Tag: stimuleringsprogramma

ECB verlengt stimuleringsprogramma tot maart 2017

De ECB verlengt het stimuleringsprogramma tot en met maart 2017 en handhaaft het tempo van €60 miljard per maand. Dat betekent dat de centrale bank over de gehele looptijd van het programma voor €1.500 miljard aan obligaties op haar balans zal zetten (25 maanden), in plaats van de €1.140 miljard van het oorspronkelijke stimuleringsprogramma (19 maanden).

Ook heeft de centrale bank besloten dat het opkopen van schuldpapier niet meer beperkt blijft tot staatsobligaties, maar dat er voortaan ook obligaties van regionale en lokale overheden gekocht zullen worden. Draghi liet in zijn verklaring weten dat al deze obligaties nog een lange tijd op de balans van de centrale bank zullen blijven staan.

Depositorente omlaag

Naast het verlengen van het stimuleringsprogramma werd ook de depositorente aangepast, van -0,2% naar -0,3%. Daardoor wordt het voor banken duurder reserves aan te houden bij de ECB. Deze maatregel zal de spaarrente waarschijnlijk nog verder onder druk zetten, omdat banken de kosten doorbereken aan de spaarders.

Draghi zegt meer economische groei te zien als gevolg van een hogere consumptie. Voor dit jaar voorziet de centrale bank een groei van 1,5% en voor volgend jaar een groei van 1,7%. In 2017 zal de economie met 1,9% groeien, zo verwacht de centrale bank.

Euro schiet omhoog
Volgens Teunis Brosens van de ING zijn de financiële markten teleurgesteld door het rentebesluit van de ECB. De markt had een verdere uitbreiding van het stimuleringsprogramma en een grotere rentestap verwacht. Omdat de verwachting zo hoog waren gingen veel beleggers short op de euro. Nu blijkt dat Draghi minder ingrijpende maatregelen neemt kopen beleggers weer posities in de euro terug. De wisselkoers van de munt schoot in korte tijd omhoog van $1,05 naar $1,08. De stijging van de euro zorgt voor een scherpe daling van de goudprijs in euro's. op het moment van schrijven staat de prijs van een kilo goud 1,8% lager op €31.402 en €976,70 per troy ounce. Ook de Europese aandelenmarkten gingen omlaag door de stijgende euro. Op het moment van schrijven staat de AEX bijna 2% lager op 458,8 punten, terwijl de Duitse DAX ongeveer 3% lager staat op 10.851 punten.

Euro schiet omhoog na rentebesluit ECB

3 december 2015
LIVE: ECB rentebesluit om 14:30
De ECB geeft vanmiddag om 14:30 een toelichting op het rentebesluit. Vanuit het nieuwe hoofdkantoor in Frankfurt zal Draghi duidelijkheid geven over een mogelijke uitbreiding van het stimuleringsprogramma en een verdere verlaging van de rente. De financiële markten anticiperen op een versoepeling van het monetaire beleid, want de afgelopen twee maanden daalde de wisselkoers van de euro van $1,13 naar $1,05. U kunt het rentebesluit, met aansluitend de vragen van de aanwezige pers, live volgen op Marketupdate.

Lees de samenvatting van het rentebesluit:
- ECB verlengt stimuleringsprogramma tot maart 2017
Uitbreiding stimuleringsprogramma

