Tag: staatsschuld

  • Rente op Amerikaanse staatsschuld stijgt naar $1 biljoen

    Rente op Amerikaanse staatsschuld stijgt naar $1 biljoen

    De rentelasten die de Amerikaanse overheid over haar schulden betaalt kunnen de komende tien jaar verviervoudigen tot $1,05 biljoen, indien de regering haar huidige koers blijft varen. Dat is de conclusie van een nieuw onderzoek van het Committee for a Responsible Federal Budget (CRFB). Dat zou betekenen dat de regering in Washington in 2028 ongeveer 14% van haar totale budget nodig heeft om enkel en alleen de rente over de staatsschuld te betalen. Ter vergelijking, dat is meer dan wat de regering nu jaarlijks uitgeeft aan defensie of aan de gezondheidszorg onder het Medicaid programma.

    Een bedrag van meer dan $1 biljoen aan rente lijkt veel, maar het is omgerekend slechts 3,6% van het Amerikaanse bbp. Afgelopen jaar betaalde de Amerikaanse regering $263 miljard aan rente, wat omgerekend ongeveer 1,4% van het bbp is. Historisch gezien zijn de rentelasten voor de Amerikaanse overheid gemiddeld 2%, maar door de extreem lage rente zijn die rentelasten de laatste jaren tot onder dat gemiddelde gezakt. Ook dat kan in de toekomst veranderen.

    Stijgende schulden en hogere rente

    De snelle stijging van de rentelasten is het gevolg van een toename van de totale staatsschuld en een stijging van de gemiddelde rente. Het CRFB verwacht dat de totale staatsschuld van de Verenigde Staten de komende tien jaar tenminste zal verdubbelen en dat de rente daardoor ook verder zal oplopen. Zo is de rente sinds de aankondiging van het nieuwe fiscale stimuleringsprogramma van Trump al meer dan een half procentpunt gestegen.

    Zet deze trend door, dan kunnen de totale rentelasten over tien jaar zelfs tot $2 biljoen stijgen. Het CRFB adviseert de regering om de staatsschuld onder controle te houden, omdat we anders een steeds groter deel van de begroting kwijt zullen zijn aan het financieren van uitgaven die in het verleden hebben plaatsgevonden.

    Rentelasten kunnen de komende tien jaar stijgen tot meer dan $1 biljoen (Bron: CRFB)

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Centrale banken bezitten 18% van staatsschuld Italië

    Centrale banken hebben in drie jaar tijd zoveel staatsobligaties opgekocht dat ze nu al 18% van de totale Italiaanse staatsschuld op hun balans hebben staan. Deutsche Bank verzamelde de cijfers vanaf 1990 en concludeert dat de centrale bank, de Italiaanse financiële instellingen en buitenlandse beleggers een steeds groter deel van de Italiaanse staatsschuld bezitten, terwijl particuliere beleggers steeds minder obligaties bezitten.

    Werd de Italiaanse staatsschuld in 1990 nog voor 70% gefinancierd door particuliere beleggers, vandaag de dag is dat minder dan 10%. Centrale banken hadden sinds 1990 gemiddeld maar 5% van alle Italiaanse staatsobligaties in handen, totdat begin 2015 het besluit genomen werd om op grote schaal schuldpapier op te kopen. Sindsdien is het aandeel van de centrale bank toegenomen, met als resultaat dat ze waarschijnlijk dit jaar over de 20% zal gaan.

    Ook opvallend is dat binnenlandse financiële instellingen en buitenlandse beleggers een steeds groter deel van de Italiaanse staatsschuld financieren. Was hun aandeel in 1990 nog respectievelijk 18% en 4%, anno 2018 is dat opgelopen tot 41% en 35%. Daarmee zijn deze twee groepen de belangrijkste financiers van de Italiaanse staatsschuld, die met ruim 130% van het bbp bijna het hoogste is van alle landen in de eurozone.

