De volgende infographic van The Real Asset laat zien dat goud weer helemaal op de kaart staat in China. Het land produceert én importeert het meeste goud van alle landen in de wereld. En alles wijst erop dat China deze koppositie de komende tijd wil vasthouden. Deze Chinese draak geeft een tijdlijn van alle belangrijke ontwikkelingen op de Chinese goudmarkt.
De Indiase goudmarkt begint weer een beetje tot rust te komen, nadat het aanbod van goud door een nieuwe importbeperking opdroogde. Op 22 juli besloot de Indiase centrale bank dat tenminste 20% van al het geïmporteerde goud ook weer geëxporteerd moest worden, al dan niet in de vorm van sieraden. Deze maatregelen bleek niet goed uitgedacht, want de import van goud kwam abrupt tot stilstand. Dat zorgde voor tijdelijk tekort aan goud in India en voor een sterke stijging van de premie op het gele metaal, tot omgerekend meer dan $40 per troy ounce.
Nu de aanvoer van goud uit het buitenland weer op gang komt begint ook de premie op goud te dalen. In zeer korte tijd ging deze van een recordniveau van omgerekend $40 naar slechts $7 per troy ounce, een daling van 82%. Een exporteur uit de Indiase stad Calcutta kreeg onlangs weer goud binnen en kon vervolgens 100 kilogram aan gouden juwelen weer voor de export aanbieden. Goudhandelaren zijn meerdere malen in gesprek gegaan met de Reserve Bank of India (RBI) om de onduidelijkheden omtrent het importquotum op te lossen. De daling van de premie op goud komt op een belangrijk moment, want het Navratri festival staat al bijna op het punt te beginnen (5 oktober). Dit soort festivals geven altijd een impuls aan de Indiase goudmarkt, omdat men traditiegetrouw dit soort momenten aangrijpt om goud te kopen.
De verwachting is dat de totale waarde van geïmporteerd goud weer zal toenemen, nadat deze in augustus bijna tot stilstand kwam. In deze maand werd er slechts voor $650 miljoen aan goud ingevoerd, minder dan een tiende van de import in de maand mei ($8,4 miljard) en minder dan een vierde deel van de import in de maand juli ($2,9 miljard).
Premie op goud daalt weer in India, van ongeveer $40 naar $7 per troy ounce
De prijzen van goud en zilver bleven de afgelopen week dicht bij huis. De goudprijs steeg van €980,02 naar €987,83 per troy ounce (+0,8%), terwijl de zilverprijs met een halve euro omhoog ging naar €517,98 per kilogram (+0,09%). Beleggers waren niet onder de indruk van de kleine prijsdaling van vorige week, maar zagen ook weinig reden om hun positie in edelmetalen uit te breiden.
In dollars klom de goudprijs van $1.325,70 naar $1.336,72 per troy ounce, een stijging van +0,83%. De zilverprijs per troy ounce steeg in een week tijd met één cent naar $22,78 (+0,046%). De percentages in euro’s en dollars zijn bijna gelijk, wat betekent dat er netto weinig met de wisselkoers gebeurd is. De EUR/USD zakte van 1,3534 naar 1,3523, een verwaarloosbare daling van 0,08%.
Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)
Zilverprijs in € per kilogram (Bron: Goudstandaard)
Vorige week namen we in ons weekrapport een grafiek mee van de totale goudaankopen van centrale banken in 2013, gebaseerd op data van het Duitse Goldreporter. Toevallig werd deze week bekend hoeveel goud centrale banken in augustus kochten. Turkije kocht met 23,3 ton het meeste goud, Rusland volgt op een tweede plaats met een aankoop van 12,7 ton metaal. Ook Zuid-Korea en Kazachstan blijven veel goud kopen, het laatstgenoemde land kocht samen met Rusland al elf maanden achter elkaar goud bij!
