Categorie: Aandelen

Aandelen weer net zo duur als voor de beurscrash van 1929

De waardering van aandelen is weer terug op het niveau van vlak voor het uitbreken van de financiële crisis van 1929. Dat zegt althans de Shiller P/E ratio, een veel gebruikte indicator die gebaseerd is op de koers/winst verhouding van aandelen over de afgelopen tien jaar. Vlak voor de beurscrash van toen stond de lange-termijn koers/winst verhouding van de beursgenoteerde bedrijven bijna op 30, een niveau dat vergelijkbaar is met dat van nu.

Je zou de Amerikaanse aandelen op dit moment overgewaardeerd kunnen noemen, maar dat hoeft niet te betekenen dat er snel een correctie zal plaatsvinden. De ervaring van eind jaren negentig leert ons dat aandelen nog veel verder in prijs kunnen stijgen, voordat een correctie plaatsvindt. Toen bereikte de gemiddelde koers/winst verhouding over een periode van tien jaar zelfs een hoogtepunt van meer dan 40.

Volgens sommige beleggers kunnen de aandelenkoersen nog veel verder stijgen, omdat de aandelenmarkt door de extreem lage rente aantrekkelijker is geworden ten opzichte van de obligatiemarkt. Sommige beleggers beschouwen aandelen zelfs als veilige haven, waar een zekere premie aan toegekend moet worden. Hoe dan ook, na een bull market van ruim zeven jaar kunnen we niet meer zeggen dat aandelen goedkoop zijn.

Aandelen weer net zo duur als voor de crash van 1929 (Grafiek via twitter)

6 juni 2017
Wat is een realistisch rendement?
Er zijn grote verschillen tussen de historische rendementen van een spaarrekening, een obligatiebelegging en een investering in aandelen. Ook de verwachte rendementen voor de verschillende categorieën lopen behoorlijk uiteen.

Het is zaak om even goed door uw financiën te lopen voordat u begint met beleggen. Als u elke maand nauwelijks tot geen geld overhoudt of als u nauwelijks een buffer heeft voor onvoorziene of vervangingsuitgaven, is het verstandig om te wachten met het zetten van een stap over de drempel van de beurs. Daarnaast moet u bereid zijn om risico te nemen over uw vermogen om een beter resultaat na te streven dan sparen.

Robeco belegt sinds 1929. De belangrijkste les die we geleerd hebben is dat de richting van de financiële markt zich niet laat voorspellen, maar dat beleggers die bereid zijn om ondanks de prijsschommelingen een consistente koers volgen op de lange termijn daarvoor beloond worden. Beleggers in Robeco-fondsen profiteren van de kennis en ervaring die in bijna 90 jaar beleggen is opgedaan. In de serie beleggen in beleggingsfondsen kunt u lezen wat de andere voordelen zijn van beleggingsfondsen en wat u als beginnende belegger mag verwachten.

Als u belegt, loopt u risico om uitzicht te krijgen op een rendement dat hoger ligt dan dat van een spaarrekening. Er zijn echter grote verschillen tussen de historische rendementen en de risico’s van verschillende soorten beleggingen. In onderstaande tabel staan de historische rendementen van een spaarrekening, obligaties en aandelen in zowel Nederland als wereldwijd. Bij die laatstgenoemde beleggingscategorieën moet u wel rekening houden dat hier nog de kosten vanaf gaan. Alle rendementen zijn gecorrigeerd voor inflatie; rendementen zijn gecorrigeerd voor inflatie; het effect dat u vandaag met een euro minder goederen en diensten kunt kopen dan bijvoorbeeld tien jaar geleden. Zowel Nederland als wereldwijd was de inflatie sinds 1900 gemiddeld 2,9%.

Rendementen periode 1900 – 2014 / Bron: Dimson-Marsh-Staunton database, Robeco

Risico en rendement

De hoogte van het aandelenrendement springt er op het eerste gezicht uit. Om daadwerkelijk een dergelijk rendement te halen had u wel de moed en het geduld moeten hebben om niet te verkopen in periodes met veel slecht nieuws en flinke koersschommelingen. Als u na een flinke koersdaling was gestopt met beleggen, had u mogelijk enkele jaren met mooie rendementen misgelopen. Let wel, resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst!

