Marketupdate

Tag: contant geld

  • Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

    Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

    Een Duitse spaarbank uit Beieren overweegt haar reserves niet langer bij de ECB te parkeren, zo schrijft Der Spiegel. In plaats van de reserves tegen een boeterente van -0,3% bij de centrale bank te parkeren opperen zij het idee om overtollige reserves in de vorm van contant geld aan te houden. De spaarbank rekende uit dat de verzekerde opslag van contant geld ongeveer 0,18% zou kosten, veel minder dan de boeterente van 0,3% die de ECB in rekening brengt.

    Door de negatieve rente beginnen ook banken de rekensom te maken, want het kost ze letterlijk handenvol geld. Zo blijkt uit jaarresultaten van de Zwitserse centrale bank dat de negatieve rente vorig jaar in totaal 1,16 miljard Zwitserse franc heeft opgeleverd. Dat is geld dat banken aan de centrale bank betaald hebben om hun reserves veilig te mogen parkeren.

    deposit-rates-centralbanks

    Meer centrale banken hanteren inmiddels negatieve rente (Grafiek via Valuewalk)

    Negatieve rente

    De ECB hoopt dat een negatieve depositorente banken aanspoort meer geld uit te lenen en daarmee de economie aan te jagen. Nog afgezien van de vraag of dat een effectief en verstandig beleid is blijkt dat deze maatregel veel onbedoelde gevolgen heeft. Het beperkt banken in de mogelijkheid buffers op te bouwen voor een volgende crisis, terwijl spaarders bij een negatieve rente overwegen geld van de spaarrekening te halen.

    De extreem lage rente werkt ook risicovol gedrag in de hand. In Nederland zien we dat een groot deel van de kredietverlening zich door de lage hypotheekrente concentreert op de vastgoedmarkt, wat een nieuwe huizenmarktzeepbel in de hand werkt.

    Vluchten banken in contant geld?

    Het is de vraag of banken daadwerkelijk reserves gaan aanhouden in contant geld. Je bespaart misschien geld uit in de lagere bewaarkosten, maar daar staat tegenover dat een stapel cash geld veel minder handig is dan elektronisch geld. Reken je ook benodigde investeringen en transportkosten mee, dan is contant geld opeens veel minder handig om aan te houden als bank.

    Ook werkt contant geld niet zo makkelijk op de markt voor interbancaire leningen, waar alle transacties giraal en met de snelheid van het licht plaatsvinden. Het Duitse Verbond van Spaarbanken (DSGV) liet weten niets te zien in het plan van de Beierse bank om reserves in contant geld aan te houden. “We kunnen ons op dit moment niet voorstellen dat financiële instellingen in de interbancaire markt overstappen naar contant geld”, zo verklaarde en woordvoerder tegenover Der Spiegel.

    cash-euros

    Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

  • Petitie: Behoud contant geld

    Stichting Handjecontantje is onlangs een petitie gestart voor het behoud van contant geld. De stichting is van mening dat contant geld van wezenlijk belang is voor de privacy en vrijheid van de burger en dat het afschaffen van contant geld een inbreuk is op onze vrijheid. Voorstanders van het uitfaseren van cash geld, zoals oud bankier Peter Sands en hoogleraar Larry Summers, willen beginnen met de grote bankbiljetten, omdat die voornamelijk voor criminele activiteiten en belastingontduiking gebruikt zouden worden.

    In hoeverre dat werkelijk het geval is, daarover verschillen de meningen. Er zijn steeds meer spaarders die minder vertrouwen hebben in de bank en die de voorkeur geven aan bankbiljetten om vermogen buiten het banksysteem te kunnen bewaren. Zo heeft een beleggingsfonds in Zwitserland vorig jaar besloten een deel van haar vermogen om te zetten in contant geld en dat in een kluis op te slaan. Door de negatieve rente is er in Japan al een run op kluisjes ontstaan. U kunt zich voorstellen dat het uitfaseren van bankbiljetten de nodige weerstand zal oproepen!

    cash-euros

    Teken de petitie voor het behoud van contant geld

    Petitie voor behoud contant geld

    Marketupdate omarmt het gemak van digitale betalingssystemen, maar probeert spaarders tegelijkertijd te attenderen op de gevaren van een samenleving waarin iedereen volledig afhankelijk is van banken. De macht van banken en overheden wordt in een cashloze samenleving nog groter, terwijl de crisis van 2008 ons juist geleerd heeft dat ook grote banken kunnen omvallen en het betalingsverkeer kunnen ontwrichten.

