Tag: rusland

  • Poetin: “VS vindt het niet leuk dat we onafhankelijk worden”

    Poetin: “VS vindt het niet leuk dat we onafhankelijk worden”

    Poetin heeft tijdens een persconferentie opnieuw hard uitgehaald naar het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten. Een journalist stelde een vraag over de verslechtering van de diplomatieke relatie tussen Rusland en de VS vanwege de situatie in Syrië. Daarop antwoordde Poetin als volgt:

    “Volgens mij heb je het verkeerd. Denk aan Joegoslavië. Dit is waar het begonnen is en ik was toen nog niet eens president. Was ik diegene die zijn vliegtuig over de Atlantische Oceaan liet omkeren? Ik denk dat dat Primakov was. Trouwens, Boris Yeltsin was daar ook voorstander van en hij stemde in totdat hij opeens een harde lijn aanhield ten aanzien van Joegoslavië. En toen begon iedereen opeens te praten over het drankmisbruik van Yeltsin en kwam hij in opspraak over zijn gedrag. Hier is het allemaal begonnen.

    Je ziet: Zoals ik al zei, ze vinden het niet leuk dat wij steeds onafhankelijker worden, dat is het probleem. En toen gingen ze verder met Irak, waar wij trouwens ook niet aan hebben meegedaan… Ik weet dit heel goed, omdat ze mij er nog van probeerden te overtuigen een positie in te nemen tegen Irak. Uiteindelijk deden de Franse en Duitse regeringsleiders dat.”

    “Toen Saddam Hussein werd opgehangen was iedereen blij. Weet je nog wat ze zeiden? “Jullie waren er tegen, maar we zijn binnengekomen en hebben gewonnen.” Of ze nou gewonnen hebben of niet, dat is nog maar de vraag. Net als Libië was Irak nooit een broedplaats voor terrorisme, maar nadat alle overheidsinstanties vernietigd waren, werden beide landen een kweekvijver voor terrorisme.

    Nu staan we op het punt om Mosul, een stad met een miljoen inwoners, te bestormen met gevechtsvliegtuigen, tanks en artillerie. Dit is het resultaat. Hoe het verder moet met Libië, dat is helemaal onduidelijk. De staat hield op te bestaan en nu is het een bolwerk van terrorisme, met een gigantische stroom vluchtelingen tot gevolg.

    Weet je zeker dat onze relatie met de Verenigde Staten verslechterde vanwege Syrië? Nee, niet vanwege Syrië, maar vanwege pogingen van één land om haar wil op te leggen aan de hele wereld. We zijn niet tegen dit land, maar we zijn tegen eenzijdige en slecht doordachte besluiten waarbij geen oog is voor de historische, culturele en religieuze achtergronden van een land. Zelfs als daar sprake is van conflicten en spanningen.”

  • BRICS bundelen krachten in goudmijnsector

    De vijf BRICS-landen hebben overeenstemming bereikt over hun eerste gezamenlijke investeringsproject, zo schrijft de Economic Times of India. De landen brengen geld en expertise bijeen voor de ontwikkeling van een nieuwe goudmijn in de Russische regio Kluchevskoye. De mijn zal 12 miljoen ton gouderts per jaar zal produceren en zal $400 tot $500 miljoen kosten.

    Sun Gold, de China National Gold Group Corporation, het Russische investeringsfonds ‘Far East and Baikal Region Development Fund’ (FEDF) en partners uit Brazilië en Zuid-Afrika hebben afgelopen zondag hun handtekening gezet onder dit nieuwe project. De verschillende partijen brengen bundelen hun krachten om een nieuwe open-pit mijn te bouwen die zal voldoen aan de hoogste technologische en ecologische standaarden.

