Iran en China zijn vastberaden om een alternatief te zoeken voor de dollar in het handelsverkeer tussen beide landen. Dat zei de gouverneur van de Iraanse centrale bank na afloop van een ontmoeting met politiek adviseur Chen Yuan van de Chinese People’s Political Consultative Conference.
Beide landen zien mogelijkheden om een valutaswap op te zetten, waarmee transacties tussen beide landen ook gemakkelijk in Iraanse rial en Chinese yuan betaald kunnen worden. De gouverneur van de centrale bank van Iran, Valiollah Seif, zei daar het volgende over:
“Bilaterale monetaire overeenkomsten tussen de yuan en de rial kunnen een significante rol spelen in het uitbreiden van het handelsvolume tussen beide landen. We hebben al een reeks onderhandelingen gevoerd met de president van de centrale bank van de Volksrepubliek China.”
Minder afhankelijk van de dollar
De centraal bankier van Iran merkte op dat ook andere landen kunnen profiteren van de ervaring die China heeft in het internationaliseren van de yuan, maar dat het voor Iran ook van belang is de afhankelijkheid van het dollarsysteem te verminderen.
De vice-voorzitter van de Chinese People’s Political Consultative Conference bekritiseerde het huidige betalingssysteem, omdat deze door een klein aantal landen gecontroleerd kan worden. Volgens hem zou het voor andere landen beter zijn als ze niet meer afhankelijk zijn van deze betaalsystemen.
Het opzetten van een alternatief vereist volgens hem wel een serieuze inspanning van alle deelnemende landen. Opvallend is dat hij daarbij verwijst naar het voorbeeld van de euro, een gemeenschappelijke valuta die niet exclusief door één land gecontroleerd kan worden. Hij zei daar het volgende over:
“Ondanks het feit dat het handelsvolume tussen beide landen op een acceptabel niveau is zijn er nog een aantal problemen die eerst door beide landen opgelost moeten worden. We zouden de ervaring van de Europese landen kunnen gebruiken die de euro hebben opgezet als gemeenschappelijke valuta voor een groot aantal landen, een valuta die niet exclusief gecontroleerd kan worden door één land. Maar tot het zover is moeten we de maximale capaciteit benutten om de relaties tussen onze banken te versterken.”
Iran handelt in andere valuta
Onder de Westerse sancties werden de banken in Iran afgesloten van het Westerse betaalsysteem, waardoor de handel met Europese handelspartners bemoeilijkt werd. Om te voorkomen dat het land opnieuw door dergelijke sancties wordt geraakt wil ze minder afhankelijk zijn van de dollar. Zo besloot het land vorig jaar afscheid te nemen van de petrodollar en alle olie af te rekenen in euro’s. Ook lijkt het land meer economische samenwerking te zoeken met landen als Rusland en China, omdat deze geen sancties hebben opgelegd aan Iran.
Verschillende landen proberen hun afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verkleinen. Eerder maakte Iran afspraken met Turkije om in de lokale valuta te handelen, terwijl China en Rusland onlangs een nieuw betaalsysteem lanceerden dat het voor bedrijven makkelijker maakt om met roebels en yuan te handelen in plaats van dollars. Ook de Europese Centrale Bank maakte haar intenties duidelijk, door afgelopen zomer een deel van haar valutareserves om te zetten van dollars naar Chinese yuan.
Het Amerikaanse munthuis zag de verkoop van gouden en zilveren munten dit jaar dalen tot het laagste niveau sinds 2007. De laatste cijfers van de US Mint laten zien dat er in november slechts 12.000 troy ounce aan gouden Eagle munten van de productieband rolden, een daling van 92% ten opzichte van dezelfde maand van vorig jaar. De verkoop van zilveren munten was de afgelopen maand 87% lager dan in november vorig jaar.
Deze percentages zijn natuurlijk extreme uitschieters, maar ook als we de verkoopcijfers van het hele jaar bekijken zien we dat er sprake is van een behoorlijke terugval. Van januari tot en met november dit jaar verkocht de US Mint in totaal slechts 728.500 troy ounce aan gouden munten, een daling van 37,3% ten opzichte van de 1.163.000 troy ounce in dezelfde periode van vorig jaar.
Verkoop zilveren munten gehalveerd
Bij de zilveren munten was de daling nog groter. Tot en met november jaar produceerde het Amerikaanse munthuis 17.323.500 zilveren Eagle munten, terwijl er in dezelfde periode van vorig jaar 37.461.500 van deze munten verkocht werden. Een simpele rekensom leert ons dat dat een daling van meer dan 53% is.
Door de stijging van de aandelenkoersen en het positieve consumentenvertrouwen is er dit jaar minder belangstelling om goud en zilver te kopen. Daar komt bij dat vele speculatieve beleggers worden aangetrokken tot virtuele munten als Bitcoin, waarvan de prijs dit jaar explosief is toegenomen. In vergelijking daarmee zijn de edelmetalen momenteel nog relatief goedkoop. Ook lijkt het edelmetaal nauwelijks te reageren op de geopolitieke spanningen in de wereld.
De goudprijs in euro’s is dit jaar meer dan 10% gestegen, maar door de waardestijging van de euro ten opzichte van de dollar is een troy ounce goud in onze valuta juist 2% goedkoper geworden. De zilverprijs in dollars is dit jaar slechts 2,2% gestegen, terwijl dit edelmetaal in euro’s bijna tien procent goedkoper is geworden.