    Contant geld is een betrouwbaar systeem waar de economie op terug kan vallen in tijden van nood en geeft spaarders de keuze om spaargeld wel of niet naar de bank te brengen. Zeker met de komst van negatieve rente is het belangrijk dat burgers kunnen beschikken over hun spaargeld en zelf kunnen bepalen of ze dat binnen of buiten het banksysteem willen bewaren.

    Klik hier om de petitie te ondertekenen

  • Stratfor: ‘Cashloze samenleving onvermijdelijk’

    Bankbiljetten en munten zullen op termijn geheel uit circulatie verdwijnen, zo schrijft onderzoeksbureau Stratfor in een nieuw rapport. Technologische ontwikkelingen enerzijds en de toenemende financiële repressie anderzijds zijn de twee belangrijkste factoren die volgens het onderzoek een einde zullen maken aan contant geld.

    “Al deze trends, gesteund door de niet te stoppen technologische vooruitgang, zal cashloze transacties nog prominenter maken in de wereldeconomie. Vooral in opkomende economieën zoals die in Afrika en in India worden concepten als betalen met de mobiele telefoon snel omarmd”, zo concludeert Stratfor. Maar gebruiksgemak en technologie zijn niet de enige factoren die aansturen op een samenleving zonder contant geld. Ook veel overheden en banken willen cash geld graag uitfaseren.

    Financiële repressie

    Centrale banken hebben bijna geen speelruimte om de rente verder te verlagen. In de Eurozone en in Japan hebben staatsobligaties al een negatieve rente en het is slechts een kwestie van tijd voordat ook uw spaartegoeden bij de bank niets meer opleveren. Maar bankiers beseffen zich maar al te goed dat de negatieve rente lastig doorberekend kan worden aan spaarders, wanneer die de mogelijkheid hebben te vluchten in contant geld. Die vluchtweg moet geblokkeerd worden, voordat men massaal spaargeld van de bank haalt en als een stapel bankbiljetten in een oude sok bewaart.

    “Met elektronisch geld wordt deze bedreiging weggenomen, omdat het dan niet meer mogelijk is om fysiek geld op te vragen van de bank. Daarmee krijgen centrale banken een nieuwe reeks instrumenten in handen om monetair beleid te voeren”, zo concludeert Stratfor. De negatieve rente kan dan in een hoog tempo verder opgeschroefd worden, volgens JP Morgan zelfs tot -4,5%.

    Kapitaalcontroles

    Door contant geld af te schaffen wordt het voor spaarders ook moeilijker hun vermogen naar het buitenland te verplaatsen. Stratfor haalt als voorbeeld IJsland aan, waar men gemakkelijk een limiet kan instellen op de hoeveelheid geld die spaarders mogen overboeken naar een buitenlandse bankrekening. Maar ook in Griekenland gelden nog steeds kapitaalcontroles, want spaarders mogen daar maximaal €500 per maand overboeken naar een buitenlandse bankrekening. U kunt zich voorstellen dat bankbiljetten van €500 erg populair zijn bij bezorgde spaarders die hun geld in veiligheid willen brengen.

    Vandaar dat grote bankbiljetten op dit moment onder vuur liggen, zie ook de publicatie van oud-bankier Peter Sands waar we eerder op Marketupdate over schreven en de oproep van Larry Summers in de Washington Post om ook het $100 bankbiljet af te schaffen. Officieel gaat het om het bestrijden van corruptie en criminaliteit (en daar hebben ze op zich wel een punt), maar financiële repressie en negatieve rente worden in dit soort oproepen meestal niet genoemd…

    Cashloze samenleving: Is goud de laatste vluchtweg?

