Marketupdate

Tag: euro

  • Weidmann (Bundesbank): “Manipulatie van valuta is gevaarlijk”

    Jens Weidmann van de Bundesbank ontkent dat de ECB opzettelijk de waarde van de euro omlaag drukt. Sterker nog, hij noemde alle vormen van wisselkoersmanipulatie ‘gevaarlijk’. Weidmann deed deze uitspraken na afloop van een bijeenkomst van de ministers van Financiën en de centrale bankiers van Frankrijk en Duitsland in Berlijn. Hij ontkende dat de ECB de munt goedkoper maakt met als doel de groei in de Eurozone aan te jagen.

    “Uiteraard speelt de wisselkoers een rol, omdat het effect heeft op de groei en de toekomstige inflatieverwachtingen. En uiteraard speelt ook het monetaire beleid aan beide kanten van de Atlantische Oceaan een rol in de bepaling van de wisselkoers. De wisselkoers is een belangrijke variabele”, zo lichtte Weidmann toe. Hij maakte duidelijk dat de ECB niet als doel heeft de wisselkoersen te manipuleren om een concurrentievoordeel te bewerkstelligen. Dat is een beleidsmaatregel die niet past bij onze doelstelling en die bovendien gevaarlijk is, zo voegde hij eraan toe. “Een dergelijk wisselkoersbeleid kan eindigen in een race naar de bodem van wederzijds devaluaties, een wedloop die alleen verliezers kent. Maar ik weet ook dat geen van ons dat nastreeft”.

    Wisselkoersen

    De uitspraken van Weidmann ten aanzien van de wisselkoers van de euro houden verband met de volgende stap die de ECB misschien gaat zetten, namelijk het opkopen van staatsobligaties. Een dergelijke stimuleringsprogramma zal de waarde van de euro verder onder druk zal zetten, zo liet Vitor Constancio van de ECB onlangs al weten. Een zwakkere euro is gunstig voor bedrijven die goederen en diensten exporteren naar gebieden buiten de Eurozone, omdat hun producten omgerekend in andere valuta goedkoper worden. Ten opzichte van concurrenten met een andere valuta kunnen bedrijven in de Eurozone hetzelfde werk voor een lagere prijs aanbieden. Een zwakke munt kent ook nadelen. Importgoederen die in een andere valuta afgerekend worden dan in euro's worden relatief duurder. Zo wordt de daling van de olieprijs gedeeltelijk teniet gedaan door de daling van de euro ten opzichte van de dollar. Het manipuleren van de wisselkoersen is een effectief instrument om economische groei aan te jagen. Jim Rickards legt in zijn boek 'Currency Wars' uit dat het goedkoper maken van de munt tot gevolg heeft dat meer werkgelegenheid zich naar jouw land verplaatst. Nu de hele wereld in een economische crisis verzeild is geraakt is het erg aantrekkelijk om de wisselkoers omlaag te drukken. De wisselkoers van de euro ten opzichte van de dollar is sinds begin mei met meer dan 10% gedaald van ruim $1,39 naar $1,23 per euro.

    jens-weidmann

    Weidmann: "ECB is niet opzettelijk de euro goedkoper aan het maken"

  • Gold Trail: De misleiding van wisselkoersen (Deel XXVI)

    In dit deel van de Gold Trail legt Friend of Another uit dat wisselkoersen niet hetzelfde betekenen als waarde. De wisselkoers van de dollar tegenover de euro kan met 30% stijgen, maar dat wil niet zeggen dat de kosten van producten op de binnenlandse markt dan ook dalen. De werkelijke waarde van een munt meet je niet af aan de wisselkoers met andere valuta, maar aan de werkelijke koopkracht die de munt heeft op de lokale markt.

    Gold Trail: De misleiding van wisselkoersen (Deel XXVI)

    FOA (2 oktober 2000): In de hedendaagse wereld lijkt het er steeds meer op dat fysiek goud de beste plek is om te zitten. Het neemt de 'hoge weg' boven risico en we kunnen de actie volgen met weinig angst om met lege handen te eindigen. We zouden met alles kunnen eindigen! Echter, pas ervoor op dat je onderweg onze route niet verward met de route van diegene die het pad van papiergoud bewandelen. Als ze me vragen "Heb je nog steeds verlies op je positie in goud?" dan antwoord ik: "Het spijt me, je moet de klimmers aan de overkant van de vallei gemist hebben. We hebben gehoord dat ze daar problemen hebben, maar hun goud is anders dan het onze. Zodoende is hun pijn niet onze pijn". Westerlingen vragen zich vaak af waarom zoveel vermogende mensen goud kopen als de prijs daalt. Ik zal hiervoor hetzelfde voorbeeld gebruiken dat we recent gebruikten met betrekking tot de euro. Het is niet het goud dat onderuit gaat, maar de dollar die omhoog gedreven wordt richting een breekpunt. En dit zal echt de laatste rally zijn. We hoeven hier niet lang meer onder te lijden. Neem een blik over de hele wereld en plaats jezelf in een van die vele landen. Bedenk dan eens in hoeveel landen men de dollar zal stijgen over de afgelopen jaren, met tenminste 30% tegenover hun eigen valuta. Echter, voor de recente prijsstijging van olie, is de werkelijke kostprijs en kostenstructuur van de meeste Amerikaanse goederen niet met 30% gestegen binnen de Amerikaanse markt. Nee, ik probeer niet een discussie te voeren over de juistheid van de Amerikaanse CPI. Ik probeer aan te geven dat de VS nog niet begonnen is aan de fase van echte prijsinflatie. Die fase brengt onze inflatie op wereldwijde schaal aan het licht. currencyHet punt dat we maken door er met de ogen van een buitenstaander naar te kijken is dat de goudprijs de binnenlandse prijsvorming van goud in de VS weerspiegelt, niet de wisselkoers. Zoals we eerder al zeiden meten we de werkelijke waarde van een munt af aan haar koopkracht in de lokale markt. Vanuit deze positie is het duidelijk dat Amerikaanse goederen nog niet in de buurt zijn gekomen bij de dollarexpansie die de afgelopen 20+ jaren heeft plaatsgevonden. Het is een dynamiek die lang geleden al was blootgelegd, indien de status van de dollar als wereldreservemunt zo werd bedreigd als nu. Had een grote groep landen de afgelopen jaren dollars aangehouden, dan zouden ze gezien hebben dat hun koopkracht op de Amerikaanse markt met meer dan 30% in toegenomen, in vergelijking met hun verschillende lokale valuta. Echter, de Amerikaanse prijzen daalden zelfs niet een beetje op basis van een toename in productiviteit om te compenseren voor de verandering in wisselkoers tegen andere valuta. Nee, de hele wereld is niet fout in de manier waarop goederen geprijsd worden. Ook zijn wij als Verenigde Staten niet bijzonder productief. Het is overduidelijk dat de dollar opgedreven wordt in een eindstrijd die meer weg heeft van een strijd tussen minnaars. Maar deze strijd zal onze leeftijd blootleggen. Om een voorbeeld te geven: Als andere landen goud hadden gekocht voor een goudprijs van $400 per troy ounce, dan zou het verlies aan koopkracht op de Amerikaanse markt vergelijkbaar moeten zijn met het verlies in wisselkoers van hun valuta tegenover de dollar. Haal die 30% daling in de wisselkoers af van de goudprijs van $400 en je komt rond de $280 uit. Dat is ongeveer waar we nu staan. Deze actuele prijs laat wereldwijd zien dat, wanneer je goud gebruikt als een maatstaf voor echte economische waarde, de Amerikaanse goederen al geinflateerd zijn in de VS. Juist, onze inflatie is de afgelopen jaren meer dan 30% geweest, vergeleken met de wereldwijde prijsstructuur. Dit is het proces waar we nu al diep in zitten. Onze economie kan zich niet aanpassen aan de concurrentie met dit oude geldsysteem. Om ons economische momentum vast te houden moeten we terugvallen op een pure geldinflatie. Maar dat zal deze keer anders zijn dan andere keren! Vandaag de dag zal de enige moderne reservemunt alle valuta op een gelijk speelveld brengen. De valuta in kwestie is olie! In de toekomst die voor ons ligt zal dit open speelveld onze economie slopen door een exploderend handelstekort, voordat andere economieën ten onder gaan. Uiteindelijk zal onze onmacht om het tekort te dichten zorgen voor vlucht in de dollar prijsstructuur. Deze dynamiek zal ook zichtbaar zijn in de dollarprijs van fysiek goud. FOA/gids van de Gold Trail (Vertaling door Frank Knopers) Lees ook eerdere delen van de Gold Trail op Marketupdate:

