Marketupdate

Blog

  • Kroatië wil euro binnen acht jaar invoeren

    De regering van Kroatië wil binnen zeven tot acht jaar de euro invoeren, zo verklaarde premier Andrej Plenković tijdens een economische conferentie over de invoering van de Europese munteenheid. De premier noemde geen specifiek jaartal, maar sprak wel zijn voornemen uit om binnen twee regeringstermijnen aan de muntunie deel te nemen.

    De premier van Kroatië wil binnen drie jaar deelnemen aan het Europese wisselkoersmechanisme (ERM-II), nog voordat het land in 2020 het presidentschap van de Europese Unie krijgt toegewezen. Daarna zal het nog minstens twee jaar zal duren voordat het land de euro daadwerkelijk mag invoeren.

    Kroatië wil euro invoeren

    De centrale bank van Kroatië probeert de wisselkoers van de nationale munt ten opzichte van de euro binnen een smalle bandbreedte te houden, namelijk tussen de 7,3 tot 7,7 Kroatische kuna. De centrale bank intervenieert op de valutamarkt, indien dat nodig is om de wisselkoers op het gewenste niveau te houden. Volgens Boris Vujcic, gouverneur van de Kroatische centrale bank, is er geen enkel ander land buiten de muntunie waar de euro al zoveel gebruikt wordt als Kroatië. Tijdens de conferentie over de invoering van de euro onderbouwde hij deze claim.

    “Ongeveer 75% van alle binnenlandse spaartegoeden wordt aangehouden in euro’s, terwijl ook 67% van alle binnenlandse schulden in euro’s genoteerd staan. Ongeveer 60% van onze handel met het buitenland is gerelateerd aan de Eurozone, terwijl 70% van de inkomsten uit toerisme afkomstig zijn van eurolanden.”

    Kroatië committeerde zich in 2013 aan de euro toen het land lid werd van de Europese Unie, maar er werd geen datum vastgesteld voor de invoering van de gemeenschappelijke munteenheid. Daarvoor moet een land eerst voldoen aan een aantal voorwaarden, zoals een maximum voor de hoogte van de staatsschuld en een maximale fluctuatie in de wisselkoers van de lokale munteenheid met de euro.

    Verlaging staatsschuld

    De grootste uitdaging voor Kroatië is om de staatsschuld te verlagen. Die is momenteel meer dan 80%, maar als het aan premier Plenković ligt wordt die schuld de komende drie jaar afgebouwd tot 72% van het bruto binnenlands product. Dat betekent dat de regering de komende tijd veel bezuinigingen en hervormingen moet doorvoeren.

    De belangrijkste voordelen van toetreding tot de eurozone zijn het geëlimineerde wisselkoersrisico en de lagere rente waartegen consumenten, bedrijven en de overheid dan kunnen lenen. Om de zorgen over stijgende prijzen tegemoet te komen zal Kroatië winkeliers tegen die tijd verplichten de prijzen een half jaar lang in beide valuta weer te geven.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Infographic: Wereldwijd $63 biljoen aan schulden

    Als je alle staatsschulden in de wereld bij elkaar zou optellen, dan kom je uit op een bedrag van omgerekend $63 biljoen. Dat is omgerekend bijna $10.000 aan schulden voor iedere persoon op aarde. Maar zo ongelijk als de welvaart in de wereld verdeeld is, zo ongelijk zijn ook de schulden verdeeld. De landen die met afstand de grootste staatsschuld hebben zijn de Verenigde Staten ($20 biljoen) en Japan ($11,8 biljoen). Alleen deze twee landen zijn al goed voor bijna de helft van alle overheidsschuld in de wereld.

    De Visual Capitalist maakte een mooie infographic van alle staatsschulden in de wereld. Hoe groter de staatsschuld in dollars, hoe groter het land wordt weergegeven. De percentages geven weer hoe groot de schuld is als percentage van het wereldwijde totaal.

