Categorie: Valutacrisis

Wisselkantoren India weigeren Australische $100 biljetten

Wisselkantoren in India accepteren de bankbiljetten van 100 Australische dollar niet meer, zo schrijft de Australische nieuwssite News.com.au. Verschillende toeristen melden dat ze het grootste biljet nergens kunnen omwisselen voor Indiase roepies, ook al is het geld gewoon wettig betaalmiddel. Bij de Australische ambassade in New Delhi waren al verschillende klachten binnengekomen van toeristen die hun geld niet konden omwisselen, maar ze lieten weten niets te kunnen doen omdat de geruchten niet bevestigd konden worden.

Indiërs zijn extra alert geworden op contant geld, nadat de regering in november alle 500 en 1.000 roepie biljetten ongeldig verklaarde. Iedereen moest het geld voor het einde van het jaar inleveren bij de bank, terwijl de vervangende bankbiljetten nog gedrukt moesten worden. Omdat deze traumatische ervaring nog vers in het geheugen ligt willen wisselkantoren het biljet van 100 Australische dollar niet meer accepteren. Er gaan namelijk geruchten dat dit biljet ook uit omloop zal verdwijnen.

Australische $100 biljetten worden niet geaccepteerd in India

Toekomst grootste bankbiljet onzeker

Onlangs werd in Australië een commissie aangesteld om te onderzoeken in hoeverre het biljet van 100 Australische dollar gebruikt wordt voor belastingontduiking en criminele geldstromen. De uitkomst van dit onderzoek verschijnen later dit jaar, maar daar willen de wisselkantoren in India niet op wachten. Onzekerheid over het voortbestaan van het grootste Australische bankbiljet is al voldoende reden om deze niet te accepteren.

De Australische ambassade adviseerde toeristen gebruik te maken van Western Union. De ambassade wilde in eerste instantie geen officiële verklaring naar buiten brengen, omdat het zou gaan om geruchten.

Bij het Australische Ministerie van Buitenlandse Zaken waren ze al wel op de hoogte van de problemen bij het omwisselen van het grootste bankbiljet. Zij ondernamen wel actie en brachten een officiële verklaring naar buiten dat de regering van Australië geen plannen heeft om het $100 biljet uit omloop te halen en dat het een wettig betaalmiddel blijft. Ze heeft de ambassade in India vervolgens opdracht gegeven de lokale bevolking te informeren over de geldigheid van het $100 biljet.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold, uw adres voor de aankoop van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.

6 januari 2017
Drie redenen waarom Trump de inflatie zal aanjagen

De inflatie in de Verenigde Staten kan onder leiding van de nieuwe president Donald Trump flink oplopen. Fiscale stimulering en het vooruitzicht van meer protectionistisch economisch beleid kan het prijspeil snel doen stijgen.

Sinds de verkiezing van Trump is de rente op Amerikaanse 10-jaars leningen omhoog geschoten tot meer dan 2,5%, omdat beleggers nu al rekening houden met een oplopende inflatie. We zetten drie ontwikkelingen op een rij die de inflatie in de Verenigde Staten onder president Trump kunnen aanjagen.

1. Fiscale stimulering

Donald Trump heeft beloofd dat hij $1 biljoen wil investeren, onder andere in het opknappen van de infrastructuur. Daarmee creëert hij extra werkgelegenheid in een sector waar nauwelijks goed opgeleide werknemers te vinden zijn. Als de overheid met de private markt gaat concurreren om werknemers kan dat de lonen verder doen stijgen. Dit zal de bestedingen aanjagen en daarmee het prijspeil opdrijven.

2. Protectionisme

Trump heeft tijdens zijn verkiezingscampagne laten doorschemeren dat hij meer werkgelegenheid wil terugbrengen naar de Verenigde Staten. Hij heeft op twitter al gedreigd met hoge invoerheffingen voor producten die in het buitenland gemaakt worden. Dat zal het prijspeil verder aanjagen, omdat bedrijven van nature altijd op zoek gaan naar de plek waar ze het goedkoopst kunnen produceren.

