Goudvoorraden dienen als een wereldwijde valuta waar centrale banken in noodsituaties op terug kunnen vallen, zo schreef de CIA in een vertrouwelijk rapport dat in 1956 in opdracht van de Amerikaanse regering werd geschreven. De regering wilde weten hoe de toenmalige Sovjet-Unie dacht over goud en gaf daarop het economische team van de inlichtingendienst opdracht een onderzoek te doen.

Uit dit rapport – dat in 2003 werd vrijgegeven – lezen we dat de goudvoorraad ook voor de communistische Sovjet-Unie van essentieel belang was voor de veiligheid en onafhankelijkheid van de staat. We hebben het rapport voor u vertaald, zodat u mee kunt lezen hoe de Amerikaanse inlichtingendienst zestig jaar schreef over goud. Het mag duidelijk zijn dat het edelmetaal veel meer is dan zomaar een grondstof. We danken Mortymer voor de tip!

Sovjet goudbeleid en het gebruik van goud als internationaal betaalmiddel

1. Sovjet leiders geloven dat de Sovjet-Unie goudreserves en valutareserves moet verzamelen om in staat te zijn om alle zaken uit het buitenland te kunnen kopen die noodzakelijk zijn voor de veiligheid, de grootsheid, de onoverwinnelijkheid en de onafhankelijkheid van hun socialistische land. Deze reserves functioneren als een wereldvaluta, die op de wereldmarkt omgezet kan worden in productiemiddelen en consumptiegoederen die de socialistische staat nodig heeft.
2. De specifieke toepassingen van goud in de handel van de Sovjet-Unie met het buitenland zijn als volgt: [1] om reguliere tekorten in de betalingsbalans met de landen van de vrije wereld te dekken, [2] om noodaankopen uit het buitenland te financieren als onvoorziene omstandigheden de binnenlandse economie dreigen te verstoren en [3] om goudleningen te verstrekken aan andere lidstaten van het communistische blok en aan bepaalde landen in de vrije wereld. De Sovjet-Unie gebruikt dus systematisch goud als internationaal betaalmiddel. Dat de goudverkopen van de Sovjet-Unie aan de vrije wereld gerelateerd zijn aan de handelsbalans met het buitenland blijkt uit het feit dat de substantiële handelstekorten in 1953 en de verwachtte tekorten in 1954 een piek in de goudverkopen veroorzaakten.
3. Sovjet leiders geloven dat hun goudvoorraden op een niveau gehouden moeten worden dat flexibiliteit verschaft in internationale transacties. De minimale goudreserve en de manier waarop deze berekend wordt zijn bij ons niet bekend. Er zijn sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog geen aankondigingen meer geweest van de omvang van de goudvoorraden. Echter, de goudvoorraden van de Sovjet-Unie worden momenteel geschat op ongeveer $4 miljard en groeien door de nieuwe productie met ongeveer $175 miljoen per jaar. De Sovjet-Unie is de tweede grootste goudproducent ter wereld (na Zuid-Afrika, dat in 1955 voor $550 miljoen aan goud produceerde) en dat de tweede grootste goudreserve heeft (na de Verenigde Staten, dat eind 1955 over $21,8 miljard aan goud beschikte).
4. In verhouding tot de importen van de Sovjet-Unie (ongeveer $3 miljard in 1955) is hun goudvoorraad extreem groot. De piek in goudverkopen in 1953 vertegenwoordigde minder dan 4% van hun geschatte totale voorraad. Deze reserves worden niet alleen bepaald door de routine vereisten van internationale betalingen. Voor wat betreft de transacties met het buitenland worden er door Sovjet leiders twee aanvullende redenen gesuggereerd: [1] grote reserves verzekeren het land ervan dat ze alle goederen kunnen kopen in het geval van hongersnood, ontwrichting van de industrie, economische sancties door het buitenland, natuurrampen of oorlog en [2] dat deze reserves garanderen dat de Sovjet-Unie tijdens een economische depressie in kapitalistische landen tegen de meest gunstige voorwaarden goederen kan importeren. Een derde reden die gesuggereerd wordt is dat een grote goudreserve het potentieel biedt om ondermijnende activiteiten te ondernemen alsook economische activiteit te ontplooien voor een politiek doel (bijvoorbeeld om activiteiten in de onderontwikkelde landen te financieren, om zo de commerciële markt van de vrije wereld te verstoren). Hoewel de reserves in het algemeen niet voor dit doel gebruikt zijn door het communistische blok, zijn ze daar een potentieel middel voor.
5. De interne monetaire toepassingen van de goudreserves van de Sovjet-Unie zijn bij ons niet bekend. Diegene die in de Sovjet-Unie over goud schrijven hebben hier geen opheldering over gegeven. Hoewel sommigen schrijven dat de munt van de Sovjet-Unie voor 25% gedekt wordt door goud schrijven anderen dat goud in het binnenland geen monetaire significantie heeft. Of de Sovjet-Unie haar goud nou wel of niet gedemonetiseerd heeft, de omvang van de huidige goudvoorraad geeft het land een enorme flexibiliteit ten aanzien van de internationale economische activiteiten.

Goud als politiek metaal

Dit document van de Amerikaanse inlichtingendienst laat zien dat goud in die tijd veel meer was dan zomaar een grondstof. Goud is bij uitstek een politiek metaal, dat landen bezitten om zich te beschermen tegen economische én politieke risico’s. Ook in de communistische Sovjet-Unie wist men het edelmetaal op waarde te schatten, zoals ook uit dit rapport blijkt.

Dat het geld vandaag de dag niet meer gedekt is door goud wil niet zeggen dat het edelmetaal haar functie verloren heeft. Sterker nog, sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 zijn centrale banken hun goudvoorraden aan het uitbreiden. Vooral China en Rusland hebben de afgelopen jaren veel goud gekocht, uit angst voor toenemende economische en politieke risico’s. China zoekt een alternatief voor haar enorme dollarreserves, terwijl Rusland de afgelopen jaren de dreiging voelde van Westerse sancties.

Goud is de wereldmunt voor centrale banken

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.