Marketupdate

Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Grafieken: Een ruimere kijk op 40 jaar inflatie in de VS

    De Consumer Price Index (CPI) is gebaseerd op een mandje met goederen en diensten dat representatief zou moeten zijn voor het uitgavenpatroon van de gemiddelde Amerikaan. Maar een dergelijke gemiddelde bestaat natuurlijk niet, omdat iedereen zijn geld op een andere manier uitgeeft. Mensen met een lager inkomen zijn procentueel bijvoorbeeld meer geld kwijt aan voedsel, brandstof en wonen, terwijl mensen met een hoger inkomen meer geld kunnen uitgeven aan luxegoederen zoals auto's, elektronica of vastgoed.

    John Aziz verzamelde alle data over inflatie van de St. Louis Fed en bouwde daarmee de volgende twee grafieken. Deze laten naast het officiële CPI inflatiecijfer per kwartaal ook de prijsontwikkeling in verschillende categorieën zien. In de eerste grafiek wordt de CPI afgezet tegen de prijsontwikkeling van medische zorg, onderwijs, kleding, huur, transport, eten & drinken en brandstof. De balkjes geven weer hoe de prijs zich ieder kwartaal ontwikkeld heeft ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder.

    CPI versus verschillende uitgaven

    Uit de eerste grafiek kunnen we verschillende zaken afleiden. Als eerste valt op dat de olieprijs in 1974 en in 1980 flink omhoog ging en daarmee ook de prijzen van andere goederen en diensten opdreef. Indirect werkt een hogere olieprijs uiteraard door in de prijzen van andere goederen en diensten, omdat er vaak olie of andere brandstof aan te pas komt om deze te produceren. Verder zien we dat tussen 1994 en 2004 er een neerwaartse druk was op de prijs van kleding. Door een toenemende productie van kleding in landen met lage lonen werden deze artikelen naar verhouding steeds iets goedkoper.

    De grafiek laat ook goed zien hoe Amerika in 2008 in een deflatoire depressie terecht kwam. De olieprijs zakte in de zomer van 2008 van bijna $150 naar minder dan $40 per vat, waardoor de kosten van brandstof en transport sterk omlaag gingen. De dreiging van deflatie werd bestreden met stimulerende maatregelen van overheden en centrale banken, een taak die steeds meer op het bordje van centrale banken geschoven wordt.

    Prijsinflatie per kwartaal van verschillende uitgaven over de afgelopen 40 jaar (Bron: Azizonomics)

    CPI versus prijzen vastgoed en aandelen

    De tweede grafiek zet de CPI inflatie naast de prijsontwikkeling van huizen en aandelen (S&P500 index). Onderstaande grafiek laat zien dat de CPI er niet in slaagt de grote prijsbewegingen in vastgoed of aandelen mee te wegen. Stijgende huizenprijzen waren jarenlang een belangrijke bron van consumptie in Amerika, omdat men makkelijker geld kon lenen tegen de 'overwaarde' op het huis.

    CPI afgezet tegen prijsontwikkeling aandelen en vastgoed per kwartaal (Bron: Azizonomics)

    Federal Reserve

    De stijgende huizenprijzen waren nauwelijks zichtbaar in de CPI, waardoor de centrale bank steeds kon beweren dat het makkelijke krediet dat banken verstrekten niet zorgde voor veel inflatie. Die inflatie was er wel, maar werd simpelweg niet meegenomen in het beleid van de centrale bank. De rente bleef te lang laag en de leenvoorwaarden werden alleen maar versoepeld om de vastgoedbubbel verder op te kunnen blazen. John Aziz merkte terecht op dat het effect van nieuwe stimuleringsmaatregelen door centrale banken (zoals QE3 en QE4 door de Fed) niet goed gemeten kan worden met de CPI.

    Desondanks houdt Beanke nog steeds vast aan de CPI als een barometer voor de inflatie. Het soepele monetaire beleid van de Federal Reserve heeft inderdaad nog niet gezorgd voor een stijging van deze CPI, maar ondertussen slaagt Beanke er met zijn stimuleringsbeleid wel in de prijzen van aandelen en obligaties op te pompen. Ook de huizenmarkt begint weer aan te trekken door de extreem lage rente, waar de Federal Reserve verantwoordelijk voor is met programma's als QE3 en Operation Twist.