Verkoop zilveren munten dit jaar sterk gedaald
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
Een jarenlange rally in aandelen en obligaties heeft de koersen doen stijgen naar het hoogste niveau sinds begin 1900, zo schrijft analist Christian Mueller-Glissman van Goldman Sachs in een nieuw rapport. Volgens hem is het zelden voorgekomen dat aandelen, obligaties en andere kredietinstrumenten tegelijkertijd zo hoog gewaardeerd staan, waardoor beleggers voorbereid moeten zijn op de ‘bear market’ die vroeg of laat onvermijdelijk zal volgen.
De laatste keer dan aandelen en obligaties tegelijkertijd zo hoog gewaardeerd stonden was in de jaren ’20 en de jaren ’50 van de vorige eeuw. Er komt dus ook weer een moment dat de markt draait en de koersen weer dalen. Wanneer dat gaat gebeuren weet niemand, maar nu centrale banken hun monetaire stimulering afbouwen kunnen de koersen weer onder druk komen te staan. En dat zal gepaard gaan met een periode waarin het rendement op verschillende beleggingen lager zal uitvallen.
Zowel aandelen als obligaties zijn momenteel hoog gewaardeerd, zo concludeert Goldman Sachs (Bron: Goldman Sachs, via Bloomberg)
Minder buffers om schokken op te vangen
“De hoge waarderingen vergroten het risico van een correctie om de simpele reden dat er minder buffers zijn om schokken te absorberen. Het gemiddelde waarderingspercentiel voor aandelen, obligaties en krediet in de Verenigde Staten is 90%, een all-time high”, zo schrijft Goldman Sachs in het rapport. Een beleggingsportefeuille met 60% in aandelen uit de S&P 500 index en 40% in Amerikaanse 10-jaars staatsobligaties leverde sinds 1985 een voor inflatie gecorrigeerd rendement van 7,1% per jaar op, vergeleken met 4,8% gemiddeld van de afgelopen eeuw. Alleen de implosie van de techbubbel en de wereldwijde financiële crisis waren een smet op dit record.
Goldman Sachs houdt rekening met een scenario waarin aandelen en obligaties minder rendement opleveren, maar nog wel een positief rendement. Daarom adviseert de bank haar klanten om hun positie vast te houden of zelfs verder uit te breiden. En hoewel de waardering van aandelen en obligaties momenteel uitzonderlijk hoog is hoeft dat volgens de bank nog niet te betekenen dat er snel een correctie zal volgen. Ook schrijft de bank in haar rapport dat obligaties vandaag de dag een minder goede hedge zijn voor aandelen, omdat beide beleggingscategorieën momenteel relatief hoog gewaardeerd zijn.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
Volgens George Soros is het slechts een kwestie van tijd voordat de dollar als wereldreservemunt plaats zal maken voor een nieuw monetair systeem waarin andere valuta een grotere rol spelen en het ‘exorbitante privilege’ van de Verenigde Staten verdwijnen. In een interview met de Financial Times uit 2009 zegt Soros dat China meer zeggenschap moet krijgen in een nieuwe monetaire wereldorde en dat de yuan in waarde zal moeten stijgen ten opzichte van de dollar.
Ondanks het feit dat dit interview al acht jaar oud is bevat het veel interessante inzichten over de toekomst van het monetaire systeem. Daarom brengen we deze graag nog een keer onder de aandacht. De vertaling staat onder de video.
Moeten mensen zich zorgen maken over de dollar?
“Natuurlijk maken mensen zich zorgen. De dollar is een erg zwakke munt, afgezien van alle andere valuta. Er is dus een algemeen gebrek aan vertrouwen in valuta en een verschuiving van valuta richting tastbare bezittingen. De Chinezen blijven een groot handelsoverschot houden en ze verzamelen nog steeds reserves. En in feite is de renminbi permanent ondergewaardeerd vanwege de koppeling aan de dollar. En er is een diversificatie van bezittingen die traditioneel door centrale banken worden aangehouden richting andere activa, in het bijzonder op het gebied van grondstoffen. Er is een verschuiving richting goud, er is sterkte in olie en dat is een soort vlucht van valuta.”
Is er een soort kantelpunt waarop de dollar fataal verzwakt zal worden? Of gaat het gewoon door zoals het nu is?
“Dat is moeilijk. Zo lang de renminbi gekoppeld is aan de dollar zie ik niet in hoe de daling van de dollar kan aanhouden. In zekere zin komt het goed van pas, want als de Amerikanen meer sparen en minder consumeren is export een manier voor de Amerikaanse economie om zich te balanceren. Dus een gecontroleerde daling van de dollar is in feite wenselijk.”
Moet de dollar op een gegeven moment ook dalen ten opzichte van de renminbi? Moet er een soort nieuwe wereldwijde valutadeal plaatsvinden?
“Nee, ik geloof dat dit systeem in de basis kapot is en opnieuw opgezet moet worden. We kunnen ons niet veroorloven dat er een chronische onbalans blijft bestaan in het internationale financiële systeem. Je hebt dus een nieuw valutasysteem nodig en in feite hebben de Special Drawing Rights de essentiële eigenschappen om een dergelijk systeem te bouwen. En ik denk dat het kortzichtig is van de Verenigde Staten om een bredere acceptatie van de SDR tegen te houden. Ze kunnen heel, heel nuttig zijn nu er wereldwijd sprake is van vraaguitval.
Je zou internationaal een valuta kunnen creëren via de Special Drawing Rights en dat hebben we al eens gedaan. We hebben $250 miljard uitgegeven en dat was een zeer zeer nuttige stap. Behalve voor de rijke landen, die eigenlijk niet meer reserves nodig hebben. Dus alles wat zij kunnen doen is het in de etalage zetten en zeggen dat ze er teveel van hebben. Maar ze kunnen het eigenlijk niet daadwerkelijk gaan gebruiken.