    Waar moet je met je vermogen heen als grote bankbiljetten verboden worden? In de hele Eurozone is fysiek goud vrijgesteld van btw, is dat een hint dat Europa spaarders richting goud wil sturen? In China wordt goud kopen ook al jaren gestimuleerd, terwijl de Russische premier als voorbeeld voor de Russische bevolking zich graag laat zich graag op de foto laat zetten met goudstaven. Is goud de laatste vluchtweg? De Exeter piramide suggereert van wel…

    exter-inverse-pyramid

    Exter piramide: Goud als ultieme veilige haven

  • Donald Trump en cash

    Tijdens deze periode is het erg lastig kiezen welk onderwerp over te schrijven, de gebeurtenissen volgen elkaar in hoog tempo op. Wat ik persoonlijk erg opmerkelijk vond was dat de ABN Amro haar koersdoel voor goud in 2016 onlangs veranderde van $900 naar $1.300 per troy ounce. Deze ommezwaai kwam binnen twee maanden nadat ABN Amro een uitgebreid rapport publiceerde!

    Grootbanken zijn al nooit erg positief geweest over goud (zij sloegen de plank met hun koersdoelen in het verleden dan ook vaak faliekant mis), dus een erg interessante ontwikkeling. In deze nieuwsbrief vindt u een uitgebreid interview met de verantwoordelijke voor het goudrapport bij de ABN Amro, Georgette Boele.

    Het is verder erg evident dat overheden en banken aansturen op het afschaffen van contant geld. Verschillende belangrijke beleidsbepalers hebben hierover de afgelopen tijd al gesproken. Officieel luidt nog steeds de uitleg dat overheden cash geld willen verbieden om criminele en terroristische activiteiten aan banden te leggen. Ik laat aan u over de werkelijke redenen te bepalen…

    €500 biljetten

    Er wordt door de beleidsmakers gesproken dat de €500 biljetten als eerste aan de beurt zijn. Hoewel het briefje van €500 maar een klein deel van alle bankbiljetten in circulatie vertegenwoordigt, maakt het 30% (!) uit van de totale waarde van al het briefgeld. De briefjes van $100 in de Verenigde Staten maken 78% van de waarde van cash geld uit, terwijl de grootste Japanse bankbiljetten van 10.000 yen nog hoger scoren met 92%.

    In 2009, het moment dat het financiële systeem bijna ten onder ging, was nog duidelijk dat cash geld een belangrijke manier was om spaargeld veilig te stellen. De uitgifte van briefjes van €500 piekte in 2009, dat was op het hoogtepunt van de financiële crisis.

    Door briefjes van €500 uit omloop te halen, elimineert men bijna zo goed als zeker de mogelijkheid om cash geld van een bank te halen. Uiteraard kan men dan nog steeds het geld van de ene naar de andere bank verplaatsen, zodra men het vertrouwen in een bepaalde bank verliest. Maar wat als men geen enkele bank meer vertrouwt? Wanneer men geen geld meer uit de bankautomaat kan halen, krijgen de banken helemaal vrij spel om te doen wat ze willen. De enige manier om dan nog geld uit het systeem te halen… is via goud.

    Donald Trump

    1. Nu iets heel anders. Het begint er steeds meer de op te lijken dat Donald Trump dé kandidaat gaat worden voor de Republikeinse partij voor het presidentschap van de VS. Nu kan ik hier heel veel positieve en negatieve dingen over schrijven, maar het leek mij interessant zijn visie op goud puntsgewijs te bespreken.
    2. In 2011 aanvaardde het bedrijf van Donald Trump $200.000 in goud als betaalmiddel van een toekomstige huurder.
      Als presidentskandidaat moet men een deel van het vermogen bekend maken. Hieruit blijkt dat Donald Trump zelf fysiek goud bezit en dat hij meer dan waarschijnlijk nog andere investeringen heeft in goud via zijn holdings.
    3. Trump begrijpt maar zeer goed dat een dure Amerikaanse dollar grote gevolgen heeft voor de Amerikaanse economie. Hij liet het dan ook niet na om aan te kondigen een valutaoorlog aan te gaan met China. Het zwakker maken van de dollar zal niet alleen de concurrentiepositie van de VS verbeteren, ook is het gunstig voor goud.
    4. Trump is niet de enige kandidaat die goud bezit. Ook andere kandidaten hebben goud, sommigen dromen zelfs hardop van een nieuwe goudstandaard. Wanneer Trump president wordt, zal één van deze kandidaten vice-president worden.
    5. Reeds 20% van de Amerikaanse Staten aanvaardt opnieuw goud als wettelijk betaalmiddel. Dit aantal zal vermoedelijk nog groeien. Trump zal ongetwijfeld gebruik maken van de populariteit in deze Staten.

