Categorie: Valutacrisis

Infographic: Evolutie van de dollar

VisualCapitalist heeft de geschiedenis van de Amerikaanse dollar in een infographic verwerkt. In één oogopslag zien we de evolutie van de munten en biljetten van eind 18e eeuw tot en met de 21 eeuw. Wist je bijvoorbeeld dat er in 1863 ook bankbiljetten in omloop gebracht werden met een nominale waarde van 5, 10, 25 en 50 cent? En dat er meer dan vijftig jaar een munt geslagen werd met een waarde van een halve cent? Ook interessant: tijdens de Tweede Wereldoorlog was er zoveel koper nodig voor de oorlogsindustrie dat men besloot de centen niet meer van koper, maar van zink en staal te maken.

Infographic: De evolutie van de Amerikaanse dollar (klik voor een grotere versie)

25 juni 2014
China en Verenigd Koninkrijk zetten dollar buitenspel

China en het Verenigd Koninkrijk zetten de Amerikaanse dollar buitenspel in onderlinge handel, zo lezen we op Yahoo News. Met ingang van 19 juni wordt handel tussen deze twee landen namelijk afgerekend in Chinese yuan renminbi of in Britse ponden. Hiermee zet China niet alleen een nieuwe stap in de internationalisering van de yuan, ook deelt ze een tik uit aan de Verenigde Staten. Als minder landen dollars gebruiken voor de handel daalt de vraag naar de munt en wordt het voor landen wereldwijd minder zinvol om de Amerikaanse valuta aan te houden als reserve.

Yuan als handelsmunt
China handelt al in andere valuta met een aantal handelspartners. Zo worden er naast dollars de laatste jaren ook steeds meer transacties gedaan in Russische roebels, Japanse yen, Canadese, Australische en Nieuw-Zeelandse dollars en in Maleisische ringgit. "Deze stap promoot de handel tussen beide landen en de onderlinge investeringen. Tevens faciliteert deze stap het gebruik van renminbi en ponden in onderlinge handelstransacties en investeringen", zo schrijft het China Foreign Exchange Trade System (CFETS) in een verklaring die vorige week naar buiten werd gebracht. De People's Bank of China spreekt van een "belangrijke stap voor China en Groot-Brittannië". De aankondiging werd gedaan tijdens een bezoek van de Chinese premier Li Keqiang aan de Britse hoofdstad. Tijdens dat staatsbezoek werd er tevens voor meer dan £14 miljard aan handelsovereenkomsten ondertekend. Volgens George Osborne, Minister van Financiële en Economische zaken van Groot-Brittannië, is de opkomst van de Chinese munt als wereldhandelsmunt en van de grootste veranderingen in het wereldwijde financiële systeem van de komende jaren. "Ik wil dat het financiële centrum van Londen deze verandering faciliteert en daar centraal in staat", zo voegde hij eraan toe.

China en Verenigd Koninkrijk zetten dollar buitenspel (Afbeelding van AFP, door Sang Tan)

China tekent valutaswaps
China promoot het gebruik van de yuan in internationale handel. Hoewel het marktaandeel van de yuan nog klein is in vergelijking met de Amerikaanse dollar maakt de Chinese valuta een snelle opmars. Eind vorig jaar nam de munt al de tweede positie over van de euro als meest gebruikte handelsmunt en de laatste jaren worden er aan de lopende band valutaswaps ondertekend, onder andere met de Bank of England en met de ECB. Op het Europese vasteland is Frankfurt aangewezen als het knooppunt voor handel met de Chinese yuan. In die stad is niet alleen de ECB gevestigd, ook zijn daar tal van Chinese banken actief.

24 juni 2014
Gazprom stapt over van dollar naar de euro

Gazprom heeft met haar klanten afspraken gemaakt om gas in euro’s in plaats van dollars af te rekenen, zo meldt Itar-Tass. Volgens Alexander Dyukov, topman van het bedrijf, hebben negen op de tien klanten met het voorstel van Gazprom ingestemd.