  • Autoverkopen Europese Unie op laagste punt in 19 jaar

    Vooral in november viel de verkoop in Europa (inclusief Zwitserland, Noorwegen en IJsland erg tegen. Er werden toen 965.918 auto's aan de man gebracht, 10% minder dan diezelfde maand in 2011. En ook toen drukte de Europese schuldencrisis al op de autoverkopen. De eurozone als geheel belandde in het derde kwartaal weer in een recessie en volgens de ECB hoeven we pas in 2014 weer substantiele economische groei te verwachten. Ook autofabrikanten verwachten tegen die tijd weer een stijging van de autoverkopen.

    “Er zijn duidelijk twee werelden: aan de ene kant zijn er de Duitse autofabrikanten en aan de andere kant de Zuid-Europese”, aldus analist Florent Couvreur van CM-CIC Securities. “De Zuid-Europese autofabrikanten hebben historisch gezien meer blootstelling aan de Zuid-Europese markt, die de grootste krimp laat zien. Dit zal ook volgend jaar het geval zijn.”

    Vier van de vijf grootste automarkten in Europa liet de afgelopen maand een krimp zien in de verkoopcijfers. In duitsland werden 3,5% minder auto's verkocht, in Frankrijk was de verkoop 19% en in Italie en Spanje zelfs 20% lager dan de maand oktober. Het Verenigd Koninkrijk liet in november een maand-op-maand groei zien in de verkopen van maar liefst 11%.

    Daling conform verwachtingen

    De sterke daling van de autoverkopen komt voor de fabrikanten niet als een verrassing. Ze hielden eerder al rekening met een verkoop van ongeveer 12 miljoen stuks over heel 2012. Dat is het laagste aantal verkopen sinds 1995 en de grootste jaarlijkse daling sinds 1993. “Er is weinig reden om aan te nemen dat het volgend jaar beter gaat met de autoverkopen in Europa, wat betekent dat er steeds meer nadruk gelegd zal worden op exportmarkten buiten Europa”, zo verklaarde analist Erich Hauser van Credit Suisse tegenover Bloomberg.

    Het aandeel Fiat daalde als gevolg van de slechte autoverkopen met 6,4% tot €3,46, de scherpste intraday daling sinds 7 november. Renault en Peugeot zagen hun aandeel licht stijgen, respectievelijk 0,2 en 1,5 procent kwam er bij. General Motors verkocht op de Europese markt 13% minder auto's dan een maand geleden. Vooral Chevrolet verkocht slecht, van dit merk werden in november 20% minder auto's aan de man gebracht.

    Duits succes

    De Duitse autobouwer BMW doet het nog wel goed in de krimpende Europese automarkt, want ze wist in november 67.200 voertuigen te verkopen. Dat is een stijging van 0,4% in een markt die als geheel sterk krimpt. Het marktaandeel van BMW groeide in een jaar tijd van 6,2 naar 7 procent. Ook Mercedes doet goede zaken en zag haar verkopen van de voertuigen onder eigen merknaam met 1,5% stijgen. Als geheel zag het bedrijf een daling van 0,7% in de verkopen, als gevolg van een 18% daling van de verkoop van de Smart. Dit merk is onderdeel van Mercedes en bouwt zeer kleine auto's.

    Door de dalende autoverkopen worden fabrikanten gedwongen te snijden in de kosten. Door reorganisaties gaan banen verloren, iin andere gevallen worden fabrieken compleet gesloten of verplaatst naar een goedkoper land. Ford besloot onlangs om een fabriek in het Belgische Gent te sluiten, om er in de toekomst één te openen in Spanje. Fiat en Peugeot reageren op de verzwakte markt door beide 1.500 banen te schrappen.

    Autoverkopen Europese Unie op laagste punt in 19 jaar tijd

  • Bill Gross: Amerikaanse overheid leent gratis dankzij QE4

    De Federal Reserve kondigde woensdag een nieuwe stimuleringsronde aan, die we voor het gemak QE4 noemen. De centrale bank zal per ingang van januari maandelijks $45 miljard 'bijdrukken' om Amerikaanse staatsobligaties mee te kopen. Tegelijkertijd blijft het haar maandelijkse aankopen van $40 miljard aan hypotheekschulden voortzetten, wederom met nieuw gedrukt geld.

    “Wat er in feite gebeurt, en dit is heel belangrijk, is dat de overheid obligaties uitgeeft die opgekocht worden door de centrale bank. Die stuurt vervolgens de rente over deze obligaties weer terug naar de overheid”, zo verklaarde Bill Gross in een interview op Bloomberg. “Dat betekent dat de overheid gratis geld kan lenen. Maar er zijn complicaties en inflatie is daar één van”, zo voegde de topman van Pimco eraan toe.