Bron: Online data Robert Shiller, Datastream

In bovenstaande grafiek ziet u de rendementen per jaar van een belegging in wereldwijde aandelen en van een spaarrekening. De aandelenrendementen lopen van jaar tot jaar behoorlijk uiteen. Een lange horizon is een voorwaarde om optimaal te profiteren van de gunstige eigenschappen van aandelenbeleggen. Hieronder ziet u hoe de waarde van een investering van €1.000 in aandelen of spaargeld zich heeft ontwikkeld.

Bron: Online data Robert Shiller, Datastream

Verwachte rendementen

De daling van de rente heeft de afgelopen jaren veel invloed gehad op de verschillende soorten rendementen. Tien jaar geleden was de spaarrente bij sommige partijen meer dan 4%, terwijl dat tegenwoordig nog maar 0,5% of soms nog minder is. De dalende rente heeft ook veel invloed gehad op de waarde van obligaties. Omdat nieuwe leningen de afgelopen jaren een steeds lagere rente hadden, is de waarde van bestaande obligaties met een relatief hoge rente gestegen.

In een analyse van de verwachte rendementen in de periode tot 2021 voorspellen economen van Robeco dat de rente de komende jaren weer gaat stijgen. Het rente-effect waardoor de prijzen van obligaties in het recente verleden relatief snel zijn opgelopen, zou deze prijzen dan juist onder druk zetten. Dat verklaart de naar verwachting lage rendementen van obligaties in het onderstaande overzicht van de verwachte rendementen voor de verschillende beleggingscategorieën voor de periode 2017 tot 2021 in het basisscenario van Robeco.

Verwachte rendementen komende vijf jaar / Bron: Basisscenario Robeco Expected Returns 2017-2021

In het kort: wat is een realistisch rendement?
- Het rendement (na inflatie) van spaargeld, obligaties en aandelen lag in Nederland op de lange termijn (1900 tot 2014) gemiddeld op 0,6%, 1,7% en 5,0%
- De verwachte rendementen voor de komende jaren liggen beduidend lager. Dat komt omdat de rentestand momenteel zeer laag is
Wil je weten wat de rendementen zijn over de afgelopen 25 jaar? Vergelijk dan de rendementen via de sparen of beleggen tool van Robeco.

Belangrijke informatie: Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning als beheerder van ICBE’s en ABI’s van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.
18 mei 2017
Volatiliteitsindex naar laagste niveau in 10 jaar

De volatiliteit op de Amerikaanse aandelenmarkt bereikte onlangs het laagste niveau in tien jaar tijd, zoals onderstaande grafiek van de VIX index laat zien. Deze index is een bekende graadmeter voor de volatiliteit op de S&P 500, de belangrijkste Amerikaanse beursindex. Bij een lage volatiliteit zijn er weinig grote koersschommelingen, waardoor de index ook wel gezien wordt als een soort indicator voor angst of paniek onder beleggers.

Kijken we naar het verloop van de VIX index sinds het uitbreken van de crisis, dan zien we een licht dalende trend in de volatiliteit. Niet alleen zijn de pieken steeds lager, ook zijn de onderliggende koersbewegingen in rustige periodes veel lager dan een aantal jaar geleden. Zijn aandelen de nieuwe veilige haven? Of is dit de stilte voor de storm?

VIX at 10 year low. #WhatCanPossiblyGoWrong? pic.twitter.com/mAaknRlsEw

— Axel Merk (@AxelMerk) May 1, 2017

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

2 mei 2017
Bank of America: “Amerikaanse aandelen sterk overgewaardeerd”

Amerikaanse aandelen zijn op dit moment zwaar overgewaardeerd, zo concludeert Bank of America Merrill Lynch na een rondvraag onder vermogensbeheerders. Maar liefst 83% van de respondenten was van mening dat de Amerikaanse aandelenmarkt op dit moment overgewaardeerd is, het hoogste percentage ooit gemeten in dit onderzoek. Volgens 32% van de ondervraagde vermogensbeheerders zijn de aandelen op dit moment wereldwijd overgewaardeerd. Ook dat is bijna het hoogste percentage sinds het begin van deze enquête in 1990.

De meeste vermogensbeheerders vinden niet alleen dat aandelen op dit moment relatief hoog gewaardeerd staan, ook handelen ze ernaar. Uit het onderzoek van Bank of America Merill Lynch blijkt dat 20% van de vermogensbeheerders “underweight” is op de Amerikaanse aandelenmarkt, wat betekent dat ze in verhouding tot hun normale portefeuilleverdeling relatief weinig Amerikaanse aandelen aanhouden. Een maand geleden was slechts 1% van deze vermogensbeheerders “underweight”.

