Categorie: Goud en Zilvermarkt

History Channel maakte en aparte video over goudmijnen en over zilvermijnen. Beide duren drie kwartier en zijn hieronder te bekijken.

De Vietnamese centrale bank grijpt naar haar eigen goudreserve om het prijsverschil tussen Vietnamees goud en de wereldmarktprijs van goud te neutraliseren. Het is niet duidelijk hoeveel goud de Vietnamese bank uit haar eigen reserves zal halen. Volgens verschillende analisten is de maatregel onnodig en brengt het de reserves van de centrale bank in gevaar.

Premie van bijna 10%

De goudprijs in Vietnam is 3,2 miljoen Vietnamese dong hoger dan de wereldmarktprijs. Omgerekend is dat een verschil van €117,75 per troy ounce, een premie van bijna 10%. Door een 'grote hoeveelheid' goud op de markt te brengen moeten vraag en aanbod weer in evenwicht komen, zo redeneert de centrale bank.

Sommige analisten zeiden dat het beter is als de waarde van de dong beter bewaakt wordt en als het gebruik van goud als betaalmiddel wordt geëlimineerd. Mensen zullen het goud dan alleen nog maar gebruiken voor juwelen, zo schrijft Bullion Street. De vraag naar goud zal dan minder groot zijn, waardoor het niet meer nodig zal zijn om de prijs te stabiliseren.

'Smokkel bestrijden'

De centrale bank hoopt door het aanbieden van goud ook de smokkel van goud tegen te gaan. Hoe hoger de premie is voor goud in Vietnam ten opzichte van de omliggende landen, hoe groter de beloning is voor smokkelaars. India ziet een toenemende hoeveelheid goud het land in gesmokkeld worden, omdat India via de officiele importkanalen inmiddels een heffing van 6% toepast op de goudprijs. Zo komt er steeds meer goud binnen via Nepal, waar men juist behoefte heeft aan Indiase roepies.

Monopolie

Het grote prijsverschil tussen goud op de Vietnamese markt en in de rest van de wereld kan verklaard worden door slecht management van de Vietnamese goudmarkt en de monopolie in goudproductie en goudhandel van het genationaliseerde Saigon Jewelry Co (SJC). De goudsmelterij SJC kreeg afgelopen mand de opdracht om te stoppen met het produceren van SJC-goudbaren. Die mogen nu alleen geproduceerd worden als de centrale bank daar opdracht toe geeft. De centrale bank baseert de productie van goudbaren bij SJC op schatting van de vraag vanuit de markt en op basis van het monetaire beleid.

Goudbaren van de Saigon Jewelry Co. (Bron: 

De relatief zwakke vraag naar zilver voor industriële toepassingen legt meer druk op beleggers om het gat te vullen, zo merkt de Britse zakenbank op. De export van zilver liep ook iets terug, maar bleef boven het dieptepunt van de maand december, waardoor China is nog steeds een netto importeur is van het grijze edelmetaal.

“Naar onze mening ziet de industriële vraag naar zilver er over de middellange termijn fragiel uit, waardoor er een zwaardere last komt te liggen op beleggers die het gat moeten vullen”, aldus Barclays. De laatste handelsdata van de Chinese economie schetst een mild positief beeld over de vraag naar edelmetalen voor industriële toepassingen, terwijl de meest aangehaalde economische data juist wijst op een zwakkere economische activiteit in februari door het Chinese nieuwjaar.

De import van palladium steeg in januari naar het hoogste niveau in zes maanden tijd, maar zakte in februari met 4% naar 44,5 duizend troy ounce. Ook de vraag naar het duurdere platina, een metaal dat vooamelijk in de auto-industrie gebruikt wordt, zakte in de maand februari wat weg. Vergeleken met de eerste twee maanden van vorig jaar is de vraag naar platina dit jaar bijna een derde lager uitgevallen.