    Dat zijn interessante standpunten!

    Sander Noordhof

    donald-trump-gold

    Donald Trump accepteert goud

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

  • Japanners stoppen massaal contant geld in kluisjes

    De komst van een negatieve rente doet veel Japanners besluiten geld van de bank te halen en in een kluisje te bewaren, zo schrijft de Wall Street Journal. Onlangs introduceerde de Bank of Japan een negatieve rente, maar daar blijkt de spaarzame bevolking niet van gediend. Ze pinnen op grote schaal contant geld, om dat vervolgens thuis in een kluisje te bewaren.

    Japan is in zekere zin een voorbode voor wat Europa en de Verenigde Staten te wachten staat, omdat het Aziatische land al veel langer worstelt met een combinatie van zeer hoge schulden, een zwakke economische groei en een extreem lage rente. Nu de centrale bank probeert een negatieve rente door te drukken haken spaarders massaal af en vluchten zij in een spaarmiddel waar ze geen rente over hoeven te betalen, namelijk contant geld.

    Run op kluisjes in Japan

    De Wall Street Journal bericht dat de verkopen van kluisjes in Japan momenteel 2,5 keer zo hoog liggen als in dezelfde periode vorig jaar. Wie nu nog een kluisje wil kopen heeft minder keuze of moet een paar weken geduld opbrengen, omdat er onvoldoende voorraad is om aan de plotselinge vraag te kunnen voldoen.

    Safe_iconDe run op kluisjes is goed te begrijpen als je bedenkt dat de spaarrente in Japan vrijwel nul procent procent is. Zelfs als je de Japanse overheid voor 10 jaar geld wilt uitlenen hoef je daar als belegger of spaarders inmiddels geen rentevergoeding meer voor te verwachten.

    Spaarders die de volatiliteit van de aandelenmarkt niet aandurven hebben dus niet veel andere mogelijkheden meer dan contant geld of edelmetalen, waarvan eerstgenoemde bij het grote publiek nog steeds het meest vertrouwd is.

    Meer contant geld in omloop

    De hoeveelheid contant geld in omloop ten opzichte van de omvang van de Japanse economie is vandaag de dag drie keer zo groot als in 1995, zo concludeerde de Japanse nieuwsbrief The Oriental Economist eerder deze maand. Die stijging is grotendeels te verklaren door het feit dat meer Japanners door de lage rente besluiten spaargeld in de vorm van bankbiljetten aan te houden en weg te halen bij de bank.

    “Volgens de Bank of Japan zou een negatieve rente een vlucht richting meer risicovolle beleggingen met een hoger rendement uitlokken, maar in plaats daarvan schuiven spaarders hun vermogen in contant geld dat helemaal niets oplevert”, zo schrijft de auteur van de nieuwsbrief, Richard Katz.

    De Bank of Japan hoopt dat een beleid van negatieve rente de economie aanjaagt, omdat het op deze manier voor consumenten en bedrijven nog goedkoper wordt om geld te lenen voor investeringen, consumptieve bestedingen of de aanschaf van bijvoorbeeld een huis of een appartement. Maar het probleem blijkt helemaal niet aanbod gedreven, maar juist vraag gedreven te zijn. Er is genoeg geld beschikbaar, maar mensen willen het niet uitgeven.

    cash-circulation-japan

    Veel meer contant geld in omloop in Japan door de negatieve rente (Bron: WSJ)

  • Zwitserse politici willen 5.000 Franc biljet invoeren

    We horen de laatste tijd meer geluiden dat overheden en centrale banken grote bankbiljetten willen afschaffen, maar er zijn ook mensen die zich juist tegen deze beweging verzetten. Twee Zwitserse politici gaan in de verdediging en doen een oproep om juist een groter bankbiljet te introduceren. Zij zijn van mening dat er naast het grootste biljet van 1.000 Franc (omgerekend iets meer dan €900) ook een nieuw briefje van 5.000 Franc in omloop gebracht moet worden. Met grotere bankbiljetten kan contant geld makkelijker dienst doen als veilige haven voor spaarders, zo is de redenering.