    De officiële inflatie is totnogtoe beperkt gebleven in de VS, waardoor de Federal Reserve haar monetaire beleid voortzet. “De inflatie lift ruim beneden de 2% en de Federal Reserve heeft daar geen problemen mee. Maar uiteindelijk, als je gratis geld weggeeft en een fiscaal beleid in stand houdt dat diepe rode cijfers schrijft, dan komt er een moment waarop de inflatie begint toe te nemen”, aldus Gross.

     

    Rente

    De interventies van de Federal Reserve draaien voor een belangrijk gedeelte om de rente. Die moet laag blijven, zowel voor de overheid als voor consumenten. Door rechtstreeks staatsobligaties en hypotheekleningen te kopen probeert de centrale bank de rente omlaag te brengen, terwijl de rente die ze zelf kan bepalen al jaren op 0 tot 0,25 % staat. Door een lagere rente is de Amerikaanse overheid minder geld kwijt aan het financieren van haar schulden, terwijl particulieren door de lage rente makkelijker met geleend geld een huis of auto kunnen kopen.

    De Fed is redelijk succesvol geweest in het omlaag drukken van de rente op staatsobligaties, want een 10-jaars Treasury kent nu een rentevergoeding van 1,73%. Vijf jaar geleden kreeg een belegger voor dezelfde soort obligatie met een looptijd van tien jaar een rente van 4,14%. Het is de vraag hoe lang de centrale bank de financiële markten nog de baas kan zijn, want Bloomberg merkte op dat de rente op de staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar en 30 jaar juist omhoog is gegaan sinds de aankondiging van QE4. Met andere woorden, de obligatiekoersen gingen juist omlaag, het tegenovergestelde van wat de Federal Reserve wenst te bereiken.

    Dit kan natuurlijk een korte termijn beweging zijn, maar op de langere termijn zullen steeds meer beleggers afhaken. De combinatie van een lage rentevergoeding en een hogere inflatie(verwachting) levert een negatief rendement op. Beleggers die uit kunnen stappen zullen dat vroeg of laat doen, waardoor de centrale bank nog meer schulden moet gaan opkopen. De rente op Amerikaanse staatsobligaties is dus iets om rekening mee te houden. Als die niet verder daalt of zelfs begint te stijgen ligt meer stimulering door de Federal Reserve in het verschiet.

    Bron: Bloomberg

  • Zwitserse centrale bank handhaaft plafond Franc

    Door de vlucht in de Zwitserse Franc werd de munt steeds meer waard ten opzichte van de euro, wat schadelijk was voor de toerismesector en de exporterende bedrijven in Zwitserland. Door de waardestijging van hun munt ten opzichte van de euro en de dollar werden deze bedrijven steeds meer de markt uit geprijsd, wat volgens de SNB schadelijk zou zijn voor de Zwitserse economie. Voordat het plafond werd ingesteld klom de waarde van de Franc richting pariteit met de euro (een 1:1 wisselkoers), nu is de munt altijd 20% goedkoper dan de euro.

    Thomas Jordan maakte bekend dat de SNB de Zwitserse Franc met uiterste toewijding zal blijven verdedigen tegen een waardestijging en dat het daarom het plafond van 1,20 SFR per euro blijft verdedigen door buitenlandse valuta te kopen. De SNB houdt de rente op 0% om een vlucht in de Franc verder te ontmoedigen, conform de verwachting van 18 economen die door Bloomberg ondervraagd werden.

    De kosten van de interventie van de SNB zijn zichtbaar op de balans. Bij vlagen moet de centrale bank veel euro's, dollars en andere valuta kopen om de wisselkoers met de euro te verdedigen op 1,20. Onderstaande grafiek laat zien hoe de balans van de Zwitserse centrale bank in vijf jaar tijd vervijfvoudigd is tot ongeveer 500 miljard Franc. Tegelijkertijd neemt het percentage van de bezittingingen in de vorm van buitenlandse valuta verder toe. Eind november stond er voor 424,8 miljard Franc aan buitenlandse valuta op de balans, een stijging van 70% ten opzichte van een jaar eerder. In augustus nam de opwaartse druk op de Franc af, omdat de ECB toen bekend maakte dat het staatsobligaties van zwakke landen zou kopen als de onrust op de financiele markten toeneemt.

    Balans SNB groeit snel als gevolg van het onderdrukken van de waarde van de Zwitserse Franc

    Negatieve rente

    De SNB hanteert een rente van 0%, maar de president van de centrale bank kon een eventuele negatieve rente niet uitsluiten. Op dit voorstel antwoordde Jordan dat de centrale bank geen maatregelen op voorhand uitsluit. De onzekerheid in de eurozone blijft aanhouden. Daarom kan Jordan niet uitsluiten dat er in de toekomst nieuwe interventies zullen volgen. Volgens valutastrateeg Raghav Subbarao van Barclays is de primaire reden voor de waardestijging van de Zwitserse Franc de instroom van geld uit de eurozone dat zoekt naar een veilige haven. De situatie is nu minder kritiek, maar de gevaren zijn volgens Subbarao nog niet geweken.

    Volgens Jordan blijft de relatief sterke Franc ook in 2013 drukken op de exportcapaciteit van het land. Ook verwacht Jordan dat de Zwitserse economie wat zal vertragen, een proces dat gepaard zal gaan met onderbezetting van de industrie en een oplopende werkloosheid. 

    Kapitaalcontroles

    De twee grote Zwitserse banken UBS en Credit Suisse hebben eerder deze maand plannen aangekondigd om de waardestijging van de Franc een halt toe te roepen. Deze banken gaan kosten in rekening brengen voor klanten die een groot bedrag aan Zwitserse Franc op de bank hebben staan. Op die manier proberen banken het sparen in Zwitserse Francs te ontmoedigen en de stroom van vluchtend kapitaal tegen te houden.

    De maatregel van deze twee banken is in lijn met het beleid van de centrale bank, maar de SNB wilde geen commentaar geven op de suggestie dat de centrale bank achter deze maatregelen zit. Wel verklaarde de SNB dat ze altijd duidelijk is geweest over het fet dat ze geen instrumenten of maatregelen op voorhand uitsluit. “Alle mogelijke maatregelen die belangrijk zijn om ons monetaire beleid goed uit te kunnen voeren zijn potentieel mogelijk en daar horen dat soort isntrumenten ook bij”.

    Vastgoedprijzen stijgen

    Naast een kapitaalvlucht richting de Zwitserse valuta is ook de belangstelling voor Zwitsers vastgoed de laatste jaren toegenomen, zoals de UBS Real Estate Bubble Index laat zien. De prijsontwikkeling van het Zwitserse vastgoed is sinds 2008 wat gestegen en nadert het terrein dat UBS aanmerkt als 'risicovol'. De lage rente stimuleert de vastgoedmarkt, een effect dat de SNB in de gaten zegt te houden. “Het momentum in de binnenlandse vastgoed- en hypotheekmarkt blijft uitzonderlijk sterk”, aldus Jordan. “Het aantal hypotheekleningen groeit snel vergeleken met de economie als geheel en ook de vastgoedprijzen, die al op een relatief hoog niveau staan, in de afgelopen maanden zijn blijven stijgen”, zo voegt de president van de centrale bank eraan toe.

    Bron: Bloomberg Businessweek

    Ontwikkeling huizenprijzen Zwitserland volgens de UBS Real Estate Bubble Index (Bron: UBS)

  • Centrale banken verlengen valutaswap tot februari 2014

    Een aantal grote centrale banken heeft besloten de duur van hun onderlinge valutaswap met een jaar te verlengen tot 1 februari 2014. De Federal Reserve, de Bank of Canada, de Bank of England, de ECB en de Swiss National Bank kunnen via deze valutaswap tijdelijke liquiditeit aan elkaar verstrekken. Ook zal de Federal Reserve volgens deze overeenkomst dollarliquiditeit verschaffen aan centrale banken om te kunnen voldoen aan de vraag naar dollars bij commerciële banken in de verschillende landen.

    De valutaswaps werden eerder overeengekomen omdat bepaalde Europese banken moeilijk goedkoop aan dollars konden komen. Door meer liquiditeit te verschaffen neemt de stress op banken af en kunnen ze makkelijker een periode van beperkte dollarliquiditeit doorstaan. Ook hebben de genoemde banken hun onderlinge bilaterale valutaswap verlengd tot 1 februari 2014, zodat de centrale banken van de genoemde landen makkelijker aan reserves kunnen komen in andere valuta.

    Valutaswap

    De ECB schrijft op haar website dat de valutaswap het Eurosysteem in staat stelt euro’s te blijven verstrekken aan centrale banken die dat nodig hebben en dat ze makkelijker aan Japanse yen, Britse pond sterling, Zwitserse Francs en Canadese dollars kan komen, mocht dat ooit nodig zijn. De ECB zegt ook dollarleningen te zullen blijven verstrekken met looptijden van één week of drie maanden.

    De valutaswaps zijn bedoeld om mogelijke liquiditeitsproblemen bij banken op te lossen op de momenten dat de paniek op de financiële markten groot is. Hiermee wordt voorkomen dat een kortstondig gebrek aan liquiditeit meer schade toebrengt aan het banksysteem dan noodzakelijk is.

    Bron: ECB

    Centrale banken verlengen valutaswap

    Centrale banken van het eurosysteem, de VS, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland verlengen valutaswaps

  • Kosten bestuur pensioenfondsen sterk gestegen sinds 2008

    Het FD dook in de jaarverslagen van verschillende penisoenfondsen en kwam daarbij tot de conclusie dat de bestuurskosten voor het grootste gedeelte bestaan uit vergoedingen die bestuurders krijgen voor het voorbereiden en bijwonen van vergaderingen. Bij sommige fondsen worden ook de kosten van de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan meegenomen in de totale beheerskosten, zo schrijft het FD woensdag.

    De stijgende beheerskosten laten zich niet rijmen met de grootschalige kortingen waar gepensioneerden en werknemers volgend jaar mee geconfronteerd zullen worden. Naar verwachting ontkomt 81% van de pensioenfondsen er volgend jaar niet aan te korten op de uitkering. Enkele grote pensioenfondsen, zoals het ABP, PME en PMT, moeten hun pensioenen verlagen.

    Meer vergaderingen

    Het FD kwam tot de conclusie dat de stijging van de beheerskosten grotendeels samenhangen met het feit dat er vaker vergadert wordt. Vanwege de problemen met de dekkingsgraad en de nodige hervormingen worden er meer vergaderingen ingepland, waarvoor de bestuurders extra betaald krijgen. Omdat ze een vergoeding krijgen per vergadering lopen de kosten bij sommige fondsen snel op.

    Het pensioenfonds voor Grafische Bedrijven (PGB) maakt het wel heel erg bont, want de bestuurskosten zijn bij dit fonds gestegen van €79.000 in 2008 naar €730.000 in 2011. Volgens een woordvoerder van dit pensioenfonds heeft de stijging te maken met een nieuwe beloningsstructuur die nodig was om het bestuur te professionaliseren. Daaaast werd er veel vaker vergaderd bij PGB: “in 2008 was dat nog zes keer per jaar, nu is dat 35 keer”. De kosten vielen in 2011 extra hoog uit door een nabetaling van €125.000 van het jaar ervoor.

    Complex

    Volgens brancheorganisatie de Pensioenfederatie hoeft het geen verbazing te wekken dat bestuurders van pensioenfondsen meer uren aan hun werk besteden. Het FD noteerde de volgende quote: “Wij kunnen ons voorstellen dat er ook substantieel is geïnvesteerd in opleidingen, omdat het bestuurswerk complexer is geworden”.

    Men kan ook tot de conclusie komen dat pensioenfondsen vóór de crisis hebben zitten slapen en zich onvoldoende vertrouwd hebben gemaakt met de risico's in hun beleggingsportefeuille en de est van de huidige crisis. Wie zegt dat de kosten van fysiek goud (opslag en misgelopen cashflow) een reden is om geen edelmetaal in de portefeuille te houden moet niet vergeten dat ook vermogensbeheerders en pensioenfondsen de nodige kosten in rekening brengen.

    Dekkingsgraad van de Nederlandsche pensioenfondsen sinds 2008 nauwelijks verbeterd, desondanks stegen beheerskosten met 61% (Afbeelding via SPW)

  • Inval bij Deutsche Bank vanwege onderzoek naar fraude met CO2-belasting

    De openbare aanklager uit Frankfurt verklaarde dat 25 bankmedewerkers verdacht worden van bovengenoemde feiten. Er is een arrestatiebevel uitgegeven voor vijf van die medewerkers. De Deutsche Bank heeft aangegeven dat het volledige medewerking verleent aan de autoriteiten.

    “De openbare aanklager liet vandaag de kantoren van Deutsche Bank doorzoeken in verband met een onderzoek dat al loopt sinds het voorjaar van 2010 en dat betrekking heeft op vermeende belastingontduiking in de handel van CO2-emissierechten”, zo liet de Deutsche Bank weten in een persverklaring. Er zijn maar liefst 500 agenten ingezet om de kantoren van Deutsche Bank en verschillende woningen in de genoemde steden te doorzoeken. Ongeveer 20 kleine politiebussen en twee grote bussen werden geparkeerd voor het hoofdkantoor van Deutsche Bank in Frankfurt, waar belastinginspecteurs het kantoor uit kwamen met koffers en rugtassen.

    Vorig jaar kwamen zes mensen in de gevangenis terecht nadat bekend werd dat ze voor €300 miljoen gefraudeerd hadden met het verkopen van CO2-emissierechten via de Deutsche Bank. Ze kochten de rechten in het buitenland zonder belasting te betalen en verkochten de rechten weer om op die manier ten onrechte een belastingteruggave te claimen. Vanwege europese regelgeving zijn er limieten gesteld aan de CO2-uitstoot van bedrijven. Bedrijven die minder CO2 uitstoten mogen een deel van hun rechten verkopen aan andere bedrijven.

    Bron: BBC News

    Inval bij Deutsche Bank wegens vermeende betrokkenheid bij belastingontduiking, witwassen en belemmering van de rechtsgang

  • Productiekosten penny en nickel nog steeds veel hoger dan nominale waarde

    De US Mint zal voor het zevende jaar op rij geproduceerd worden tegen een hogere prijs dan de waarde die de munt heeft in circulatie. Van 2006 tot en met 2012 heeft de US Mint in totaal $469 miljoen moeten bijleggen op de productie van deze muntstukken met een waarde van $0,01 en $0,05, zo schrijft Coinupdate op haar website. Over het fiscale jaar 2012 heeft de US Mint in totaal 5,83 miljard 'pennies' en 1 miljard 'nickels' geproduceerd en gedistribueerd.

    De gemiddelde kostprijs van de Amerikaanse $0,01 munt was in 2012 precies $0,02, terwijl de nickel met een nominale waarde van $0,05 geslagen en gedistribueerd werd voor een kostprijs van $0,1009. Er wordt dus de helft afgeschreven op de penny en de nickel op het moment dat deze in circulatie komen tegen de nominale waarde. Vorig jaar waren de productiekosten nog hoger, toen kostte een peny nog $0,0241 en een nickel $0,1118.

    Lagere kosten dan vorig jaar

    De daling van de kostprijs is grotendeels toe te schrijven aan lagere grondstofkosten, in dit geval koper, nikkel en zink. De koperprijs was dit jaar gemiddeld 13,8% lager dan vorig jaar en de prijs van nikkel en zink ging ten opzichte van een jaar geleden met respectievelijk 26 en 15,8% omlaag. Een penny bestaat voor 97,5% uit zink en 2,5% uit koper. Een penny van $0,05 bevat 75% koper en 25% nikkel. Naast lagere grondstofkosten vielen ook de productiekosten bij de US Mint lager uit. De locaties in Philadephia en Denver wisten de algemene kosten met ongeveer 3% terug te brengen, terwijl de verkoopkosten en administratieve kosten met 2,8% omlaag gingen.

    De US Mint zoekt naar een manier om de productiekosten van dit kleine wisselgeld omlaag te brengen. Er zijn twee verschillende oplages van pennies en nickels uitgegeven die een andere materiaalsamenstelling hebben. Deze worden geëvalueerd op duurzaamheid, hardheid, corrosie en kostprijs. Het is niet te verwachten dat de productiekosten van de penny ooit weer onder een cent zullen uitkomen.

    Penny en nickel twee keer zo duur als de nominale waarde

    Intrinsieke versus nominale waarde

    We zouden deze muntjes van $0,01 en $0,05 gekscherend monetair afval kunnen noemen. Bij het maken van deze munten gaat namelijk waarde verloren, terwijl deze kleine coupures door de inflatie nauwelijks meerwaarde hebben. Ook in ons land waren de $0,01 en $0,02 muntjes een kort leven beschoren, omdat ze vrijwel geen waarde vertegenwoordigden en vooral extra onhandig waren in de portemonnee en in de kassa.

