Categorie: Kredietcrisis

  • Video: Follow The Money debat over geld, schulden en de kredietcrisis

    Follow the Money organiseerde onlangs een discussieavond waarin het thema geld en schuld centraal stond. Dirk Bezemer, Theo Kocken, Maarten Schinkel en Arno Wellens analyseren de grootste economische crisis sinds de jaren dertig en denken hardop na over de vraag hoe we naar een beter geldsysteem kunnen.

    Is er wel een alternatief voor onze schuld gedreven economie? Heeft de euro nog wel een toekomst? En hoe komen we van onze torenhoge schulden af? Dat zijn zomaar een paar vragen die tijdens deze avond aan bod kwamen. De hele discussie is op video vastgelegd en duurt ongeveer twee uur, een aanrader!


  • Federal Reserve onder vuur vanwege lekken informatie

    De Federal Reserve is opnieuw in verlegenheid gebracht voor het uitlekken van marktgevoelige informatie. Stanley Fisher, vice-voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, zou tijdens een lezing voor het Brookings Institution in Washington vragen hebben beantwoord over het rentebeleid van de centrale bank. Het feit dat de speech achter gesloten deuren plaatsvond en niet publiek werd aangekondigd roept veel vraagtekens op, omdat investeerders op die manier waardevolle insider informatie konden krijgen over het rentebeleid van de centrale bank.

    Stanley_FischerEen woordvoerder van het Brookings Institution verklaarde tegenover de media dat het gebruikelijk is om geen pers toe te laten bij dit soort toespraken. Dat de vice-voorzitter van de Federal Reserve daar een toespraak houdt en vragen uit de zaal beantwoordt lijkt in strijd met haar streven naar meer transparantie.

    Sinds het uitbreken van de financiële crisis wil de Federal Reserve juist meer openheid geven, een koersverandering die door Ben Bernanke werd ingezet en die Janet Yellen momenteel voortzet. De Amerikaanse centrale bank volgt daarmee het voorbeeld van de Europese Centrale Bank.

    Transparantie

    In 2010 gaf de Amerikaanse centrale bank tegenover Reuters de volgende verklaring af met betrekking tot het uitlekken van informatie.

    “De leden van het comité moeten er alles aan doen om zich ervan te weerhouden hun persoonlijke visie uit te spreken ten aanzien van het monetaire beleid. Dat geldt voor elke ontmoeting en ieder gesprek met een individu, een bedrijf of organisatie die financieel kan profiteren van het verkrijgen van informatie, tenzij die informatie eerder al in het publiek gecommuniceerd is.”

    De toespraak van Fisher lijkt niet in overeenstemming met deze richtlijn, aangezien zijn commentaren van tevoren niet publiekelijk werden gemaakt. Dat is een potentieel risico, aangezien de bijeenkomsten en exclusieve diners van het Brookings Institute ook bezocht wordt door vermogensbeheerders en bankiers van Wall Street. Ook zitten er mensen van Goldman Sachs, Deutsche Bank en JP Morgan in het bestuur van deze non-profit organisatie.

    Lekken van informatie

    Eerder deze maand legde Jeffrey Lacker zijn functie als voorzitter van de Federal Reserve van Richmond neer, nadat hij had onthuld dat hij in 2012 vertrouwelijk informatie over het monetaire beleid van de centrale bank had doorgespeeld aan een financiële instelling.

    Lacker gaf in een gesprek met een analist van Medley Global Advisors vertrouwelijke informatie over een besloten bijeenkomst van de centrale bank. Deze informatie kwam via hun nieuwsbrief naar buiten, nog voordat het openbare verslag van de Federal Reserve gepubliceerd werd.

  • Depositogarantiestelsel is een schijnzekerheid

    Spaarders hebben er alle vertrouwen in dat hun spaargeld dankzij het depositogarantiestelsel nu veilig is, maar is dat wel terecht? Marketupdate duikt in het depositogarantiestelsel en concludeert dat het volstrekt onvoldoende is om spaarders te compenseren bij het omvallen van een grote bank.

