggers in deze titels wakker worden en erachter komen dat er geen ‘greater fool’ meer is om aan te verkopen. Dan knapt de ‘enorme zeepbel’.

    logo-total-investment-services

    Onafhankelijk individueel vermogensbeheer: www.invest.nl

  • Liquiditeit

    Afgelopen week kwamen verschillende vastgoedfondsen in het Verenigd Koninkrijk in de problemen, omdat veel beleggers op hetzelfde moment hun geld uit deze fondsen probeerden te halen. Analisten waarschuwen dat de prijzen van kantoren in het Verenigd Koninkrijk de komende jaren met wel 20% kunnen dalen door de ‘Brexit’ en dat is voor beleggers reden om de uitgang te zoeken.

    Maar die uitgang blijkt niet zo groot te zijn, want zeven verschillende vastgoedfondsen in het Verenigd Koninkrijk geven op dit moment al geen geld meer terug aan beleggers. Al hun vermogen zit vast in kantoren, winkelpanden en ander vastgoed en er is geen mogelijkheid om die op zeer korte termijn te liquideren. Willen beleggers hun geld terug, dan zullen zij toch een deel van hun totale vastportefeuille van £18 miljard in de verkoop moeten doen.

    Liquiditeit

    De huidige situatie doet denken aan de financiële crisis van 2008, toen beleggers ook massaal hun geld weg probeerden te halen uit vastgoedfondsen. Ook toen kregen beleggers geen toegang tot hun geld, omdat beleggingsfondsen niet genoeg cash konden vrijmaken. Ze werden toen door de omstandigheden gedwongen een deel van hun vastgoedportefeuilles te liquideren tegen veel te lage prijzen. Uiteindelijk zouden de prijzen van het vastgoed met 40% dalen.

    Veel beleggers zijn zich er onvoldoende van bewust dat beleggingsfondsen niet onder alle omstandigheden liquide zijn. In theorie kun je op ieder gewenst moment in of uitstappen, maar als heel veel mensen tegelijk hun geld willen weghalen, dan kan dat een probleem opleveren. Zeker als het vermogen vast zit in een minder liquide belegging als vastgoed. Dat kan een vastgoedfonds niet van de één op de andere dag verkopen…

    Welke lessen kunnen wij hieruit trekken? Ik denk dat het te allen tijde verstandig is om je vermogen goed te spreiden over verschillende soorten beleggingen en dat deze belegging liquide moeten zijn. ‘Cash is king’ is een gezegde dat bij veel beleggers bekend in de oren zal klinken, maar het is een advies dat vaker opgevolgd zou mogen worden. Daar voeg ik graag nog aan toe dat goud in mijn ogen de meest pure vorm van geld is.

    De nooduitgang is in een financiële crisis vaak kleiner dan u denkt en daar kunnen beleggers in de vastgoedfondsen in het Verenigd Koninkrijk over meepraten.

    Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.

  • Video: Frans Timmermans is boos over de Brexit

    Frans Timmermans is boos over de gang van zaken omtrent de Brexit. Hij erkent de kritiek dat de Europese Unie moet hervormen, maar ergert zich aan de kritiek op de gevestigde orde. In plaats van samen te zoeken naar oplossingen en verbeteringen is Groot-Brittannië nu weggelopen uit het samenwerkingsverband. De kritiek aan het adres van Jean-Claude Juncker is volgens Timmermans onterecht en zou volgens hem juist gericht moeten zijn op Nigel Farage, die kort na de Brexit zijn vertrek bij de UKIP aankondigde. “Weglopen is niet de oplossing.”

  • Ook Spaanse huizenmarkt geraakt door ‘Brexit’

    De Brexit heeft niet alleen gevolgen voor de economie van het Verenigd Koninkrijk, maar ook voor die van andere Europese landen. Bloomberg schrijft dat ook de Spaanse economie hard getroffen kan worden door de waardedaling van het Britse pond, omdat Britten met afstand de grootste buitenlandse investeerders zijn in het Spaanse vastgoed. Maar nu de pond minder waard is ten opzichte van de euro kunnen veel meer Britten zich deze luxe niet meer permitteren.