    Sinds het loslaten van de koppeling met goud is er geen rem meer op de kredietgroei. Daar komt bij dat centrale banken dollarschulden als onderpand zijn gaan gebruiken voor hun eigen valuta. Daardoor konden de Verenigde Staten decennia lang goedkoop geld lenen van de rest van de wereld.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Dollar sterkt aan na signalen ECB over negatieve rente

    De valutahandel was vorige week tot aan de bijeenkomst van de ECB op donderdag erg voorzichtig. De beleidsbijeenkomst volgde grotendeels het script: de aankopen van schuldpapier werden beperkt tot €30 miljard per maand en het programma werd negen maanden verlengd. Wel maakte president Draghi duidelijk dat renteverhogingen pas veel later te verwachten zijn en herhaalde hij zijn zorg over het feit dat de inflatie in de eurozone beneden verwachting blijft.

    Deze dovish toon leidde tot een scherpe sell-off van de euro. De munt zakte beneden het dieptepunt dat sinds begin deze zomer genoteerd stond. Dovish uitspraken van de centrale banken van Zweden, Noorwegen en Canada zetten ook de valuta van die landen onder druk. Het Britse pond hield daarentegen goed stand; de markten bereidden zich voor op de verwachte renteverhoging door de Bank of England op donderdag.

    Behalve de bijeenkomst van de Bank of England zullen ook Trumps keuze voor een nieuwe voorzitter van de Federal Reserve en het nieuws over de Spaanse constitutionele crisis de handel in belangrijke valuta deze week bepalen. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    De ECB deed de gemeenschappelijke munt vorige week geen goed met zijn bekendmaking van een ‘dovish afbouw’. De feiten – nog eens negen maanden met een gereduceerd maandtotaal van € 30 miljard – kwamen grofweg overeen met de gemiddelde marktverwachting, en waren iets minder agressief dan wij hadden genoteerd. Toch zijn rentes nu al een tijdje de belangrijkste sturende factor op de valutamarkten. Het nieuws steunde de euro wat dit betreft niet.

    De expliciete uitspraak dat de rente onveranderd op een negatief niveau zal blijven tot ‘ruimschoots na het einde van QE’ betekent uitstel van de planning voor elke renteverhoging tot in 2019. Tegen die tijd verwachten we dat de rentes van de Federal Reserve in de VS boven de 2% staan. Dit is een groot renteverschil, dat waarschijnlijk neerwaartse druk op de euro zal blijven geven. De markten namen deze zienswijze over en de euro zakte aan het einde van de week onder zijn laagste punt van augustus, precies tot het punt waarop de munt zijn rally in juli was begonnen.

    Amerikaanse dollar

    In aanvulling op het dovish nieuws uit de diverse bijeenkomsten van centrale banken in Europa kreeg de dollar vorige week steun van berichten dat belastingverlagingen nog steeds voortgang boeken binnen het Amerikaanse Congres. Daarbij kwam de publicatie van de bbp-groeicijfers op vrijdag: die cijfers waren significant sterker dan verwacht, hoewel deze verrassing grotendeels toegeschreven kan worden aan voorraadvorming.

    Het lijkt erop dat voorzitter Yellen niet meer in de running is om op haar post te blijven en dat een keuze gemaakt zal worden tussen Powell en Taylor. De keuze zal waarschijnlijk weinig effect hebben op het beleid van de Fed, want dat blijft een collegiaal instituut waar beslissingen voornamelijk op basis van consensus worden genomen. Aan het economische front zal ook het banencijfer van oktober weer de invloed laten zien van de orkanen (dit keer in positieve zin); wij denken daarom dat de markten hier grotendeels doorheen zullen kijken.

    Britse pond

    Er waren deze week weinig nieuwe cijfers, en bleef negatief nieuws over de Brexit-onderhandelingen uit. Daardoor kon het pond de sell-off van de Europese valuta relatief goed opvangen. Ook de groeiende marktconsensus dat de Bank of England de rente volgende week voor het eerst in meer dan 10 jaar zal verhogen, deed het sentiment ten opzichte van het pond goed.