Tijdens de vorige persconferentie van de ECB liet Draghi al weten dat er ruimte is om de duur en samenstelling van haar stimuleringsprogramma te veranderen, wat analisten als een hint zagen voor meer stimulering. Vitor Constancio,vice-president van de ECB, liet in september al weten dat ook hij ruimte ziet om het QE-programma uit te breiden. Op dit moment koopt de ECB maandelijks voor €60 miljard aan staatsobligaties, maar dat kan volgens sommige economen gemakkelijk uitgebreid worden naar €80 miljard per maand. Ook kan de duur van het stimuleringsprogramma, dat tot september volgend jaar loopt, verlengd worden.
Renteverlaging
De depositorente van de ECB staat momenteel op -0,2% en de verwachting is dat die rente verder opgeschroefd zal worden tot -0,4%. Dat betekent dat banken twee keer zoveel rente gaan betalen over hun reserves die ze bij de centrale bank parkeren. Banken zullen die hogere kosten doorbereken aan klanten in de vorm van een lagere spaarrente. De ECB hoopt dat daardoor de besparingen dalen ten gunste van de consumptie en investeringen. Dat kan de inflatie aanwakkeren waar Draghi al jaren naar zegt te streven. Vorige maand zei Draghi nog dat hij alles zou doen wat binnen zijn mogelijkheden ligt om de inflatie aan te jagen. Het veranderen van de rente is traditioneel het meest effectieve instrument om dat doel te realiseren, maar de afgelopen jaren hebben we gezien dat dat instrument vrijwel volledig is uitgewerkt. Sinds het uitbreken van de crisis hebben centrale banken de rente naar een bodemniveau gebracht, maar het leverde amper inflatie en economische groei op. Lees ook:
3 december 2015
Draghi: “Inflatie moet snel omhoog”

De inflatie moet snel richting de gewenste 2% en de ECB is bereid daarvoor alle middelen inzetten die ze tot haar beschikking heeft. Dat zei ECB-president Mario Draghi vandaag tijdens een toespraak in Frankfurt. “Als we van mening zijn dat het huidige beleid niet voldoende is om dat doel te bereiken, dan zullen we doen wat nodig is om de inflatie zo snel mogelijk te laten stijgen”, aldus Draghi.

“Als we een analyse moeten maken van het risico voor de prijsstabiliteit, dan moeten we niet vergeten dat de inflatie al enige tijd laag is. Als we tot de conclusie komen dat de risico’s voor de prijsstabiliteit op de middellange termijn vooral geconcentreerd zijn aan de onderkant, van moeten we alle instrumenten binnen ons mandaat gebruiken”, zo stelde de president van de ECB. Hij ziet het aankoopprogramma als een krachtig en flexibel instrument, omdat we de omvang, samenstelling en duur ervan eenvoudig aangepast kan worden.

Lagere rente
De ECB maakt de geesten rijp voor een verdere uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Maar dat is niet het enige instrument waar Draghi mee kan spelen, want ook de depositorente kan nog verder omlaag. Op dit moment betalen banken 0,2% rente over tegoeden die ze parkeren bij de ECB. Door deze rente te verhogen wordt het voor banken duurder om geld te parkeren en zullen zij gestimuleerd worden meer geld uit te lenen. Ook zal het de spaarrente verder onder druk zetten, waardoor consumeren en investeren aantrekkelijker wordt dan sparen. Draghi zei in zijn speech dat bedrijven in de eurozone nu al gemiddeld 70 basispunten goedkoper kunnen lenen dan in juni 2014. Voor de economieën die wat meer onder druk staan is de gemiddelde rente zelfs met 110 tot 120 basispunten gedaald. Dat is volgend Draghi belangrijk geweest in het herstel van de economie en het aanjagen van de inflatie, omdat bedrijven door de lagere rente makkelijker aan financiering kunnen komen.
Zwak herstel
De president van de ECB merkte in zijn toespraak op dat het herstel van de wereldeconomie veel minder goed herstelt van de crisis van 2008 dan van eerdere crises van de afgelopen veertig jaar. Duurde het in het verleden vijf tot acht kwartalen voordat de economie herstelde, nu is dat naar verwachting 31 kwartalen. Draghi merkte op dat zelfs de Grote Depressie van de jaren '30 minder lang duurde, want toen was de economie na 14 kwartalen alweer terug op het niveau van voor de crisis. Meer monetaire stimulering betekent dat de waarde van uw spaargeld verder onder druk komt te staan. Door de uitspraken van Draghi zakte de euro verder weg tot onder de $1,07. Dat is de laagste wisselkoers sinds april. Het omlaag praten van de euro draagt ook bij aan het verhogen van het prijspeil in de eurozone, omdat de import van goederen daardoor duurder wordt.

