Marketupdate

Tag: japan

  • Bank of Japan wordt grootste aandeelhouder op Japanse beurs

    Bank of Japan wordt grootste aandeelhouder op Japanse beurs

    De Bank of Japan zal volgend jaar de grootste aandeelhouder worden op de Japanse aandelenmarkt. Blijft de centrale bank in dit tempo aandelen opkopen, dan zal ze volgend jaar het grootste pensioenfonds inhalen. De Bank of Japan heeft al voor ¥28 biljoen aan aandelen op haar balans staan, maar wil daar jaarlijks nog eens ¥6 biljoen aan toevoegen. Dat betekent dat de centrale bank eind 2020 voor ongeveer ¥40 biljoen aan aandelen bezit, meer dan het nationale pensioenfonds.

    De Japanse centrale bank koopt de laatste jaren naast staatsobligaties ook aandelen van bedrijven om de inflatie aan te jagen. Tot op heden zonder veel succes, want de inflatie in Japan is nog steeds hardnekkig laag. De economie heeft zoveel schulden dat er weinig economische groei is, dus probeert de centrale bank groei te bewerkstelligen door meer geld in de economie te pompen. Zo is het balanstotaal van de centrale bank sinds 2012 spectaculair toegenomen, van ¥150 naar ¥560 biljoen . Daarmee is het balanstotaal inmiddels groter dan het bruto binnenlands product van Japan.

    De Bank of Japan is nu al de grootste aandeelhouder van 23 beursgenoteerde bedrijven, waaronder Nidec, Fanuc en Omron. Van bijna de helft van alle beursgenoteerde bedrijven behoort de centrale bank tot de tien grootste aandeelhouders. De centrale bank koopt niet rechtstreeks aandelen, maar doet dat via zogeheten exchange traded funds (ETF’s).

    Balanstotaal Bank of Japan (Bron: Trading Economics)

    Centrale bank wordt grootste aandeelhouder

    De centrale bank van Japan is op weg om de grootste aandeelhouder te worden, terwijl ze ook al een groot deel van de staatsschuld heeft overgenomen. In februari stond er namelijk voor ¥465,8 biljoen aan staatsleningen op de balans, meer dan de helft van alle staatsleningen die momenteel in omloop zijn. De centrale bank koopt obligaties en aandelen om de markt ‘stabiel’ te houden, maar het beleid is zeker niet zonder risico’s. In het verleden draaide het vaak uit op hyperinflatie, omdat het vertrouwen in het geld verdampte.

    Internationaal komt er ook meer kritiek op het agressieve monetaire beleid in Japan. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) waarschuwt dat het opkoopprogramma de marktdiscipline wegneemt. Bedrijven worden beloond voor het feit dat ze in een aandelenindex zijn opgenomen, in plaats van dat ze een bedrijfsstrategie volgen die rendement oplevert. Door ingrijpen van de centrale bank stijgen de aandelenkoersen, ook van bedrijven die het slecht doen. Daardoor wordt het voor beleggers moeilijker om een rationele afweging te maken.

    Een ander risico is dat de Japanse centrale bank de ingeslagen koers niet zomaar kan veranderen. Alleen al de aankondiging dat ze minder aandelen gaat kopen kan de beurskoersen doen kelderen. Hetzelfde geldt voor het opkoopprogramma voor staatsobligaties. Er is geen weg meer terug, zonder de financiële stabiliteit in gevaar te brengen.

    Lees ook:

    Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold




  • Negatieve rente voedt angst voor ‘secular stagnation’

    Negatieve rente voedt angst voor ‘secular stagnation’

    Op het moment van schrijven hebben staatsobligaties met een totale waarde van pakweg $10 biljoen een negatieve rente. Dat wijst erop dat de wereld afkoerst of opnieuw beland is in deflatoire tijden. Hoe het ook zij, beleggers en beleidsmakers maken zich terecht zorgen over de gezondheid van de wereldeconomie. Die kan wel eens sneller aan vaart verminderen dan nog aan het begin van 2019 voor mogelijk werd gehouden.

    Japan en Duitsland zijn nu in een race verwikkeld voor de prijs van staatsobligaties met de grootste vergoeding. Japan leidt deze onzalige race, maar gevreesd moet worden dat Duitsland wel eens een nationaal record kan breken. In 2016, op het hoogtepunt van de discussie over secular stagnation bereikte de vergoeding op de 10-jaars Bund een dieptepunt van -0,19%. De yield heeft dit jaar -0,07% aangetikt.

    Japan-scenario

    De trend in Duitsland en in mindere mate in bijvoorbeeld Nederland geeft steun aan de veronderstelling dat de eurozone aan het Japaniseren is. Natuurlijk heeft Japan in het verleden unieke fouten gemaakt waardoor in 1990 twee bubbels tegelijk klapten, namelijk de beurs en het onroerend goed. Maar er zijn wel degelijk parallellen. Denk bijvoorbeeld aan de demografische ontwikkeling. Dat is trouwens een ongunstige trend die overal in de westerse wereld terug te zien is.

    Er zijn nog meer parallellen. In de nasleep van de financiële crisis droogde de kredietverlening op, omdat vooral huishoudens en bedrijven fanatiek hun schulden gingen afbetalen, ook al was de rente extreem laag. Dat veroorzaakte in de termen van Richard Koo van Nomura een balansrecessie. Dat overkwam Japan in de jaren na het klappen van de bubbels. Amerikanen en Europeanen reageerden op deze balansrecessie door de fiscale kraan open te draaien en door een extreem soepel monetair beleid te introduceren. Toen de publieke schuldenlast tot in de hemel gestegen was, draaiden overheden de fiscale kraan dicht, zoals Japan in de jaren negentig van de vorige eeuw herhaaldelijk had gedaan.

    Duitse 10-jaars rente opnieuw omlaag (Bron: Bloomberg)

    Seculiere stagnatie

    Het heeft uiteindelijk allemaal niet mogen baten en in 2016 moesten centrale banken erkennen dat ze feitelijk geen wapen meer in handen hadden om de stagnatie te doorbreken. Toen verscheen president Trump op het toneel en met hem een hernieuwde poging tot fiscaal stimuleren. Mede geholpen door het beleid van ‘Abenomics’ in Japan en de Chinese massieve fiscale stimulering kwam de economie weer van de grond.

    Hier houden overigens de overeenkomsten op. Zo financierden de Verenigde Staten hun stimulering door de verkoop van obligaties aan de private sector, terwijl China het stimuleringsbeleid betaalde doordat de centrale bank indirect de aankoop van obligaties door banken financierde. In Japan nam de centrale bank de rekening in het geheel op haar conto. De rente op de Amerikaanse 10-jaars Treasury ligt nog steeds royaal boven het niveau van 1,36% van juli 2016, in tegenstelling tot de eerdergenoemde Bund. De verschillen in niveau onderstrepen nadrukkelijk de groeimogelijkheden van beide economische blokken.

    China

    Misschien geldt het gevaar voor Japanisering nog wel het meest voor China. Vooral dankzij de een-kind-politiek van de afgelopen decennia slaat nu de vergrijzing in combinatie met de ontgroening heel hard toe. De bevolking groeit nog maar amper of niet, terwijl de beroepsbevolking al sinds 2010 aan het krimpen is. Die krimp zal in de komende jaren alleen maar versnellen. Daarentegen zal het aantal senioren groeien van de huidige 10% van de totale bevolking naar 20% in 2035. Deze demografische trends hebben de overheid gedwongen om hun economische groei minder afhankelijk te maken van investeringen en meer te laten leunen op consumptie. Dat blijkt een succes. De spaarquote is gedaald van 42% van het beschikbaar inkomen in 2010 naar 35% in 2018.

    Een belangrijke pijler onder de Chinese groei is altijd het proces van urbanisatie geweest, de massale trek van het platteland naar de stad. Er moest heel snel en heel veel gebouwd worden. Dat stuwde de economie. Nu begint die trek op te drogen door een afnemend aantal jongeren, met als resultaat dat het positief effect van de bouw op de economie aan het verdampen is. Dat gaat druk op de groei zetten!

    Structureel lagere groei

    Japan, China, de Eurozone en de VS, al deze economische blokken zien een structureel lagere groei. De Japanse les zou moeten zijn dat vooral grootschalige fiscale stimulering een effectief antwoord kan zijn. Maar die les is nog steeds niet geleerd, ook niet door Japan zelf. Dat land gaat later dit jaar de consumptie zwaarder belasten.

    Van Duitsland weten we dat ze daar gruwen van fiscale stimulering. Het is echter ook nog maar de vraag of de Trumpiaanse vorm van fiscale stimulering wel de juiste is. Van een gezamenlijke en eenduidige aanpak is nog geen sprake. Waarschijnlijk is de nood nog niet hoog genoeg!

    Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Tot slot:

    • Hebt u opmerkingen en/of vragen? Mail ze gerust aan: [email protected]
    • Of via mijn twitteraccount: @wijtvliet
    • Voor meer door mij geschreven artikelen bezoekt u mijn website: www.corwijtvliet.nl
    • Of bezoek www.Beurshalte.nl
    • Ontvangt u het Cor Wijtvliet Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!

    Vindt u deze columns van Cor Wijtvliet interessant, dan kunt voor €25 per jaar donateur worden van het CorWijtvlietJournaal. Ook kunt u een geheel vrijwillige bijdrage overmaken naar NL14RABO0156073676, ten name van Wijtvliet Research.

    Donateurs krijgen niet alleen zonder vertraging het CorWijtvlietJournaal in hun mailbox, maar kunnen ook rekenen op een wekelijkse extra nieuwsbrief met vijf beleggingstips van Cor Wijtvliet. Neem voor meer informatie contact op met Cor Wijtvliet via het hierboven genoemde mailadres.




  • Spaargedrag in een laag renteklimaat, wat kunnen we leren van Japan?

    Aangezien de rentetarieven ook na normalisatie van het monetaire beleid laag blijven, onderzochten Piya Sachdeva en Keith Wade, economen bij Schroders, of het lage rendement op cash ertoe kan leiden dat huishoudens meer risico’s nemen om een hoger rendement te behalen. Hiervoor keken zij naar het gedrag van Japanse spaarders die al jaren achtereen te maken hebben met uitzonderlijk lage rentetarieven. In hoeverre zou het gedrag van Japanse huishoudens zich kunnen herhalen in andere ontwikkelde markten, zoals de VS, de eurozone en het Verenigd Koninkrijk?

    Wijziging in allocatie portefeuille particuliere belegger

    Het belang van een verschuiving in de allocatie van de portefeuille van huishoudens is drieledig. Ten eerste geeft dit inzicht in de toekomstige beleggingstrends van particulieren en in het bijzonder in de toekomstige vraag naar risicovolle en conservatieve beleggingsproducten. Ten tweede is de bereidheid van huishoudens om meer risico’s te nemen van belang voor de reële economie als belangrijk kanaal voor het transmissiemechanisme van het monetaire beleid. Ten derde draagt het onderzoek bij tot een beter begrip van de geldstromen van particuliere beleggers, die een rol kunnen spelen bij het bepalen van de marktprijzen.

    Het is te verwachten dat in de komende tien jaar de rente hoger zal zijn dan de uitzonderlijk lage niveaus van vandaag, maar waarschijnlijk nog steeds relatief laag zal zijn in vergelijking met de rente van voor de wereldwijde financiële crisis. Het lijkt daarom logisch om aan te nemen dat een laag rendement op spaargeld particuliere beleggers ertoe zou aanzetten om af te stappen van cash en over te stappen op activa met een hoger risico die mogelijk een hoger rendement bieden.

    Er zijn aanwijzingen dat Japanse huishoudens die al 20 jaar te maken hebben met een laag renteklimaat geneigd zijn meer risico’s te nemen – met name door meer exposure op buitenlandse valuta, aandelen en obligaties. Het nemen van extra risico’s echter blijkt marginaal van invloed te zijn in de bredere context van een zeer conservatieve asset allocatie. Japanse particuliere beleggers houden veel meer cash aan dan beleggers in andere ontwikkelde markten.

    Wat veroorzaakt spaargedrag Japanse belegger?

    De sombere aandelenrendementen, de risico-aversie en het aanhoudende deflatoire klimaat kunnen helpen verklaren waarom de Japanse belegger zijn koers nauwelijks wijzigt. Deze factoren zijn enigszins uniek voor Japan bij het maken van vergelijkingen met andere ontwikkelde markten zoals de VS, het Verenigd Koninkrijk en de eurozone. Van deze markten lijkt de eurozone qua rendement en demografie het meest op Japan.

    Het ‘demografische effect’ – waarbij beleggers conservatiever worden, naarmate ze ouder worden – blijkt geen kenmerk van de Japanse retail belegger te zijn. Huishoudens van zestig jaar en ouder hebben immers het grootste deel van de risicodragende activa in handen. Dit is misschien minder verrassend gezien de enorme stijging van de levensverwachting van de Japanner.

    Lees meer in het uitgebreide artikel “Savings behaviour in a low interest rate environment: What can we learn from Japanese households?” van Piya Sachdeva, econoom, en Keith Wade, hoofdeconoom, bij Schroders.




  • Meer toepassingen voor Bitcoin in Japan

    Bitcoin adoptie is niet alleen in een stroomversnelling geraakt in ontwikkelde landen zoals Venezuela en Argentinië waar de bevolking kampt met hyperinflatie, maar boekt ook flink vooruitgang in Japan. Er wordt in Japan hard gewerkt aan de infrastructuur om adoptie van cryptocurrency op een gereguleerde manier te vergemakkelijken. Welke belangrijke recente Bitcoin adoptie initiatieven zijn er in Japan dan te bespeuren?

    Rakuten maakt debuut in Japanse crypto sector

    Een belangrijk initiatief wordt onder leiding van Rakuten georganiseerd, de Amazon van Japan. Rakuten had in 2018 een omzet van $1,3 miljard en heeft al lang een positieve toekomstvisie voor cryptocurrency gebaseerde betalingen in e-commerce en offline retail. Om dit te faciliteren heeft Rakuten geïnvesteerd in de ontwikkeling van een eigen digital asset exchange, de Rakuten Wallet.

    Recentelijk heeft Rakuten, na veel gestoei met de Japanse financiële toezichthouder (FSA) een beurs licentie ontvangen. In april zal de Rakuten wallet als een gereguleerde handelsbeurs voor Japan geopend worden. Rakuten heeft verder al gewerkt aan een nieuwe variant van de populaire betalingsapplicatie Rakuten Pay. Het is te verwachten dat Bitcoin als een betalingsoptie zal worden geïmplementeerd en de applicatie wellicht aan de exchange zal worden gekoppeld. Dit is geen ongefundeerd vermoeden, aangezien de Rakuten webshop in de Verenigde Staten al met Bitcoin betalingen heeft geëxperimenteerd en zal zeker de voetsporen van IIJ en East Japan Railway Company volgen.

    Treinkaartje kopen met Bitcoin

    East Japan Railway Company, de grootste spoorwegmaatschappij van de wereld, heeft een samenwerking met de belangrijkste Internet Service Provider van Japan, de Internet Initiative Japan (IIJ). IIJ speelt een belangrijke rol in het exploiteren van de Japanse DeCurret cryptocurrency exchange die recentelijk een beurslicentie heeft ontvangen van de Japanse FSA.

    De East Japan Railway Company is in deze exchange een belangrijke aandeelhouder. Andere belangrijke aandeelhouders zijn o.a. de Japanse zwaargewichten Sumitomo Mitsui Banking Corporation en de Mitsubishi UFJ Bank. Dankzij de samenwerking met de East Japan Railway Company zal het mogelijk worden dat via DeCurret exchange de Suica-smartcard kan worden voorzien met Bitcoin en andere crypto’s. Het is de bedoeling dat de Suica-smartcard een gateway wordt tussen fiat en crypto.

    Met de Suica-smartcard kunnen er o.a. treinkaartjes worden gekocht voor de East Japan Railway Company. Er zijn nu ongeveer 75 miljoen Suica-kaarten in omloop waarmee er in 580.000 winkels in Japan kan worden betaald. IIJ en East Japan Railway Company zijn nog in afwachting van de officiële toestemming van de Japanse FSA. Het wordt echter verwacht dat in de zomer in 2019 met de Sucia-smartcard met Bitcoin kan worden betaald voor het openbaar vervoer en andere goederen en diensten van winkels die deze kaart accepteren. Het zal een schokgolf veroorzaken in verdere adoptie van Bitcoin in Japan.

    Dit zijn twee belangrijke, recente voorbeelden, van Bitcoin’s adoptie initiatieven in Japan. Voor meer informatie over de ontwikkelingen op het gebied van Bitcoin, bezoek bestebank.org en raadpleeg de nieuwsfeed of de blog.

    Dit artikel is gebaseerd op verschillende artikels over cryptocurrency projecten die je kunt vinden op de bestebank.org. Het artikel is geschreven door Luuk Soons, de hoofdredacteur van deze diepgravende crypto kennisbank.

    Disclaimer: Dit artikel over de relatie van Japan tot de Bitcoin is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden. Het is geen beleggingsadvies. Bitcoin is een volatiel beleggingsproduct. Je kapitaal loopt risico. Vergaar eerst kennis over Bitcoin voordat je een beslissing neemt om bitcoin te kopen.




  • Bank of Japan overweegt meer stimulering?

    De Japanse centrale bank staat klaar om meer monetaire stimulering toe te passen als de waarde van de yen stijgt. De centrale bank wil de munt goedkoop houden om de export aan te jagen en de inflatie te verhogen. Die doelstelling kan in gevaar komen als de wereldeconomie vertraagt, omdat de Japanse yen nog steeds wordt gezien als een veilige haven valuta. Een vlucht richting de yen kan de inspanningen van de centrale bank teniet doen, een luxeprobleem waar ook de Zwitserse centrale bank van tijd tot tijd mee worstelt.

    Meer monetaire stimulering is makkelijker gezegd dan gedaan. De bankensector van Japan heeft al moeite om winst te maken met de extreem lage rente van de laatste jaren. De gouverneur van de centrale bank, Haruhiko Kuroda, zal daarom een zorgvuldige kosten-baten analyse maken. Hij zei daar onlangs het volgende over in het Japanse parlement.

    “Valutaschommelingen kunnen een impact hebben op de economie en de prijzen. Het is dus van cruciaal belang om deze factoren mee te nemen in ons monetaire beleid. Als deze invloed hebben op de economie en de prijzen, en als we het noodzakelijk achten om onze prijsdoelstelling te halen, dan zullen we een versoepeling van het beleid overwegen. Wat we ook doen, we moeten zorgvuldig de kosten en baten van dergelijke stappen afwegen, zoals de impact op financiële intermediatie en het functioneren van de markt.”

    Japan scenario

    De Japanse centrale bank heeft de afgelopen decennia al haar conventionele instrumenten gebruikt, maar met beperkt effect. Sinds eind jaren negentig is de rente al zo goed als nul procent, maar dat leidt amper tot economische groei en inflatie. De reden daarvoor is dat zowel de private als de publieke schulden extreem hoog zijn, waardoor een lagere rente vrijwel geen effect meer heeft. Met andere woorden, het niveau van schuldverzadiging is zo goed als bereikt.

    In een poging de markt te ondersteunen hanteert de centrale bank naast een inflatiedoelstelling nu ook een rentedoelstelling. Dat betekent dat de centrale bank staatsobligaties opkoopt wanneer de rente boven de 0% komt. Met dit beleid begeeft de centrale bank zich op glad ijs, omdat het uitgelegd kan worden als een vorm van financiering van overheidstekorten. De centrale bank heeft al meer staatsobligaties op haar balans staan dan alle financiële instellingen. Daarnaast heeft ze driekwart van de Japanse ETF markt opgekocht.

    Balanstotaal Bank of Japan

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • China en Japan tekenen valutaswap

    Japan en China hebben een valutaswap met een looptijd van drie jaar ondertekend, zo maakte de centrale bank van Japan afgelopen vrijdag bekend. Met deze valutaswap wordt het voor beide landen eenvoudiger om onderlinge transacties in hun eigen valuta af te rekenen. De centrale banken krijgen toegang tot omgerekend $30 miljard van elkaars valuta, zodat ze liquiditeit kunnen verstrekken aan commerciële banken op het moment dat ze moeite hebben om vreemde valuta te bemachtigen.

    In het geval van deze valutaswap krijgt de Japanse centrale bank toegang tot maximaal 200 miljard Chinese yuan, terwijl de Chinese centrale bank over maximaal 3,4 biljoen Japanse yen kan beschikken. De valutaswap is sinds afgelopen vrijdag van kracht en loopt tenminste tot 25 oktober 2021.

    China en Japan bouwen aan handelsrelatie

    Deze deal werd gesloten tijdens een bezoek van de Japanse premier Shinzo Abe aan de Chinese hoofdstad Beijing, waar het eerste officiële topoverleg tussen beide landen in zeven jaar tijd werd gehouden. De twee landen willen hun handelsrelatie verbeteren en sloten naast deze valutaswap ook andere overeenkomsten om de economische samenwerking te verbeteren.

    Met de valutaswap wordt het voor bedrijven makkelijker om hun eigen valuta te gebruiken in het handelsverkeer tussen beide landen, waardoor men minder afhankelijk wordt van vreemde valuta zoals de dollar. Banken kunnen makkelijk aan vreemde valuta komen, waardoor ze deze diensten tegen een gunstiger tarief kunnen aanbieden.

    Het is niet voor het eerst dat China en Japan een valutaswap ondertekenen. Dat gebeurde ook al eens in het voorjaar van 2002, toen de twee landen besloten dat het handig was om een instrument te hebben om de valutamarkt in tijden van crisis te kunnen stabiliseren. De nieuwe valutaswap heeft een andere insteek en is vooral gericht op het ondersteunen en promoten van economische en financiële activiteiten tussen beide landen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland wil spoorlijn naar Japan aanleggen

    Rusland zou bereid zijn miljarden te investeren in de aanleg van een nieuwe spoorbrug richting Japan. Eind deze maand wordt een nieuw rapport verwacht over de haalbaarheid van dit project, waarmee in de toekomst mogelijk goederentreinen en passagierstreinen tussen Rusland en Japan kunnen rijden.

    De Russische spoorwegen hebben al een miljard roebels beschikbaar gesteld voor het ontwerp en de planning van een nieuwe spoorverbinding over land. Ook zouden er al gesprekken gaande zijn met de Japanse overheid over dit ambitieuze project.

    Spoorlijn van Rusland naar Japan

    De Russische president Poetin zei in juni 2017 dat de aanleg van deze rechtstreekse verbinding naar Japan minder kostbaar zal zijn dan de brug die momenteel wordt aangelegd tussen het Russische vasteland en de Krim.

    Tijdens het Far Eastern Economic Forum in september zei Poetin in het bijzijn van de Japanse premier collega Shinzo Abe dat er al sinds het begin van de twintigste eeuw over dit project wordt gesproken, maar dat de tijd van het praten nu voorbij is. “We zijn van plan een brug te bouwen naar Sachalin. Het verbinden van Sachalin en Hokkaido is werkelijk van wereldwijd belang.”

    De bouw van een brug via het Russische eiland Sachalin naar het Japanse eiland Hokkaido zou volgens schattingen 286 miljard roebels gaan kosten, maar met de benodigde uitbreiding van het spoorwegennet worden de totale kosten geschat op ongeveer 500 miljard roebels.

    Krijgt Japan aansluiting op de Zijderoute? (Afbeelding via Siberian Times)

    40 miljoen ton aan goederen

    De aanleg van een nieuwe spoorlijn richting Japan is een grote investering, die Rusland en Japan de mogelijkheid biedt om naar schatting 40 miljoen ton aan goederen via het spoor te vervoeren. En dat is niet alleen veel sneller dan vervoer per containerschip, maar ook goedkoper en beter voor het milieu.

    Een nieuwe spoorlijn tussen Rusland en Japan kan ook worden aangesloten op de Zijderoute, wat betekent dat ook de export van goederen richting Europa ook over het spoor kan plaatsvinden. Voor Rusland is een spoorverbinding naar Japan ook interessant, niet alleen vanwege de mogelijkheid om goederen te exporteren, maar ook voor de ontwikkeling van het Verre Oosten van Rusland. Het project brengt immers veel werkgelegenheid met zich mee voor deze regio.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Inflatie: In Japan worden producten steeds kleiner

    Als we de centrale banken en overheden mogen geloven is er nauwelijks inflatie, maar wie regelmatig boodschappen doet zal waarschijnlijk tot een andere conclusie komen. Maar ook als de prijzen in de supermarkt gelijk blijven moet je als consument opletten, want het komt regelmatig voor dat fabrikanten de inhoud van de verpakking verminderen om de kosten te drukken. Ook in Japan, waar de spreekwoordelijke geldpers van de centrale bank nog steeds op volle toeren draait, ervaren consumenten deze verkapte vorm van inflatie.

    In Japan was het onderwerp onlangs een ’trending topic’ op twitter, nadat twee grote Japanse bedrijven voor het eerst in meer dan twintig jaar tijd hun prijzen moesten verhogen. Omdat het verhogen van prijzen is geen populaire maatregel is kozen veel andere bedrijven ervoor de inhoud van de verpakkingen te verminderen, een strategie die ook wel ‘shrinkflation’ wordt genoemd. Zo verlagen bedrijven de kostprijs van hun product, zonder dat de consument dat meteen merkt.

    Geen inflatie maar krimpflatie

    De Franse krant Le Figaro noemt een aantal voorbeelden van producten die veranderd zijn, maar nog wel dezelfde prijs hebben. Een chocoladereep van 55 gram die opeens als 50 gram reep wordt verkocht, een verpakking met 18 in plaats van 20 plakken kaas, een melkpak dat van 1 liter naar 900 ml. gaat, het zijn allemaal voorbeelden van krimpflatie waar Japanners de laatste tijd mee te maken hebben.

    Het is geen toeval dat dit fenomeen nu ook in Japan zichtbaar wordt, want de Bank of Japan doet al jaren haar uiterste best om de inflatie aan te jagen. Met een extreem lage rente en het opkopen van aandelen en staatsobligaties drukt de centrale bank de waarde van de yen omlaag, waardoor de importkosten voor Japanse bedrijven toenemen.

    Ook in andere landen zijn voorbeelden van deze verborgen inflatie te vinden. Afgelopen zomer verscheen er in het Verenigd Koninkrijk een uitgebreid onderzoek, waaruit bleek dat er de afgelopen vijf jaar in totaal meer dan 2.500 producten kleiner waren geworden, zonder dat de prijs daalde.

  • Goudprijs hoger na raketlancering Noord-Korea

    De goudprijs bereikte afgelopen nacht het hoogste niveau in twee maanden, nadat bekend werd dat Noord-Korea een raket over Japan had geschoten. De raketlancering komt als een verrassing, omdat er de afgelopen dagen relatief weinig nieuws kwam uit deze regio. Door de raketlancering steeg de prijs van het edelmetaal met ongeveer een procent naar €1.104 per troy ounce, een niveau dat we eind juni voor het laatst gezien hebben. In dollars steeg de goudprijs naar $1.322 per troy ounce, het hoogste niveau sinds september vorig jaar.

    Volgens analisten zijn de omstandigheden voor edelmetalen op dit moment om een aantal redenen relatief gunstig. Als eerste is er de neerwaartse trend in de Amerikaanse dollar, de valuta die vaak gezien wordt als tegenpool van het edelmetaal. Daarnaast is er nog steeds sprake van extreem lage rente op staatsobligaties en spaartegoeden, waardoor edelmetalen een aantrekkelijker alternatief worden. Een derde factor die analisten aanwijzen is de groei van de economie in verschillende opkomende markten, waar over het algemeen meer goud gekocht wordt.

    Na de eerste paniekreactie keerde langzaam de rust weer terug op de financiële markten en zakte de goudprijs weer iets weg. Toch staat de koers op het moment van schrijven met €1.097 per troy ounce nog steeds ruim boven de slotkoers van €1.083 van afgelopen vrijdag.

    Euro stijgt naar $1,20

    De stijging van de goudprijs wordt onderdrukt door de opmars van de euro ten opzichte van de dollar. Na de toespraken van ECB-president Draghi bij Jackson Hole steeg de wisselkoers tussen de twee belangrijkste valuta naar $1,20, het hoogste niveau sinds januari 2015. De ECB is nog steeds vastberaden het opkoopprogramma af te bouwen, terwijl er meer twijfels zijn over de geplande renteverhoging van de Amerikaanse centrale bank en de groei van de Amerikaanse economie. Deze factoren zijn negatief voor de dollar.

    goldprice-noordkorea

    Goudprijs hoger na raketlancering Noord-Korea (Grafiek via Goldprice.org)

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Staatsschuld Japan voor 38% in handen centrale bank

    De centrale bank van Japan heeft inmiddels 38% van de staatsschuld van de eigen regering in handen. Iedere maand haalt de centrale bank obligaties uit de markt, door deze op te kopen van banken en beleggingsfondsen. Het is tekenend voor het failliet van de schuld gedreven economische groei, die in Japan nog meer zichtbaar is dan in Europa en in de Verenigde Staten.