Goudaankopen centrale banken
Van China hebben we alleen gegevens over de import en de productie van de goudmijnen, gegevens van de publieke goudvoorraad zijn sinds 2009 niet meer naar buiten gebracht. De lezers van Marketupdate schatten de Chinese goudvoorraad zeer hoog in, want 60% denkt dat de Chinese centrale bank inmiddels meer dan 4.000 ton heeft liggen. Wat is uw mening? Laat het ons weten in onze poll.
In de derde aflevering van de documentaire Hidden Secrets of Money laat Mike Maloney een grafiek zien van de totale import en mijnbouwproductie van goud in China sinds het jaar 2000. Koosjansen maakte daar een soortgelijke grafiek van. Als we de officiële goudvoorraad hieruit weglaten blijven de twee balkjes over die laten zien hoe de bovengrondse goudvoorraad in China (publiek en privaat) de afgelopen dertien jaar gegroeid is. In totaal is dat naar schatting 5.000 ton.
Goud in China sinds 2001 (Bron: Koosjansen)
Goudstandaard bracht afgelopen week twee grafieken naar buiten over de totale verkoop van haar gouden en zilveren munten. Met de laatste cijfers van de maand september erbij heeft het Amerikaanse munthuis dit jaar al meer Silver Eagle munten verkocht dan in heel 2010 en 2012! Blijft de vraag naar deze zilveren munten ook in het laatste kwartaal van dit jaar op peil, dan zou 2013 wel eens een recordjaar kunnen worden. In 2011, het jaar waarin zilver een spectaculaire rally maakte, verkocht het Amerikaanse munthuis bijna 40 miljoen Silver Eagles. Het is daarom nog opvallender dat er dit jaar al zoveel zilver is verkocht aan beleggers, want de prijsontwikkeling ziet er dit jaar niet bepaald florissant of hoopgevend uit.
De US Mint verkocht in de eerste helft van dit jaar nog relatief veel gouden munten ten opzichte van voorgaande jaren, maar sinds de zomer is de belangstelling voor de Gold Eagle en de Gold Buffalo weer wat afgenomen. De cumulatieve verkoopcijfers t/m september liggen iets beneden die van 2009 en 2011 en ruim beneden dat van 2010. Met een totale verkoop van ongeveer 900.000 troy ounce over 2013 heeft het Amerikaanse munthuis omgerekend ongeveer 28 ton goud omgezet in gouden beleggingsmunten.
Verkoop gouden munten bij de US Mint (Bron: US Mint, Goudstandaard)
Verkoop zilveren munten bij de US Mint (Bron: US Mint, Goudstandaard)
Marketupdate plaatste vorige week een exclusieve grafiek met de totale productie van verschillende gouden beleggingsmunten. Deze week voegden we nog twee munthuizen aan ons overzicht toe, waarmee het totaal op acht uitkomt. Met de Turkse en Chinese gouden munten erbij is ons overzicht van gouden beleggingsmunten nog completer. Lees hier het volledige artikel.
Exclusief: Cumulatieve productie gouden munten vanaf 1970!
Thomson Reuters GFMS publiceerde onlangs haar eigen rapport over de ontwikkelingen op de goudmarkt in de eerste helft van 2013. Het rapport is 44 pagina’s dik en is net als de verslagen van de World Gold Council (zie ook ons World Gold Council dossier) gevuld met interessante grafieken. Voor de lezers van Marketupdate hebben we acht grafieken geselecteerd die ontwikkelingen op de goudmarkt goed in kaart brengen. Uiteraard bevat het rapport nog veel meer interessante cijfers en grafieken van de goudmarkt.
Explosieve vraag naar goud komt met name uit de opkomende markten
Wereldwijde productie van goudmijnen stabiliseert al jaren
Aanbod sloopgoud was in de eerste helft van dit jaar 14% lager dan een jaar geleden
Centrale banken verkopen sinds 2011 vrijwel geen goud meer
Steeds minder goudmijnen hedgen hun positie
Op welke continenten is de goudwinning het goedkoopst?
