Tag: centrale banken

Centrale banken onderzoeken geld op basis van blockchain

Verschillende centrale banken onderzoeken de mogelijkheid om een nieuw type geld op basis van de blockchain technologie in omloop te brengen. Dit nieuwe type geld kan rechtstreeks aan huishoudens en bedrijven verstrekt worden en geeft centrale banken meer mogelijkheden om de economie te stimuleren. Maar dat is niet het enige, want een geldsysteem op basis van de blockchain technologie maakt het ook mogelijk elektronische betalingen te verrichten zonder tussenkomst van banken.

Het huidige geldsysteem is al bijna volledig elektronisch, want de munten en bankbiljetten vertegenwoordigen nog maar een paar procent van al het geld in onze economie. Het grootste deel van ons geld bestaat uit tegoeden die alleen aanwezig zijn in de computersystemen van banken. Banken spelen daardoor een onmisbare rol in het elektronische betalingsverkeer, terwijl dat met de technologie van vandaag de dag helemaal niet nodig is. Met de blockchain technologie kan immers een nieuw type geld ontwikkeld worden waarvoor de gebruikers niet langer afhankelijk zijn van banken.

Blockchain
Blockchain is een systeem dat het mogelijk maakt om volledig automatisch informatie van de ene naar de andere partij over te brengen. Bij iedere transactie binnen dit systeem wordt een nieuw blokje informatie aan de informatieketen (blockchain) toegevoegd, die vervolgens gecontroleerd wordt door alle andere gebruikers van het systeem. Het is een decentraal geldsysteem, waarin het betalingsverkeer niet meer via een bank, maar rechtstreeks tussen gebruikers plaatsvindt. Je zou het kunnen vergelijken met contant geld, maar dan via de digitale snelweg.

Blockchain kan banken overbodig maken voor het betalingsverkeer (Illustratie door Deloitte)

Geld als bezit
Een nieuw geldsysteem op basis van deze blockchain technologie heeft grote implicaties voor banken en centrale banken. Momenteel wordt bijna al het geld via fractioneel bankieren door commerciële banken in omloop gebracht. Geld is binnen het huidige geldsysteem een schuld, omdat je verplicht bent het volledige bedrag binnen een bepaalde termijn weer terug te geven aan de bank. Zou iedereen zijn schuld aan de bank aflossen, dan zou er geen geld meer overblijven. Dit principe zorgt ervoor dat de geldhoeveelheid van tijd tot tijd kan groeien en krimpen. Geld op basis van de blockchain technologie is geen schuld, maar een bezit. Iedere eenheid van het geld heeft een eigen identiteit en zal permanent in omloop blijven. Centrale banken kunnen dit geld in omloop brengen, waarna men het onderling kan gebruiken in het betalingsverkeer. Dit nieuwe geld zal dan uitsluitend van eigenaar veranderen, maar zal nooit uit omloop gehaald worden zoals ons huidige fiatgeld. En omdat het decentraal bewaard kan worden is de impact van een omvallende bank voor het betalingsverkeer en voor de spaartegoeden van burgers en bedrijven met dit nieuwe geldsysteem mogelijk veel kleiner dan onder ons huidige fractionele geldsysteem, waarin geld een schuldverplichting is.
Full reserve
Centrale banken kunnen het geldsysteem herkapitaliseren door nieuw geld op basis van de blockchain technologie in omloop te brengen. Daarmee krijgt de centrale bank de volledige controle op de geldhoeveelheid in de economie, iets wat ze nu alleen indirect kan beïnvloeden via rentebeleid en monetaire verruiming. Een geldsysteem op basis van blockchain - waarin geld bezit is - heeft dus veel weg van full reserve banking. Een geldsysteem waarin geld niet langer een schuld, maar een stukje bezit is klinkt aantrekkelijk. Met blockchain kan een betrouwbaar, veilig en integer geldsysteem gebouwd worden dat volledig aansluit bij een tijdperk waarin een groot deel van het betalingsverkeer al elektronisch verwerkt wordt. Toch zijn er een aantal uitdagingen waar men rekening mee dient te houden.
Bezwaren
Als eerste is het natuurlijk de vraag of je de controle van de geldhoeveelheid wel aan centrale banken over moet laten. We weten allemaal dat centrale banken niet zo onafhankelijk zijn als zelf beweren en dat ze beïnvloedbaar zijn. Hoe kan een centrale bank weten wat de juiste geldhoeveelheid is voor een economie? En zullen centrale banken, wanneer ze zelf mogen bepalen hoeveel geld er in omloop wordt gebracht, niet automatisch de neiging hebben teveel geld in omloop te brengen? Er is nu al veel kritiek op het monetaire beleid van centrale banken. Waarom zouden we ze dan nog meer controle over ons geldsysteem willen geven? Een decentraal geldsysteem op basis van de blockchain vereist ook dat particulieren en bedrijven zelf de verantwoordelijkheid dragen voor hun elektronische portemonnee (wallet). Raak je als gevolg van een menselijke fout of een elektronische storing je elektronische portemonnee kwijt, dan heb je opeens geen geld meer. Net als in de geschiedenis zal er opnieuw de behoefte ontstaan om geld onder te brengen bij een partij die daarin gespecialiseerd is. Vroeger was dat de goudsmid en later werd dat de bank. Wanneer mensen hun elektronische portemonnee weer in beheer geven bij een paar grote bedrijven, ben je dan niet weer terug bij af?

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en opslag van fysiek edelmetaal.

22 september 2016
OMFIF: Goud maakt comeback als monetaire reserve

Goud wordt weer een centraal onderdeel van de valutareserves van centrale banken, zo concludeert onderzoeksinstituut OMFIF in een nieuw rapport over de goudvoorraden van centrale banken sinds 1870. Sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 hebben centrale banken wereldwijd netto 350 ton goud per jaar aan hun reserves toegevoegd, waarmee hun totale goudvoorraad weer terug is op het 100-jarige gemiddelde van de periode tot en met 1970. Daaruit concludeert de OMFIF dat centrale banken het edelmetaal opnieuw ontdekt hebben als veilige reserve in tijden van onzekerheid en lage of negatieve rente.

Het rapport van de OMFIF getiteld “Seven Ages of Gold” bevat gedetailleerde cijfers over de veranderingen in de goudvoorraden van centrale banken sinds 1870. Gedurende deze periode gingen centrale banken over van een volledige goudstandaard naar een gedeeltelijk door goud gedekt geldsysteem naar een compleet ongedekt systeem van fiatgeld.