Commodity Online schrijft dat de vraag naar platina in China nog steeds behoorlijk prijselastisch is, wat wil zeggen dat de vraag sterk meebeweegt met de prijsontwikkeling. De recente prijsdaling van dit edelmetaal kan de vraag nu weer een impuls geven. Door de sterke stijging van de prijs van platina in januari en begin februari zakte de vraag naar contracten voor levering van het metaal en daarmee ook het verhandelde volume.

Grondstoffen

Edelmetalen als platina en palladium worden vrijwel uitsluitend gekocht vanwege de industriële toepassingen. Beide metalen worden gebruikt in de auto-industrie, maar vinden ook hun weg naar andere toepassingen. Eerder dit jaar plaatste Marketupdate een infographic met meer details over de markten voor de edelmetalen platina en palladium. Zilver is in feite ook een industrieel edelmetaal geworden, omdat het geen rol meer speelt in het monetaire systeem en omdat het jaarlijkse aanbod inmiddels voor de helft gebruikt wordt voor tal van industriële toepassingen.

Beleggers kopen zilver omdat er maar een beperkt aanbod van is en omdat het edelmetaal ooit de functie van muntgeld vervuld heeft. Zo lang ze meer willen kopen dan er beschikbaar is, dan stijgt de zilverprijs. Zijn er onvoldoende kopers voor te vinden, dan zakt de zilverprijs weer. Als de industriële vraag naar zilver daalt – en ook als de mijnproductie stijgt – moeten beleggers gezamenlijk dus meer zilver van de markt halen om de prijs op peil te houden. Eerder gaf ik op Marketupdate een samenvatting van een kritische analyse van 'MomentsinTrading'.

China importeerde in februari 11,6% minder zilver dan een jaar geleden

Arizona is niet de eerste Amerikaanse staat waar de terugkeer van goud en zilver als geld ter discussie staat. Utah was er het eerste mee, want daar werd soortgelijke wetgeving al in 2011 ingevoerd. Beleidsmakers in onder meer Minnesota, North Carolina, Idaho, South Carolina en Colorado bogen zich sindsdien ook al over dergelijke wetsvoorstellen.

In Arizona werd het plan daadwerkelijk aangenomen, want in het door Republikeinen geleide senaat werd de wetgeving in februari aangenomen met 17 stemmen voor en 11 tegen. Afgelopen maandag werd de wetgeving door het 'House Committee' aangenomen met 4 tegen 2 stemmen. Het plan om goud en zilver terug te brengen in het betalingsverkeer kan in 2014 realiteit zijn in de staat Arizona, al mogen bedrijven het gebruik van goud of zilver als betaalmiddel weigeren.

Scepsis

De democraten waren minder enthousiast over deze ontwikkeling dan de Republikeinen. Ze vinden dat het gebruik van gouden en zilveren munten vooral administratieve en bureaucratische rompslomp met zich meebrengt. Bedrijven beschikken niet over de instrumenten om de waarde van het goud of het zilver te meten. “Dit is iets wat de Federal Reserve moet regelen en niet de staat”, zo vertelde Democraat Rosanna Gabaldon.

Keith Weiner, president van het Gold Standard Institute en voorstander van een goudgedekte munt, zei dat hij een systeem kan voorstellen waarin mensen met creditcards betalen die gedekt zijn door fysiek goud en zilver op een rekening. “Papiergeld is een recept voor een wereldwijd faillisement”, zo verklaarde Weiner maandag tegenover de beleidsmakers die zich over het wetsvoorstel bogen. “Iedereen gaat bankroet in dit systeem en daarom hebben we een degelijk en eerlijk geldsysteem nodig, zoals goud en zilver”.

Steeds meer Amerikanen hebben hun spaargeld in fysiek goud of zilver gestopt als bescherming tegen een dalende waarde van de dollar. Als de dollar aan waarde verliest zien we dat terug aan een stijging van de goudprijs. Voorstanders van een terugkeer naar 'hard geld', zoals gouden en zilveren munten (of een papieren valuta die gekoppeld is aan goud) stellen dat papiergeld te kwetsbaar is voor manipulatie door overheden. Als centrale banken de rente verlagen en daarmee de kredietgroei aanwakkeren, dan verlagen ze de waarde van hun munt.