    Het is veelzeggend dat de BRICS landen een goudmijn kiezen als het eerste gezamenlijke project. Daarmee onderstrepen ze het strategische belang van goud. China, Rusland, India en Brazilië hebben de afgelopen jaren hun goudreserve verder uitgebreid.



    kalgoorlie-pit-goldmine-teaserBRICS investeren in goudmijnsector

    "We verwelkomen de gezamenlijke inspanning van alle BRICS landen om een nieuwe wereldklasse goudmijn in het verre oosten van Rusland in productie te nemen. Dit is een uitstekend voorbeeld van multilaterale samenwerking die voor alle partijen gunstig is. Wij als staatsfonds zullen ons best doen om het project te ondersteunen tot aan de voltooiing", zo verklaarde Alexei Chekunkov van de FEDF. "We zijn verheugd dat SUN Group het voor elkaar heeft gekregen om strategische partners en investeerders van wereldklasse bij elkaar te brengen voor dit historische eerste project van de BRICS in de goudmijnsector. We zijn president Poetin, de Russische regering en de lokale regering dankbaar voor het scheppen van een gunstig beleggingsklimaat", aldus Nand Khemka van de SUN Group. "China Gold is trots om aan te kondigen dat ze de leiding zal nemen in het initiatief om gezamenlijk een goudmijn te ontwikkelen onder het BRICS mechanisme. We zullen onze technische expertise en managementvaardigheden inzetten om waarde te creëren voor alle BRICS partners", zo concludeerde Tong Junhu van China National Gold Group Corporation. Lees ook:

    gs-logo-breed

    Deze bijdrage is afkomstig van Goudstandaard, uw adres voor de aankoop, verkoop en opslag van fysiek edelmetaal

  • Video: Russische media zet vraagtekens bij MH17 rapport

    Video: Russische media zet vraagtekens bij MH17 rapport

    In de Russische media wordt korte metten gemaakt met het MH17 rapport van het Joint Investigation Team. De bewijzen die de onderzoekscommissie leverde zijn volgens de Russen gemanipuleerd, terwijl ander bewijsmateriaal bewust zou zijn weggelaten.

    De Russen twijfelen aan de echtheid van de foto’s van de vrachtwagen die de BUK raketinstallatie transporteerde en ook weet men geen raad met de opgenomen gesprekken, waarvan onduidelijk blijft wanneer deze is opgenomen en wie er in het fragment precies aan het woord zijn.

    Ook vinden de Russen het betreurenswaardig dat de onderzoekers niet hebben gekeken naar bewijs dat Rusland heeft aangeleverd, zoals radarbeelden en een live simulatie van een exploderende BUK raket naast de cockpit van een vliegtuig. Het onderzoeksteam was uitgenodigd om te komen kijken, maar deed dat niet.

  • Poetin: “Westen verantwoordelijk voor instabiliteit Midden-Oosten en terrorisme”

    De Verenigde Staten en haar bondgenoten gebruiken de situatie in Syrië om politiek te bedrijven, in plaats van een oplossing te zoeken. Dat zei de Russische president Poetin tegenover de Franse televisie in reactie op beschuldigingen van onder Francois Hollande, Boris Johnson en de Obama regering.

    “Ik ben er diep van overtuigd dat een deel van de verantwoordelijkheid van wat er in de regio in het algemeen en in Syrië in het bijzonder gebeurt bij de Verenigde Staten en haar bondgenoten ligt, waaronder ook de grote Europese landen. Weet je nog hoe iedereen de Arabische Lente ondersteunde? Waar is dat optimisme gebleven? Hoe is het allemaal geëindigd? Weet je nog hoe Libië en Irak eruit zagen, voordat deze landen en hun organisaties vernietigd werden door de legers van onze Westerse bondgenoten?”

    poetin-spief2016Terrorisme

    Poetin merkte op dat de volatiliteit in de regio en de grootschalige terreuraanslagen in het Westen geïnspireerd of uitgevoerd zijn door jihadistische groepen zoals Islamitische Staat (IS, voorheen ISIS). De groeperingen konden volgens de Russische leider floreren door de chaos in het Midden-Oosten. De dreiging van terreur is ook de reden waarom Rusland zich gemengd heeft in Syrië en het opneemt voor de regering van Assad. Daarover zei hij het volgende: "Voor de Arabische Lente waren de landen in het Midden-Oosten geen voorbeelden van democratieën in de betekenis zoals we die nu kennen. Maar deze landen waren in geen geval bron van terreurdreiging. Ze vormde geen bedreiging voor Parijs, voor de Cote d'Azur, voor België, voor Rusland. Maar nu zijn deze landen de bron van terrorisme geworden. Ons doel is om te voorkomen dat datzelfde gaat gebeuren in Syrië."