Centrale banken kopen goud als monetaire reserve (Bron: RBC Capital Markets, Bloomberg)

Goudvoorraden centrale banken van de afgelopen twee eeuwen (Bron: OMFIF)

Centrale banken kopen goud
De afgelopen twee eeuwen aan monetaire geschiedenis zijn volgens de OMFIF in zeven verschillende periodes op te delen, die allemaal ongeveer 30 jaar duurden. De zevende periode begon in 2008 en kenmerkt zich door centrale banken die opnieuw op grote schaal goud kopen. In acht jaar tijd voegden centrale banken wereldwijd meer dan 2.800 ton van het edelmetaal aan hun voorraden toe, een toename van 9,4%. Het zijn vooral de opkomende economieën, aangevoerd door Rusland en China, die goud aan hun reserves toevoegen. Ondertussen blijven Westerse landen op hun relatief grote voorraden zitten. De laatste keer in de geschiedenis dat centrale banken op deze schaal edelmetaal aan hun reserves toevoegden was in de periode van 1950 tot en met 1965. Europese centrale banken wisselden hun dollarreserves massaal in voor het edelmetaal.

Goudvoorraden centrale banken sinds 1900 (Bron: Dollardaze)

Goud terug in het monetaire systeem?
Na het loslaten van de goudkoppeling in 1971 was het onduidelijk welke rol goud zou gaan spelen in het monetaire systeem. Na een spectaculaire rally in goud tussen 1974 en 1980 volgde een lange periode van dalende prijzen en goudverkopen door centrale banken. Tussen 1998 en 2008 waren het vooral Europese centrale banken die op grote schaal goudvoorraden in de verkoop deden, met name die van Zwitserland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

Veranderingen in de goudvoorraden sinds de 19e eeuw (Bron: OMFIF)

Tussen 1998 en 2008 verkochten Europese landen nog veel goud (Bron: Victor the Cleaner)
Het is tot op de dag van vandaag onduidelijk welke rol goud zal spelen in het monetaire systeem. Centrale banken voegen weliswaar op grote schaal edelmetaal aan hun reserves toe, maar ze gebruiken het niet om verschillen in de handelsbalans te vereffenen. In plaats daarvan breiden de landen met een handelsoverschot hun valutareserve verder uit. Toch lijkt ook hier verandering in te komen, want sinds 2008 kopen zij dus ook edelmetaal bij. Rusland heeft al 1.499 ton in de kluis liggen, terwijl de officiële goudvoorraad van China 1.823 ton bedraagt. De verwachting is dat deze landen de komende jaren goud zullen blijven kopen om hun reserves in overeenstemming te brengen met de omvang van de economie. De goudvoorraden blijven in de kluizen van centrale banken liggen, mogelijk in afwachting van een herwaardering van het edelmetaal. De ECB en de centrale banken van China en Rusland waarderen hun goudreserve nu al periodiek naar de actuele goudprijs. Federal Reserve waardeert haar claim op de Amerikaanse goudvoorraad nog tegen een historische koers van $42,22 per troy ounce. Dat was de laatste vaste goudprijs, voordat de koppeling tussen de dollar en goud werd losgelaten.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en opslag van edelmetalen. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of +31(0)88 46 88 488 of bezoek www.goudstandaard.com.

20 september 2016
Column: Stand rente is écht belangrijk

De afgelopen jaren is er beleid gevoerd door centrale banken met als doel het creëren van inflatie. Deze inflatie zou alle economische problemen als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. Men ging er daarbij van uit dat er door het aanbod van geld te verhogen er vanzelf inflatie zou ontstaan. Op zich is dit, als je kijkt naar het economische principe van vraag en aanbod, logisch.

Er is echter met één belangrijke variabele geen rekening gehouden; menselijke emotie. Het enige wat namelijk belangrijk is voor de vraag naar geld (en dus het aankopen van producten en diensten) is het vertrouwen in het geldsysteem en de economische omstandigheden in de toekomst. Consumenten voelen aan dat de onconventionele maatregelen die genomen zijn onzekerheid met zich meebrengen, grote onzekerheid zelfs. De consument reageert hierop door het geld juist op te potten in plaats van uit te geven, zelfs met negatieve rentes. Hierdoor is het al jaren lang kommer en kwel met economieën wereldwijd, ondanks gigantische stimuleringsmaatregelen van overheden.

Nadat in 2008 – na jaren van kredietexpansie – de kredietcrisis uitbrak ging de rente eerst flink naar beneden en werden de inmiddels bekende stimuleringsprogramma’s en bail-outs opgezet. Dit is vergelijkbaar met het geven van meer drugs aan een drugsverslaafde in de hoop dat de verslaving voorbij zou gaan, zeer naïef op z’n zachtst gezegd.

Centrale banken verlaagden de rente na uitbreken kredietcrisis (Grafiek via Reuters)

Meer schulden, meer mis-allocatie

Deze extreem lage rentestand heeft gezorgd voor totale mis-allocaties van kapitaal. Landen, bedrijven en consumenten (hypotheken) konden zó goedkoop lenen dat achterliggende problemen kortstondig achter de horizon verdwenen. Enorme bedragen gingen naar bijvoorbeeld de huizenmarkten en de aandelenmarkten, obligaties stegen tot nooit geziene hoogtes. Landen moesten flink lenen om deze stimuleringsprogramma’s en bail-outs te kunnen betalen. De Nederlandse staatsschuld verdubbelde deze periode, terwijl die van een land als Spanje zelfs verdrievoudigde. Bedrijven gingen enorme schulden aan omdat het nu zo goedkoop was. Vrijwel al dit geld werd door bedrijven gebruikt om eigen aandelen in te kopen, er waren namelijk bijna geen interessante projecten om in te investeren vanwege de economische malaise.

Het gevolg is nu, acht jaar na het uitbreken van de kredietcrisis, dat de economie maar mondjesmaat groeit, ondanks allerlei stimulering (beschikbare cijfers worden ook nog eens altijd op de meest positieve manier uitgelegd). Maar ondertussen zijn de schulden wereldwijd exponentieel gestegen. Dit wordt momenteel gemaskeerd door de lage rente, waardoor de rentelasten nog wel gedragen kunnen worden. Maar er komt een moment dat de rente ooit weer gaat stijgen. De rente is namelijk niet iets wat de centrale banken bepalen, maar de markt.