    Centrale banken bezitten 18% van Italiaanse staatsschuld (Grafiek via @Schuldensuehner)

    Volgens ECB-woordvoerder William Lelieveldt is het niet de ECB die de Italiaanse staatsobligaties bezit, maar het Eurosysteem als geheel. Daaronder vallen de nationale centrale banken van alle eurolanden. Het overgrote deel van de Italiaanse staatsobligaties staat op de balans van de Banca d’Italia.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rentelasten in Verenigde Staten gaan flink toenemen

    De schuldenlast van de Verenigde Staten zal de komende jaren flink toenemen door een combinatie van hogere overheidsuitgaven en een stijgende rente, zo waarschuwt zakenbank Goldman Sachs. Volgens analist Alec Phillips voert de Amerikaanse regering onder leiding van president Trump een zeer ongebruikelijk fiscaal beleid, door de tekorten op te laten lopen in een tijd van hoogconjunctuur. In de economieboeken staat dat de overheid in tijden van groei juist moet bezuinigen, maar nu gebeurt precies het omgekeerde.

    Het positieve resultaat van het ruime fiscale beleid van Trump is dat de economie waarschijnlijk nog harder zal groeien, maar de keerzijde is dat ook de angst voor een snel oplopende inflatie toeneemt. Die angst zien we de laatste maanden terug in een zwakkere dollar, een stijging van de Amerikaanse 10-jaars rente en een stijging van de goudprijs (in dollars).

    Rentelasten zullen stijgen

    De analisten van Goldman Sachs waarschuwen dat de rentelasten van de Amerikaanse overheid – die momenteel overigens historisch laag zijn – de komende tien jaar sterk zullen toenemen. Wordt het ruime fiscale beleid de komende jaren voortgezet, dan zullen de rentelasten ten opzichte van het bbp in 2027 weer terug zijn op het niveau van begin jaren ’90. De rentelasten waren op dat moment ongeveer 4,5% van het bbp, tegenover minder dan 2,5% op het moment van schrijven.

    Combineer je de toenemende rentelasten met een oplopende staatsschuld, dan ziet het vooruitzicht voor de Amerikaanse overheidsfinanciën er niet gunstig uit. De totale staatsschuld zal in het scenario van Goldman Sachs toenemen van ongeveer 77% nu naar meer dan 100% in 2027. Dat is het hoogste niveau sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. En dan zijn de ongedekte sociale verplichtingen van de overheid, de zogeheten unfunded liabilities, nog niet eens in de berekening meegenomen.

    Hogere rentelasten voor Verenigde Staten (Bron: Bloomberg)

    Schulden herfinancieren

    Volgens Bloomberg is de gemiddelde looptijd van Amerikaanse staatsobligaties bijna zes jaar, wat betekent dat het nog een paar jaar zal duren voordat de stijgende rente een significant effect heeft op de totale rentelasten. De 10-jaars rente, die op het moment van schrijven op 2,9% staat, is voor de Amerikaanse overheid alleen relevant voor de schulden die nu doorgerold moeten worden.

    Goldman Sachs verwacht dat de 10-jaars rente in de Verenigde Staten de komende jaren verder zal stijgen naar ongeveer 3,5% tot 3,75%, bijna een procentpunt hoger dan het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Opvallend is dat de bank haar renteverwachtingen naar boven heeft bijgesteld, want tot een week geleden was hun ‘koersdoel’ voor de 10-jaars rente nog 3,25%.

    In hun nieuwe rapport schrijven de analisten dat de huidige situatie in de Verenigde Staten lijkt op die van België in de jaren ’70, Italië in de jaren ’80 en Japan in de jaren ’90. Ook in deze gevallen zorgden een stijgende rente ervoor dat de staatsschuld verder opliep, ook nadat de begroting door middel van bezuinigingen weer op orde was gebracht.

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Federal Reserve waarschuwt voor oncontroleerbare inflatie

    De Federal Reserve waarschuwt dat ze de controle over de inflatie kan verliezen, indien de Amerikaanse overheid haar begrotingstekort verder laat oplopen en andere landen minder bereid zijn deze schulden te financieren. In een nieuw artikel op het blog van de Federal Reserve van St. Louis schrijft econoom Fernando M. Martin dat inflatie een fiscaal fenomeen geworden is, omdat deze meer en meer bepaald wordt door de omvang en de groei van de Amerikaanse staatsschuld.