  • ECB kan goud kopen om economie te stimuleren

    De ECB kan staatsobligaties, goud, aandelen en exchange-traded funds (ETF’s) kopen om de inflatie aan te wakkeren en de economie te stimuleren. Dat zei ECB-directielid Yves Mersch tijdens een toespraak die hij hield voor de 17e Euro Finance Week. Door meer soorten financiële activa op te kopen kan de centrale bank de economie stimuleren, bijvoorbeeld in de vorm van een lagere rente op de kapitaalmarkt of een hogere waardering van activaprijzen. Volgen we het traject dat de ECB de afgelopen jaren heeft afgelegd, dan zien we overduidelijk een opschuiving van een voorzichtig en terughoudend monetair beleid (Bundesbank) naar een beleid dat erg veel weg heeft van de monetaire stimulering van de Bank of Japan en de Federal Reserve.

    Bijzonder is het voorstel tot goud kopen, een optie die nooit aan de orde is geweest bij collega’s als de Federal Reserve, de Bank of England en de Bank of Japan. Door goud te kopen met nieuwe euro’s daalt de wisselkoers van de munt en wordt het voor Europese bedrijven makkelijker hun product te verkopen in het buitenland. Dat kan een impuls geven aan de economie.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    Euro_Gold_Bar

    ECB kan goud kopen om de economie te stimuleren

  • Gold Trail: De euro als wereldreservemunt (Deel XXIV)

    Waarom accepteren landen de valuta van één land als hun belangrijkste reserve? Wat als dat land haar verplichtingen niet nakomen en de reserves waardeloos worden? En waarom zou je de waarde van die munt blijven opdrijven, ten koste van de levensstandaard van je eigen bevolking? In dit deel van de Gold Trail legt FOA uit welke rol de ECB met de euro zal spelen in deze transitie naar een nieuw internationaal monetair systeem.

    Lees ook eerdere delen van de Gold Trail op Marketupdate:

    Gold Trail: De Euro als wereldreservemunt (Deel XXIV)

    FOA (16 september 2000): De ECB komt met een ander soort valuta als antwoord op ons falende monetaire systeem. Door niet langer dollars te verkopen voor euro’s maken ze een einde aan een wisselkoerssysteem dat door geen enkele andere valuta uitgedaagd kon worden. Denk daar eens over na. De dollarreserves die ze aanhouden zullen volledig waardeloos zijn in het nieuwe geldsysteem. Als de euro, zoals Duisenberg dat zei, de nieuwe reserve wordt voor Europa (niet voor de wereld), dan hebben ze geen dollars meer nodig en de koopkracht die we aan dollars associëren. Een super hyperinflatie kan de waarde van de dollar naar nul brengen, terwijl de ECB niets verliest. Die heeft haar reserves al in de vorm van euro’s en goud.

    Volgens de logica die hierboven beschreven wordt: Als Europa geen dollars als reserve aanhoudt om de wisselkoers van de euro te manipuleren, dan heeft het dollarsysteem geen ander alternatief meer dan om langzaam in een concurrentiestrijd ten onder te gaan. Omdat er niets is om dat proces tegen te houden zal de dollar richting hyperinflatie gedwongen worden. Die dynamiek zal de wisselkoers van de dollar voorgoed verlagen!

    Maar hoe gaat de ECB dan dekking geven aan haar valuta? Terug in het archief…

    Aan de andere kant, als je goud koopt in de open markt met je eigen valuta, dan heeft dat een heel andere werking dan wanneer je buitenlandse valutareserves koopt. Deze actie haalt fysiek goud van de markt, waardoor de waarde van dat goud in termen van dollars toeneemt. Goud is altijd al de grootste tegenstander geweest van de dollar voor wat betreft de status als internationale reserve. Het voordeel komt hier uit het feit dat overheden niet door hun voorraad van eigen valuta heen kunnen raken als ze goud willen kopen, in tegenstelling tot wat er gebeurt als landen buitenlandse valuta willen verkopen om hun eigen munt te ondersteunen. Uiteraard, de goudprijs in de lokale munt zal sky high gaan, maar per slot van rekening ben je de reserves wel aan het uitbreiden. Niet aan het afbouwen.