“Aanvullende overeenkomsten van Gazprom die het mogelijk maken met euro’s in plaats van dollars te betalen worden nu ondertekend. Met Wit-Rusland is een overeenkomst bereikt om gas af te rekenen in roebels”, aldus Dyukov.

Eerder schreven we op Marketupdate al dat de klanten van Gazprom in Azië bereid zijn te betalen met de euro in plaats van met dollars. Met een aantal klanten heeft Gazprom de afspraak gemaakt om de aardgas af te rekenen in Chinese yuan, zo schrijft Itar-Tass.

Van dollar naar euro en yuan

“Het zogenoemde plan B is al gedeeltelijk uitgewerkt. Met sommige handelspartners is al overeenstemming bereikt over omschakeling van dollarcontracten naar euro’s en yuan. We overwegen nog de mogelijkheid om contracten om te zetten naar Russische roebels”, zo verklaarde de topman van Gazprom tijdens het International Economic Forum in Sint Petersburg.

Gazprom wil gas afrekenen met de euro en de yuan

8 juni 2014
ECB lanceert TLTRO, wat is het?
De ECB verlaagde gisteren niet alleen de rente naar een ongekend laag niveau, ook kondigde ze een nieuw stimuleringsprogramma genaamd Targeted Long Term Refinancing Operation (TLTRO) aan. Dit nieuwe stimuleringsprogramma is in feite een light versie van de twee LTRO rondes die eind 2011 en begin 2012 gelanceerd werden door de Europese Centrale Bank. Voordat we dieper ingaan op het nieuwe TLTRO programma blikken we eerst even terug op de eerste LTRO stimuleringsronde…

Waarvoor diende LTRO?
Destijds kregen banken via LTRO voor een periode van drie jaar beschikking over extra liquiditeit van de centrale bank. In ruil voor die liquiditeit moesten banken onderpand inbrengen bij de ECB, zoals staatsobligaties van verschillende Europese landen. De ECB stelde commerciële banken op deze manier in staat 'slechte' obligaties van de balans te halen, in ruil voor nieuwe reserves. Het doel van LTRO was het garanderen van liquiditeit binnen het banksysteem. Dat was nodig vanwege toenemend wantrouwen tussen banken in die tijd, waardoor banken onderling én aan particulieren minder bereid waren geld uit te lenen. Het was op het hoogtepunt van de Europese schuldencrisis, toen de ECB besloot de LTRO bazooka van de plank te halen. In twee stimuleringsrondes (december 2011 en februari 2012) werd er in totaal meer dan €1.000 miljard (!) aan liquiditeit verstrekt aan banken. Het LTRO programma was omstreden, omdat het volgens critici een indirecte vorm van overheidssteun was. Sommigen vreesden dat het op de balans plaatsen van staatsobligaties van 'zwakke' Eurolanden de rente zou drukken, waardoor overheden van zwakke Eurolanden weer goedkoper zouden kunnen lenen. Na de eerste ronde van LTRO daalde inderdaad de rente op staatsobligaties van de perifere Eurolanden, maar na de tweede ronde van februari 2012 was het effect alweer uitgewerkt.
Is LTRO hetzelfde als QE?
Nee. Het stimuleringsprogramma van de ECB heeft een vastgestelde looptijd, waarbinnen alle stimulering ook weer afgewikkeld dient te worden. Binnen het QE programma is er geen mechanisme ingebouwd om de overtollige reserves uit het banksysteem te zuigen. Nu is de Federal Reserve wel begonnen met de afbouw van haar opkoopprogramma, maar dat is nog niet hetzelfde als het terugdraaien van de stimulering. Ook het nieuwe TLTRO programma kent een bepaalde looptijd waarbinnen banken de leningen moeten aflossen. De volgende grafiek laat zien wat het effect van LTRO en van QE is op de overtollige reserves in respectievelijk het Europese en Amerikaanse banksysteem.

Reserves bij banken in de Eurozone en in de VS (Bron: Soberlook)

In 2013 begon de afwikkeling van de LTRO leningen (Bron: Soberlook)

Maar wat is nou TLTRO?
Het TLTRO programma dat de ECB gisteren aankondigde moet banken aansporen meer kredieten te verstrekken aan zowel bedrijven als huishoudens. De omvang van dit nieuwe stimuleringsprogramma is naar schatting €400 miljard, minder dan de helft van het LTRO programma. Banken kunnen zich in twee rondes inschrijven voor de goedkope leningen, de eerste in september en de tweede in december. De leningen hebben gedurende de looptijd een vaste rente, namelijk het actuele rentetarief van de ECB plus een spread van 10 basispunten. Daarmee verschilt Targeted LTRO van het originele LTRO programma, waarbij de rente volledig gebaseerd was op het rentetarief van de ECB. Tussentijds worden de banken diverse malen in de gelegenheid gesteld de leningen van de ECB af te lossen. Het stimuleringsprogramma heeft een looptijd van vier jaar, wat betekent dat alle leningen die in september afgesloten worden in september 2018 afgelost moeten worden. Onder Targeted LTRO kunnen Europese banken tot 7% van hun uitstaande kredietportefeuille binnen de Eurozone tegen een aantrekkelijke rente lenen bij de ECB. Deze kredieten mogen uitsluitend verstrekt worden aan de private sector. Hypotheekleningen zijn niet toegestaan, omdat dergelijke niet-productieve leningen alleen een onwenselijk prijsopdrijvend effect hebben op de huizenmarkt. Ook mogen banken de middelen van TLTRO niet gebruiken om staatsobligaties te kopen. Dat zou een vorm van overheidsfinanciering zijn en dat mag de ECB niet doen. Met Targeted LTRO kunnen banken zich dus inschrijven voor leningen met een vaste lage rente, een aantrekkelijk aanbod voor banken die verwachten dat de ECB de rente binnen nu en vier jaar weer zal verhogen. Die goedkope leningen moeten de economie een stimulans geven en de deflatoire druk in de Eurozone verlichten. De negatieve rente van -0,1% op overtollige reserves bij de centrale bank moet commerciële banken aansporen reserves onderling uit te lenen en de reserves bij de centrale bank tot een minimum te beperken. Bronnen: ECB en Berenberg Lees ook:
- Live: ECB verlaagt de rente naar 0,15%
- Wat betekent de renteverlaging van de ECB?
6 juni 2014
Marketupdate lezers willen terug naar de gulden?

We moeten eerlijk zeggen dat we enigszins verbaasd waren over de uitslag van de poll van afgelopen week. Twee derde van de Marketupdate lezers gaf namelijk aan terug te willen naar de gulden. Slechts 26% liet weten de euro te willen houden, terwijl 6% nog geen oordeel kon vormen ten aanzien van deze peiling. Slechts 101 mensen namen de moeite om een keuze te maken. Ondanks dat lage aantal spreken de resultaten voor zich. Hoewel Marketupdate probeert de voordelen van de euro goed over het voetlicht te brengen heerst er bij de lezers een overwegend negatief beeld over de euro. Althans, negatiever dan het beeld dat men nog heeft van de gulden…

Kieskompas hield eerder een soortgelijke enquête, waaruit bleek dat driekwart van de respondenten de euro wenst te houden.

4 juni 2014
Frankfurt als knooppunt voor handel in Chinese yuan

Als het aan de Duitse Bundesbank en de Chinese People’s Bank of China ligt wordt Frankfurt een nieuw Europees knooppunt voor financiële transacties in de Chinese yuan. Daarvoor ondertekenden de twee centrale banken onlangs in Berlijn een overeenkomst. Eerder dit jaar ondertekende de Bank of England al een soortgelijke overeenkomst met de Chinese centrale bank, maar nu is ook het Europese vasteland aan de beurt. Naast Frankfurt waren ook Parijs en Luxemburg in de race om als eerste euroland een overeenkomst te tekenen met China. Toch waren het uiteindelijk weer de Duitsers die er met de winst vandoor gingen.

“Frankfurt is één van de voornaamste financiële centra van Europa en is de thuisbasis van twee centrale banken (ECB en Bundesbank), waardoor het een zeer geschikte locatie is”, zo verklaarde Joachim Nagel van de Bundesbank tegenover Bloomberg. “Transacties in renminbi zullen de nauwe economische en financiële banden tussen Duitsland en China verder versterken”, zo voegde hij eraan toe.

China stelt haar eigen financiële markt steeds meer open voor het buitenland. Vorig jaar ondertekenden de ECB en de People’s Bank of China nog een valutaswap van 45 miljard euro en 350 miljard yuan, met als doel de handel tussen Europa en China te stroomlijnen. Met een valutaswap kunnen bedrijven makkelijker aan vreemde valuta komen en daarmee kunnen ze de kosten verlagen.

Chinese banken

Er zijn reeds vijf Chinese banken die een filiaal hebben in het Duitse financiële centrum, namelijk de Industrial & Commercial Bank of China, de Bank of China, de Bank of Communications, de Agricultural Bank of China en de China Construction Bank. Door Frankfurt op de kaart te zetten als knooppunt voor handel in Chinese yuan wordt het voor Duitse bedrijven makkelijker goederen te exporteren naar China, zo stelt Wolfgang Kirsch van DZ Bank AG. Volgens Kirsch wordt het voor institutionele beleggers ook makkelijker financiële transacties in yuan renminbi uit te voeren.

Handel in Chinese yuan

Duitsland heeft een hoogwaardige maakindustrie en de producten die daaruit voorkomen zijn ook erg populair bij de Chinese consument. Vorig jaar was China nog de derde grootste handelspartner van China met een handelsomzet van €140 miljard. Wereldwijd staat China op de vijfde plaats in de ranglijst van grootste afnemers van Duitse goederen. Omgekeerd export China op één land na de meeste goederen naar Duitsland.

Duitse bedrijven als Siemens en Volkswagen zijn zeer te spreken over de deal tussen de centrale banken van Duitsland en China, omdat ze de yuan daarmee kunnen omarmen als derde munt voor internationaal handelsverkeer (naast de euro en de dollar). Volgens Siemens is het potentieel van deze deal zeer groot. “De introductie van de yuan renminbi als officiële handelsmunt voor bedrijven zal de komende jaren een grote impact hebben op de bedrijfsactiviteiten van Siemens”, zo verklaarde Stefan Harfich van de afdeling financiële dienstverlening van Siemens.

Daimler AG, de fabrikant van Mercedes die vorig jaar 235.644 auto’s verkocht in China, schreef in maart nog 500 miljoen yuan aan 1-jaars obligaties uit in China. Dat was de eerste keer dat een Europees bedrijf op deze manier geld ophaalde bij Chinese investeerders.

Frankfurt is belangrijk financieel centrum in Europa (Afbeelding via Bloomberg)

28 mei 2014
Poll: Wilt u terug naar de gulden?

Lage economische groei, een hoge werkloosheid in de periferie van de Eurozone en een fixatie op maximaal 3% begrotingstekort. Het hoort allemaal bij het aanpassingsproces dat de Europese munt van de burger en de politiek verlangt. Moeten we dat eigenlijk wel willen? Of zijn we beter af als we terugkeren naar een soevereine munt die we zelf kunnen beheren?

Volgens een peiling van Kieskompas wil driekwart van de Nederlanders de euro houden. Wat is uw mening: Terug naar de gulden of toch bij de euro blijven?

[polldaddy poll=8076777]

Moeten we terug naar de gulden? (Afbeelding via Xandernieuws)

27 mei 2014
Weidmann: “ECB kan Europese problemen niet oplossen”

Volgens Jens Weidmann, president van de Bundesbank, is het niet de taak van de ECB om de problemen van Europa op te lossen. Dat zei hij afgelopen week in een interview met de Suddeutsche Zeitung. Volgens Weidmann is er door de financiële crisis van beide kanten controverse ontstaan over het beleid van de Europese Centrale Bank. Sommigen beschouwen de bank als een vangnet voor banken en overheden die in de problemen komen en willen dat de ECB daar nog verder in gaat dan ze nu doet. Anderen zijn van mening dat de ECB al veel te ver is gegaan in het ondersteunen van banken en overheden.

Weidmann stelt dat de ECB duidelijk moet communiceren dat ze niet de problemen van Europa op zich kan nemen. “Het mandaat van prijsstabiliteit mag niet ondergeschikt worden gemaakt aan andere doelen, zoals het garanderen van de solvabiliteit van overheden”. Daarmee reageert hij op de toenemende populariteit van politieke partijen en politici die de spreekwoordelijke geldpers aan willen zetten. “Centrale banken in de eurozone mogen overheden niet financieren en moeten hun mandaat strikt volgen om hun onafhankelijkheid te kunnen bewaren”, zo voegt hij toe.

Over de relatief sterke euro:

De relatief hoge waardering van de euro ten opzichte van de dollar baart de president van de Bundesbank geen zorgen. “We hebben vaker op deze wisselkoers gestaan. Als je de euro vergelijkt met een mandje van valuta zie je dat de euro op dit moment maar een klein beetje boven het handelsgewogen gemiddelde ligt ten opzichte van het moment dat de muntunie werd opgericht. Er bestaat geen twijfel over dat een ruim monetair beleid een lagere wisselkoers met zich meebrengt. Echter ben ik geen voorstander van een actief wisselkoersbeleid dat als doel heeft de euro te verzwakken.”

De gedachte dat een zwakke euro een blijvende verbetering kan geven aan het concurrentievermogen van de Eurozone is onjuist. We hebben dat gezien wat devaluaties in het tijdperk voor de komst van de muntunie ons hebben opgeleverd. Op de korte termijn hielp devalueren voor landen als Italië, maar over de langere termijn ondermijnde dit de bereidheid van beleidsmakers en bedrijven om te veranderen. Dat ging op termijn weer ten koste van het concurrentievermogen. De enige manier om concurrerend te blijven is door innovatief te ondernemen en door productief personeel te hebben. De relatief sterke euro is volgens Weidmann te verklaren door de toenemend vertrouwen in de Eurozone onder de institutionele beleggers. "Daardoor stroomt er kapitaal binnen, voornamelijk richting de perifere landen. Dat heeft de euro sterk gemaakt. Maar het heeft ook een positief effect op deze landen, want de instroom van kapitaal heeft de rente op de kapitaalmarkt naar een all-time low gebracht. Op de lange termijn is dat meer bepalend voor de economie van deze landen dan de wisselkoers."

26 mei 2014
Rusland wil dollar uitsluiten van energiehandel
Het Russische ministerie van Financiën staat klaar om de roebel – ten kosten van de Amerikaanse dollar – een meer prominente rol te geven in de export van olie en gas. Dat schrijft de Voice of Russia. De Russische bankensector zou zich daar al op voorbereiden. Op 24 april organiseerde de Russische regering al een speciale meeting, waarin het overbodig maken van de Amerikaanse dollar in de handel met het buitenland centraal stond. Experts uit de energiesector, bankiers en verschillende overheidsinstanties werden bijeengeroepen en een aantal maatregelen werden toen al voorgesteld als antwoord op de Amerikaanse sancties tegen Rusland.

De-dollarisatie
Deze 'de-dollarisatie' meeting werd geleid door Igor Shuvalov, de vice-premier van de Russische Federatie. Aansluitend was er een tweede meeting onder leiding van de plaatsvervangend minister van Financiën Alexey Moiseev, die later tegenover de pers verklaarde dat er in de toekomst meer contracten in roebels afgerekend worden. Bankiers en de experts uit de energiesector voorzagen geen problemen als gevolg van deze koerswijziging. Moiseev zei nog meer interessante dingen tegenover de Russische pers. Zo sprak hij over een "currency switch executive order", wat inhoudt dat de regering op ieder moment bedrijven kan dwingen een bepaald percentage van bepaalde goederen in roebels af te rekenen. Op de vraag of dat ook 100% kan zijn antwoordde hij: "Dat is een extreme optie en ik kan op dit moment moeilijk zeggen hoe de regering deze bevoegdheden zal gebruiken". Het succes van de overstap naar roebels is natuurlijk ook afhankelijk van de handelspartners van Rusland. Het is de vraag of die ook bereid zijn de dollar op een zijspoor te zetten. The Voice of Russia schrijft dat onder andere China en Iran bereid zijn in andere valuta dan de Amerikaanse dollars te handelen. Lees ook:
Rusland wil dollar overbodig maken in energiehandel
14 mei 2014
China: “Valutareserve is een grote last”

China is steeds minder te spreken over haar enorme berg valutareserves, omdat die op lange termijn de inflatie kunnen aanwakkeren. Dat zei de Chinese premier Li Keqiang afgelopen zondag tegenover de pers. Ook zei hij dat China haar exportoverschot wil terugbrengen. “Eerlijk gezegd is de buitenlandse valutareserve een zware last voor ons geworden, omdat die reserves zich vertalen in [een groei van de] Chinese geldhoeveelheid, wat weer inflatie kan veroorzaken”, zo verklaarde Keqiang tegenover de pers tijdens zijn staatsbezoek aan Kenia.

Valutareserve
China heeft met $3,95 biljoen de grootste valutareserve ter wereld, het product van een jarenlang overschot op de handelsbalans. In het eerste kwartaal van dit jaar groeide de totale valutareserve met $130 miljard. Vorig jaar gaf de Chinese centrale bank al aan dat ze niet van plan was de valutareserve verder uit te breiden.
Interveniëren
Door minder te interveniëren in de valutamarkt kan de centrale bank de groei van de buitenlandse valutareserve afremmen. Normaal gesproken worden de reserves op de balans van de centrale bank geplaatst als onderpand voor de creatie van yuan, een proces waarmee de geldhoeveelheid in de lokale munt stijgt. Dit geeft een exportvoordeel, omdat de eigen munt zo relatief goedkoop blijft ten opzichte van andere valuta. Nadelig is de geldgroei in eigen land, omdat die een hoge inflatie tot gevolg heeft. Door minder te interveniëren in de valutamarkt kan de yuan appreciëren ten opzichte van andere valuta. Daardoor wordt het voor de rest van de wereld minder aantrekkelijk om goederen te importeren uit China, met als resultaat dat het overschot op de Chinese handelsbalans kleiner wordt.
Handelsoverschot verkleinen
China zal stappen zetten om haar handelsoverschot met de rest van de wereld te verkleinen. Yi Gang, de vice-gouverneur van de People's Bank of China, maakte vorig jaar al bekend dat het aanhouden van reserves op een gegeven moment meer kost dan het oplevert.

12 mei 2014
Tekort aan dollars in Venezuela raakt voedselproductie

In Venezuela heeft een producent van pasta de voedselproductie afgelopen zondag stilgelegd, omdat het bedrijf geen dollars kreeg om de import van tarwe te financieren. De dollars worden in Venezuela via het nieuwe SICAD II systeem toegewezen, maar de buitenlandse valuta kwam niet op tijd binnen om nieuwe inkopen te doen. Het bedrijf importeert de tarwe uit het buitenland en kan deze alleen met Amerikaanse dollars betalen. Zo lang er geen dollars binnen komen kan de fabriek geen tarwe inkopen en heeft het personeel geen werk.

De regering wisselt dollars tegen een kunstmatige lage koers aan bedrijven die de meest essentiële producten maken, zoals voedsel en medicijnen. Omdat de wisselkoers op de zwarte markt veel hoger ligt maakt de regering verlies op het aanbieden van dollars. Toch doet ze dit om te voorkomen dat de prijzen van voedsel en medicijnen stijgen.

Valutacrisis in Venezuela
Door een combinatie van hoge inflatie en prijscontroles raken alle winkelschappen in Venezuela leeg. De maximumprijzen die winkeliers van de regering mogen vragen ligt zo laag dat het geen zin heeft om voorraden aan te vullen. Door de waardedaling van de Venezolaanse bolivar stijgen de kosten van importgoederen, omdat die in dollars afgerekend moeten worden. Op de zwarte markt is de wisselkoers op het moment van schrijven 69 bolivar per Amerikaanse dollar. De volgende grafiek laat zien hoe de bolivar sinds juni 2010 is weggezakt ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

De Venezolaanse bolivar is in vier jaar bijna 90% in waarde gedaald tegenover de dollar

30 april 2014