Tag: rente

Gaat de Federal Reserve de rente weer verlagen?

De kans dat de Federal Reserve de rente zal verlagen is door alle onrust van de afgelopen dagen weer groter geworden dan de kans op een renteverhoging. Het geplande vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stuurde een schokgolf door de financiële markten, want de aandelenkoersen gingen wereldwijd met ruim 10% onderuit. Voor veel Europese banken waren de verliezen op de beurs ruim twee keer zo groot.

Onder deze omstandigheden zal de Amerikaanse centrale bank de rente niet willen verhogen, zo denken de meeste beleggers en analisten. Uit de laatste cijfers van Bloomberg blijkt dat bijna 23% van de beleggers een renteverlaging door de Federal Reserve verwacht, terwijl niemand meer rekent op een renteverhoging voor het einde van dit jaar. Ook voor volgend jaar voorziet het Bloomberg panel eerder een renteverlaging dan een renteverhoging.

Geen renteverhoging Federal Reserve

De Federal Reserve loste eind vorig jaar haar belofte in door eindelijk de rente een stap te verhogen, maar het ging niet van harte. Begin dit jaar kwam de beurzen wereldwijd in een vrije val terecht en was de centrale bank genoodzaakt verdere renteverhogingen op de lange baan te schuiven. De ECB kondigde in maart zelfs een uitbreiding van haar stimuleringsprogramma aan. Door de onzekerheid van de Brexit en de scherpe daling van de aandelenkoersen lijkt die renteverhoging verder weg dan ooit.

Het uitblijven van een renteverhoging is positief voor goud. In de aanloop naar de renteverhoging van eind 2015 zagen we de goudprijs nog dalen, maar die schoot begin dit jaar weer net zo snel omhoog toen de centrale bank duidelijk maakte dat een rentestijging langer op zich zou laten wachten.

Zal de Federal Reserve de rente weer verlagen? (Bron: Bloomberg)

Beleggers verwachten dat de Federal Reserve de rente zal verlagen (Grafiek via twitter)

28 juni 2016
BIS: “Beleid centrale banken werkt averechts”

De groei van de wereldeconomie leunt te veel op het maken van schulden, zo waarschuwt de Bank for International Settlements (BIS) in het nieuwe jaarverslag dat afgelopen zondag naar buiten werd gebracht. In een 130 pagina’s dik rapport wijst de ‘centrale bank der centrale banken’ op de gevaren van een op schuld gebaseerde economische groei en op de ongewenste effecten van langdurige monetaire verruiming.

“Er is bijna geen speelruimte meer in het monetaire beleid. Het is de vraag in hoeverre extra monetaire stimulering nog kan bijdragen aan groei van de reële economie, zonder ongewenste verstoringen uit te lokken”, zo schrijft Hyun Song Shin, hoofd van de research afdeling bij de BIS. “Het beleid van extreem lage rente en het opkopen van staatsobligaties – waardoor het rendement op $8 biljoen aan staatsobligaties nu negatief is – heeft de waardering van financiële activa verstoord.”

Schuld gedreven groei
Door schulden te stapelen heeft de wereldeconomie een lange tijd het gebrek aan productiviteitsgroei en inkomensgroei kunnen verhullen. Het gebrek aan inkomensgroei werd jarenlang opgevangen door meer schulden te maken, maar dat is volgens de BIS een groeimodel waar we zo snel mogelijk van af moeten stappen. De torenhoge schulden die we maken om de economie door iedere crisis heen te loodsen maakt het volgens de BIS steeds moeilijker om de wereldeconomie op een robuuste en gebalanceerde manier te laten groeien. Schulden kunnen bijdragen aan een hogere productiviteit van de economie, maar de praktijk heeft uitgewezen dat ongecontroleerde kredietgroei juist een averechts effect kan hebben. Zo kan de economie als gevolg van een te hoge schuldenlast in een vicieuze cirkel terechtkomen, waarbij niemand meer durft te investeren en productiviteitsgroei uitblijft. Dat terwijl die productiviteitsgroei juist nodig is om de schuldenlast te dragen. Door de extreem lage rente blijven onproductieve bedrijven overeind staan en worden activaprijzen opgedreven. Daardoor daalt de productiviteit en stapelen de schulden zich verder op. Dat maakt het op termijn steeds moeilijker om de rente weer terug te brengen naar een normaal niveau, zo waarschuwt de BIS.