    Wanneer goud begint te stijgen ten opzichte van de dollar zal het goud gezien worden als een reserve met en stijgende waarde, ter ondersteuning van de eigen munt. Onder deze omstandigheden, met een stabiele munt, zullen particulieren meer goud kopen omdat het gezien wordt als een positieve asset. Het werkt net als met een aandeel dat in prijs stijgt. Iedereen wil iedereen een belegging die in prijs omhoog gaat. Vergelijk dit met wat er in Korea gebeurt, waar iedereen goud verkocht terwijl het steeg in termen van een instabiele valuta.

    wim-duisenberg-euroDiegene die denken dat de ECB niet in staat is dit te doen, kijk gewoon eens naar de wisselkoers van de Duitse Mark ten opzichte van de dollar. Tussen 1979 en nu heeft de Duitse Mark één moment meegemaakt waarin ze 45% van haar waarde verloor tegenover de dollar. Ik durf te beweren dat als de Mark en/of de Duitse economie hier niet aan ten onder gingen, dat ook de euro en de Eurozone niet uiteen zullen vallen door de 20% daling van de munt die we vandaag de dag zien. Uit een recent commentaar van Wim Duisenberg: “Zwakte in de euro is niet een van de ‘uitzonderlijke omstandigheden’ die interventie rechtvaardigen”!

    Vandaag de dag kan de ECB niet alleen haar overtollige dollarreserves gebruiken om fysiek goud te kopen, ook kan ze simpelweg euro’s bijdrukken om direct op fysiek goud te bieden. Als de euro blijft dalen tegenover de dollar is dit een optie waar de ECB op terug kan vallen. ‘Vrijgoud’ zal zich zeker niet tegen de euro keren zoals het zich tegen de dollar keert, omdat het beleid is van de Eurozone om het goud naar de marktprijs te waarderen. Omdat Vrijgoud geen valuta is zal een prijsstijging ten goede komen aan de reserves van de centrale bank. Daar komt bij dat particulieren goud zullen bezitten als spaarreserve, geen valuta.

    Dit is in de basis de richting waar de bedenkers van de euro ons naartoe willen brengen. Dit concept werd geboren met weinig oog voor de economische gezondheid van Europa. In de toekomst is het mogelijk dat iedere valuta en iedere economie compleet faalt, zonder dat het ernstige gevolgen heeft voor het wereldwijde geldsysteem. Er is een nieuw geldsysteem gebouwd, gebouwd op een wereldmarktprijs voor goud. Dit brengt ons bij een belangrijke toespraak die Duisenberg onlangs hield, waarin hij het volgende zei:

    "Ten eerste: het Europroject moet gezien worden als een volgende logische stap in het Europese integratieproces, dat meer dan een halve eeuw geleden begonnen is, direct na afloop van de Tweede Wereldoorlog. Haar doelen waren niet - en zijn nog steeds niet- louter economisch van aard, omdat de Europese integratie niet alleen als doel heeft een welvarend, maar ook een stabiel en vredig Europa te vormen. De integratie op het vlak van handel, economie en financiën, die gericht is op het wegnemen van alle barrières voor vrije concurrentie, is de motor van dit proces. In deze context moet de euro gezien worden als een belangrijke bijdrage voor de voltooiing van één Europese markt."

    Ik herhaal: "Haar doelen waren niet - en zijn nog steeds niet- louter economisch van aard" Een nieuwe wereldreservemunt is in wording! Het overmatig bijdrukken van dollars (die al circuleren in de het systeem) is genoeg om de VS te dwingen nog meer bij te drukken, in een poging de ineenstorting van de dollar af te wenden. Nogmaals: de huidige sterkte in de dollar is slopend voor de handel en zorgt voor een exploderend tekort op de handelsbalans van de VS. De uiteindelijke trigger voor dit alles is de prijs van twee internationaal verhandelde goederen die synoniem zijn voor welvaart: olie en goud. Olie doet nu haar werk om de dollar richting hyperinflatie te drijven. Hoge olieprijzen dwingen het tekort op de handelsbalans naar een alarmerend hoog niveau. Tegelijkertijd zorgt de hoge olieprijs ervoor dat de VS haar goederen competitief kan prijzen op de wereldmarkt. Op een gegeven moment zal de binnenlandse economie van de VS crashen en zullen de wanbetalingen zich opstapelen. In plaats van de rente te verhogen om de vloedgolf aan dollars te vertragen (zoals de Federal Reserve in het verleden deed), zullen ze de rente net als Japan verlagen naar bijna nul. Allemaal in een poging het systeem te redden en de wereld weg te houden bij de euro. Het zal niet werken. In tegenstelling tot wat veel hard geld adepten verwachten zal de goudmarkt en het goudbanksysteem onder deze omstandigheden compleet falen. Omdat deze onderdeel zijn van het dollarderivatensysteem zal een hyperinflatie in de VS ook de kredietwaardigheid van het papiergoud stukslaan. De goudprijs waar we iedere dag naar kijken zal richting nul dalen! Net als met iedere andere hyperinflatie in de geschiedenis zijn er grenzen aan de geloofwaardigheid. Het handelsvolume op de wereldwijde papieren goudmarkt zal dalen, terwijl het aanbod van de goudderivaten verder wordt opgeblazen. Het is niet anders dan een bedrijf dat niet weg kan komen met de uitgifte van nog meer aandelen, wanneer het handelsvolume opdroogt. Op dezelfde manier zal het aanbod van papiergoud verder opgeblazen worden, terwijl het handelsvolume daalt. Dat betekent dat uiteindelijk de prijsvorming zal falen. Vandaag de dag gaat de papieren goudprijs opnieuw omlaag richting het niveau waarop de markt uiteen zal vallen. Op een gegeven moment zal een volledige vrije markt voor fysiek goud ontstaan die door de ECB gebruikt zal worden om de Europese banken te ondersteunen met een zeer hoge goudprijs. De Vrijgoud adepten weten dat dit eraan zit te komen. De ECB gaat goud op zeer grote schaal steunen. Misschien doen ze dat nu al met verkopen van goud via de BIS, maar hier zal niets over bekend worden gemaakt totdat de dollar aan hyperinflatie begint en de derivatenmarkt uiteenvalt. Terwijl dit allemaal gebeurt zal inflatie in de Eurozone ervoor zorgen dat er een handelsbalans komt met de VS. Maar tegen die tijd is de euro kandidaat geworden als leidende wereldreservemunt. Niet alleen de ECB zal goud kopen met haar dollars, maar ook andere landen die een handelsoverschot hebben met de VS. Bijna iedereen zal vragen om olie in euro's af te rekenen en olieproducerende landen zullen dan massaal goud kopen met hun overtollige dollars. Op dit moment zal de ECB dollarreserves beginnen te kopen van andere centrale banken. Uiteraard in ruil voor euro's. Het zal door de markt gezien worden als een poging de dollar te verdedigen, maar een dergelijke actie zal gewoon een politiek strategische zet zijn. De bezitters van fysiek goud leven in zeer interessante tijden! FOA/gids van de Gold Trail (Vertaling door Frank Knopers)