    De markt prijst nu slechts één verhoging voor 2018 in, wat ons te laag lijkt. De economie van het Verenigd Koninkrijk draait in de buurt van volledige werkgelegenheid en de inflatie ligt boven de doelstelling. In deze context zijn extreem lage rentes niet op hun plaats en we verwachten dan ook een cyclus van geleidelijke renteverhogingen. Dit zou het pond in de komende maanden ondersteunen.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Column: Huizenprijzen door het dak

    Column: Huizenprijzen door het dak

    Terwijl de ECB de geldkraan nog een jaar open laat staan rijzen de huizenprijzen in Nederland de pan uit. Onlangs nog werd in Amsterdam een studio van 23 vierkante meter met dakterras van 19 vierkante meter voor meer dan €200.000 verkocht. En dan koop je geen huis, maar een opgeknapte zolderkamer waarvoor je vier steile en smalle trappen moet beklimmen.

    Het lijkt gekkenwerk, maar door de populariteit van de stad Amsterdam en de extreem lage rente zijn dit soort gevallen geen uitzondering meer. Sterker nog, de verwachting is dat de huizenprijzen in de hoofdstad nog verder zullen stijgen. De vraag is veel groter dan het aanbod, waardoor kopers ver boven de vraagprijs moeten bieden om überhaupt een kans te maken. En dan kunnen de prijzen exorbitant snel stijgen.

    Volgens cijfers van onderzoeksbureau Calcasa werd 79% van alle woningen in Amsterdam gedurende het tweede kwartaal van dit jaar voor of boven de vraagprijs verkocht, waarbij de gemiddelde verkoopprijs volgens cijfers van het CBS inmiddels 21% hoger is dan in 2008. In de rest van Nederland zijn de prijzen minder hard gestegen, maar in Noord-Holland zijn de gemiddelde prijzen de crisis ook alweer te boven.

    Lage rente

    Zo lang de ECB de geldkraan niet dichtdraait en de rente laag blijft is de kans groot dat de huizenprijzen in Amsterdam, maar ook in de rest van Nederland, de komende tijd verder zullen stijgen. Veel mensen kijken immers naar de maandlasten, wat betekent dat ze bereid zijn een hogere hypotheekschuld te nemen als de rente laag is.

    Maar hoe verstandig is het om je zo diep in de schulden te steken, nu de huizenprijzen in delen van Nederland op het hoogste niveau ooit staan? Voor de crisis van 2008 waarschuwden verschillende economen al voor de extreem hoge huizenprijzen, maar nu zijn ze in sommige delen van het land nog hoger!

    Huizenprijzen op recordhoogte

    Vastgoeddeskundige Piet Eichholtz deed een aantal jaar geleden onderzoek naar de ontwikkeling van de huizenprijzen in Nederland en concludeerde toen al dat de huizenprijzen op recordhoogte stonden. En of je de prijzen nou afzet tegen de inflatie, de loonontwikkeling of de prijs van een kilo goud, in alle gevallen zal het antwoord zijn dat de huizenprijzen in Nederland buitenproportioneel gestegen zijn.

    Voor veel Nederlanders gaat het financieel inderdaad weer wat beter, maar er zijn ook genoeg huishoudens die tot op de dag van vandaag de gevolgen merken van een hoge restschuld. Dalen de prijzen en ben je gedwongen je huis te verkopen, dan dringt het besef door dat het toch wel over hele grote bedragen gaat.

    Om de potentiële huizenbezitter niet ongerust te maken wordt de maximumgrens voor een hypotheek met Nationale Hypotheekgarantie volgend jaar met meer dan 8% verhoogd naar €265.000. Daarmee lijkt het alsof er een zorg wordt weggenomen bij de huizenbezitter, maar ondertussen wordt er nog meer schuld in de huizenmarkt gepompt. We hebben van de crisis van 2008 niets geleerd.

    Frank Knopers

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].




  • Euro onderuit na persconferentie ECB

    Euro onderuit na persconferentie ECB

    De euro liet donderdag de grootste koersdaling in zestien maanden zien, nadat de Europese Centrale Bank haar plannen bekendmaakte om tot en met september volgend jaar door te gaan met het opkopen van staatsobligaties. De ECB voldeed aan de verwachting van de financiële markten door het opkoopprogramma te halveren van €60 naar €30 miljard, maar beleggers hadden er niet op gerekend dat de centrale bank nog zeker tot september 2018 doorgaat met het opkopen van staatsobligaties.