    Politici Philip C. Brunner en Brandenberg Manuel vrezen dat contant geld op een dag geheel afgeschaft zal worden om plaats te maken voor elektronisch betalingsverkeer. Het afschaffen van bankbiljetten is volgens het tweetal een poging de individuele vrijheden van burgers te verzwakken en de controle op de bevolking te versterken. “In deze context is contant geld vergelijkbaar met het dienstwapen dat iedere burger soldaar in Zwitserland in huis heeft. Deze objecten zijn er om staatscontrole over de privézaken van burgers te vertragen”, zo verklaren de twee politici uit een agrarische regio van Zwitserland.

    Een woordvoerder van de Zwitserse centrale bank, Walter Meier, liet weten de zorgen van de twee politici niet te delen. Hij verklaarde tegenover het Zwitserse 20min dat de centrale bank het mandaat heeft voldoende liquiditeit te verschaffen. Hij liet weten dat er geen plannen zijn om een 5.000 Franc biljet in te voeren, maar dat er evenmin plannen zijn om het 1.000 Franc biljet uit omloop te halen.

    Lees ook:

    5000-franc

    Zwitserse politici willen een groter 5.000 Franc biljet invoeren

  • “Eerst contant geld verbieden, dan negatieve rente invoeren”

    De laatste jaren staat het gebruik van grote bankbiljetten ter discussie, omdat het vooral voor criminele activiteiten gebruikt zou worden. Maar is dat de werkelijke reden waarom er jacht wordt gemaakt op contant geld? Onderstaande slide uit een presentatie van Morgan Stanley geeft een andere uitleg van de jacht op contant geld. Volgens Zero Hedge gaf analist Huw van Steenis van Morgan Stanley daar het volgende commentaar bij:

    “Een van de meest verrassende commentaren dit jaar kwam van een gesloten sessie over fintech, waar ik naast een beleidsmedewerker zat die voorstelde snel over te stappen naar een samenleving zonder contant geld, zodat we negatieve rentes van meer dan 1% kunnen invoeren. […] Bij een te lage rente zullen spaarders beginnen met het hamsteren van bankbiljetten, wat het monetaire beleid nog complexer maakt.”

    MS negative rates

    Financiële repressie: “Eerst contant geld verbieden, dan een negatieve rente invoeren”

    Maakt u zich zorgen om uw spaargeld?

    Door een negatieve rente levert sparen vrijwel niets meer op en wordt het interessant naar alternatieven te kijken. De laatste tijd zijn er veel meer mensen die goud kopen bij Goudstandaard. Fysiek goud en zilver staan bekend als een veilige haven in tijden van crisis, omdat het edelmetaal waarde behoud en bestand is tegen schokken in het financiële systeem. Bij Goudstandaard zijn diverse goudbaren direct uit voorraad leverbaar.

    gs-logo-breed

  • Oud-bankier wil grote bankbiljetten verbieden

    Grote bankbiljetten moeten uit circulatie gehaald worden omdat deze voornamelijk voor criminele doeleinden gebruikt worden. Dat is de boodschap die Peter Sands, voormalig directeur van de Britse bank Standard Chartered, in een nieuwste paper probeert over te brengen. Volgens de oud-bankier zijn illegale geldstromen een grote last voor de maatschappij, omdat ze volgens hem voornamelijk gebruikt worden voor malafide doelen als corruptie, mensensmokkel, drugshandel en belastingontduiking. Met de publicatie van dit paper probeert hij dit onderwerp op de agenda van de G20 te krijgen.

    Peter Sands beschrijft in zijn paper getiteld “Making it Harder for the Bad Guys: The Case for Eliminating High Denomination Notes“ dat illegale geldstromen wereldwijd een totale omvang hebben van $2 biljoen per jaar. Ook beweert hij op basis van verschillende bronnen dat overheden 6 tot zelfs 70 procent aan belastinginkomsten mislopen door de ‘zwarte’ economie. Deze ongewenste effecten worden volgens hem gefaciliteerd door grote bankbiljetten zoals de €500, de $100 en de CHF 1.000, omdat daarmee gemakkelijker grote bedragen getransporteerd kunnen worden.