    Het is algemeen bekend dat het depositogarantiestelsel maximaal €100.000 per persoon per bank garandeert. Valt de bank om, dan worden haar spaarders voor maximaal dit bedrag gecompenseerd. Eventuele hypotheekschulden worden in dat geval verrekend met de spaartegoeden, wat overigens niet het geval is voor andere soorten leningen bij dezelfde bank. Heb je een gezamenlijke bankrekening, dan wordt er maximaal €200.000 uitgekeerd via het garantiefonds (€100.000 per persoon).

    Deze informatie is overal op het internet te lezen, maar het heel moeilijk om terug te vinden wie er precies garant staat en waar het geld vandaan komt waarmee spaarders gecompenseerd worden. Na enig zoekwerk vonden we een paper van De Nederlandsche Bank en het Ministerie van Financiën, dat meer inzicht geeft in de exacte werking van het depositogarantiestelsel.

    Depositogarantiestelsel

    Alle banken die onder het garantiestelsel vallen moeten ieder kwartaal verplicht een bijdrage leveren aan het depositogarantiefonds. In tien jaar tijd zetten de banken in totaal een bedrag opzij dat gelijk staat aan 1% van alle gedekte spaartegoeden. Daarnaast betalen banken ieder kwartaal een risico-afhankelijke bijdrage en – indien nodig – een extra bijdrage voor het geval de spaartegoeden van de bank tussentijds zijn toegenomen.

    euro-20-billDe eerste kwartaalbijdrage van de banken aan het fonds was in juli 2012, wat betekent dat het depositogarantiefonds pas in de zomer van 2022 op volle sterkte is. Tegen die tijd ligt er een bedrag is kas waarmee ongeveer één procent van alle gedekte spaartegoeden in geval van nood gecompenseerd kan worden. De Nederlandse banken storten per jaar ongeveer € 450 miljoen in het fonds. Naar verwachting dragen de banken uiteindelijk € 3,5 tot € 4 miljard bij. De precieze omvang van de bijdrage is afhankelijk van het totale spaartegoed bij de banken.

    Het geld in het depositogarantiefonds wordt beheerd door een stichting, die tevens bepaalt waar de reserves van het fonds in belegd moeten worden. De stichting werkt hiervoor samen met de Nederlandsche Bank. Volgens de paper wordt dit vermogen naar alle waarschijnlijk belegd in staatsobligaties. Het rendement dat daarmee wordt behaald blijft in het depositogarantiefonds.

    Wat gebeurt er als een bank omvalt?

    Valt een bank om, dan moeten alle spaarders gecompenseerd worden uit het garantiefonds. Indien dat bedrag groter dan wat het garantiefonds in kas heeft, dan moeten overige banken in één keer maximaal 5% van hun eigen vermogen neerleggen. Maar als de Nederlandsche Bank van mening is dat daarmee de financiële stabiliteit in gevaar komt zal die het maximum verlagen.

    uitbetaling-garantiefonds

    Uitbetaling van spaarders onder depositogarantiestelsel (Bron: DNB)

    Is dat bedrag dan nog steeds niet toereikend, dan zal het depositogarantiefonds het resterende bedrag lenen op de kapitaalmarkt en de rente over deze lening betalen uit de kwartaalbijdrage van banken. Dit wordt verder beschreven in de volgende passage uit de paper.

    Als het dgs geactiveerd wordt en het fonds daardoor uitgeput dreigt te raken, zal de DNB, zoals hiervoor beschreven, direct een ex post bijdrage van de banken verlangen. Indien banken door de ex post bijdrage de prudentiële grens van 5% van het eigen vermogen bereiken, zal er een tekort ontstaan. Aangezien DNB een tekort om monetaire redenen niet mag financieren zal de Stichting daarom de mogelijkheid hebben om in dat geval financiering aan te trekken.

    Conclusie

    Met de herziening en uitbreiding van het depositogarantiestelsel werd voorkomen dat spaarders massaal geld van de bank zouden halen. Mede dankzij deze maatregel en dankzij het besluit om de grens in de hele eurozone gelijk te trekken naar €100.000 kwam de rust op de financiële markten weer terug. In dat opzicht is het garantiestelsel zeer succesvol gebleken. Kijken we echter onder de motorkap van het Nederlandse depositogarantiestelsel, dan kunnen we niet anders concluderen dan dat het een boterzachte garantie is.