Wat levert de terugkeer naar gouden en zilveren munten ons eigenlijk op?

Euro

Een munt die de hierboven genoemde bezwaren kan wegnemen is de euro. Wim Duisenberg zei in 2002 dat de euro de eerste munt ter wereld is die zowel ontkoppeld is van goud als van de natiestaat. Landen die hun begrotingstekorten niet kunnen financieren moeten dat in de Eurozone zelf oplossen of moeten een herstructureringsprogramma ondergaan. De makkelijk weg van schuldfinanciering, het aanzetten van de geldpers om staatsobligaties op te kopen, is er niet meer bij. Doordat de euro niet gekoppeld is aan goud kan de kredietverlening probleemloos voortgezet worden, terwijl dat bij een goudgedekte valuta veel lastiger is.

Net zoals valuta komen en gaan heeft ook goudgedekt geld een beperkte levensduur als universeel geaccepteerd ruilmiddel. Tijdens de Eerste Wereldoorlog en tijdens de Grote Depressie stapten veel landen af van de goudstandaard, omdat het de kredietverlening beperkte die nodig was om de oorlog te financieren en de deflatie te bestrijden.

Het voorstel, getiteld “Save our Swiss Gold”, moet de Swiss National Bank verbieden goud te verkopen of uit te lenen. Daaaast is er een bepaling in het referendum opgenomen die stelt dat de centrale bank haar goudvoorraad moet uitbreiden tot 20% van de totale reserves. “De goudvoorraad is geen speculatief instrument voor de Zwitserse centrale bank of politici, ze behoort toe aan het volk”, aldus SVP-politicus Luzi Stamm. De Zwitserse Volkspartij maakte twee jaar geleden al aanstalten voor een referendum over de goudreserve en heeft inmiddels de vereiste 100.000 handtekeningen binnen om een referendum uit te laten schrijven.

Eind 2012 had de Swiss National Bank naar eigen zeggen 1.040 ton goud in de kluis liggen, gewaardeerd tegen 50,8 miljard Zwitserse Franc. Omgerekend heeft de centrale bank 10% van haar reserves in goud, want de totale reserve had eind 2012 een omvang van net geen 500 miljard Franc.

De Zwitserse centrale bank heeft heel veel buitenlandse valutareserves opgebouwd, sinds het besluit om de waarde van de munt te onderdrukken tot minimaal 1,20 Franc tegenover de euro. In 2011 stelde de Zwitserse centrale bank een plafond in voor de waarde van de Franc. Daarmee moest voorkomen worden dat de munt verder zou stijgen ten opzichte van de euro en dat daarmee de Zwitserse producten in de rest van de wereld uit de markt geprijsd werden. Dat plafond wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gehanteerd, door Francs bij te drukken en deze op de valutamarkt om te wisselen voor euro's en andere valuta. Daardoor zijn de valutareserves van de centrale bank sterk toegenomen (zie onderstaande grafiek).

Balanstotaal Swiss National Bank is sinds de crisis sterk gegroeid

Goud in eigen land

De Zwitserse centrale bank verkocht in 2007 en 2008 in totaal 250 ton van haar goudreserve, een besluit dat de bank op kritiek kwam te staan. De centrale bank heeft daaa kenbaar gemaakt niet meer goud te zullen verkopen, maar een verbod op het verkopen van goud via een referendum ziet de centrale bank ook niet zitten. Het zou haar vrijheid beperken in de vormgeving van het monetaire beleid.

In het initiatief van de Zwitserse Volkspartij is ook de bepaling opgenomen dat de Zwitserse centrale bank haar volledige goudreserve in eigen land moet bewaren. Of daar nu al sprake van is of niet, dat houdt de SNB nog steeds geheim. Sinds 2005 ligt de meerderheid al wel in eigen land opgeslagen.

In 2003 maakte de toenmalige minister van Financiën Kaspar Villiger een opmerkelijk statement, zo merkt Reuters op. Hij zei toen dat hij “het ook niet wist, het ook niet hoefde te weten en ook niet wilde weten”. In het verleden heeft de Zwitserse centrale bank goud zowel in eigen land als in het buitenland opgeslagen, waarbij een crisissituatie steeds de belangrijkste aanleiding was om goud elders op te slaan.

De State Bank of Vietnam heeft de regels wat versoepeld, door banken toe te staan goudbaren te kopen die niet door het staatsbedrijf Saigon Jewelry Co. (SJC) geproduceerd zijn. Dat is blijkbaar ook nodig, want Bullionstreet schrijft dat banken moeite hebben om al het goud bij elkaar te schrapen.

Volgens lokale bronnen hebben Vietnamese banken inmiddels al duizenden taels aan goudbaren verzameld (een tael is ongeveer 37,5 gram). Deze baren zullen door Saigon Jewelry Co. omgesmolten worden naar SJC-goudbaren, die voor een substantiële premie verhandeld worden. Bullionstreet schrijft dat de SJC-goudbaren, de enige baren die de overheid als legaal aanmerkt voor transacties, inmiddels voor een premie van ongeveer 10% verhandeld worden ten opzichte van goudbaren die geen SJC-stempel hebben.

Controle goudmarkt

De Vietnamese regering heeft met de oveame van Saigon Jewelry Co. een sterke greep op de goudmarkt. Deze smelterij maakt naar eigen zeggen 90% van alle goudbaren die in Vietnam verhandeld worden. In februari besloot de Vietnamese centrale bank dat alleen goudbaren van SJC gebruikt mogen worden voor transacties. 

Vietnamese banken moeten veel moeite doen om aan goud te komen

In het zeewater zit een verwaarloosbare concentratie goudatomen, hoogste één deeltje per miljoen deeltjes. Door series van aardbevingen in een bepaald gebied worden deeltjes onder hoge druk samengebracht tot goudaders, die over een periode van 100.000 jaren kunnen aangroeien tot een reserve die zich kan meten met een goudmijn. Dit proces is al miljoenen jaren gaande en heeft verspreid over het landoppervlak verschillende rijke goudreserves achtergelaten, zo concludeert onderzoeker Dion Weatherley.

De onderzoekers stellen dat het proces waarbij gouddeeltjes samenkomen zich al voor kan doen bij een milde aardbeving van 4 op de schaal van Richter. In sommige gebieden komen talloze kleine aardbevingen voor, afgewisseld met zwaardere aardbevingen. Juist de hoge frequentie van kleine bevingen zorgt voor een mereendeel van het goud dat op de zeebodem gevormd wordt.

Overigens zijn aardbevingen op de zeebodem niet de enige bron van goud. Eerder onderzoek toonde aan dat ook in de scheuren van vulkanen goud ontstaat, door de combinatie van hitte en een zeer hoge druk. Dat proces wijkt overigens af van het proces waarmee goud op de zeebodem gevormd wordt.

Kennis over de herkomst van goud kan volgens Weatherley gebruikt worden om effectiever te zoeken naar nieuwe goudreserves. In de geschiedenis van de mensheid is er al meer dan 171.000 metrische ton goud uit de grond gehaald, vooamelijk uit de relatief makkelijk te winnen gebieden. Er zit ongetwijfeld nog veel meer goud in de aardkorst, maar dat is niet allemaal bereikbaar met de huidige mijntechnologie. Grote hoeveelheden goud diep op de zeebodem kunnen met de huidige technieken nog niet winstgevend opgegraven worden. De mijnproductie van goud is, ondanks de sterk gestegen goudprijs van de afgelopen tien jaar, maar beperkt gestegen.

Goud wordt op zeebodem gevormd door aardbevingen