En nu komt het woord vertrouwen weer om de hoek kijken. Hoe lang verwacht de markt nog dat acties van centrale banken ook daadwerkelijk leiden tot een verbetering? Dit kunnen we alleen maar afwachten, maar de voortekenen zijn niet goed. Centrale banken hebben gegokt en verloren en hebben in de (nabije) toekomst bijna geen instrumenten meer.

Een stijging (normalisering) van de rente zal vooral enorme negatieve gevolgen hebben voor de obligatiemarkt. Vergis u niet, dit is veruit de grootste en belangrijkste markt van de wereld! Vele malen groter dan de aandelenmarkt. In de obligatiemarkt zit het geld wat u op een spaarrekening heeft staan, daar zit het geld wat voor uw pensioen bedoeld is. Ik heb geen idee hoe dit geschapen ‘monster’ opgelost kan worden. Wel weet ik dat we in het verleden vergelijkbare problemen gehad hebben en het daarna nooit goed afgelopen is. Bent u voorbereid?

Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

19 september 2016
Marc Faber verwacht binnen vijf jaar crash financiële systeem

Marc Faber verwacht dat het huidige monetaire systeem binnen vijf jaar in elkaar zal klappen als gevolg van het roekeloze beleid van centrale banken. Hij verwacht dat centrale banken door zullen gaan met het financieren van overheidstekorten door nog meer staatsobligaties op te kopen. Deze vorm van schuldfinanciering is volgens hem niets anders dan wat er eerder gebeurd is in onder meer Venezuela en Zimbabwe. Daarom ligt het gevaar van hyperinflatie nog steeds op de loer.

Als gevolg van het monetaire beleid van centrale banken worden nieuwe bubbels opgeblazen in vastgoed, aandelen, grondstoffen en obligaties. Maar in plaats van de centrale banken als veroorzaker aan te wijzen zal de publieke frustratie zich richten tot de superrijken, zo verwacht Faber. Hoewel zij de bubbels in de economie niet veroorzaakt hebben, profiteren zij er namelijk het meest van. De Epoch Times sprak met de beleggingsgoeroe over zijn toekomstvisie.

Hoe lang kunnen centrale banken de markten blijven manipuleren?
Dit is een kwestie die beslist wordt door centrale banken en ik heb geen invloed op de manipulatie van centrale banken. Haruhiko Kuroda van de Bank of Japan heeft al gezegd dat er geen limiet zit op monetaire inflatie en dat ze financiële activa als aandelen en obligaties kunnen blijven opkopen. Dus de waanzin van vandaag zal nog even aanhouden. In een gemanipuleerde markt weet je dat het niet goed zal eindigen, maar je weet niet wanneer het zal eindigen en hoe lang de manipulatie stand kan houden.
Uiteindelijk bereik je een punt waarop centrale banken alles bezitten...
Ze kunnen in essentie alles opkopen, en dan hebben ze alles in hun bezit. En door het systeem van centrale banken introduceer je dan communisme en socialisme, wat betekent dat de staat alle productie en consumptie bepaalt. Als dat het doel is, ze kunnen het bereiken. De Bank of Japan bezit nu al meer dan de helft van alle Japanse ETF's, die op hun beurt weer grote belangen hebben in allerlei bedrijven. Dus indirect bezit de centrale bank wellicht al 20% van alle Japanse bedrijven. Ze kunnen dus nog veel verder gaan. Ik denk niet dat centrale bankiers intelligent genoeg zijn om te begrijpen wat de gevolgen zullen zijn van het huidige monetaire beleid. Ze focussen zich op de inflatie, maar naar mijn mening moeten ze helemaal niets doen. Ze focussen zich te weinig op de gevolgen van het monetaire beleid voor de levensstandaard van de gemiddelde burger en het inkomen van een doorsnee huishouden.

