Categorie: Kredietcrisis

Onbalans Eurozone niet kleiner door stimulering ECB

Toen Europa in 2002 de euro lanceerde was de hoop dat de economieën van verschillende landen langzaam naar elkaar toe zouden groeien en dat de Zuidelijke landen zich zouden aanpassen aan het economische model van landen als Duitsland en Nederland. Maar ruim veertien jaar later kunnen we de concluderen dat die ambities te hoog gegrepen waren.

Weliswaar heeft de euro een zeer gunstige bijdrage geleverd aan de economische samenwerking tussen de lidstaten, maar de fundamentele onbalans die al bestond voor de invoering van de gemeenschappelijke munt is nooit weggegaan.

Divergentie

Landen als Griekenland, Italië, Spanje en Portugal die in het verleden hun munt konden devalueren om de handelsbalans te herstellen hebben door de jaren heen en steeds groter handelstekort opgebouwd. De zuidelijke landen in Europa konden door de goede monetaire reputatie van de noordelijke landen heel goedkoop lenen, maar dat geld werd lang niet altijd op een verstandig manier gebruikt.

Sinds de Europese schuldencrisis in 2011 is de onbalans tussen noord en zuid niet kleiner geworden. Konden de zuidelijke landen in het verleden hun munt devalueren om de export te stimuleren, nu is het vooral Duitsland dat als exporteconomie profiteert van de goedkoper munt. Hoe kunnen we deze onbalans herstellen?

Onbalans Eurozone wordt niet kleiner door QE (Grafiek via @Schuldensuehner)

13 september 2016
Aankondiging: Reinvent Money (14 oktober 2016)
In navolging op het succes van ‘Geld voor de Toekomst’ en ‘Reinvent Money’ komt er ook dit jaar weer een conferentie over het geldsysteem en alles wat daarmee samenhangt. Tijdens dit evenement komen verschillende actuele vraagstukken aan bod:
- Wat is de rol van centrale banken en banken in het digitale tijdperk waarin we leven?
- Heeft het geld van de toekomst nog wel een natiestaat of een centrale bank nodig?
- Hoe ziet de toekomst van de euro eruit in het licht van deze ontwikkelingen?
Verschillende vooraanstaande sprekers zullen hun licht op deze ontwikkelingen laten schijnen. Aanwezig zijn Arnoud Boot, Lex Hoogduin, Stephanie Kelton, Michael Kumhof, Brett Scott, Richard van der Linde, Martijn Jeroen van der Linden en Karim Benammar.

Reinvent Money

De conferentie Reinvent Money 2016 vindt plaats op 14 oktober en duurt van 16:00 tot 19:00. Klik hier of op onderstaande banner om je aan te melden. Inschrijven is gratis, je kunt achteraf zelf bepalen hoeveel je ervoor wilt betalen middels een donatie.

Klik hier om je aan te melden voor Reinvent Money
13 september 2016
Boekpresentatie: Door De Bank Genomen

Vandaag zal George van Houts van de theatervoorstelling De Verleiders zijn nieuwste boek ‘Door de Bank Genomen’ aan minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem overhandigen. Dat gebeurt vanmiddag om 16:30 op het Binnenhof in Den Haag. Vanavond om 19:00 volgt de boekpresentatie en de signeersessie bij Paagman aan de Frederik Hendriklaan 217 in Den Haag.

Het boek draagt dezelfde titel als het succesvolle theaterstuk van De Verleiders en beschrijft een aantal misstanden in de financiële wereld, zoals het verstrekken van onverantwoord hoge leningen, het maken van woekerwinsten en het uitkeren van hoge bonussen aan topbestuurders.

George van Houts maakt zich zorgen over wat hij ‘financiële bewusteloosheid’ noemt: de onwetendheid van de meeste mensen ten aanzien van het geldsysteem. Daarover vertelde hij onlangs bij Radio 1.

Boek: Door de Bank Genomen

Het boek borduurt voort op de thema’s van de theatervoorstelling en brengt deze op ironische wijze, weliswaar met een serieuze en ernstige ondertoon. Wat is er allemaal mis met ons huidige financiële systeem? Waarom mogen alleen banken geld creëren? En waarom is het voor de politiek zo moeilijk om excessen in de bankwereld aan te pakken? Dat soort thema’s behandelt acteur George van Houts in zijn nieuwe boek.

