Marketupdate

Tag: grafiek

  • China stevent af op crisis zoals die van 2008

    Sinds het begin van dit jaar zijn er meer zorgen ontstaan over de groei van de Chinese economie. Het wordt steeds duidelijker dat ook China haar economie heeft laten groeien door heel veel meer schulden te maken. Met geleend geld werd een vastgoedbubbel opgeblazen, terwijl bedrijven veel geld leenden om de productie te verhogen. Het gevolg is overproductie en een toename aan de hoeveelheid slechte leningen, waarmee China dezelfde kant op dreigt te gaan als Japan in 1991 en de Verenigde Staten en Europa in 2008.

    Door de geschiedenis heen blijkt keer op keer dat een snelle toename van private schulden de oorzaak is voor een recessie. De crash van de Japanse economie in 1991 werd veroorzaakt door te hoge schulden, terwijl speculatie op de Amerikaanse huizenmarkt de financiële crisis van 2008 inluidde. Ook Europa bleek kwetsbaar, wat als eerste zichtbaar werd in landen met hele hoge private schulden, zoals IJsland en Spanje. De kans is groot dat China het volgende land is dat bezwijkt onder te hoge private schulden. De eerste signalen daarvan zijn al enige tijd zichtbaar.

    China stevent af op kredietcrisis?

    Maar hoe groot is het Chinese schuldenprobleem precies? Cijfers van de Bank for International Settlements laten zien dat de totale schulden in de tweede grootste economie ter wereld sinds 2008 explosief zijn toegenomen, van 150 naar 250 procent van het bbp. En dat is veel, als je bedenkt dat het bbp in deze periode ook met bijna 10% per jaar steeg. Vergelijken we de schuldengroei in China met andere landen, dan is de kans op een crisis zeer groot. Ook econoom Steve Keen verwacht dat de volgende grote crisis in China zal uitbreken. https://twitter.com/pdacosta/status/724699421292806144  

  • Is Japan kandidaat voor hyperinflatie?

    Het gaat niet zo goed met de Japanse economie. Het land gaat gebukt onder hoge schuldenlast en heeft daar nog steeds geen oplossing voor gevonden. Monetaire en fiscale stimulering blijkt geen structurele verbetering op te leveren, terwijl de centrale bank steeds gekkere sprongen maakt om de economie te ondersteunen. We hebben vier zorgwekkende trends van de afgelopen jaren op een rij gezet…

    1. Vlucht in staatsobligaties

    De rente op Japanse staatsobligaties met een looptijd van dertig jaar is de afgelopen maanden spectaculair gedaald. Kreeg je begin dit jaar nog 1,2% rendement op deze langlopende lening, nu is dat niet veel meer dan 0,2%. Beleggers vluchten in staatsobligaties, omdat die nog steeds de status van veilige haven hebben. Maar hoeveel staatsobligaties kunnen beleggers nog kopen, nu ook de Bank of Japan de spreekwoordelijke geldpers laat draaien?

    Eerder deze maand schreef Bloomberg dat er bijna geen handel is meer is de langlopende staatsobligaties, omdat niemand zijn stukken nog wil verkopen. Op een bepaalde dag was er zelfs helemaal geen handel in de Japanse staatsobligaties van dertig jaar. Geen wonder dat we dan de volgende grafiek zien…

    2. Bank of Japan bezit meer dan helft van alle ETF’s

    De Japanse centrale bank heeft alle registers opengezet om deflatie te voorkomen. De afgelopen jaren heeft de Bank of Japan stelselmatig staatsobligaties en aandelen opgekocht, in een poging de economie te stimuleren. Het resultaat van dit alles is dat de centrale bank op dit moment niet alleen de grootste bezitter is van de staatsschuld, maar ook van alle ETF’s in Japan. In 2010 begon de Bank of Japan aandelen te kopen via zogeheten exchange traded funds, met als resultaat dat meer dan de helft van al deze ETF’s inmiddels op haar balans staat. Hoe gezond is de economie nog als de centrale bank de prijzen ondersteunt door de helft van de aandelen op te kopen?

    boj-etf-holdings

    Bank of Japan bezit helft van alle ETF’s (Bron: Bloomberg)

    3. Japanners vluchten in contant geld

    Eerder dit jaar schreven we over de run op kluisjes en contant geld. De invoering van negatieve rente door de Bank of Japan was voor veel spaarders reden om geld van de bank te halen en in de vorm van bankbiljetten in de kluis te stoppen. Dit is funest voor de banken, omdat spaargeld het onderpand is waarop zij geld mogen uitlenen. En als spaargeld begint te schuiven kunnen ook de banken in de problemen komen. De vlucht naar contant geld is ook de reden dat de Bank of Japan meer bankbiljetten moet bijdrukken.