Centrale banken blijven geld bijdrukken

Maar als het beleid hetzelfde is, waarom zien we dan nog geen hyperinflatie zoals in Zimbabwe of Venezuela?
In de ontwikkelde landen kan dit enige tijd doorgaan. Als Zimbabwe geld drukt en niemand anders doet het, dan klapt de waarde van je munt in elkaar. Maar als de grote centrale banken zoals de Fed, de ECB, de Bank of Japan en de Bank of England allemaal tegelijk geld bijdrukken en dat onderling met elkaar afstemmen, dan blijven de munten ten opzichte van elkaar redelijk liggen. Er kunnen dan fluctuaties optreden, maar je hebt dan niet een totale ineenstorting van de munt. Papiergeld heeft de laatste dertig jaar wereldwijd aan waarde verloren ten opzichte van aandelen, obligaties en edelmetalen. Een prijsstijging van financiële activa is minder zichtbaar voor de doorsnee burger. De meeste Amerikanen hebben niet veel geld, dus die merken het niet als de prijzen van schilderijen en vastgoed stijgen, totdat het ze persoonlijk raakt. Het is nonsens om te claimen dat de inflatie in de Verenigde Staten met slechts één procent per jaar stijgt. De kosten van levensonderhoud voor een doorsnee huishouden gaan veel harder omhoog, denk aan verzekeringen, transportkosten en collegegeld. Huishoudens worden financieel uitgeknepen, maar daar kijken centrale banken niet naar. Ik verwacht dat dit systeem binnen vijf jaar zal imploderen. Zodra centrale banken beginnen met geld drukken is het einde nabij.
Hoe kunnen we een dergelijke implosie vermijden?
Dat kun je beter vragen aan de bureaucraten die de plannen maken. Ze hanteren al een rente van nul procent sinds december 2008. Binnenkort zijn er acht jaren verstreken, maar het heeft niets opgeleverd voor de economische activiteit van huishoudens. Niet in Japan, noch in de Verenigde Staten of de EU. En nu praten ze over fiscale stimulering... We hebben nu al grote tekorten, maar geen tekort is groot genoeg voor de interventionisten, dus zullen ze de fiscale stimulering opschroeven. Ze financieren hun tekorten met de uitgifte van nieuwe staatsobligaties, die de centrale banken zullen opkopen. Het ministerie van Financiën geeft nieuw schuldpapier uit dat de Federal Reserve vervolgens zal opkopen. Natuurlijk zal dat slecht aflopen, maar het zal de problemen tenminste enige tijd uitstellen. Vervolgens zullen ze een paar academici vinden die bereid zijn de vermogensongelijkheid af te schuiven op 'kwaadaardige kapitalisten' die zoveel geld verdienen aan de financiële bubbels. Deze groep zal de schuld krijgen van de economische malaise, terwijl zij helemaal niet verantwoordelijk zijn voor de bubbels in de economie. Dat zijn tenslotte de centrale banken, die de rente naar nul of zelfs onder nul gebracht hebben. Eerst manipuleer je de prijzen middels een kunstmatig lage of zelfs negatieve rente en vervolgens stijgt het inkomen van de superrijken. Het is in het beste geval alleen de top 0,1% die echt profiteert van de stijgende prijzen van vermogenstitels, ten koste van alle mensen die deze niet bezitten. Daardoor stijgt de vermogensongelijkheid en dat zal als reden opgevoerd worden om meer belasting te vragen van de rijken. Geld afpakken van de rijken is een aantrekkelijke manier om stemmen te winnen. Je spreekt de kiezers aan en zegt "Het gaat slecht met de economie vanwege de rijke mensen. We moeten twintig procent van ze afpakken en dat aan jullie geven." Ik durf te beweren dat bijna iedereen hier voor zal stemmen, omdat de rijken in de minderheid zijn. Dit is wat er gaat gebeuren zodra het monetaire beleid faalt. Sommige rijken met goede connecties zullen in staat zijn hun vermogen op tijd veilig te stellen, maar heel veel mensen zullen daar niet in slagen. Maar zelfs als je de helft van het vermogen van de rijken afpakt is het niet genoeg. De volgende stap zal zijn om geld te pakken van de middenklasse, de interventionisten zullen hierin heel ver gaan.
Hoe kun je je vermogen het beste investeren onder deze omstandigheden?
De meeste beleggingscategorieën zijn momenteel te duur, als je ze waardeert met traditionele waarderingsmethoden. Maar zijn ze ook overgewaardeerd in vergelijking met een rente van nul procent of een negatieve rente? Neem je de Duitse, Zwitserse of Japanse 10-jaars obligaties, dan ontvang je vrijwel geen rente meer. Maar als je aandelen kunt kopen die een dividend van 2% of meer geven, dan zijn aandelen nog steeds goedkoop in verhouding tot een rente van nul. Maar op basis van de traditionele waarderingsmethoden zijn aandelen helemaal niet goedkoop. Toch is het gevaarlijk om tegen iemand te zeggen dat hij of zij al zijn vermogen in cash moet bewaren. Ten eerste moet je beslissen welke valuta, ten tweede weet je niet wanneer het mis gaat. In een situatie waarin centrale banken heel veel geld drukken kan de Dow Jones index naar 100.000 stijgen (staat nu op ruim 18.000 punten). De aandelenmarkten kunnen in nominale zin onbeperkt blijven stijgen, maar niet ten opzichte van edelmetalen. Ik heb verschillende gevallen van hyperinflatie van dichtbij meegemaakt en in al deze gevallen daalde de levensstandaard voor de meeste mensen. Brengen centrale banken de negatieve rente van -0,5% naar -5%, dan zullen burgers en bedrijven op grote schaal hun geld uit het financiële systeem halen en in de vorm van bankbiljetten opslaan in een kluis. Dit gaat dus niet werken, tenzij je contant geld afschaft. Je kunt dan nog steeds voedsel, sigaretten en edelmetalen hamsteren, maar geen contant geld. Ik verwacht dat dat kan gebeuren, als ze de negatieve rente echt willen doordrukken.
En wat vind je van goud?
Ik heb eind jaren negentig een zeer sterk pleidooi gehouden voor goud, zilver en platina. Ik schreef het boek "het goud van morgen", wat overigens niet over goud ging maar over de opkomst van Azië. De goudprijs is van 1999 tot 2011 sterk gestegen, maar corrigeerde daarna weer. Waarschijnlijk was de koers te snel opgelopen. Maar tussen oktober en december vorig jaar is er opnieuw een bodem gezet in de goudmijnaandelen en de prijzen van edelmetalen. Vanaf dat niveau kunnen de prijzen weer stijgen. Of de goudprijs morgen of de komende drie tot vijf jaar zal stijgen, dat weet ik niet. Maar als je geld blijft bijdrukken, de geldhoeveelheid toeneemt en vermogenstitels schaars zijn - of het nou een klassieke auto is of een schilderij - ze zijn schaars en zullen daarom in prijs toenemen. Niet alle vermogenstitels zullen op hetzelfde moment en in dezelfde mate toenemen. Er zullen ook bubbels ontstaan in vastgoed en in verzamelobjecten. Ook zullen er weer bubbels ontstaan in aandelen, wat we sinds 1999 drie keer gehad hebben. Ik denk dat het risicovol is om al je geld langs de zijlijn te bewaren. Ik zou streven naar diversificatie. Dus ik bezit cash, obligaties, aandelen, wat vastgoed en wat edelmetalen. Door meer spreiding toe te passen haal je een minder dan optimaal rendement, maar het is wel het meest waarschijnlijk dat je dan je vermogen zult behouden. Door de geschiedenis heen heeft fysiek goud altijd waarde weten te behouden. Volgens de World Gold Council is de negatieve rente zelfs reden om twee keer zoveel goud in de portefeuille aan te houden.
Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold

14 september 2016
Volatiele week eindigt met scherpe daling aandelenmarkten
De vele vergaderingen van centrale banken zorgden afgelopen week voor heel wat volatiliteit op de valutamarkten. De verruimingsgezinde Bank of Canada en hawkish uitspraken van de Riksbank stuurden de respectievelijke munten in tegenovergestelde richtingen. Van de G10 valuta’s presteerde de Canadese dollar het zwakst, terwijl de Zweedse kroon als beste eindigde. Dit wijst er nog maar eens op dat beslissingen van centrale banken momenteel bijna de enige invloed op de valutamarkten zijn.

Dubbelzinniger was de reactie op de vergadering van de ECB, die minder dovish was dan verwacht. Er werd geen verdere uitbreiding van het QE-programma aangekondigd en de euro sloot donderdag met verlies. Dit wijst erop dat de schommeling van afgelopen week meer te maken heeft met het corrigeren van geopende posities dan met een duidelijke wijziging van de trend. Op vrijdag werd de daling op de aandelenmarkten toegewezen aan de commentaar van de heer Rosengren, Fed-voorzitter in Boston, maar wij vinden deze verklaring niet voldoende omdat hij niets verrassend heeft vermeld.

Ook deze week staat er weer een reeks vergaderingen van centrale banken op het programma in Zwitserland, Rusland en Taiwan. Britse inflatiecijfers en Amerikaanse detailhandelsverkopen zullen de belangrijkste macro-economische nieuwsfeiten zijn voor valutahandel. Daarnaast zal het ook interessant zijn om te zien hoe de aandelenmarkten herstellen van de verkoopgolf in de Verenigde Staten vrijdagnacht. Op maandag openden de beurzen in Azie en Europa in elk geval nog flink lager.

Euro
Tegen de meeste verwachtingen in stelde de ECB haar beslissing om het QE-programma na maart 2017 te verlengen uit. Verrassend genoeg verloor de euro die dag terrein tegenover de dollar en bleef dalen op vrijdag te midden van risico-aversie op de Amerikaanse markten. De afwezigheid van belangrijke gebeurtenissen buiten de eurozone betekent dat de euro waarschijnlijk zal reageren op nieuws uit de Verenigde Staten. Het gaat dan vooral over de detailhandelsverkopen en de toespraak van Fed-gouverneur Brainard op maandag.
Amerikaanse dollar
De dollar had het begin vorige week moeilijk toen bleek dat de diensten business survey gedaald was naar het laagste niveau sinds 2010. De gemengde reacties op de ECB-vergadering en hawkish uitspraken van Rosengren zorgden echter voor een herstel op vrijdag, zelfs bij een daling van Amerikaanse aandelen. Vandaag zullen alle ogen gericht zijn op de toespraak van de heer Brainard, wat voor de Federal Reserve de laatste kans zal worden om de toon te zetten voor de vergadering in september. Ook de cijfers over detailhandelsverkopen, die deze week worden gepubliceerd, zullen informatie geven over de staat van de Amerikaanse economie. De extreme verschillen van maand tot maand maken dit echter één van de minst betrouwbare indicatoren.
Britse pond
Voor het Britse pond wordt de belangrijkste gebeurtenis deze week ongetwijfeld de vergadering van de Bank of England op donderdag. De consensus (inclusief wijzelf) verwacht een stemming van 9 tegenover 0 om het beleid ongewijzigd te laten. Nieuws op korte termijn in verband met de reactie van de Britse economie op het Brexit-referendum was namelijk positiever dan verwacht. Als er geen verrassingen uit het investeerdersrapport komen dan zal dit ook volstaan om het pond voor de rest van de week in een gebied van 1,32 tot 1,34 te doen bewegen. Geschreven door Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)
Over Ebury:

Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
- Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
- Financiering van uw aankopen
- Marktkennis en valutadiensten op maat
- Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
- Transacties in ruim 140 verschillende valuta
Meer informatie op www.ebury.nl
12 september 2016
Centrale banken op de voorgrond in september
Terwijl de dollar zich ondanks het zwakke banenrapport in de VS sterk hield, liet het pond zich afgelopen week van zijn beste kant zien. Positieve verrassingen dwingen investeerders om hun bearish posities op te ruimen en momenteel is de weg van de minste weerstand voor het pond die naar boven. In september zullen centrale banken op de voorgrond staan, met vooral deze week een ongewoon aantal vergaderingen.

Niet minder dan vier G10 centrale banken komen deze week met een update van hun monetaire beleid: de Europese Centrale Bank, de Reserve Bank of Australia, de Bank of Canada en de Zweedse Riksbank. De vergadering van de ECB op donderdag is natuurlijk veruit de belangrijkste. Er wordt weinig actie verwacht, maar wel veel communicatie, inclusief herzieningen van de kerninflatie en groeivooruitzichten.

Euro
Vorige week stelden de inflatiecijfers in de eurozone opnieuw teleur. De kerninflatie, die volatiele voedsel- en energieprijzen niet meerekent, daalde het voorbije jaar naar 0,8% en lijkt sinds 2013 bijna elke maand vast te zitten op een niveau rond 1%. Deze cijfers zullen de ECB onder druk zetten om verder in te grijpen. Hoewel we verwachten dat dit niet meteen deze week zal gebeuren, voorspellen we wel duidelijke indicaties in verband met minstens één verhoging van het QE-doel dit jaar.
Amerikaanse dollar
Het banenrapport uit de VS was nogal teleurstellend voor de maand augustus. Er werden netto slechts 151.000 banen gecreëerd, wat minder was dan verwacht. Deze tekortkoming werd echter goedgemaakt door eerdere herzieningen. Belangrijker is de zwakte van de lonen, die op maandbasis slechts met 0,1% en op jaarbasis met slechts 2,4% zijn gestegen. Verder daalden de wekelijkse gewerkte uren en steeg de werkloosheid. Het driemaandelijks gemiddelde is nog steeds sterk op een niveau van 232.000 banen per maand en volgens onze mening zal dit rapport de vooruitzichten dus niet significant wijzigen. Anderzijds zal dit mogelijk het standpunt van verruimingsgezinde FOMC-leden versterken en verwachten we dat de volgende renteverhoging uitgesteld zal worden tot december. De toespraak van San Fransisco’s Fed-voorzitter Williams op dinsdag zal een duidelijker beeld geven van de Fed’s reactie op het recente banenrapport.
Britse pond
De macro-economische data van deze week zullen een belangrijke test zijn voor de recente stijging van het Britse pond. De markten zullen de PMI dienstenindex van de maand augustus in het oog houden voor een bevestiging van een herstel zoals dat gebeurde bij de productie- en bouwcijfers. Worden we positief verrast, dan zal het pond onder meer opwaartse druk komen te staan. Investeerders houden nog steeds een record aan verkoopposities en een PMI dienstenindex boven 50 (wat wijst op een uitbreiding) zou velen kunnen dwingen om deze posities af te dekken. Geschreven door Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)
Over Ebury:

Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
- Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
- Financiering van uw aankopen
- Marktkennis en valutadiensten op maat
- Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
- Transacties in ruim 140 verschillende valuta
Meer informatie op www.ebury.nl
5 september 2016
Beleid centrale banken leidt tot stagnatie en achteruitgang

Ooit was het een historische wetmatigheid. Een lager rendement op obligaties zou uiteindelijk uitmonden in hogere prijzen voor obligaties en aandelen. Vermogenswinsten en een lage rentevoet zouden meer investeringen en consumptie uitlokken met als resultaat meer banen, oplopende inflatie en hogere bedrijfswinsten.

In 2010 startte de Fed met haar programma van kwantitatieve verruiming. Dat is het begin geweest van een wereldwijde daling van de rente. In veel landen van de westerse wereld, ook in Europa, is de groei terug, zij het bescheiden en zij het dat de werkloosheid hoog blijft.

Het lijkt er dus op dat het medicijn van centrale bankiers werkt. Toch is het nog maar de vraag of een rente van bijna 0% daadwerkelijk goed is voor de reële economie. Er zijn aanwijzingen dat dit niet het geval is. Zo stagneert de productiviteitsgroei, een serieuze indicator van de vitaliteit van een economie, in talloze westerse landen. Zou het toeval zijn dat die stagnatie samenvalt met de invoering van de verruimingsprogramma’s en de ultra lage rente.

Stagnatie
Volgens de meeste centrale bankiers is de stagnatie een probleem voor de korte termijn. Het Japanse voorbeeld laat echter duidelijk zien wat een extreem lage rent betekent voor grote, ontwikkelde economie. Het laat zien dat die lage rente weinig teweeg brengt. Er is in Japan weinig reële groei en geen inflatie, eerder deflatie. Mocht het rendement op de overheidsschuld naar een meer normaal niveau terugkeren, dan is de huidige nominale groei van het bruto binnenlands product volstrekt onvoldoende om de enorme schuldenlast af te betalen. Er zijn nog meer nadelen. De investeringen, een belangrijke bron voor productiviteitsverbetering, hebben nog steeds niet het niveau van voor 2008 bereikt. Bedrijven zetten hun liquiditeiten steeds vaker in om eigen aandelen in te kopen en niet voor op de toekomst gerichte investeringen. Het gaat jaarlijks om vele honderden miljarden dollars en euro's. Al dat geld gaat in de zakken van beleggers en is niet bedoeld om toekomstige winstgevendheid veilig te stellen. In plaats van naar de reële economie stroomt al dat geld naar houders van vermogenstitels, die er weinig mee doen. Beleggen in overheidspapier rendeert immers amper of niet.
Investeren
Waarom maken overheden en bedrijven geen gebruik van de huidige extreem lage rente om te investeren in de reële economie? Deze manier van werken heeft zijn nut door de tijd heen bewezen. Het antwoord moet luiden, dat internationale instituties als het IMF en overheden als die in Nederland en Duitsland zweren bij evenwichtig budget. Schulden aangaan voor het goed van morgen, zoals Keynes dat voorschreef is voor die partijen vloeken in de kerk. De particulier sector heeft ook zo zijn bedenkingen. Er zijn trends die risico’s alleen meer groter maken. De wereldwijde vergrijzing is beslist geen voorbode van een groei van de consumptie. Het tegendeel is het geval. Bovendien steekt er een sterke anti-globaliseringswind op. De Brexit is daar tot nu toe het meest sprekende bewijs voor. Dat maakt bedrijven nerveus en ze verkiezen een pas op de plaats.
Lage rente
Er zijn nog meer evidente nadelen. Pensioenfondsen en verzekeraars werken met langlopende verplichtingen. Hun voortbestaan komt steeds meer onder druk nu hun toekomstige rendementen lager lijken uit te pakken dan voorzien. Als de rente niet normaliseert dan kunnen we wel eens aan het kortste einde trekken. Hun winstgevendheid komt steeds meer onder druk en daar zal ook de reële economie last van krijgen. Er zullen banen geschrapt worden en premies gaan omhoog, pensioenen komen in gevaar. Kortom, de wetmatigheid lijkt niet meer te werken en eerder stagnatie en verval uit te lokken. Centrale bankiers zijn echter nog steeds niet overtuigd en intensiveren hun verruimingsbeleid om de rente nog verder omlaag te duwen. Het waarschijnlijke resultaat staat haaks op wat ze voor ogen hebben: geen of weinig groei en geen inflatie maar eerder deflatie. Cor Wijtvliet Bron: Bill Gross, Central bankers are threatening the engine of the economy. The Financial Times, 18 augustus 2016 Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Beurshalte Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden! Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

1 september 2016
Invloed politieke onrust op financiële markten neemt toe

De invloed van de politiek op de financiële markten neemt toe. Dat was al het geval voor het Britse EU-referendum. Volgens analisten Andrew Milligan en Craig Hoyda van Standard Life Investments is er sprake van radicale politieke onzekerheid, waardoor politieke discussies en onderhandelingen tot verschillende uitkomsten kunnen leiden en voor onrust op financiële markten leiden.

De uitkomst van het Britse EU-referendum heeft voor veel politieke onrust gezorgd. Maar ook in andere landen groeit de politieke onzekerheid. In Spanje kan geen nieuwe regering worden gevormd, in Italië vindt in het najaar een referendum over constitutionele hervorming plaats waar Premier Renzi zijn politieke lot aan heeft verbonden, in de VS worden de presidentsverkiezingen in november gehouden en de algemene verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland volgend jaar zullen zeer belangrijk zijn voor het bepalen van de koers van de EU.

Brexit

Het resultaat van het Britse EU-referendum leidde tot een stevige koersdaling van het Britse pond en zolang de onderhandelingen tussen het VK en de EU over de Brexit voortduren zal de druk op het Britse pond aanhouden. Intussen apprecieert de US dollar ten opzichte van de yen door het beleid van de Japanse centrale bank om de yen te verzwakken.

De US dollar stijgt ook ten opzichte van de euro door de zorgen over de Italiaanse banken en andere Europese politieke hobbels die de koers van de euro beïnvloeden. De safe haven-kapitaalstroom die hierdoor op gang is gebracht, vergroot de historisch zwakke wereldwijde economische groei en inflatie. Beleidsmakers beginnen vraagtekens te plaatsen over de effectiviteit van het monetaire beleid.

Ruimer monetaire beleid
Standard Life Investments meent dat het monetaire en begrotingsbeleid wereldwijd zullen verruimen. De hoop op een renteverhoging door de Fed dit jaar is afgenomen en de ECB zal waarschijnlijk de omvang en reikwijdte van zijn aankoopprogramma uitbreiden als de Europese economie vertraagt. De Bank of England heeft inmiddels verruimende monetaire maatregelen genomen om de onzekerheid op de markten tegen te gaan en de Japanse centrale bank lijkt te zinspelen op het nemen van opnieuw onorthodoxe monetaire maatregelen. Centrale banken hebben extreem veel gedaan en zullen dat blijven doen om kredietvoorwaarden te verbeteren, maar de kracht van hun maatregelen moet in toenemende mate worden bijgestaan door begrotingsbeleid en structurele hervormingen om te voorkomen dat de binnenlandse economie door een buitensporige economische schok wordt getroffen.
Hogere koersen
Standard Life Investments verwacht dat beleggers In hun zoektocht naar rendement de opbrengsten van de verschillende beleggingscategorieën zullen opdrijven. Gezien de te nemen politieke hordes in de komende maanden, heeft Standard Life Investments vertrouwen in Engelse en opkomende markten staatsobligaties. Een grote positie in investment grade bedrijfsobligaties wordt aangehouden en kleinere posities in high yield, alsook in bedrijfsobligaties van opkomende markten. Zorgen blijven bestaan over de impact van een voortdurende vertraging van de Chinese economie op bepaalde ontwikkelde markten in Azië: Australië en Hong Kong. Commercieel vastgoed blijft aantrekkelijk. Europees vastgoed zal het beter doen dan vastgoed in andere regio’s omdat de economie in de Eurozone vroeger in de bedrijfscyclus zit. Amerikaans vastgoed zal profiteren van de renteverhoging die langer op zich laat wachten. Lees meer in het artikel 'Keep calm and seek carry' van Andrew Milligan, Head of Global Strategy, and Craig Hoyda, Multi-Asset Investing Quantitative Analyst bij Standard Life Investments.

Deze bijdrage is afkomstig van Standard Life Investments

30 augustus 2016
It’s Jackson Holetime again!

Elk jaar in augustus trekken ’s werelds belangrijkste centrale bankiers zich voor enkele dagen terug in het Amerikaanse stadje Jackson Hole, in de staat Wyoming. Het populaire stadje – er wonen minder dan 10.000 mensen in Jackson Hole – is populair onder toeristen vanwege zijn prachtige ligging in de natuur.

Sinds 1978 organiseert de regionale centrale bank van Kansas City elk jaar dus een conferentie waar de belangrijkste centrale bankiers van de wereld elkaar ontmoeten en praten over het monetaire beleid. Gedurende die paar dagen kan het stadje daarom rekenen op behoorlijke belangstelling van de media wereldwijd.

Jackson Hole

De ervaring leert dat de presentaties en lezingen van de aanwezigen veel zeggen over wat voor monetair beleid we kunnen verwachten. Niet alleen van de Fed maar ook van de andere centrale banken zoals de Europese Centrale Bank.

Zo is het opkopen van staatsobligaties, ook bekend als quantitative easing of QE, ooit in Jackson Hole aangekondigd. En in de jaren voordat de huidige crisis zou beginnen in de herfst van 2008, werden in de presentaties in Jackson Hole de problemen die de crisis veroorzaakt hebben, duidelijk aangegeven door de aanwezige economische wetenschappers. Die waarschuwingen werden, leert de ervaring ook, op dat moment niet serieus genomen door de aanwezige presidenten en voorzitters van de Fed, de ECB en andere centrale banken. Later bleek dat de economen het heel goed door hadden.

Alle ogen gericht op Yellen

De Jackson Hole bijeenkomst van dit jaar is gisteren begonnen en het hoogtepunt komt vandaag, wanneer Fed-voorzitter Janet Yellen achter het spreekgestoelte plaats neemt. Beleggers uit de hele wereld zullen elke komma van die toespraak analyseren om te proberen in te schatten of en wanneer de Fed de rente weer gaat verhogen.

Die toch al lastige opgave is in de afgelopen weken nog lastiger gemaakt. Enerzijds hebben enkele leden van het rentecomité namelijk erop gehint dat de centrale bank de rente misschien al in september zal verhogen. Anderzijds is uit de onlangs gepubliceerde notulen van de laatste rentevergadering juist af te leiden dat het comité niet bepaald van plan is haast te maken met het duurder maken van geldlenen in de VS.

Het economisch nieuws zorgt ook niet voor meer duidelijkheid, met een sterk aantrekkende Amerikaanse arbeidsmarkt maar economische groei, en vooruitzichten daarover, die juist teleurstellend zijn.

Renteverhoging

In mijn ogen is de kans dat de rente de rente zal verhogen in september heel klein. Over de renteverhogingen erna kunnen we in mijn ogen alleen zeggen dat het heel, heel lastig gaat worden als is het maar om het volgende.

Als de Fed de rente zou verhogen, dan zouden de Amerikaanse rentes van alle looptijden waarschijnlijk ook gaan stijgen. De Amerikaanse staatsschuld bedraagt inmiddels 104 procent van het Amerikaanse bruto binnenlands product en staat daarmee op het hoogste niveau in vijftig jaar (ter vergelijking: met uitzondering van de Tweede Wereldoorlog, bedroeg de Amerikaanse staatsschuld tussen 1790 en 1980 zo’n 30 procent van het Amerikaanse bbp).

Door de rentedaling van de afgelopen jaren en uitgifte van veel nieuwe staatsobligaties, is de gemiddelde rente die Washington betaalt over zijn schuld lag vergeleken met de jaren voor de crisis. Betaalde de Amerikaanse regering begin 2008, gemiddeld, 4,8 procent rente over de totale schuld, tegenwoordig is dat ongeveer de helft ervan.

Die halvering van de gemiddelde rente is dé reden waarom de rentelasten van de Amerikaanse overheid min of meer gelijk zijn aan die uit 2008, hoewel de staatsschuld ruim verdubbeld is, van 9.300 miljard dollar begin 2008 naar bijna 19.500 miljard dollar dit jaar.

Rentelasten

Als de langetermijnrentes, mede door een serie renteverhogingen van de Fed – of alleen de verwachting daarop – zouden stijgen, dan zou dat betekenen dat de rentelasten behoorlijk kunnen stijgen, wat op zijn beurt de kans op faillissement van de VS of op zijn minst de kans op nieuwe en hogere belastingen en politieke ruzie zou vergroten. En dát zou zeer slecht nieuws voor het economisch herstel zijn, wat voor de Fed juist de reden zou zijn de rente weer te gaan verlagen. Alleen zouden beleggers dan wel eens kunnen concluderen dat de centrale bank blijkbaar ook niet weet wat ze doet, wat tot nog meer paniek zou leiden.

Daar komt nog bij dat tussen nu en 2020 elk jaar tussen 1.500 miljard en 2.100 miljard dollar van die schuld afloopt en dus afgelost moet worden. Aangezien Washington geen cent achter de hand heeft, zal het ministerie van Financiën dus elk jaar tussen 1.500 en 2.100 miljard dollar aan nieuwe leningen, ruwweg 10.000 miljard dollar in die periode, moeten opnemen om oude leningen af te betalen. Met andere woorden: Washington moet tussen nu en 2019 een slordige 10.000 miljard dollar lenen om niet failliet te gaan, wat het geval zou zijn als het niet in staat zou zijn oude schulden af te betalen. Daarboven op komen de leningen om het verwachte begrotingstekort elk jaar te financieren. Volgens de schattingen van het Amerikaanse ministerie van Financiën zelf hebben we het dan over gemiddeld 500 miljard dollar elk jaar.

Zou de Fed dus een serie renteverhogingen in gang zetten, dan zou de bank spelen met economische, politieke en financiële stabiliteit in de VS.

26 augustus 2016
Angstvallige stilte op de aandelenmarkt

Het is angstvallig stil geworden op de Amerikaanse aandelenmarkt, want de volatiliteit zakte de afgelopen dagen naar een nieuw dieptepunt. Het is meer dan twee decennia geleden dat de volatiliteit dertig dagen lang zo laag was als nu. Slechts vijf handelsdagen sloot de S&P 500 index met een winst of een verlies groter dan 0,5%, een situatie die we in 1995 voor het laatst meemaakten.

Het extreem soepele monetaire beleid van centrale banken wereldwijd in combinatie met een rustige zomerperiode heeft beleggers bijna in slaap gesust. Het was volgens de Wall Street Journal zelfs zo stil dat handelaren af en toe niet meer zeker wisten of hun systeem nog wel aangesloten was op het netwerk, zo langzaam veranderden de koersen.

Stilte voor de storm?

Het is zo rustig op de aandelenmarkt dat sommigen zich nu afvragen of dit de stilte voor de storm is. In het verleden is het immers vaker voorgekomen dat er na een zeer rustige periode met weinig koersschommelingen een grote correctie volgde.

De schommelingen op de beurs worden gemeten aan de hand van de VIX volatiliteitsindex, een barometer voor de onrust op de financiële markten. Deze index bereikte afgelopen vrijdag het laagste niveau sinds de zomer van 2014, wat betekent dat de onrust en volatiliteit momenteel uitzonderlijk laag is.

In het voorjaar van 2011 was er ook een korte periode van uitzonderlijk weinig beweging op de aandelenmarkt. Dat was vlak voor het debacle met het Amerikaanse schuldenplafond en de daarop volgende verlaging van de kredietstatus. Ook in januari 2007 was de volatiliteit zeer laag, enkele maanden voor de val van Bear Stearns.

Volatiliteit is naar een dieptepunt gedaald (Bron: Wall Street Journal)

Centrale banken
De lage volatiliteit wordt voor een belangrijk deel toegeschreven aan het monetaire beleid van centrale banken. Met een extreem lage rente en het overvloedig beschikbaar stellen van liquiditeit hebben beleggers geen acute reden om zich zorgen te maken. "Alles voelt zo verstoord en onnatuurlijk. Je weet dat de centrale bank de bron hiervan is, maar er is ook niets dat ze ervan weerhoudt om hiermee door te gaan", zo verklaarde kredietanalist Matt King van Citigroup tegenover de Wall Street Journal. Volgens de krant zijn beleggers vandaag de dag niet meer gemakzuchtig over de aandelenmarkt, maar over het monetaire beleid van centrale banken. Sinds het uitbreken van de crisis hebben we geleerd dat centrale banken bereid zijn heel ver te gaan om de markten te kalmeren. Beleggers gaan er bijna stilzwijgend van uit dat centrale banken en overheden iedere crisis zullen bezweren. Maar wat als ook zij de controle verliezen?

23 augustus 2016
S&P: Negatieve rente zet winst banken onder druk
De negatieve rente dwingt Europese banken om te snijden in de kosten, meer risicovolle leningen te verstrekken of rekeninghouders te laten betalen om geld op een spaarrekening te zetten. Dat schrijft de Financial Times op basis van een nieuw rapport van kredietbeoordelaar Standard & Poor’s.

Door de negatieve rente die verschillende centrale banken hanteren is het voor commerciële banken veel minder interessant geworden om spaargeld te beheren. Geld parkeren bij de ECB kost 0,4%, bij de Zwitserse centrale bank is dat zelfs 0,75%.

De negatieve depositorente neemt een grote hap uit de winstmarge van banken. Dat is ook de reden dat banken boven een bepaald spaarsaldo geen rente meer vergoeden en sinds kort zelfs de negatieve rente doorberekenen aan vermogende spaarders.

Vermogende spaarders die hun geld bij een Zwitserse bank parkeren moeten vaak al rente betalen. Zeer recent voerde ook een Duitse spaarbank negatieve rente in voor spaartegoeden boven de €100.000. Dit is het begin van een trend, want centrale banken zijn niet voornemens op korte termijn de rente weer te verhogen.

Negatieve rente op spaargeld

Sinds de introductie van negatieve rente hebben Europese banken al €2,6 miljard boeterente aan de ECB en ongeveer 1,85 miljard Zwitserse franc aan de Zwitserse centrale bank betaald (zie hier en hier). Die kosten zullen in toenemende mate worden doorberekend aan de spaarders, zeker nu gebleken is dat de meeste spaarders daar stilzwijgend mee akkoord gaan.

Een ander gevolg van de negatieve rente is dat banken meer risico’s gaan nemen om rendement te halen. “We maken ons zorgen over potentieel verkeerde inschattingen van risico’s die het gevolg zijn van een zoektocht naar hoger rendement”, aldus de kredietbeoordelaar.

Volgens Standard & Poor’s moeten we rekening houden met nog meer kostenbesparingen en reorganisaties in de bankensector. Dat kan betekenen dat er ook de komende jaren weer ontslagrondes zullen plaatsvinden. Andere banken denken erover na om overtollige reserves niet meer bij de ECB, maar in de vorm van contant geld te bewaren.

Lees ook:
- BaFin: “Negatieve rente gif voor Duitse bankensector”
- Negatieve rente op spaargeld komt eraan…
Negatieve rente drukt op winstmarges banken, zo concludeert kredietbeoordelaar S&P
19 augustus 2016