Ik denk dat de SDR gebruikt zou kunnen worden, bijvoorbeeld om wereldwijd publiekelijk goederen aan te bieden. De rijke landen kunnen hun aandeel bij een derde partij deponeren. Het probleem is dat er kosten verbonden zijn aan het gebruik van de SDR. Die kosten zijn momenteel erg klein – minder dan een half procent – maar iemand moet dat gaan betalen.
Ik denk dat we de middelen hebben om dat te gaan doen, omdat het IMF erg grote goudreserves heeft die tegen een zeer lage prijs op de balans staan. En men heeft besloten om die goudreserves te gebruiken ten behoeve van de minst ontwikkelde landen. Dus het IMF zou de kosten van de SDR op zich kunnen nemen.” Met haar goudreserves?
"En in feite wordt dat al zo gedaan, al heeft het geen publiciteit gekregen. Maar ik heb begrepen dat er in Istanbul een deal gesloten is waar volgens mij het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk $2 miljard aan SDR's overmaakten naar de minst ontwikkelde landen en waar het IMF de kosten op zich nam. Dit is dus een route die al een keer bewandeld is en die op een grotere schaal gebruikt zou kunnen worden."
Wat voor deal zou Obama moeten sluiten als hij volgende maand naar China gaat?
"Ik denk dat dit het moment is, omdat je China moet betrekken bij het creëren van een nieuwe wereldorde, een nieuwe financiële wereldorde. Want zij zijn een nogal terughoudend lid van het IMF. Ze spelen mee, maar leveren geen grote bijdrage, omdat het niet hun instituut is. Hun aandeel is niet evenredig en hun stemrecht is niet evenredig met hun gewicht, dus ik denk dat je een nieuwe wereldorde nodig hebt waar China onderdeel van uit moeten maken. Ze moeten er mede eigenaar van zijn, net zoals de Verenigde Staten eigenaar is van de Washington Consensus, de huidige wereldorde.
Ik denk dat dit een meer stabiele wereldorde is, waar je een gecoördineerd beleid hebt. De fundamenten liggen er al, want de G20 is met het instemmen met zogeheten 'peer reviews' al in die richting aan het bewegen."
Denk je dat het mogelijk is om China ervan te overtuigen dat haar renminbi sterker moet worden?
"Ik denk van wel, omdat ze er al langer mee bezig zijn. Ik denk dat ze de Special Drawing Rights vaker zullen gebruiken en dat ze de renminbi, ook al is deze niet converteerbaar, onderdeel zullen laten maken van de SDR. Het zou één van de valuta moeten zijn die gebruikt worden in de SDR overeenkomst. En dat zal ze overhalen."
En dat is mogelijk, ook als de renminbi niet converteerbaar is?
"Ja, zeker. Het is al eerder overwogen en ik denk dat de Braziliaanse rial er ook onderdeel van uit moet maken. Ik denk dat het aantal valuta dat onderdeel uitmaakt van het valutamandje uitgebreid kan en moet worden."
En wat denk je van de zorgen dat deze verschuiving weg van de dollar als wereldreservemunt uiteindelijk de Amerikaanse economie zal verzwakken?
"We hebben er inderdaad veel voordeel uit gehaald, maar ik denk dat we het misbruikt hebben. Ik denk sowieso dat we daar niet mee door kunnen gaan. Het is niet noodzakelijk in ons belang om de dollar als enige wereldreservemunt te hebben. Met het groeien van de wereldeconomie hebben we meer valuta nodig. En als dat de dollar is, dan betekent het dat de VS een chronisch tekort op haar betalingsbalans moet hebben. En dat is niet gepast, dus ik denk dat het ook in ons belang is om het systeem te hervormen."
Maar is het niet erg gemakkelijk voor de Verenigde Staten dat de rest van de wereld onze consumptie op dit moment financiert?
"Ja dat is het. Maar de bereidheid om dat te doen is sterk afgenomen. En ik denk dat je zult zien dat China steeds minder Amerikaanse staatsobligaties zal kopen, omdat ze een kleiner handelsoverschot heeft met de Verenigde Staten. China zal diversificeren en zal geld lenen aan Brazilië en aan Zuid-Afrika en aan andere landen om haar export naar die landen te financieren. Dus ik denk dat het een gezond, maar pijnlijk aanpassingsproces is waar de wereld doorheen moet gaan."
Als de Verenigde Staten niet actief deelnemen aan deze vorm van heronderhandelingen voor het wereldwijde financiële systeem, wat gaat er dan gebeuren? Wat is het slechtste scenario?
"De Chinezen gaan bilateraal, dat doen ze nu al. Ze hebben al een valutaswap met Argentinië en ze werken er aan één met Brazilië. Je zult zien dat er meer en meer van dit soort bilaterale overeenkomsten komen. Dus de dollar blijft de primaire wereldreservemunt, maar het gebruik van deze munt zal afnemen.
Ik denk dat een wereld met bilaterale relaties minder wenselijk is dan een voortzetting van een multilateraal systeem, maar het systeem dat we nu hebben is eigenlijk al vastgelopen. We hebben dat alleen nog niet erkend. We moeten dus een nieuw systeem creëren en dit is het juiste moment om dat te doen."
Hoeveel zorgen maakt u zich over het begrotingstekort en over de mogelijkheid van inflatie?
"Een daling in de waarde van de dollar is noodzakelijk om te compenseren voor het feit dat de Amerikaanse economie vrij zwak zal blijven en een ballast zal zijn voor de wereldeconomie. China zal opkomen als de motor die de Amerikaanse consument zal vervangen. Maar het is een kleinere motor, omdat de Chinese economie veel kleiner is.
Dus de wereldeconomie zal een minder grote motor hebben en zal daarom minder snel groeien dan ze in de afgelopen 25 jaar gedaan heeft. Maar China is de motor die de voortgang zal stuwen, terwijl de Verenigde Staten in feite een vertragende factor is die wordt meegetrokken via een geleidelijke daling van de waarde van de dollar."