    Door de waardedaling van het Britse pond ten opzichte van de euro zijn de onderhoudskosten en hypotheeklasten sterk toegenomen. Voor hetzelfde huisje betalen de Britten momenteel 10 tot 15 vijftien procent meer dan voor de ‘Brexit’, terwijl ook de aanschaf van een tweede huisje in Spanje door de ongunstige wisselkoers flink duurder is geworden.

    De vrees is dat veel meer Britten zich geen vakantiehuisje in Spanje meer kunnen veroorloven en dat daarmee een belangrijke doelgroep verloren gaat. In de kustgebieden van Spanje kan de verkoop van woningen de komende achttien maanden tot 20% lager uitvallen, zo berekende Aura Real Estate Experts, een adviesbureau dat zich focust op de Spaanse vastgoedmarkt. Ongeveer één op de vijf woningen in Spanje die verkocht wordt aan een buitenlandse investeerder wordt verkocht aan iemand uit het Verenigd Koninkrijk. Dat marktaandeel is vergelijkbaar met dat van Frankrijk, Duitsland en België samen.

    britten-spanje-huizenmarkt

    Britten kopen meeste huizen in Spanje (Bron: Bloomberg)

    Vakantie in Spanje wordt duurder

    Door de devaluatie van het Britse pond stijgen niet alleen de kosten van het vakantiehuisje, maar ook van de vakantie zelf. Zo worden het huren van een auto, de boodschappen, de belastingen en de kosten voor gas, water en licht ook duurder, omdat deze met euro’s betaald moeten worden. Bloomberg schrijft over potentiële huizenkopers die vanwege de waardedaling van het Britse pond zijn gaan twijfelen over de aankoop van een huis in Spanje. Hogere onderhoudskosten en een veel hogere aankoopprijs maken deze investering opeens minder interessant.

    Spanje is de populairste Europese vakantiebestemming voor de Britten. Vorig jaar kwamen er ongeveer 16 miljoen toeristen uit het Verenigd Koninkrijk naar de Spaanse zon. Daarbij gaven ze in totaal €14,1 miljard uit, een stijging van tien procent ten opzichte van een jaar eerder. Door de waardedaling van de munt hebben Britten deze zomer minder euro’s te besteden en dat zal ook de toerismesector van Spanje wellicht gaan merken.

    spanish-real-estate

    Britten kunnen door waardedaling pond minder Spaans vastgoed kopen

  • Beurzen herstellen van Brexit paniek

    De aandelenmarkten krabbelen weer op na de Brexit paniek van begin deze week. Afgelopen vrijdag gingen de beurzen wereldwijd nog hard onderuit en ook na het weekend hield de negatieve stemming aan, maar de laatste twee dagen schieten de aandelenkoersen weer omhoog. Is het blind optimisme van beleggers of was de paniek omtrent de Brexit overdreven?

    De Britse FTSE 100 index wist in twee dagen tijd met in totaal 6,3% te stijgen, waarmee de grootste daling sinds augustus na de Brexit weer ongedaan gemaakt is. Elders in Europa gingen de aandelenkoersen ook weer omhoog, maar minder hard dan in Groot-Brittannië. De Euro Stoxx 600, een index met 600 grote Europese bedrijven, wist deze week het verlies van tien naar zes procent terug te brengen.

    ftse-losses-brexit

    Britse aandelenmarkt herstelt snel van Brexit paniek, bankaandelen blijven achter (Bron: Bloomberg)

    Bankaandelen niet hersteld

    De aandelen van banken staan nog steeds onder druk. Zo staan Barclays, RBS en Lloyds Banking Group nog steeds ongeveer 25% lager dan voor de Brexit. Afgelopen vrijdag zakte de Europese index van bankaandelen nog meer dan 15%, de grootste daling sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008. Beleggers durven wel weer in aandelen te stappen, maar zijn nog steeds terughoudend met de zogeheten ‘financials’. Men vreest dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk blijvende schade zal toebrengen aan het financiële centrum van Londen.

