Categorie: Nieuws

Grafiek: Balanstotaal centrale banken sinds 2005

De balansen van centrale banken zijn sinds het uitbreken van de financiële crisis explosief gestegen. Via twitter kwamen we de volgende grafiek tegen die we u niet willen onthouden. De Federal Reserve gaat aan kop met een balanstotaal dat inmiddels 5,5 keer zo groot is als in 2005, gevolgd door People’s Bank of China die haar balans met een factor vijf wist te vergroten. De ECB en de Bank of Japan bungelen nog onderaan, maar zijn begonnen aan een serieuze inhaalslag. Deze centrale banken kopen op grote schaal leningen op om de rente verder omlaag te drukken.

Het is de vraag hoe dit ongekende experiment zal eindigen. Gaan centrale banken schulden van overheden wegstrepen? Of krijgen we in de toekomst echt helikoptergeld? Het is moeilijk voor te stellen dat deze ontwikkeling op de lange termijn zonder gevolgen blijft voor de waarde en koopkracht van het geld. Wat we wel weten is dat Westerse centrale banken gestopt zijn met goud te verkopen en dat landen als Rusland en China vrijwel onafgebroken goud aan hun reserves toevoegen…

Ontwikkeling balanstotaal centrale banken sinds 2005 (Grafiek via @Schuldensuehner)

27 mei 2016
Solar is de redding voor zilver

Zilver heeft veel industriële toepassingen, veel meer dan bijvoorbeeld goud. Het meest bekende voorbeeld van een industriële toepassing is het gebruik van zilver in de klassieke fotocamera. Al in 1888 maakte Kodak gebruik van zilver om de beelden vast te leggen. De wereld is sedert 1888 sterk veranderd. De digitale camera heeft de klassieke vervangen en Kodak is failliet. Dat betekent ook dat de vraag naar zilver uit deze hoek omlaag getuimeld is. Sinds het begin van de 21ste eeuw is de vraag met maar liefst 77% gedaald.

Maar niet getreurd, zo lijkt het. Uit een geheel andere hoek van de economie stijgt de vraag naar zilver sterk. Vorig jaar bedroeg de stijging 23%. Het gaat om het segment waar ze zonnepanelen bouwen. Ontwikkelingen gaan snel en zien er hoopvol uit. Nog maar tien jaar geleden was de vraag naar zilver voor zonnepanelen verwaarloosbaar klein. De vraag naar zonnepanelen is sindsdien geëxplodeerd en dat gaat nog wel een tijdje door. Tot 2020 zal de capaciteit wereldwijd zeker met 150% groeien.

Zilverprijs
De prijs voor zilver is in dit jaar nog harder gestegen dan die voor goud. Het heeft al een niveau aangetikt van bijna $18 per troy ounce. Dat is niet alleen te danken aan de vraag uit de hoek van renewable energy, maar vooral aan een sterkere vraag van beleggers en een grote belangstelling voor zilveren munten en zilveren staven. Volgens BMO Capital Markets kan de prijs in de komende kwartalen gaan stijgen naar een niveau van $22,50. Op zich is dat goed nieuws voor de sector, maar er zitten ook schaduwzijden aan. Hogere zilverprijzen zal producenten van zonnecellen ertoe aanzetten om minder en minder zilver in een paneel te gebruiken. Dat deden producenten ook in 2011, toen de prijs voor een troy ounce leek door te schieten tot boven $50. De sector raakte even in paniek, maar sindsdien daalt het gebruik van zilver voor de zonnecel jaarlijks met 5% à 6%. Die daling is alleen al nodig om het zonnepaneel een concurrerend alternatief te maken voor traditionele energiebronnen. De daling in het gebruik van zilver is tot dusverre ruimschoots gecompenseerd door de sterk groeiende vraag naar zonnepanelen. Die stijgt jaarlijks zeker met 20%.

