Marketupdate

Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Rusland wil samenwerking energiebeleid BRICS-landen

    Rusland roept andere BRICS-landen op tot een gezamenlijk energiebeleid, zo schrijft Russia Today. Onderdeel van dat energiebeleid zijn een gezamenlijke brandstofreserve en de oprichting van een instituut voor energiebeleid.

    Yuri Ushakov, adviseur van de regering van Poetin, zei daar onlangs het volgende over:

    “Rusland zal een aantal specifieke onderwerpen voorstellen die men in overweging kan nemen, waaronder de introductie van een organisatie voor energiebeleid voor de BRICS-landen, gericht op het veiligstellen van de energievoorziening van de BRICS-landen. Het voorstel is om een brandstofreserve en een nieuwe organisatie te creëren.”

    BRICS-landen worden volwassen

    Deze week zijn de regeringsleiders van alle BRICS-landen in Brazilië bijeen om te praten over de laatste geopolitieke en economische ontwikkelingen en om plannen te maken voor vergevorderde samenwerkingsverbanden. Op de agenda staat ook de introductie van een alternatief voor de Wereldbank en het IMF, een ontwikkeling die tekenend is voor de machtsverschuiving in de wereld. De BRICS-landen willen zich op verschillende manieren minder afhankelijk maken van het 'Westen'. Onderlinge handelsverdragen, een gezamenlijk economisch beleid en de aanleg van een nieuw onderzees glasvezelnetwerk tussen de vijf landen zijn daar het voorbeeld van. De BRICS-landen vertegenwoordigen gezamenlijk 40% van de wereldpopulatie (2,9 miljard mensen). De omvang van deze economieën groeide in termen van bbp met 300%, tegenover slechts 60% voor de ontwikkelde landen in het 'Westen'. De onderlinge handel van de BRICS-landen verdubbelde in de afgelopen vijf jaar naar omgerekend $300 miljard.

    Adviseur Poetin pleit voor gezamenlijk energiebeleid BRICS-landen

    Adviseur Poetin pleit voor gezamenlijk energiebeleid BRICS-landen

    (Bron: RIA Novosti / Alexey Druzhinin, via Russia Today)

  • Grafiek: Goedkope arbeid komt niet meer uit China

    Veel Westerse bedrijven verplaatsten hun productie jaren geleden naar China, omdat de loonkosten daar veel lager waren. Anno 2014 is het verschil veel kleiner geworden, zoals de volgende grafiek laat zien. Vergeleken met 2007 kost een uur arbeid in China nu 70% meer, terwijl de loonkosten in veel andere bekende ‘productielanden’ veel minder hard stegen.

    De ontwikkeling komt niet geheel als een verrassing. Ook in China krijgen werknemers meer zeggenschap en worden de werkomstandigheden verbeterd, waardoor de kosten stijgen. Daarnaast is de Chinese yuan sinds 2007 veel meer waard geworden ten opzichte van de dollar, waardoor het wisselkoersvoordeel voor Westerse bedrijven kleiner is geworden.

    Loonkosten China zijn sterk toegenomen

    Loonkosten China zijn sterk toegenomen (Bron: UBS, via twitter)

  • Rusland vergeeft Cuba 90% van haar schulden

    Rusland maakt goede sier door vlak voor zijn bezoek aan de Cubaanse hoofdstad Havana een groot deel van de schuld uit de boeken te schrappen, zo schrijft Russia Today. In totaal schelden de Russen $32 miljard aan schulden kwijt die Cuba maakte ten tijde van de Sovjet-Unie, omgerekend 90% van de totale schuld die Cuba nog moet betalen aan de Russen. In oktober 2013 werden er al plannen gemaakt om een groot deel van de schulden weg te strepen en nu is het dan eindelijk zover. Met deze stap maakt Rusland in één keer een einde aan een slepend conflict omtrent het afbetalen van de schulden. Cuba hoeft vanaf nu nog maar $3,2 miljard aan schulden terug te betalen, waarvan de eerste tranche in oktober zal plaatsvinden.

    Rusland en Cuba zijn ook na de hoogtijdagen van het communisme goede bondgenoten gebleven. De onderlinge handel had vorig jaar een omvang van ongeveer $200 miljoen. Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie moest Cuba aan Rusland terugbetalen. Dat gebeurde echter niet, omdat de schulden waren uitgedrukt in een valuta die niet meer als zodanig bestond. In 1998 kreeg Rusland een nieuwe roebel, nadat de oude door hyperinflatie sterk aan waarde had verloren. Op papier bestond de schuldeiser ook niet meer, want dat was de uiteengevallen Sovjet-Unie.

    Kwijtschelding

    Drie jaar geleden schold China voor $6 miljard aan schulden kwijt aan Cuba en in 2012 deed Japan hetzelfde voor een bedrag van $1,4 miljard. Recent wist het land ook haar schulden aan Mexico te herstructureren, waarmee in totaal $478 miljoen uit de boeken werd geschrapt.

    Poetin brengt bezoek aan Cuba en Latijns-Amerika

    Poetin brengt bezoek aan Cuba en Latijns-Amerika (Afbeelding via RIA Novosti)

  • BIS: Wereldeconomie nu kwetsbaarder dan in 2008

    Volgens Jaim Caruana van de Bank for International Settlements (BIS) is de wereldeconomie nu kwetsbaarder dan tijdens de val van Lehman Brothers in 2008. We zitten veel dieper in de schulden dan zes jaar geleden en daar komt bij dat de economische groei in de opkomende markten sterk is afgezwakt. Door de lage rente durft men weer meer geld te lenen en te investeren, maar het gevaar schuilt volgens de BIS in de aanname dat het monetaire beleid nog heel lang zo ruim zal blijven als ze nu is.

    Doordat centrale banken de rente nu al jaren achtereen op een historisch laag niveau houden zijn de markten zich anders gaan gedragen. De markt is ervan overtuigd geraakt dat het soepele monetaire beleid zal aanhouden, tot ongenoegen van centrale banken. Die beseffen maar al te goed dat een te soepel monetair beleid zal leiden tot nieuwe bubbels en mogelijk tot een nieuwe crisis. De vorige keer dat de Federal Reserve de rente langdurig laag hield werd een grote zeepbel op de huizenmarkt opgeblazen, een bubbel die begon leeg te lopen nadat de Amerikaanse centrale bank de rente weer verhoogde.

    Meer schulden

    Caruana wijst erop dat de schuldquote in de ontwikkelde landen momenteel 20 procentpunt hoger ligt dan in de aanloop naar de val van Lehman Brothers in 2008. De schuldquote ligt inmiddels op 275% van het bbp. De goedkope kredieten hebben de aandelenmarkt vleugels gegeven. Dat is niet alleen het gevolg van spaarders die een hoger rendement zoeken op de beurs, maar ook het gevolg van bedrijven die massaal eigen aandelen inkopen met geleend geld. Ook dat drijft de aandelenkoersen verder omhoog. De kredietbubbels beginnen zich volgens de BIS ook steeds meer te manifesteren in opkomende economieën. In landen als China, Brazilië en Turkije is de schuldquote eveneens met 20 procentpunt gestegen, tot 175 procent van het bbp. De reële rente (gecorrigeerd voor inflatie) die bedrijven betalen over een lening met een looptijd van vijf jaar ligt ongeveer op 1%. Door de extreem lage rente zullen bedrijven meer risicovolle projecten uitvoeren die achteraf gezien misschien niet rendabel blijken te zijn. "We houden deze ontwikkeling nauwgezet in de gaten. Als we ons al zorgen maakten over de schuldniveaus in 2007, dan kunnen we het ons niet permitteren om nu gemakzuchtig te zijn", zo verklaarde Caruana. "Misschien is het zo dat de schuldenlast nu beter verdeeld is, omdat de landen waar de schuldquote het hoogst lag de laatste jaren schulden hebben afgebouwd. Denk bijvoorbeeld aan de private schulden in landen als Spanje en de VS. Bovendien zijn de banken nu beter gekapitaliseerd. Maar daar staat tegenover dat de markt nu gevoeliger is voor veranderingen in de rente."

    Optimisme overheerst

    Onlangs nog waarschuwde de BIS dat schulden niet de belangrijkste drijfveer mogen en kunnen zijn voor duurzame economische groei. Een waarschuwing die komt op een moment waarop alles zo goed lijkt te gaan. Op de aandelenmarkt heerst een positieve stemming en de VIX-index laat zien dat de volatiliteit op dit moment uitzonderlijk laag is. Dat terwijl de economische groei dicht bij nul ligt en bedrijven hun winstverwachting naar beneden hebben bijgesteld. Ook op de obligatiemarkt lijken alle zorgen verdwenen, gezien de extreem lage rente op 10-jaars leningen van landen als Frankrijk, Spanje, Italië en Portugal. In de Verenigde Staten zijn de markten ook positief gestemd. De lange-termijn koers/winst verhouding van beursgenoteerde bedrijven bereikte in mei een niveau van 25, zes punten boven het gemiddelde over de afgelopen vijftig jaar. Caruana merkt op dat er een soort ontkoppeling heeft plaatsgevonden tussen de wereldwijde economische ontwikkelingen en de positieve stemming op de beurzen. Het is de vraag hoe lang deze tegenstrijdige situatie kan blijven voortbestaan. Negatieve effecten van het soepele monetaire beleid in de VS, Europa en Japan zijn volgens de BIS al te zien in de rest van de wereld. Het gevaar is dat er nu - anders dan in 2008 - geen economisch blok is dat de kar kan trekken als de economie elders in de wereld krimp laat zien. Sterker nog, opkomende markten die het in crisisjaar 2008 nog goed deden beginnen nu zelf een risico te vormen voor de wereldeconomie.

    BIS waarschuwt

    De Bank for International Settlement werd in 1930 opgericht in Basel om de puinhopen op te ruimen van het Verdrag van Versailles. Sindsdien is deze organisatie uitgegroeid tot de bank der centrale banken en het bolwerk van orthodox monetair beleid. In de aanloop naar de Lehman crisis gaf de BIS al meerdere waarschuwingen. De Federal Reserve hield de rente in de ogen van de BIS te lang op een te laag niveau, waardoor toekomstige economische groei in toenemende mate naar voren werd gehaald. De BIS stond in 2009 achter het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve, maar waarschuwde toen al dat de rente binnen afzienbare tijd weer verhoogd moest worden. Het voornaamste risico is dat centrale banken als de Federal Reserve opnieuw achter de feiten aan zullen lopen. De BIS schreef in haar laatste rapport dat centrale banken een bias hebben richting een soepel monetair beleid. Na een crisis kunnen ze de rente heel snel drastisch verlagen, maar het duurt vaak te lang voordat ze de rente weer durven te verhogen. Bron: Telegraph

  • Chinezen kopen Amerikaans vastgoed

    Vermogende Chinezen die niet meer weten waar ze met hun geld moeten doen kopen steeds vaker vastgoed in de Verenigde Staten. Bloomberg sprak met verschillende makelaars, die onafhankelijk van elkaar hetzelfde fenomeen waarnemen. Kopers uit China, Hong Kong en Taiwan spendeerden tussen maart 2013 en maart 2014 in totaal $22 miljard aan Amerikaans vastgoed, een stijging van 72% ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Ook is er geen ander land in de wereld waar de belangstelling voor het Amerikaanse vastgoed groter is dan in China.

    De National Association of Realtors (de Amerikaanse versie van de NVM) bracht deze week een rapport uit over buitenlandse aankopen van Amerikaans vastgoed. Daaruit bleek dat bijna een kwart van alle buitenlandse aankopen in de Amerikaanse huizenmarkt gedaan worden door Chinezen.

    Naar verwachting zal deze trend nog sterker worden, omdat vermogende Chinezen een veilige haven zoeken in deze onzekere tijden. De groeivertraging in de VS en de onzekerheid over de toekomstige waarde van de dollar doet Chinezen besluiten tastbare bezittingen te kopen, waar vastgoed er één van is. Volgens Thilo Hanemann, die als analist voor de Rhodium Group de internationale geldstromen in de gaten houdt, proberen veel Chinezen zich in te dekken tegen negatieve vooruitzichten voor de Chinese economie. In het verleden kocht slechts een kleine groep zeer vermogende Chinezen vastgoed in het buitenland. Nu is dat een veel grotere trend geworden, zo merkt Hanemann op.

    Chinezen zetten dollars om in hoogwaardig vastgoed

    Chinezen zetten dollars om in hoogwaardig vastgoed

    Chinezen betalen met cash

    De Chinese activiteit op de Amerikaanse huizenmarkt is overduidelijk een vlucht van vermogen. Dat blijkt niet alleen uit de gemiddelde prijs van de woningen die ze kopen ($523.148 versus een mediaan van $199.575 die Amerikanen betalen voor een huis), maar ook uit het feit dat Chinezen in de meeste gevallen met cash betalen. Ze hebben de miljoenen dollars al liggen en willen nu waarde voor hun geld.

    Californië

    De populairste bestemming voor de Chinezen huizenkopers is het zonnige Californië, zo blijkt uit de zoekresultaten van Juwai.com, een Chinese website waar potentiële kopers een huis kunnen zoeken. In deze Amerikaanse staat vond bijna een derde van alle verkochte huizen een Chinese koper. Uit onderzoek van de California Association of Realtors betaalde 70% van alle buitenlandse kopers het volledige bedrag met cash. De kapitaalvlucht richting Amerikaans vastgoed levert ook nieuwe investeringen op in een sector die er al jaren slecht bij lag, namelijk de bouw. Chinezen zijn bereid veel te betalen voor kwalitatief hoogwaardig vastgoed op goede locaties. In sommige wijken en steden die hoog aangeschreven staan wordt daarom volop gebouwd om de vraag vanuit het buitenland te vervullen. Dat levert extra werkgelegenheid op voor de lokale bevolking. Een voorbeeld daarvan is de stad Arcadia in het zuiden van Californië, waar de mediaan van de huizenprijzen in mei op $1,28 miljoen lag. Een makelaar die vorig jaar 80 huizen verkocht in deze stad verklaarde tegenover Bloomberg dat 90% van haar klanten uit China afkomstig zijn.

    Vooral Californië is populair onder vermogende Chinezen

    Vooral Californië is populair onder vermogende Chinezen

  • Centrale banken drukken niet massaal geld

    Centrale banken drukken niet massaal geld

    We lezen maar al te vaak op het internet dat centrale banken ongekende hoeveelheden geld bijdrukken en dat deze strategie op termijn tot een zeer hoge inflatie zal leiden. Al dat nieuwe ‘geld’ hoopt zich op in de bankensector en men vreest dat deze reserves vroeg of laat door zullen sijpelen in de reële economie. Er zijn een aantal misvattingen omtrent deze theorie die we graag voor u rechtzetten.

    Het eerste is dat centrale banken niet feitelijk geld aan het drukken zijn. Als een centrale bank staatsobligaties of hypotheekleningen koopt van een commerciële bank, dan is er geen enkele noodzaak om daar pallets vol met contant geld voor terug te geven. Contant geld is alleen nodig voor zover de klanten van een commerciële bank daar behoefte aan hebben. In plaats daarvan verstrekt de centrale bank een boekhoudkundig tegoed aan de bank, de zogeheten excess reserves. Deze reserves komen als bezitting terecht op de activazijde van de balans, maar bestaan dus in feite alleen in de boekhouding. Banken kunnen deze reserves aanspreken om contant geld op te vragen bij de centrale bank, maar dat zullen ze alleen doen voor zover er vanuit de maatschappij behoefte is aan contant geld.

    Kredieten komen niet uit reserves

    Een commerciële bank heeft deze reserves niet nodig om een lening te kunnen verstrekken. Dat betekent tegelijkertijd dat een bank niet beperkt wordt door de hoeveelheid reserves die ze op haar balans heeft staan. Met de reserves gebeurt namelijk niets als iemand een lening komt afsluiten bij een bank. Het maakt dus niet uit hoeveel staatsobligaties en hypotheekleningen een centrale bank uit het banksysteem opzuigt, want het zijn niet deze bezittingen die de bank nodig heeft om een krediet te verlenen. Er komt nieuw geld in circulatie zodra een bank een lening verstrekt. Met de omvang van de reserves gebeurt helemaal niets, tenzij de lener het geld in contanten wil hebben en dat contante geld als zodanig in de economie blijft circuleren. De gedachte dat de miljarden aan reserves in het Europese en Amerikaanse banksysteem vroeg of laat voor inflatie zullen zorgen is niet gegrond. Banken worden in hun mogelijkheid om kredieten te verlenen doorgaans niet beperkt in de hoeveelheid reserves die ze hebben. Dit is ook de reden waarom de inflatie in de VS en in Europa nog steeds niet uit de hand is gelopen. Lees ook:

    Centrale banken drukken niet massaal geld

    Centrale banken drukken niet massaal geld

  • Video: “De Amerikaanse overheid kan niet failliet gaan”

    “De Amerikaanse overheid kan nooit failliet gaan, omdat ze schulden maakt in een valuta die waar ze zelf de controle over heeft.” Dat zegt Randal Wray, professor economie aan de Missouri-Kansas City in een college van een half uur. Vergelijkbare woorden werden eerder uitgesproken door Bernanke en Alan Greenspan van de Federal Reserve. Als uitgever van de wereldreservemunt kan de VS het zich permitteren om veel schulden te maken, want ze kan die schulden altijd terugbetalen met nieuwe dollars.

    Volgens Wray zijn de zorgen omtrent het omvallen van de dollar overdreven, omdat de grote hoeveelheid dollarschulden juist heel veel vraag naar dollars creëert binnen en buiten de Verenigde Staten. Dollarschulden moeten immers afbetaald worden in dollars, waardoor er altijd vraag zal zijn naar deze munt. Het is duidelijk dat de inzichten van Wray gebaseerd zijn op de Modern Monetary Theory. Maar is deze theorie echt feilloos? Als een land met soevereine munt tot in het oneindige schulden kan maken, waarom zijn er door de menselijke geschiedenis dan zoveel valuta aan hyperinflatie ten onder gegaan? Is het echt onmogelijk dat de rest van de wereld de dollar op een dag gewoon de rug toe keert? Of dat centrale banken (gecoördineerd) een devaluatie van de dollar afdwingen door een hoge dollarprijs te bieden voor fysiek goud…?

  • Zuid-Korea en China gaan in eigen valuta handelen

    China en Zuid-Korea schuiven de dollar opzij als handelsmunt, want de twee landen bereikten onlangs een overeenkomst om in eigen valuta te handelen. De centrale banken van China en Zuid-Korea zorgen voor een goede beschikbaarheid van Chinese yuan en Zuid-Koreaanse won in beide landen, zodat exporterende bedrijven tegen lage kosten zaken kunnen doen. De overeenkomst is nu nog gebaseerd op een intentieverklaring, maar vanaf eind dit jaar zal een permanente swap gereed zijn.

    “Met deze maatregelen worden financiële transacties tussen bedrijven en tussen particulieren in deze landen gevestigd zijn gemakkelijker en sneller”, zo verklaarde de Zuid-Koreaanse president Park Geun-hye tegenover de Financial Times. Het idee achter deze overeenkomst is dat men eenvoudiger in aandelen, obligaties en valuta kan verhandelen, omdat de Chinese yuan renminbi dan ook binnen Zuid-Korea gebruikt kan worden.

    Sinds 2004 is China de belangrijkste handelspartner van Zuid-Korea. Ongeveer een kwart van de totale export gaat inmiddels richting China. Door elkaars valuta te gebruiken voor bilaterale handel maken de twee landen zich minder afhankelijk van de Amerikaanse dollar.

    China schuift yuan naar voren

    Een paar dagen eerder ondertekende ook de Franse centrale bank een overeenkomst met de People's Bank of China om betalingen in yuan binnen het Franse banksysteem mogelijk te maken. Eerder dit jaar ondertekende de Chinese centrale bank soortgelijke overeenkomsten met Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Ook Zwitserland wil haar munt direct kunnen omwisselen voor Chinese yuan en ontving onlangs een delegatie uit China om dit onderwerp te bespreken. In juni werd het Britse pond de vijfde grote munt die direct geconverteerd kan worden naar yuan. De andere landen die al rechtstreeks hun munt voor yuan kunnen wisselen zijn Australië, Nieuw-Zeeland, Japan en de Verenigde Staten. Eind vorig jaar nam de Chinese yuan de tweede plek over van de euro als meest gebruikte handelsmunt.

    Zuid-Korea en China gaan rechtstreeks in eigen munt handelen

    Zuid-Korea en China gaan rechtstreeks in eigen munt handelen

  • Grafiek: Deze landen kenden de hoogste inflatie

    The Economist heeft een overzicht gemaakt van landen waar de inflatie op dit moment het hoogst is. De lijst wordt aangevoerd door Venezuela, waar we op Marketupdate in het verleden verschillende keren over geschreven hebben. Op gepaste afstand volgt Argentinië, waar de koopkracht met een inflatie van meer dan 35% op jaarbasis ook in hoog tempo wordt uitgehold. Andere probleemlanden met een hoge inflatie zijn Syrië en Soedan, waar de inflatie ook boven de 30% ligt.

    Deze landen kampen met de hoogste inflatie

    Deze landen kampen met de hoogste inflatie (Bron: The Economist, via twitter)

  • Stijging voedselprijzen in beeld gebracht

    De volgende illustratie laat in één oogopslag zien dat de voedselprijzen dit jaar sterk zijn toegenomen. We hebben eerder dit jaar op Marketupdate al eens aandacht geschonken aan de stijgende voedselprijzen in het algemeen en de stijging van de koffieprijs in het bijzonder. Dit overzicht van de Financial Times laat zien dat ook producten als boter, melk, tarwe, sinaasappelen en vlees dit jaar sterk zijn toegenomen.

    Voedselprijzen stijgen, maar u betaalt waarschijnlijk nog niet 24% meer dan begin dit jaar

    Voedselprijzen stijgen, maar u betaalt waarschijnlijk nog niet 24% meer dan begin dit jaar (via Zero Hedge)

    Hoewel de illustratie tot de verbeelding spreekt moeten we er een aantal op- en aanmerkingen bij maken. Zo is het gemiddelde van 24% gebaseerd op de aanname dat de prijzen van alle genoemde grondstoffen een gelijke weging hebben in de totale kosten van het ontbijt, wat in de praktijk waarschijnlijk niet het geval is. Ten tweede kan deze illustratie de indruk wekken dat de genoemde percentages betrekking hebben op de prijs van eindproducten. Dat is niet het geval, want het gaat hier om de prijzen van ruwe grondstoffen die in grote hoeveelheden verhandeld worden. De grondstoffen zijn maar een deel van de totale kostprijs van de producten die hier afgebeeld worden. De impact van een stijgende koffieprijs heeft natuurlijk geen invloed op de prijs van de verpakking, de loonkosten en de andere kosten die een bedrijf maakt om pakken koffie in de schappen te leggen. Ook moeten we niet vergeten dat grote bedrijven vaak contracten afsluiten voor een langere periode, juist om zich in te dekken tegen plotselinge prijsschommelingen. Daardoor werkt een prijsverhoging van grondstoffen met enige vertraging door in de prijs van eindproducten in de supermarkt.

  • China en de VS gaan in gesprek over monetair beleid

    China en de Verenigde Staten gaan volgende week om de tafel zitten om het monetaire beleid te bespreken. Onderwerpen op de agenda zijn de waarde-ontwikkeling van de Chinese yuan en de impact van het monetaire beleid van de VS op de rest van de wereld, zo verklaarde Zhu Guangyao tegenover de pers. Guangyao is de plaatsvervangende minister van Financiën van China. Diplomaten van beide wereldmachten, waaronder de Amerikaanse minister van Financiën Jack Lew, verzamelen zich op 9 en 10 juli in de Chinese hoofdstad Beijing voor de meeting die het ‘Strategic and Economic Dialogue’ wordt genoemd.

    Verdere details over deze bespreking ontbreken vooralsnog, maar het is opmerkelijk om te zien dat de VS en China gezamenlijk over het monetaire beleid in gesprek gaan. De VS heeft China in het verleden regelmatig beschuldigd van het kunstmatig goedkoop houden van de yuan, waardoor China haar sterke exportpositie beschermde. Toen de yuan dit jaar weer in waarde begon te zakken wees de VS opnieuw met de beschuldigende vinger naar haar grootste handelspartner. De Chinezen maakten zich op hun beurt weer zorgen over het onconventionele monetaire beleid van de VS.

    China en Verenigde Staten bespreken monetair beleid

    China en Verenigde Staten bespreken monetair beleid (Afbeelding van AP Photo)