    Hulpkonvooi

    Poetin liet weten dat Rusland bereid is militairen naar Syrië te sturen om de hulpkonvooien naar Aleppo te beschermen, maar dat hij dat alleen in samenwerking met de Verenigde Staten wil doen. "We hebben dit voorgesteld, maar de Amerikanen hebben het geweigerd. Ze willen hun eigen troepen daar niet stationeren, maar tegelijkertijd willen ze ook niet dat de oppositie zich terugtrekt - wat in feite de terroristen zijn. Wat kunnen we nog doen in deze situatie?" Op 20 september werd een hulpkonvooi van de Verenigde Naties op weg naar Aleppo aangevallen. Verschillende Westerse regeringen wezen met de beschuldigende vinger naar Rusland, maar volgens Poetin was deze aanslag het werk van terreurgroepen. "De Amerikanen weten dit ook wel, maar ze geven er de voorkeur aan een andere positie in te nemen, namelijk om Rusland vals te beschuldigen. Dat helpt niet echt mee."

  • Rusland dreigt Amerikaanse gevechtsvliegtuigen neer te halen boven Syrië

    Rusland dreigt Amerikaanse gevechtsvliegtuigen neer te halen boven Syrië

    Volgens een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie moeten gevechtsvliegtuigen van de Amerikaanse coalitie stoppen met hun bombardementen op het Syrische leger. Doen ze dat niet, dan lopen ze het risico neergeschoten te worden door het luchtafweergeschut dat Rusland in Syrië gestationeerd heeft.

    Deze waarschuwing, afkomstig van majoor generaal Igor Konashenkov, is de meest uitgesproken boodschap aan het Amerikaanse leger sinds het begin van de impasse in Syrië. Het is tekenend voor de impasse die ontstaan is na het mislukken van het staakt-het-vuren.

    Escalatie

    De situatie escaleerde toen Amerikaanse gevechtsvliegtuigen een stelling van het Syrische leger bombardeerde, waardoor tientallen soldaten om het leven kwamen en terreurbeweging ISIS een tegenoffensief openden. Volgens Rusland en het Syrische leger is dit een duidelijk signaal dat de Amerikanen er niet op uit zijn ISIS te bestrijden, maar juist om ze te helpen met het omverwerpen van de regering van Assad. De Amerikanen verdenken op hun beurt het Syrische en Russische leger van bombardementen op ziekenhuizen en woonwijken.

    Luchtafweergeschut

    Het afgelopen weekend heeft Rusland verschillende S-300 luchtafweerinstallaties in Syrië gepositioneerd. Daarnaast heeft het leger drie oorlogsschepen in het oosten van de Middellandse Zee gestationeerd, vlak voor de kustlijn van Syrië. Deze schepen zijn uitgerust met S-400 raketinstallaties, die ook gevechtsvliegtuigen kunnen neerhalen.

    De Washington Post berichtte op 4 oktober dat het Pentagon verschillende opties overweegt om het Syrische leger te bombarderen. Alle opties lijken nu weer op tafel te liggen, na het mislukte staakt-het-vuren. Maar als het aan Rusland ligt stopt de Amerikaanse coalitie per direct met bombarderen:

    “Ik raad onze collega’s in Washington aan om heel voorzichtig af te wegen wat de gevolgen kunnen zijn van dit soort plannen”, aldus Konashenkov.

    Lees ook:

  • Dreigt Amerikaanse regeringswoordvoerder Rusland met terreuraanslagen?

    Dreigt Amerikaanse regeringswoordvoerder Rusland met terreuraanslagen?

    De Amerikaanse regeringswoordvoerder John Kirby waarschuwt voor terreuraanslagen in Russische steden. Door terroristen die door zijn regering worden bewapend en gecoördineerd, uiteraard. Horen wij de Amerikaanse regeringswoordvoerder Rusland nou bedreigen? Zijn de VS begonnen hun masker nu geheel af te werpen?

    Moet je je eens voorstellen dat iemand uit het Kremlin zegt: “de door ons gesteunde terreurgroepen zullen in Amerikaanse steden toeslaan”…

    Bron: Blik Op NOS Journaal



  • Wat betekent het OPEC akkoord voor de olieprijs?