Draghi: "We moeten meer doen om de inflatie te verhogen"

20 november 2015
De rente kan nog verder omlaag…

Een negatieve rente is en blijft een merkwaardige gewaarwording. Even merkwaardig is dat van de dertien landen met een negatieve rente er twaalf op het Europese continent zijn gelegen. Koploper is Zwitserland, waar de rente op de 2-jaars lening -1% bedraagt. Een land als Italië, dat een massieve staatsschuld met zich mee torst, bivakkeert met zijn rente op nagenoeg 0%. Soms is ook voor een land als Italië de rente op staatsleningen negatief. Wie echter denkt dat de rente in Europa niet nog lager kan, die kan wel eens bedrogen uitkomen.

In de maand oktober daalde in Duitsland de rente op de 2-jaars lening van -0,26% naar -0,35%. Voor marktvorsers is deze Duitse 2-jaars lening het spiegelbeeld van de renteverwachtingen binnen de Eurozone. Waarom accepteren beleggers een negatief rendement dat nog lager ligt dan de -0,2% die de ECB in rekening brengt voor banken die deposito’s bij haar aanhouden? Voor de kenners is het duidelijk dat de rente nog eens met 10 basispunten omlaag kan. De markt houdt er serieus rekening mee, dat de korte rente over pakweg zes maanden -0,28% bedraagt.

ECB veroorzaakt meer negatieve rente

Meer monetaire verruiming
De overtuiging groeit dat de ECB niet alleen de rente gaat verlagen, maar ook het programma voor kwantitatieve verruiming verder gaat uitbouwen. Op zich is dat een vreemde combinatie. Ooit startten centrale banken met het experiment van kwantitatieve verruiming juist omdat de rente al zo laag was en naar de toenmalige opvattingen eigenlijk niet lager kon. Uiteindelijk is de rente tot onder 0% geduwd met de bedoeling banken aan te zetten om hun liquiditeiten niet op de bank te zetten maar productiever te gebruiken. Daardoor zouden de leenkosten voor burgers en bedrijven omlaag zouden kunnen. Volgens de ECB heeft de gecombineerde aanpak succes en beginnen kredietmarkten weer meer tekenen van leven te vertonen en willen beleggers weer meer risico nemen. Als er al sprake is van succes dan is het vooralsnog zeer beperkt. Van inflatie is hoegenaamd geen sprake, laat staan dat de norm van 2% in het vizier is. Ook de groei binnen en buiten Europa laat zeer te wensen over ondanks alle juichverhalen. En dus lijkt verdere verruiming in welke vorm dan ook het enige antwoord van centrale banken op deze weinig hoopvolle ontwikkelingen. De People’s Bank of China heeft recent al enkele malen de rente verlaagd. De ECB, maar ook de Bank van Japan, heeft nadrukkelijk op een verdere verruiming gezinspeeld. De enige uitzondering op de regel is eigenlijk de VS. Daar heeft Janet Yellen de mogelijkheid van een renteverhoging in december zeer nadrukkelijk open gehouden. Mocht de ECB de rente gaan verlagen, dan kan dat het begin zijn van een reeks verlagingen in Europa en elders is de wereld. Als de belegger zonder morren een rente van -0,3% accepteert, waarom zou hij dan gaan steigeren bij een rente van -0,4%?

Zoveel staatsobligaties heeft de ECB al gekocht onder het QE-programma

Cor Wijtvliet
Hoofdredacteur Beurshalte.nl Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

10 november 2015
Bank of Japan bezit helft van alle Japanse ETF’s

De Japanse centrale bank bezit meer dan de helft van de aandelen van alle exchange traded funds (ETF’s) in het land, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Tokyo Stock Exchange. Jaarlijks koopt de centrale bank voor drie biljoen yen ($25 miljard) aan aandelen op om de markt te ondersteunen. Deze vorm van monetaire stimulering werd in 2010 ingevoerd om de aandelenmarkt te ondersteunen en de inflatie aan te jagen. Het stimuleringsprogramma begon klein, maar werd in april 2013 en oktober 2014 uitgebreid. Het resultaat is dat de centrale bank nu meer aandelen in handen heeft dan de private markt, een vrij unieke situatie.

De Japanse centrale bank beslist vrijdag over een eventuele uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Bloomberg deed een rondvraag onder 36 economen en daarvan gaven er twaalf aan meer stimulering te verwachten via een uitbreiding van dit opkoopprogramma.