Wat gaat er in de Verenigde Staten gebeuren met de inflatie? Maakt u zich daar zorgen over?
"Dat kan als de kredietverlening in de economie toeneemt en het balanstotaal van de Federal Reserve niet substantieel verkleind wordt. Ik denk dat het een lastige balanceeract zal zijn, maar het is mogelijk. Er komt dus een langzame en gecontroleerde daling in de dollar en dat is wat we moeten zien te bereiken.
Het kan uit de hand lopen en de angst van inflatie zal voorlopen op de inflatie zelf. En het is de angst voor inflatie in de markt die de rente opdrijft die de economie in een nieuwe recessie kan drukken. Je hebt dan een economie met horten en stoten, vergelijkbaar met de jaren zeventig."
Hoeveel zorgen maak je je over een Federal Reserve die voorzichtig wordt en de rente te vroeg verhoogt?
"De Fed? Dat is onwaarschijnlijk, omdat ze het voorbeeld van Japan voor zich hebben en ze gezien hebben dat pogingen van Japan om de rente te verhogen een averechts effect hebben gehad. We moeten nu 25 jaar van excessen wegwerken."
Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines
De Zuid-Koreaanse Shinhan Bank wil haar klanten de mogelijkheid bieden om Bitcoin veilig op te slaan, zo meldt Bloomberg. De bank voert met verschillende bedrijven gesprekken voor de ontwikkeling van een nieuw platform, waarop gebruikers hun zogeheten wallet met virtuele munten veilig kunnen bewaren. De verwachting is dat deze nieuwe dienst halverwege volgend jaar gelanceerd kan worden.
Met de ontwikkeling van een eigen virtuele kluis voor Bitcoin komt deze Zuid-Koreaanse bank tegemoet aan de wens van gebruikers om hun virtuele munten veilig op te slaan. En die vraag wordt steeds groter, naarmate de prijs van Bitcoin en andere virtuele munten toeneemt.
Bank biedt veilige opslag voor Bitcoin
Kenmerkend aan Bitcoin en andere virtuele munten is dat deze buiten het financiële systeem om verhandeld worden. Dat betekent ook dat je als gebruiker zelf verantwoordelijk bent voor het veilig bewaren van virtuele munten. Dat was tot voor kort geen groot probleem, maar nu een Bitcoin meer dan $10.000 waard is gaan meer mensen zich zorgen maken over de veiligheid van hun digitale bezit.
Bewaar je de virtuele munten in een wallet op je telefoon of computer, dan kun je er niet meer bij als dat apparaat stuk gaat. Om die reden zijn er bedrijven die online opslag van virtuele munten aanbieden, maar ook die zijn niet altijd veilig. Er zijn de laatste jaren verschillende voorbeelden geweest van dergelijke aanbieders die van de ene op de andere dag uit de lucht gingen of die door hackers werden aangevallen en cryptomunten verloren.
De Shinhan Bank ziet daarom een markt voor veilige opslag van Bitcoin, waarbij mensen zowel hun gewone geld als hun cryptomunten bij de bank bewaren. Een opvallende ontwikkeling, die bevestigt dat banken nog steeds een vitale functie vervullen in het geldsysteem en dat veel mensen nog steeds de veiligheid van banken prefereren boven het zelf bewaren van geld.
Rusland en China willen de komende jaren miljarden investeren in de aanleg van nieuwe spoorlijnen, zodat er in de toekomst ook hogesnelheidstreinen tussen beide landen kunnen rijden. Een van de projecten is een nieuwe spoorlijn dwars door Kazachstan, die tevens gebruikt kan worden voor het transporteren van goederen van China naar Rusland en Europa.
De nieuwe hogesnelheidstreinen op dit traject moeten een snelheid van 300 kilometer per uur halen en zal stoppen in 12 grote steden die langs de route liggen. China heeft al toegezegd om $7 miljard te investeren in deze spoorlijn, waarvan een kwart gebruikt zal worden voor de aanleg van het ruim 800 kilometer lange traject van Moskou naar Kazan. Ook is er $3 miljard beschikbaar gesteld door een consortium van verschillende Duitse bedrijven.
Euraziatische handelsroute
China en Rusland hebben al langer de ambitie om het binnenland verder te ontwikkelen en nieuwe handelsroutes over land aan te leggen. Speciaal voor dit doel richtte China een aantal jaar geleden de Asian Infrastructure and Investment Bank op, een initiatief waar tientallen landen op het Euraziatische continent aan deelnemen. Via deze investeringsbank kunnen verschillende landen investeren in nieuwe projecten, zoals de aanleg van wegen, spoorlijnen, bruggen, havens en pijpleidingen.
De aanleg van een snellere treinverbinding tussen China en Europa is vooral interessant voor het goederenvervoer, omdat het veel sneller en goedkoper is dan transport over zee. Een containerschip dat via het Suezkanaal van China naar Europa moet varen legt een afstand van 24.000 kilometer af, terwijl een goederentrein via een route over land minder dan 12.000 kilometer hoeft af te leggen.
Goederenvervoer per trein
He transport van goederen tussen China en Europa via het spoor is tussen 2013 en 2016 verviervoudigd. In de eerste helft van dit jaar was de waarde van alle goederen die per spoor getransporteerd werden 144% hoger dan in dezelfde periode van vorig jaar.
Vorig jaar werd er in totaal 180.000 ton aan vracht vervoerd over het spoor, goederen die via China en Rusland naar Europa worden gebracht. Vergeleken met alle goederen die momenteel over zee getransporteerd worden is dan maar een fractie, maar in vergelijking met de 700.000 ton aan vracht die per vliegtuig wordt vervoerd is het al een aanzienlijke hoeveelheid.