De rente had al veel eerder verhoogd moeten worden (Bron: BIS)

Verdienmodel banken
Door het uitblijven van economische groei zagen centrale banken zich genoodzaakt de rente omlaag te brengen, met alle gevolgen van dien. Door de extreem lage rente is het verdienmodel van banken fundamenteel aangetast, waardoor ze nog terughoudender worden met het verstrekken van kredieten. Ook is het voor banken als gevolg van de negatieve rente veel minder lucratief geworden staatsobligaties op de balans te houden. Dat heeft grote impact, omdat banken in het verleden altijd een goede liquiditeit in de obligatiemarkt konden garanderen. Nu banken hun obligatieportefeuilles verkleinen wordt het veel moeilijker om grote hoeveelheden staatsobligaties te verhandelen.

Verdienmodel banken onder druk door negatieve rente (Bron: BIS)

Volatiliteit
Door de extreem lage rente nemen beleggers meer risico's om rendement te maken. "Onzekerheid over de hoge waarderingen, gecombineerd met onzekerheid over de groei van de wereldeconomie, zorgt voor terugkerende verkoopgolven en momenten van hoge volatiliteit", zo schrijft de BIS in haar rapport. De financiële markten zijn daardoor erg kwetsbaar geworden voor een scherpe correctie.

Meer dan $8 biljoen aan staatsobligaties met negatieve rente (Bron: BIS)

27 juni 2016
This time is different? Duitse 10-jaars rente sinds 1807

Gisteren schreven we al dat de rente in de afgelopen vijfduizend jaar nog nooit zo laag is geweest als nu. Hoe bijzonder dat is wordt nog duidelijker in beeld gebracht door Jim Reid van Deutsche Bank. Hij maakte een grafiek van de rente op Duitse 10-jaars staatsobligaties over de afgelopen tweehonderd jaar, waarop duidelijk te zien hoe uitzonderlijk de huidige situatie is.

Nog niet eerder maakte de rente zo’n lange duikeling. Merk ook op hoe stabiel de rente was voor 1900, die lag steeds rond de vier procent. Dat was in een tijd dat het geld nog gekoppeld was aan goud. Ook opvallend is de sterk toegenomen volatiliteit op de obligatiemarkt in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hoe zou dat komen? En wat voorspelt deze grafiek voor de toekomst? Is deze monetaire crisis echt anders of kunnen we rustig gaan slapen en genieten van gratis geld…?

Duitse 10-jaars rente sinds 1807 (Grafiek van Deutsche Bank, via twitter)

16 juni 2016
Grafiek: Rente naar laagste niveau in 5.000 jaar

De rente is in 5.000 jaar niet zo laag geweest als nu, zo blijkt uit onderstaande grafiek die Bank of America op basis van verschillende bronnen wist samen te stellen. Zou dat misschien te maken hebben met het feit dat we op wereldwijde schaal papiergeld gebruiken dat niet meer gedekt is door iets van tastbare waarde en dat we centrale banken hebben die de rente kunstmatig laag kunnen houden?

Rente naar laagste niveau in 5.000 jaar (via @Schuldesuehner)

15 juni 2016
Zwitserland leent voor 50 jaar goedkoper dan VS voor een maand

Zwitserland betaalt minder geld voor een lening met een looptijd van vijftig jaar dan wat de VS betaalt om voor voor een maand geld te lenen. Een opmerkelijke ontwikkeling, als je bedenkt dat de Verenigde Staten nog steeds de grootste economie ter wereld is. Beleggers zoeken naar een veilige haven en lenen hun geld daarom liever uit aan Zwitserland dan aan de VS. Blijkbaar heeft de markt niet zo veel vertrouwen in de dollar…

Total madness! The #yield on the 50-year Swiss government bond is below that of a 1-month US Treasury! pic.twitter.com/2yEA6HXGCU

— jeroen blokland (@jsblokland) June 13, 2016

13 juni 2016
Rente staatsobligaties Japan naar nieuw dieptepunt

De rente op Japanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar is deze week gezakt naar een nieuw dieptepunt van -0,135%. Dat is zelfs minder dan de negatieve rente die de centrale bank van Japan op dit moment hanteert voor de tegoeden die commerciële banken bij de centrale bank parkeren. Wil je als belegger je geld voor een periode van 20 jaar aan de Japanse overheid uitlenen, dan moet je genoegen nemen met een vergoeding van slechts 0,29%. Dat is ruim tien basispunten minder dan een week geleden.

Hoe kan het dat Japan vrijwel gratis kan lenen, terwijl de staatsschuld met meer dan 220% van het bbp het hoogst is van alle ontwikkelde landen? Daarvoor zijn verschillende argumenten te bedenken, die vaak betrekking hebben op het thema veiligheid en liquiditeit. Beleggers zoeken in deze onzekere tijden een veilige haven en durven hun geld niet meer allemaal aan banken toe te vertrouwen. Ook zien ze onvoldoende mogelijkheden om in de reële economie te investeren. Wat doe je dan met je geld?

Je leent het uit aan de overheid, omdat die altijd haar schulden kan terugbetalen. Dat je vermogen door de negatieve rente en door mogelijke inflatie minder waard wordt, dat nemen beleggers blijkbaar graag voor lief. Ze zoeken een veilige plaats voor hun vermogen en alleen de obligatiemarkt is momenteel groot genoeg om miljarden in te parkeren. Uiteraard is ook goud een veilige haven, maar tegen de huidige goudprijs is er simpelweg niet voldoende fysiek edelmetaal beschikbaar.

Rente op Japanse staatsobligaties zakt naar nieuw dieptepunt

Negatieve rente accepteren of goud kopen?

Gelukkig heb je die zorgen als particuliere belegger niet. Goud kopen is een interessant alternatief geworden voor staatsobligaties, zeker nu de negatieve rente op staatsobligaties in de buurt komt van de kosten van fysiek goud in combinatie met opslag.

10 juni 2016
Slecht banencijfer stuwt goudprijs omhoog‏

Vrijdag schoot de goudkoers in dollars omhoog. Dit is allemaal terug te herleiden tot het rente beleid van de Federal Reserve, zoals eerder geschreven. Doordat het banencijfer van vrijdag erg tegenviel, denkt de markt nu dat de kans kleiner is geworden dat er binnenkort een renteverhoging op de agenda van de Fed staat. Dit is blijkbaar positief voor de goud, want de prijs steeg met bijna 2,5% naar $1.240 per troy ounce.

Ik heb een aantal weken geleden gekeken naar de koersontwikkeling van goud net voor een renteverhoging én wat er met de koers gebeurt zodra de renteverhoging een feit is. Aardig was om te zien dat de goudprijs in de aanloop naar een renteverhoging wat zakte, maar dat de prijs op de feitelijke renteverhoging juist ging stijgen. Hieruit kunnen we concluderen dat een renteverhoging positief kan zijn voor goud, in tegenstelling tot wat beleggers vaak concluderen.

Wellicht dus een goede beslissing een eventuele aankoop van edelmetalen uit te stellen tot het moment dat een rente daadwerkelijk verhoogd is. Het lastige is wel dat het van te voren niet zeker is óf de rente ook daadwerkelijk zal gaan stijgen. De Amerikaanse centrale bank zegt al lange tijd dat ze dit gaat doen, het gebeurt tot op heden maar mondjesmaat. Dit zorgt voor steeds meer wantrouwen in het beleid van de centrale bank, terwijl de financiële markten juist steeds afhankelijker zijn van het monetaire beleid.

Verder leek het me interessant om te laten zien welke landen wereldwijd officieel nu het meeste goud bezitten. Centrale banken wereldwijd waren tot 2010 netto verkopers van goud, maar sindsdien zijn ze juist enorm aan het opkopen. Vooral China en Rusland kopen al jaren stelselmatig goud bij. Hieronder een overzicht.
10. India
De inwoners van India zelf zijn dol op goud aangezien de 1,25 miljard inwoners zelf zo ongeveer het meeste ervan kopen t.o.v. andere landen. Goud wordt gezien als een statussymbool. De Reserve Bank of India heeft 557,7 ton aan goud opgeslagen.
9. Nederland
Met 612,5 ton aan goud staat Nederland op de negende plek. Dat is zoveel dat men nu op zoek is naar nieuwe kluizen om alles veilig op te kunnen bergen. Mogelijk wil Nederland het goud dat in de Verenigde Staten is opgeslagen weer terug halen.
8. Japan
Japan is de op twee na grootste economie van de wereld en staat met zijn goudvoorraden op de achtste plek. Dat moet ook wel, omdat er tegenwicht moet worden geboden aan de enorme monetaire verruimingen van de afgelopen jaren. De BOJ bezit ruim 765,2 ton.
7. Zwitserland
Zwitserland staat bekend om zijn goede horloges en uiteraard het bankgeheim. Maar het heeft tevens de op zes na grootste goudvoorraad ter wereld, namelijk 1.040 ton. Dit heeft een historische achtergrond, aangezien het land vanwege haar neutraliteit tijdens de Tweede Wereldoorlog als centrum van de goudhandel fungeerde.
6. Rusland
Alleen al in 2015 voegde Rusland voor meer dan 206 ton aan goud toe in de kluis. Dit had onder andere te maken met de verslechterende verhoudingen met het Westen. Om de aankopen te bekostigen verkocht Rusland valutareserves zoals Amerikaans staatspapier. Momenteel bezit Rusland 1.460 ton aan goud.
5. China
Voor het eerst sinds 2009 publiceerde China vanaf 2015 maandelijks de fluctuaties in goudbezittingen. Omdat de lokale munteenheid Renminbi steeds belangrijker wordt binnen de financiële markten, bestaat er steeds meer noodzaak voor extra goudvoorraden. China is dus nog lang niet klaar met kopen.
4. Frankrijk
In tegenstelling tot veel andere landen heeft Frankrijk de laatste jaren niet veel goud verkocht. Marine Le Pen wil zelf al het goud dat Frankrijk elders heeft opgeslagen terug het land in laten invoeren. In Frankrijk ligt voor in totaal 2.435,7 aan goud opgeslagen.
3. Italië
Bij de goudvoorraad van Italië speelt ECB president Mario Draghi een belangrijke rol. In zijn woorden is de goudvoorraad van het land een vorm van veiligheid. Italië heeft bijna 2.500 ton in de kluizen opgeslagen.
2. Duitsland
Net als Nederland wil Duitsland buitenlands gestald goud repatriëren. Het land bezit 3.381 ton aan goud.
1. Verenigde Staten
De onbetwiste nummer één is de Verenigde Staten. Het land heeft meer goud in bezit dan de nummers twee, drie en vier tezamen: 8.133,5 ton. De goudvoorraad in Fort Knox is echter al tientallen jaren niet meer gecontroleerd door een onafhankelijke partij.
Goudstandaard gaat over naar ING
Volgende week zullen wij overstappen naar de ING als huisbank en hebben wij dus een nieuw rekeningnummer, let u hier s.v.p. op als u een overboeking naar ons doet. Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.

6 juni 2016
Goudprijs onder druk door Federal Reserve

De goudprijs zakte deze week naar het laagste niveau in vier weken tijd, omdat beleggers zich opnieuw zorgen beginnen te maken over een renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. Verschillende bronnen binnen de centrale bank verklaarden de afgelopen dagen dat een renteverhoging dit jaar nog steeds tot de mogelijkheden behoort.

Patrick Harker van de Federal Reserve van Philadelphia zei afgelopen maandag nog dat hij dit jaar nog rekening houdt met twee of drie renteverhogingen, mits de Amerikaanse economie in hetzelfde tempo blijft groeien. Dat is een belangrijk voorbehoud, want de plotselinge correctie op de wereldwijde aandelenmarkt was begin dit jaar reden voor de Amerikaanse centrale bank om de volgende rentestap uit te stellen.

James Bullard van de Federal Reserve uit St. Louis ziet nog een andere reden om de rente te verhogen. Hij ziet een toenemende krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt, waardoor de loonkosten kunnen stijgen. Dat kan volgens Bullard de inflatie aanwakkeren en dat rechtvaardigt een verhoging van de rente. Ook is hij van mening dat de rente al veel te lang op een kunstmatig laag niveau wordt gehouden. Dat kan in de toekomst zorgen voor financiële instabiliteit.

Meer renteverhogingen in 2017?
John Williams van de Federal Reserve uit San Francisco verwacht dit jaar twee of drie renteverhogingen, gevolgd door nog drie of vier rentestappen in 2017. Maar ook hij is niet helemaal zeker van zijn zaak, omdat hij ook zijn zorgen heeft uitgesproken over de dalende inflatieverwachting in de VS. Een dalende de inflatie maakt het moeilijker een renteverhoging te rechtvaardigen.
Goudprijs onder druk door sterke dollar
Goud heeft over het algemeen een negatieve correlatie met de dollar. Dat betekent dat de goudprijs vaak stijgt als de dollar daalt en dat de prijs van het edelmetaal onder druk komt te staan als de dollar sterker wordt. Dat is precies wat we dit jaar gezien hebben. In het eerste kwartaal steeg de goudprijs en stond de dollar onder druk door het uitblijven van een renteverhoging. Maar nu de dollar weer aan een opmars bezig is zien we de prijs van goud en zilver weer dalen. We betwijfelen of de Federal Reserve de rente inderdaad zal verhogen, gezien de enorm hoge schuldenlasten in de wereld. Verwacht je dat de rente nog lang laag zal blijven, dan is dit wellicht een interessant moment om goud te kopen.