    De OPEC heeft woensdagavond eindelijk een akkoord bereikt over het beperken van de olieproductie, dat als doel heeft de olieprijs naar een hoger niveau te brengen. Verschillende olieproducerende landen dringen al langer aan op een productieverlaging van het kartel, dat wereldwijd een marktaandeel van ongeveer veertig procent in handen heeft. Maar wat is er precies afgesproken en wat kunnen we van dit akkoord verwachten?

    opec-flagDe OPEC-landen hebben overeenstemming bereikt om hun totale productie op termijn te beperken naar 32,5 miljoen tot 33 miljoen vaten per dag, maar het is nog steeds onduidelijk hoe de quota verdeeld zullen worden over de olieproducerende landen. Dat onderwerp wordt pas in november besproken bij de volgende bijeenkomst van de OPEC. Er is dus alleen een akkoord bereikt over het beperken van de totale productie, die momenteel iets hoger ligt op 33,2 miljoen vaten per dag.




    Productieverlaging OPEC

    In november weten we pas hoe de olieproducerende landen de quota gaan verdelen. Dat is nog een heikel punt, want Iran heeft meerdere malen aangegeven dat ze niet van plan is haar productie te verlagen. Het initiatief moet dus komen van landen als Saoedi-Arabië en Venezuela, de landen die hard geraakt zijn door de daling van de olieprijs. Het is ook nog maar de vraag of het overeengekomen productielimiet scherp genoeg is om een betekenisvolle impact te hebben op de wereldwijde olieprijs. Slagen de OPEC-landen erin om zich aan de afspraak te houden en de productie te beperken tot 32,5 miljoen vaten per dag, dan zal dat de bovengrondse olievoorraad wereldwijd slechts dalen van 3,09 naar 2,9 miljard vaten olie. Het structurele overschot aan olie wordt dus niet weggewerkt met dit tekort.

    Rusland en Verenigde Staten

    De inspanningen van de OPEC landen kunnen echter geheel teniet worden gedaan door Rusland en de Verenigde Staten. Deze twee landen produceren beide ongeveer evenveel olie als Saudi-Arabië, maar zijn geen lid van het oliekartel. Zij hebben dus alle vrijheid om hun olieproductie op te schroeven, waardoor zij het meest zullen profiteren van een eventuele stijging van de olieprijs. Bij een voldoende stijging van de olieprijs zullen de producenten van schalie-olie in de Verenigde Staten de oliekraan onmiddellijk opendraaien, geholpen door een overvloedig aanbod van goedkoop geld. Ook Rusland is niet van plan de olieproductie te beperken. Uitgerekend op de dag van het OPEC akkoord maakten zij bekend dat de olieproductie naar een nieuw record was gestegen. Rusland wist de productie in september met 400.000 vaten per dag op te schroeven naar een totaal van 11,1 miljoen vaten per dag. Rusland en de Verenigde Staten kunnen het effect van het voorgestelde productiequotum van het oliekartel met een kleine inspanning dus compleet teniet doen. En de kans is heel groot dat ze dat zullen doen.

    olieproductie-rusland

    Rusland blijft olieproductie verhogen en ondermijnt daarmee het OPEC quotum (Grafiek via Bloomberg)

    Beperkte impact olieprijs

    We kunnen concluderen dat het OPEC akkoord omgeven is door tal van onzekere factoren en dat het beoogde effect waarschijnlijk minimaal zal zijn. Goldman Sachs ziet het akkoord dat woensdagavond bereikt werd niet als reden om haar verwachting voor de olieprijs bij te stellen. Ook analisten van Citigroup zijn sceptisch, want ze vragen zich af hoe de OPEC-landen de productiequota gaan verdelen. Dat zal geen gemakkelijk opgave worden. Goldman Sachs verwacht dat de prijs van een vat WTI olie volgend jaar beperkt zal stijgen tot $53. Citigroup voorziet voor Brent olie uit de Noordzee een prijs van $50 per vat voor eind dit jaar en $60 per vat voor volgend jaar. Direct na het OPEC-akkoord steeg de olieprijs met 5%, om daarna weer iets terug te zakken tot $46,80 voor een vat WTI en $48,27 voor een vat Brent.