Amerikaanse aandelen overgewaardeerd? (Grafiek via Business Insider)

‘Amerikaanse aandelen overgewaardeerd’

Volgens Michael Hartnett, beleggingsstrateeg bij Bank of America Merrill Lynch, hebben vermogensbeheerders hun verwachtingen ten aanzien van de Trump regering naar beneden bijgesteld. Toen Trump in november gekozen werd tot nieuwe president van de Verenigde Staten waren beleggers nog in de overtuiging dat hij de belastingen voor bedrijven zou verlagen en de regeldruk zou verminderen. Maar de afgelopen weken is duidelijk geworden dat die belastinghervormingen nog langer op zich laten wachten. Het lijkt er volgens Hartnett op dat het enthousiasme onder de grote beleggers is afgezwakt.

Op dit moment lijken de Europese en Japanse aandelen aantrekkelijker, omdat die de laatste jaren veel minder hard gestegen zijn dan de Amerikaanse aandelen. Amerikaanse aandelen hebben de afgelopen jaren niet alleen geprofiteerd van de extreem lage rente, maar ook van een wereldwijde vlucht richting de dollar.

20 april 2017
S&P 500 voor eerst sinds oktober meer dan 1% lager

De Amerikaanse S&P 500 index zakte dinsdag met 1,24% naar 2.344 punten. Normaal gesproken is dat geen uitslag waar we een artikel over schrijven, ware het niet dat dit de eerste koersdaling van meer dan 1% is sinds oktober vorig jaar! Daarmee komt een einde aan een lange reeks van 110 dagen waarin de beurs niet meer dan 1% op de dag verloor.

Amerikaanse S&P 500 index laat grootste daling zien sinds 11 oktober vorig jaar (Via Zero Hedge)

S&P 500 in opwaartse trend

De laatste keer dat deze Amerikaanse aandelenindex zo lang in een opwaartse trend bleef zonder correctie van meer dan één procent was in mei 1995. Gaan we nog verder terug in de geschiedenis, dan zien we dat er vaker periodes zijn geweest waarin aandelen geen grote schok te verwerken kregen. Vooral in de jaren vijftig en zestig gebeurde dat regelmatig.

De aanhoudende stijging van de S&P 500 in historisch perspectief (Via Zero Hedge)

Rally op aandelenmarkt

Na het dieptepunt van maart 2009 begonnen de aandelenkoersen wereldwijd aan een lange opwaartse beweging, die nu al bijna acht jaar duurt. Vanaf het dieptepunt is de Amerikaanse S&P 500 index al meer dan vier keer zoveel waard geworden. Daarmee doen deze aandelen het beter dan de Europese en Japanse. Ook presteert de Amerikaanse beursgraadmeter aanzienlijk beter dan de opkomende markten, zoals de volgende grafiek van Jeroen Blokland laat zien.

De S&P 500 is dus al hard gestegen, maar zijn Amerikaanse aandelen daarmee ook overgewaardeerd? Econoom Robert Shiller denkt op basis van zijn eigen Shiller P/E ratio van wel, maar er zijn ook analisten die denken dat de Amerikaanse aandelenmarkt fungeert als een soort veilige haven en dat de waarderingen daarom nog veel verder kunnen stijgen dan je op basis van verschillende traditionele waarderingsmethoden zou mogen verwachten.

Amerikaanse aandelen meest populair onder beleggers (via @jsblokland)

22 maart 2017
Mnuchin: “De aandelenmarkt is ons rapportcijfer”

De Amerikaanse minister van Financiën, Steven Mnuchin, ziet de aandelenmarkt als het rapportcijfer van de nieuwe Trump regering. Een riskante uitspraak, omdat de politiek doorgaans een beperkte invloed heeft op de beurs. Toch past het helemaal bij de ambitie van de regering om de Amerikaanse economie nieuw leven in te blazen.

Door middel van belastinghervormingen, minder regulering en nieuwe fiscale stimuleringen wil Trump een gunstig investeringsklimaat creëren, waarin bedrijven meer winst kunnen maken en meer personeel in dienst kunnen nemen. Veel beleggers geloven dat de nieuwe regering onder leiding van Trump haar belofte zal nakomen, want sinds de verkiezing zijn de S&P 500 en de Dow Jones beide al meer dan 10% gestegen.