Is het voor een autofabrikant door de lagere loonkosten goedkoper om een fabriek in Mexico te plaatsen dan in de Verenigde Staten, dan profiteren ook Amerikaanse huishoudens van een goedkopere auto. Door de productie over te plaatsen naar de Verenigde Staten, of door invoerheffingen te introduceren, stijgen de kosten van de producten die Amerikanen kopen. Meer protectionistische maatregelen verlagen de efficiëntie van de markt, waardoor het prijspeil van goederen zal toenemen.

3. Valutareserves

Een protectionistisch beleid zal de relatie tussen de Verenigde Staten en haar handelspartners geen goed doen. Hoge invoerheffingen maken de Amerikaanse afzetmarkt minder interessant voor Chinese producenten, waardoor zij hun focus zullen verleggen naar markten die nog wel vrij toegankelijk zijn. Daardoor kunnen ze ook meer in andere valuta handelen, waardoor centrale banken wereldwijd minder dollarreserves nodig hebben.

Een wereldmacht als China zal minder belangstelling tonen om de Amerikaanse tekorten te financieren. In 2016 verkocht China al een record aan valutareserves en ook andere landen zijn begonnen met het dumpen van hun dollarreserves. Waar moeten die dollars heen als de rest van de wereld deze niet meer wil hebben? En wie moet de Amerikaanse tekorten ($1 biljoen fiscale stimulering?) financieren als het buitenland dat niet meer wil doen?

U kunt zich voorstellen dat de rente op Amerikaanse staatsobligaties in dat geval snel zal toenemen. Loopt de rentestijging uit de hand, dan zal de Federal Reserve als lender of last resort moeten ingrijpen door opnieuw staatsobligaties op te kopen en daarmee de Amerikaanse begrotingstekorten te financieren.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

6 januari 2017
Bild: “Draghi moet rente verhogen”

In Duitsland wordt de roep om de rente te verhogen steeds luider. Volgens de laatste cijfers van Eurostat is de inflatie in Duitsland inmiddels opgelopen tot 1,7%, terwijl spaargeld nog steeds vrijwel geen rente oplevert. Dat betekent dat €100 die je vandaag op een spaarrekening zet tegen het einde van dit jaar bij de huidige inflatie nog maar €98,28 aan koopkracht heeft.

Duitsers bezitten in totaal ongeveer €2.240 miljard aan spaargeld, wat betekent dat spaarders in een jaar tijd ongeveer €36 miljard aan koopkracht zullen verliezen. Om deze herverdeling van geld van de spaarders naar de schuldenaren te stoppen moet de ECB snel een einde maken aan het beleid van nul rente, zo schrijft Bild. Nu het gevaar van deflatie geweken is moet ook de rente snel weer verhoogd worden, net zoals de Federal Reserve dat gedaan heeft in de Verenigde Staten.

Rente moet omhoog

“Hoe eerder de inflatie in Europa de doelstelling van twee procent bereikt, hoe eerder de ECB de rente weer kan verhogen. Dit is ook goed voor de spaarders”, zo verklaarde Marcel Fratzscher van het Duitse economische onderzoeksbureau DIW tegenover de Duitse krant.

In Duitsland is veel weerstand tegen het soepele monetaire beleid van de ECB. Niet alleen is er veel onvrede over de extreem lage rente, ook is er vanuit de Bundesbank en vanuit de politiek de afgelopen twee jaar veel kritiek geuit op het omvangrijke opkoopprogramma van de ECB.

De combinatie van een oplopende inflatie met een rente van bijna 0% betekent dat spaargeld per saldo een negatief rendement heeft. Daardoor worden alternatieven als beleggen in aandelen en goud kopen steeds interessanter. Ook kan het interessant zijn om de hypotheek versneld af te lossen, zeker als je nog vast zit aan een hoge rente.

5 januari 2017
Nauwelijks zwart geld onderschept in India
Indiërs hebben bijna al het geld dat op 8 november ongeldig werd verklaard inmiddels bij de bank ingeleverd, zo schrijft Bloomberg. Dat betekent dat er nauwelijks zwart geld onderschept is, terwijl dat volgens de Indiase regering juist de reden was om alle 500 en 1.000 roepie biljetten te verbieden. Op 30 december hadden Indiase banken al bijna 15 biljoen roepie ($220 miljard) aan oude bankbiljetten ingenomen, omgerekend ongeveer 97% van alle deze biljetten die in omloop waren.