    Volgens de website Coinflation is de intrinsieke waarde van de nickel inmiddels hoger dan de nominale waarde. De smeltwaarde van deze $0,05 munt is bij de huidige prijzen van koper en nikkel (12 december 2012) afgerond $0,0522. Dat is een premie van 4,38% boven de nominale waarde. Op dezelfde website lezen we dat de oude versie van de Amerikaanse cent (jaartal 1909-1982) door de aanwezigheid van koper inmiddels een smeltwaarde heeft van $0,0241. Dat is een premie van 141% boven de nominale waarde. De nieuwe cent die sindsdien geslagen wordt heeft een smeltwaarde van $0,00522, ongeveer de helft van de nominale waarde.

    Het feit dat zelfs de muntstukken die gemaakt worden van basismetalen als koper, nikkel en zinc meer smeltwaarde hebben dan de nominale waarde geeft aan dat de dollar gedurende haar leven veel waarde verloren heeft en nog steeds aan waarde blijft verliezen. De gouden en zilveren muntstukken verdwenen al veel eerder uit circulatie en zijn inmiddels een veelvoud waard van de nominale waarde. De oude Morgan Dollar (1878-1921) en Peace Dollar (1921-1935) zijn tegen de huidige zilverprijs ruim 25x zoveel waard als de $1 die erop geslagen is.

    De dollarmunten die vandaag de dag geslagen worden door de US Mint kosten gelukkig niet zoveel. Die zullen door de smeltwaarde van slechts $0,062 niet uit circulatie verdwijnen.

  • Grafiek: In welke landen groeide de staatsschuld na 2008 het meest?

    De schuldenberg is het sterkst gestegen in Ierland, waar de staatsschuld tussen 2008 en 2012 in totaal groeide met 70 procentpunt van het BBP. In de top zes staan nog twee probleemlanden uit de eurozone, namelijk Griekenland en Spanje met een schuldengroei van respectievelijk  ongeveer 50 en 45 procentpunt ten opzichte van hun BBP. De top zes wordt compleet gemaakt met drie landen die een eigen centrale bank hebben die staatsobligaties kan opkopen, namelijk de VS, het Verenigd Koninkrijk en Japan (respectievelijk plaats 3, 5 en 6).

    De drie Europese landen uit dit rijtje kunnen de geldpers niet aanzetten om de tekorten te financieren. In plaats daarvan worden ze door de financiële markten en door Europa min of meer gedwongen om de begroting op orde te brengen. De disciplinerende werking die hiervan uitgaat maakt het voor deze landen onmogelijk om de tekorten te laten voor wat ze zijn. Voor de VS, het Verenigd Koninkrijk en Japan ligt de situatie anders. Deze landen hebben veel grotere tekorten en zullen in de toekomst waarschijnlijk verder stijgen op een ranglijst als deze.

    Het is de vraag welk land uit deze lijst als eerste bezwijkt onder haar schuldenberg. Zijn dat landen uit de periferie van de eurozone? Of is het toch één van de drie landen die de geldpers kan gebruiken om het begrotingstekort onder het tapijt te vegen?

    h/t: Nikolaos

    Ranglijst van landen die de meeste schulden hebben gemaakt sinds 2008 (Grafiek via www.ftense.com)

  • Mark Carney hint naar loslaten inflatiedoelstelling centrale bank

    Mark Caey zei dat centrale banken moeten vasthouden aan extreem lage rentes totdat de inflatie een bepaald niveau bereikt heeft of de werkloosheid terug is op een vooraf vastgesteld doel.Caey richtte zijn woorden op de Bank of Canada (waar hij nu voor werkt), maar zijn opmerkingen kunnen ook gezien worden als een hint voor een radicale verandering van de koers zodra hij bij de Bank of England het stokje oveeemt van Mervyn King.

    Caey zei tijdens de Chartered Financial Analyst Society in Toronto dat een centrale bank vol vertrouwen moeten vasthouden aan een 'accomoderend beleid' om de economie weer op het pad van groei te brengen. Ook als de inflatie oploopt. Een centrale bank bindt volgens Caey haar handen vast als het zich committeert aan een inflatiedoelstelling.

    “Als meer stimulering noodzakelijk is moet het beleid van de centrale bank worden aangepast. Een doelstelling voor de groei van de economie (uitgedrukt in BBP) is bijvoorbeeld in veel opzichten sterker dan het vasthouden aan een inflatiedoelstelling”, aldus de centrale bankier. Daarmee slaat Caey een andere toon aan dan Mervyn King, de huidige voorzitter van de Bank of England. Hij heeft zich altijd fel gekeerd tegen het loslaten van een inflatiedoelstelling of het langdurig hanteren van een extreem lage rente.

    Caey ligt volgens de Telegraph meer in lijn met Ben Beanke van de Federal Reserve, die de inflatiedoelstelling ook wat minder strict hanteert. Volgens Caey moet een centrale bank naar het publiek toe meer duidelijk maken waarom een inflatiecijfer dat hoger is dan de eerdere doelstelling getoloreerd moet worden.

    Het is te verwachten dat zowel de Federal Reserve als de Bank of England door blijven gaan met hun stimuleringsbeleid en de lage rente. De staatsschuld van beide landen blijft groeien door chronische begrotingstekorten. Daaaast schept het aankopen van staatsobligaties door de centrale bank de verwachting dat ze de markt zal blijven ondersteunen. Daardoor wordt terugtrekken uit de obligatiemarkt vrijwel onmogelijk zonder een sterk stijgende rente. Juist die rente maakt de financiering van een grote staatsschuld ondraaglijk.

    Mark Caey denkt aan loslaten inflatiedoelstelling centrale banken

  • FOMC: Fed koopt maandelijks $45 miljard aan staatsobligaties

    Doordat Beanke de geldpers in een hogere versnelling heeft gezet met de aankondiging van QE4 zal de rente op de staatsschuld en op private schulden met een langere looptijd verder onder druk worden gezet. Volgens de theorie van Beanke zal de beschikbaarheid van goedkoop geld ervoor zorgen dat consumenten en bedrijven meer kunnen lenen, terwijl een eventuele prijsstijging van huizen het vertrouwen van de consument zal versterken. We hebben eerder al gezien dat dit beleid niet gewerkt heeft, maar kennelijk ziet Beanke geen andere optie die beter is dan het drukken van nog meer geld in een economie die onder haar schulden lijkt te bezwijken.

    QE tot de arbeidsmarkt herstel laat zien

    In de FOMC verklaring valt ook te lezen dat de QE3 en QE4 programma's van kracht zullen blijven zo lang de inflatie beneden de 2,5% blijft en de  werkloosheid tot onder de 6,5% is gezakt. Hiermee wekt de centrale bank de indruk dat het oog heeft voor de schadelijke effecten van monetaire verruiming en dat het daar zuinig mee om zal gaan. Het tegendeel is waar, want zoals u misschien al weet zijn de inflatie- en werkloosheidscijfers boterzacht engeven ze nu al een vertekend beeld van de werkelijke prijsstijging en werkloosheid. Volgens Shadowstats ligt de werkloosheid volgens de ruimste definitie die de Amerikaanse overheid ooit zelf hanteerde op ongeveer 23%. De inflatie ligt volgens de alteatieve berekening van Shadowstats – gebaseerd op de officiële rekenmethode van voor het jaar 1990 – inmiddels al hoger dan 5,5%.

    Versnelling

    Een centrale bank die overgaat tot het kopen van staatsobligaties begeeft zich op drijfzand. De markt zal er namelijk op anticiperen dat de centrale bank gereed blijft staan om op te treden als de 'lender of last resort' en zal daarom het spel met de centrale meespelen. De rente blijft hierdoor laag en de obligatiekoersen zullen stijgen. Maar zodra kopers van staatsobligaties afhaken moet de centrale bank inspringen om het gat op te vullen. Doet het dat niet, dan stijgt de rente en zullen obligatiebeleggers op zoek gaan naar de uitgang.

    De tijd die tussen de stimuleringsmaatregelen van de Federal Reserve zit wordt alsmaar kleiner, zoals ook onderstaande grafiek van Zero Hedge laat zien. Dat is een bijzonder zorgwekkende ontwikkeling, want hoe lang duurt het nog voordat de Federal Reserve permanent moet stimuleren en rechtstreeks de tekorten van de Amerikaanse overheid zal financieren? We kunnen concluderen dat het 'eindspel' van de dollar in een stroomversnelling is geraakt en dat het zogenaamde herstel van de Amerikaanse economie niet substantieel genoeg is om ingrijpen door de centrale bank overbodig te maken.

    Het aantal dagen tussen stimuleringsrondes Fed neemt snel af (Bron: Zero Hedge)

    Integrale video FOMC

    Hieronder ziet u de integrale video van de FOMC vergadering van 12 december. Laat u zich niet afschrikken door de duur van 1 uur en 16 minuten, de persverklaring van Beanke zelf duurt maar 12 minuten en begint meteen.