    10000yen-banknote

    Meer vraag naar grote bankbiljetten en kluisjes in Japan

    4. Handelsbalans

    Sinds de aankondiging van nieuwe monetaire stimulering in december 2012 zakte de waarde van de Japanse yen ten opzichte van de Amerikaanse dollar met meer dan 40%. Je zou verwachten dat de Japanse economie hier een exportvoordeel uit zou halen, maar het tegenovergestelde gebeurde. Het voordeel van de exportpositie werd teniet gedaan door hoge importkosten voor olie en gas. Deze kosten zijn het afgelopen jaar enorm gedaald, wat een gunstig effect heeft gehad op de betalingsbalans van Japan. Maar of het land van de rijzende zon ooit weer de sterke exporteconomie van weleer wordt, dat is nog maar de vraag met concurrentie uit andere Aziatische landen zoals Zuid-Korea. Een land met een eigen centrale bank een een structureel handelstekort is een kandidaat voor hyperinflatie.
    "If you're running a trade deficit and your government can (and will) print, then you are a candidate for hyperinflation." - FOFOA

    japan-balance-of-trade

    Japan is niet langer een exporteconomie (Bron: Tradingeconomics)

  • Negatieve rente: $7,8 biljoen aan niet-renderende staatsobligaties

    De hoeveelheid staatsobligaties met een negatieve rente blijft alsmaar verder toenemen. De volgende grafiek van Bloomberg laat zien dat $7,8 biljoen aan staatsschuld van ontwikkelde landen een negatief rendement heeft. Daarnaast is er nog $8 biljoen aan obligaties die minder dan een procent rente opleveren. Staatsobligaties die meer dan 2% rendement opleveren worden schaars, want daar is maar een kleine $3 biljoen van in omloop.

    De negatieve rente is niet uitsluitend het gevolg van het monetaire beleid van centrale banken, zoals Draghi afgelopen donderdag tijdens de persconferentie van de ECB terecht opmerkte. Ook is het tekenend voor het gebrek aan vertrouwen in de economie. Beleggers zien weinig productieve investeringen en durven geen grote bedragen meer aan banken toe te vertrouwen. Het gevolg is dat iedereen vlucht in de relatieve veiligheid van staatsschuld en daarbij genoegen neemt met een negatief rendement.

    obligaties-negatieve-rente-bbg

    Negatieve rente op $7,8 biljoen aan staatsobligaties (Bron: Bloomberg, via @Schuldensuehner)

    Olie op het vuur

    Centrale banken gooien nog meer olie op het vuur door zelf ook staatsobligaties en andere financiële activa op te kopen. Dat versterkt immers het tekort aan veilig onderpand (staatsobligaties) en drijft de obligatiekoersen nog verder op. Het gevolg is een steeds lager en zelfs negatief rendement. U als spaarder betaalt daar de rekening voor, want als pensioenfondsen en verzekeraars geen rendement meer kunnen maken op hun beleggingen zullen zij hun premies moeten verhogen. Ook levert uw spaargeld bijna niets meer op, nu banken een boeterente moeten betalen om geld te stallen bij de centrale bank. Bij een negatieve rente op staatsobligaties is het nog maar een kleine stap om in fysiek goud te beleggen. Ook edelmetaal levert geen rendement op, maar het is wel een vorm van vermogen zonder tegenpartij risico en zonder valutarisico. Daalt de waarde van de euro, dan daalt ook de waarde van obligaties die in euro genoteerd staan. Juist in dat scenario blinkt goud uit, omdat het op de lange termijn compenseert voor de waardedaling van de valuta.

    global-bond-yield

    Gemiddelde rendement op staatsobligaties wereldwijd naar dieptepunt van 1,3% (Bron: Bloomberg)

  • Grafiek: Oliestaten halen goud weg uit Zwitserland

    De olieproducerende landen in het Midden-Oosten hebben de laatste maanden veel meer goud uit Zwitserland gehaald dan normaal, zo blijkt uit cijfers van de Zwitserse douane. Dat is een opvallende ontwikkeling, want door de lage olieprijs hebben deze landen de afgelopen jaren juist hun reserves van oliedollars moeten aanspreken. Ondanks dat haalden de oliestaten in februari ongeveer 30 ton en in maart zelfs 50 ton goud op uit Zwitserland.

    Vertrouwen de olieproducerende landen de dollar niet meer en willen ze daarom wat meer goud in bezit hebben? Of is dit het resultaat van de verslechterde verhoudingen tussen de Verenigde Staten en Saoedi-Arabië? Of worden landen met grote dollarreserves nerveus nu ze zien dat Iran olie in euro’s begint te verhandelen? We kunnen hier alleen maar over speculeren, maar het is op zichzelf een zeer significant gegeven dat ook de olieproducenten in het Midden-Oosten opeens meer fysiek goud kopen!