    Grote bankbiljetten verbieden

    Een bedrag van £250.000 bestaande uit kleine biljetten van £10 en £20 weegt ongeveer 20 kilogram en past net in een grote sporttas, terwijl hetzelfde bedrag in bankbiljetten van €500 in een dikke A4-formaat envelop vervoerd kan worden en slechts 600 gram in de weegschaal legt. Grote biljetten zijn dus praktisch als het om bedragen van enkele tonnen of meer gaat.

    In een tijdperk waarin steeds meer mensen elektronisch betalen zouden we deze grote bankbiljetten moeten afschaffen, zo concludeert Sands.“Als je criminelen een bankbiljet van €1.000 zou aanbieden zouden ze daar meteen op overschakelen, dus moeten we de grens juist wat omlaag brengen. Als de mensen die ervaring hebben met terreur- en misdaadbestrijding denken dat dit een no-brainer is, waarom doen we dat dan niet?”

    Criminaliteit?

    Peter Sands was negen jaar directeur bij de Standard bank, maar hij gaf zijn positie vorig jaar op om bij de Harvard Kennedy School aan deze paper te kunnen werken. Zijn missie om grote bankbiljetten aan banden te leggen is omstreden, want er zijn twijfels over de werkelijke bedoeling van deze maatregel. Onder het mom van misdaad- en terreurbestrijding moeten grote bankbiljetten het veld ruimen, maar waar leg je dan die grens? Het klinkt als een opmaat naar een zogeheten ‘cashless society’, waarin alle betalingen via de digitale snelweg geregistreerd en uitgevoerd worden.

    Overheden en banken vrezen dat spaarders door de extreem lage rente (binnenkort negatieve rente?) hun spaargeld van de bank halen en in contant geld bewaren. Als dat gebeurt moeten banken ergens anders vermogen aantrekken en zijn spaartegoeden niet meer te traceren. Om de grip op het geld van de burgers te verstevigen willen banken en overheden de vluchtroute van contant geld belemmeren. Je zou het een vorm van financiële repressie kunnen noemen.

    Het verlies van controle over de geldstromen en de vrees dat de zwarte economie opbloeit onder een toenemende belastingdruk verklaren mogelijk de jacht op contant geld die momenteel plaatsvindt. Terrorisme en misdaad worden als goed excuus gebruikt om deze verandering door te drukken bij het grote publiek. Een ander probleem is waar je de grens legt. Het uit roulatie halen van €500 en €200 bankbiljetten zal criminelen en terroristen waarschijnlijk niet op andere gedachten brengen. Waarschijnlijk stappen ze dan over op biljetten van €50 om hun activiteiten voort te zetten.

    Spaarder, let op!

    In de toekomst zullen elektronische betalingen waarschijnlijk de standaard worden, onder andere vanwege het veiligheidsaspect en het gebruiksgemak. Maar we moeten ons ook realiseren dat er een kwetsbaarheid schuilt in een geldsysteem waarin iedereen spaargeld bij een bank parkeert. We leggen een groot vertrouwen in banken, terwijl we in 2008 hebben gezien dat het ook mogelijk is dat een bank omvalt en andere banken in haar val mee kan sleuren.

    De spaarder dient zich ervan bewust te zijn dat er geen 100% zekerheid bestaat in het financiële systeem. Voor die kleine kans dat er iets mis gaat is het wellicht verstandig een stukje vermogen buiten het financiële systeem te bewaren, bijvoorbeeld door contant geld te bewaren of goud te kopen.

    Meer over dit onderwerp lezen?

  • Europese Commissie onderzoekt relatie tussen €500 biljet en criminaliteit

    De Europese Commissie start een onderzoek naar het gebruik van de €500 bankbiljetten, omdat het vermoeden bestaat dat deze vaak gebruikt worden voor de financiering van terrorisme en criminele activiteiten. Het onderzoek zal worden uitgevoerd in samenwerking met de Europese politiemacht Interpol, zo schrijft de Financial Times.