    Het is in de geschiedenis vaker voorgekomen dat centrale banken stelselmatig de tekorten van de regering financierden. Het meest bekende voorbeeld daarvan is misschien wel de Weimar republiek, waar op grote schaal geld werd bijgedrukt om de herstelbetalingen van de Eerste Wereldoorlog te kunnen betalen. Het is de vraag of de Bank of Japan zich ooit uit dit schuldenmoeras kan terugtrekken, want de economische groei is nog altijd teleurstellend.

    bankofjapandebt

    Bank of Japan bezit 38% van de staatsschuld (Bron: Bloomberg, via twitter)

    Geldpersfinanciering

    Niet alleen de staatsschuld van Japan is in toenemende mate in handen van de centrale bank. Ook de meerderheid van alle exchange traded funds (ETF’s) staan inmiddels op de balans van de centrale bank. U kunt zich voorstellen dat de koersen van aandelen en obligaties stijgen als de centrale bank stelselmatig het aanbod van vrij verhandelbare financiële activa verkleint. Welkom in het tijdperk van centrale bank gedreven economische groei.

    japan-etf-holdings

    Japanse centrale bak bezit 66% van alle ETF’s (grafiek via twitter)

  • Verliest Bank of Japan controle over de rente?

    Ondanks een grootschalig stimuleringsprogramma van de centrale bank stijgt ook in Japan de rente op staatsleningen. Het tijdperk van negatieve rente lijkt voorbij, want een 10-jaars staatsobligatie levert op dit moment een rendement op van 0,086%. Dat lijkt niet veel, maar met een staatsschuld die meer dan twee keer zo groot is als de omvang van de economie kan een procentpunt meer rente al grote gevolgen hebben.

    markets-versus-bankofjapan

    Rente Japan stijgt, ondanks stimuleringsprogramma centrale bank (Grafiek via @Schuldensuehner)

    Keert de rente zelfs terug naar het historische gemiddelde van 4 tot 5 procent, dan wordt de begroting permanent uit het lood geslagen en is het wegstrepen van schulden zo goed als onvermijdelijk. En aangezien de Bank of Japan nu al een derde van de totale staatsschuld en al meer dan de helft van alle ETF’s in handen heeft mag je verwachten dat de centrale bank in een dergelijk scenario alles zal doen om de gaten in de begroting te dichten door onbeperkt geld te verstrekken aan de overheid. Dat leidt binnen de kortste keren tot hyperinflatie.

    Kwart overheidsuitgaven is voor de staatsschuld

    Het volgende taartdiagram van het Japanse ministerie van Financiën laat zien dat bijna een kwart van de totale overheidsuitgaven (24,4%) bestemd zijn voor de staatsschuld (14,2% aflossing en 10,2% rente). En dat terwijl de overheid nu al 35,6% van haar budget moet lenen om de begroting sluitend te krijgen. In een vergrijzende samenleving zonder sterke economische groei is een stijging van de rente dus een groot probleem.

    japan-debt-expenditure

    Kwart overheidsuitgaven Japan is rente en aflossing staatsschuld (Bron: Ministry of Finance Japan)

    Wie bepaalt de rente?

    De Bank of Japan heeft de afgelopen jaren succesvol de rente omlaag weten te drukken door steeds meer staatsobligaties op te kopen en de rente negatief te maken. Maar op het moment dat de markt het vertrouwen verliest in het schuldpapier en de rente begint te stijgen heeft de centrale bank geen enkele andere optie meer dan om alle obligaties uit de markt te halen. De centrale bank kan heel ver gaan in het manipuleren van de rente, maar als de markt het vertrouwen verliest kan de rente alleen maar omhoog.