    Tussen 1955 en 2007 lag het begrotingstekort van de Amerikaanse overheid op gemiddeld 1,9% van het bruto binnenlands product, maar sinds het uitbreken van de kredietcrisis is dat tekort spectaculair toegenomen. Sinds 2007 was het gemiddelde tekort op de begroting opgelopen tot 5,3% per jaar, een stijging die voor twee derde deel toegeschreven kan worden aan hogere overheidsuitgaven.

    Meer stimulering, meer schulden

    Deze tekorten worden gefinancierd met de uitgifte van nieuwe staatsobligaties. Zo verdubbelde de staatsschuld van ‘slechts’ 30% van het bbp in 2007 naar bijna 64% van het bbp aan het einde van het fiscale jaar 2017. Volgens cijfers van de Federal Reserve werd deze toename van de Amerikaanse staatsschuld voor ongeveer 40% gefinancierd door het buitenland, vooral door exportlanden als China en Japan. Het ‘Keynesiaans stimuleren’ heeft gewerkt, want de Amerikaanse economie kwam door de hogere overheidsuitgaven al snel weer uit de crisis.

    Nu de economie weer op volle toeren draait zou de Amerikaanse regering juist een stapje terug moeten doen en een fiscaal verantwoord beleid moeten nastreven, maar daar lijkt vooralsnog geen sprake van te zijn. Zo kondigde president Trump eind vorig jaar een grootschalig stimuleringsprogramma aan, bestaande uit tal van belastingverlagingen. Volgens de meest recente schattingen zou het begrotingstekort door deze nieuwe stimuleringsmaatregelen de komende tien jaar verder kunnen oplopen tot maar liefst 10% van het bbp.

    Amerikaanse begrotingstekort sinds 1955 (Bron: St. Louis Fed)

    Amerikaanse staatsschuld sinds 1955 (Bron: St. Louis Fed)

    Kredietwaardigheid daalt

    President Trump wil de economie verder stimuleren door de staatsschuld verder op te laten lopen. Een riskant beleid, omdat de regering dan nog kwetsbaarder wordt voor een stijging van de rente. De Federal Reserve wil de rente dit jaar verder verhogen en wil op termijn ook Amerikaans schuldpapier van haar balans wil halen. Mede daardoor is de rente op Amerikaanse 10-jaars de laatste maanden sterk opgelopen.

    Volgens Fernando M. Martin dreigt de Amerikaanse overheid hierdoor in een negatieve spiraal terecht te komen, want bij een stijgende rente neemt het begrotingstekort verder toe en moet de overheid nog meer geld lenen om alle rekeningen te kunnen betalen. En dat is een groot risico, zeker als je bedenkt dat een aanzienlijk deel van de totale Amerikaanse staatsschuld door het buitenland gefinancierd wordt.

    De Chinese kredietbeoordelaar Dagong besloot deze week de kredietstatus van de Amerikaanse staatsschuld te verlagen van A- naar BBB+. De toelichting van dit besluit laat aan duidelijkheid niets te wensen over:

    “De steeds grotere afhankelijkheid van een schuld gedreven economisch groeimodel zal de solvabiliteit van de Amerikaanse overheid verder ondermijnen. Enorme belastingverlagingen verminderen direct de middelen om schulden mee af te betalen en daarmee verzwakt de basis waarmee de Amerikaanse regering op lange termijn haar schulden kan afbetalen.”

    Volgens de Chinese kredietbeoordelaar zal de Amerikaanse overheid nog veel vaker haar schuldenplafond moeten verhogen, wat vroeg of laat de aanzet zal geven voor de volgende financiële crisis.

    Oncontroleerbare inflatie?

    De komende jaren zal de Amerikaanse overheid opnieuw voor miljarden moeten lenen om alle rekeningen te kunnen betalen. Dat was vlak na het uitbreken van de financiële crisis in 2008 geen probleem, omdat er toen een groot tekort was aan ‘veilig’ onderpand in de vorm van Amerikaans schuldpapier.