    Euro_Gold_Bar

    De Euro als wereldreservemunt

  • Draghi: “De euro is onomkeerbaar”

    Draghi: “De euro is onomkeerbaar”

    Tijdens de persconferentie van gisteren heeft Mario Draghi nogmaals gezegd dat de euro onomkeerbaar is. Hij begrijpt dat er scepsis is ontstaan over de gemeenschappelijke munt, omdat sommige landen in de periferie van de Eurozone de laatste jaren nauwelijks een economische verbetering waarnemen. De jeugdwerkloosheid blijft hoog en de economische groei is op zijn best mager, zoals ook Cor Wijtvliet benadrukte in zijn column. Aan de andere kant komt er kritiek op de euro vanuit de sterke landen van de muntunie, omdat deze landen het gevoel hebben dat ze de rekening gepresenteerd krijgen van fouten die andere landen gemaakt hebben.

    Toch moeten landen in de Eurozone volgens Draghi niet al hun kritiek op de ECB en de euro richten. De ECB-president benadrukt dat de landen in de periferie van de Eurozone structurele hervormingen moeten doorvoeren waar ze anders ook niet onderuit waren gekomen. Sterker nog, in sommige gevallen zouden landen volgens Draghi duurder uit zijn als ze moesten hervormen buiten de muntunie.

    Herhaling

    In de zomer van 2012 zei Draghi ook al dat de euro onomkeerbaar is. Destijds waren de zorgen om Europese staatsschulden groot en maakten de financiële markten zich zorgen over het bij elkaar blijven van de muntunie. Met de uitspraak dat hij alles zou doen om de euro te redden wist Draghi de financiële markten tot bedaren te brengen. Het is de vraag of het nieuwe stimuleringsprogramma van de centrale bank voldoende is om deflatie op afstand te houden. De euro noteert op het moment $1,2645 en staat daarmee ongeveer 7,5% lager dan drie maanden geleden.

  • Yuan en euro voortaan direct inwisselbaar

    Met ingang van dinsdag 30 september worden de China yuan en de euro direct inwisselbaar, zo maakte Bloomberg vandaag bekend. Deze stap zorgt voor lagere transactiekosten en maakt het daardoor aantrekkelijker om deze valuta te gebruiken in economische transacties tussen beide handelsblokken, zo schrijft de People’s Bank of China in een persverklaring op haar website. Op 10 oktober vorig jaar tekenden de Europese Centrale Bank (ECB) en de Chinese centrale bank nog een valutaswap om het gebruik van de eigen valuta te stimuleren.

    De euro wordt de zesde grote valuta die direct ingewisseld kan worden voor Chinese yuan. Eerder werd er al directe inwisselbaarheid gegarandeerd voor de Amerikaanse dollar, de Australische dollar, de Nieuw-Zeeland dollar, het Britse pond en de Japanse yen. Met een directe inwisselbaarheid van de yuan en de euro wordt het gebruik van dollars overbodig gemaakt. In het verleden was het gebruikelijk dat de valuta eerst werd omgezet naar dollars, maar dat is binnenkort niet meer nodig voor Europese bedrijven die zakendoen met Chinese bedrijven en vice versa.

    “Dit is een frisse stap voorwaarts in de internationalisering van de Chinese yuan. Echter, de werkelijke impact op wisselkoersen en bedrijven zal beperkt blijven omdat het handelsvolume van yuan naar andere valuta dan dollars nog niet zo groot is”, zo verklaarde analist Liu Dongliang van de China Merchants Bank in Shenzhen. Om de cijfers in perspectief te plaatsen: In de eerste helft van 2014 werd er voor 12,2 biljoen yuan verhandeld in dollars, tegenover slechts 110,4 miljard yuan in euro’s en 251,7 miljard yuan in Japanse yen.

    Europa gebruikt meer yuan

    Vergeleken met een jaar geleden is de handel tussen China en Europa met 12% gegroeid tot omgerekend $404 miljard (over de eerste acht maanden van 2014). Dat is meer dan de $354 miljard aan goederen die China in dezelfde periode verhandelde met de Verenigde Staten. Hieruit kunnen we concluderen dat ook het gros van de Europese bedrijven nog met dollars betaalt in plaats van euro's. Frankrijk en Duitsland gaan op dit moment aan de leiding in het gebruik van Chinese yuan, zo concludeerde HSBC in juli na een onderzoek onder 1.304 bedrijven in elf verschillende Europese landen. Van alle ondervraagde Franse bedrijven heeft 26% al eens betaald met yuan, voor Duitse bedrijven lag dat aandeel op 23%. Na China, Hong Kong en Taiwan wordt de yuan nog nergens zoveel gebruikt door bedrijven als in deze twee Europese landen. De populariteit van de yuan binnen Europa vraagt om betere faciliteiten om met yuan af te rekenen. Het is dan ook geen toeval dat Frankfurt eerder dit jaar een clearing bank kreeg voor Chinese yuan, net als het financiële centrum van Londen. "Gezien de toewijzing van clearing banks in Frankfurt en Parijs was de aankondiging van vandaag [directe inwisselbaarheid euro met yuan] te verwachten", zo schreven economen van de ANZ Banking Group in een nieuwsupdate. Ze noemen de directe inwisselbaarheid van beide valuta een belangrijke stap in de internationalisering van de Chinese yuan. De Europese Centrale Bank heeft vorig jaar oktober een valutaswap van maximaal 350 miljard yuan ondertekend met de People's Bank of China. De Chinese centrale bank kan onder deze overeenkomst toegang krijgen tot maximaal €45 miljard van de ECB.

    euro-yuan

    De euro en de yuan worden direct inwisselbaar

  • De dollar wint! De euro en de yen verliezen

    De afgelopen maanden is er in de financiële pers bij voortduring bericht over de pogingen van de ECB en de Bank van Japan om de inflatie in de respectieve regio’s op te jagen en de waarde van de yen en de euro omlaag te brengen. Dat moet de sleutel vormen voor het herstel van de economische groei in zowel de eurozone als in Japan.
    Het toeval wil, dat de Amerikanen alweer maanden een beleid voeren, dat haaks staat op dat van Japan en Europa. Na jaren van monetaire verruiming zijn ze druk doende die geleidelijk af te bouwen. Tegelijkertijd is de Amerikaanse lucht zwanger van de geruchten als zou de Fed op het punt staan te breken met het huidige rentebeleid, dat erop gericht is die voor langere tijd op ongeveer 0% te houden.

    euro-dollar-yen-pondDe uitkomst van dit tegengestelde beleid is tot dusverre, dat de dollar de afgelopen weken steeds meer aan kracht heeft gewonnen ten opzichte van zijn internationale rivalen, zoals de yen en de euro. Aan dat proces lijkt voorlopig geen einde te komen. Sterker nog, de dollar lijkt nu versneld terrein te gaan winnen op al zijn rivalen. Dat is te danken aan het jaarlijks uitje van de centrale bankiers naar Jackson Hole, Wyoming, in de Verenigde Staten. Tijdens die bijeenkomst, die begon op donderdag 22 augustus, hield mevrouw Yellen, de president van de Amerikaanse centrale bank een toespraak. Daarin stelde ze onder meer dat de ontwikkelingen op het gebied van de arbeidsmarkt en de inflatie de goede richting op gingen. Toch viel er volgens haar nog veel te wensen. Nog te veel mensen blijven weg van de arbeidsmarkt en teveel mensen met een tijdelijke baan zouden die graag omgezet zien in een volledige baan. usdollarindex De toespraak van Janet Yellen was voor sommige een teleurstelling, omdat ze hoopten op meer concrete aanwijzingen. Voor de meeste was het echter duidelijk, dat een renteverhoging er aan zit te komen en dat die eerder zal komen dan 2016. Het normaliseringsproces en het herstel van de arbeidsmarkt lijkt al vrij ver gevorderd. De discussie zal zich daarom de komende maanden gaan richten op de vraag in welk tempo de renteverhogingen elkaar gaan opvolgen. De boodschap van Yellen en de daaropvolgende discussie over de renteverhoging staat in schril contrast met de boodschap van respectievelijk Mario Draghi (ECB) en Haruhiko Kuroda (BoJ). De eerste stelde vast, dat de economie in de eurozone in het tweede kwartaal van dit jaar tot stilstand is gekomen, terwijl de inflatie met een niveau van 0,5% hardnekkig te laag blijft. Draghi riep daarom de lidstaten op om hun starre beleid van bezuinigen los te laten en meer ruimte te scheppen voor investeringen. Voor de markt was het daarmee duidelijk, dat de ECB definitief de weg gaat inslaan van de monetaire verruiming.

    eur-usd

    De boodschap uit Japan was evenmin echt optimistisch. Het nieuwe beleid, Abenomics genaamd, kent onmiskenbaar successen. De werkloosheid daalt en de arbeidsmarkt toont weer tekenen van leven. Op andere terreinen moet er echter nog een lange weg afgelegd worden. Ook in Japan blijft de inflatie hardnekkig laag, evenals de loonontwikkeling. Veel consumenten blijven daarom doen wat ze al jaren doen en houden de hand op de knip. Volgens Kuroda zal Japan daarom moeten blijven stimuleren en misschien de intensiteit daarvan verder opvoeren. Het land stimuleert nu met een bedrag van $ 75 per maand. Dat kan wellicht naar $ 100 miljard!

    usd-jpy

    Dit was koren op de molen van veel marktpartijen en intraday belandde de dollar op een niveau van ¥ 104,19. De heftige reacties op de internationale valutamarkten op de toespraken in Jackson hole sterken ons in onze eerder geuite opinies. De dollar kan nog dit jaar een niveau van tenminste ¥ 110 bereiken. Voor de euro voorzien we een verdergaande verzwakking. Op 23 juli was de koers van de euro $1,34. Op moment van schrijven bedraagt de koers $ 13198. Een daling tot ver onder $1,30 is niet langer uit te sluiten. Cor Wijtvliet BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Klik HIER (u downloadt een pdf) en maak kennis met de Crash Investor, een waardevolle bijdrage voor de actieve belegger!

  • Frankrijk wil een zwakkere euro

    De Franse vice-president Manuel Valls heeft gezegd dat de ECB meer moet doen om de wisselkoers van de euro te verlagen, omdat er anders deflatie dreigt in de achttien landen van de eurozone. De ECB ga in juni al een sterk signaal aan de markt af door een nieuw TLTRO programma te lanceren, maar volgens Valls moet de centrale bank nog een stapje verder gaan in haar monetaire beleid. ECB-president Draghi gaf in zijn speech bij Jackson Hole al een hint dat de centrale bank meer kan doen om de deflatie te bestrijden. Formeel behoort financiering van overheidstekorten niet tot de instrumenten van de centrale bank, maar er zijn wel andere maatregelen die de ECB kan nemen om de economie te stimuleren. Zo kan de ECB bijvoorbeeld wel bedrijfsobligaties opkopen.

    Frankfurt

    Op 4 september komen de Europese ministers van Financiën in Frankfurt bijeen om het monetaire beleid van de eurozone te bespreken. Draghi spreekt vandaag in Parijs met de Franse president Francois Hollande over het monetaire beleid van de Eurozone. De Fransen kunnen blijkbaar niet wennen aan het monetaire beleid van de Europese centrale bank, want begin vorig jaar deed Hollande ook al zijn beklag over de relatief sterke euro. Toen stond de wisselkoers ook al relatief hoog, op bijna $1,36 tegenover de euro. De euro heeft de afgelopen twee maanden al behoorlijk te lijden gehad onder alle geruchten over monetaire stimulering. De wisselkoers zakte de afgelopen twee maanden van bijna 1,37 naar minder dan 1,32.

    Tweedeling

    Volgens Draghi helpt het als Europese regeringen hun tekort laten oplopen, indien de begroting daar ruimte voor biedt. Daarmee staat Draghi tegenover de begrotinsdiscipline van de Duitse bondskanselier Merkel, die juist aandringt op het verkleinen van de tekorten en de schulden. Wolfgang Schauble, de Duitse minister van Financiën,staat aan de zijde van Merkel. Hij zei afgelopen week in Berlijn dat schuld gedreven economische groei uiteindelijk leidt tot economische neergang. Schauble wijst daarbij op de Zuid-Europese landen die grondige hervormingen moesten doorvoeren in ruil voor een bail-out. "Deze landen doen het nu veel beter dan alle andere in Europa", zo verklaarde de minister van Financiën. "Je economie gaat niet beter draaien als je alleen maar meer schulden maakt. Hoewel dat op korte termijn groei oplevert, zal het op de lange termijn een neerwaarts effect hebben". De tweedeling in de Eurozone wordt steeds groter. Aan de ene kant staat de begrotingsdiscipline van de Duitsers, aan de andere kant het soepele monetaire beleid van onder meer de Fransen en de Italianen. Voor de Duitsers is de onafhankelijkheid van de centrale bank heilig, wat niet vreemd is als je kijkt naar de geschiedenis van Duitsland. Nog altijd is er de angst van hyperinflatie, die de Weimar republiek van de jaren '20 ernstig ontwrichtte. De Fransen daarentegen willen de ECB (en de euro) gebruiken als instrument om de exportpositie van Europa te versterken.

    manuel-valls

    Manuel Valls wil een zwakkere euro (Afbeelding door Miguel Medina/AFP via Getty Images, via Bloomberg)

  • Gaat Draghi iets doen aan de lage inflatie?

    Afgelopen vrijdag gaf Mario Draghi van de ECB een uitvoerige speech tijdens Jackson Hole, waarin hij in hoofdlijnen twee punten duidelijk probeerde te maken. Het eerste punt was dat de ECB bereid is meer te doen om een halt toe te roepen aan de alsmaar dalende inflatie en het tweede punt was dat de ECB dat waarschijnlijk niet alleen kan en dat de destructieve effecten van het bezuinigingsbeleid in Europa vroeg of laat weer teruggedraaid moeten worden. Op de beurs werd positief gereageerd op deze uitspraken, want de aandelenmarkt klom verder omhoog. De S&P 500 wist zelfs even door de grens van 2.000 punten te breken.

    Toch hebben veel mensen misschien wel de belangrijkste uitspraken van zijn speech gemist, zo stelt Joe Weisenthal van Businessinsider. Hij verwijst naar een passage uit de speech van Draghi die niet op papier stond en die klaarblijkelijk later is aangepast. In deze afwijkende passage, die werd opgemerkt door Lorcan Roche Kelly van Agenda Research, durft Draghi eindelijk het werkelijke verhaal te vertellen achter de steeds verdere daling van de inflatie in de Eurozone. Hij zei het volgende:

    "De inflatie is gedaald van ongeveer 2,5% in de zomer van 2012 tot een niveau van 0,4% nu. Ik geef ongeveer eens per maand commentaar op deze beweging tijdens de persconferentie. Ik heb verschillende redenen genoemd voor de daling van de inflatie, zo heb ik gezegd dat het te maken heeft met dalende prijzen voor voedsel en brandstof. Vanaf de zomer van 2012 was vooral de hogere wisselkoers van invloed op de prijsontwikkeling. Meer recent hebben we te maken gehad met de geopolitieke risico's in Rusland en Oekraïne, die ook een negatieve impact zullen hebben op de economie van de eurozone. Ook hebben we dan nog de relatieve prijsaanpassing in de zwakkere landen en het probleem van de hoge werkloosheid. Ik heb gezegd dat de meeste van deze effecten uiteindelijk zullen afnemen, omdat ze van tijdelijke aard zijn. Maar dat geldt niet voor alle effecten...

    Ik heb ook gezegd dat, als deze periode van lage inflatie langdurig aanhoudt, de doelstelling van prijsstabiliteit in gevaar kan komen. De inflatieverwachtingen laten op alle fronten een daling zien. De 5-jaars swap rate daalde met 15 basispunten naar net onder de 2%. Dit is de maatstaf die we normaal gebruiken om inflatie op de middellange termijn te definieren. Maar als we op een nog kortere termijn kijken, dan zijn de herzieningen nog groter. De reële rente op de korte en middellange termijn is gestegen, maar op de middellange termijn is die niet gestegen door een daling in de lange-termijn nominale rentes. Dat geldt niet alleen in de eurozone, maar ook elders in de wereld. De Raad van Bestuur [van de ECB] zal deze ontwikkeling in de gaten houden en zal binnen haar mandaat alle instrumenten gebruiken om de prijsstabiliteit over de middellange termijn te waarborgen."

    Zoals je ziet is Draghi klaar met het vinden van excuses voor de lage inflatie. Hij erkent dat er sprake is van een fundamentele verslechtering die niet alleen uitgelegd kan worden door tijdelijke ontwikkelingen. De laatste maanden zakt de wisselkoers van de euro weer, zonder dat Draghi daadwerkelijk stappen heeft moeten ondernemen. Mogelijk verwacht de markt dat de ECB binnenkort iets zal doen om een aanhoudend lage inflatie te doorbreken. In de zomer van 2012 wist Draghi de markt de sussen met de uitspraak dat hij alles zou doen om de euro te redden. De uitspraken bij Jackson Hole hadden ook als doel de markt te kalmeren, zonder dat er feitelijk stappen zijn gezet. Jackson Hole is een symposium dat sinds 1978 jaarlijks georganiseerd wordt door de Federal Reserve van Kansas en waar de top van het financiële systeem bijeen komt. Het doel van deze jaarlijkse bijeenkomst, waar centrale bankiers, academici en beleidsmakers bij aanwezig zijn, is om te praten over trends en ontwikkelingen die op de middellange termijn plaatsvinden. Bron: Businessinsider

    eur-usd

  • Gold Trail: Van Dollar naar Euro (Deel XIV)

    In het vorige deel van de Gold Trail maakten we duidelijk het onderscheid tussen papiergoud en fysiek goud. Een onderscheid dat niet zo belangrijk is voor beleggers die proberen munt te slaan uit bewegingen van de goudprijs, maar dat van wezenlijk belang is voor iedereen die zijn of haar vermogen veilig door een valutacrisis wil loodsen.

    In dit deel beschrijft Friend of Another de transitie van de dollar naar de euro. Met de komst van de Europese munt is er een waardig alternatief gebouwd waar de wereld naar toe kan vluchten, zodra de dollar in hyperinflatie gaat. Volgens FOA is dat onvermijdelijk, omdat de steun voor de dollar als wereldreservemunt afneemt. De overwaardering van de dollar zal ten goede komen aan euro’s en goud.