Veel zilver wordt gebruikt voor zonnepanelen

Steeds minder zilver per zonnepaneel
Voor een zonnecel is vandaag de dag 120 tot 150 milligram zilver nodig. Dat vertegenwoordigt ongeveer 20% van de kosten. De benodigde hoeveelheid zilver zal de komende jaren geleidelijk naar 30 milligram dalen. Aan het begin van het volgend decennium kan het waarschijnlijk verder dalen naar misschien slechts 10 milligram. Het is nu nog onduidelijk wat dat voor de prijs van zilver gaat betekenen. Zal de vraag naar steeds goedkopere en efficiëntere zonnepanelen zo sterk stijgen dat het de afnemende behoefte per zonnecel ook dan compenseert. Het is beslist niet onmogelijk. De prijs van zilver wordt op dit moment echter bepaald door beleggers. De vraag uit de hoek van renewable energy naar zilver bedroeg in 2015 77,6 miljoen troy ounces. De vraag naar zilveren munten en zilveren baren bedroeg toen 292,3 miljoen troy ounces. In de eerste maanden van dit jaar is de vraag sterk gebleven. Ook zilver geldt nu als een safe haven voor beleggers. De vraag is hoe lang de huidige trends nog voortduren. Het verleden heeft geleerd dat zilverbeleggers wispelturige beleggers zijn. Voor de zilverproducenten is solar daarom misschien een afzetmarkt die iets meer zekerheid biedt. Cor Wijtvliet Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden! Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

27 mei 2016
G7 verlengt sancties tegen Rusland

De landen van de G7 hebben besloten de sancties tegen Rusland in juni opnieuw te verlengen, zo bericht Sputnik News. In een verklaring zegt de Britse premier Cameron dat Oekraïne het slachtoffer is geworden van door Rusland gesteunde agressie en dat we dat nooit moeten vergeten. De sancties zullen pas opgeheven worden als alle voorwaarden van het Minsk Akkoord volledig geïmplementeerd zijn, zo verklaarde de groep van zeven grote (Westerse) economieën. Dit akkoord heeft betrekking op het handhaven van een staakt het vuren in Oekraine en het weghalen van troepen en zware wapens uit de conflictgebieden van Oekraïne.

De regeringsleiders van de G7 zijn deze week in Japan bijeen om te praten over actuele thema’s als de sancties tegen Rusland, de wisselkoers van de Japanse yen, het referendum over een ‘Brexit‘ in het Verenigd Koninkrijk en het onlangs ingevoerde Amerikaanse importquotum voor staal uit China.

G7 handhaaft sancties tegen Rusland

De G7 is een discussiegroep van zeven grote Westerse economieën, namelijk de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië en Japan. Rusland hoorde van 1998 tot 2014 ook bij deze groep, maar was niet meer welkom toen de Krim besloot zich bij Rusland aan te sluiten. Nu is het een uitsluitend Westers clubje geworden, waar geen van de BRICS landen bij aanwezig is. De G7 komt bijna jaarlijks bijeen om te praten over de laatste economische, financiële en politieke ontwikkelingen in de wereld.

Dat er sinds het uitsluiten van Rusland alleen nog maar Westers georiënteerde landen in de G7 zitten is volgens Obama juist een voordeel. Eerder deze week zei hij daar het volgende over tegen de pers:“Ik denk dat één van de voordelen van de G7 is dat je gelijkgestemde landen hebt die toegewijd zijn aan democratie, vrije markten en internationale wetten en normen.”

De G7 landen hebben Rusland uitgezwaaid en verlengen opnieuw de sancties

27 mei 2016
Bill Gross: “Centrale bank kan schulden kwijtschelden”
Volgens miljardair Bill Gross is het wegstrepen van schulden op de balans van de centrale bank de enige manier om de torenhoge schulden van landen substantieel te verlagen. Hij noemt specifiek het voorbeeld van Japan, waar de staatsschuld meer dan twee keer zo groot is als de omvang van de economie. Maar ook elders in de wereld zou deze methode van schuldverlichting volgens de voormalig topman van obligatiebelegger PIMCO toegepast kunnen worden. In een verklaring tegenover Bloomberg zegt hij het volgende:

“Ik ben hier geen voorstander van, maar dit is wat ik denk dat er zal gebeuren. Ik denk dat de centrale bank van Japan op een gegeven moment alle staatsschulden zal opkopen, om deze schulden vervolgens weg te strepen. Ik zie geen andere uitweg voor Japan.”