Veel van de goederen die nu per vliegtuig getransporteerd worden kunnen in de toekomst ook met goederentreinen worden aangevoerd, omdat dat veel goedkoper is dan het vliegtuig en veel sneller dan transport via een containerschip.
De afgelopen dagen kan je geen nieuwssite meer bezoeken of er staat wel ergens een artikel over de Bitcoin. Recent doorbrak deze digitale valuta de koers van 10.000 dollar daar waar hij begin dit jaar nog ‘maar’ 1.000 dollar waard was. In diverse online omgevingen is de Bitcoin echter al geïntegreerd en een regulier betaalmiddel geworden, zo ook in de wereld van online casino’s. Maar waarom eigenlijk?
De discussies en berichten over Bitcoin gaan vooral over de waarde en de enorme vlucht die de koers dit jaar heeft genomen. Maar veel verder komen zeker de wat traditionelere media niet en zij proberen vooral te bepalen wat de werkelijke waarde van de Bitcoin is en vooral wat het gevaar is. Sommigen koppelen het aan de kosten van het minen van een Bitcoin (die momenteel rond de 500 dollar zou liggen) en RTL-Z hangt het adagium ‘kopen is hopen’ aan. Maar ook andere cryptocurrencies nemen inmiddels een behoorlijke vlucht zoals de vele Litecoins, maar dan met name de Ethereum. Deze gaat momenteel richting de 500 dollar en sommigen beweren dat hij beter is dan de Bitcoin en een hogere waarde kan bereiken. De nieuwe minister van Financiën Hoekstra waarschuwde al voor beleggen in cryptocurrencies, er is namelijk geen toezicht op.
Betalen met Bitcoin
De versleuteling is zo sterk en er zit geen centrale bank tussen die de Bitcoins van de ene naar de andere rekening overmaakt. Dat is ook juist de reden waarom deze blockchain ooit is bedacht. Je maakt ook niets over naar een persoon, maar naar een ‘rekeningnummer’ bestaande uit vele getallen en cijfers. En wil je geld opnemen? Dan zijn er pinautomaten en exchanges waar je het om kan zetten naar euro’s.
Met de waarschuwing van de minister wordt ook direct het grote voordeel voor beleggers en regelmatige gebruikers van deze cryptocurrencies duidelijk: anoniem, snel en lage kosten. En zie daar de reden waarom ook online casino’s de mogelijkheid geven om te betalen met Bitcoins of Ethereum: anonimiteit. Je hoeft natuurlijk niet direct een probleem gokker te zijn als je af en toe eens wat geld in een gokkast gooit. Maar niemand zal op een verjaardag een gesprek starten met de woorden: “Ik heb vandaag even een uurtje in een online casino doorgebracht.” Holland Casino zag dat jaren geleden al als de grote barrière die doorbroken moest worden en kwam met de slogan ‘Een leuke gelegenheid om uit te gaan’. Maar volgens OnlineCasinoGids.org geldt dat (nog) niet voor online casino’s, terwijl er genoeg gerenommeerde, veilige en beursgenoteerde bedrijven zijn die het aanbieden.
Bitcoin casino
Daarnaast is ook in Nederland het gokken in online kansspelen nog steeds niet gereguleerd. De Wet Kansspelen op Afstand is in Den Haag al bijna 10 jaar onderwerp van gesprek, maar bedrijven kunnen nog steeds geen vergunning aanvragen en de consument is daarmee ook nog steeds niet beschermd tegen malafide bedrijven. En dat geldt niet alleen voor Nederland, in veel landen is gokken verboden en dan biedt een Bitcoin casino natuurlijk uitkomst: het is volledig anoniem.
Maar aan die anonimiteit en het ontbreken van een toezichthouder zitten ook nadelen. Je hoeft niet bij instanties aan te kloppen als aangifte van oplichting wil doen. De gemiddelde wijkagent zal je ook eerst moeten uitleggen wat cryptocurrency is. Iedere dag komen er nieuwe munten uit en deze worden vaak in het leven geroepen om nieuwe startups te financieren. En omdat mensen er vooral bij willen zijn en munten kopen of zelf gaan minen wordt er niet altijd goed gekeken of het wel een betrouwbare startup is. Deze week kwam cryptostartup Confido in het nieuws, de Nederlander achter Confido haalde 374.000 dollar op, maar de startup en de dollars zijn van de aardbodem verdwenen.
De wereld van cryptocurrencies is aantrekkelijk: Het onbekende en de grote winsten die sommigen behaald hebben intrigeert. Maar er zit duidelijk ook een schaduwzijde aan dus net als bij alle andere beleggingen geldt hier: zorg voor een goede risicobeheersing. Een gokje in een bitcoin casino kan prima, maar wat als je een groot bedrag wint, zit je dan niet liever bij een bekende aanbieder die onder een toezichthouder valt?
Het pond werd gesteund door sterke cijfers uit het Verenigd Koninkrijk en door het nieuws dat premier May bereid is om haar aanbod te verhogen voor het bedrag dat als onderdeel van het Brexit-proces betaald moet worden om de verplichtingen van het Verenigd Koninkrijk tegenover de EU in te lossen. Het pond steeg hierdoor in waarde ten opzichte van elke andere belangrijke valuta. De euro en de Amerikaanse dollar werden deze week binnen nauwe bandbreedtes verhandeld, maar op het moment van schrijven werd bekend dat de Senaat het Huis van Afgevaardigden is gevolgd en vrijdagnacht een significante verlaging van de tarieven van de Amerikaanse vennootschapsbelasting heeft goedgekeurd.