  • Marc Faber: “Koop goud als voorbereiding op meer QE”

    Er is nog meer reden om goud te kopen nu de Britse bevolking zich heeft uitgesproken voor een vertrek uit de Europese Unie, zo beweert Marc Faber. Als gevolg van de onrust op de financiële markten is er volgens de beleggingsgoeroe een grotere kans op nieuwe stimuleringsmaatregelen door centrale banken, wat een waardedaling van valuta en een stijging van de goudkoers tot gevolg kan hebben.

    Faber zegt in een gesprek met Bloomberg dat hij rekening houdt met een vierde ronde van monetaire verruiming door de Amerikaanse centrale bank. Er zijn op dit moment zelfs meer analisten die rekenen op een renteverlaging dan op een renteverhoging door de Federal Reserve, ondanks de belofte van de centrale bank om de rente dit jaar stapsgewijs te verhogen. Door de grote onrust na de ‘Brexit’ rekenen nog maar weinig beleggers op een renteverhoging voor het einde van dit jaar.

    Marc Faber blijft goud kopen

    Beleggingsgoeroe Marc Faber is al jaren positief over edelmetalen en zegt nog steeds iedere maand goud te kopen. Ook is hij positief over de goudmijnaandelen, al is hij terughoudend om daar nu in te beleggen. Veel van deze aandelen zijn sinds het begin van dit jaar in prijs verdubbeld. Er moet eerst een correctie plaatsvinden, voordat de aandelen van de goudmijnen aan een nieuwe stijging zullen beginnen.

    De goudprijs schoot als gevolg van de Brexit met 10% omhoog en staat op het moment van schrijven ruim twintig procent hoger dan begin dit jaar. In Britse ponden is de prijs van het edelmetaal sinds het begin van dit jaar zelfs met 37% gestegen. Onzekerheid over de gevolgen van een ‘Brexit’ en de verwachting dat centrale banken nog langdurig vast zullen houden aan een soepel monetair beleid stuwt de goudprijs omhoog. Zelfs banken die begin dit jaar nog negatief waren over goud – zoals JP Morgan, Deutsche Bank, Goldman Sachs en ABN Amro – voorzien nu een opwaartse trend voor het edelmetaal.

    “Centrale banken kunnen de Brexit gebruiken als een excuus om meer geld bij te drukken. QE4 in de Verenigde Staten komt eraan, terwijl de koopkracht van valuta zal blijven dalen. Onder deze omstandigheden wil je goud bezitten.”

    Zwakke groei

    Marc Faber merkt op dat de wereldeconomie al anderhalf jaar amper groeit en dat ook de groei van de Amerikaanse economie sinds het einde van 2014 verzwakt. Daarover zegt hij het volgende:

    “Overal is de groei aan het vertragen en ik zal je vertellen waarom. In essentie was de groei die we hebben gehad sinds 2009 kunstmatig, gedreven door geld drukken en door centrale banken die de prijzen van financiële activa hebben opgedreven. Als aandelen, obligaties en vastgoed en dergelijke in prijs stijgen zorgt dat voor een trickle down effect.”

    Over de Brexit heeft Faber ook een uitgesproken mening…

    “En Brexit gaat niet over een einde van globalisering. Het gaat over mensen die rebelleren tegen de arrogante elite in de financiële centra. Als je naar het Verenigd Koninkrijk kijkt, dan zie je dat de financiële sector het goed doet en dat financiële activa het goed doen. Maar voor de gewone man gaat het helemaal niet zo goed.

    Dat is hetzelfde in Hong Kong, de mensen die de financiële activa hebben doen het goed, maar de gewone man veel minder. De kosten van levensonderhoud zijn gestegen, kijk naar de huren en dergelijke… Er is veel onvrede over dit systeem en daar ging het referendum over. Ik geloof dat het beter is als de arrogante bureaucratie in Brussel een halt wordt toegeroepen en in omvang wordt teruggebracht.”