Japan heeft in verhouding tot de omvang van de economie de hoogste staatsschuld ter wereld. Daardoor stagneert de economie van het land al twee decennia op rij, ondanks pogingen van de regering en de centrale bank om de economie aan te jagen met nog lagere en zelfs negatieve rente. De Bank of Japan heeft al een derde van de totale Japanse staatsschuld opgekocht en zal volgens Bill Gross waarschijnlijk nog meer schuldpapier opkopen om de economische groei te ondersteunen. Daarna kan het wegstrepen of verlichten van de schuldenlast volgens hem beginnen:

“Uiteindelijk kan de centrale bank de hele markt opkopen. Op dat moment kunnen ze tegen het ministerie van Financiën zeggen dat ze de staatsschuld niet meer terug hoeven te betalen. Of dat de looptijd van de staatsschuld met 50 jaar verlengd wordt tegen nul procent rente. Op dat moment elimineer je de totale schuldverplichting van een land.”

Schulden kwijtschelden

Uiteraard blijven zulke radicale maatregelen niet zonder gevolgen. Als dit werkelijk gaat gebeuren in Japan, dan heeft dat een grote impact op de waarde van de valuta, op de rente en op de private sector. Ook kan het rampzalige gevolgen hebben voor de vergrijsde Japanse bevolking, aangezien de pensioenfondsen vol in Japanse staatsobligaties beleggen. Maar ook andere landen staan de komende jaren voor een vergelijkbaar probleem, aldus Gross.

“Japan is een voorbeeld voor hoe de rest van de wereld er over vijf tot tien jaar uitziet. Ik heb het gevoel dat dit de route is die centrale banken zullen volgen. Ze blijven staatsobligaties opkopen en de rente laag houden, totdat ze uiteindelijk de staatsschuld zullen kwijtschelden.”

Volgens obligatiebelegger Gross is het monetaire beleid van centrale banken uitgewerkt. Hij pleit ervoor dat het roer om gaat en dat centrale banken de rente weer moeten verhogen. Ook moeten overheden meer geld uitgeven om het gebrek aan private investeringen aan te vullen. Bill Gross beheert een vermogen van $1,3 miljard voor het Janus Global Unconstrained Bond Fund.

Lees meer:
Bill Gross: “Centrale bank kunnen schulden kwijtschelden”

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, gespecialiseerd in de aankoop, verkoop en verzekerde opslag van fysiek edelmetaal.

Wilt u meer weten over beleggen in goud? Kijk dan eens op www.goudstandaard.com of neem telefonisch contact op via 088-4688488.
26 mei 2016
Poetin: “Griekenland belangrijke handelspartner in Europa”
Griekenland een belangrijke Europese handelspartner voor Rusland, zo verklaarde Poetin voorafgaand aan een staatsbezoek tegenover de Griekse krant Kathimerini. Vooral op het gebied van energie en transport ziet de Russische president kansen om samen te werken, omdat Griekenland door haar strategische ligging zeer interessant is voor de distributie van aardgas en voor het transport van goederen richting Europa.

“We hebben een dynamisch politiek dialoog die rust op een rotsvaste basis van gemeenschappelijke maatschappelijke waarden, de orthodoxe cultuur en een oprechte en wederzijdse aantrekkingskracht”, aldus Poetin. Eind vorig jaar bracht de Griekse premier Tsipras tot twee keer toe een bezoek aan Rusland. Volgens Poetin heeft dat de band tussen de ministeries en het parlement van beide landen versterkt. De Russische president ontmoet deze week zijn Griekse collega Tsipras en zal tijdens dit staatsbezoek tevens een aantal bilaterale verdragen ondertekenen.

South Stream naar Griekenland

Rusland wil aardgas leveren aan Zuid-Europese landen en heeft plannen voor een nieuwe gasleiding naar Griekenland. De volgende stap zou zijn om een verdeelstation te bouwen in Griekenland, zodat het Russische gas verder getransporteerd kan worden richting de Balkan en de landen aan de Middellandse Zee. Volgens Poetin is de aanleg van een nieuwe gasleiding ook in het belang van Griekenland, omdat het werkgelegenheid en inkomsten oplevert.