  • Centrale banken verkopen dollars

    Centrale banken wereldwijd bezitten nu minder dollarreserves dan drie jaar geleden, zo blijkt uit nieuwe cijfers van het Amerikaanse ministerie van Financiën. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat centrale banken over een periode van drie jaar netto hun dollarreserves verkleinden.

    De daling is voor een groot deel te verklaren door de daling van de olieprijs, waardoor olieproducerende landen hun reserves moesten aanspreken. Ook is China gestopt met het opstapelen van Amerikaanse staatsobligaties. Het resultaat is dat centrale banken wereldwijd nu minder dollars achter de hand houden dan drie jaar geleden (zie de rode lijn op de grafiek).

    Private sector koopt dollars

    Wie financiert dan de Amerikaanse tekorten? Dat zijn vooral beleggingsfondsen, pensioenfondsen, verzekeraars en banken. Die zien de Amerikaanse staatsobligaties als een goede belegging, omdat de dollar de afgelopen jaren in waarde is gestegen en omdat de rente in de VS relatief hoog is in vergelijking met de Eurozone.

    central-banks-selling-treasuries

    Centrale banken verkopen dollars (grafiek via Eric Pomboy)

    central-bank-treasury-purchases

    Dollarreserves krimpen weer (Grafiek via Valuewalk)

  • Grafiek: Negatieve rente is het nieuwe normaal

    Iedereen die beweert dat de wereldeconomie aan de beterende hand is zou de volgende grafiek eens moeten bekijken. Als een negatieve rente de standaard wordt voor centrale banken, wat zegt dat dan over de waarde van ons geld? En over de verdiencapaciteit van de Westerse economieën om hun schulden te kunnen betalen?

    Voor zover wij weten is het in de hele monetaire geschiedenis nog nooit eerder voorgekomen dat centrale banken in zoveel grote economieën tegelijkertijd een negatieve rente hanteren. Vervelend voor spaarders en desastreus voor pensioenfondsen. Maar wat misschien nog wel zorgwekkender is: Centrale banken weten ook niet meer wat ze nog moeten of kunnen doen om de wereldeconomie uit het schuldenmoeras te tillen.

    negative-interest-rates

    Negatieve rente is het nieuwe normaal geworden

    Lees meer:

  • April beste maand voor aandelen? Niet in verkiezingsjaar!

    Historisch gezien is april een goede maand voor aandelen, want uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de Amerikaanse S&P 500 index de afgelopen 65 jaar gemiddelde het beste rendement haalde in deze maand. Met een rendement van gemiddeld 2% scoort april hoger dan december (+1,7%) en november (1,5%).

    april-almanac

    Is april een goede maand voor aandelen?

    Toch blijkt er een stelselmatig een uitzondering te zijn op deze regel, want uit het onderzoek blijkt dat de maand april het juist erg slecht doet ineen verkiezingsjaar. Heeft de maand normaal gesproken de beste papieren met een historisch gemiddeld rendement van 2%, in verkiezingsjaren is dat -0,9%! Daarmee is april opeens de op één na slechtste maand van het jaar geworden, zo schrijft Zero Hedge.

    Beleggers die geloven in dit soort trends en statistieken doen er verstandig aan even langs de zijlijn te wachten, want dit jaar zal beslist worden wie Obama mag opvolgen als nieuwe president van de Verenigde Staten. De twee kandidaten die de hoogste ogen gooien zijn de Democraat Hillary Clinton en de Republikein Donald Trump.

  • Grafiek: Hoe de Federal Reserve aandelen ondersteunt

    De volgende grafiek laat zien dat het stimulerende beleid van de Amerikaanse centrale bank een positief heeft gehad op de aandelenmarkt. Leggen we de lijn van de S&P 500 index van grote Amerikaanse bedrijven over de monetaire basis van de Federal Reserve, dan zien we een zeer sterke correlatie.

    Deze correlatie is goed te verklaren, want als de centrale bank staatsobligaties uit de markt haalt komt er nieuw geld in de markt. Dat geld gaat op zoek naar rendement en vindt zijn weg naar financiële activa als aandelen,vastgoed en grondstoffen. Ook zorgde de lage rente ervoor dat aandelen relatief gezien aantrekkelijker werden dan obligaties, waardoor de koersen stegen. Los van onderliggende bedrijfsresultaten heeft de Federal Reserve waarschijnlijk een belangrijke impuls gegeven aan de aandelenmarkt.