Volgens Mnuchin is de aandelenmarkt een goede indicator van de groei van de economie. In een exclusief interview met CNBC zei hij daar het volgende over:

Er is veel vertrouwen in de Trump regering en er bestaat een grote behoefte om te investeren in de Verenigde Staten. Dit is een zeer concurrerende plaats om zaken te doen. We hebben geweldige bedrijven en dat zie je terug op de aandelenmarkt. We zitten in een omgeving die zeer aantrekkelijke mogelijkheden biedt om te investeren en ik denk dat de beurs een weerspiegeling is van wat de doelstellingen zijn van de regering en wat de markt daarvan denkt.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

28 februari 2017
Langste winstreeks voor Dow Jones sinds 1987
Sinds de verkiezing van Trump is het optimisme op de Amerikaanse aandelenmarkt ongekend. De Dow Jones index sloot maandag 0,1% hoger op 20.8937 punten en bereikte daarmee voor de twaalfde dag op rij een nieuw record. Daarmee staat de index op de langste winstreeks sinds 1987. Sinds begin november is de Dow Jones al met bijna 3.000 punten gestegen, een indrukwekkende rally waar verschillende verklaringen voor gegeven kunnen worden.

De meest positieve uitleg voor deze rally is dat beleggers vertrouwen hebben dat het beleid van Trump goed zal uitpakken voor de Amerikaanse economie. Door meer fiscale stimulering enerzijds en meer importbeperkingen anderzijds wil Trump de binnenlandse economie een nieuwe impuls geven.

Critici lezen de stijging van de Dow Jones index als een vlucht richting de dollar, waarbij de voorkeur momenteel uitgaat naar aandelen boven obligaties. Ook signaleert de stijgende aandelenmarkt een periode van oplopende inflatie. Daardoor vlucht vermogen richting aandelen, maar ook richting edelmetalen als goud en zilver.

Lees ook:
- Dow Jones index zegt niets over economie
- Dow Jones in goud sinds 1925
Dow Jones index op langste winstreeks sinds 1987 (Grafiek via Lynx)
28 februari 2017
‘Beleggen populairder dan sparen’

Bij zoekmachine Google komt de zoekopdracht ‘beleggen’ de afgelopen tijd vaker voor dan ‘sparen’. Bent u meer op zoek naar informatie over beginnen met beleggen dan over sparen? Dan is de kans groot dat u in Noord-Holland of Utrecht woont. De woorden die mensen invoeren bij Google-zoekopdrachten geven vaak een goed beeld van wat hen bezighoudt. Een tijdje terug, in de week van de Amerikaanse verkiezingen begin november 2016 schoot bijvoorbeeld de zoekterm ‘Trump’ omhoog. Ook in de periode na zijn aantreden als president nam het gebruik van de zoekterm toe.

Populariteit van het woord ‘Trump’ als zoekterm bij Google (Bron: Google Trends)

Meer zoeken naar beleggen

Nederland is een echt spaarland. Volgens cijfers van de Nederlandsche Bank hebben Nederlandse huishoudens in totaal ruim EUR 300 miljard op spaarrekeningen staan. Op Google zochten mensen in de periode tussen 2006 en eind 2015 bijna twee keer zo vaak op ‘sparen’ als op ‘beleggen’. In 2016 tekende zich echter steeds duidelijker een ander patroon af. Bijna in heel 2016 zoeken Nederlanders vaker op beleggen (blauwe lijn) dan op sparen (rode lijn).

Beleggen weer populairder dan sparen (Bron: Google Trends)

Beleggingskaart van Nederland

Na een periode waarin sparen duidelijk de meer populaire zoekterm was, tekende zich in de periode tussen 2011 en 2016 in Google Trends een evenwicht af tussen sparen en beleggen. In regionaal opzicht zijn er overigens wel duidelijke verschillen tussen (rode) provincies waar de zoekopdracht sparen relatief populair is en gebieden (blauw) waar meer gezocht wordt op beleggen. Drenthe en Limburg lopen op kop met de zoekterm sparen, terwijl beleggen naar verhouding veel voorkomt in Noord-Holland.

