Marketupdate

Categorie: Kredietcrisis

  • Risicoweging staatsobligaties opnieuw ter discussie

    Staatsobligaties hebben een bijzondere status in ons financiële systeem, omdat deze niet worden meegenomen in de risicoweging van de bankbalansen. Dat betekent dat banken geen kapitaal opzij hoeven te zetten voor staatsobligaties die door de drie grote kredietbeoordelaars als veilig worden bestempeld.

    Voor het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008 was er bijna geen discussie over dit onderwerp. Sterker nog, staatsobligaties werden in veel wetenschappelijke theorieën over beleggen en financiële markten nog beschouwd als risicovrije belegging, waaruit ook de term risicovrij rendement naar voren kwam.

    Staatsobligaties niet vrij van risico

    Deze waarderingsmethode was decennia lang de normale gang van zaken, maar door de Europese schuldencrisis van vijf jaar geleden werd opeens duidelijk dat zelfs staatsobligaties niet helemaal veilig zijn. Tijdens de Europese schuldencrisis waren Griekse en Portugese staatsleningen op een gegeven moment bijna onverkoopbaar, terwijl er ook grote onzekerheid bestond over de veiligheid van Spaanse en Italiaanse staatsleningen.

    Beleggers begonnen opeens het onderscheid te maken tussen de noordelijke en zuidelijke landen, waarbij laatstgenoemde werden afgestraft vanwege hun weinig concurrerende economie of vanwege een zwakke bankensector met een groot aantal problematische leningen.

    Toen de crisis op de obligatiemarkt ook over dreigde te slaan naar de Europese bankensector greep Draghi in met zijn ‘Whatever it takes’ toespraak. Hij zegde toe dat hij alles binnen zijn mogelijkheden zou doen om de euro overeind te houden. Er volgden twee grootschalige liquiditeitsinjecties en twee jaar later begon de centrale bank zelfs staatsobligaties op te kopen om de markt te kalmeren.

    Strengere kapitaaleisen

    Met de kennis van de afgelopen jaren wil de Bank for International Settlements (BIS) de kapitaaleisen voor banken verder aanscherpen, zodat deze minder kwetsbaar worden voor een nieuwe crisis in het financiële systeem.

    Onlangs presenteerde de BIS een nieuw pakket van kapitaaleisen waar alle banken in de wereld aan moeten voldoen, dat in de financiële wereld ook wel Basel IV wordt genoemd. Daarin stonden nog geen afspraken over een nieuwe risicoweging voor staatsobligaties, maar in een publicatie die ook zeer recent werd vrijgegeven hint de BIS al wel op een toekomstscenario waarin banken een buffer moeten aanleggen om het risico van staatsobligaties op te vangen.

    Deze kwestie ligt zeer gevoelig, omdat het betekent dat de bankensector de komende jaren miljarden aan extra kapitaal aan moeten houden. Alleen voor Nederland zou het gaan om een bedrag van ongeveer €14 miljard, terwijl de Europese bankensector als geheel volgens berekeningen van kredietbeoordelaar Fitch ongeveer €135 miljard aan extra kapitaal nodig hebben.

    Verdeeldheid

    Het is opvallend dat nu ook de BIS zich over dit onderwerp uitlaat, omdat er binnen de financiële wereld veel verdeeldheid over bestaat. Alleen Nederland, Duitsland, Zwitserland en Zweden zouden voorstander zijn van een risicoweging voor staatsleningen. In andere landen voelt men er niet veel voor, omdat het grote gevolgen zou hebben voor banken die heel veel staatsschulden van hun eigen overheid op de balans hebben staan. Dat is bijvoorbeeld het geval in Japan, maar ook in een aantal Zuid-Europese landen en in opkomende Aziatische economieën. Vooral in deze landen zal de bankensector moeite hebben om voldoende kapitaal opzij te zetten om het risico van het schuldpapier af te dekken.

    Momenteel profiteren zowel banken als overheden van de risicovrije status van staatsobligaties. Banken hoeven er geen kapitaal voor opzij te zetten, terwijl overheden dankzij deze voorkeursbehandeling goedkoper en gemakkelijker geld kunnen lenen. Het zal lastig zijn om deze situatie te doorbreken, maar als banken en toezichthouders niets doen blijft deze kwetsbaarheid in het financiële systeem bestaan. In een nieuwe crisis op de obligatiemarkt zullen centrale banken dan meteen weer bij moeten springen om een bankencrisis te voorkomen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Heeft dit geldsysteem nog wel een veilige haven?