  • Rusland schrijft obligaties in euro uit

    Het Russische ministerie van Financiën heeft voor ongeveer €1 miljard aan euro obligaties uitgegeven. Het is niet voor het eerst dat Rusland geld leent in euro’s, want in mei haalde het land ook al ongeveer €1,5 miljard op met de uitgifte van euro obligaties. Gebeurde dat toen nog tegen een rente van 4,75%, nu is dat 3,99%. Rusland kan momenteel goedkoop lenen in euro’s omdat er wereldwijd veel vraag is naar schuldpapier in deze munt. Dat betekent dat het land momenteel veel goedkoper in deze valuta kan lenen dan in roebels.

    Er is veel vraag naar Russische obligaties die in euro genoteerd staan, want op de obligatieveiling in mei werd er flink ingetekend. Beleggers boden ruim €6 miljard aan, vier keer zoveel als het bedrag dat Rusland op wilde halen. Het zijn vooral buitenlandse beleggers die het schuldpapier kochten, want die namen ruim 70% van het totale bedrag voor hun rekening.

    Lenen in euro

    Voor Rusland is het geen onlogische keuze om geld te lenen in euro’s, omdat het land veel handel drijft met de eurozone. Ze kan deze munt dus goed gebruiken om goederen af te nemen van Europese handelspartners. Onlangs zei president Poetin in een interview met Bloomberg dat de centrale bank van Rusland nu al dertig procent van haar valutareserves in euro’s bewaart.

    Rusland staat zeer positief tegenover de euro, omdat het een alternatief biedt voor het dollarsysteem. Al in 2010 suggereerde Poetin dat Rusland op een dag de euro zal gaan gebruiken en in 2012 zei toenmalig minister-president Medvedev dat ook hij de Europese valuta verwelkomt als nieuwe wereldmunt. Het wordt pas echt interessant als een energiegigant als Gazprom overschakelt op de euro als alternatief voor de dollar.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Rusland blijft goud hamsteren: 22 ton erbij in augustus

    Rusland heeft in augustus 21,77 ton goud aan haar reserves toegevoegd, zo blijkt uit de nieuwste cijfers die de centrale bank vandaag heeft vrijgegeven. Daarmee stijgt de totale omvang van haar goudvoorraad naar ruim 1.527 ton en vertegenwoordigt het edelmetaal 16,37% van de totale reserves van de centrale bank. De aankoop van augustus is ruim drie keer zo groot als die van juli, want toen kocht de centrale bank slechts 6,44 ton van het gele metaal bij.

    Putin-768652Ondanks de toevoeging van 21,77 ton goud (omgerekend 700.000 troy ounce) daalde de totale waarde van het edelmetaal ten opzichte van de maand juli. Dat komt omdat het edelmetaal in augustus gewaardeerd werd tegen een lagere prijs van $1.314 per troy ounce. In juli werd het edelmetaal nog tegen een prijs van $1.336 per troy ounce op de balans gezet.

    goudvoorraad-rusland-aug-16

    Rusland voegt 21,77 ton goud aan reserves toe

    Rusland blijft goud hamsteren 

    De centrale bank van Rusland heeft de afgelopen jaren bijna non-stop edelmetaal aan haar reserves toegevoegd. Sinds het uitbreken van de financiële crisis in het najaar van 2008 heeft het land al meer dan duizend ton goud ingeslagen, bijna één derde van al het goud dat centrale banken sinds 2008 gekocht hebben. Het edelmetaal geniet de voorkeur omdat het vrij is van politiek risico. Valutareserves kunnen door sancties bevroren worden, terwijl een goudvoorraad volledig eigendom is zonder tegenpartij risico.

    Volgens de denktank OMFIF zijn centrale banken wereldwijd bezig om goud weer een centrale plaats te geven binnen hun monetaire reserves. Dat zien we duidelijk terug in de goudaankopen van China en Rusland. Deze twee opkomende economische grootmachten hebben naar verhouding nog steeds relatief kleine goudvoorraden en zijn vastberaden deze naar een hoger niveau te brengen.

    goud-percentage-reserves-aug-16

    Rusland heeft ruim 16% van haar reserves in goud

    goud-valuta-rusland-aug-16

    Goud versus valutareserves Rusland

    hollandgold-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold, uw adres voor fysiek goud en zilver

  • “Alliantie Duitsland en Rusland grootste bedreiging voor VS”

    Een economisch handelsblok waar zowel Duitsland als Rusland toe behoren is de grootste bedreiging voor de hegemonie van de Verenigde Staten. Die conclusie trekt George Friedman, voormalig topman van Stratfor en oprichter van het platform Geopolitical Futures. Een alliantie tussen deze twee landen is volgens hem zo machtig dat de VS er alles aan zal doen om de twee uit elkaar te drijven.

    Volgens Friedman is de buitenlandse politiek van de VS erop gericht een scheidingslijn aan te brengen van de Oostzee tot aan de Zwarte Zee. Ondertussen probeert Rusland juist toenadering te zoeken tot Europa. Hoe deze situatie zich de komende twintig jaar zal ontwikkelen ligt volgens Friedman grotendeels in handen van Duitsland. Een interessante video over de geschiedenis (en de toekomst?) van Europa.


  • Rusland: “Amerikaanse luchtaanval Syrië helpt ISIS”

    De Verenigde Staten helpen ISIS door bombardementen uit te voeren op het Syrische leger, zo concludeerde de woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken na afloop van een reeks Amerikaanse bombardementen waarbij tientallen soldaten van het Syrische leger om het leven kwamen en meer dan honderd gewonden vielen.

    generic_f16Op 9 september bereikten Rusland en de Verenigde Staten nog een overeenkomst over een wapenstilstand in Syrië, maar afgelopen weekend ging het toch mis. Zonder Rusland te informeren voerden verschillende F-16 en A-10 gevechtsvliegtuigen van de Amerikaanse coalitie vier bombardementen uit op stellingen van het Syrische leger nabij de stad Deir ez-Zor.

    “Vrijwel meteen na deze luchtaanval van de Amerikaanse coalitie begonnen de strijders van ISIS aan een nieuw offensief”, aldus de Russische luitenant generaal Vladimir Savchenko die toezicht houdt op de situatie in Syrië. Kort na deze aanslagen voerden Russische gevechtsvliegtuigen bombardementen uit op ISIS strijders om de aanval te neutraliseren.

    Rusland: "ISIS krijgt hulp van Verenigde Staten"

    Het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken had al vermoedens, maar durft het nu ook hardop te zeggen. De woordvoerder van het ministerie, Maria Zakharova, zei in een verklaring op Rossiya 24 het volgende: "Hadden we eerder al vermoedens dat het Al Nusra Front op deze manier beschermd werd, na de luchtaanvallen van vandaag op het Syrische leger komen we vandaag tot de zeer verontrustende conclusie dat de regering in Washington ISIS verdedigt. We willen een volledige en gedetailleerde uitleg uit Washington. En die uitleg moet gegeven worden in de VN Veiligheidsraad." Het Amerikaanse leger heeft het Russische leger niet op de hoogte gebracht van haar plannen om luchtaanvallen uit te voeren. Volgens het ministerie van Defensie van Rusland ondermijnt de VS met deze luchtaanval het staakt-het-vuren dat op 9 september afgesproken werd. De Russische president Poetin zette zijn vraagtekens bij de intenties van de Amerikaanse coalitie en verdenkt de VS er nog steeds van de oppositietroepen te steunen. Rusland steunt juist de regeringstroepen van de Syrische regering van Assad.

    Amerika: "Luchtaanval was een ongeluk"

    Volgens de Amerikanen was de luchtaanval een ongeluk. In een verklaring zei het Amerikaanse Centrale Commando dat de Amerikaanse coalitie nooit opzettelijk een bekende Syrische militaire eenheid zou aanvallen. Aan die uitleg wordt door de Russen getwijfeld, want volgens een Amerikaanse officier die niet bij naam genoemd wil worden wisten de Amerikanen heel goed dat de gebombardeerde doelen van het Syrische leger waren. Dagen van tevoren had het Amerikaanse leger al informatie over de locatie verzameld, zo verklaarde de anonieme bron tegenover Reuters. De regering Obama heeft haar spijt betuigd voor het feit dat er onbedoeld zoveel slachtoffers vielen bij de luchtaanvallen.