(Bron: Google Trends)

Belangrijke informatie: Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning als beheerder van ICBE’s en ABI’s van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

22 februari 2017
De opmars van waardeaandelen

Zoals u weet zijn wij groot voorstander van het beleggen in waardeaandelen. Als groep beschouwd rendeert dit type aandelen bovengemiddeld en dat leidt tot heel grote verschillen op termijn. In tegenstelling tot groeiaandelen verwachten beleggers van waardeaandelen doorgaans weinig. Beleggers mijden dergelijke aandelen, meer dan eigenlijk terecht is. Gevolg is dat het juist de waardeaandelen zijn die uiteindelijk het best blijken te renderen.

Het afgelopen jaar rendeerden waardeaandelen fors beter dan het marktgemiddelde. Maar in de jaren ervoor waren het juist de groeiaandelen die relatief sterk presteerden. Over dat opvallende achterblijven van waardeaandelen schreven we eerder al.

Studie

In de studie wordt het rendement van waardeaandelen vergeleken met groeiaandelen. In een gemiddeld jaar renderen waardeaandelen zo’n 5% extra. Sinds 1945 is het echter ook zes keer voorgekomen dat waardeaandelen gedurende een periode van vijf jaar slechter presteerden dan groeiaandelen. Helemaal wanneer waardeaandelen een langere periode relatief slecht hebben gepresteerd is deze beleggingscategorie extra interessant. Dit vanwege de inhaalslag die uiteindelijk altijd volgt.

Groeiaandelen hebben waardeaandelen sinds 1945 slechts zes keer verslagen (Bron: Euclidean)

En nu?

Ondanks het uitstekende jaar dat waardeaandelen achter de rug hebben lijkt deze beleggingscategorie nog altijd een behoorlijke inhaalslag tegoed te hebben. Zie ook bovenstaande grafiek van het rendement van waardeaandelen tegenover groeiaandelen.

Zoals in de figuur te zien is herpakken waardeaandelen zich uiteindelijk altijd weer. En inmiddels geldt eveneens alweer dat u vanaf 2010 beter af was geweest met waarde- dan met groeiaandelen. In de vijf voorgaande jaren waren het groeiaandelen geweest die het best gepresteerd hadden.

Maar ondanks dat waardeaandelen sinds 2010 per saldo ietwat beter presteerden dan groeiaandelen is het extra rendement nog erg minimaal vergeleken met de vijf soortgelijke periodes eerder. Onze indruk is dan ook dat de relatieve opmars van de waardeaandelen eigenlijk nog maar net begonnen is.

Hendrik Oude Nijhuis

Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett.

Lees meer over value-investing op www.beterinbeleggen.nl.

13 februari 2017
De Trump rally in aandelen

De winst van Trump heeft de financiële markten de afgelopen twee maanden behoorlijk in beweging gezet. De verwachting van belastingverlagingen heeft de Amerikaanse aandelenbeurs vleugels gegeven, terwijl de kapitaalmarktrente juist hard is opgelopen. Is dat allemaal dankzij The Donald?

Toen de wereld op 9 november ontwaakte met het nieuws dat niet Clinton, maar Trump de volgende Amerikaanse president zou worden, brak er in de eerste instantie paniek uit op de wereldwijde aandelenmarkten. De Nikkei sloot ruim 5% lager, Europa opende 3% in de min en ook de Amerikaanse futures stonden fors lager.

Sentiment op aandelenmarkt draaide snel

Lang duurde de verkoopdruk echter niet, want nadat Trump zijn overwinningsspeech had gehouden, draaide het sentiment en werden alle verliezen al snel weer weggewerkt. Of althans, de verliezen op de aandelenmarkt, want de obligatiemarkt kreeg het op die bewuste dag juist zwaar te verduren, waarbij de 10-jarige kapitaalmarktrente met 0,2% punt opliep (20 basispunten). De hoop van de ene markt (aandelen) bleek de angst voor de andere (obligaties), iets wat heel duidelijk naar voren komt in de volgende grafiek. Tot aan de dag van de verkiezingen liepen de beleggingsrendementen in Amerikaanse aandelen en Amerikaanse obligaties nog gelijk op, maar in de zes weken die volgde ontstond er een gat van meer dan 12%.