    Volgens vermogensbeheerder Bill Gross van Janus Henderson staat de financiële sector vandaag de dag voor een grote uitdaging, omdat er binnen het financiële systeem niet langer meer een echte veilige haven bestaat. Door de extreem lage rente zijn ook staatsobligaties inmiddels relatief duur geworden, waardoor deze volgens Gross nog maar beperkt hun rol als veilige haven kunnen vervullen.

    In het verleden konden beleggingsfondsen die aandelen te duur vonden nog hun toevlucht zoeken tot staatsobligaties, maar door de extreem lage rente is ook deze vluchthaven veel riskanter geworden. Gaat de rente in de toekomst stijgen, dan daalt namelijk de marktwaarde van deze schuldpapieren en daarmee de dekkingsgraad van bijvoorbeeld de pensioenfondsen en verzekeraars.

    Risicovrij bestaat niet

    In veel van onze studieboeken over economie en beleggen worden staatsobligaties beschreven als een veilige haven in onzekere tijden, om de simpele reden dat overheden met een eigen centrale bank niet failliet kunnen gaan en altijd hun schuldverplichting na zullen komen. Dat is nog steeds waar, maar wat in dat verhaal onderbelicht blijft is dat beleggers een groot koersrisico lopen op het moment dat de rente weer gaat stijgen. Daarover schrijft Bill Gross in zijn laatste column het volgende:

    “Mocht er een nieuwe crisis ontstaan als gevolg van verkeerd beleid, een geopolitieke crisis of andere momenteel onvoorziene risico’s, dan is de mogelijkheid om je vermogen te beschermen nu veel beperkter dan in het verleden. En dat vraagt om nog meer voorzichtigheid en een ruimer monetair beleid van de Federal Reserve dan normaal.”

    Hiermee doelt hij op het feit dat zowel aandelen als obligaties momenteel zeer hoog gewaardeerd zijn en dat beleggers ook met een vlucht richting obligaties geld kunnen verliezen.

    De negatieve rente op staatsobligaties betekent namelijk niets anders dan dat beleggers op dit moment een hogere prijs voor een obligatie betalen dan wat ze over de gehele looptijd aan aflossing plus rente zullen ontvangen. Het is dus eigenlijk een premie die beleggers betalen voor de vermeende veiligheid van obligaties.

    Lender of last resort

    Je kunt je voorstellen dat als de rente weer terugkeert naar het historische gemiddelde van ongeveer 4%, dat de marktwaarde van langlopend schuldpapier met een rente van bijna nul procent dan behoorlijk zal dalen. Centrale banken zullen dat natuurlijk ten koste van alles proberen te voorkomen, door hun opkoopprogramma’s weer op te starten en opnieuw schuldpapier van overheden en bedrijven op te kopen.

    Momenteel proberen de centrale banken de markt te overbluffen door langzaam hun stimuleringsprogramma’s af te bouwen en de geesten rijp te maken voor meer renteverhogingen, maar dat zijn vooralsnog meer woorden dan daden. Ook de centrale bankiers weten heel goed dat dit monetaire systeem niet bestand is tegen een veel hogere rente en zullen daarom zoveel mogelijk tijd proberen te rekken zonder hun geloofwaardigheid te verliezen. Komt er een nieuwe crisis, dan zal blijken dat staatsobligaties wel een nominale zekerheid bieden, maar dat ze geen enkele garantie bieden op het behoud van reële waarde.

    Frank Knopers

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].




  • Italië leent €2 miljard tegen negatieve rente

    Italië heeft onlangs voor €2 miljard aan obligaties tegen een effectieve rente van -0,337% op de markt gebracht. Dat betekent dat beleggers meer voor het schuldpapier betalen dan wat ze gedurende de gehele looptijd aan aflossing plus rente zullen ontvangen. Voeg je daar ook nog het effect van inflatie aan toe, dan is het effectieve rendement van deze obligaties nog lager.

    Beleggers nemen genoegen met een negatieve rente, omdat er een schrijnend tekort is aan schuldpapier met een hoge kredietstatus. De kortlopende leningen aan Italië worden door kredietbeoordelaars nog steeds als relatief veilig beschouwd, wat betekent dat beleggers en andere financiële instellingen deze obligaties als onderpand kunnen gebruiken voor grote transacties.

    Het tekort aan veilig schuldpapier en de extreem lage rente die daar het gevolg van is wordt mede veroorzaakt door het opkoopprogramma van de ECB, want de centrale bank haalt juist deze staatsobligaties met de hoogste kredietstatus met miljarden euro’s tegelijk uit de markt. En daarmee geeft de centrale bank impliciet steun aan overheden in de Eurozone.

    Lees ook:

  • Hoogleraar Eijffinger: “Opkoopprogramma ECB mislukt”

    Het opkoopprogramma van de ECB heeft niet gezorgd voor hogere economische groei in de Eurozone of voor een hogere inflatie, maar wel voor een stijging van de koersen van obligaties en aandelen. Daarmee heeft het stimuleringsprogramma van de centrale bank per saldo weinig opgeleverd voor de reële economie, maar heeft het wel een groot effect gehad op de financiële economie. Dat zegt Sylvester Eijffinger, hoogleraar financiële economie, in een interview bij de Tilburg University.

    Volgens hem hebben vooral de partijen die staatsobligaties kopen hier last van, omdat de prijzen van de obligaties verstoord zijn door een kapitaalmarktrente die kunstmatig verstoord is door de ECB. Nu de centrale bank heeft aangekondigd dat ze haar opkoopprogramma heel geleidelijk zal afbouwen moeten de financiële markten er ook rekening mee houden dat de prijzen van de obligaties weer terug naar de marktprijs zullen bewegen. En dat is een risico, omdat het vooruitzicht van dalende koersen beleggers ervan kan weerhouden om nu obligaties te kopen.

    Stimuleringsprogramma ECB overbodig

    Volgens Eijffinger had de ECB nooit moeten beginnen met dit stimuleringsprogramma, omdat de economie toch al aan een herstel bezig was en het opkopen van obligaties niet het gewenste effect heeft opgeleverd. Hij merkt op dat de verkiezing van Trump eind vorig jaar veel meer heeft gedaan voor de aandelenmarkt dan het hele opkoopprogramma.

    Het ergste is nog dat de ECB haar mandaat heeft overschreden, omdat ze met het opkopen van staatsleningen in het domein van monetaire financiering van overheidstekorten terecht is gekomen. Dat is volgens het Verdrag van Maastricht ten strengste verboden. Daarmee heeft de centrale bank haar eigen geloofwaardigheid en reputatie als onafhankelijke centrale bank ondergraven, aldus de hoogleraar van de Tilburg University.

    Geen haast

    De ECB lijkt weinig gemotiveerd om het opkoopprogramma snel af te bouwen, zelfs nu de economie in de Eurozone indrukwekkende groeicijfers kan zien. Volgens Eijffinger is dat niet vreemd, omdat ook de centrale bank wel weet dat de prijzen van obligaties en aandelen een flinke klap naar beneden zullen maken op het moment dat ze het stimuleringsprogramma beëindigt. Dat wil niemand meemaken, inclusief de centrale bank zelf niet. Die heeft tenslotte voor een paar duizend miljard aan obligaties op haar balans staan, die ook in waarde zullen dalen bij het stopzetten van het opkoopprogramma en bij een eventuele verhoging van de rente.


  • Tastbare bezittingen goedkoop tegenover financiële activa

    Tastbare bezittingen als vastgoed, grond en edelmetalen zijn niet eerder zo ondergewaardeerd geweest ten opzichte van financiële activa als nu, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van Bank of America Merrill Lynch. De volgende grafiek laat zien dat de waarde van alle financiële activa in de wereld sinds de jaren tachtig veel harder gegroeid is dan de waarde van alle tastbare bezittingen.

    Op het moment van schrijven vertegenwoordigen de financiële bezittingen als aandelen, obligaties en andere waardepapieren ruim vijf keer zoveel waarde als alle fysieke bezittingen in de wereld, wat suggereert dat de zogeheten ‘hard assets’ sterk ondergewaardeerd zijn ten opzichte van alle beleggingen in aandelen, obligaties en andere waardepapieren. Volgens Michael Hartnett, strateeg bij Bank of America Merrill Lynch, is het om die reden een goed moment om een deel van je beleggingsportefeuille om te zetten van financiële activa naar tastbare bezittingen. Dat zijn bijvoorbeeld beleggingen in vastgoed, grond, kunst en edelmetalen als goud en zilver.

    Tastbare bezittingen momenteel sterk ondergewaardeerd tegenover financiële activa (Bron: Bank of America, via @IGWTreport)

    Disclaimer: Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en dit artikel moet dan ook niet als zodanig gelezen worden. Beleggen brengt risico met zich mee en resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.

  • Schulden bedrijven weer op hoogste niveau sinds crisis 2008

    De schulden van bedrijven in de Verenigde Staten zijn weer terug op het niveau vlak voor het uitbreken van de financiële crisis in 2008. Volgens de laatste cijfers van Informa Financial Intelligence hebben Amerikaanse bedrijven inmiddels $8,7 biljoen aan schulden op hun balans staan, waarvan $1 biljoen in de afgelopen twee jaar werd toegevoegd. Het meest zorgwekkende is dat de schulden de laatste jaren veel sneller groeien dan de economie, want de totale bedrijfsschuld als percentage van de Amerikaanse economie is inmiddels groter dan 45%. Ter vergelijking, dat niveau zagen we voor het laatst in 2008 en daarvoor in 2002.

    Door de extreem lage rente zijn bedrijven veel meer gaan lenen, waardoor er meer geld in de economie stroomt. Dat leverde niet alleen hogere aandelenkoersen op, maar ook diverse investeringen die zorgden voor meer werkgelegenheid en hogere consumentenbestedingen. Door deze opwaartse cyclus krijgen consumenten en beleggers weer meer vertrouwen in de economie, maar tegelijkertijd nemen ook de risico’s op de bankbalansen toe.

    Stijgende rente

    Door de hoge schulden worden bedrijven kwetsbaarder voor een stijging van de rente. Niet alleen omdat de financieringskosten dan toenemen, maar ook omdat veel bedrijven in een omgeving van stijgende rentes waarschijnlijk geconfronteerd zullen worden met dalende consumentenbestedingen. Consumenten zullen bij een oplopende rente vaker de hand op de knip houden en de voorkeur geven aan sparen en aflossen boven consumeren. Bedrijven die dan minder eigen vermogen hebben komen dan meer onder druk te staan.

    De schulden van bedrijven in verhouding tot de omvang van de economie zijn weer terug op het niveau van voor de crisis, maar dat is op zichzelf nog geen reden tot zorg. Omdat de rente nu veel lager is dan in 2008 kunnen bedrijven naar verhouding veel meer schulden op hun balans toelaten. Maar wat vinden beleggers zelf van deze ontwikkeling?

    Teveel schulden

    Uit een recent onderzoek van Bank of America blijkt dat ook steeds meer aandeelhouders van mening zijn dat bedrijven teveel schulden op hun balans hebben staan. Van alle ondervraagde beleggingsfondsen was 23% van mening dat beursgenoteerde bedrijven momenteel teveel schuld hebben ten opzichte van hun eigen vermogen. En dat is zeer opmerkelijk in een tijd waarin er officieel geen crisis is, zo concludeerde analist Yuriy Shchuchinov van Bank of America Merrill Lynch.

    “Deze opinie is zeer ongebruikelijk in tijden dat er geen recessie is. Het weerspiegelt de visie van beleggers dat het opkopen van aandelen en het doen van overnames met geleend geld – wat sinds de financiële crisis een populaire strategie geworden is – niet langer waarde toevoegt voor de aandeelhouders.”

    Steeds meer aandeelhouders van mening dat bedrijven teveel schulden hebben (Grafiek via Bank of America Merrill Lynch)

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Centrale banken drukken private beleggers uit obligatiemarkt

    Centrale banken drukken private beleggers uit obligatiemarkt

    Het aanbod van staatsobligaties met de hoogste kredietstatus is door de opkoopprogramma’s van centrale banken steeds schaarser geworden. In de Eurozone en in Japan kopen centrale banken al meer schuldpapier dan wat overheden op de markt brengen, met als gevolg dat beleggers moeten uitwijken naar Amerikaanse staatsobligaties of naar schuldpapier met een hoger risicoprofiel.

    De ECB heeft zich voorgenomen het stimuleringsprogramma terug te draaien van €60 naar €30 miljard per maand, maar ondertussen worden afgeloste leningen wel weer vervangen door nieuwe. Daardoor koopt de centrale bank eigenlijk veel meer schuldpapier. Ook in Japan houdt de centrale bank de rente laag door meer staatsobligaties op te kopen dan de overheid uitgeeft.

    Crowding out op obligatiemarkt

    Van de $1,5 biljoen aan staatsschuld die sinds 2010 in de Verenigde Staten, Europa en Japan is uitgegeven is twee derde deel opgekocht door centrale banken. Volgens berekeningen van het IMF zijn de obligatieportefeuilles van de Federal Reserve, de Bank of England, de ECB en de Bank of Japan samen gelijk aan 37% van het bbp van de betreffende economieën, terwijl dat voor het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis slechts 10% was.

    “Met het verminderen van het aanbod van deze financiële instrumenten voor de private markt zijn centrale banken bezig met de crowding out van traditionele investeerders als banken, verzekeraars en vermogensbeheerders”, zo schrijven analisten van het IMF. De Financial Times zette de cijfers van het IMF in een grafiek.

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Video: Hoe werkt het TARGET2 betalingssysteem?

    In deze aflevering van Café Weltschmerz praten Paul Buitink en Thomas Bollen over de rol van het TARGET2 systeem binnen de Eurozone. Dit interbancaire betalingssysteem is ontworpen om de geldstromen binnen de muntunie te optimaliseren, omdat het banken in de hele Eurozone in staat stelt real-time time geld naar elkaar over te maken.

    Waarom is dit systeem bedacht en hoe komt het dat Nederland en Duitsland zoveel overschotten op hun TARGET2 balans hebben? En moeten we ons als Nederland zorgen maken dat we de ruim €100 miljard aan vorderingen binnen TARGET2 niet meer terug krijgen? Een interessant gesprek dat ons meer inzicht geeft in de werking van ons monetaire systeem.

    Meer weten over TARGET2? Hieronder een video van de Banque de France, dat samen met de Duitse Bundesbank en de Italiaanse centrale bank de initiatiefnemers waren van dit betalingssysteem.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Millennials financieel slechter af dan vorige generatie

    Millennials in de Verenigde Staten en Europa hebben het financieel gezien minder goed getroffen dan de vorige generatie, zo schrijft de bank Credit Suisse in de nieuwste editie van haar Global Wealth Report. Uit onderzoek blijkt dat deze jonge generatie – geboren tussen 1980 en 2000 – het hardst getroffen is door de wereldwijde financiële crisis van 2008. Zo hebben ze niet alleen veel meer studieschuld dan de vorige generatie op hun leeftijd, ook worden ze geconfronteerd met hoge en steeds verder stijgende huizenprijzen.

    Door de combinatie van deze factoren moet de jonge generatie zich veel dieper in de schulden steken, waardoor ze veel meer moeite hebben om vermogen op te bouwen. Daar komt bij dat de millennials over het algemeen ook minder vermogen opbouwen voor hun pensioen, omdat ze vaker als zelfstandige aan de slag gaan of met flexibele en tijdelijke arbeidscontracten werken.

    Uit de cijfers die Credit Suisse verzamelde blijkt dat millennials het financieel gezien minder ruim hebben dan hun ouders op dezelfde leeftijd. Vooral ten aanzien van het inkomen en het eigen woningbezit. Jongeren studeren langer en beginnen daarom pas later vermogen op te bouwen. De tijd zal moeten uitwijzen of deze aanpak zich uitbetaalt.

    Millennials zijn financieel gemiddeld slechter af dan hun ouders (Bron: Credit Suisse Global Wealth Report 2017)

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • “Europese ministers van Financiën willen gezamenlijke begroting”

    Een groot aantal ministers van Financiën binnen de Europese Unie is van mening dat een Europese begroting een bijdrage kan leveren aan de stabiliteit binnen de eurozone. Dat zei Eurogroep voorzitter Jeroen Dijsselbloem na afloop van een ontmoeting met alle ministers van Financiën van de Europese Unie, waarin gesproken werd over verdere integratie tussen de verschillende economieën. In december zullen de ministers verder praten over dit onderwerp, waarna de concrete doelen voor de eerste helft van volgend jaar bekend zullen worden gemaakt.

    “Best veel ministers hebben het gevoel dat het nuttig is om het instrumentarium uit te breiden met een stabiliserende fiscale eenheid”, zo verklaarde Dijsselbloem na afloop van de bijeenkomst. Het is nog de vraag hoe groot die Europese begroting moet worden en hoe deze gefinancierd moet worden. Sommige landen willen een gezamenlijk potje van honderden miljoen euro’s, maar er zouden ook landen zijn geweest die weinig enthousiast zijn over deze plannen.