    Sinds 2012 zetten banken ieder kwartaal wat geld opzij voor het garantiefonds, maar de bedragen zijn volstrekt onvoldoende om bezorgde spaarders gerust te stellen. Komt één van de drie grote banken in Nederland in de problemen, dan is het garantiefonds nog niet eens een doekje voor het bloeden. Andere banken moeten dan te hulp schieten, maar die zullen er in een dergelijk scenario ook niet best voor staan. Waar het uiteindelijk op zal uitdraaien is dat het depositogarantiefonds geld moet lenen om spaarders van de omgevallen bank te compenseren. De inleg van banken in het garantiefonds is dan nodig om de rente op die lening te betalen.

    We kunnen concluderen dat het depositogarantiestelsel in Nederland niet veel meer is dan een schijnzekerheid voor spaarders. Het is alsof je een paar tientjes opzij zet om een mogelijke tegenvaller van duizenden euro’s op te vangen. In ieder ongunstig scenario zal de reserve van het depositogarantiestelsel volstrekt onvoldoende blijken en ben je als spaarder overgeleverd aan de centrale bank als ‘lender of last resort’. Spaarder, wees gewaarschuwd!

    Update: In het oorspronkelijke artikel werd een verkeerd bedrag genoemd voor de totale omvang van het depositogarantiefonds. In 2024 moet er €3,5 tot €4 miljard in het fonds zitten, dat is volgens de cijfers van het CBS iets meer dan 1% van alle spaartegoeden.

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.




  • Martin Armstrong verwacht ineenstorting socialisme

    Volgens trendwatcher Martin Armstrong stevent de Westerse wereld af op een nieuwe crisis die veel ingrijpender is dan alles wat we tot op heden gezien hebben. Hij verwacht een totale ineenstorting van het socialisme, omdat de staatsschulden op een gegeven moment onhoudbaar zullen worden.

    In de volgende video legt hij uit dat overheden alleen maar meer schulden maken en niet de intentie hebben om deze schulden ooit volledig terug te betalen. Daardoor gaat een steeds groter deel van de belastinginkomsten naar de financiering van de staatsschuld.

    Omdat de schulden steeds groter worden heeft de overheid steeds meer geld nodig om de tekorten te financieren. Daardoor wordt de belastingdruk steeds hoger en worden de uitkeringen steeds lager. Centrale banken proberen de levensduur van dit systeem te verlengen door de rente naar nul te verlagen, met als gevolg dat spaarders en pensioenfondsen geen rendement meer kunnen maken.

    Volgens Armstrong zal de overheid koste wat kost proberen haar ‘levensstijl’ in stand te houden. Daarom willen ze ook af van contant geld, zodat het voor de private markt bijna onmogelijk wordt gemaakt om belastingen te ontwijken. De overheid wil alle vermogens en geldstromen van burgers en bedrijven in kaart brengen, zodat ze weten waar ze geld kunnen halen als ze dat nodig hebben.

    Obligatiebubbel

    Armstrong legt uit dat de volgende crisis heel anders zal zijn dan die van de jaren dertig. Toen was er sprake van een crisis in de private markt, nu dreigt een crisis in de obligatiemarkt waarbij overheden hun verplichtingen niet na zullen komen. Deze crisis kan volgens hem alleen voorkomen worden als overheden stoppen met het maken van tekorten en het verhogen van belastingen.

    De overheid moet volgens Armstrong weer een kleinere rol gaan spelen in de economie, zodat er meer ruimte komt voor de private markt. Door belastingen te verhogen en mensen nog afhankelijker te maken van de overheid vergroot je volgens hem juist het probleem. Een heldere analyse van Armstrong, die een goede reputatie opbouwde met tal van juiste economische voorspellingen.