De Indiase regering verwachtte dat ongeveer 5 biljoen roepie aan zwart geld waardeloos zou worden door het afschaffen van alle 500 en 1.000 roepie biljetten, maar dat is dus niet gebeurd. De corruptie is dus zo groot dat ook bij de banken een oogje werd dichtgeknepen als er meer geld werd ingeleverd dan was toegestaan. Vermogende Indiërs bleken inventief genoeg om alle regels te omzeilen en het geld op de bankrekening te krijgen.

Kritiek

Als het doel van de Indiase regering was om de corruptie aan te pakken, dan was de operatie om bankbiljetten uit omloop te halen een grote mislukking. “De premier is slecht geadviseerd en de regering was niet voorbereid om met deze situatie om te gaan. De verwachtingen van de regering zijn niet nagekomen”, zo verklaarde Nilakantha Rath van de Indian School of Political Economy tegenover Bloomberg.

Ook econoom Kenneth Rogoff was niet te spreken over de manier waarop India deze geldoperatie uitvoerde. In een verklaring tegenover CNBC zei hij dat de Indiase regering “zeer incompetent” te werk is gegaan en dat de operatie “behoorlijk verlammend” is geweest voor de economie. Volgens Rogoff, die zelf overigens voorstander is van een cashless society, had de Indiase regering deze operatie over een langere periode van vijf tot zeven jaar moeten doorvoeren.

Volgens de Harvard econoom is deze actie van de Indiase regering een voorbode op meer van dit soort maatregelen. Hij noemde het voorbeeld van Australië, dat overweegt het grootste biljet van 100 Australische dollar uit omloop te halen. Dit biljet wordt amper gebruiken voor het dagelijkse betalingsverkeer, maar vertegenwoordigt wel een aanzienlijk deel van al het briefgeld in circulatie.

Minder bankbiljetten

India is er dus niet in geslaagd zwart geld en corruptie aan te pakken, maar het is wel gelukt om meer geld op bankrekeningen te krijgen. In totaal werd er 15 biljoen aan oud briefgeld uit de economie gehaald, terwijl er slechts 8 biljoen aan nieuwe biljetten voor in de plaats kwam.

Bijna de helft van het briefgeld werd door deze ingrijpende operatie vervangen door banktegoeden. Als dat het werkelijke doel was, dan zou je de operatie wel een succes kunnen noemen.

Lees ook:
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
4 januari 2017
Dollarindex naar hoogste niveau sinds 2002

De dollarindex bereikte deze week het hoogste niveau in veertien jaar, nadat er beter dan verwachte cijfers naar buiten kwamen over de industriële productie in de Verenigde Staten. De index – die de waarde van de dollar afzet tegen zes andere belangrijke valuta – steeg naar 103,82, een niveau dat we sinds december 2002 niet meer gezien hebben.

De dollar wint ook terrein ten opzichte van de euro, want de wisselkoers tussen deze valuta bereikte met $1,0342 eveneens het laagste niveau sinds 2002. Sinds de verkiezing van Donald Trump is de kapitaalvlucht richting de Amerikaanse dollar toegenomen en is de rente op Amerikaanse staatsleningen gestegen. Door het grote verschil in rente tussen Amerikaanse en Europese 10-jaars leningen wordt het voor beleggers interessanter om vermogen in dollars te parkeren.

Dollarindex bereikte hoogste niveau sinds december 2002 (Bron: Bloomberg)

4 januari 2017
Zit Washington achter verbod op cash in India?

De Amerikaanse organisatie USAID is mogelijk nauw betrokken geweest bij het omstreden besluit van de Indiase regering om een groot deel van de bankbiljetten uit omloop te halen. In oktober lanceerde deze Amerikaanse organisatie in samenwerking met het Indiase ministerie van Financiën namelijk een nieuwe campagne om de transitie richting een cashloze samenleving te versnellen. Minder dan een maand later werden alle bankbiljetten van 500 en 1.000 roepie ongeldig verklaard.