    Sentiment goud positief

    Veel grote namen uit de beleggingswereld verwachten dat de goudprijs verder gaat stijgen. Bekende namen als George Soros, John Paulson, David Einhorn en Stanley Druckenmiller hebben eerder al een positie genomen in goud en goudmijnaandelen. Toch is niet iedereen optimistisch. Zo verwacht Jim Rogers in ene nieuwe crisis eerder een vlucht richting de dollar dan richting goud en denken analisten van de Zwitserse bank Credit Suisse dat de goudkoers de komende drie tot zes maanden niet meer verder zal stijgen.

    marcfaber-bloomberg

    Marc Faber is positief over goud na Brexit

    hollandgold-logo

    Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold

  • Grote bankencrisis dreigt in Italië

    Eerder dit jaar waarschuwden we op Marketupdate al voor het zorgwekkende aantal slechte leningen binnen de Italiaanse bankensector. Deze tikkende tijdbom van €360 miljard kon toen nog onder het tapijt gemoffeld worden met een klein noodfonds van €5 miljard, dat de banken in alle haast met eigen middelen in elkaar hadden gezet. Beleggers waren weer even gerustgesteld en de zorgen verdwenen naar de achtergrond, tot afgelopen vrijdag het referendum in het Verenigd Koninkrijk alles overhoop gooide…

    Italië lijkt het eerste slachtoffer te worden van het Brexit besmettingsgevaar, want beleggers zien opeens weer de risico’s van de Italiaanse bankensector. Door de Brexit gingen bankaandelen in heel Europa vrijdag al hard onderuit, maar in Italië zijn de zorgen van beleggers nog groter. Door het grote aantal slechte leningen wordt de bankensector van Italië binnen Europa momenteel gezien als de zwakste schakel.




    Vlucht uit Italiaanse bankaandelen

    Beleggers verkopen massaal hun aandelen in Mediobanca, Unicredit, Intesa Sanpaolo en tal van andere Italiaanse banken, omdat ze vrezen voor de gevolgen van de Europese bail-in. De nieuwe Europese bail-in regels die sinds het begin van dit jaar van kracht zijn schrijven voor dat aandeelhouders en obligatiehouders moeten opdraaien voor de verliezen als een bank gered moet worden. Maar door de omvang van de Italiaanse bankensector en het aantal slechte leningen zijn er grote twijfels of de bail-in wel genoeg is om de bankensector opnieuw te kapitaliseren. Lorenzo Codogno, voormalig directeur bij het Italiaanse ministerie van Financiën, zegt tegenover de Britse Telegraph dat hij twijfels heeft over de haalbaarheid van de bail-in methode.

    Nieuw reddingsprogramma voor Italië?

    Italiaanse banken hebben volgens hem veel meer kapitaal nodig en zouden een stimuleringsprogramma vergelijkbaar met het Amerikaanse 'TARP' goed kunnen gebruiken om de balans op te schonen. Onder het Troubles Assets Relief Programma (TARP) nam de Amerikaanse centrale bank in 2008 en 2009 honderden miljarden aan slechte leningen over van banken, zodat de balans weer opgeschoond kon worden. Een vergelijkbaar programma zou nu nodig zijn om de Italiaanse bankensector weer op te schonen, zo schrijft Ambrose Evans Pritchard in de Telegraph. Bronnen binnen de regering van Italië spreken al over een noodfonds met een omvang van €40 miljard. Volgens Codogno hebben de nieuwe bail-in regels de bankensector juist gedestabiliseerd, omdat beleggers daardoor meer risico's zien in aandelen van banken. "Het doel van de bail-in constructie is om de belastingbetaler te ontzien, maar het gevolg is dat beleggers nu vluchten uit bankaandelen. Ik verwacht niet dat de Italiaanse bankensector zal omvallen. We kunnen nog jaren doormodderen, maar dan moeten we uit deze vicieuze cirkel zien te komen." Lees ook:

    italy

    Italiaanse bankensector wankelt