    Lees ook:

  • Grafiek: Duitse staatsobligaties leveren niets meer op

    De tijd dat je nog rendement kon maken op staatsobligaties lijkt voorlopig ten einde. De volgende grafiek laat zien hoeveel rente je krijgt over Duitse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar, na correctie voor de inflatie. Rond de eeuwwisseling kon je nog 5% rendement per jaar maken op dit schuldpapier, maar vandaag de dag staan de koersen zo hoog dat je effectieve rendement na inflatiecorrectie negatief is. Stop je nu een deel van je vermogen in dit soort staatsleningen, dan lever je op jaarbasis een procent aan koopkracht in.

    nominal-german-bond-yield

    Negatieve rente op Duitse staatsobligaties (Grafiek via @Schuldensuehner)

  • Kredietverlening stagneert voor het eerst sinds 2008

    De kredietverlening aan bedrijven en industrie in de Verenigde Staten lijkt opnieuw te stagneren, een ontwikkeling die in 2008 voor het laatst werd waargenomen. Een zorgwekkende ontwikkeling, want dat was het jaar waarin de grote financiële crisis uitbrak. Ook de crisis van begin deze eeuw werd voorafgegaan door een periode waarin de kredietverlening aan bedrijven stagneerde.

    Ondanks een zeer ruim aanbod van krediet zijn bedrijven steeds minder happig om investeringen te doen. Amerikaanse bedrijven maken zich blijkbaar toch zorgen over de toekomstige groei van de economie en besluiten om die reden even te wachten met het doen van nieuwe investeringen. Het is een logisch gevolg van de schuld gedreven economische groei, waar ook de Bank for International Settlements regelmatig voor gewaarschuwd heeft. Een ruimer aanbod van krediet lost het probleem van te weinig economische vraag immers niet op.

    Schuld gedreven economische groei

    Onderstaande grafieken van Bank of America Merrill Lynch laten een duidelijk patroon zien. In de ‘goede jaren’ neemt de kredietverlening toe, totdat een punt bereikt wordt waarop de markt verzadigd is en de kredietgroei stagneert. Vanaf dat moment duurt het niet lang meer voordat er een crisis uitbreekt en de overtollige slechte leningen uit het systeem zijn gewerkt. In deze fase verlagen centrale banken doorgaans de rente om de kredietverlening weer op gang te brengen.

    Kijken we wat dieper naar de cijfers, dan zien we dat er al sinds september vorig jaar sprake is van een stagnerende kredietgroei. Dat gebeurde voor het laatst in 2011 en daarvoor in 2001. Is dit de voorbode van een nieuwe crisis of blazen we nog wat meer lucht in de kredietbubbel?

    loan-growth-commercial-industrial-us-recentloan-growth-commercial-industrial-us

    Kredietverlening aan bedrijven en industrie in de VS stagneert (Bron: Bank of America Merrill Lynch, via Zero Hedge)

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Beleggers zien meer risico in Franse staatsobligaties

    De politieke onzekerheid in aanloop naar de verkiezingen in Frankrijk heeft ook zijn weerslag op de obligatiemarkt. Was de rente van een Franse staatsobligatie in augustus vorig jaar slechts 22 basispunten hoger dan een Duitse 10-jaars rente, sindsdien is de zogeheten ‘spread’ opgelopen tot 71 basispunten.

    Volgens de laatste peilingen na afloop van een groot tv-debat kwam de eurosceptische Marine Le Pen op een derde plaats, maar beleggers houden nog steeds rekening met de mogelijkheid dat ze de verkiezingen zal winnen.

    Frankrijk uit de euro?

    Marine Le Pen is zeer kritisch over de Europese Unie en de euro en heeft openlijk gezegd dat ze weer een eigen Franse munt wil invoeren. Dat laatste maakt beleggers nerveus, omdat een mogelijk vertrek van Frankrijk uit de euro grote gevolgen kan hebben voor de waarde van Frans schuldpapier. Marine Le Pen wil de staatsschuld in de eigen valuta aflossen, waardoor beleggers geconfronteerd worden met valutarisico.

    Door de politieke onzekerheid betaalt Frankrijk op dit moment een hogere prijs om obligaties door te rollen. We zijn benieuwd hoe deze premie zich zal ontwikkelen, naarmate de verkiezingen dichterbij komen. De eerste verkiezingsronde wordt op 23 april gehouden. Als geen kandidaat op dat moment de meerderheid van de stemmen weet te behalen zal een tweede ronde op 7 mei tussen de twee populairste kandidaten de doorslag geven.

    risk-spread-french-german-bond

    Risicopremie op Franse staatsobligaties stijgt in aanloop naar verkiezingen (Bron: Thomson Reuters, via @Schuldensuehner)

  • Creditcardschulden VS voor het eerst boven $1 biljoen

    De creditcardschulden van Amerikanen staat voor het eerst sinds 2008 weer boven de $1 biljoen, zo blijkt uit nieuwe cijfers die de Federal Reserve afgelopen vrijdag naar buiten bracht. Optimisme over de economie en een overvloedige beschikbaarheid van goedkoop krediet zorgt ervoor dat Amerikanen weer meer geld lenen.

    Volgens Matt Schulz van Creditcard.com zal Amerikaanse creditcardschuld zal later dit jaar zeer waarschijnlijk een nieuw record bereiken en van daaruit verder groeien. Hij verwacht dat de creditcardschulden nog veel verder zullen toenemen, maar waarschuwt tegelijkertijd dat dit ook risico’s met zich mee zal brengen. De wanbetalingen zijn nu nog laag, maar dat kan volgens hem veranderen als het schuldenniveau verder toeneemt en tegelijkertijd de rente stijgt. Tegenover Barron’s zegt hij het volgende.

    “De Amerikaanse creditcardschuld zal later dit jaar zeer waarschijnlijk een record bereiken en daarna verder stijgen. Voeg daar een paar verwachte renteverhogingen van de Federal Reserve voor de komende twee jaar aan toe en dan wordt het nog belangrijker om de focus te leggen op het aflossen van creditcardschulden.”

    Wanbetalingen

    Mensen die moeite hebben om hun creditcardschulden te betalen kunnen overwegen hun schuld over te zetten naar een andere aanbieder. Sommige aanbieders lokken nieuwe klanten, bijvoorbeeld door ze een rentevrije periode aan te bieden. Zo kan het probleem van te veel schuld nog iets verder naar de toekomst doorgeschoven worden.

    In februari bracht de Federal Reserve nieuwe cijfers naar buiten over het percentage wanbetalingen op schulden. Het meest berucht zijn de goedkope studieleningen die overheidsinstanties aanbieden. Van de $1,4 biljoen aan studieschuld in de Verenigde Staten heeft 11,2% een betalingsachterstand van meer dan 90 dagen. Voor creditcardschulden gaat het om 7,1%, terwijl de betalingsachterstanden voor autoleningen en hypotheken op respectievelijk 3,8% en 1,6% liggen.

    totale-private-schulden-vs

    Totale private schulden in de VS stijgen weer (Bron: New York Fed)

    wanbetalingen-schulden-vs

    Betalingsachterstanden voor verschillende soorten leningen in de VS (Bron: New York Fed)

  • Geldhoeveelheid in Venezuela 200% gestegen

    De hoeveelheid geld in omloop in Venezuela is in een jaar tijd verdrievoudigd, zo blijkt uit nieuwe cijfers die de centrale bank afgelopen vrijdag bekendmaakte. Eind maart was er 13,3 biljoen bolivar in omloop, drie keer zoveel als een jaar eerder. Ter vergelijking, in de Verenigde Staten groeide de geldhoeveelheid volgens dezelfde definitie de afgelopen twaalf maanden met 6,4%.

    De groei van de geldhoeveelheid maakt de bevolking van Venezuela steeds armer. Er worden steeds meer bankbiljetten bijgedrukt om het tekort op de begroting en de handelsbalans te dekken, waardoor het geld in hoog tempo aan waarde verliest. Door de hyperinflatie wordt het steeds moeilijker om winkels te bevoorraden, met als gevolg lege winkelschappen en een tekort aan eten.

    Tekorten

    Door een tekort aan brandstof worden tankstations niet meer bevoorraad, terwijl bakkers gearresteerd worden omdat zij niet genoeg brood zouden bakken. De regering van Maduro geeft zoals verwacht valutaspeculanten en winkeliers de schuld van alle problemen. Het zijn bizarre toestanden voor een land dat rijk is aan olie en andere grondstoffen en dat met goed bestuur zeer welvarend had kunnen zijn.

    Door hyperinflatie hebben spaarders al hun koopkracht verloren, tenzij ze dat op tijd hadden omgezet naar harde valuta zoals euro’s en dollars. Ook spaarders die een deel van hun vermogen in goud of zilver bewaren hebben hun vermogen kunnen beschermen tegen de hyperinflatie. Volgens de laatste schattingen van het IMF loopt de inflatie dit jaar op naar 1.640%.