    Anno 2018 is de situatie heel anders. De kredietwaardigheid van de VS is sterk afgenomen en andere landen lijken steeds minder belangstelling te hebben om de Amerikaanse tekorten te financieren. Zo heeft Rusland een groot deel van haar dollarreserves van de hand gedaan, terwijl ook China inmiddels genoodzaakt is haar dollarreserves af te bouwen. Alle berichten om olie in andere valuta dan de Amerikaanse dollar te verhandelen doen het vertrouwen in de dollar als wereldreservemunt ook geen goed.

    Neemt de belangstelling voor Amerikaans schuldpapier af, dan zullen de begrotingstekorten van de Amerikaanse overheid op de langere termijn een aanzienlijk effect hebben op de inflatie, zo concludeert Fernando M. Martin. In dat scenario kan de Federal Reserve weinig anders meer doen dan de Amerikaanse begrotingstekorten te financieren door meer schuldpapier op te kopen. Zeker als de regering van Trump er niet in slaagt het begrotingstekort substantieel terug te dringen.

    Frank Knopers

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op GoudstandaardGoudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].




  • Centrale banken financieren 20% van de staatsschulden

    De vier meest prominente centrale banken in de wereld hebben op dit moment al een vijfde deel van de totale staatsschuld van hun eigen overheid in handen, zo meldt de Financial Times. De Federal Reserve, ECB, Bank of Japan en Bank of England hebben sinds het uitbreken van de financiële crisis op grote schaal staatsobligaties opgekocht, met als doel de financiële markten te kalmeren en de rente verder omlaag te brengen.

    Deze vier centrale banken – plus de centrale banken van Zweden en Zwitserland – hebben gezamenlijk ongeveer $15 biljoen aan bezittingen op hun balans staan, waarvan $9 biljoen in de vorm van staatsobligaties van hun eigen land. Dat is omgerekend bijna 20% van de totale staatsschuld van $46 biljoen die deze landen hebben.

    central-banks-chart-2-en

    Balanstotaal centrale banken is afgelopen tien jaar explosief gestegen (Bron: Credit Suisse)

    central-banks-chart-1-en

    Balansen centrale banken bestaan voor groot deel uit staatsobligaties (Bron: Credit Suisse)

    Centrale banken als laatste redmiddel

    De ECB heeft met $4,9 biljoen het grootste balanstotaal van alle centrale banken, waarvan bijna $2 biljoen uit staatsobligaties bestaat. De balans van de Federal Reserve is door verschillende rondes van monetaire verruiming opgezwollen tot een totaal van $4,47 biljoen, waarvan ongeveer 50% uit Amerikaanse staatsobligaties en nog eens 40% uit hypotheekleningen bestaat. Ook Japan heeft de spreekwoordelijke geldpers de laatste jaren in een hogere versnelling gezet, want hun balanstotaal is met $4,53 biljoen nu al groter dan dat van de Federal Reserve. En daarvan bestaat zelfs 85% uit staatsobligaties.

    Het opkopen van staatsobligaties was ooit bedoeld als een tijdelijke maatregel om de financiële markten tot kalmeren te brengen, maar het instrument werkte zo goed dat alle grote centrale banken er verslaafd aan zijn geraakt. De grote vraag is hoe we nu verder moeten, want vroeg of laat zullen centrale banken hun monetaire beleid moeten normaliseren om te voorkomen dat de inflatie uit de hand loopt. Toen de Federal Reserve in 2013 haar stimuleringsprogramma afbouwde ging dat gepaard met meer volatiliteit op de financiële markten. Vooral opkomende economieën kwamen toen onder druk te staan, omdat deze erg kwetsbaar bleken voor een waardestijging van de dollar.

    Volgende week staat de jaarlijkse bijeenkomst van Jackson Hole op de agenda, waar centrale bankiers en vooraanstaande economen overleg zullen voeren over de stand van de wereldeconomie en het gewenste monetaire beleid. Volgens de laatste berichtgeving zal de ECB hier geen grote beleidsverandering aankondigen.

  • Wanneer wordt de Amerikaanse staatsschuld onbetaalbaar?