Aandelen winnen en obligaties verliezen na verkiezingen (Bron: Wall Street Journal)

Bijna alle beleidsvarianten negatief voor de obligatiemarkt

De ontwikkeling in de obligatiemarkt is op zich goed te begrijpen. Hoewel we absoluut nog niet precies weten hoe het beleid van Trump er concreet uit zal zien, zijn zo’n beetje alle beleidsvarianten negatief voor de obligatiemarkt. Zo moeten belastingverlagingen en grote infrastructurele projecten betaald worden, wat naar alle waarschijnlijkheid tot een stijging van het overheidstekort en daarmee de uitstaande schuld gepaard gaat. Daarnaast leidt het stimuleren van een economie waar de arbeidsmarkt al redelijk krap is, waarschijnlijk tot meer inflatie, iets wat je ook krijgt als je invoertarieven gaat invoeren.

Hogere schuld, meer inflatie, de Amerikaanse centrale bank die de korte rente verhoogt: het is wel duidelijk waarom obligaties onderuit gleden. Let wel, we zeggen niet dat hij dit allemaal gaat doen – ook wij zijn in gespannen afwachting op de concrete details en haalbaarheid van zijn beleid – maar welke richting hij ook kiest, het lijkt slecht voor obligaties.

Minder eenduidig

De optimistische interpretatie die de aandelenmarkt aan de overwinning van Trump heeft gegeven, is wat dat betreft een stuk minder eenduidig. Uiteraard, een belastingverlaging voor het bedrijfsleven vertaalt zich rechtstreeks door in een stijging van de nettowinst, maar mocht het tot een handelsoorlog komen, dan is dat uiteraard verre van gunstig.

Oplopende inflatie, hogere financieringskosten, lonen die stijgen: het zijn allemaal zaken die de winstmarge onder druk zetten, dus het enthousiasme op de beurs lijkt wat moeilijk te verklaren. Dat ook de Europese beurs sinds de verkiezingen met ruim 10% is opgelopen, lijkt wat moeilijk te verklaren op basis van de plannen van Trump: hij gaat toch niet de Europese belastingen ook verlagen?

Alternatieve verklaring

Er is echter een alternatieve verklaring voor het enthousiasme van de aandelenmarkt en die heeft niets met Trump te maken. Wie de macrodata de afgelopen maanden in de gaten heeft gehouden, kan het moeilijk ontgaan zijn dat de economische activiteit in de VS, maar ook in Europa vanaf het midden van het jaar duidelijk in de lift zit.

Hetzelfde beeld krijgen we als we kijken naar de Citi-surprise index, die weergeeft in hoeverre de gepubliceerde data mee- of tegenvallen ten opzichte van consensus. De index laat zien dat voor het eerst sinds lange tijd de economische data van alle regio’s sinds halverwege dit jaar per saldo positief verrassen. De groei trekt aan, de werkloosheid loopt sneller terug dan verwacht, het vertrouwen zit voor de verandering weer eens in de lift. Ook als er geen verkiezingen zouden zijn geweest, zou het een scenario zijn geweest waarbij aandelen het relatief goed zouden doen.

Zichzelf bedanken

Overigens denk we niet dat Trump zich hier al te veel van aan zal trekken. Toen eind december bekend werd gemaakt dat het Amerikaanse consumentenvertrouwen verder was gestegen, was hij er als de kippen bij om zichzelf te bedanken. Thanks Donald! Dat het consumentenvertrouwen al sinds mei in de lift zit, dat doet blijkbaar niet terzake.

De aanstelling van de nieuwe president Donald Trump kan ook invloed hebben op beleggen. Lees op de website van Robeco welke kansen en risico’s het met zich mee brengt.

Belangrijke informatie: Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning als beheerder van ICBE’s en ABI’s van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

9 februari 2017
Dow Jones index zegt niets over economie

Vorige week sloot de Dow Jones voor het eerst in de geschiedenis boven de 20.000 punten. Een symbolische mijlpaal, want deze 121 jaar oude index zegt vandaag de dag nog maar weinig over de stand van de economie. Dat komt niet alleen omdat de samenstelling van bedrijven in de index door de jaren heen sterk verandert, maar ook door de manier waarop de score berekend wordt.

Zou je de Dow Jones index vandaag de dag op dezelfde manier waarderen als in april 2004, dan kom je uit op een score van minder dan 13.000 punten. Dat is 1/3 minder dan de 20.000 puntengrens die inmiddels doorbroken is. Hoe kan dit verschil zo groot zijn? En hoe wordt deze beursindex eigenlijk berekend?

Dow Jones index gewaardeerd volgens de berekening van 2004

1. Samenstelling Dow Jones index

De Dow Jones index bestaat van oudsher uit dertig verschillende bedrijven, waarvan ongeveer twee derde deel productiebedrijven. De rest een mix is van bedrijven uit andere belangrijke sectoren, zoals informatietechnologie, financiële dienstverlening en entertainment. Toch wordt de samenstelling van deze index zeer regelmatig aangepast. Wim Grommen schreef begin 2014 het volgende over de veranderingen van de index:

In minder dan 10 jaar tijd zijn 12 van de 30 bedrijven in de Dow Jones vervangen, dat is 40%. Over een periode van 16 jaar werden 20 bedrijven vervangen, dus 67%. Na 16 jaar wordt dus de waarde van een mandje appels vergeleken met de waarde van een mandje peren.

Vergelijk je de index van nu met die van 10, 20, 40 of 100 jaar geleden, dan vergelijk je steeds een compleet andere groep van bedrijven. En die veranderingen waren niet geheel willekeurig, want door de jaren heen is er een duidelijk trend waarneembaar. Zo worden bedrijven die uitgegroeid zijn en die op de beurs slecht presteren stelselmatig uit de index gehaald om plaats te maken voor bedrijven die meer groeipotentieel hebben.

Koop je als belegger vandaag alle aandelen uit de Dow Jones index, dan is de kans groot dat over tien of twintig jaar een groot aantal van die bedrijven uit de index vervangen is door bedrijven met meer groeipotentieel. Het rendement van het mandje aandelen dat je destijds gekocht hebt zal daardoor waarschijnlijk lager zijn dan het rendement van de (aangepaste) index.

Historische ontwikkeling Dow Jones index (Grafiek via Wikipedia)

2. Aanpassing formule
Niet alleen de bedrijven die in de Dow Jones zitten worden met enige regelmatig gewisseld, ook wordt de berekening steeds aangepast. In het begin was de score van de Dow Jones simpelweg het bedrag in dollars dat je nodig had om van ieder bedrijf uit de index één aandeel te kopen. Maar door splitsing van aandelen en de uitkering van dividend werd de index erg onvoorspelbaar. Om dat op te vangen werd de Dow Divisor in het leven geroepen, zodat de score van de index gelijk bleef als een aandeel gesplitst werd of als bedrijven uit de index vervangen werden voor nieuwe bedrijven. Omdat er de afgelopen decennia zoveel aandelensplitsingen hebben plaatsgevonden binnen de Dow Jones index is deze deelfactor inmiddels een vermenigvuldigingsfactor geworden. Het resultaat is dat de Dow Divisor vandaag de dag nog maar 0,146 is, wat betekent dat de index met iedere dollar stijging van een aandeel met 6,85 punten omhoog schiet. Nu begrijpt u ook waarom de index de afgelopen decennia zo explosief gestegen is.

Dow Divisor vanaf 1930

3. Aandelenkoers versus marktwaarde
In tegenstelling tot andere populaire aandelenindices zoals de S&P 500 is de Dow Jones een prijs gewogen index, waarbij geen rekening wordt gehouden met de marktwaarde van een onderneming. Sinds eind 2015 heeft JP Morgan Chase met een waardestijging van 32% slechts 140 punten aan de index toegevoegd, terwijl Goldman Sachs in dezelfde periode met een vergelijkbare waardestijging van 36% maar liefst 437 punten aan de index toevoegde. Hoe kan het dat de waardestijging van het aandeel Goldman Sachs een drie keer zo grote bijdrage levert aan de stijging van de Dow Jones, terwijl de marktwaarde van haar concurrent JP Morgan ruim drie keer zo groot is als die van Goldman Sachs ($312 miljard versus $103 miljard)? Het simpele antwoord op die vraag is dat één aandeel van JP Morgan momenteel $84,63 waard is, terwijl één aandeel van Goldman Sachs $229,32 kost. Een procent stijging van het laatstgenoemde aandeel heeft dus een veel grotere impact op de index. Zou je een weging toepassen op basis van de marktwaarde van alle ondernemingen in de Dow Jones index, dan lag de grens van 20.000 punten waarschijnlijk nog ver voor ons. De volgende grafiek van Bloomberg laat zien dat de stijging van de afgelopen drie maanden voor een aanzienlijk deel toegeschreven kan worden aan deze gebrekkige rekenmethode.

Dow Jones index sterk beïnvloedt door bedrijven met hoge aandelenkoers (Grafiek via Bloomberg)

1 februari 2017