De Indiase premier Narendra Modi wil het betalingsverkeer in zijn land versneld digitaliseren om een einde te maken aan wat hij “economische onaantastbaarheid” noemt. Hij bracht in juni een bezoek aan het Witte Huis, waar hij een luisterend oor vond voor zijn plannen om het betalingsverkeer in India te digitaliseren. Beide landen waren het erover eens dat zogeheten ‘financiële insluiting’ van groot belang is om de economie te laten groeien.

India als cashloze samenleving?

Jonathan Addleton, ambassadeur van USAID in India, sprak in oktober zijn bewondering uit over de plannen van de Indiase regering. Dat was dus bijna een maand voordat de Indiase premier Modi zijn plannen bekendmaakte om een groot deel van het contante geld uit omloop te halen.

“India staat op de voorgrond van de wereldwijde inspanning om economieën te digitaliseren en nieuwe mogelijkheden te bieden aan populaties die moeilijk te bereiken zijn. Dit programma van USAID ondersteunt deze ontwikkeling, door zich te concentreren op de uitdaging om het dagelijkse betalingsverkeer cashless te maken”, zo verklaarde Addleton.

Elektronisch betalingsverkeer

De nieuwe campagne van USAID is erop gericht nieuwe technologieën, bedrijfsmodellen en institutionele innovaties te combineren en te implementeren, zodat het voor winkeliers en consumenten in economisch achtergestelde gebieden makkelijker wordt de overstap naar elektronisch betalingsverkeer te maken. Volgens Badal Malick van USAID moet deze campagne verschillende coördinatieproblemen oplossen die adoptie van digitaal betalingsverkeer belemmeren.

“We kijken ernaar uit een duurzaam en repliceerbaar model te bouwen dat achtergestelde bevolkingsgroepen alle voordelen geeft van de onlangs geïntroduceerde tektonische verschuivingen in technologie en beleid ten aanzien van digitaal betalingsverkeer”, aldus Malick.

India: Extreme financial repression in one picutre: the amount of currency notes in circulation has collapsed. pic.twitter.com/dT4QIgRESc

— Ronnie Stoeferle (@RonStoeferle) January 3, 2017

4 januari 2017
Nieuwe kapitaalcontroles in China
De Chinese overheid neemt extra maatregelen om de waardedaling van de munt af te remmen, zo meldt Bloomberg. Het State Administration of Foreign Exchange (SAFE), dat de valutareserves beheert, gaat voortaan meer informatie vragen van Chinezen die hun yuan willen omwisselen voor andere valuta. De regering wil meer inzicht in de geldstromen richting buitenlandse valuta, naar eigen zeggen om witwassen en het illegaal doorsluizen van vermogen in buitenlands vastgoed tegen te gaan.

Het bedrag dat Chinezen jaarlijks mogen omwisselen voor een andere valuta is nog steeds $50.000 per persoon, maar om daarvoor in aanmerking te komen moeten zij voortaan meer gegevens verstrekken. Zo moeten Chinezen voortaan verklaren dat ze het geld niet zullen gebruiken om vastgoed, levensverzekeringen of aandelen in het buitenland aan te kopen. Ze moeten specificeren waar ze het geld voor willen gebruiken, bijvoorbeeld een zakenreis, bezoek aan familie, een medische behandeling of iets dergelijks. Ook moeten Chinezen verklaren dat het geld dat ze willen omwisselen niet van een ander geleend is.

Kapitaalcontroles

Chinezen die deze nieuwe regels overtreden komen op een zwarte lijst te staan. Ze mogen dan drie jaar lang geen yuan omwisselen voor buitenlandse valuta. Ook kan er een onderzoek worden ingesteld naar overtreders die het geld voor niet legitieme doeleinden gebruikt hebben.

De nieuwe kapitaalcontroles in China lijken in strijd met het Chinese beleid van de afgelopen jaren. De regering heeft de afgelopen jaren veel stappen gezet om de Chinese yuan te promoten als nieuwe handelsmunt, maar dat kan alleen als er ook vrij verkeer van kapitaal mogelijk is. Eind vorig jaar werden er in China ook al restricties opgelegd aan de import van goud, met als doel een kapitaalvlucht af te remmen.

Vlucht uit de yuan

De grootste waardedaling van de Chinese yuan in meer dan twintig jaar zorgde voor een grote kapitaalvlucht uit China. In de eerste tien maanden van 2016 vluchtte er $689 miljard aan kapitaal weg uit China. In november 2016 had de Chinese centrale bank nog $3,052 biljoen aan valutareserves, het laagste niveau in zes jaar. De valutareserve piekte in 2014 naar ongeveer $4 biljoen, maar zette daarna samen met de olieprijs een dalende trend in.

Buitenlandse beleggers en Chinese spaarders maken zich zorgen over hun vermogen en willen dat liever buiten China bewaren. De waarde van de yuan daalde dinsdag met 0,1% naar 6,9546 yuan tegenover de dollar. Daarmee nadert de munt het laagste niveau tegenover de dollar in meer dan acht jaar tijd.

Lees ook:
Valutareserves China dalen in rap tempo (Grafiek via Tradingeconomics)
3 januari 2017
Euro bestaat 15 jaar
Met de jaarwisseling werd ook bij het hoofdkantoor van de ECB een feestje gevierd, want de euro bestaat inmiddels al 15 jaar. Achter de schermen werd de euro al in 1999 ingevoerd, maar het duurde nog tot 2002 voordat het grotere publiek kennis kon maken met de nieuwe munten en bankbiljetten. Met de komst van de euro werd een belangrijke stap gezet richting Europese integratie en kreeg de wereld een alternatief voor de Amerikaanse dollar.

Met de komst van de euro gaven twaalf Europese landen hun monetaire soevereiniteit op voor een hoger doel, namelijk een stabiele Europese valuta die de verschillende landen dichter bij elkaar zou brengen en die de stabiliteit en vrede op het Europese continent zou waarborgen. Het beheer van de Europese munt werd in handen gelegd van de Europese Centrale Bank, die voortaan het monetaire beleid voor alle lidstaten zou bepalen. Bijzonder aan de euro is dat het de eerste valuta ter wereld is die geen koppeling heeft aan een natiestaat en geen koppeling heeft aan goud.

Lees ook: Vertaling: Wim Duisenberg speech over de euro

Euro bestaat 15 jaar

Steeds meer landen bij de euro

De vraag of de euro een succes is geweest is lastig te beantwoorden. In eerste plaats omdat we niet weten hoe de afgelopen vijftien jaar eruit zouden hebben gezien in een Europa met allemaal verschillende valuta. Misschien was er dan al een valutaoorlog uitgebroken op het Europese continent, waarbij landen economische groei en werkgelegenheid van elkaar proberen te stelen met concurrerende devaluaties en handelsbelemmeringen. Dat is namelijk wat er in de jaren dertig gebeurde, toen verschillende Europese landen hun koppeling aan goud loslieten en de politiek zich meer met het monetaire beleid ging bemoeien.

Sinds de invoering van de euro in 2002 is het aantal lidstaten van de muntunie gestegen van 12 naar 19 verschillende landen. In dat opzicht zou je de euro een succes kunnen noemen. Landen die toetreden tot de muntunie leveren hun monetaire soevereiniteit in, maar krijgen daar een stabiele valuta en betere toegang tot de kapitaalmarkt voor terug. Vlak na de financiële crisis in 2008 wilden landen als Polen en Denemarken versneld toetreden tot de muntunie, maar toen de schuldencrisis naar Europa overwaaide en de problemen in Griekenland aan het licht kwamen nam het enthousiasme om de euro in te voeren zichtbaar af.

Lees ook: Geen eurocrisis, maar een schuldencrisis!

Steeds meer landen voegen zich bij de euro

Vertrouwen in euro blijft groot

De Europese schuldencrisis wordt vaak uitgelegd als het falen van de euro, maar wat de munt eigenlijk heeft laten zien is dat de politiek onvoldoende heeft gedaan om de economie te hervormen. De makkelijke weg van devalueren was niet meer mogelijk, waardoor landen gedwongen werden om hervormingen door te voeren en hun economieën efficiënter te maken. In dat opzicht is de euro een harde valuta gebleken.

Ondanks de schuldencrisis is het draagvlak voor de euro altijd groot gebleven. De volgende grafiek laat zien dat 70% van de ondervraagden in de Eurozone van mening is dat de muntunie moet blijven, een relatief hoog percentage in vergelijking met de afgelopen jaren. Een opvallende ontwikkeling, gezien de kritiek op het monetaire beleid van de ECB. Sinds het voorjaar van 2015 haalt de centrale bank maandelijks voor tientallen miljarden euro’s aan obligaties uit de markt.

Lees ook: Waarom de Eurozone zal blijven

Draagvlak voor de euro blijft aanzienlijk (via Miguel Otero)

Euro als wereldmunt

Na vijftien jaar heeft de euro zich bewezen als een stabiele valuta voor internationale handel. De laatste jaren zien we dat er ook buiten de Eurozone steeds meer belangstelling is om de euro te gebruiken als handelsmunt. De meest significante ontwikkeling was het besluit van Iran in februari 2016 om olie voortaan alleen maar in euro’s te verhandelen. Iran levert niet alleen olie aan Europa, maar ook aan grote Aziatische landen zoals India en China. Als die landen euro’s nodig hebben om olie te importeren, dan is het een logische vervolgstap om euro’s te vragen voor alle goederen die zij naar Europa exporteren.

Deze verandering kan in een stroomversnelling komen als andere grote olieproducerende landen overschakelen op de euro. De aangewezen kandidaat daarvoor is Rusland, dat met de aanleg van nieuwe pijpleidingen naar Europa steeds belangrijker wordt voor de Europese energievoorziening. Poetin heeft in 2010 al eens aangegeven dat Rusland op een dag bij de euro kan komen, terwijl Medvedev in 2012 gezegd heeft dat hij de euro wel ziet zitten als nieuwe wereldmunt. Poetin zei een aantal maanden geleden in een interview dat de Russische centrale bank nu al 30% van haar valutareserves in euro’s aanhoudt.

De komende jaren blijven we deze ontwikkelingen met veel belangstelling voor u volgen. We mogen het geopolitieke en economische belang van de euro op het wereldtoneel niet onderschatten.

Lees ook:
- Euro als alternatief voor de petrodollar
- Iran: “Euro is onze belangrijkste handelsmunt”
Euro als nieuwe wereldmunt?
2 januari 2017
Brexit heeft beleggers niet geholpen

De Britse aandelenmarkt sluit het jaar af met een nieuw record, maar dat wil niet zeggen dat beleggers veel wijzer zijn geworden van de Brexit. De FTSE 100 index ging na de Brexit weliswaar met 15% omhoog, maar dat was alleen als je rekent in Britse ponden. Reken je het rendement om naar euro’s, dan blijkt dat de aandelen op hetzelfde niveau staan als begin dit jaar. In dollars staat de FTSE 100 index zelfs een paar procent lager dan aan het begin van het jaar.

Het besluit om de Europese Unie te verlaten heeft aandelenbeleggers in het Verenigd Koninkrijk per saldo dus niets opgeleverd. Veel meer dan een compensatie voor de waardedaling van de munt zat er dit jaar niet in. Beleggers uit de eurozone en uit het dollargebied hadden de Britse aandelen beter kunnen mijden, gezien het feit dat aandelen elders in Europa en in de Verenigde Staten het veel beter deden.

Brexit heeft beleggers dit jaar per saldo niets opgeleverd (Bron: Bloomberg)

30 december 2016
Jaaroverzicht: Meer financiële repressie in 2016

Het jaar is bijna afgelopen en dat betekent dat het tijd is om terug te blikken op de belangrijkste trends en ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Een daarvan is de toenemende financiële repressie, die zich uit in verdere beperkingen op het gebruik en het bezit van contant geld.

Onder het mom van terrorismebestrijding en belastingontduiking proberen overheden en banken alle geldstromen te digitaliseren. Om dit proces te versnellen worden er steeds meer maatregelen genomen om het bezit of gebruik van contant geld te ontmoedigen. Er worden steeds meer beperkingen opgelegd aan de hoeveelheid contant geld die je mag opnemen of uitgeven en in academische kringen gaan er geluiden op om alle grote bankbiljetten te verbieden. Hier een overzicht van alle opzienbarende ontwikkelingen van het afgelopen jaar.

Beperkingen op contant geld

Dit jaar zijn er in verschillende Europese landen maatregelen genomen om het gebruik van contant geld te beperken. Zo mag je in Spanje mag je binnenkort niet meer met cash betalen voor uitgaven groter dan €1.000 en moeten banken in Italië voortaan de belastingdienst informeren als je meer dan €1.000 per dag of meer dan €5.000 per maand uit de geldautomaat haalt.

In Griekenland gaat de financiële repressie nog een stapje verder. Particulieren mogen bedragen boven de €500 niet meer met contant geld afrekenen, terwijl die grens voor bedrijven zelfs op €50 ligt. Om het gebruik van contanten verder te ontmoedigen willen de Griekse banken een belasting invoeren op het pinnen van cash.

De Griekse belastingdienst wil het gebruik van contant geld ontmoedigen, omdat dat op grote schaal gebruikt zou worden om belastingen te ontduiken. Vanaf volgend jaar wil Griekenland het vermogen van iedereen tot in detail in kaart brengen, waarbij zelfs bezittingen van minder dan €100 geregistreerd moeten worden.

Voor overheden is het beperken van contant geld een manier om de zwarte economie aan te pakken en meer belastinginkomsten binnen te halen, zodat ze de kostbare verzorgingsstaat in stand kunnen houden. Maar het digitaliseren van alle geldstromen betekent ook meer controle. Het is de opmaat naar een cashloze samenleving, waarin je als individu niet meer kunt ontsnappen aan maatregelen als een mogelijke spaardersheffing of negatieve rente.

Bankbiljetten afschaffen
Het afgelopen jaar kwamen verschillende academici met voorstellen om het gebruik en het bezit van contant geld te beperken. Kenneth Rogoff pleitte voor het afschaffen van alle bankbiljetten groter dan $10, nadat oud-bankier Peter Sands in februari een paper met soortgelijke strekking publiceerde. Onderzoeksbureau Stratfor schreef in maart dat de cashloze samenleving onvermijdelijk is. Daarmee was de aanzet gegeven voor het uit omloop halen van grote bankbiljetten. De ECB besloot in mei het bankbiljet van €500 uit productie te halen. Dat leek een vrij symbolisch en onschuldig besluit, maar de toon werd hiermee wel gezet. Het zal ons niet verbazen als op de langere termijn ook de biljetten van €100 en €200 gaan verdwijnen. Deze bankbiljetten worden nu al vaker niet dan wel geaccepteerd in de winkels. In Europa gaan deze stappen heel geleidelijk, waardoor de gevolgen nauwelijks opgemerkt worden. Heel anders ging het dit jaar in India, waar van het ene op het andere moment alle grote bankbiljetten onwettig verklaard werden. Meer dan 80% van al het cash geld in de samenleving was opeens niet meer te gebruiken. Het tegenpartij risico van de overheid en de centrale bank blijkt dan opeens levensgroot. Luke Rudkowski van WeAreChange was in India en deed verslag van de grootste geldsanering in decennia. We verwachten dat ook deze trend de komende jaren voortgezet zal worden. Onder het mom van terrorismebestrijding en belastingontduiking wordt de controle op alle geldstromen verder aangescherpt en zal het bezit van grote bankbiljetten verder ontmoedigd worden. De Zwitserse centrale bank gaat niet mee in deze trend. Zij schrijven op hun website dat cash geld ook in aanzienlijke mate als waardeopslag wordt gebruikt.
Vlucht in contant geld
Door de extreem lage rente werd het bewaren van contant geld een interessant alternatief voor de spaarrekening. Commerzbank speelde met het idee om een deel van haar reserves in bankbiljetten te bewaren om de depositorente van -0,4% bij de ECB te ontwijken. Ook in Zwitserland, waar je boven een bepaald bedrag al rente moet betalen over spaargeld, nam de belangstelling voor het opslaan van cash geld toe. De negatieve rente zorgde eerder dit jaar ook in Japan voor een stormloop op kluisjes. Eerder dit jaar publiceerde Goudstandaard een reeks grafieken, waaruit blijkt dat het bezit van grote bankbiljetten vooral na 2008 sterk toename. Is de terreurdreiging vanaf dat moment toegenomen? Of heeft het misschien toch meer te maken met het uitbreken van de grootste financiële crisis sinds de Grote Depressie?
Contant geld of goud?
Het bezit van contant geld is een manier om negatieve rente te ontwijken, maar het is de vraag of het de beste manier is. Je hebt nog steeds de centrale bank en de overheid als tegenpartij risico. In een noodtoestand kunnen zij maatregelen nemen om dit vermogen in beslag te nemen, denk aan de geldzuivering in Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Wil je als spaarder een deel van je vermogen in veiligheid brengen, dan kun je dat doen door contant geld aan te houden of door anoniem goud te kopen. Fysiek goud draagt niet het merk van een staat. Het edelmetaal staat boven overheden en centrale banken, omdat ze haar waarde niet ontleent aan de betrouwbaarheid van de staat maar aan het feit dat miljoenen mensen wereldwijd waarde toekennen aan het edelmetaal. Goud is bij uitstek een manier om vermogen buiten het financiële systeem te bewaren en dat zal met toenemende financiële repressie steeds moeilijker worden.

29 december 2016
EU wil grenscontrole op goud en geld aanscherpen

De Europese Unie wil de controle op goud en contant geld dat de Europese Unie binnenkomt aanscherpen, zo blijkt uit een nieuw voorstel dat vandaag naar buiten werd gebracht. Volgens de Europese Commissie moet deze maatregel genomen worden om de financiering van terrorisme in Europa te bestrijden. Deze nieuwe maatregel volgt op de terreuraanslag in Berlijn, waarbij tenminste twaalf doden en tientallen gewonden vielen.

Het nieuwe voorstel geeft autoriteiten de macht om goud en contant geld in beslag te nemen van alle ‘verdachte personen’ die de EU binnentreden. Wat men precies verstaat onder ‘verdachte personen’, dat blijft vooralsnog onduidelijk. Personen die meer dan €10.000 meenemen als de ze EU binnenkomen zijn al verplicht om dat bij de douane aan te geven. Onder de nieuwe regels mogen de autoriteiten ook kleinere geldbedragen in beslag nemen, indien er ‘verdenking is van criminele activiteit’. Het voorstel moet nog goedgekeurd worden door het Europees Parlement.

Financiering van terrorisme?
"Met dit nieuwe voorstel versterken we het wettelijke kader waarbinnen we de financiering van terrorisme kunnen verstoren en afsnijden", zo verklaarde Frans Timmermans, vicepresident van de Europese Commissie. Volgens de Europese Commissie zijn de recente aanslagen in Europa met beperkte financiële middelen uitgevoerd, geld dat in sommige gevallen afkomstig was van criminele netwerken buiten de EU. De Europese Commissie wil ook gemeenschappelijke regels introduceren om de financiële middelen van terroristen te kunnen bevriezen en waar nodig bezittingen in beslag te nemen van iedereen die van betrokkenheid bij criminaliteit verdacht wordt. Tenslotte moet er ook een Europees systeem komen waarmee Europese landen makkelijker informatie kunnen uitwisselen. Sinds de aanslagen van 11 september 2001 op het World Trade Center hebben burgers onder het mom van 'terreurbestrijding' al een groot deel van hun privacy moeten opgeven. Natuurlijk moet er iets gedaan worden om terrorisme aan te pakken, maar de vraag is of dit soort maatregelen wel effectief zijn. De meeste terreuraanslagen vinden zonder waarschuwing plaats en terroristen zijn vindingrijk genoeg om alternatieve bronnen van financiering te vinden. Een ander probleem is dat dit soort maatregelen ruimer geïnterpreteerd kunnen worden en voor een ander doel gebruikt kunnen worden dan terreurbestrijding.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

21 december 2016