    De wisselkoers tussen de euro en de dollar staat al sinds augustus op een relatief hoog niveau van $1,18 tot $1,20 tegenover de Amerikaanse dollar, omdat valutahandelaren ervan overtuigd waren dat de ECB op korte termijn het stimuleringsprogramma zou afbouwen. Maar nu blijkt dat de centrale bank haar monetaire stimulering nog een jaar verlengt en de rente nog veel langer laag zal houden overheerst een gevoel van teleurstelling. De euro ging met 1,4% onderuit en zakte naar een niveau van $1,16 tegenover de dollar.

    Euro onderuit na persconferentie ECB (Bron: Bloomberg)

    Afbouw stimuleringsprogramma’s

    Het besluit van de ECB om het opkoopprogramma langzaam verder af te bouwen komt vijf weken nadat de Federal Reserve haar plannen bekendmaakte om het opkoopprogramma terug te draaien en haar balans van $4,5 biljoen te verkleinen. Ook de Amerikaanse centrale bank worstelt met de erfenis van honderden miljarden aan schuldpapier, die sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 zijn opgekocht om de rente omlaag te brengen. Yellen wil deze langzaam maar zeker terug op de markt brengen, maar dat is een proces dat nog jaren kan duren.

    Het is ook nog maar de vraag of centrale banken als de Fed en de ECB hun opkoopprogramma’s volledig kunnen terugdraaien. Door het schuldpapier terug op de markt te brengen stijgen de rentelasten voor overheden, bedrijven en huishoudens, terwijl die zich de afgelopen jaren juist steeds meer schuld op zich hebben genomen. Breekt er weer een nieuwe crisis uit, dan is de kans groot dat centrale banken opnieuw de geldkraan open moeten draaien.

  • Grafiek: Goud-ETF’s krijgen voet aan de grond in Azië

    De grootste afzetmarkt voor fysiek goud ligt in Azië, want China en India zijn bij elkaar goed voor ongeveer de helft van de jaarlijkse vraag naar het edelmetaal. Dat komt niet alleen omdat beide landen meer dan een miljard inwoners hebben, maar ook omdat goud in die landen vaker gezien wordt als een alternatief spaarmiddel in plaats van een belegging.

    Dat goud kopen populair is blijkt ook uit de toegenomen populariteit van ETF’s die door het edelmetaal gedekt worden. De volgende grafiek van de Royal Bank of Canada laat zien dat het totaal beheerde volume aan goud in Chinese en Indiase exchange traded funds in tien jaar tijd is toegenomen van vrijwel niets tot meer dan 60 metrische ton.

  • Meerderheid Amerikanen vindt media niet onafhankelijk

    Bijna 59% van de Amerikaanse bevolking twijfelt aan de onafhankelijkheid van de Amerikaanse massamedia. Dat blijkt uit een enquête dat het Franse onderzoeksbureau IFOP in opdracht van de Russische nieuwssite Sputnik liet uitvoeren. Het onderzoeksbureau vroeg in totaal 802 respondenten in de Verenigde Staten naar hun mening over de berichtgeving van de Amerikaanse mainstream media ten aanzien van binnenlands en buitenlands nieuws. Ook werd de vraag voorgelegd of de mainstream media al dan niet beïnvloedt worden door politici en door grote bedrijven.

    Uit de enquête, die eind september werd afgenomen, bleek dat 59% van de respondenten van mening is dat de mainstream media onvolledig of oneerlijk berichten en dat dit samenhangt met beïnvloeding van de media door bedrijven en politiek. Vergeleken met een soortgelijke enquête die in mei 2015 werd gehouden door ICM Research is dat een toename van zes procentpunt, want toen gaf 53% van de respondenten een bevestigend antwoord op deze vraag.

    De resultaten van het onderzoek wijzen op een toenemend wantrouwen van de Amerikaanse bevolking ten aanzien van de mainstream media. Ondanks het feit dat het aantal respondenten in deze enquête relatief klein is komen de resultaten overeen met een eerder onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup. Ook daaruit kwam naar voren dat het vertrouwen in de Amerikaanse mainstream media in 2016 tot een historisch dieptepunt was gedaald.