‘Door de Bank Genomen’ ligt voor €18,50 in de boekhandel.

13 september 2016
Deutsche Bank: “Rally obligaties loopt na 35 jaar ten einde”

De wereldeconomie staat op een keerpunt en nadert het einde van een 35 jaar lange bull market in staatsobligaties, zo waarschuwen analisten van Deutsche Bank. In een nieuw rapport dat vrijdag verscheen schrijft de bank dat de komende periode van 35 jaar er waarschijnlijk heel anders uit zal zien dan de afgelopen 35 jaar.

“We verwachten op korte termijn een hervorming van de wereldorde die de economie, politiek, het beleid en prijsvorming van financiële activate vanaf 1980 tot en met vandaag de dag gedicteerd heeft. Het extrapoleren van de afgelopen 35 jaar is het meest gevaarlijke dat beleidsmakers en beleggers op dit moment kunnen doen.”

Deutsche Bank is somber

Sinds het begin van de jaren ’80 werd de wereldeconomie gedomineerd door globalisering en door grote veranderingen in de demografie. Dat is volgens analisten van Deutsche Bank van grote invloed geweest op het rendement van financiële activa als aandelen, obligaties en vastgoed. Dat tijdperk loopt nu ten einde, wat betekent dat trends in de politiek, economie en in de prijsontwikkeling van beleggingen weer in een omgekeerde richting kunnen gaan bewegen.

De analisten van Deutsche Bank constateren dat centrale banken bijna geen middelen meer achter de hand hebben om de economie aan te jagen, terwijl de politiek worstelt met een groeiende weerstand tegen de bezuinigingen en de stagnerende loonontwikkeling. Als dat zo doorgaat dreigt er wereldwijd een nieuwe fase van meer protectionisme aan te breken. In een poging de binnenlandse economie te beschermen en werkgelegenheid te behouden zullen landen wereldwijd meer handelsbelemmeringen opwerpen, zo verwacht de bank.

Financiële repressie
De analisten schetsen in hun nieuwe rapport twee mogelijke scenario's, die beide zeer ongunstig zullen uitpakken voor de obligatiemarkt. In het meest gunstige scenario verliezen obligatiehouders voortdurend een klein beetje als gevolg van een negatieve reële rente, een aanpassingsproces dat enkele decennia kan aanhouden. Ze maken de vergelijking met de periode vlak na de Tweede Wereldoorlog, toen de staatsschulden ook relatief hoog waren. Toen werden deze schulden over een tijdsbestek van 35 jaar langzaam weggewerkt, doordat de groei van de economie voortdurend groter was dan het rendement op staatsobligaties. Obligatiehouders realiseerden in de periode van 1945 t/m 1980 in veel gevallen een teleurstellend rendement, zonder dat er sprake was van grootschalige faillissementen. Ook toen werd financiële repressie toegepast om de lasten over de samenleving te verdelen. Door kapitaalrestricties werden vermogende mensen destijds min of meer gedwongen in de eigen economie te investeren en de staatsschuld te financieren.

Rendement op obligaties was na de oorlog zeer teleurstellend (Bron: Deutsche Bank, via Market Watch)
Hoe onwerkelijk een dergelijk scenario anno 2016 ook mag lijken, het is zeker dat kapitaalcontroles hier een essentieel onderdeel van zullen zijn. Op veel manieren gebeurt dat nu al, want financiële toezichthouders sporen banken, verzekeraars en pensioenfondsen nu al aan om meer in binnenlandse (staats)obligaties te beleggen. Door de verregaande integratie van de financiële markten wereldwijd is het vandaag de dag misschien lastiger om kapitaalcontroles op te leggen, maar dat zal beleidsmakers er volgens Deutsche Bank er niet van weerhouden nieuwe beperkende maatregelen op te leggen. Lukt dat niet, dan kunnen centrale banken een rol spelen door op grote schaal staatsobligaties op te kopen en daarmee een vlucht uit obligaties te voorkomen.
Faillissementen
Naast het hierboven geschetste scenario is er ook een andere uitkomst mogelijk, namelijk die van een chaotische schuldenafbouw door een golf van faillissementen en wanbetalingen. Deutsche Bank geeft als voorbeeld een land dat weigert haar schulden te betalen, bijvoorbeeld als een land uit de Eurozone stapt en haar schulden in euro's niet terug kan betalen. Onder dit tweede scenario zullen obligatiehouders plotseling zeer grote verliezen lijden, zeker als centrale banken zich terugtrekken uit hun positie als 'lender of last resort'. Hoe de toekomst er precies uit zal zien blijft een vraagteken, maar de analisten van Deutsche Bank zijn er vrij zeker van dat er een aantal zeer moeilijke decennia voor ons liggen.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Neem dan contant op via [email protected] of via +31(0)88-46 88 488.

12 september 2016
Rente staatsobligaties schiet omhoog
De rente op Japanse staatsleningen is de afgelopen twee maanden weer sterk gestegen. Deze zomer daalde de 10-jaars rente in Japan nog naar een historisch dieptepunt van bijna -0,30%, maar nu is het rendement weer terug op 0%. Het rendement op schuldpapier met een looptijd van 40 jaar steeg in dezelfde periode van 0,06% naar 0,6%, dat is dus tien keer zoveel.

Bij een extreem lage rente heeft een kleine rentestijging een grote impact op de waarde van de staatsobligatie. De verwachting is dat centrale banken de rente nog langdurig laag zullen houden, maar uiteindelijk is het de markt die de rente bepaalt. Ontstaat er om wat voor reden dan ook onrust op de obligatiemarkt, dan kunnen de verliezen voor beleggers flink oplopen.

Obligaties een veilige haven?

Het is niet voor niets dat Bill Gross, voormalig obligatiebelegger bij vermogensbeheerder PIMCO, onlangs nog waarschuwde voor de risico’s van obligaties. Nu de rente vrijwel tot een nulpunt gedaald is zijn er betere alternatieven te vinden die als veilige haven kunnen dienen. Volgens Bill Gross zijn tastbare bezittingen als grond, vastgoed en edelmetalen op dit moment veel interessanter dan obligaties.

Ook elders in de wereld stijgt de rente op staatsobligaties. In een paar dagen tijd ging de rente voor Duitse staatsleningen met een looptijd van tien jaar van -0,11 naar +0,11 procent, een verschil van 22 basispunten. De Italiaanse 10-jaars rente steeg van 1,08 naar 1,24 procent (+22 basispunten), terwijl de Amerikaanse rente over dezelfde looptijd in een paar dagen van 1,54 naar 1,66 procent steeg (+22 basispunten).

Lees ook:
12 september 2016
EU gaat bankpasjes met tegoed verstrekken aan vluchtelingen

Naar schatting een miljoen vluchtelingen in Turkije krijgen van de EU een creditcard waar maandelijks een geldbedrag op gestort zal worden. Met dat geld kunnen zij eten en onderdak betalen. Deze regeling is onderdeel van een nieuwe €348 miljoen kostende humanitaire programma dat de Europese Unie donderdag heeft aangekondigd. In ruil voor maatregelen als deze belooft Turkije de vluchtelingen in eigen land op te vangen.

Het World Food Program zal samen met het Turkse Rode Kruis toezien op de uitvoering van dit Europese reddingsprogramma. Voor ieder gezin zal apart bepaald worden hoeveel leefgeld zij krijgen van de EU, waarbij extra geld beschikbaar is om kinderen naar school te sturen of ouderen te verzorgen.

Creditcards
Ertharin Cousin van het World Food Program is erg enthousiast over het plan om creditcards aan alle vluchtelingen te geven. In een verklaring tegenover de Wall Street Journal zegt ze het volgende: "Het geld dat door vluchtelingen wordt uitgegeven komt rechtstreeks in de lokale economie, waardoor een stimulans wordt gegeven aan de gemeenschappen die zo genereus zijn om de vluchtelingen op te vangen." In totaal heeft de EU een bedrag van €3 miljard toegezegd om de vluchtelingen in Turkije op te vangen. Van dat bedrag is €2,2 miljard al toegewezen aan verschillende projecten die gezondheidszorg, onderwijs en andere diensten voor vluchtelingen regelen.

EU geeft creditcard met maandelijks tegoed aan vluchtelingen

8 september 2016
Draghi runt obligatiefonds van €1.000 miljard

Het stimuleringsprogramma van de ECB heeft een dubieuze mijlpaal bereikt. Sinds het begin van het opkoopprogramma in het voorjaar van 2015 heeft de centrale bank in totaal €1.000 miljard aan staatsobligaties uit de markt gehaald.

De centrale bank koopt de staatsobligaties in verhouding tot de omvang van ieder land en een zogeheten ‘capital key’. Dat betekent dat er voornamelijk Duitse (€238 miljard), Franse (€189 miljard) en Italiaanse (€164 miljard) staatsleningen op de balans staan. Begin dit jaar werd het opkoopprogramma uitgebreid van €60 naar €80 miljard per maand en sinds juni voegt de centrale bank ook bedrijfsobligaties aan haar balans toe.

Door het opkopen van staatsobligaties is de rente in de hele Eurozone naar een dieptepunt gedaald en kunnen veel landen momenteel zelfs gratis geld lenen. Daarmee gaat de ECB eigenlijk al over haar grenzen heen, want met een rente van nul procent helpt ze de lidstaten van de muntunie bij het financieren van hun staatsschulden.

ECB heeft al €1.000 miljard aan staatsobligaties opgekocht (Bron: ECB)

Weinig inflatie

Ondanks al die honderden miljarden aan nieuw geld blijft de inflatie in de Eurozone zeer laag. Dat komt omdat het geld niet in de reële economie terechtkomt en de kredietverlening door banken beperkt blijft. Ook staat de inflatie onder druk door de daling van de olieprijs, een externe factor waar de centrale bank geen invloed op kan uitoefenen.

De ECB zal donderdag in haar persconferentie een toelichting geven op het monetaire beleid. Volgens economen is het vrijwel zeker dat de centrale bank het bestaande stimuleringsprogramma zal verlengen tot voorbij maart 2017. Sommigen verwachten een verdere verlaging van de rente of een uitbreiding van het stimuleringsprogramma, zo blijkt uit een rondvraag van Bloomberg.

Wat gaat de ECB donderdag doen? (Bron: Bloomberg)

7 september 2016
Run op kluisjes in Duitsland

Kluisjes zijn in Duitsland bijna niet aan te slepen, want door de extreem lage rente en de dreiging van negatieve rente zien steeds minder spaarders reden om geld op een spaarrekening te laten staan. In plaats daarvan halen ze hun geld van de bank en stoppen ze dat thuis in een kluisje.

De afgelopen jaren was het voor de spaarzame Duitsers heel gewoon om het geld op een bankrekening te zetten, maar dat levert vandaag de dag vrijwel niets meer op. Voeg daar de stroom van geruchten over de problemen bij Deutsche Bank en de komst van negatieve spaarrente aan toe en het wordt opeens interessant om contant geld te bewaren.

Kluisjes niet aan te slepen

Fabrikanten van kluizen hebben hun productie verhoogd om aan de toegenomen vraag te kunnen voldoen. Burg-Waechter KG, de grootste kluisjesfabrikant van Duitsland, zag haar omzet in de eerste helft van dit jaar met 25% stijgen ten opzichte van een jaar geleden. Die stijging kan voor een groot gedeelte worden toegeschreven aan de extreem lage spaarrente, want het zijn vooral particulieren die vaker een kluis aanschaffen.

“Fabrikanten van kluizen werken bijna op de maximale capaciteit. Sommige producenten werken al in drie shifts om de productie non-stop te laten draaien”, zo verklaarde Thies Hartmann van een kluizenverkoper in Hamburg tegenover de Wall Street Journal.

Vlucht naar contant geld
Een van de belangrijkste oorzaken van de vlucht richting contant geld is het monetaire beleid van centrale banken. Zij hebben de rente alsmaar verlaagd om de economie aan te jagen. Een kleine Duitse spaarbank besloot onlangs nog de boeterente van de ECB door te berekenen aan klanten met meer dan €100.000 spaargeld. Met contant geld is het makkelijker die boeterente te ontwijken en is het voor de autoriteiten lastiger het geld te traceren. Ook dat laatste is in Duitsland erg belangrijk, want de Duitse bevolking is erg gehecht aan haar privacy. Zo wordt 80% van de betalingen in Duitsland nog met contant geld gedaan, terwijl dat in de Verenigde Staten maar in 46% van de gevallen met cash betaald wordt. Ook halen Duitsers vaker geld uit de pinautomaat en trekken ze gemiddeld ruim twee keer zoveel geld uit de muur als Amerikanen.
Goud kopen
Het zijn niet alleen particulieren die alternatieven zoeken om de negatieve rente te ontwijken. Ook het Duitse Commerzbank heeft overwogen een deel van haar reserves in contant geld te bewaren. Verzekeraar Munich RE legde begin dit jaar zelfs cash en goud in de kluis als vorm van diversificatie. Naast contant geld is ook edelmetaal een manier om de negatieve rente te ontwijken. Goud en zilver passen makkelijk in een kluis en vertegenwoordigen een hoge waarde. Volgens de World Gold Council is een negatieve rente zelfs reden om meer goud te kopen.

Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold

6 september 2016
Is deflatie wel zo noodlottig voor onze economie?

Het is al vaker gezegd en geschreven. Europa is deel van een van de grootste monetaire experimenten uit de geschiedenis, want sinds 2015 koopt ook de ECB staatsobligaties op. Er kleeft duidelijk een nadeel aan dit grootschalig experiment van monetaire verruiming. De reële wereld reageert niet zoals de theorie en de handboeken van centrale bankiers voorschrijven. Het blijkt ook keer op keer in de praktijk dat de paniek over bijvoorbeeld de negatieve rente een tikkeltje overdreven aandoet, althans tot op de dag van vandaag.

De verlegenheid van economen laat zich steeds beter voelen! Volgen centrale bankiers moet de inflatie naar een niveau in de buurt van 2%. Daar is het beleid van verruiming op gericht. In de praktijk blijkt dat zomaar een moeizame exercitie en het lijkt alsof de doelstelling steeds verder buiten bereik raakt. In nagenoeg alle belangrijke economieën lijkt de inflatie eerder te vertragen dan te versnellen naar een niveau van 2%.

Deflatie
Zoals uit onderstaande figuur spreekt, is er in Spanje geen sprake meer van inflatie, maar van deflatie. In juli daalden de prijzen met 0,6% en dat was alweer de twaalfde maand op rij dat er van inflatie geen of amper sprake was. De leerboeken economie schrijven voor, dat in geval van een lange periode van dalende prijzen – de definitie van deflatie – de economie dreigt te ontsporen. Bedrijven en consumenten houden de hand op de knip in afwachting van nog lagere prijzen voor goederen en diensten.

Inflatie in de maand juli (Grafiek van Bloomberg)
Wat leert de Spaanse praktijk? Sinds het einde van 2013 bedraagt de inflatie gemiddeld -0,4%. In 23 van de afgelopen 30 maanden daalden de prijzen. Volgens de leerboeken moeten consumenten hun uitgaven beperken. Maar de praktijk laat juist het tegenovergestelde zien...

Inflatie versus winkelverkopen (Grafiek via Bloomberg)

Consumentenbestedingen stijgen
In de afgelopen drie jaren zijn de detailhandelsverkopen in Spanje jaarlijks met 1,7% gestegen. Consumentenbestedingen groeiden in juni met 5,8% ondanks een gemiddelde prijsdaling van 0,8%. Het idee dat morgen de prijzen voor producten weer lager zijn weerhoudt de gemiddelde Spanjaard er niet van om eens lekker te gaan shoppen. Waarom doen de Spanjaarden wat ze doen en niet wat de leerboeken voorschrijven? Je kunt je overigens afvragen waarom het vreemd is om vandaag gewoon profijt te trekken van lage prijzen. Dat lijkt voor niet-economen een normaal gedrag, maar dat terzijde. Een belangrijke verklaring schuilt in de daling van de werkloosheid. Aan het begin van 2013 steeg de werkloosheid tot maar liefst 26,6% van de beroepsbevolking. In juni van dit jaar was die gedaald naar 19,9%. Dat is nog steeds heel erg hoog, maar de daling is aanzienlijk. Zet je de daling van de werkloosheid af tegen de trend in de binnenlandse consumptie, zoals Bloomberg gedaan heeft, dan ontstaat een interessant patroon...

Werkloosheid versus consumptie (Bron: Bloomberg)

Spanje
De Spaanse werkloze die weer aan de slag kan, heeft een inhaalslag te maken als het om zijn bestedingen gaat. Die heeft hij/zij in zijn periode van werkloosheid flink moeten inperken. Dankzij zijn nieuwe baan is dat euvel (deels) verholpen. De lage prijzen functioneren als uitnodiging de daad bij het woord te voegen en te gaan spenderen. Natuurlijk mag je aan dit Spaanse voorbeeld geen algemeen geldende waarheden ontlenen. Wat in Spanje gebeurt, is het gevolg van bijzondere omstandigheden die elders niet hoeven te spelen. Daar staat tegenover dat het Spaanse voorbeeld leert, dat ook economen en beleidsmakers iets minder krampachtig met het fenomeen deflatie moeten omgaan. Soms is het gewoon een zegen! Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden! Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

2 september 2016
Invloed politieke onrust op financiële markten neemt toe

De invloed van de politiek op de financiële markten neemt toe. Dat was al het geval voor het Britse EU-referendum. Volgens analisten Andrew Milligan en Craig Hoyda van Standard Life Investments is er sprake van radicale politieke onzekerheid, waardoor politieke discussies en onderhandelingen tot verschillende uitkomsten kunnen leiden en voor onrust op financiële markten leiden.

De uitkomst van het Britse EU-referendum heeft voor veel politieke onrust gezorgd. Maar ook in andere landen groeit de politieke onzekerheid. In Spanje kan geen nieuwe regering worden gevormd, in Italië vindt in het najaar een referendum over constitutionele hervorming plaats waar Premier Renzi zijn politieke lot aan heeft verbonden, in de VS worden de presidentsverkiezingen in november gehouden en de algemene verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland volgend jaar zullen zeer belangrijk zijn voor het bepalen van de koers van de EU.

Brexit

Het resultaat van het Britse EU-referendum leidde tot een stevige koersdaling van het Britse pond en zolang de onderhandelingen tussen het VK en de EU over de Brexit voortduren zal de druk op het Britse pond aanhouden. Intussen apprecieert de US dollar ten opzichte van de yen door het beleid van de Japanse centrale bank om de yen te verzwakken.

De US dollar stijgt ook ten opzichte van de euro door de zorgen over de Italiaanse banken en andere Europese politieke hobbels die de koers van de euro beïnvloeden. De safe haven-kapitaalstroom die hierdoor op gang is gebracht, vergroot de historisch zwakke wereldwijde economische groei en inflatie. Beleidsmakers beginnen vraagtekens te plaatsen over de effectiviteit van het monetaire beleid.

Ruimer monetaire beleid
Standard Life Investments meent dat het monetaire en begrotingsbeleid wereldwijd zullen verruimen. De hoop op een renteverhoging door de Fed dit jaar is afgenomen en de ECB zal waarschijnlijk de omvang en reikwijdte van zijn aankoopprogramma uitbreiden als de Europese economie vertraagt. De Bank of England heeft inmiddels verruimende monetaire maatregelen genomen om de onzekerheid op de markten tegen te gaan en de Japanse centrale bank lijkt te zinspelen op het nemen van opnieuw onorthodoxe monetaire maatregelen. Centrale banken hebben extreem veel gedaan en zullen dat blijven doen om kredietvoorwaarden te verbeteren, maar de kracht van hun maatregelen moet in toenemende mate worden bijgestaan door begrotingsbeleid en structurele hervormingen om te voorkomen dat de binnenlandse economie door een buitensporige economische schok wordt getroffen.
Hogere koersen
Standard Life Investments verwacht dat beleggers In hun zoektocht naar rendement de opbrengsten van de verschillende beleggingscategorieën zullen opdrijven. Gezien de te nemen politieke hordes in de komende maanden, heeft Standard Life Investments vertrouwen in Engelse en opkomende markten staatsobligaties. Een grote positie in investment grade bedrijfsobligaties wordt aangehouden en kleinere posities in high yield, alsook in bedrijfsobligaties van opkomende markten. Zorgen blijven bestaan over de impact van een voortdurende vertraging van de Chinese economie op bepaalde ontwikkelde markten in Azië: Australië en Hong Kong. Commercieel vastgoed blijft aantrekkelijk. Europees vastgoed zal het beter doen dan vastgoed in andere regio’s omdat de economie in de Eurozone vroeger in de bedrijfscyclus zit. Amerikaans vastgoed zal profiteren van de renteverhoging die langer op zich laat wachten. Lees meer in het artikel 'Keep calm and seek carry' van Andrew Milligan, Head of Global Strategy, and Craig Hoyda, Multi-Asset Investing Quantitative Analyst bij Standard Life Investments.

Deze bijdrage is afkomstig van Standard Life Investments

30 augustus 2016
De obligatiewereld op zijn kop

De rente op staatsobligaties is in sommige landen zo ver gedaald, dat overheden geld toe krijgen op nieuwe leningen. Op 11 juli werd ook de rente op sommige Nederlandse staatsobligaties voor het eerst even negatief.

De rente op Nederlandse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar is op 11 juli even onder de 0% terecht gekomen. Dat was voor het eerst sinds er in 1517 een begin werd gemaakt met het bijhouden van de prijsontwikkeling van dit soort leningen.

De Nederlandse obligatiemarkt is niet de enige die in zekere zin op zijn kop staat. Onder meer in Duitsland en Japan ligt de rente op een groot deel van de staatsobligaties eveneens onder het nulpunt. Wereldwijd staat er voor meer dan € 11.000 miljard aan leningen uit met een negatieve rente.

Pensioenfondsen en verzekeraars
Het lijkt vreemd dat iemand een lening wil verstrekken waarbij geld wordt toegelegd in plaats van dat er elk jaar wat rente wordt bijgeschreven. Veel instellingen zoals pensioenfondsen en verzekeraars hebben echter geen keuze. Deze organisaties zijn verplicht om een groot deel van de beleggingen aan te houden in veilige obligaties - ongeacht de hoogte van de rentevergoeding die ze ontvangen. Daar komt bij, dat de Europese Centrale Bank als onderdeel van een programma om de economische groei te stimuleren sinds maart 2015 voor ruim € 1.000 miljard aan voornamelijk staatsobligaties heeft ingekocht. Ten slotte zijn er ook partijen die liever met een deel van het vermogen obligaties kopen met een negatieve rente dan dat ze investeren in aandelen of andere meer risicovolle beleggingen. Door de toenemende vraag stijgen de prijzen van staatsobligaties uit Nederland en van veel andere landen.
Flinke prijsstijging
Die prijsstijging heeft twee kanten. Aan de ene kant boeken partijen zoals pensioenfondsen en verzekeraars die obligaties kopen en ze tot de aflossingsdatum vast te houden, een negatief rendement. Aan de andere kant ontstaan juist kansen voor beleggers die actief kunnen in- en uitstappen. “Wie begin dit jaar bijvoorbeeld Duitse staatsobligaties met een looptijd van dertig jaar had gekocht, kan die nu met een winst van meer dan 25% verkopen”, vertelt Kommer van Trigt, beheerder van het Robeco Global Return Bond Fund.
Beweging van de rente telt
“Rendementen van staatsobligaties worden op de korte termijn voornamelijk gedreven door bewegingen van de rente en minder door het renteniveau zelf”, legt Van Trigt uit waarom het Robeco Global Return Bond Fund ondanks de dalende rente sinds eind 2015 een rendement haalde van ruim 4%. Hij waagt zich overigens niet aan een voorspelling hoe lang of ver de rente onder het nulpunt daalt: “Een aantal jaar geleden had niemand gedacht dat de korte officiële rente negatief kon worden. Inmiddels is dat al in verschillende Europese landen en Japan het geval. Telkens weer blijken dingen mogelijk waarvan experts voorspelden dat ze niet konden gebeuren.” Door: Robeco

Belangrijke informatie: Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning als beheerder van ICBE’s en ABI’s van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

29 augustus 2016