    “Het gebruik van bankbiljetten met een hoge waarde, in het bijzonder dat van €500, is een probleem dat veelvuldig door handhavingsinstanties is aangekaart. Deze bankbiljetten zijn bijzonder gewild onder criminelen, vanwege hun hoge waarde en kleine volume”, zo schrijft de Europese Commissie in een document dat de Financial Times heeft kunnen inzien.

    Binnen de ECB wordt al langer gesproken over het uitfaseren van het grootste €500 bankbiljet. In 2005 besliste de Raad van Bestuur voor het laatst over het lot van de €500 en toen werd besloten de grootste bankbiljetten niet uit omloop te halen. Afgelopen maandag liet ECB-president Draghi weten dat het onderwerp opnieuw op de agenda staat, maar dat er nog geen formeel besluit genomen is.

    €500 biljet

    Het bankbiljet van €500 wordt vandaag de dag in de meeste winkels niet meer geaccepteerd, zo bleek uit een studie die Europol vorig jaar heeft laten uitvoeren. Desondanks vertegenwoordigt het biljet ongeveer 30% van de totale waarde van alle eurobiljetten die vandaag de dag in omloop zijn. Cijfers van de ECB laten ook zien dat het aantal bankbiljetten van €500 sinds de introductie van de euro naar verhouding veel sneller is toegenomen dan het aantal bankbiljetten met een lagere nominale waarde.

    Het paarse biljet is één van de meest waardevolle bankbiljetten in de wereld en verving de bankbiljetten met een vergelijkbare waarde die voor de introductie van de euro gebruikt werden in Duitsland, Oostenrijk, België, Italië, Luxemburg en Nederland.

    bankbiljetten-in-circulatie

    Het aantal €500 biljetten is veel sneller toegenomen dan de andere coupures

    bankbiljetten-in-circulatie-compositie

    De ‘onzichtbare’ briefjes van €500 vertegenwoordigen 30% van de totale waarde van alle bankbiljetten in omloop

    Terrorisme

    Het zal voor u geen verrassing zijn dat opnieuw het argument van terrorisme wordt opgetrommeld om grote bankbiljetten in een negatief daglicht te stellen. Het was dan ook de Franse president Hollande die volgens de Financial Times het initiatief nam om een nieuw onderzoek te laten starten naar het gebruik van de €500 briefjes. Parijs werd vorig jaar getroffen door terreuraanslagen die aan meer dan honderd mensen het leven kostten.

    De biljetten worden vaak in verband gebracht met criminaliteit, maar dat is niet het enige doel waarvoor deze biljetten gebruikt worden. Er zijn ongetwijfeld ook veel vermogende mensen die hun geld buiten het banksysteem willen bewaren in de vorm van contant geld. Als het om grote bedragen gaat worden biljetten met een lagere waarde al snel onhandig om op te slaan en te transporteren.

    Lees ook:

  • Bezit van contant geld neemt toe

    We gebruiken steeds minder contant geld in het dagelijkse betalingsverkeer, maar tegelijkertijd neemt de hoeveelheid bankbiljetten in circulatie toe. Vorig jaar groeide de totale waarde van alle bankbiljetten in omloop in de Eurozone naar €1,08 biljoen, een stijging van 6,5% ten opzichte van een jaar eerder. Het totale bedrag aan bankbiljetten in omloop verdubbelde zelfs in de afgelopen tien jaar, een stijging die slechts gedeeltelijk verklaard kan worden door inflatie en door toetreding van nieuwe landen aan de muntunie.

    Meer dan €1 biljoen aan bankbiljetten in omloop

    Meer contant geld in omloop

    Wat verklaart dan de toenemende vraag naar bankbiljetten? Mogelijk is de omvang van de ‘zwarte economie’ toegenomen, waarbij goederen en diensten met contant geld betaald worden en naderhand niet meer te traceren zijn. Maar er is de laatste jaren nog een tweede verklaring bijgekomen, namelijk het toenemende wantrouwen tegenover banken en de extreem lage spaarrente. Geruchten over een mogelijke spaardersheffing, de nieuwe bail-in regels waar Europa de laatste jaren aan gewerkt heeft en het feit dat je vrijwel geen rente meer krijgt over je banktegoeden maakt het aantrekkelijker spaargeld in de vorm van contant geld te bewaren. Ook kunnen wij ons voorstellen dat mensen hun vermogen graag uit het banksysteem willen halen, bijvoorbeeld door meer contant geld aan te houden en door goud te kopen.