    Amerikaanse verkiezingen

    Het vertrouwen in de Amerikaanse media heeft een flinke deuk opgelopen tijdens de Amerikaanse verkiezingscampagne van 2016. Donald Trump wist de presidentsverkiezingen te winnen, terwijl hij in de media veel meer negatieve publiciteit kreeg dan zijn opponent Hillary Clinton. Trump sloeg na zijn overwinning terug door de Amerikaanse massamedia als ‘fake news’ te bestempelen.

    Opvallend is ook dat de aanhangers van Trump veel wantrouwiger zijn ten aanzien van de mainstream media dan de mensen die op Clinton stemden. Van de respondenten die op Trump stemde had 75% geen vertrouwen meer in de mainstream media, terwijl dat percentage bij de Clinton stemmers met 38% veel lager was.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland voegt 34 ton goud aan reserves toe

    De centrale bank van Rusland heeft in september 1,1 miljoen troy ounce goud aan haar reserves toegevoegd, de grootste maandelijkse aankoop sinds oktober vorig jaar. De totale omvang van de goudvoorraad komt met deze aankoop van omgerekend 34 ton uit op 1.779 ton. Dat is goed voor een zesde plaats op de ranglijst van landen met de grootste publieke goudvoorraden.

    In de eerste negen maanden van dit jaar heeft de centrale bank van Rusland al ruim 164 ton van het edelmetaal aan haar reserves toegevoegd, dat is bijna 30% meer dan in dezelfde periode van vorig jaar. Het is geen nieuws dat Rusland edelmetaal aan haar reserves toevoegt, maar het is wel opvallend om te zien dat het land sinds 2014 veel actiever is geworden met goud kopen.

    Rusland breidt goudvoorraad verder uit

    De centrale bank van Rusland zag haar reserves in september verder toenemen tot $422,77 miljard, waarvan $73,6 miljard wordt aangehouden in de vorm van goud. Dat is omgerekend 17,34% van het totaal. De centrale bank waardeert haar goudreserve iedere maand tegen de actuele goudkoers en die werd in september vastgesteld op $1.286 per troy ounce.

    De eerste grafiek toont de ontwikkeling van de Russische valutareserves en goudreserves sinds 1999, waarbij de valutareserves in het blauw en de goudreserves in het geel worden afgebeeld. De tweede grafiek laat de ontwikkeling van de goudreserve in volume (blauw) en in waarde (geel) zijn.

    Rusland voegt al sinds 2006 edelmetaal aan haar reserves toe als vorm van diversificatie. Dat goud kocht ze tot voor kort alleen rechtstreeks, maar vanaf november zal de centrale bank ook op edelmetaal gaan bieden via de beurs van Moskou. Daarmee legt de centrale bank als grootste afnemer van goud een solide bodem onder de goudprijs.

    Goud en valutareserves Rusland sinds 1999

    Goudvoorraad groeit in september naar 1.779 ton

    Rusland koopt al sinds 2006 structureel goud bij

  • ECB bouwt stimuleringsprogramma af naar €30 miljard

    De ECB zal vanaf volgend jaar minder obligaties opkopen, zo maakte de centrale bank vanmiddag bekend. Met ingang van januari 2018 wordt het opkoopprogramma gehalveerd van €60 naar €30 miljard per maand. Van een snelle afbouw is echter geen sprake, want de ECB zal daarna nog tenminste tot en met september 2018 doorgaan met het opkopen van obligaties.

    Het afbouwen van het stimuleringsprogramma heeft een opwaarts effect op de rente in de eurozone, maar dat effect wordt door de verlenging tot en met september volgend jaar zo goed als tenietgedaan. De eerste reactie van beleggers was er een van teleurstelling, want de euro gaf bijna een half procent prijs ten opzichte van de dollar.