    Sinds de verkiezing van Trump is de rente op de Amerikaanse staatsschuld sterk gestegen, omdat de obligatiemarkt verwacht dat het stimulerende beleid van Trump zal leiden tot een hogere schuldenlast en een oplopende inflatie. Op korte termijn is dat nog geen probleem, maar als de rente terugkeert naar het historische gemiddelde van 4 tot 5 procent en de schuldenlast tegelijkertijd verder oploopt, dan wordt het financieren van de staatsschuld een aanzienlijke kostenpost op de Amerikaanse begroting.

    Volgens verschillende berekeningen zal de rente op de Amerikaanse staatsschuld van bijna $20 biljoen de komende tien jaar verdubbelen ten opzichte van de economie. In nominale termen kan de rentelast zelfs verdrievoudigen, waarmee de financiering van de staatsschuld de snelst groeiende kostenpost is op de Amerikaanse begroting. En dat terwijl de Amerikaanse overheid nu al meer geld kwijt is aan rente dan ze uitgeeft aan onderwijs, arbeid, wonen en transport samen.

    Onderstaand overzicht laat zien hoe snel de rentelasten de komende decennia zullen stijgen als percentage van de totale Amerikaanse begroting. Het spreekt voor zich dat dit niet eeuwig door kan gaan. Dat erkent ook de Amerikaanse centrale bank, want voorzitter Janet Yellen verklaarde eerder dit jaar tegenover het Amerikaanse Congres dat dit fiscale beleid niet houdbaar is. Volgens schattingen van het Congressional Budget Office (CBO) zal er de komende tien jaar sprake blijven van een tekort op de begroting.

    interestratesgraphic_1000

    De Amerikaanse overheid is steeds meer geld kwijt aan rente over de staatsschuld (Bron: Fixthedebt.org)

  • VS overweegt obligaties met looptijd van 50 of 100 jaar

    VS overweegt obligaties met looptijd van 50 of 100 jaar

    De Amerikaanse minister van Financiën, Steven Mnuchin, overweegt de uitgifte van nieuwe staatsobligaties met een extreem lange looptijd van 50 of zelfs 100 jaar. Volgens de Financial Times heeft hij zijn medewerkers van het ministerie al geïnformeerd over deze plannen. De uitgifte van staatsobligaties met een looptijd van 50 of zelfs 100 jaar is een historische stap voor de Verenigde Staten, omdat het land nooit eerder leningen met een looptijd van meer dan dertig jaar heeft uitgeschreven.

    Verschillende landen hebben de afgelopen jaren al leningen met een extreem lange looptijd op de markt gebracht. Italië en Oostenrijk hebben de afgelopen jaren al voor respectievelijk 50 en 70 jaar geld opgehaald, terwijl Mexico en België zelfs obligaties met een looptijd van 100 jaar wisten te plaatsen. Landen profiteren van de extreem lage rente en willen deze voor een zo lang mogelijke periode vastleggen. Beleggers krijgen ter compensatie een iets hogere vergoeding, een voordeel dat overigens makkelijk teniet kan worden gedaan door een oplopende inflatie of een stijging van de rente.

    Stijgende rente

    Steven-MnuchinIn de Eurozone is de rente op staatsleningen nog steeds extreem laag, maar in de Verenigde Staten is die sinds de verkiezing van Trump sterk gestegen. Vlak voor de verkiezingen namen beleggers genoegen met een rente van 1,8% voor een obligatie met een looptijd van tien jaar, nu is dat meer dan 2,3%. De rente op een 30-jaars lening steeg in dezelfde periode van 2,6% naar iets meer dan 3%.

    Volgens Mnuchin zal de rente nog een lange tijd laag blijven en zal het nog zeker tot volgend jaar duren voordat de economische groei weer echt op gang komt. De komende tijd wil het ministerie van Financiën van de gelegenheid gebruik maken om de staatsschuld naar een punt verder in de toekomst door te rollen. Daarmee volgt de nieuwe regering onder leiding van Trump de koers die onder Obama al werd ingezet, namelijk een geleidelijke verlenging van de gemiddelde looptijd van alle staatsobligaties.

  • Column: Plan B

    Elk jaar rond eind januari publiceert de overheid van de Verenigde Staten van Amerika haar financiële jaarverslag. Ik heb dit verslag eens goed bekeken, omdat de VS natuurlijk nog steeds veruit de belangrijkste economie van de wereld is en daarom een enorme invloed heeft op de rest van de wereld.