    Europese begroting

    Een Europese begroting moet volgens voorstanders voorkomen dat een nieuwe schuldencrisis in een deel van de Eurozone zich snel kan verspreiden richting andere landen, zoals dat in 2011 en 2012 gebeurde tijdens de Europese schuldencrisis. De ECB moest toen ingrijpen om te voorkomen dat landen als Griekenland, Spanje en Portugal de toegang tot de kapitaalmarkt zouden verliezen. De centrale bank lanceerde het OMT-programma, waarmee ze op beperkte schaal staatsobligaties van probleemlanden begon op te kopen.

    Naast een Europese begroting spraken de ministers van Financiën ook over het terugdringen en verdelen van de risico’s in de bankensector. Een van de instrumenten daarvoor is de oprichting van een Europees depositogarantiestelsel voor alle spaarders in de Eurozone. Dat betekent dat wanneer een bank ergens in de Eurozone omvalt, dat alle andere banken in de Eurozone de rekening betalen voor het compenseren van gedupeerde spaarders.

    De oprichting van een fiscale unie en een Europees depositogarantiestelsel zijn onderdeel van een groter plan richting het versterken van de Europese monetaire en economische unie, zoals beschreven is in het Vijf Presidenten Rapport. Daarin staat het routeplan voor een financiële unie en een begrotingsunie.

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Deutsche Bank: “Het fiat geldsysteem zal serieus getest worden”

    Ons huidige geldsysteem zal de komende tien jaar serieus getest worden en er is een kans dat we uiteindelijk naar een alternatief geldsysteem moeten. Dat schrijft Deutsche Bank in een nieuw rapport voor beleggers. Volgens analisten van de bank is ons huidige geldsysteem sinds het loslaten van de koppeling van goud in 1971 instabieler geworden en is ook de inflatie substantieel toegenomen. Verschillende grafieken laten zien dat het tijdperk van fiatgeld gekenmerkt wordt door een voortdurende geldontwaarding, terwijl de prijzen voor die tijd veel stabieler waren.

    Deutsche Bank schrijft in haar toelichting dat de drijvende krachten achter het fiatgeldsysteem nu in een omgekeerde richting bewegen. Waarschijnlijk bedoelen ze daarmee dat er sinds het loslaten van de goudstandaard wereldwijd een ongekende kredietgroei heeft plaatsgevonden, maar dat deflatoire krachten in de economie inmiddels sterker zijn geworden dan de inflatoire krachten. Uit het rapport:

    “We denken dat er sinds ongeveer 1980 een dergelijke kracht is geweest en dat er aanwijzingen zijn dat dit effect nu aan het omkeren is. Als we dat correct zien, dan zou dat betekenen dat ons fiat geldsysteem de komende tien jaar nog serieus getest gaat worden en dat we uiteindelijk misschien een alternatief moeten vinden. Dit is niet noodzakelijkerwijs een ontwikkeling die we de volgende maanden of kwartalen gaan zien, maar we denken dat deze trendomkeer al langzaam begonnen is. Misschien kunnen we toekomstige alternatieven voor ons huidige geldsysteem verkennen.”

    Deutsche Bank is onzeker over de toekomst van ons fiat geldsysteem (Bron: Deutsche Bank, via @Holgerschaepitz)

    Toekomst geldsysteem onzeker?

    Sinds het uitbreken van de financiële crisis is er meer onzekerheid over de toekomst van het op schuld gebaseerde geldsysteem. Centrale banken en overheden moesten allerlei omstreden maatregelen nemen om het geldsysteem in stand te houden. Zo werd er miljarden aan belastinggeld gereserveerd om de financiële sector overeind te houden, moesten centrale banken de rente naar nul verlagen om de kredietverlening weer op gang te brengen en moesten zij voor honderden miljarden aan schuldpapier opkopen om te voorkomen dat er twijfels zouden ontstaan over de betaalbaarheid van die schulden.

    In het grootste deel van de geschiedenis was goud het fundament van het wereldwijde geldsysteem, maar gaandeweg werd de rol van goud steeds verder gemarginaliseerd. Het resultaat daarvan is dat we nu een geldsysteem hebben waarbij schuldpapier van overheden wordt gebruikt als onderpand voor nog meer geldcreatie. Daardoor hebben we veel welvaart naar voren kunnen halen, maar zijn ook onze toekomstige financiële verplichtingen sterk toegenomen. Hoe kunnen we aan die verplichtingen blijven voldoen in een economie die amper groeit?

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.