Mogelijke renteverhoging Federal Reserve drukt goudprijs omlaag

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, gespecialiseerd in de aankoop, verkoop en verzekerde opslag van fysiek edelmetaal.

Wilt u meer weten over beleggen in goud? Kijk dan eens op www.goudstandaard.com of neem telefonisch contact op via 088-4688488.

25 mei 2016
Schulden maken nog nooit zo goedkoop

Sinds het uitbreken van de crisis in 2008 zijn de schulden wereldwijd alleen maar verder toegenomen, maar per saldo hebben overheden, bedrijven en huishoudens juist enorm geprofiteerd van de dalende rente. Een team van analisten van JP Morgan deed onderzoek naar de totale rentelasten en kwam tot de conclusie dat die lasten in bijna tien jaar tijd niet zo laag zijn geweest als nu. We citeren uit het rapport:

“Overheden en bedrijven profiteren van de grote vraag naar veilige schuldpapier met een langere looptijd. De daling van de rente naar het laagste niveau ooit en de toename van de looptijd van leningen naar recordniveaus zijn duidelijk zichtbaar in de Barcap Multiverse index, de meest brede index van obligaties ter wereld.”

We zitten veel dieper in de schulden dan voor de crisis, maar we betalen steeds minder rente. Dat komt ten eerste door het beleid van centrale banken, die de korte rente naar nul gebracht hebben en die voor miljarden aan obligaties uit de markt gehaald hebben om de lange rente te drukken. Daar komt nog eens bij dat de inflatie laag is en dat beleggers tegen elkaar op bieden om het schaarse aanbod van hoogwaardig schuldpapier te kunnen bemachtigen. Dat drukt de rentelasten van overheden en grote bedrijven steeds verder omlaag. Ook de verwachting dat de rente nog langdurig laag zal blijven speelt hierin een rol.

Lagere rente en langere looptijd schulden
Volgens analisten van JP Morgan daalde de gemiddelde rente op obligaties in mei naar 3%, terwijl de gemiddelde looptijd voor het eerst boven de 8,5 jaar uitkwam. Bereken je vervolgens de gemiddelde lasten van deze schulden, dan kom je uit op wat men de Implied Debt Service Ratio (DSR) noemt. Dit is simpel gezegd wat overheden, bedrijven en huishoudens kwijt zijn aan aflossing en rente. Als je de lening over een langere periode mag terugbetalen, dan daalt de maandelijkse aflossing. Voeg daar een dalende rente aan toe en je ziet dat de kosten om geld te lenen sinds 2009 spectaculair gedaald zijn. Dat laat de volgende grafiek goed zien, waarin de blauwe lijn de totale schuldenlast als percentage van het bbp illustreert en de grijze lijn de effectieve last van de totale schuld.

Door een dalende rente en langere looptijd is lenen steeds goedkoper geworden (Bron: JP Morgan, via Bloomberg)
Terwijl de totale schuld ten opzichte van het bbp wereldwijd gestegen is zijn de kosten van deze schulden sinds het uitbreken van de crisis gedaald tot het laagste niveau sinds 2007. Hierover schrijven analisten van JP Morgan het volgende:
In een wereld waarin schulden gemakkelijk doorgerold kunnen worden zijn de rentelasten steeds belangrijker om de houdbaarheid van de schuld te bepalen. En door de looptijd van schulden te verlengen verlagen de schuldenaren de kosten om deze schulden af te betalen. Zo creëren ze nog meer vraag naar obligaties, omdat de betaalbaarheid steeds beter wordt

24 mei 2016
Grafiek: Europese staatsschulden explosief gestegen sinds 2007

Gisteren schreven we al over de explosieve toename van de staatsschuld van Spanje, maar dat is zeker niet het enige Europese land dat sinds het uitbreken van de crisis veel heeft moeten lenen. We verzamelden wat cijfers van Eurostat en maakten de volgende grafiek van de ontwikkeling van de staatsschulden sinds het begin van de crisis. Spanje voert de lijst aan met een schuld die in 2015 al bijna drie keer zo groot was als in 2007. De tweede plaats wordt ingevuld door het Verenigd Koninkrijk, dat haar staatsschuld sinds het begin van de crisis wist te verdubbelen.

Landen als Portugal en Griekenland kregen door de crisis ook te maken met begrotingstekorten, vanwege dalende belastinginkomsten en de kosten van een oplopende werkloosheid. De staatsschuld van Nederland is sinds het begin van de crisis met meer dan de helft toegenomen, meer dan Frankrijk. En zo groot als de impact van de crisis was op de staatsschuld van Spanje, zo klein was de impact op die van Duitsland. Hun staatsschuld daalt weer richting het niveau van 2007, alsof er niets gebeurd is.

Rente

Door de daling van de rente van de afgelopen jaren betalen landen nog steeds ongeveer dezelfde bedragen aan rente over hun schulden. Sterker nog, gratis lenen is zelfs voor landen als Italië, Spanje en Portugal realiteit geworden. Mocht de rente weer stijgen naar het niveau van voor de crisis, dan zullen de rentelasten voor veel Europese landen meer dan verdubbelen. Dat is het rampscenario waar nog niemand aan wil denken…

Groei staatsschulden in Europa (Bron: Eurostat)

24 mei 2016
Fed en de rente(verwachtingen)

Het is momenteel het belangrijkste onderwerp binnen de financiële markten: Waar gaat de rente naartoe? Er zijn ongekende ‘experimenten’ aan de gang, wereldwijd zijn centrale banken bezig met het manipuleren van de rentevoeten om de economische groei aan te wakkeren. Tot op heden heeft deze strategie amper geholpen, het zorgt op lange termijn zelfs voor flinke misallocaties van kapitaal. Ook laat de geschiedenis zien dat extreme monetaire maatregelen juist gedoemd zijn te mislukken, hierover een andere keer meer.

Toch is de belangrijkste centrale bank, de Federal Reserve, nog steeds van plan de rente te verhogen. Ook de afgelopen week waren financiële markten weer in de ban van de woorden van de Amerikaanse centrale bank.

Wat is er het afgelopen jaar gecommuniceerd door de Fed?
De officiële rente zou eerst vrijwel zeker vóór juni 2015 omhoog gaan, na jaren van extreme lage rente. Dit is uiteindelijk niet gebeurd. In september 2015? Weer hetzelfde verhaal. Beide keren werden de verwachtingen gestuurd door uitlatingen van de Federal Reserve. Uiteindelijk ging de rente pas in december omhoog (van 0% naar 0,25%) waarbij de Fed aangaf de rente in 2016 nog vier keer te gaan verhogen. We zijn nu bijna op de helft van 2016 en sinds die eerste renteverhoging is er niets meer gebeurd. Alles en iedereen heeft het namelijk weer over de vooruitzichten voor economische groei en inflatie in de VS als de enige zaken die bepalen wanneer en met hoeveel de Fed de rente zal verhogen. Naar mijn mening is er één zeer belangrijke reden waarom de Fed de rente liever niet verhoogt. Maar als ze dit hardop zegt kan het worden geïnterpreteerd als een teken dat de economische situatie in de VS er slecht(er) voorstaat of dat er andere problemen aan de horizon zullen verschijnen. Met alle gevolgen van dien voor de financiële markten...

Rentebeleid Fed (Bron: Bloomberg)

Staatsschuld
De Amerikaanse staatsschuld bedroeg begin 2008 ongeveer $9,2 biljoen. De Amerikaanse overheid betaalde daar gemiddeld 4,7 procent rente over. De staatsschuld staat inmiddels echter op $19,5 biljoen, een verdubbeling sinds het begin van de crisis. Hier zijn de toekomstige verplichtingen nog niet eens in opgenomen. De rentelasten zijn echter ongewijzigd gebleven, ongeveer $440 miljard per jaar. Hoe komt dit? Dat komt doordat de gemiddelde rente, voor een groot deel dankzij de Fed, momenteel de helft lager ligt dan in 2008. Elke zeer geringe renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank betekent tientallen miljarden hogere rentelasten voor de VS. Hier wordt in de media vrijwel niet over gesproken. Ik kan me echter niet voorstellen dat dit ook daadwerkelijk niet meespeelt in de overwegingen van de Fed. Het normaliseren van de rentes wereldwijd naar het historisch gemiddelde van ongeveer 4% is naar mijn mening dan ook de allergrootste bedreiging voor de wereld(economie). Schuldposities van landen én bedrijven én consumenten staan momenteel op ongekend hoge niveaus. Als de rente stijgt, gaat dit een bloedbad opleveren. Ik ben benieuwd, maar tegelijkertijd ook bezorgd hoe dit zal aflopen. Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.

23 mei 2016