Slechts een klein gedeelte van alle goudmijnen is niet meer rendabel door de prijsdaling van goud
De twintig landen met de grootste goudmijnproductie
India heeft dit jaar al 631 ton goud en 3.145 ton zilver geïmporteerd, zo blijkt uit data van het Indiase ministerie van Handel. Koosjansen door in de cijfers van het Directorate General of Commercial Intelligence and Statistics (DGCIS) en maakte de volgende grafieken van de maandelijkse import van goud en zilver. Beide grafieken gaan terug tot begin 2009 en laten zien dat de import van goud sindsdien alleen maar is toegenomen.
De verhoging van de importheffing op goud in januari (4% naar 6%), juni (6% naar 8%) en augustus (8% naar 10%) heeft geen substantiële invloed gehad op de totale import van goud. Wel is het goed denkbaar dat de smokkel van goud is toegenomen. Hoe hoger de importheffing, hoe aantrekkelijker het wordt om illegaal goud het land in te brengen. Gisteren werd bekendgemaakt dat de importheffing op gouden juwelen alweer verhoogd is, van 10% naar 15%.
Bruto import goud in India sinds 2009 (Bron: DGCIS, via Koosjansen)
De afgelopen maanden heeft India veel zilver geïmporteerd, zoals onderstaande grafiek laat zien. De importheffing voor dit edelmetaal was een tijd lang lager dan voor goud, waardoor het fiscaal aantrekkelijker was om zilver te kopen. Daar komt bij dat de goud/zilver ratio deze zomer relatief hoog was. Met andere woorden: zilver was relatief goedkoop ten opzichte van goud. Het is de vraag of de import van zilver de komende maanden op hetzelfde niveau blijft, want de importheffing is voor beide edelmetalen in augustus weer gelijk getrokken naar 10%. In april, mei en juni werd er iedere maand gemiddeld ongeveer 800 ton zilver geïmporteerd. Voor de eerste helft van 2013 staat het totaal op 3.145 ton.
Bruto import zilver in India sinds 2009 (Bron: DGCIS, via Koosjansen)
India verhoogt de importheffing op gouden sieraden van 10% naar 15%, zo schrijft Reuters. Daarmee is de import van gouden sieraden aanmerkelijk duurder geworden dan de import van onbewerkt goud. Met deze maatregelen beschermt India de binnenlandse makers van juwelen tegen goedkope import. Deze ontwikkeling past in een trend van steeds hogere importheffingen, waar we op Marketupdate vaak over geschreven hebben (zie ook ons dossier over de Indiase goudmarkt). De importheffing op zuiver goud en zilver werd eerder dit jaar nog verhoogd naar 10%. Ook werd er een quotum gesteld aan de maximale import, een maatregel die al vrij snel een tekort aan goud opleverde.
Volgens het ministerie moet de verhoging van de importheffing op gouden sieraden de belangen van de kleine juweliers beschermen, maar daar plaatsen we graag een kanttekening bij. Eerder dit jaar werd de voorfinanciering van goud door Indiase juweliers nog verboden, waar vooral de kleinschalige juweliers door geraakt werden. Sindsdien moeten ze voorraad voorfinancieren met een lening van de bank, waardoor ze meer kosten maken. In dat opzicht heeft de Indiase regering de kleine juweliers vooral tegengewerkt…
Met de verhoging van de importheffing op gouden sieraden honoreert de Indiase regering het verzoek van juweliers in eigen land, die klaagden over goedkope gouden juwelen uit Thailand, Maleisië en andere landen. De Indiase juwelenbranche kent ongeveer 400.000 juweliers, waarvan het grootste gedeelte kleinschalige familiebedrijven zijn die al generaties oud zijn.
India was tot voor kort de grootste importeur van goud ter wereld. In mei werd een recordhoeveelheid van 162 ton goud ingevoerd via de officiële importkanalen. Hoeveel goud er naar binnen gesmokkeld werd is niet bekend, maar door stijgende importheffing kan men beredeneren dat die smokkel is toegenomen. Tussen april en juli importeerde India $137,57 miljoen aan gouden juwelen, een fractie van de totale goudimport van $2,9 miljard in de maand juli alleen.
De grote vraag naar goud in India is voor een deel te verklaren door traditie, maar voor een steeds belangrijker deel door de zwakke roepie. De Indiase munt zakte eind dit augustus naar een dieptepunt ten opzichte van de dollar. Vergeleken met begin dit jaar is de goudprijs in euro’s en dollars met meer dan 20% gezakt, terwijl die in Indiase roepies ‘slechts’ met 10% gezakt is. Het gegeven dat de goudprijs in India veel minder hard omlaag is gegaan valt te verklaren door het waardeverlies van de Indiase valuta ten opzichte van de dollar.
India verhoogt importheffing gouden sieraden naar 15%
Volgens Goldman Sachs gaat de goudprijs de komende tijd nog veel verder omlaag, zo schrijft Bloomberg. Betere macro-economische cijfers en de mogelijke afbouw van het stimuleringsprogramma door de Federal Reserve zullen de bijdragen aan een verdere koersdaling van goud tot minder dan $1.000 per troy ounce. Volgens grondstoffenanalist Jeffrey Currie van Goldman Sachs kan het conflict in Syrië en de nadering van het Amerikaanse schuldenplafond op korte termijn nog een prijsstijging van goud veroorzaken, maar voor volgend jaar verwacht hij een daling van de goudprijs.
Goldman Sachs heeft voor 2014 een nieuw koersdoel geformuleerd van $1.050 per troy ounce, waarbij de bank opmerkt dat de prijs van het edelmetaal nog verder kan doorschieten naar minder dan $1.000 per troy ounce. Dat prijsniveau hebben we sinds oktober 2009 al niet meer gezien. Volgens de Amerikaanse bank verliezen beleggers hun vertrouwen in goud als zogeheten ‘store of value’, aangezien de goudprijs alleen dit jaar al met meer dan 20% gezakt is. Dat terwijl de aandelenkoersen en de dollar dit jaar juist zijn gestegen.
“Hoewel we het erover eens zijn dat de goudprijs voor de middellange termijn rond de $1.200 blijft hangen geloven wij dat de prijs uiteindelijk naar beneden zal doorschieten. Daarom hebben we $1.050 geformuleerd als koersdoel. De prijs kan daarbij onder de $1.000 per troy ounce zakken”, aldus Currie.
Als Goldman Sachs zegt dat de goudprijs gaat dalen moeten beleggers op hun hoede zijn. De grote prijsdaling van goud in april werd ook kort van tevoren door Goldman Sachs aangekondigd. Waarom de goudprijs toen zo hard onderuit ging is nog steeds een raadsel, maar feit is dat Goldman Sachs van de gelegenheid gebruik maakte om heel veel aandelen GLD van beleggers over te nemen. Aandelen die de bank waarschijnlijk bij het goud-ETF inwisselde voor fysiek goud.
Door het herstel van de goudprijs in de maand augustus stopte de leegloop van goud uit het GLD (zie het Goud en zilver report van week 36). Dat is vervelend voor banken die de afgelopen maanden honderden tonnen goud uit het fonds hebben gehaald. Door beleggers bang te maken voor een verdere daling van de goudprijs kunnen banken als Goldman Sachs opnieuw goud ‘los weken’ uit de handen van beleggers.
Indien de goudprijs daadwerkelijk tot $1.050 per troy ounce zakt zullen meer beleggers de handdoek in de ring gooien. Hun aandelen GLD raken uit de gratie en zullen door de bullion banks uit de markt worden gehaald. Daarmee verdwijnt er ook goud uit het GLD, waar momenteel nog ongeveer 920 ton goud ligt.
We bereiden ons voor op een verdere daling van de goudprijs, die gepaard zal gaan met een nieuwe aanslag op de goudvoorraad van het GLD. Alleen dit jaar werd er al 400 ton goud opgehaald uit het ETF, bijna 1/3 deel van de totale goudvoorraad die ze in de afgelopen negen jaar hebben opgebouwd. Wereldwijd hebben goud-ETF’s dit jaar al 684,1 ton goud geliquideerd.
Trekken we het patroon van begin dit jaar door, dan zal een verdere daling van de goudprijs opnieuw een uitstroom van goud uit GLD teweeg brengen. Probeert Goldman Sachs met dit verkoopadvies de stop weer uit de GLD badkuip te trekken? En zo ja, wie worden daar het slachtoffer van?
Goudprijs moet omlaag om meer goud los te weken uit GLD
Lees ook de volgende artikelen over GLD uit ons dossier:
Onderstaande grafiek laat zien dat de papieren goudmarkt een leverage heeft van meer dan 55x. Dat wil zeggen dat er voor elke troy ounce fysiek goud meer dan 55 claims op een troy ounce goud circuleren. Sinds 2003 is de hefboomwerking op de papieren goudmarkt niet zo groot geweest als nu, zoals de zwarte lijn op onderstaande grafiek laat zien. De zwarte lijn geeft de verhouding weer tussen het aantal openstaande goudcontracten op de COMEX (de eerste blauwe lijn) en de hoeveel fysiek goud die aanwezig is bij de banken die aangesloten zijn bij de COMEX (tweede blauwe lijn).
Steeds meer leverage in de papieren goudmarkt, klik voor een grotere versie (Bron: Sharelynx)
Zoals u kunt zien is er dit jaar heel veel goud weggehaald uit de COMEX. In een paar maanden tijd kromp de totale voorraad fysiek goud van ongeveer 3 miljoen naar minder dan 1 miljoen troy ounce. Ondertussen bleef de handel in goudcontracten (Open Interest) ongeveer op hetzelfde niveau. Men verhandelde nog steeds evenveel claimbewijzen op goud, terwijl 2/3 deel van het fysieke onderpand via de achterdeur uit de COMEX werd weggehaald. Het goud is opgehaald door de eigenaren, die het ter beschikking hadden gesteld aan de banken die zijn aangesloten bij de COMEX.
We zien dit jaar een belangrijke verschuiving in de goudmarkt. Sinds de grote prijsdaling van april is er al veel fysiek goud weggehaald uit het GLD en uit de COMEX. Het GLD is een ETF dat beleggers blootstelling geeft aan de goudprijs, maar waarmee ze geen aanspraak kunnen maken op fysieke uitlevering. Op de COMEX is het voor alle deelnemers wel mogelijk om fysieke uitlevering te vragen, maar daar zijn kosten en administratieve beperkingen aan verbonden. Ook is er maar voor minder dan 2% van alle uitstaande goudcontracten fysieke uitlevering mogelijk, gezien de hefboom van meer dan 55x.
Iedereen weet inmiddels dat banken met een fractioneel systeem werken, omdat hun eigen vermogen maar een fractie is van de totale verplichtingen. In de goudmarkt is dat niet anders, want op de COMEX wordt er ook veel meer goud op papier verhandeld dan er fysiek aanwezig is. Dat betekent dat een papieren claim op goud vooral een claim is, één die gedekt wordt met heel weinig goud.
Thomson Reuters GFMS heeft een nieuw rapport gepubliceerd over de goudmarkt. In dat rapport – waar we vanmiddag uitgebreid op in gaan – staat de volgende tijdlijn van de goudprijs en de dollarindex. Die tijdlijn zetten we graag extra in de schijnwerper, omdat het tegelijkertijd een soort samenvatting geeft van alle belangrijke ontwikkelingen in de goudmarkt en in de wereld van centrale banken. Klik op onderstaande afbeelding voor een grotere versie.
Vergeet niet om later vandaag terug te komen voor de rest van het rapport, dat vol staat met grafieken en cijfers over de goudmarkt.
Tijdlijn: Goudprijs en de dollarindex (Bron: Thomson Reuters GFMS)
De afgelopen week bereikte goud het hoogste niveau in drie maanden tijd, terwijl zilver even het niveau van eind april evenaarde. Sinds het dieptepunt van eind juni zijn de prijzen van goud en zilver met respectievelijk 14,7 en 27,6 procent gestegen.
Afgelopen week bleef de goudprijs netto vrijwel onveranderd, de koers steeg met een halve euro naar €1.056,05 per troy ounce (+0,05%). Zilver deed het een stuk beter dan goud en steeg de afgelopen week van €571,88 naar €581,91 per kilo, een koerswinst van 1,75%. De afgelopen vier weken deed zilver het bijna iedere week beter dan goud. Alleen vorige week was goud meer in trek, mogelijk het gevolg van de oplopende spanningen in Syrië.
In dollars zakte de goudprijs van $1.395,41 naar $1.391,67 per troy ounce (-0,26%), terwijl de zilverprijs in deze valuta steeg van $23,53 naar $23,85 (+1,36%). Het verschil in rendement tussen goud in euro’s en dollars wordt verklaard door de sterkere dollar, de EUR/USD wisselkoers zakte afgelopen week van $1,3236 naar $1,3180 (-0,42%).
Onderstaande grafieken laten zien dat de prijzen van beide edelmetalen gedurende de week sterk fluctueerden. Dat is voornamelijk toe te schrijven aan de publicatie van macro-economische cijfers. Vrijdag kreeg de goudprijs een impuls door een matig banencijfer. Het werkloosheidspercentage daalde, voornamelijk omdat er opnieuw Amerikanen uit de statistieken vielen. De participatiegraad blijft ongekend laag, een teken dat er nog geen herstel is op de arbeidsmarkt.
Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)
Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)
Deze week werden de laatste Chinese importcijfers naar buiten gebracht, waaruit bleek dat de Chinezen nog steeds belangstelling hebben voor goud. In juli importeerde het land 113 ton goud, waarmee de cumulatieve import over de eerste zeven maanden van 2013 uitkomt op 607 ton goud. Dat is meer dat de totale Chinese import van goud over heel 2012!
De cumulatieve import van goud overstijgt het cijfer van vorig jaar (Bron: Koosjansen)
Cijfers van het SPDR Gold Trust laten zien dat de goudvoorraad van het GLD fonds de afgelopen week nagenoeg gelijk gebleven is op ongeveer 920 ton. Het laat zien dat beleggers weer meer belangstelling hebben voor de aandelen van het fonds, maar dat ze nog niet massaal instappen. Pas als de premie van GLD ten opzichte van de goudprijs oploopt zullen banken weer goud naar het fonds brengen om nieuwe aandelen uit te kunnen geven.
Goudvoorraad in GLD stabiliseert
De backwardation in de goudmarkt leek even voorbij te zijn, maar de laatste dagen zijn de lease rate van goud en de rente op de geldmarkt weer wat dichter bij elkaar gekomen. De laatste stand van zaken is uit de volgende grafiek af te lezen.
Goud bijna uit backwardation…
Koosjansen heeft deze week een aantal goudgrafieken samengesteld op basis van de laatste data van het Bureau voor de Statistiek van Hong Kong. Onderstaande grafiek laat zien dat de cumulatieve invoer van goud over 2013 inmiddels ongeveer 90o ton is, de helft meer dan het totale volume over heel 2012! Volgens de analyse van Koosjansen bleef 1/3 van het goud achter in Hong Kong, terwijl 2/3 deel werd doorgevoerd naar China.
Cumulatieve import goud in China en Hong Kong (Bron: Koosjansen.blogspot.nl)