Volgende week wordt het waarschijnlijk relatief rustig, aangezien de markten wachten op de bijeenkomsten van de ECB en de Federal Reserve later deze maand. Wel zullen de bijeenkomst van de Reserve Bank of Australia op dinsdag en het payroll report voor november dat vrijdag in de VS uitkomt waarschijnlijk tot wat volatiele handel in de betreffende valuta leiden. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.
Euro
In de eurozone beginnen we nu aan een week met de weinig nieuwe cijfers. Het belangrijkste referentiepunt zal de Duitse industriële productie zijn, die donderdag bekend wordt gemaakt. Verder zullen de markten blijven uitkijken naar nieuws over de voortgang bij de Duitse gesprekken om opnieuw een ‘grote coalitie’ te vormen en nieuwe verkiezingen te voorkomen. Wij verwachten dat de handel in de euro een wachtluspatroon zal blijven vertonen in afwachting van de belangrijke ECB-bijeenkomst volgende week.
Britse pond
Berichten dat de Europese onderhandelaars bereid zijn om tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad van december de Brexit-gesprekken naar de volgende fase te laten tillen, droegen bij aan het positieve sentiment rond het pond. Er is nu vooral nog onzekerheid over de vraag, of overeenstemming kan worden bereikt over de status van de Ierse grens na de Brexit. De markten kijken nu uit naar de PMI-cijfers voor zakelijke activiteit in de dienstensector, die vandaag worden gepubliceerd. Wij denken dat de kans op een opwaartse verrassing het grootst is, en die zou de recente rally van het Britse pond verder kunnen aanzwengelen.
Amerikaanse dollar
Een hele stille week met weinig cijfers of nieuwe informatie uit de VS eindigde vrijdag met het nieuws dat het Republikeinse senatoren gelukt was om een pakket belastingmaatregelen te laten aannemen dat toegespitst is op het drastisch verlagen van het tarief van de vennootschapsbelasting. Het Huis van Afgevaardigden had al een eigen versie aangenomen, en het wetsvoorstel gaat nu een ‘reconciliation’-procedure in. Dit betekent dat een nieuw pakket wordt afgestemd waar zowel de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden als die in de Senaat zich in kunnen vinden. Wij verwachten niet dat dit voor de Republikeinse leiders een probleem zal zijn.
De dollar reageerde in de vroege Aziatische handel positief. Deze extra belastingprikkel zal een Amerikaanse economie treffen die toch al rond volledige werkgelegenheid draait. Federal Reserve-vertegenwoordigers als Bill Dudley hebben al gewaarschuwd dat de belastingverlaging in de marge betekent dat hogere rentes nodig zullen zijn. Dit zou richting 2018 positief moeten zijn voor de dollar.
Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)
Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.
Over Ebury:
Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
Financiering van uw aankopen
Marktkennis en valutadiensten op maat
Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
Rusland heeft in oktober 700.000 troy ounce goud aan haar reserves toegevoegd, zo blijkt uit de laatste cijfers die de centrale bank onlangs naar buiten heeft gebracht. Met deze aankoop groeit de goudvoorraad van het land naar iets meer dan 1.800 ton. De centrale bank waardeerde het edelmetaal in oktober tegen een goudkoers van $1.273 per troy ounce, wat betekent dat de totale goudreserve ongeveer €73,7 miljard waard is.
Sinds 2006 heeft de centrale bank van Rusland bijna onafgebroken goud aan haar reserves toegevoegd. Door de stijging van de grondstofprijzen steeg de opbrengst van de export, waardoor het land meer middelen had om goud te kopen. In iets meer dan tien jaar tijd groeide de goudreserve van minder dan 400 naar 1.800 ton. Momenteel bewaart de centrale bank ruim 17% van haar totale reserves in het edelmetaal, terwijl dat tien jaar geleden nog maar 2,5% was.
Goudvoorraad Rusland sinds 2002
Rusland blijft goud kopen
Rusland ziet goud als strategische reserve
De volgende grafieken laten zien dat Rusland een steeds groter deel van haar valutareserves omzet naar het edelmetaal. De centrale bank ziet het edelmetaal als een verzekering tegen politiek risico, omdat het onder alle omstandigheden gebruikt kan worden.
Valutareserves daarentegen hebben een tegenpartij risico, omdat deze binnen het financiële systeem verhandeld worden. Bij eventuele sancties kunnen bankrekeningen bevroren worden, waardoor ook de toegang tot valutareserves belemmerd kunnen worden.
Zo haalde de Russische centrale bank vlak na de hereniging van de Krim met Rusland naar verluid $115 miljard aan valutareserves weg bij de New York Fed. Twee weken later, toen de situatie weer stabiel genoeg werd bevonden, bracht Rusland het grootste gedeelte van deze reserves weer terug.
Totale reserves van Rusland sinds 1999
Rusland bewaart ruim 17% van haar reserves in edelmetaal
Goud kopen via de beurs van Moskou
De centrale bank van Rusland is deze maand begonnen met goud kopen via de beurs van Moskou. Tot op heden kocht de centrale bank het edelmetaal alleen rechtstreeks van andere partijen zoals banken, transacties die buiten de beurs om gaan en daarom geen directe invloed hebben op de goudkoers. Maar nu de centrale bank ook openlijk gaat bieden op het edelmetaal kan ze ook invloed uitoefenen op de marktprijs.
We zijn dan ook benieuwd naar de cijfers die de centrale bank eind december naar buiten zal brengen, want dan krijgen we hopelijk ook meer inzicht in de hoeveelheid goud die ze via de beurs heeft aangekocht.
Afgelopen week lazen we op verschillende websites berichten dat het depositogarantiestelsel op de helling zou gaan. In plaats van maximaal €100.000 per persoon per bankrekening zouden spaarders in de toekomst nog maximaal €100.000 per persoon krijgen, terwijl andere sites schreven dat zelfs dat bedrag niet meer zeker is en dat de ECB zelfs het voorstel heeft gedaan om de bescherming van spaartegoeden via het depositogarantiestelsel op te heffen. Maar kloppen deze beweringen wel?
Eerder deze maand bracht de ECB een document naar buiten over de herzieningen van het zogeheten ‘Union crisis management framework’, waarin wordt gesproken over de mogelijkheid om banktegoeden te blokkeren in het geval van een bankrun.
Ook staat in het document beschreven dat rekeninghouders in dat geval maar een beperkt bedrag per dag mogen opnemen, maatregelen die we tot op heden alleen nog maar in Griekenland en op Cyprus hebben gezien. Zie de volgende passage die we in een rood blok gemarkeerd hebben.
Financiële repressie in de Eurozone
Deze ontwikkelingen wordt bevestigd door William Lelieveldt, woordvoerder van de Europese Centrale Bank. Hij gaf per email de volgende verklaring tegenover Marketupdate:
De genoemde Europese instellingen zijn bezig met een herziening van het “Union crisis management framework” (zie hier) en, zoals met alle wetgeving die met financiële markten te maken heeft, geeft de ECB daarover een “legal opinion” af. Die Opinion is te vinden op de ECB website (zie hier). Het onderwerp waar nu zoveel over te doen is, gaat niet over het minder zeker maken van spaargeld tot €100.000 zoals wel wordt gesuggereerd. Het gaat over de mogelijkheid om een rem (een “moratorium”) te hebben op de uitstroom van liquiditeit zodat er tijd is voor een fatsoenlijke afwikkeling in geval van een ernstig probleem met een bank.
De spaarder houdt gewoon recht op de volle €100.000, dus het moratorium heeft geen invloed of de bescherming van deposito’s die vallen onder het Depositogarantiestelsel. Ook de richtlijn die op dit moment geldt heeft voorzieningen voor extreme situaties. Zoals de ECB Opinion duidelijk maakt, bijvoorbeeld in artikel 5.1, “the ECB expects these far-reaching powers to be exercised only in extreme circumstances, if at all”. In 5.2 waarschuwt de ECB dat “that prolonged periods during which depositors have no access to their deposits undermine confidence in the banking system and might ultimately create risks to financial stability.”
In zijn toelichting schrijft Lelieveldt dat het depositogarantiestelsel een zaak is voor de Europese Commissie, Raad van Ministers van de EU (in dit geval de Ecofin Raad van de ministers van Financiën) en het Europees Parlement. Deze instellingen maken de richtlijnen die vervolgens via nationale wetgeving geïmplementeerd worden. Het is dus niet zo dat de ECB hier zelf veranderingen in aan kan brengen.
"Depositogarantiestelsel staat niet ter discussie"
Dat wordt bevestigd door Ben Feiertag, woordvoerder bij De Nederlandsche Bank. In een verklaring tegenover Marketupdate zegt hij dat de reikwijdte van het depositogarantiestelsel niet ter discussie staat in relatie tot de berichten over de ECB. Die dekt nog steeds €100.000 per persoon per bank (niet per bankrekening). Hij voegde eraan toe dat de uitkeringstermijn van het depositogarantiestelsel in de toekomst van 20 naar 7 werkdagen teruggebracht zal worden, waardoor spaarders na faillissement van een bank eerder hun geld terugkrijgen.
We deden ook navraag bij de Duitse Bundesbank en ook daar kregen we de bevestiging dat er momenteel geen plannen bekend zijn om het depositogarantiestelsel in te perken. De speculaties die we op verschillende websites lezen over het inperken van het garantiestelsel zijn dus niet waar, indien hun claims gebaseerd zijn op het document dat de ECB eerder deze maand naar buiten bracht.
Moratorium
Waar men zich wel terecht zorgen over maakt is het moratorium vraagstuk, de mogelijkheid om maximaal vijf dagen lang de banken te sluiten voorafgaand aan definitief faillissement of resolutie. Die maatregel is bedoeld om te voorkomen dat spaarders op grote schaal hun geld van de bank halen, waardoor het veel lastiger is om de bank af te wikkelen onder het resolutiemechanisme.
Het moratorium waar de ECB in haar rapport over spreekt is overigens niet veel anders is dan de huidige bevoegdheden die we in Nederland reeds hebben onder de noodregel, zo merkt Feiertag op. Er bestond al een mogelijkheid om de banken een paar dagen te sluiten, maar daar is tot op heden nog geen gebruik van gemaakt.
Conclusie
De beweringen dat het depositogarantiestelsel wordt ingeperkt of zelfs volledig wordt opgeheven kunnen we op basis van de huidige informatie van de centrale autoriteiten niet verifiëren. Wanneer men het betreffende document van de ECB als bron aanhaalt voor dit soort beweringen weet je dat die beweringen onjuist zijn.
Natuurlijk kunnen er in de toekomst allerlei zaken veranderen omtrent het depositogarantiestelsel, maar dat zal niet door de Europese Centrale Bank beslist worden. Daarover gaan de Europese Commissie, Raad van Ministers van de EU (in dit geval de Ecofin Raad van de ministers van Financiën) en het Europees Parlement, zoals hierboven al is aangegeven.
De monetaire autoriteiten staan dus volledig achter het huidige systeem dat spaargeld tot €100.000 per persoon per bank garandeert. Maar tegelijkertijd is het ook goed te beseffen dat niet iedere garantie waargemaakt zal worden. In een extreem scenario waarin verschillende grote banken omvallen is het huidige bedrag dat banken opzij hebben gezet volstrekt onvoldoende. Daar schreven we eerder op Marketupdate al een uitgebreide analyse over. In een dergelijk scenario moet het garantiefonds geld op de kapitaalmarkt ophalen om spaarders te kunnen compenseren.
Als spaarder heb je dus een redelijke zekerheid dat je geld terugkrijgt via het garantiestelsel, maar in extreme scenario's kunnen ook die garanties onder druk komen te staan. Het is daarom aan te raden je vermogen niet alleen te verspreiden over verschillende bankrekeningen, maar ook een gedeelte aan te houden in tastbare bezittingen of in verschillende beleggingen.
Het jaar 2017 blijkt zeer gunstig voor de woningverkoper, want driekwart van de woningen werd dit jaar met winst verkocht. Hun verkoopsom lag gemiddeld namelijk €32.000 boven de oorspronkelijke aankoopsom. Amsterdamse huizenbezitters kunnen rekenen op een nog hogere winstmarge: woningen werden hier met gemiddeld €131.000 winst verkocht. Dat blijkt uit het nieuwste kwartaalrapport van Calcasa over de Nederlandse woningmarkt.
Calcasa onderzocht ook hoeveel woningen op papier in prijs zijn gestegen sinds hun aanschaf. Voor de helft hiervan geldt dat ze bij verkoop minstens 20% meer waard zouden zijn. Dit komt neer op een virtuele winst van gemiddeld €43.000. Bij dit onderzoek is overigens geen rekening gehouden met inflatiecorrectie en overdrachtsbelasting.
Percentage van de in 2017 verkochte woningen waarvan de verkoopprijs hoger is dan de aankoopprijs, gesplitst naar winstmarge (Bron: Calcasa)
Woningverkopers in Noord-Holland zijn het beste af, want zij realiseerden gemiddeld €75.000 winst bij de verkoop van een huis. In Flevoland is de waardestijging het kleinst, daar was de overwaarde bij verkoop van de woning dit jaar gemiddeld ‘slechts’ €14.000.
Het slechtste jaar om een huis te kopen was 2008, zo blijkt uit cijfers van Calcasa. Slechts de helft van de woningen die in 2008 werd gekocht en in 2017 weer in de verkoop ging werd met winst verkocht. Mensen die in 2008 een woning kochten in Gelderland zijn het slechtste af, want die kregen dit jaar gemiddeld €13.000 minder voor hun huis dan wat ze er negen jaar geleden voor betaalden.
Gemiddelde gerealiseerde winst per provincie totaal en met aankoopjaar 2008 (Bron: Calcasa)
Helft woningen is bij verkoop minstens 20% meer waard
Bijna alle woningen (96%) zijn op papier in prijs gestegen sinds hun aanschaf en staan daarmee op virtuele winst, zo berekende Calcasa. De helft hiervan zou bij verkoop tenminste 20% meer waard zijn, dat is gemiddeld €43.000. Bij een kwart van de woningen is de virtuele winst zelfs meer dan €100.000. De gemiddelde waardestijging op papier is met €89.000 het hoogst in Noord-Holland. Huiseigenaren in Limburg zagen de minste waardestijging voor hun woningen met gemiddeld ‘slechts’ €17.000.
Het aantal huishoudens dat bij verkoop van de woning verlies zou lijden is teruggelopen van 340.000 in het eerste kwartaal naar 213.000 in het derde kwartaal van 2017.
Gemiddelde virtuele winst naar aankoopjaar per provincie (Bron: Calcasa)
Ongeveer 3,5 miljoen woningen zouden bij verkoop minstens 10% meer waard zijn. Deze woningen staan vooral in de provincies Noord-Holland (89%), Utrecht (86%) en Zuid-Holland (81%). Bijna 2 miljoen woningen zijn op papier 40% of meer in waarde gestegen. In Noord-Holland geldt dit voor meer dan de helft van de woningen. Limburg en Flevoland blijven achter: in beide provincies is ongeveer een kwart van de woningen 40% of meer in prijs gestegen. De volgende grafiek laat zien dat de waardestijging in de Westelijke provincies duidelijk hoger is dan in de rest van het land.
Percentage woningen met virtuele winst per provincie (Bron: Calcasa)
Grote verschillen in virtuele winst tussen gemeenten
In figuur 5 links is te zien dat in 20 Nederlandse gemeenten de woningen op papier gemiddeld meer dan 100 duizend euro in waarde zijn gestegen. Deze gemeenten liggen allen rond Amsterdam en Utrecht. Utrecht zelf valt net buiten deze categorie met een gemiddelde virtuele winst van 85 duizend euro. In figuur 5 rechts is voor elke gemeente weergegeven welk percentage woningen op minimaal 10% virtuele winst staat. Voor 40 gemeenten geldt dat 80% van de woningen op minimaal 10% virtuele winst staat. Deze 40 gemeenten bevinden zich vooral in de Randstad.
Gemiddelde waardestijging per gemeente (links) / Percentage woningen met minstens 10% waardestijging per gemeente (rechts) (Bron: Calcasa)
€131 duizend euro gerealiseerde winst in Amsterdam
Huizenbezitters in Amsterdam verkochten dit jaar hun woning voor gemiddeld €131.000 boven de oorspronkelijke aankoopprijs. Ook in het slechtere aankoopjaar 2008 wordt in Amsterdam nog altijd gemiddeld €85.000 winst gemaakt. Na de vorige piek in 2008 zijn woningen gekocht tijdens het dieptepunt van de crisis in 2013 met €150.000 het meest winstgevend. Maar ook een recentere aankoop uit 2015 leverde nog altijd gemiddeld €116.000 waardestijging op.
Gemiddelde winst naar aankoopjaar in Amsterdam (Bron: Calcasa)