    Spaargeld

    Onlangs maakten we op Marketupdate al een grafiek van alle bankbiljetten die in omloop zijn in de eurozone. Deze grafieken laten in één oogopslag zien dat men name het aantal bankbiljetten van €500 explosief is toegenomen. Dat zijn biljetten die zelden nergens geaccepteerd worden in het dagelijkse betalingsverkeer. De toename van juist dit type bankbiljetten wekt de suggestie dat spaargeld de afgelopen jaren vlucht richting contant geld.

    Vooral de bankbiljetten van €500 zijn erg populair…

    Bijna 30% van al het contante geld (gemeten naar waarde) bestaat uit biljetten van €500

  • Grootste bank Noorwegen wil geen contant geld meer

    DNB, de grootste bank van Noorwegen, wil contant geld snel uitfaseren. De bank volgt daarmee het voorbeeld van Nordea, de tweede grootste bank van Noorwegen die sinds vorig jaar bankbiljetten en munten heeft verbannen uit haar bankkantoren. Contant geld wordt steeds minder gebruikt in het reguliere betalingsverkeer en vinden steeds vaker hun weg naar de zwarte markt. Ook wordt bankbiljetten vaker gebruikt voor witwassen, zo beweert de bank.

    norwegian_krone“Vandaag de dag zijn er ongeveer 50 miljard Noorse kronen in circulatie en de centrale bank kan slechts 40% daarvan herleiden. Dat betekent dat de meerderheid van 60% van het contante geld buiten hun controle circuleert. We denken dat dit komt door betalingen die ‘onder de toonbank’ gaan en door witwassen”, zo verklaarde Trond Bentestuen, directeur van het Noorse DNB. “Er zijn zoveel gevaren en nadelen verbonden aan contant geld dat we tot de conclusie zijn gekomen dat het uitgefaseerd moet worden”.

    Slechts 6% van de bevolking gebruikt nog dagelijks contant geld en dat is vooral de oudere generatie. DNB ziet 85% van haar klanten zelden tot nooit, omdat men bijna alles online kan regelen en vrijwel overal met een bankpas uit de voeten kan. Contactloos betalen met de telefoon of pinpas maakt het nog makkelijker om kleine bedragen digitaal af te rekenen. “Het is beter om onze klanten hierin te volgen en dienstverlening te bieden daar waar de consument deze wil hebben, namelijk digitaal”, zo concludeert de bankdirecteur.

    Contant geld uitfaseren

    Vorig jaar besloot Nordea, de tweede grootste bank van Noorwegen, contant geld af te schaffen. De bank ziet contant geld als een veiligheidsrisico voor haar medewerkers en heeft daarom besloten het geld weg te halen uit de bankkantoren. Alleen bij pinautomaten door het hele land en bij het kantoor op het centraal station van de hoofdstad Oslo kunnen klanten nog bankbiljetten krijgen. Volgens Nordea is het slechts een kwestie van tijd voordat alle banken in Noorwegen overgaan op het gebruik van uitsluitend digitaal geld.

    Het Ministerie van Financiën van Noorwegen vindt het nog te vroeg om op korte termijn over te stappen naar een zogeheten ‘cashless society’, maar bevestigt dat het wel tijd is om stappen in deze richting te zetten. De eerste stap in dit lange proces is bijvoorbeeld het afschaffen van het grootste bankbiljet van 1.000 kronen, dat omgerekend een waarde heeft van iets meer dan €100.

    Gevaarlijk?

    Wat vind u van deze ontwikkeling? Kunnen we leven zonder contant geld? Of maken we ons daarmee te afhankelijk van banken en computersystemen die kunnen falen? En hoe wordt privacy gewaarborgd in een wereld waarin alle betalingen geregistreerd en bewaard kunnen worden? Graag horen we uw mening hierover!