  • Live: ECB rentebesluit om 14:30

    De ECB zal vanmiddag om 14:30 weer een toelichting geven op het rentebesluit. De verwachting is dat de rente ongewijzigd blijft, maar dat is niet waar de financiële markten op dit moment naar kijken. Veel belangrijker is wat ECB-president Mario Draghi gaat zeggen over de toekomst van het opkoopprogramma.

    De laatste maanden wordt er namelijk al volop gespeculeerd op een afbouw van het stimuleringsprogramma. De belangrijkste redenen daarvoor zijn de oplopende inflatie in de Eurozone en het feit dat ook de Federal Reserve inmiddels de eerste stappen heeft gezet richting het terugdraaien van haar QE-programma.

    Meer dan €2.000 miljard aan obligaties

    Sinds het begin van het opkoopprogramma van de ECB in het voorjaar van 2015 heeft de centrale bank al voor meer dan €2.000 miljard aan obligaties opgekocht. Eerst waren dat alleen staatsobligaties, maar later kocht de centrale bank ook het schuldpapier van grote Europese bedrijven. Door dit beleid is de rente nog verder gezakt.

    Volgens Draghi heeft het monetaire beleid van de ECB een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel van de economie in de Eurozone, maar critici waarschuwen al langer voor de negatieve bijwerkingen van het QE-programma. Het zou leiden tot financiële bubbels in aandelen, obligaties en in bepaalde vastgoedmarkten, die de stabiliteit van de economie op de langere termijn kunnen bedreigen.

    Het rentebesluit van de ECB (en een eventueel besluit over het afbouwen van het stimuleringsprogramma) wordt rond 14:00 verwacht. Een half uur later volgt de persconferentie, die u hieronder live kunt volgen.

  • Beleggers richten ogen deze week op ECB

    Verschillende centrale banken hebben laten blijken dat ze op termijn de geldkraan weer wat verder dicht willen schroeven door hun stimuleringsprogramma’s geleidelijk af te bouwen. Zo is de Federal Reserve van plan mondjesmaat hypotheekleningen en staatsobligaties terug op de markt te brengen, terwijl er hardop gespeculeerd wordt over een versnelde afbouw van het opkoopprogramma van de ECB.

    Veel beleggers hebben hun ogen gericht op aankomende donderdag, de dag waarop Mario Draghi weer een toelichting zal geven op het monetaire beleid van de ECB. De centrale bank van de Eurozone koopt nog steeds iedere mand voor €60 miljard aan staatsobligaties en bedrijfsleningen, maar er gaan steeds meer geluiden rond dat dit bedrag op termijn verder afgebouwd zal worden. En dat kan een grote impact hebben op de financiële markten, gezien de omvang van het Europese stimuleringsprogramma.

    Geen centrale bank koopt zoveel als de ECB

    Volgens berekeningen van Deutsche Bank is het bedrag waarvoor de ECB obligaties opkoopt inmiddels zeven keer zo groot als de netto uitgifte van nieuw schuldpapier. Dat betekent dat er voor private beleggers steeds minder schuldpapier overblijft om in te beleggen, met als gevolg een extreem lage rente en een vlucht richting schuldpapier van lagere kwaliteit en richting de aandelenmarkt.

    Om het stimuleringsprogramma van de ECB in perspectief te zetten, de Federal Reserve kocht in de verschillende rondes van QE nooit meer staatsobligaties op dan dat er werden uitgeschreven. Zelfs in Japan is de monetaire stimulering niet zo extreem als in de Eurozone, want de Bank of Japan heeft nooit meer dan drie keer zoveel obligaties opgekocht als wat er werd uitgegeven door de overheid.

    De grote vraag van beleggers is wat de gevolgen zijn van een mogelijke verrassing van Draghi. Gaat hij het stimuleringsprogramma inderdaad op korte termijn afbouwen, dan zullen veel beleggingsfondsen hun strategie moeten aanpassen, met grote schommelingen in de rentestanden en aandelenkoersen tot gevolg. Omgerekend naar dollars is het balanstotaal van de ECB inmiddels groter dan die van de Federal Reserve en de Bank of Japan.

    Wanneer gaat de ECB de geldkraan dichtdraaien? (Bron: Bloomberg)

    Lees ook: