De Russische president Poetin verwerpt de aanpak van de vluchtelingencrisis in Europa. Hij reageerde onlangs op het besluit van de Oostenrijkse rechtbank om een vluchteling in hoger beroep vrij te spreken voor verkrachting…
“Wat is er aan de hand? Een vluchteling heeft in een Europees land een kind verkracht. De rechtbank sprak hem vrij op twee gronden: De vluchteling sprak de taal niet van het land waar hij was en hij begreep niet dat het jongetje, het was een jongetje, zich ertegen verzette… Het is heel lastig om voor te stellen waar de Europeanen mee bezig zijn. Is dit het resultaat van een erosie van traditionele nationale waarden?
Ik weet niet eens hoe je dit moet uitleggen. Misschien hebben ze een schuldgevoel vanwege de vluchtelingencrisis? Wat is hier aan de hand? Ik kan me er gewoon niets bij voorstellen. Maar voor een maatschappij die haar kinderen vandaag niet kan beschermen is er geen morgen. Een dergelijk land heeft geen toekomst.”
De wereld stevent in hoog tempo af op een Derde Wereldoorlog, zo vreest documentairemaker en journalist John Pilger. In deze lezing spreekt hij zijn zorgen uit over propaganda, de dreiging van een nucleaire oorlog, de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en China en het stilzwijgen van de Westerse media. Marketupdate heeft de indringende boodschap van John Pilger voor u vertaald, de vertaling staat onder de video.
John Pilger: “Hoeveel van ons zijn zich ervan bewust dat een Derde Wereldoorlog begonnen is? Het moet gezegd worden, het is nu een propaganda oorlog van leugens en verwarring en van censuur door het weglaten van informatie. Dat kan in één dag veranderen. Laat mij een voorbeeld geven van deze propaganda. In 2009 stond president Obama in het centrum van Praag, in het midden van Europa, voor een aanbiddend publiek. Hij beloofde de wereld vrij te maken van nucleaire wapens. Sommige mensen juichten, anderen moesten ervan huilen. Obama kreeg de Nobelprijs voor de Vrede, maar het was allemaal vals. Hij was aan het liegen.
De Obama regering lanceerde vrijwel meteen een programma om meer kernwapens, kernkoppen en fabrieken voor nucleaire wapens te bouwen. Alleen al de uitgaven voor kernkoppen stegen meer onder Obama dan onder welke andere president dan ook. De totale uitgaven over de afgelopen dertig jaar worden geschat op een biljoen dollar. Een mini nucleaire bom werd ontwikkeld, die bekend staat als de B61 Model 12. Klinkt als Volkswagen model. Er is nooit zoiets geweest.
Een van de hooggeplaatste Amerikaanse generaals James Cartwright, hoofd van de strategische luchtmacht, heeft gezegd dat met een kleine bom “het nucleaire wapen meer denkbaar wordt”. In de afgelopen achttien maanden zagen we onder leiding van de Amerikanen de grootste troepenopbouw sinds de Tweede Wereldoorlog, die zich voltrekt langs de Westelijke grens met Rusland.
Oekraïne
Sinds Hitler de Sovjet-Unie binnenviel hebben buitenlandse troepen niet meer zo’n dreiging tentoongesteld als nu. Oekraïne, ooit onderdeel van de Sovjet-Unie, is een attractiepark van de CIA geworden. Na het orkestreren van een staatsgreep in Kiev controleert Washington in feite een regime dat zeer vijandig staat tegenover Rusland. Een regime dat letterlijk verrot is van de nazi’s.
Prominente parlementsleden in Oekraïne zijn de politieke afstammelingen van de beruchte antisemitische OUN en UPA groeperingen. Zij prijzen Hitler in het openbaar en willen de Russisch sprekende minderheid in het land verdrijven. Maar dat lees je natuurlijk nergens in het nieuws.
China en Rusland
In Estland, Letland en Litouwen, aan de grens met Rusland, heeft het Amerikaanse leger permanent gevechtstroepen, tanks en wapens gestationeerd. Deze extreme provocatie van de tweede grootste nucleaire macht in de wereld – Rusland – wordt met stilte ontvangen in het Westen. Vooral in Australië, het meest zwijgzame land van allemaal, het land van goedwillende en onwetende mensen. Wat het vooruitzicht van een nucleaire oorlog nog gevaarlijker maakt is een parallelle propagandacampagne tegen China. Er gaat bijna geen dag voorbij waarin China niet als dreiging genoemd wordt.
Amerikaanse admiraals komen met angst zaaiende verhalen over China. En allemaal krijgen ze zonder enige kritiek aandacht op de voorpagina’s van de kranten. Volgens Harry Harris, admiraal van de Amerikaanse marine, bouwt China “een grote muur van zand in de Zuid-Chinese Zee”. Waar hij naar verwijst is dat China landingsbanen aanlegt op de Spratly eilanden, wat betrekking heeft op een conflict met de Filipijnen. Een conflict met beperkte consequenties, totdat Washington de regering in Manila onder druk zet en omkoopt en admiraal Harris een propagandacampagne lanceert genaamd ‘vrijheid van navigatie’. Wat betekent dit? Vrijheid voor Amerikaanse oorlogsschepen om te de kustlijn van China te patrouilleren, intimideren en domineren. Probeer je eens voor te stellen wat er zou gebeuren als Chinese oorlogsschepen hetzelfde zouden doen voor de kust van Californië.
Propaganda en de media
Ik heb een film gemaakt getiteld ‘The War You Don’t See‘, waarvoor ik verschillende vooraanstaande journalisten in de Verenigde Staten en het Verenigde Koninkrijk interviewde. Ik sprak met Dan Rather van CBS, Rageh Omaar van de BBC, David Rose van The Observer. Allemaal zeiden ze dat als journalisten hun werk goed hadden gedaan, en de propaganda dat Saddam Hussein massavernietigingswapens zou hebben in twijfel hadden getrokken, en als ze de leugens van George W. Bush en Tony Blair niet hadden versterkt, dat de invasie van Irak misschien niet gebeurd. Honderdduizenden mannen, vrouwen en kinderen hadden dan nog geleefd.
De propaganda die de bodem legt voor een oorlog tegen Rusland en China is in principe niets anders, maar wel veel gevaarlijker. Noem eens één journalist in Australië, een academicus, een politicus van welke partij dan ook, die publiekelijk de vraag stelt waarom China vliegvelden aanlegt in de Zuid-Chinese zee. Het antwoord zou glashelder moeten zijn, de Verenigde Staten omsingelen China met een netwerk van bases, ballistische raketten, gevechtstroepen en gevechtsvliegtuigen met nucleaire wapens.
Voorbereiding voor oorlog
Deze dodelijke boog strekt van Australië tot de eilanden in de Stille Oceaan, van de Filipijnen tot aan Korea en langs Eurazië tot Afghanistan en India. Kijk naar de wereldkaart. Amerika heeft een strop gehangen om de nek van China. Australië zit in de zak van de Verenigde Staten en bereidt zich voor op een oorlog met haar grootste handelspartner. Het is ongelooflijk dat dit het nieuws niet haalt, het is censuur door weglating. Stilte door de media en oorlog door de media.
In 2015 hebben Washington en Canberra in het geheim de grootste militaire oefening op land en op zee in de geschiedenis uitgevoerd, ook wel Talisman Sabre genoemd. Het doel was om een zeeslag voor te bereiden, om zeestraten zoals de straat van Malacca en de straat Lombok te blokkeren, straten waarmee China toegang heeft tot olie, gas en andere vitale grondstoffen uit het Midden-Oosten en Afrika. Stilte daarover.
Donald Trump
In het circus van de Amerikaanse presidentsverkiezingen wordt Donald Trump afgeschilderd als een idioot, een fascist. Hij is zeker hatelijk, maar hij wordt ook als een haatfiguur neergezet in de media. Alleen dat moet ons al sceptisch maken. De visie van Trump ten aanzien van migratie is grotesk, maar niet meer grotesk dan die van David Cameron en Tony Abbott of een aantal andere dienstbare ministers in de huidige regering.
Het is niet Trump die de grote deporteur van mensen is in de VS, maar de Nobelprijswinnaar Barack Obama. Volgens een gerespecteerde liberale commentator laat Trump “de donkere krachten van geweld” los in de Verenigde Staten. Donkere krachten loslaten? Echt waar? Maakt hij een grap?
Het is een land waar kleuters hun moeders neerschieten en waar de politie een moordzuchtige oorlog voert tegen zwarte Amerikanen. Dit is het land dat meer dan vijftig verschillende regeringen omver heeft proberen te werpen, waaronder veel democratieën. Het land dat bommen gegooid heeft van Azië tot aan het Midden-Oosten en waarmee ze ontelbaar veel mensen de dood in heeft gejaagd. Geen land in de wereld kan dit record aan geweld evenaren, het is systematisch.
De meeste oorlogen die Amerika voert zijn tegen weerloze landen. Oorlogen die niet worden gestart door Republikeinen als Trump, maar door liberalen als Truman, Kennedy, Johnson, Carter, Clinton en Obama. In 1974 beschreef de Veiligheidsraad het hoogste belang van het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten als “een wereld die substantieel omgevormd is naar het Amerikaanse beeld”. De ideologie was messianistisch amerikanisme. We zouden allemaal Amerikanen worden, anders zwaaide er wat…
Tegenstanders werden op andere gedachten gebracht, omgekocht, hun imago werd besmeurd of ze werden simpelweg aan de kant gezet. Donald Trump is ongetwijfeld een symptoom hiervan. Maar hij is ook een non-conformist. Hij noemde de invasie van Irak een misdaad. Hij wil geen oorlog met Rusland en China, hoe ironisch. Het gevaar voor de mensheid is niet Trump in mijn visie, maar Hillary Clinton. Zij is geen non-conformist. Ze vertegenwoordigt de veerkracht en het geweld van een systeem, wiens geroemde exceptionalism meer doet denken aan fascisme, met zo nu en dan een liberaal gezicht.
Hillary Clinton
Nu de verkiezingen naderen zal Clinton geprezen worden als de eerste vrouwelijke president, ongeacht haar misdaden en leugens. Net zoals Barack Obama met liberaal gebrabbel over hoop gelauwerd werd als eerste zwarte president. De gruwel gaat door. Terwijl Hillary Clinton door Guardian columnist Owen Jones geprezen wordt om haar charme, stuurt Obama drones om 150 mensen af te slachten in Somalië.
Obama laat regelmatig mensen doden, volgens de New York Times meestal op dinsdag, als hij de lijst krijgt van doelwitten die met drones uitgeschakeld moeten worden. Dat is cool... In de laatste presidentscampagne dreigde Hillary Clinton Iran weg te vagen met nucleaire wapens. Als staatssecretaris onder Obama gaf ze goedkeuring aan de omverwerping van de democratisch gekozen regering in Honduras. Haar vernietiging van Libië in 2011 classificeert haar als oorlogsmisdadiger. Toen de Libische leider Kolonel Gaddafi publiekelijk met een mes vermoord werd, een moord die mogelijk werd dankzij Amerikaanse logistieke steun, lachte Clinton over zijn dood. "We came, we saw, he died".
Een van haar trouwste bondgenoten is Madeleine Albright, de voormalig staatssecretaris die jonge vrouwen aanviel die niet op Clinton stemden. Dit is dezelfde Madeleine Albright die de dood van een half miljoen Irakese kinderen 'de moeite waard' vond. Clintons grootste bondgenoten zijn de Israëlische lobby en de wapenbedrijven die het geweld in het Midden-Oosten voeden. Hillary Clinton en haar man namen miljoenen dollars aan van de banken op Wall Street. Ze is corrupt en gewelddadig en toch wordt ze geprezen als de vrouwelijke kandidaat en het alternatief voor de gevaarlijke Trump, het officiële gevaar.
Politiek
Een generatie geleden kwam er een postmoderne cult, die we nu kennen als identiteitspolitiek, waardoor veel intelligente en vrijdenkende mensen gestopt werden. Hun achtergronden en de mensen die ze steunden werden uitgeplozen. En nu heb je de nepheid van Clinton en Obama en van progressieve bewegingen als Syriza in Griekenland, die hun eigen volk verraden en bondgenootschappen sluiten met hun vijanden. Nieuwe partijen werden de Zeitgeist in bevoorrechte Westerse samenlevingen. Zij signaleerden de dood van collectieve bewegingen tegen oorlog, tegen sociale onrechtvaardigheid, tegen ongelijkheid en tegen racisme en seksisme.
De jonge generatie lijkt zich weer te roeren. Duizenden in Groot-Brittannië steunden Jeremy Corbyn als leider van de Labour partij en duizenden stonden op om Bernie Sanders te steunen. In Groot-Brittannië dwong de trouwste bondgenoot van Corbyn de regering om schulden aan de banken af te betalen en het beleid van bezuinigen voort te zetten. Geen echte verandering, toch?
In de VS zegde Bernie Sanders toe Clinton te steunen als ze genomineerd wordt. Ook hij stemde voor het gebruik van geweld tegen andere landen, als hij denkt dat dat het juiste is om te doen. Hij zei dat Obama het goed heeft gedaan als president. Geen echte verandering, toch?
Australië
In Australië hebben we een dodelijke politiek, waarbij politieke spelletjes in het parlement via de media worden uitgevochten en waarin vluchtelingen en inheemse mensen berecht worden en waar de ongelijkheid groeit, terwijl het gevaar van een oorlog toeneemt. De regering heeft onlangs een zogenaamd 'defensiebudget' van 195 miljard dollar aangekondigd. Dat is een stap richting oorlog. Er was geen enkel debat hierover, helemaal niets. Stilte. Waarom?
In Australië, net als in veel Westerse landen, is nu een permanente regering met twee grote concurrerende partijen, waarvan het sociale, economische en buitenlandse beleid bijna identiek is. Verkiezingen zijn nu schijnvertoningen waarin kopieergedrag wordt goedgekeurd. Als in: Oorlog door media, stilte in de media, hebben we nu ook democratie door media. En ook dat is nep. Wat is er gebeurd met de politieke moed, politieke verbeelding en de moed die nodig is om de lange reis te ondernemen naar een wereld die eerlijker en beter is? Waar zijn de artiesten, filmmakers, scriptschrijvers en schrijvers in Australië? Misschien genieten ze van het beschermheerschap en de prijzen die door de overheid verstrekt worden. Zij zijn ook stil...
Natuurlijk zijn er eervolle uitzonderingen, waaronder diegene die deze meeting vanavond mogelijk maken en die hardnekkig gevochten hebben voor vluchtelingen en voor rechtvaardigheid. En diegene die vorige week de slechte aanval van de overheid op het recht op demonstreren en vrijheid van meningsuiting blootlegden. Wat ze lieten zien is dat echt verzet een misdaad lijkt te worden. En dat is de uitdaging voor iedereen die hier vanavond is. Overheden, elites, zij die ons leven proberen te controleren, mogen er niet mee wegkomen.
Doorbreken we de stilte of wachten we tot het eerste kernwapen is afgevuurd? Dank u.
Hollandgold heeft met de Queen’s Beast Griffin een nieuwe gouden munt aan haar assortiment toegevoegd. Deze prachtige gouden munt is onderdeel van de nieuwe tiendelige Queen’s Beast serie van het Britse munthuis, de Royal Mint. Deze nieuwe reeks munten staan in het teken van de heldhaftige beelden die de wacht hielden bij de kroning van Queen Elizabeth II.
Deze nieuwe gouden munten hebben een nominale waarde van 100 Britse pond en bevatten 1 troy ounce aan puur goud. Op de munt zijde staat een schild met daarin de ronde toren van Windsor Castle. Op de kop zijde zien we het bekende portret van Queen Elizabeth II dat ook op veel andere gouden munten terug te vinden is.
U kunt via de website alvast een exemplaar van deze munt reserveren. Wilt u meer informatie over deze munt of over beleggen in goud? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.
Het vertrouwen in de Amerikaanse mainstream media is dit jaar naar een nieuw dieptepunt gezakt. Ondanks alle berichtgeving over valse nieuwssites is de meerderheid van de bevolking van mening dat de gevestigde media (televisie, radio en krant) niet te vertrouwen zijn. Een peiling van Gallup die eerder dit jaar gehouden werd laat zien dat slechts 32% van de Amerikaanse bevolking een redelijk groot vertrouwen heeft in hun berichtgeving.
Vertrouwen in massamedia neemt de laatste jaren snel af in de VS (Bron: Statista)
Vertrouwen in media daalt
Vergelijken we deze resultaten met de afgelopen jaren, dan zien we dat het vertrouwen in de reguliere media de laatste jaren snel afneemt. Aan het begin van deze eeuw geloofde meer dan de helft van de bevolking nog in het nieuws op televisie, in de krant en op de radio. Vergelijken we de resultaten met andere landen, dan zien we dat het vertrouwen in de media in veel Europese landen veel groter is. In Nederland gelooft 54% van het publiek dat de massamedia meestal te vertrouwen zijn, in Duitsland ligt dat aandeel op 52%.
In veel Europese landen is het vertrouwen in de media groter dan in de VS (Bron: Statista)
Zijn er overeenkomsten tussen de crisis in Oekraïne en de gebeurtenissen die vooraf gingen aan de Eerste Wereldoorlog? En welke lessen kunnen we trekken uit de geschiedenis? Deze vragen werden onlangs in Café Weltschmerz voorgelegd aan historicus Anton Kruft, voorzitter van de Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog.
Anton Kruft schreef het boek“Van Continentaal Conflict naar Eerste Wereldoorlog: Brits politiek falen, voor tijdens en na de oorlog”, over de machtsverhoudingen binnen Europa en hoe een relatief klein incident kon escaleren tot een gigantische oorlog. De Oekraïne crisis dwingt ons Europeanen ernstig stil te staan bij wat er destijds met de Grote Oorlog in het honderd is gelopen. Wie de geschiedenis niet kent is gedoemd deze te herhalen.
Historicus Kruft legt moeiteloos de verbanden met de huidige tijd. Stap voor stap graaft dit interview dichter naar de oorzaken van de escalatie destijds en waarom het nu weer zou kunnen gebeuren. Het niet diplomatisch rekening willen houden met de historische trauma’s van een volk blijkt de sleutel. En passant komt de Britse politiek van destijds in een veel kwader daglicht te staan dan waar dan ook in de Westerse wereld op scholen wordt onderwezen.
De situatie in Venezuela is de afgelopen dagen helemaal uit de hand gelopen, nadat president Maduro kenbaar maakte dat de nieuwe bankbiljetten langer op zich laten wachten. In verschillende steden zijn rellen uitgebroken en door het hele land zijn tientallen winkels leeggeplunderd. De politie probeert met man en macht de orde te bewaken, maar het bericht dat het nieuwe geld langer op zich laat wachten was de druppel die de emmer deed overlopen.
Door hyperinflatie is het geld in Venezuela zo goed als waardeloos geworden. Het grootste bankbiljet van 100 bolivar was nog maar een paar dollarcent waard, waardoor de regering zich genoodzaakt voelde een reeks nieuwe bankbiljetten in omloop te brengen. Deze biljetten waren al in bestelling, maar om onduidelijke reden kunnen die niet op tijd worden afgeleverd. Volgens Maduro zijn drie vliegtuigen met het nieuwe geld vertraagd door “internationale sabotage”, zonder in detail te treden wat er precies is misgegaan.
Tekort aan geld
Het nieuwe geld is er nog niet, terwijl de regering vorige week wel opdracht gaf aan haar bevolking om alle 100 bolivar biljetten in te leveren bij de bank. Deze biljetten vertegenwoordigen ongeveer de helft van de waarde van al het briefgeld in omloop. Door deze biljetten te vroeg uit omloop te halen dreigde een chaotische situatie te ontstaan die vergelijkbaar is met die in India. Om verdere escalatie te voorkomen heeft president Maduro eind vorige week besloten alle bankbiljetten van 100 bolivar langer in omloop te houden. Ze kunnen nu tot 2 januari 2017 bij de bank ingewisseld worden.
De centrale bank van Venezuela brengt spoedig nieuw geld in omloop, namelijk drie muntstukken (10, 50 en 100 bolivar) en zes verschillende bankbiljetten (500, 1.000, 2.000, 5.000, 10.000 en 20.000 bolivar). Het grootste biljet uit de nieuwe serie vertegenwoordigt tegen de huidige wisselkoers op de zwarte markt een waarde van omgerekend $7,50.
Nieuwe bankbiljetten in Venezuela (Afbeelding via Efecto Cocuyo)
Terwijl de rente op Amerikaanse staatsobligaties stijgt blijft de rente op Duitse staatsobligaties met een korte looptijd verder dalen. De verwachting dat de ECB vanaf volgend jaar ook deze kortlopende leningen gaat kopen deed de rente van Duitse leningen met een looptijd van twee jaar deze week naar een historisch dieptepunt van -0,8% dalen.
Tot voor kort kon de ECB deze leningen niet opkopen, omdat de rente lager was dan de depositorente van -0,4%. Maar bij de laatste persconferentie liet Draghi weten dat deze limiet komt te vervallen, waardoor ook kortlopende staatsobligaties uit de Eurozone in aanmerking voor het opkoopprogramma van de centrale bank.
Duitse 2-jaars rente naar nieuw dieptepunt van -0,8% (Bron: Bloomberg)
Schaarste
De Duitse staatsleningen met een looptijd van twee jaar worden veel gebruikt als onderpand voor financiële transacties, omdat deze leningen als zeer veilig en liquide beschouwd worden. Maar door het opkoopprogramma van de ECB worden dit soort veilige obligaties steeds schaarser en daarmee steeds duurder. Vooral tegen het einde van het jaar is dit schuldpapier zeer populair, omdat institutionele beleggers en banken dan een groter deel van hun vermogen in deze vorm willen aanhouden.
De volgende grafiek laat zien dat de rente op Duitse staatsleningen met een looptijd van twee jaar – ook wel schatz genoemd – de laatste maanden in een hoog tempo gedaald is. Daarmee zijn de schatz relatief duur geworden ten opzichte van Euro OverNight Index Average (Eonia), de ongedekte interbancaire leningen die banken in het Eurogebied onderling bij elkaar in rekening brengen.
Duitse obligaties hebben een premie boven interbancair krediet (Bron: Bloomberg)
Overtollige reserves
Door het opkoopprogramma van de ECB is het tekort aan staatsobligaties alleen maar groter geworden. Banken laten daarom ook steeds meer reserves bij de centrale bank staan, tegen een boeterente van 0,4% per jaar. Sinds het begin van het stimuleringsprogramma heeft de ECB voor ongeveer €1,4 biljoen aan obligaties uit de markt gehaald, maar daarvan staat meer dan €500 miljard nog steeds als overtollige reserve geparkeerd bij de centrale bank.
Banken lijken dus geen goede bestemming te hebben voor al dat geld, terwijl er wel veen vraag is naar kortlopende obligaties. Om de liquiditeit in de obligatiemarkt op peil te houden zal de ECB binnenkort, onder strenge voorwaarden, weer obligaties gaan uitlenen.
Het is de vraag wat de ECB precies wil bereiken met het opkoopprogramma. De rente is al extreem laag en er is al een schaarste aan veilig schuldpapier om in te beleggen. Door het opkoopprogramma van de ECB wordt deze veilige haven alleen maar kleiner gemaakt, juist nu er veel vraag naar is.
Banken parkeren €650 miljard bij de centrale bank, ondanks negatieve rente (Bron: Bloomberg)
In de aanloop naar het nieuwe jaar laat elke zichzelf respecterende bank haar licht schijnen op het komende nieuwe jaar. De meest geruchtmakende bank ter wereld, Goldman Sachs, kan natuurlijk niet achterblijven. Sterker nog, de bankiers waren er dit jaar als de kippen bij om nog voor Thanksgiving hun visie op de wereld kond te doen bij monde van Charles Himmelberg, chief credit strategist.
In de kern denkt de strateeg dat het komende jaar gekenmerkt zal worden door een hogere groei, meer risico en hogere rendementen. Die gedachte is een afgeleide van de nieuwe bewoner van het Witte Huis. Die bewoner draagt corporate America ondanks alle retoriek waarschijnlijk toch een warm hart toe. Alleen daarom mogen beleggers hogere rendementen verwachten, zij het dat ze historisch gesproken nog steeds niet om over naar huis te schrijven zijn.
De beste kansen biedt Azië, zo denkt de bank. Himmelberg verwacht rendementen tot 12,5% voor volgend jaar, tegenover 3,5% voor 2016. Japan valt echter uit de toon met een daling van de Topix Index met 3,7% tegen een plus van 5,2% voor 2016.
Opkomende markten lager na verkiezing Trump (Grafiek via Bloomberg)
Groei door fiscale stimulering
Ook voor de VS zijn de vooruitzichten veelbelovend. De president-elect heeft in zijn verkiezingscampagne voortdurend gehamerd op grote uitgaven voor infrastructurele werken. Het zijn deze vooruitzichten die de stemming op de financiële markten flink opgefleurd heeft. Die markten smachten al jaren naar groei en laven zich dus aan de toezeggingen van de nieuwe president. Hernieuwde groei is het nieuwe mantra gebaseerd op fiscale stimulering en dan te bedenken dat het Congres Republikeins is. Dat was tot voor kort een onmogelijke combinatie.
Bij Goldman geloven ze niet dat Donald Trump werkelijk een handelsoorlog met de rest van de wereld gaat starten. Wel zal hij aandringen op wijzigingen in bestaande handelsverdragen zoals Nafta, in een poging meer industriële banen in de VS te scheppen. Voor het overige gaan ze ervan uit, dat er veel verbaal vuurwerk zal zijn, maar dat een pragmatische opstelling zal overheersen.
Opkomende markten
Het pragmatisme van Trump zal een steuntje in de rug zijn van de opkomende markten, die na de verkiezingen nog werden afgestraft door beleggers. De oplopende rente op Treasuries maakte het voor beleggers minder noodzakelijk en aantrekkelijk om in papier van opkomende markten te beleggen. Ook de mogelijkheid van meer protectionisme deed de opkomende landen geen goed.
Bij Goldman denken ze echter dat de dip slechts tijdelijk zal zijn. Eigen onderzoek wijst uit dat indien een sterkere groei in de VS samenvalt met een stijgende rente, zulks goed uitpakt voor assets in de opkomende markten. Vooral aandelen doen het dan goed.
Als het om de relatie dollar en renminbi gaat, pleit Goldman voor een hedge voor blootstelling aan het ‘China risico’. De bankiers verwachten een voortgaande depreciatie van de Chinese valuta en willen zo ook het risico van een potentieel Trump handelsrisico afdekken.
Chinese yuan zal zwak blijven, aldus Goldman Sachs (Bron: Bloomberg)
Centrale banken
Het beleid van centrale bankiers gaat om Goldman. Het beleid van de Japanse centrale bank doet dienst als kanarie in de mijn. Het ogenblik is aangebroken voor een golf aan financiële innovaties. Het accent gaat verschuiven naar het beschikbaar stellen van kortlopend bankkrediet. Het huidig beleid van kwantitatieve verruiming en negatie rente hebben de kredietverlening immers meer in de wielen gereden dan kredietschepping bevorderd!
Goldman Sachs verwacht ook dat 2017 het jaar is, waarin de corporates er eindelijk weer in slagen hun omzet te laten groeien. Dan komt er ook een einde aan de periode dat de groei van de winst per aandeel alleen maar het resultaat is van steeds maar weer snijden in de kosten en het verminderen van het uitstaand aantal aandelen.
Goldman denkt dat er nu al voldoende aanwijzingen zijn dat de wereldeconomie aansterkt, terwijl ook de olieprijzen sinds februari fors hersteld zijn. De S&P staat aan het einde van 2017 op een niveau van 2200 punten, terwijl de WpA met 10% stijgt naar $116.
Niet alleen gaat de omzet van bedrijven weer groeien mede als gevolg van de bedrijfsvriendelijke opstelling van de nieuwe president. Donald Trump heeft ook grote kans om als inflatiepresident de geschiedenis in te gaan. Belastingverlaging in combinatie met hogere uitgaven voor infrastructuur en defensie zijn een duidelijke aanzet. Als Japan, China en Europa het voorbeeld van Trump volgen, dan zal de inflatoire druk snel oplopen. Centrale bankiers zullen zelfs gedogen dat de inflatie tot boven 2% doorschiet, omdat de prijsdruk de inflatie zolang in de tang heeft gehouden.
Inflatieverwachtingen schieten omhoog (Bron: Bloomberg)
Hogere rente
Tenslotte denkt strateeg Himmelberg, dat het beleid van de Fed in 2017 definitief gaat omslaan. In 2016 stond het beleid in het teken van het in stand houden van gunstige financiële omstandigheden om zo turbulentie in de markt te bestrijden. Als er in 2017 een groot fiscaal stimuleringsbeleid van de grond komt, dan kan de Fed zich gedwongen zien agressief te reageren als financiële omstandigheden te ruim worden. De korte rente kan daarom in 2017 een niveau van 0,75% bereiken. Of die financiële omstandigheden echt zo veelbelovend gaan worden, is echter nog maar de vraag. Nu al heeft de rente op Treasuries de neiging om op te lopen en wordt de dollar steeds duurder.
De voorspellingen van Goldman Sachs zijn voor een belangrijk deel gestoeld op een verondersteld beleid van de nieuwe president. Er moeten dus wat slagen om de arm gehouden worden. Daar staat echter tegenover, dat op een aantal vitale posten binnen de nieuwe regering topmensen van Goldman Sachs neerstrijken. Het is verleidelijk te denken, dat zij de belangen van hun oude werkgever zeer zeker niet uit het oog zullen verliezen.
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.
De afgelopen week verdampte er wereldwijd $431 miljard uit obligaties. Beleggers maken zich zorgen over de oplopende rente en een krapper monetair beleid van de Federal Reserve, waardoor de voorkeur verschuift richting aandelen. Bij een oplopende rente daalt de koers van een obligatie, omdat het schuldpapier dat tegen een lagere rente is uitgegeven minder aantrekkelijk geworden is.
Als de rente verder stijgt, dan kan dat het einde betekenen van een meer dan dertig jaar durende bull market in obligaties. Daarvoor werden we eerder dit jaar al gewaarschuwd door vermogensbeheerder Paul Singer en door analisten van Deutsche Bank, maar nu durft ook Greenspan zich aan deze uitspraak te wagen.
Door de extreem lage rente kregen we de uitzonderlijke situatie waarbij beleggers obligaties kochten voor het koersrendement en aandelen voor de cashflow (dividend), precies het tegenovergestelde van de economische theorie waar vermogensbeheerders zich de afgelopen decennia door lieten leiden.
Bond bubble keeps deflating: Global bonds have lost another $431bn in value this week following hawkish Fed hike & panic in Chinese bond mkt pic.twitter.com/BAfqtnH75s
De Democraten en het Witte Huis proberen in samenwerking met alle grote Westerse media en inlichtingendiensten op alle mogelijke manieren de wereldwijde bevolking (en het Amerikaanse kiescollege) ervan te overtuigen dat de verkiezingen van 8 november in de VS niet eerlijk zijn verlopen, omdat ze door Rusland zouden zijn beïnvloedt en/of gehackt. De eerste keer dat ik dit las, dacht ik dat het een slechte grap was!
Inmiddels is het lachen me wel vergaan en maak ik me grote zorgen over onze toekomst. De eenzijdige, negatieve berichtgeving over Poetin en Rusland nam de afgelopen week zo’n enorme vlucht, werkelijk bizar. Een oorlog met kernmacht Rusland lijkt dichterbij dan ooit. Ik moet er niet aan denken wat de gevolgen hiervan zullen zijn.
Er loopt officieel nog een onderzoek naar deze zogenaamde Russische hack, maar de uitkomst lijkt bij voorbaat al vast te staan. Vandaag kwam naar buiten dat Poetin hier persoonlijk voor verantwoordelijk zou zijn geweest, wederom zonder enig bewijs.
Dit proces doet mij denken aan begin 2003. Colin Powell, tot op dat moment een zeer gerespecteerde Secretary of State, hield toen in de de VN Veiligheidsraad een toespraak over de massavernietigingswapens van Saddam Hussein. Vele ‘bewijzen’ kwamen naar boven dat deze wapens zich in mobiele laboratoria bevonden. De Veiligheidsraad was volledig overtuigd en kort daarna werd Irak aangevallen door een westerse coalitie.
We weten allemaal hoe het daarna met Irak en haar burgerbevolking is vergaan. Deze wapens werden nooit gevonden en het hele verhaal van Powell bleek totaal niet te kloppen. Echter was het leed al geschied.
Laten we hopen dat de laatste ontwikkelingen er niet voor gaan zorgen dat Trump (waar ik zeker niet alleen maar positief over ben) alsnog niet als president geïnstalleerd zal worden. De tegenstellingen in de VS zijn al zo groot en een dergelijke gebeurtenis zal voor een verdere extreme escalatie zorgen aldaar.
Het laatste wat ik nog over dit onderwerp wil zeggen is het volgende: We zullen het allemaal eens zijn dat deze hacks, wie ze dan ook uitgevoerd heeft, een criminele handeling zijn geweest. De informatie die hiermee naar boven kwam heeft een schrijnend licht geschenen op hoe de gevestigde orde te werk is gegaan (de inhoud van deze informatie is overigens ook nooit door de betrokkenen ontkend). Dus wanneer de politiek en media klagen over het feit dat deze hacks de verkiezingen beïnvloedt zouden hebben, dan zijn ze eigenlijk aan het jammeren dat de kiezers de waarheid ontdekt hebben…
Veel meer nieuws
Helaas heb ik nu nog veel te weinig ruimte over om te schrijven over en over alle andere zaken die de afgelopen week hebben plaatsgevonden. Ik raad u dan ook sterk aan om onderstaande artikelen te lezen, want de gebeurtenissen volgen elkaar momenteel in hoog tempo op.
Natuurlijk was de renteverhoging van de Federal Reserve afgelopen week ook zeer belangrijk nieuws. Voor de tweede keer in meer dan tien jaar heeft de Amerikaanse centrale bank de rente opgetrokken. De ‘Federal Funds Rate’ werd met 25 basispunten verhoogd naar een bandbreedte van 0,50% tot 0,75%. De gevolgen waren direct zichtbaar op de financiële markten: Aandelen deden een stapje terug, obligatierentevoeten gingen omhoog en goud liet opnieuw het kopje hangen.
Vooral het feit dat de Federal Reserve aangaf volgend jaar drie keer de rente te willen verhogen (in plaats van de geanticipeerde twee keer) sloeg in als een bom. We hebben nu de situatie dat de VS als enige land een verstrakkend monetair beleid volgt, terwijl de rest van de wereld een zeer soepele monetaire koers blijft varen.
Dit zal de Amerikaanse dollar, die al op z’n hoogste punt in 14 jaar staat, alleen nog maar verder laten stijgen. Dit kan wel eens grote gevolgen gaan hebben in 2017….
Sander Noordhof
Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel dan +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
Centrale banken wereldwijd hebben in twaalf maanden tijd een recordhoeveelheid van $403 miljard aan dollarreserves van hun balans gehaald. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers die het Amerikaanse ministerie van Financiën deze week heeft vrijgegeven.
Tussen september 2015 en oktober 2016 liquideerden verschillende centrale banken een deel van hun dollarreserves. De Chinese centrale bank haalde in deze periode in totaal $139,1 miljard aan Amerikaanse staatsleningen van haar balans, waardoor China niet langer de grootste financier is van de Verenigde Staten.
China heeft haar koppositie overgedragen aan Japan, dat in oktober voor in totaal $1,13 biljoen aan Amerikaanse staatsleningen op haar balans had staan. Japan deed de afgelopen twaalf maanden slechts $17,3 miljard aan Amerikaanse ‘Treasuries’ van de hand en streefde daarmee China voorbij.
Centrale banken liquideren dollarreserves in hoog tempo (Grafiek via Zero Hedge)
Centrale banken bouwen dollarreserves af
Het feit dat centrale banken wereldwijd in hoog tempo hun dollarreserves afbouwen is zeer significant. Het betekent namelijk dat de rest van de wereld minder bereid is de Amerikaanse begrotingstekorten te financieren.
Sinds het loslaten van de koppeling van de dollar aan goud hebben centrale banken wereldwijd de dollar ondersteund door deze aan te houden als monetaire reserve. Tot aan de introductie van de euro werd het dollarsysteem met name door Europese landen ondersteund, daarna nam China de taak op zich om de Amerikaanse tekorten te financieren.
Keert deze trend om en beginnen centrale banken hun dollarreserves op te maken, dan betekent het dat de Amerikaanse overheid ergens anders geld vandaan moet halen. Dat kan ze doen door in eigen land de hand op te houden bij beleggers, maar die vragen door de oplopende inflatie wellicht een veel hogere rentevergoeding.
‘Obligatiebubbel’
Sinds de verkiezing van Trump is de rente op Amerikaanse staatsleningen sterk gestegen. Dat komt omdat beleggers rekening houden met een oplopende inflatie en dat hun voorkeur daarom verschuift van obligaties richting aandelen. Sinds augustus dit jaar is de rente op een ‘Treasury’ met een looptijd van tien jaar verdubbeld tot 2,6%.
Alan Greenspan, voormalig voorzitter van de Federal Reserve, zei deze week in een interview met Bloomberg dat hij rekening houdt met het ‘leeglopen van een obligatiebubbel’ en dat het daardoor voor de Verenigde Staten moeilijker zal worden het begrotingstekorten te financieren.