Lees meer:
Rusland wil via Griekenland ook Zuid-Europese landen van aardgas voorzien (Bron: Die Welt)
26 mei 2016
Rusland wil meer samenwerking met EU
Rusland staat open voor meer economische samenwerking met de Europese Unie, zo maakte het Russische ministerie van Economische Zaken onlangs bekend. Het land streeft naar een gemeenschappelijke economische zone tussen de EU en de Euraziatische Economische Unie (EEU), een handelsunie die in 2015 werd opgericht en waar Rusland, Armenië, Wit-Rusland, Kazachstan en Kyrgizië lid van zijn.

De Euraziatische handelsunie heeft dezelfde fundamenten als de Europese Unie en kenmerkt zich door een vrij verkeer van personen, goederen en kapitaal. Ook hebben de lidstaten van de EEU stappen ondernomen om onderlinge handelsbeperkingen weg te nemen. De EEU is een initiatief van Rusland, bedoeld om de economische samenwerking met voormalige Sovjetlanden te versterken. Ook lijkt de Euraziatische handelsunie een opmaat te zijn richting een verdere integratie met de Europese Unie.

Rusland wil samenwerking tussen EU en EEU
Het is niet voor het eerst dat Rusland toenadering zoekt tot de Europese Unie. Eind 2014 pleitte de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov, ook al voor verdere samenwerking tussen de EU en de EEU. De samenwerking tussen de vijf Euraziatische landen begon in 2010 met een douane-unie. Later werd deze opgewaardeerd tot een handelsunie en sinds 2015 vertegenwoordigt de Euraziatische Economische Unie (EEU) ongeveer 170 miljoen mensen en 15% van de wereldwijde landbouwgrond. Ook beschikt deze unie van vijf landen over aanzienlijke olie- en gasvoorraden. Met de oprichting van de Euraziatische Economische Unie zette Rusland niet alleen een stap in de richting van Europa, maar ook in de richting van Azië. Zo wil Rusland ook de Chinese 'Silk Road' integreren in de Euraziatische handelsunie. Lees ook:
Rusland wil meer samenwerking tussen EU en Euraziatische Economische Unie
26 mei 2016
Maximaal €500 contant betalen in Griekenland

Vanaf 1 juli is het in Griekenland niet meer mogelijk om bedragen groter dan €500 contant te betalen, zo bericht de Griekse krant Kathimerini. Voor bedrijven is de grens nog lager en moeten alle transacties boven de €50 al per bankoverschrijving plaatsvinden. Ook zal het belastingstelsel zodanig gewijzigd worden dat elektronische betalingen aantrekkelijker worden dan betalingen met contant geld. Momenteel zijn betalingen met contant geld al beperkt tot €1.500 per transactie.

Volgens het ministerie van Financiën van Griekenland zijn er verschillende argumenten om het gebruik van contant geld te ontmoedigen. In Griekenland wordt nog relatief vaak contant geld gebruikt en met deze maatregelen probeert men de transitie naar elektronische betalingen versnellen. De regering verwacht dat bedrijven hierdoor meer zullen investeren in elektronisch betalingsverkeer. Maar nog belangrijker is dat de overheid op deze manier de grootschalige belastingontduiking probeert aan te pakken.

Belastingontduiking in Griekenland
De regering van Griekenland hanteert een belastingdrempel van ongeveer €9.000 waaronder men geen inkomstenbelasting hoeft te betalen. Maar veel Grieken maken misbruik van dit systeem, door hun inkomsten veel lager op te geven dan het in werkelijkheid is. Om deze belastingontduiking beter aan te kunnen pakken worden Grieken voortaan verplicht een administratie bij te houden van tenminste 10% van hun totale jaarlijkse uitgaven. Zo probeert de regering meer inzicht te krijgen in het werkelijke inkomen van de Griekse bevolking. Veel Grieken betalen met contant geld om hun uitgaven 'onzichtbaar' te maken voor de belastingdienst. Door het maximumbedrag voor contante betalingen te verlagen wordt het voor de bevolking een stuk lastiger om de belastingdienst om de tuin te leiden, zo verklaarde 'The Greek Analyst' tegenover Marketupdate. De Griekse overheid zit in grote financiële moeilijkheden en wil de grootschalige belastingontduiking aanpakken om de belastinginkomsten te verhogen.

In Griekenland mag je vanaf 1 juli maximaal €500 contant betalen

26 mei 2016
Goudprijs onder druk door Federal Reserve

De goudprijs zakte deze week naar het laagste niveau in vier weken tijd, omdat beleggers zich opnieuw zorgen beginnen te maken over een renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. Verschillende bronnen binnen de centrale bank verklaarden de afgelopen dagen dat een renteverhoging dit jaar nog steeds tot de mogelijkheden behoort.

Patrick Harker van de Federal Reserve van Philadelphia zei afgelopen maandag nog dat hij dit jaar nog rekening houdt met twee of drie renteverhogingen, mits de Amerikaanse economie in hetzelfde tempo blijft groeien. Dat is een belangrijk voorbehoud, want de plotselinge correctie op de wereldwijde aandelenmarkt was begin dit jaar reden voor de Amerikaanse centrale bank om de volgende rentestap uit te stellen.

James Bullard van de Federal Reserve uit St. Louis ziet nog een andere reden om de rente te verhogen. Hij ziet een toenemende krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt, waardoor de loonkosten kunnen stijgen. Dat kan volgens Bullard de inflatie aanwakkeren en dat rechtvaardigt een verhoging van de rente. Ook is hij van mening dat de rente al veel te lang op een kunstmatig laag niveau wordt gehouden. Dat kan in de toekomst zorgen voor financiële instabiliteit.

Meer renteverhogingen in 2017?
John Williams van de Federal Reserve uit San Francisco verwacht dit jaar twee of drie renteverhogingen, gevolgd door nog drie of vier rentestappen in 2017. Maar ook hij is niet helemaal zeker van zijn zaak, omdat hij ook zijn zorgen heeft uitgesproken over de dalende inflatieverwachting in de VS. Een dalende de inflatie maakt het moeilijker een renteverhoging te rechtvaardigen.
Goudprijs onder druk door sterke dollar
Goud heeft over het algemeen een negatieve correlatie met de dollar. Dat betekent dat de goudprijs vaak stijgt als de dollar daalt en dat de prijs van het edelmetaal onder druk komt te staan als de dollar sterker wordt. Dat is precies wat we dit jaar gezien hebben. In het eerste kwartaal steeg de goudprijs en stond de dollar onder druk door het uitblijven van een renteverhoging. Maar nu de dollar weer aan een opmars bezig is zien we de prijs van goud en zilver weer dalen. We betwijfelen of de Federal Reserve de rente inderdaad zal verhogen, gezien de enorm hoge schuldenlasten in de wereld. Verwacht je dat de rente nog lang laag zal blijven, dan is dit wellicht een interessant moment om goud te kopen.

Mogelijke renteverhoging Federal Reserve drukt goudprijs omlaag

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, gespecialiseerd in de aankoop, verkoop en verzekerde opslag van fysiek edelmetaal.

Wilt u meer weten over beleggen in goud? Kijk dan eens op www.goudstandaard.com of neem telefonisch contact op via 088-4688488.

25 mei 2016
Rusland voegt 15,6 ton goud aan reserves toe

Rusland heeft in april 15,6 ton goud aan haar reserves toegevoegd, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Russische centrale bank. Daarnaast wil het land de komende jaren veel meer investeren in de goudmijnsector, zodat de goudmijnproductie in 2030 naar een niveau van 400 ton per jaar kan bereiken. Vorig jaar was Rusland de derde grootste goudproducent ter wereld met een productie van 297 ton goud.

Met de aankoop van 15,6 ton in april steeg de totale goudreserve van Rusland naar 1.473,50 ton. Het edelmetaal staat voor $60,5 miljard op de balans, wat betekent dat de centrale bank het edelmetaal in april waardeerde op een goudkoers van $1.277 per troy ounce.

Rusland blijft goud kopen

De goudvoorraad van Rusland vertegenwoordigt een steeds groter deel van de totale reserves. Had de centrale bank voor de crisis minder dan 3% in goud, nu is dat al bijna 15,5%. Onderstaande grafieken laten zien hoe Rusland vanaf 2006 geleidelijk is opgeschoven in de richting van het gele metaal. Op de World Gold Council ranglijst van landen met de grootste goudreserve is het land de afgelopen jaren opgeklommen tot de zesde plaats.

Rusland wil haar goudvoorraad in lijn brengen met andere grote economische machtsblokken in de wereld. Een toenemend wantrouwen ten aanzien van de Amerikaanse dollar heeft Rusland doen besluiten een groter deel van de reserves om te zetten in het gele metaal.

Rusland heeft al 15,5% van haar reserves in goud

Rusland heeft in tien jaar meer dan duizend ton goud gekocht

Rusland investeert in goudmijnen

Omdat de centrale bank veel goud uit binnenlandse goudmijnen opkoopt heeft Rusland er belang bij de goudmijnsector verder uit te breiden. Volgens Investor Intel wil het land de komende jaren zelfs meer investeren in de ontwikkeling van nieuwe goudmijnen in het oosten van Siberië en in Yano-Kolyma, twee gebieden met een grote ondergrondse goudreserve.

Volgens het Russische bureau voor geologie beschikt het land over een ondergrondse goudreserve van naar schatting 40.000 ton. Dat betekent dat Rusland nog zeker tot het jaar 2030 een van de grootste producenten van goud ter wereld kan blijven.

De goudmijnsector van Rusland heeft wel een tegenslag te verwerken gekregen door de Westerse sancties, zo schrijft Investor Intel. Veel moderne productietechnieken en machines die Rusland toepast zijn afkomstig uit Westerse landen. Door de Westerse sancties is het veel moeilijker geworden deze technologie uit het Westen te importeren. Daarom zal Rusland een deel van haar mijnbouwactiviteiten uitbreiden richting Afrikaanse landen waar het goud makkelijker te winnen is.

Rusland gaat voor goud

Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold

Over Hollandgold

Hollandgold.nl is een van de toonaangevende bedrijven in Nederland met een volledig gamma aan edelmetaal producten. Zij leveren internationaal erkende beleggingsmunten en fysieke baren in goud en zilver aan spaarders, beleggers en investeerders. Hollandgold zorgt voor een verzekerde levering van alle edelmetalen en biedt de mogelijkheid tot contante betaling bij kantoorbezoek. Wilt u meer informatie over goud kopen bij Hollandgold? Neem dan contact op via 088-4688400 of stuur een email naar [email protected].

25 mei 2016
ECB loopt tegen grenzen QE programma aan
Het stimuleringsprogramma van de ECB dreigt vast te lopen vanwege een tekort aan staatsobligaties, zo schrijft Bloomberg. Als de centrale bank in dit tempo staatsleningen blijft opkopen, dan is er na september geen enkele Duitse staatsobligatie meer te vinden die voldoet aan de regels waar de ECB aan gehouden is.

De centrale bank mag geen staatsobligaties kopen met een negatieve rente lager dan de depositorente van -0,4%, wat betekent dat een groot deel van de Duitse staatsobligaties niet in aanmerking komt voor het opkoopprogramma. Daar komt bij dat Duitsland streeft naar een begrotingsevenwicht, met als gevolg een zeer gering aanbod van nieuwe staatsobligaties.

De ECB probeert de schijn van onafhankelijkheid hoog te houden door staatsobligaties van alle landen uit de Eurozone op te kopen, waarbij een weging wordt toegepast voor de omvang van het land. In de praktijk komt het erop neer dat de ECB veel meer staatsobligaties van Duitsland moet kopen dan van landen als Spanje en Italië, terwijl het aanbod van schuldpapier in die laatstgenoemde landen veel groter is dan in Duitsland.

Stimuleringsprogramma ECB
Het opkopen van staatsobligaties is een taak die de centrale banken van de lidstaten uitvoeren namens de centrale bank. Sinds het begin van het QE programma in maart 2015 heeft het Eurosysteem meer dan €700 miljard aan staatsobligaties aan haar balans toegevoegd. Om het tekort aan schuldpapier te verlichten zou de ECB een aantal voorwaarden van het stimuleringsprogramma kunnen aanpassen.
1. Het verlagen of opheffen van de ondergrens van -0,4%
2. Uitbreiding van het stimuleringsprogramma naar regionale schulden en bedrijfsleningen
3. Loslaten van de verdeelsleutel zodat er minder Duitse staatsobligaties gekocht worden
4. Stoppen met het QE programma
Balanstotaal ECB sinds 2011 (via @Schuldensuehner)
25 mei 2016
Schulden maken nog nooit zo goedkoop

Sinds het uitbreken van de crisis in 2008 zijn de schulden wereldwijd alleen maar verder toegenomen, maar per saldo hebben overheden, bedrijven en huishoudens juist enorm geprofiteerd van de dalende rente. Een team van analisten van JP Morgan deed onderzoek naar de totale rentelasten en kwam tot de conclusie dat die lasten in bijna tien jaar tijd niet zo laag zijn geweest als nu. We citeren uit het rapport:

“Overheden en bedrijven profiteren van de grote vraag naar veilige schuldpapier met een langere looptijd. De daling van de rente naar het laagste niveau ooit en de toename van de looptijd van leningen naar recordniveaus zijn duidelijk zichtbaar in de Barcap Multiverse index, de meest brede index van obligaties ter wereld.”

We zitten veel dieper in de schulden dan voor de crisis, maar we betalen steeds minder rente. Dat komt ten eerste door het beleid van centrale banken, die de korte rente naar nul gebracht hebben en die voor miljarden aan obligaties uit de markt gehaald hebben om de lange rente te drukken. Daar komt nog eens bij dat de inflatie laag is en dat beleggers tegen elkaar op bieden om het schaarse aanbod van hoogwaardig schuldpapier te kunnen bemachtigen. Dat drukt de rentelasten van overheden en grote bedrijven steeds verder omlaag. Ook de verwachting dat de rente nog langdurig laag zal blijven speelt hierin een rol.

Lagere rente en langere looptijd schulden
Volgens analisten van JP Morgan daalde de gemiddelde rente op obligaties in mei naar 3%, terwijl de gemiddelde looptijd voor het eerst boven de 8,5 jaar uitkwam. Bereken je vervolgens de gemiddelde lasten van deze schulden, dan kom je uit op wat men de Implied Debt Service Ratio (DSR) noemt. Dit is simpel gezegd wat overheden, bedrijven en huishoudens kwijt zijn aan aflossing en rente. Als je de lening over een langere periode mag terugbetalen, dan daalt de maandelijkse aflossing. Voeg daar een dalende rente aan toe en je ziet dat de kosten om geld te lenen sinds 2009 spectaculair gedaald zijn. Dat laat de volgende grafiek goed zien, waarin de blauwe lijn de totale schuldenlast als percentage van het bbp illustreert en de grijze lijn de effectieve last van de totale schuld.

Door een dalende rente en langere looptijd is lenen steeds goedkoper geworden (Bron: JP Morgan, via Bloomberg)
Terwijl de totale schuld ten opzichte van het bbp wereldwijd gestegen is zijn de kosten van deze schulden sinds het uitbreken van de crisis gedaald tot het laagste niveau sinds 2007. Hierover schrijven analisten van JP Morgan het volgende:
In een wereld waarin schulden gemakkelijk doorgerold kunnen worden zijn de rentelasten steeds belangrijker om de houdbaarheid van de schuld te bepalen. En door de looptijd van schulden te verlengen verlagen de schuldenaren de kosten om deze schulden af te betalen. Zo creëren ze nog meer vraag naar obligaties, omdat de betaalbaarheid steeds beter wordt

24 mei 2016