De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

Japanse centrale bank bezit inmiddels helft van alle ETF aandelen (Bron: Bloomberg)

29 oktober 2015
Grafiek: Stimuleringsprogramma ECB in perspectief

Eerder deze maand zei Vitor Constancio van de ECB nog dat de centrale bank voldoende ruimte heeft haar stimuleringsprogramma uit te breiden, omdat hun stimuleringsprogramma van €60 miljard per maand nog steeds relatief klein is in vergelijking met dat van andere centrale banken als de Federal Reserve, de Bank of England en de Bank of Japan. Ook Mario Draghi hint naar extra monetaire stimulering, want in de toelichting op het rentebesluit van afgelopen donderdag liet hij weten dat de ECB bereid is het stimuleringsprogramma uit te breiden of te verlengen.

De ECB neemt pas in december officieel een besluit, maar de markt verwacht nu al dat die extra stimulering er gaan komen. Er wordt al gesproken over een uitbreiding van €60 naar €80 miljard per maand. Daardoor dook de euro tot beneden de $1,10 ten opzichte van de dollar en steeg de goudprijs in euro’s naar het hoogste niveau in ruim drie maanden. De volgende grafiek laat in één oogopslag zien dat de Europese centrale bank relatief lang gewacht heeft met stimulering, want de lijn begint pas sinds het begin van dit jaar weer op te lopen.

ECB heeft nog veel ruimte om stimuleringsprogramma uit te breiden (Bron: Bloomberg, via twitter)

Voetnoot: Merk op dat het balanstotaal van de ECB in 2013 en 2014 daalde, terwijl dat van andere centrale banken steeg of gelijk bleef. Dat komt door de afwikkeling van het LTRO programma en de daling van de goudprijs. De goudvoorraad van het Eurosysteem (bijna 11.000 ton) wordt ieder kwartaal tegen marktwaarde op de balans gezet. Het balanstotaal groeide in 2011 en 2012 dus mee met de stijgende goudprijs, terwijl die in 2013 en 2014 weer in een dalende trend kwam. Om dit in het juiste perspectief te plaatsen: In september 2011 bereikte de goudvoorraad de hoogste waardering, toen stond het gelijk aan 68% van de totale reserves van de ECB.

26 oktober 2015
LIVE: Rentebesluit ECB om 14:30
Vanmiddag om half drie geeft ECB-president Mario Draghi vanuit Malta een toelichting op het maandelijkse rentebesluit. De verwachting is dat de rente ongewijzigd zal blijven, maar daar zal ook niet de meeste aandacht naar uitgaan. Interessanter is wat de president van de ECB te zeggen heeft over het stimuleringsprogramma van €60 miljard per maand.

De inflatieverwachtingen zijn namelijk laag, ver beneden de doelstelling van dicht bij de 2% op jaarbasis. Dat zou betekenen dat er meer ruimte is om het stimuleringsprogramma uit te breiden en meer geld in de markt te injecteren. Nick Kounis van de ABN Amro verklaarde tegenover het FD dat zijn bank een uitbreiding van het stimuleringsprogramma verwacht. Eind dit jaar voorziet de ABN Amro een toename van het maandelijkse bedrag van €60 naar €80 miljard per maand.