    De bekeken cijfers zouden hilarisch zijn als het niet de werkelijkheid zou betreffen. Het jaarverslag geeft aan dat de VS in 2015 een begrotingstekort had van $533,2 miljard. In 2016 is dit verlies opgelopen naar $1.000 miljard. Het tekort over 2015 was al extreem, maar de $1 biljoen over 2016 is hallucinant. Besef het volgende: er waren in 2016 geen grote oorlogen te voeren door de VS, de economie verkeerde niet in een recessie en er waren verder geen enorme crises. Wat zou er gebeuren met de overheidsfinanciën in een slecht jaar!?
    Dan is er nog de kwestie van de totale staatsschuld, deze bedroeg eind 2016 $19,3 biljoen. Eind 2013 was deze nog $16,9 biljoen. De Amerikaanse overheid is insolvent. Dit is geen nepnieuws, geen conspiracy-theorie, dit is gebaseerd op feiten die door de Amerikaanse overheid zelf gepubliceerd worden. Het is extreem zorgwekkend dat de grootste economie van de wereld er qua overheidsfinanciën zo slecht voorstaat. Wat nog zorgwekkender is, is dat het grootste gedeelte van de mensen zich hier geen enkele zorgen over lijkt te maken. Natuurlijk houd ik rekening met het feit dat de VS een eigen valuta hebben. Ze kunnen deze bijdrukken, maar dit zal nooit ongelimiteerd kunnen doorgaan. We zijn er de laatste 50 jaar van overtuigd geraakt dat de VS een zeer welvarend land is dat haar schulden altijd terug zal betalen. Dit is een gevaarlijke fantasie! Kunnen we er echt van uitgaan dat de VS jaarlijks een tekort kunnen hebben dat boven de $1 biljoen ligt, zonder dat dit consequenties heeft? Eigenlijk zou de Amerikaanse overheid een soort Nobelprijs in Ponzi fraudes moeten krijgen. De geschiedenis van de mensheid zit vol voorbeelden van eens zeer machtige landen/rijken die uiteindelijk bezweken onder hun eigen schuldenlast, denk bijvoorbeeld aan het eens zo machtige Romeinse Rijk. Denkt u echt dat het deze keer anders zal zijn? Natuurlijk kunnen we met z’n allen nu gaan hopen dat het allemaal wel meevalt en dat het misschien allemaal wel gewoon weer goed komt. Maar zou het niet ontzettend stom zijn om alleen maar uit te gaan van het scenario dat het vast wel weer goed komt? Wanneer landen failliet gaan, zijn er verregaande consequenties. Zo simpel is het nu eenmaal. Nu, maar ook vroeger tijdens de gloriedagen van het Romeinse Rijk, gaan mensen ervan uit dat onze politiek en/of centrale banken wel weer met een oplossing zullen komen die alle problemen als sneeuw voor de horizon laten verdwijnen. Ik heb het nu alleen maar gehad over de VS, maar deze problemen spelen natuurlijk in vrijwel elk land en in elk werelddeel. Zeker in de Europese Unie, waar wij leven. Ik kan alleen maar zeggen dat intelligente mensen rationeel denken en niet alleen maar vertrouwen op hoop. Ze zorgen voor een plan B. Zeker als dit soort cijfers door de overheid zelf, zwart op wit, worden gepubliceerd. Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op GoudstandaardGoudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Amerikaanse staatsschuld nadert $20 biljoen

    Gisteren brak de Dow Jones door de 20.000 punten en binnen afzienbare tijd zal ook de Amerikaanse staatsschuld een mijlpaal van $20 biljoen bereiken. Maar zit er ook een verband tussen deze twee cijfers? Je zou denken dat de waarde van de Dow Jones index bepaald wordt door de winstverwachtingen van de onderliggende bedrijven, maar je zou ook kunnen redeneren dat de aandelenmarkt wel moet stijgen als er steeds meer geld in de economie komt. Dat is namelijk wat er gebeurt als de overheid meer geld uitgeeft dan er binnenkomt.

    Via Pro Active Advisor Magazine kwamen we een interessante grafiek tegen die de ontwikkeling van de Dow Jones index vanaf 1915 afzet tegen de groei van de staatsschuld. En wat blijkt: sinds de Tweede Wereldoorlog lijken de aandelenmarkt en de staatsschuld in een vergelijkbaar tempo toe te nemen, al zijn er periodes waarbij de één sneller steeg dan de ander. Maar per saldo houden de twee een gelijk tempo aan, wat doet vermoeden dat geldgroei op de langere termijn invloed heeft op de ontwikkeling van de beursindex.

    Stel dat de staatsschuld van de Verenigde Staten onder president Trump verdubbelt naar $40 biljoen, zou de Dow Jones tegen die tijd ook op 40.000 punten staan?

    dow-jones-staatsschuld

    Dow Jones index versus Amerikaanse staatsschuld (Bron: msoscillator.com)

  • Staatsschuld Japan voor 38% in handen centrale bank

    De centrale bank van Japan heeft inmiddels 38% van de staatsschuld van de eigen regering in handen. Iedere maand haalt de centrale bank obligaties uit de markt, door deze op te kopen van banken en beleggingsfondsen. Het is tekenend voor het failliet van de schuld gedreven economische groei, die in Japan nog meer zichtbaar is dan in Europa en in de Verenigde Staten.

    Het is in de geschiedenis vaker voorgekomen dat centrale banken stelselmatig de tekorten van de regering financierden. Het meest bekende voorbeeld daarvan is misschien wel de Weimar republiek, waar op grote schaal geld werd bijgedrukt om de herstelbetalingen van de Eerste Wereldoorlog te kunnen betalen. Het is de vraag of de Bank of Japan zich ooit uit dit schuldenmoeras kan terugtrekken, want de economische groei is nog altijd teleurstellend.

    bankofjapandebt

    Bank of Japan bezit 38% van de staatsschuld (Bron: Bloomberg, via twitter)

    Geldpersfinanciering

    Niet alleen de staatsschuld van Japan is in toenemende mate in handen van de centrale bank. Ook de meerderheid van alle exchange traded funds (ETF’s) staan inmiddels op de balans van de centrale bank. U kunt zich voorstellen dat de koersen van aandelen en obligaties stijgen als de centrale bank stelselmatig het aanbod van vrij verhandelbare financiële activa verkleint. Welkom in het tijdperk van centrale bank gedreven economische groei.

    japan-etf-holdings

    Japanse centrale bak bezit 66% van alle ETF’s (grafiek via twitter)

  • Amerikaanse staatsschuld stijgt $100 miljard in één dag

    De Amerikaanse staatsschuld is op 30 december met $100 miljard toegenomen, zo blijkt uit cijfers van het Amerikaanse Ministerie van Financiën. Iedere dag wordt de hoogte van de staatsschuld bijgewerkt, maar het komt zelden voor dat er op één dag zoveel schuld bij komt. De staatsschuld steeg naar $19,976 biljoen, ‘slechts’ $24 miljard verwijderd van het doorbreken van de $20 biljoen.

    Hoeveel is $100 miljard eigenlijk? Het is vergelijkbaar met het bruto binnenlands product van de Amerikaanse staat New Mexico of met dat van Luxemburg. Het is evenveel als de marktwaarde van een bedrijf als L’Oreal, McDonalds of Siemens. Omgerekend naar de actuele goudprijs staat $100 miljard gelijk aan bijna 2.800 ton goud, dat is evenveel als de totale goudvoorraad van het IMF en een paar honderd ton meer dan de goudvoorraden van landen als Italië en Frankrijk.

    Het is de vraag hoe de Amerikaanse overheid die schulden ooit wil terugbetalen. Toch wordt ons steeds verteld dat staatsobligaties een zeer veilige belegging zijn, omdat de Federal Reserve altijd meer dollars kan bijdrukken. Maar wat is het geld dan nog waard?

    balance

    Amerikaanse staatsschuld groeit met $100 miljard in een dag (via Souvereignman)

    us-debt-graph-2020Verwachte groei Amerikaanse staatsschuld