  • Klaas Knot: “ECB kan stimulering snel afbouwen”

    Klaas Knot: “ECB kan stimulering snel afbouwen”

    Volgens Klaas Knot kan de ECB binnen twaalf maanden haar stimuleringsprogramma afbouwen en de rente weer verhogen. Volgens de president van de Nederlandsche Bank zien de economische vooruitzichten van de Eurozone er weer beter uit en is het gevaar van deflatie duidelijk geweken.

    Door de verbeterde economische vooruitzichten is de noodzaak verdwenen om vast te houden aan onconventionele maatregelen als het opkoopprogramma en de negatieve rente, zo verklaarde Klaas Knot tijdens de presentatie van het jaarverslag van de centrale bank. “Het is voor mij overduidelijk dat de volgende beslissing over het opkoopprogramma moet zijn om deze af te bouwen om stop te zetten.”

    Klaas Knot heeft zich van begin af aan zeer kritisch uitgelaten over het monetaire beleid van de ECB, in het bijzonder het opkopen van staatsobligaties. Daarmee zoekt de centrale bank de grenzen van het mandaat op en ontstaat het gevaar dat overheden van de lidstaten onvoldoende inspanning leveren om hervormingen en bezuinigingen door te voeren.

    Stimuleringsprogramma

    Met ingang van april is het opkoopprogramma verlaagd van €80 naar €60 miljard per maand, zoals in december werd aangekondigd. Maar Knot sluit niet uit dat het stimuleringsprogramma sneller wordt afgebouwd. “Als we op een bepaald moment het gevoel krijgen dat het monetaire beleid achterloopt, dan kunnen we tegelijkertijd taperen en de rente verhogen.”

    Als lid van het rentecomité van de ECB zal Klaas Knot zijn pleidooi houden voor een snellere afbouw van het stimuleringsprogramma. Dat zou in een tempo van €10 miljard per maand afgebouwd kunnen worden, vergelijkbaar met de aanpak van de Federal Reserve.



  • Triodos verlaagt spaarrente naar nul procent

    Triodos Bank is de eerste bank in Nederland die de spaarrente naar nul procent heeft verlaagd. Dat betekent dat je vanaf nu als spaarder bij deze bank geen extraatje meer hoeft te verwachten aan het einde van het jaar.

    Triodos, dat zich profileert als duurzaam alternatief voor de grote banken, is daarmee niet de beste keuze voor spaarders die ook graag rendement willen maken. Sterker nog, door de oplopende inflatie en de vermogensrendementsheffing lever je als spaarder ieder jaar wat koopkracht in. Je moet er dus wat over hebben om bij een ‘duurzame’ bank te mogen bankieren.

    Over de hele linie hebben banken de afgelopen jaren de spaarrente verlaagd, met als resultaat dat je vandaag de dag niet veel meer dan 0,5% rente hoeft te verwachten op een spaarrekening waar je geld vrij opneembaar is. Wil je je geld bij één van de drie grote banken parkeren, dan moet je vandaag de dag genoegen nemen met ongeveer een kwart procent rente.

    Lage rente maakt alternatieven aantrekkelijk

    Nu de rente richting nul procent gaat zoeken banken naar andere manieren om geld te verdienen. Uit onderzoek van de Consumentenbond is gebleken dat verschillende banken de kosten van hun betaalrekeningen verhogen. Ook brengen ze soms geld in rekening voor aanvullende diensten die voorheen gratis waren.

    Zo lang de rente blijft dalen is ook een negatieve spaarrente niet uitgesloten. Bij sommige Zwitserse banken en Duitse spaarbanken moet je boven een bepaalde grens al geld betalen over je spaargeld. Geld sparen kost dan geld!

    Door de extreem lage spaarrente en de dreiging van negatieve rente worden alternatieven voor een spaarrekening steeds aantrekkelijker. Denk bijvoorbeeld aan aandelen of in vastgoed, maar ook aan beleggen in goud. Het edelmetaal is een interessante optie, omdat het een vorm van vermogen is die je buiten het financiële systeem kunt bewaren. Van alle tastbare bezittingen die je kunt sparen als alternatief voor spaargeld zijn edelmetalen extra interessant, omdat deze zeer liquide en dus makkelijk te verhandelen zijn.

    Lees ook:

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.