Uitbreiding stimuleringsprogramma?
In september hintte ECB-vicepresident Vitor Constancio al op een mogelijke uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Volgens hem is het opkoopprogramma van de ECB in internationaal perspectief nog steeds relatief klein. Ook is er volgens hem nog steeds een dreiging van een verder dalende inflatie die kan omslaan in deflatie. Deflatie is onwenselijk, omdat bestaande schulden dan afgelost moeten worden in een valuta die steeds duurder wordt. Daarmee zou voortijdig een einde komen aan de economische groei die Draghi zegt waar te nemen in Europa. Lees ook:
- Draghi: “Stimuleringsprogramma werkt beter dan verwacht”
Rentebesluit
De toelichting op het rentebesluit wordt live uitgezonden via de website van de ECB. Na afloop krijgt de pers kans om vragen te stellen. Via onderstaande livestream kun je het rentebesluit volgen. Achteraf is de video terug te kijken.
22 oktober 2015
Draghi: “Stimuleringsprogramma werkt beter dan verwacht”
Volgens Mario Draghi werkt het stimuleringsprogramma van de ECB beter dan verwacht, ook al duurt het langer voordat de inflatiedoelstelling bereikt wordt. “We zijn tevreden over het QE programma, het heeft onze aanvankelijke verwachtingen overtroffen. Op dit moment ziet het ernaar uit dat het wat langer zal duren voordat de inflatie terug komt en stabiliseert op een niveau van dicht bij de twee procent, maar dat komt grotendeels door de daling van de olieprijs”, zo verklaarde de president van de centrale bank in een interview met de Griekse krant Kathimerini.

Draghi noemde de lagere kosten om geld te lenen, de toename van de hoeveelheid kredieten en de betere toegang tot leningen voor het midden- en kleinbedrijf als positieve effecten van het stimuleringsprogramma. Maar het aanwakkeren van de inflatie, één van de belangrijkste redenen voor de ECB om begin dit jaar het stimuleringsprogramma op te starten, is een doelstelling die voorlopig niet gehaald zal worden. De daling van de grondstofprijzen en dreigende groeivertraging in opkomende markten zullen de komende tijd nog een drukkend effect hebben op de prijsinflatie waar centrale banken hun monetaire beleid op afstemmen.

Uitbreiding stimuleringsprogramma?
Draghi liet in het interview met Kathimerini doorschemeren dat er ruimte is om het stimuleringsprogramma verder uit te breiden, indien dat noodzakelijke bevonden wordt. In september hintte Vitor Constancio, vice-president van de ECB, ook al op een verdere uitbreiding van het Europese QE-programma. Het is de bedoeling dat het stimuleringsprogramma, dat begin dit jaar werd aangekondigd, in september 2016 ten einde loopt. Tegen die tijd heeft de centrale bank ruim €1.100 miljard aan Europese staatsobligaties en bedrijfsobligaties op de balans staan. Benoit Coeure, bestuurslid van de ECB, zei vandaag dat het nu nog te vroeg is om een besluit te nemen over eventuele uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Ook hij liet weten dat de centrale bank klaar staat om meer te doen, wanneer de omstandigheden daarom vragen. Lees ook:
12 oktober 2015
Constancio: “ECB heeft ruimte om QE verder uit te breiden”

De Europese Centrale Bank heeft ruimte om haar stimuleringsprogramma verder uit te breiden, aldus ECB vice-president Vitor Constancio. Hij verklaarde tegenover Reuters dat het stimuleringsprogramma van de ECB nog relatief klein is in verhouding tot soortgelijke stimuleringsprogramma’s van centrale banken elders in de wereld: “Het Europese stimuleringsprogramma valt in het niet bij soortgelijke stimuleringsprogramma’s uit het verleden, met name die van de Federal Reserve en de Bank of Japan.”

“De totale hoeveelheid staatsobligaties die we gekocht hebben vertegenwoordigen 5,3% van het bbp van de Eurozone. Dat valt in het niet bij de 25% van de Federal Reserve, de 64% van Bank of Japan en de 21% van Bank of England. We zijn nog ver verwijderd van wat andere grote centrale banken gedaan hebben. Niet dat dit een referentiepunt is, maar het geeft aan dat er nog ruimte is voor uitbreiding”, zo verklaarde Constancio tegenover Reuters. Als de inflatie de komende maanden verder daalt zal de ECB volgens de 71-jarige Constancio overwegen de duur, omvang en samenstelling van het stimuleringsprogramma uit te breiden.

Omstreden
In maart kondigde de ECB haar omstreden stimuleringsprogramma aan. Tot en met september volgend jaar zal de centrale bank maandelijks voor een bedrag van €60 miljard aan staatsobligaties uit de Eurozone opkopen, met als doel de inflatie aan te wakkeren en de kredietverlening binnen de Eurozone te stimuleren. Het besluit om staatsobligaties op te kopen kwam de ECB op veel kritiek te staan, onder andere van Jens Weidmann (Bundesbank), Klaas Knot (DNB) en Nout Wellink (oud-DNB). Volgens Wellink is het opkopen van staatsobligaties in de Eurozone het gevolg van een verkeerde diagnose van het probleem. Weidmann vreest dat centrale banken een te grote rol krijgen in de obligatiemarkt en Klaas Knot noemde het plan om staatsobligaties op te kopen een paardenmiddel waarvan de effectiviteit nog niet is aangetoond. Volgens Constancio heeft het stimuleringsprogramma wél gewerkt. De kredietverlening kwam door het stimuleringsprogramma sneller op gang, terwijl de kosten om geld te lenen daalden. Maar door de groeivertraging in China en de daling van de grondstofprijzen blijft de inflatie ver beneden de doelstelling van bijna 2% op jaarbasis. De inflatie ligt momenteel op 0,2% en de verwachting is dat die eerder zal dalen dan stijgen. Ook de inflatieverwachting voor de komende vijf jaar ligt met minder dan 1,7% beneden de doelstelling van de ECB.
Exportvoordeel
Door het stimuleringsprogramma van de ECB is de euro sterk in waarde gedaald ten opzichte van de dollar. Dat heeft een gunstig effect gehad op de exportpositie van de Eurozone. Dinsdag schreven we dat het handelsoverschot van de Eurozone in de maand juli weer verder is toegenomen, tot een recordniveau van €31,4 miljard.

Vitor Constancio (ECB) hint naar uitbreiding stimuleringsprogramma

16 september 2015
ECB speelde informatie stimuleringsprogramma door aan hedgefondsen

Dinsdag werd bekend dat de ECB aankopen van staatsobligaties naar voren haalt, maar voor een select groepje van hedgefondsmanagers was dat oud nieuws. De avond van tevoren had ECB-bestuurslid Benoît Cœuré tijdens een diner in Londen met verschillende bankiers en hedgefondsmanagers al op de hoogte gebracht van de plannen van de centrale bank.

Het diner vond plaats bij het Berkeley Hotel en was alleen toegankelijk voor een selecte groep mensen die een uitnodiging had ontvangen. Naast bankiers en hedgefondsmanagers waren ook mensen van vijf verschillende centrale banken aanwezig, waaronder Cœuré van de ECB. Het etentje werd georganiseerd door verschillende studiegroepen, waarvan er een gefinancierd werd door Brevan Howard Asset Management.

Dat de aanwezige bankiers en hedgefondsmanagers gebruik hebben gemaakt van deze voorkennis is misschien lastig aan te tonen, maar de volgende grafiek laat heel duidelijk zien de euro maandagavond al flink onderuit ging, terwijl de markt toen nog in het duister tastte over de gewijzigde plannen van de ECB.

De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

Maandagavond zakte de euro al weg tegenover de dollar, waren insiders aan het handelen?

20 mei 2015
ECB haalt aankopen staatsobligaties naar voren

De ECB gaat de aankopen van staatsobligaties naar voren halen, zo maakte ECB-bestuurslid Benoît Cœuré dinsdagochtend bekend. Dat betekent dat de centrale bank in mei en juni meer dan €60 miljard aan schuldpapier zal opkopen om de rente laag te houden. Op deze manier wil de centrale bank voorkomen dat ze veel schuldpapier moet kopen in de zomermaanden, wanneer er minder handel is in staatsobligaties. Als de omstandigheden daarom vragen zal een deel van de aankopen uitgesteld worden tot na de zomer.

Op de financiële markten werd het nieuws positief ontvangen door beleggers, want de koersen op Europese aandelenmarkten schoten omhoog. De AEX kreeg er 1,5% bij, terwijl de Duitse beursgraadmeter zelfs 1,7% steeg. De rente op 10-jaars staatsleningen van Duitsland, Frankrijk, België, Nederland en Spanje gingen vanmorgen allemaal 7 tot 8 basispunten omlaag en de euro zakte ongeveer een cent weg tot een wisselkoers van iets minder dan $1,12. Door het wisselkoerseffect steeg ook de goudkoers in euro.

De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

19 mei 2015