  • Grafiek: Sterke toename contant geld in Eurozone en Zwitserland

    Grafiek: Sterke toename contant geld in Eurozone en Zwitserland

    Het aantal bankbiljetten in omloop in de Eurozone is sinds 2012 met 23% toegenomen, terwijl de hoeveelheid contant geld in Zweden in dezelfde periode juist met 30% daalde. De volgende grafiek van uit het laatste kwartaalrapport van de BIS laat zien dat met name in de Eurozone de hoeveelheid contanten sterk is toegenomen.

    De grafiek geeft een vertekend beeld, omdat de geldhoeveelheid in de Eurozone op een andere schaal wordt weergegeven dan die van Zweden, Zwitserland en Denemarken. De geldgroei in Zwitserland lijkt in deze grafiek mee te vallen, maar procentueel is die met 27% het grootst van alle vier. In Denemarken was begin dit jaar 9,6% meer cash geld in circulatie dan vier jaar geleden.

    De beweging richting een ‘cashless society’ is in Zweden al in gang gezet, maar in andere gebieden van Europa neemt de vraag naar contant geld nog steeds toe. Het is de vraag of die toename het gevolg is van een voorkeur voor contant betalen of dat spaarders de voorkeur geven aan bankbiljetten boven een spaarrekening die bijna geen rente meer oplevert.

    Lees ook:

    bankbiljetten-in-omloop-bis

    Bankbiljetten in omloop groeit snelst in Eurozone (+23%) en Zwitserland (+27%) (Bron: BIS)

  • Grafiek: Gouden munten niet aan te slepen sinds crisis

    De vraag naar gouden munten is sinds het uitbreken van de financiële crisis explosief gestegen, zo blijkt uit onderzoek van Goudstandaard. Verschillende munthuizen hebben de productie van hun beleggingsmunten moeten opschalen om aan de vraag te kunnen voldoen. In vergelijking met de periode van 2000 tot en met 2007 is de vraag naar beleggingsmunten zoals de Krugerrand en de gouden Maple Leaf meer dan verdrievoudigd.

    Spaarders en beleggers die zich zorgen maken over de degelijkheid van het financiële systeem besluiten een deel van hun vermogen in fysiek goud om te zetten. Daarbij kiezen beleggers bij voorkeur voor zogeheten ‘bullion’ munten, die vanwege hun grote oplage een relatief lage premie hebben ten opzichte van de goudprijs. Deze munten zijn wereldwijd verhandelbaar en kunnen dus op elk gewenst moment eenvoudig omgewisseld worden in alle denkbare valuta.

    productie-gouden-munten

    Productie gouden munten sinds 2008 explosief gestegen (Klik voor een grotere versie)

    Wilt u meer weten over goud kopen bij Goudstandaard? Klik dan hier.

  • Aandelen zijn nog steeds duur

    De aandelenmarkten wereldwijd zijn dit jaar al met meer dan 10 procent gedaald en in veel opkomende landen stonden de koersen op het dieptepunt zelfs meer dan 20% lager. Toch is het volgens Business Insider nog te vroeg om in te stappen, omdat de koers/winst verhouding van aandelen uit de S&P 500 index nog steeds boven het lange termijn gemiddelde ligt. Cijfers van FactSet tonen aan dat 90% van alle bedrijven in de S&P 500 index op dit moment een relatief hoge koers/winst verhouding hebben en dat er dus veel neerwaarts potentieel is voor aandelen.

    “De koers/winst verhouding van de index als geheel is 14,7 en dat is hoger dan het gemiddelde van 14,4 over de afgelopen vijf jaar”, zo concludeert John Butters van FactSet. Sinds het begin van dit jaar is de aandelenmarkt in de VS met 10,5% gedaald, maar als je kijkt naar de winstverwachting van bedrijven over de komende twaalf maanden, dan kun je concluderen dat er nog steeds sprake is van een lichte overwaardering. Bedrijven hebben hun winstverwachtingen naar beneden bijgesteld en de koersen zijn nu hoger dan wat je op basis van de historische koers/winst verhouding mag verwachten.

    sp500-index-overvalued

    Aandelen nog steeds overgewaardeerd ten opzichte van winstverwachting van bedrijven (Grafiek via Business Insider)

    Aandelen of goud?

    De S&P 500 index van Amerikaanse aandelen staat met 1.895 punten iets meer dan 10% onder het all-time high, terwijl de goudprijs op dit moment 37% lager staat dan het recordniveau van 2011. Je zou dus kunnen stellen dat goud kopen, ondanks de prijsstijging van de afgelopen weken, op dit moment aantrekkelijker is dan de aandelenmarkt. Zeker met de toenemende onzekerheid over Europese banken en de onrust in het Midden-Oosten. Veel goudbaren bij Hollandgold zijn scherp geprijsd en direct uit voorraad leverbaar.