    Lees ook eerdere delen van de Gold Trail op Marketupdate:

    Van Dollar naar Euro (Deel XIV)

    FOA (26 april 2000): Dit stuk uit de Wall Street Journal van vandaag versterkt datgene waar we over praten. Ik zal het in eigen woorden brengen, maar lees eerst het stuk uit de krant. In de sectie 'World Watch', onder het kopje ECB renteverhoging:

    "De inflatie in de Eurozone piekte in maart en daalt nu weer. De inflatie in alle elf landen was in maart 2,1% op jaarbasis, maar analisten verwachten dat de inflatie deze maand weer terug zal zakken naar een niveau van 1,8%. Voor het eind van dit jaar voorziet met een inflatie van 1,3%. Drie Duitse deelstaten rapporteerden geen inflatie in maart en april, sommigen zagen de prijzen zelfs dalen. Twee andere deelstaten brachten een week eerder soortgelijke cijfers naar buiten. De Italiaanse steden rapporteerden in april een daling van de inflatie."

    Ok, Klinkt dit als de grote prijsinflatie die Euroland naar verwachting zou krijgen, nadat hun munt een jaar lang in waarde daalde? Precies, dat is niet het geval! Dit komt omdat de economie van de Eurozone 'profiteert' van een degelijke muntstructuur. Het is de dollar die alsmaar verder overgewaardeerd wordt, terwijl de reserve status verloren gaat. De ECB / BIS doet hetzelfde met de dollar als wat ze doet met goud. Ze staat toe dat het Westerse dollarregime de papieren versies van zowel de dollar als van goud verder inflateren, totdat ze door overaanbod uiteen spatten. In dit proces moet de Amerikaanse rente hoger blijven dan de Europese, zodat er steun blijft voor de dollar en de munt overgewaardeerd wordt. Dit zorgt er op haar beurt voor dat er meer geïnvesteerd wordt in bezittingen die in euro uitgedrukt worden. Een sterkere munt biedt lagere operationele kosten bij dezelfde of bij een lagere inflatie. Als je het op deze manier bekijkt zijn de korte termijn wisselkoersen niet de bepalende factor. Maar als dit zo doorgaat heeft het Euroland het potentieel om een leeuwendeel van de wereldwijde financiën en internationale handel voor haar rekening te nemen. We zitten momenteel op deze weg, omdat een sterkere dollar het Amerikaanse tekort op de handelsbalans in stand houdt! Echter, dit alles blijft buiten het zicht, omdat de media alleen wenst te berichten over de verliezen die handelaren lijden op de valutamarkt. Wat ik verder nog lees in de Wall Street Journal onder 'Buitenlandse handel'

    "Van een econoom uit New York.... De Europese economie sterkt aan.... De Europese rente stijgt..... En Europa zit in een vroeger stadium in de bedrijfs- en herstructureringscyclus dan de VS, wat een groter potentieel suggereert voor prijsstijgingen op de middellange termijn..."

    Nogmaals, Het doorbreken van de macht van de dollar als wereldreservemunt betekent dat de munt aan het einde van haar leven gedwongen wordt in een enorme prijsinflatie. Dit wordt gedaan door beleidsmakers te beperken in hun mogelijkheden, zodat ze niets anders meer kunnen doen dan meer dollars in het financiële systeem te pompen. De mogelijkheden van beleidsmakers in de VS worden beperkt doordat er voor het eerst een alternatieve muntstructuur bestaat die niet bezwijkt onder een situatie waarin de dollar aansterkt (bijvoorbeeld in een crisis). En de wereld zal vanzelf naar een dergelijk systeem toe rennen, wanneer het huidige dollarsysteem faalt. De VS zit nu gevangen, omdat ze de wisselkoers van de dollar niet verder kunnen verzwakken met een renteverlaging. Zouden ze dat wel doen, dan zou dat een zeer inflatoir effect hebben op de aandelenmarkt en de economie. Echter kunnen ze de rente ook niet verhogen, zonder dat een lawine aan vermogen van de VS naar het Eurosysteem vlucht. Vandaar de kleine 0,25 procentpunt renteverhoging van Alan Greenspan. Hij en het dollarsysteem zitten nu vast in alle dollarschulden die wereldwijd door de jaren heen verzameld zijn. Die hele berg aan dollarschuld begint nu langzaam naar beneden te schuiven. Het is geen wonder dat het goud op dit moment in recordhoeveelheden de VS verlaat. In het verleden zou niemand het systeem opblazen zoals de ECB en de BIS dat momenteel doet, omdat iedereen dan verliezer zou zijn met het opblazen van de dollar. Maar vandaag de dag heeft de Eurozone een tweede stap gezet in de versterking van de structuur van de bankreserves. Op een overduidelijk en zichtbaar moment hebben de BIS en de ECB kenbaar gemaakt dat de op dollars gebaseerde papieren goudmarkt uitgefaseerd zal worden. Dat moment was het Washington Agreement on Gold. Als je mijn eerdere artikelen hebt gelezen weet je dat deze actie langzaam maar zeker het aanbod zal doen opdrogen dat geloofwaardigheid geeft aan de papieren goudmarkt. De uiteindelijke uitkomst van dit alles is dat de  markt van goudcontracten alleen nog maar gedekt zal worden door de VS. En zonder de steun van de rest van de wereld is er niet genoeg aanbod van goud om deze contracten op gelijke waarde te houden met fysiek goud. In een wanhopige poging de goudprijs in dollars niet te laten stijgen moet het dollarregime de markt voor papiergoud verder inflateren in hetzelfde tempo als waarin de dollar geinflateerd wordt. Zonder dit papieren aanbod van goud zouden de papieren beloftes op goud tegen een discount verhandeld worden tegenover fysiek goud, net zoals de wereld de dollarschulden zal verdisconteren tegen de dollar prijsinflatie. Het podium wordt gereedgemaakt voor de val van de dollar en de herwaardering van goud die daarmee gepaard gaat. De overwaarde die nu in dollarreserves zit zal ten goede komen aan fysiek goud binnen het BIS systeem. Dit is voor ons allen duidelijk te zien. Zodra de dollar crasht door hyperinflatie, en alle waarde en liquiditeit wegzuigt uit dollarbezittingen, dan zullen goud en de euro dit gat opvullen. Het Eurosysteem is er volledig op gebouwd om een door de VS zelf veroorzaakte transitie van de wereldreservemunt van dollars naar euro's op te vangen. Het is geen toeval dat het breken van de wereldwijde markt voor goudcontracten en de dollarinflatie precies op het moment komen waarop de euro op het toneel verschijnt. De euro groeit met de dag en trekt steeds meer spelers aan die de waarde ervan inzien. Nu weet je wat 'Another' al wat langer weet. Nu weet je waarom goud veel en veel meer in waarde zal gaan stijgen dan iedereen voor mogelijk zal houden. Nu weet je waarom de papieren goudmarkt zal falen, omdat de handel in fysiek goud de markt zal overnemen. Een goudprijs in de vele duizenden dollars (in hedendaagse koopkracht) is wat ons te wachten staat, wanneer de transitie van de dollar naar de euro als wereldreservemunt in gang wordt gezet. FOA/ gids van de Gold Trail (Vertaling door Frank Knopers)

  • Wat heeft 12,5 jaar euro ons gebracht? – Arjo Klamer

    In 1992 werd in Maastricht besloten tot een invoering van een gezamenlijke Europese munt, de euro. Vanaf 4 januari 1999 werden beurskoersen, de waarde van obligaties en opties aan de beurs weergegeven in euro’s. Munten en bankbiljetten werden op 1 januari 2002 gelijktijdig ingevoerd in twaalf landen die deel uitmaken van de Europese Unie.

    Marketupdate blikt met een aantal gastschrijvers terug op deze periode. Wat heeft de euro ons gebracht? Was er een alternatief? En hoe ziet de toekomst van de munt eruit? We spraken met Arjo Klamer, Nederlandse hoogleraar in de economie van de kunst en cultuur aan de faculteit Erasmus School of History, Culture and Communication van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

    Klamer was voor de invoering van de euro al sceptisch over de gemeenschappelijke munt, met als belangrijkste argument dat de Europese politieke unie niet sterk genoeg is om een monetaire unie waar te maken.

    Wat heeft 12,5 jaar euro ons gebracht? - Arjo Klamer

    1. De euro bestaat nu 12,5 jaar en heeft de grootste financiële crisis sinds de jaren dertig doorstaan. Had u dat verwacht? Arjo Klamer: Ja, dat heb ik al in 1991 voorspeld en later nog, in 2001, herhaald in een artikel voor de groene Amsterdammer. Gedurende haar bestaan heb ik echter steeds volgehouden dat de euro onhoudbaar is. 2. De gemeenschappelijke munt werd in 2002 in twaalf verschillende landen geïntroduceerd. Inmiddels maken 18 landen gebruik van de munt en de verwachting is dat meer landen zich bij de muntunie willen aansluiten. Is de euro daarmee een succes? AK: dat is politiek gesproken een succes. De euro is een politiek verhaal met een economisch excuus. 3. Kun u begrijpen dat steeds meer landen zich aan willen sluiten bij de euro? AK: Voor politieke redenen vooral. Voor economische redenen steeds minder. 4. De Europese centrale bank zegt dat ze prijsstabiliteit nastreeft en volgens Klaas Knot is ze daarin nog succesvoller geweest dan de Bundesbank in het tijdperk voor de euro. Herkent u zich in de uitspraak van Knot? AK:  Waar een recessie van zes jaar niet goed voor is... Zo kan iedereen het wel. Vlak voor het begin van de recessie, in het voorjaar van 2008, dreigden grondstof en voedsel prijzen te escaleren. Inflatie was in aantocht. De recessie maakte korte metten met die dreiging. 5. De wisselkoers van de euro tegenover de dollar staat op dit moment veel hoger dan tijdens de introductie van de euro. Wat zegt dat volgens u? AK: Dat is een directe consequente van Draghi aanpak van de crisis. Door toe te zeggen alles te doen om de euro te redden, werden obligaties van zuid-Europese landen plotseling wel erg aantrekkelijk en zogen grote sommen kapitaal naar Europa waardoor de euro in waarde steeg. De koers is dus kunstmatig hoog, wat problemen geeft voor bedrijven die exporteren. 6. Hoe zou Europa door de financiële crisis zijn gekomen als er geen euro was en alle landen hun eigen munt hanteerden? AK: Altijd moeilijk te zeggen, maar de problemen van Griekenland en Portugal zouden minder groot zijn geweest want zij hadden hun munten hebben kunnen devalueren. Er zouden stevige schokken zijn geweest, zeker ook in de financiële markten, maar ze zouden korter hebben geduurd. 7. Voorstanders van de euro zeggen dat de gemeenschappelijke munt geboren is vanuit de wens van vrede en welvaart binnen Europa. Hoe ziet u dat? Antwoord: Dat is vast het geval. Dat is wat Kohl en Miterrand voor ogen hadden toen ze de uitruil maakten tussen een hereniging van de twee Duitslanden en de opoffering van de mark voor de euro met Frankrijk aan de teugels. 8. De euro is de eerste valuta die niet alleen haar koppeling aan goud, maar ook haar koppeling aan de natiestaat verbroken heeft. Dat betekent dat de goudprijs vrij kan bewegen en dat landen geen mogelijkheid hebben ‘de geldpers aan te zetten’. Wat vind u daarvan? AK: De koppeling aan de goud is een disciplineringsmaatregel. Het blijft een afspraak. De ECB had zich gecommitteerd aan een beleid dat hetzelfde doel beoogde maar dat is toch anders uitgepakt in de hitte van de crisis. De gouden standaard had het ook begeven, net zoals in de jaren dertig en begin zeventiger jaren. 9. Terwijl andere centrale banken zoals de Federal Reserve en de Bank of England een stimulerend monetair beleid voeren is de ECB geneigd juist zo min mogelijk te doen. Wat vindt u van de aanpak van de ECB? AK: De ECB heeft juist heel veel gedaan door haar feitelijke steun aan obligaties van zuidelijke landen waardoor monetaire financiering van overheidsschuld mogelijk wordt, een gotspe voor de voormalige Duitse centrale bankiers. Daarnaast houdt de ECB de rente wel erg laag. Het is wel waar dat de ECB overheidsbezuinigingen heeft afgedwongen. 10. Wat wordt volgens u de grootste uitdaging voor de euro in de komende 12,5 jaar? AK: Wat toe doen als de euro valt? De grootste uitdaging is dus een goed alternatief te bedenken. Als teruggaan naar de oude situatie onwenselijk is, wat dan anders? Zou een systeem van meerdere munten, waaronder parallelle en complementaire munten, mogelijk zijn...?

    Lees ook: