Blog

Bron Suchecki: “China wil zoveel mogelijk goud verzamelen”

Bullionstar sprak onlangs met goudexpert Bron Suchecki van de Australische Perth Mint. In een kort interview van tien minuten bespreken ze de laatste ontwikkelingen in de goudmarkt, de rol van de papieren goudmarkt en de mindset van beleggers die goud kopen. Onder de video lees je de samenvatting van dit interview.

Welke trends zien we in de goudmarkt?

We zagen de laatste jaren een stroom van goud van West naar Oost, maar dit jaar is er juist vanuit het Westen weer veel vraag naar fysiek goud. De goudimporten in China lopen weer wat terug en in India ligt de goudprijs zelfs lager dan elders in de wereld. Ondertussen is in het Westen de belangstelling voor goud kopen juist toegenomen.

Veel beleggers verwachten nu dat de goudprijs verder gaat stijgen, maar ik denk dat we nog wel een tijdje rond dit niveau zullen blijven hangen. We moeten consistent rond een goudprijs van $1.300 tot $1.400 blijven hangen om hernieuwde belangstelling te krijgen voor goud.

De prijs wordt op dit moment onderdrukt door beleggers die een aantal jaar geleden op een hoger niveau zijn ingestapt en die nu uit de markt willen. Dat moet eerst uitgewerkt worden, zodat er een solide basis ontstaat voor een verdere prijsstijging.

Papiergoud versus fysiek goud
De markt voor 'papiergoud' wordt opgeblazen door speculanten die vaak met geleend geld beleggen. Omdat ze met veel geleend geld in de markt zitten wachten ze op een goed moment om uit te stappen. Dit zijn niet de spelers die voor de lange termijn in goud zitten. Speculatief geld kan de prijs doen stijgen en daarmee ook de belangstelling voor fysiek goud doen toenemen, maar lange termijn is dit geen factor die de goudprijs zal beïnvloeden. De papieren goudmarkt zorgt voor meer liquiditeit. Het zorgt voor meer omzet en dat is volgens goudanalist Suchecki juist positief. Dat betekent namelijk dat je heel makkelijk goud kunt kopen en verkopen. Als belegger koop je ook niet snel aandelen van een bedrijf waar bijna niet in gehandeld wordt. Juist door die papieren goudmarkt kun je heel makkelijk je positie in goud weer verkopen. Wanneer de spotprijs van goud en de futures te ver uit elkaar gaan lopen, dan zorgt arbitrage ervoor dat deze twee prijzen weer dichter bij elkaar komen. Dit is een soort elastische band die kan bewegen. Door te kijken naar het verschil tussen de actuele goudprijs en de futuresmarkt voor goud kun je een indicatie krijgen van wat er onderliggend in de goudmarkt gebeurt.
Over de Chinese goudmarkt
Door de goudmarkt open te stellen en toegankelijk te maken voor particulieren komt er meer goud in de handen van de Chinese bevolking. Volgens mij streven ze er in China vooral naar zoveel mogelijk goud in eigen land te hebben, of dat nou in bezit is van de centrale bank, staatsfondsen of particulieren maakt voor de regering volgens mij niet zoveel uit. Zo lang er maar genoeg goud in het land aanwezig is, want dat zorgt voor een solide basis. Ik geloof niet dat ze goud kopen voor een soort geopolitieke reset van het geldsysteem waarin goud centraal staat, omdat overheden profiteren van fiatgeld. Ik zie dus geen lange termijn strategie richting een goud gedekte munt. Ik denk dat ze het gewoon een verstandig beleid vinden om ervoor te zorgen dat de bevolking goud bezit als een vorm van stabiele waardeopslag.
Over de waarde van goud
Voor de meeste beleggers is het moeilijk om een mindset aan te leren waarin je je vermogen uitdrukt in aantal ounces goud. De meeste beleggers zullen toch blijven kijken naar de waarde van hun goud, uitgedrukt in hun eigen valuta. Mijn ervaring is dat veel beleggers zich niet helemaal bewust zijn van het wisselkoerseffect op de goudprijs. Soms bellen ze op en zeggen ze: "Ik zie dat de goudprijs gestegen is, ik wil verkopen", terwijl de prijs in Australische dollars op dat moment juist lager staat. En dan kijken ze niet naar het effect van de wisselkoers. Veel beleggers in landen buiten de Verenigde Staten krijgen dus een verkeerde interpretatie van wat de goudprijs doet. Dat is iets wat je lastig kunt doorbreken. Je zou eigenlijk moeten kijken naar hoeveel troy ounce goud je bezit en dat proberen uit te breiden.
Hoe bereik je deze mindset?
Het is een educatief proces. Veel beleggers komen naar goud voor de korte termijn, maar er zijn ook anderen die een meer cyclische macro-economische visie hanteren voor een langere termijn. Ze kopen vaak goud met als doel om winst te maken, maar gaandeweg verdiepen ze zich via verschillende blogs en websites in het onderwerp en gaan ze anders over goud denken.

26 augustus 2016
De gemiddelde belegger
De gemiddelde belegger is een slechte belegger. Dat blijkt uit de jaarlijkse studie ‘Quantitative Analysis of Investor Behaviour’* van het Amerikaanse onderzoeksbureau Dalbar. Afgelopen jaar behaalde de gemiddelde belegger actief in aandelenfondsen een rendement van minus 2,28%. De Amerikaanse beursindex S&P 500 daarentegen steeg in 2015 met 1,38%. Obligatiefondsen rendeerden afgelopen jaar 0,55%. Maar beleggers actief in obligatiefondsen verloren juist 3,11%.

De afgelopen 30 jaar leverden aandelen en obligaties een gemiddeld rendement op van respectievelijk 10,35% en 6,73% per jaar. De gemiddelde belegger daarentegen behaalde in dezelfde periode gemiddeld 3,66% per jaar met aandelenfondsen en 0,59% per jaar met obligatiefondsen.

Gemiddelde belegger presteert slecht

De gemiddelde belegger presteerde de afgelopen 30 jaar ongeveer 6,5% per jaar slechter dan de S&P 500. Over een periode van 30 jaar leidt dit tot ongeveer een factor 7 aan verschil. Een bedrag van €100.000,- groeit met 3,66% per jaar in drie decennia uit tot €293.992,-. Bij een rendement van 10,35% groeit hetzelfde bedrag uit tot bijna €2 miljoen. Bijna het zevenvoudige dus!

Hoge kosten

De oorzaak van de matige resultaten van de gemiddelde belegger heeft voor een deel te maken met de hoge kosten van actief beheerde fondsen. Maar de allerbelangrijkste oorzaak is de belegger zelf…

Warren Buffett geeft beleggers het advies angstig te zijn wanneer anderen hebzuchtig zijn en hebzuchtig wanneer anderen angstig zijn. Maar in de praktijk doen beleggers exact het omgekeerde. Emoties – in de kern angst en hebzucht – zetten beleggers voortdurend op het verkeerde been.

Zijn aandelen jarenlang gestegen en intussen fors gewaardeerd zoals rond de eeuwwisseling het geval dan kopen beleggers massaal aandelen. Zijn aandelen sterk gedaald en opvallend goedkoop zoals tijdens de kredietcrisis dan besluit menig belegger ‘voorgoed’ uit aandelen te gaan…

De principes van het value beleggen

Om de kans te verkleinen zelf in de psychologische valkuilen op de beurs te vallen en irrationele beslissingen te nemen is het nuttig bekend te zijn met de eigen, menselijke tekortkomingen. Het kennen van de vier principes van het value-beleggen kan eveneens geen kwaad:
- Principe 1: Zie een aandeel als wat het in feite is: een belang in een bedrijf.
- Principe 2: Koop enkel wanneer sprake is van een stevige korting op de intrinsieke waarde zodat sprake is van een veiligheidsmarge.
- Principe 3: Profiteer van ‘Mr. Market’, het fictieve manisch-depressieve karakter dat symbool staat voor de fluctuaties op de aandelenmarkt.
- Principe 4: Probeer zo rationeel en objectief mogelijk te zijn – het zijn juist uw eigen emoties die u voortdurend op het verkeerde been kunnen zetten.
Hendrik Oude Nijhuis

Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett.

Lees meer over value-investing op www.beterinbeleggen.nl.
25 augustus 2016
Vakantiepauze Marketupdate

In verband met vakantie verschijnen er tussen 24 en 31 augustus minder artikelen op Marketupdate dan u van ons gewend bent. Ook zullen er in deze periode geen nieuwsbrieven verstuurd worden. Vanaf 1 september gaan we weer met frisse energie aan de slag!

Blijf lezen op Marketupdate!

U heeft dus alle tijd om eens in ons archief rond te kijken. We hebben de afgelopen tijd verschillende interessante video’s geplaatst, klik hier voor meer. Een overzicht van alle belangrijke geopolitieke ontwikkelingen van de afgelopen maanden kunt u hier terugvinden.

Wilt u zich wat meer verdiepen in de rol van goud in het monetaire systeem? Lees dan eens onze vertalingen van de Gold Trail (klik hier voor deel 1) en de verschillende Wikileaks cables over goud.

Griekenland

24 augustus 2016
Poetin zaagt Panama Papers door
De Russische president Poetin maakt korte metten met de Panama Papers. In een toelichting bij een discussieprogramma noemt hij de Panama Papers een mislukte poging om hem in een kwaad daglicht te stellen. Een mislukte poging, omdat de naam van Poetin zelf niet genoemd wordt in het hele dossier van belastingontwijking. Toch staat uitgerekend zijn gezicht pontificaal boven de nieuwsartikelen die in de Westerse media verschenen zijn over het dossier.

Deze hele mediacampagne is volgens de Russische president waarschijnlijk in opdracht van de Amerikaanse instanties de wereld in geslingerd met als doel de Russische regering en haar president in een kwaad daglicht te stellen.

In het Westen vonden ze het wel prettig dat ons land in puin lag, ze stuurden ons aardappelen en meer van dat soort ‘humanitaire hulp’. En tegelijkertijd dicteerden ze het beleid dat zij passend vonden voor Rusland, een beleid dat hun eigen belangen diende. Maar zelfs toen waren er zowel in de Verenigde Staten als in Europa redelijke mensen met een goede moraal die zeiden: “Zo kun je Rusland niet behandelen. We moeten haar belangen respecteren. Ze zal er weer bovenop komen [de grote economische crisis] en dan is het beter voor ons om een gebalanceerd beleid te voeren ten aanzien van Rusland.”

Maar diegene die aan de macht waren hebben niet geluisterd naar deze mensen. Het begon allemaal in Joegoslavië, toen de Westerse media voor het eerst de eerste president van de Russische Federatie aanvielen, Boris Yeltsin. Dat was toen hij uitdrukkelijk zijn tegenstem liet horen ten aanzien van de NAVO bombardementen in Belgrado en de andere operaties die in dat land werden uitgevoerd. Daarna ging het alleen maar dieper, want toen was er de staatsgreep in Oekraïne en de wil van de bevolking op de Krim om zich bij de Russische Federatie aan te sluiten. Ik zal nu niet verder in detail treden, daar hebben we de tijd niet voor en dat is ook niet het format van dit discussieforum.

Irritaties

Dan is er ook nog onze relatie met het zuidoosten van Oekraïne en nog kleinere zaken zoals het niet uitleveren van Snowden aan de Verenigde Staten. Al deze dingen wekken irritaties op bij onze Amerikaanse partners. Zij waren gewend geraakt aan een monopolie op het internationale podium. Ze willen niet de mening van een ander land in overweging nemen. Ondertussen hebben de meest recente gebeurtenissen in Syrië laten zien dat Rusland in staat is om niet alleen in eigen land, maar overal in de wereld, problemen op te lossen.

Maar zelfs dit is niet hun grootste irritatie. Dan kijken we naar onze economie, die ondanks alle problemen waar we voor staan steeds onafhankelijker en steeds meer zelfvoorzienend wordt. Ja, we zijn nog steeds erg afhankelijk van olie- en gasprijzen, maar we hebben onze economie sinds begin 2000 in omvang weten te verdubbelen. Verdubbeld! De capaciteit van ons leger is een veelvoud toegenomen, zoals we hebben laten zien in Syrië.

Maar zelfs dat is niet de primaire zorg voor onze opponent… Dat is de eenheid en solidariteit van de hele multi-etnische Russische staat. In dit licht bezien zijn er pogingen gedaan om de situatie van binnenuit te verstoren. Zodat we minder een eenheid zijn en zij ons weer op kunnen rollen zoals ze willen.

Panama Papers
Wat is de makkelijkste manier om dit te doen? Plant een zaadje van twijfel of iets van wantrouwen ten aanzien van de regering. Zet de één op tegen de ander. Dit werkte ook in de tragische jaren van de Eerste Wereldoorlog. Het land werd op de rand van een totale ineenstorting gebracht. Maar in de wereld van vandaag is dit een zinloze poging. Jullie zijn allemaal specialisten hier [journalisten], jullie weten wat een 'informatief product' is. Dus keken ze naar die offshore bankrekeningen, waar mijn naam overigens helemaal nergens genoemd wordt... Wat moet ik nog meer zeggen... Echter, de missie was bepaald. Ze moesten het op één of andere manier laten werken. Dus wat deden ze? Ze creëerden een 'informatief product' en ze kozen één van mijn vrienden uit. Dus ze gingen ermee aan de slag en maakten er een bouwwerkje van. Laten we eens kijken wat dat geworden is... Ik zag die foto's met in de achtergrond veel gezichten, waarvan niet helemaal duidelijk is wie het zijn. Maar *bam* in het midden staat niemand anders dan ik. Het grootst afgebeeld op de foto! En dit is hoe ze het brengen: "Er is een vriend van Vladimir Poetin, hij heeft iets gedaan, dat betekent waarschijnlijk dat de Russische president corrupt is." Maar hoe dan?? Het betekent absoluut niets. Wie zit er achter de Panama Papers? De Amerikaanse overheid bijvoorbeeld, zoals ook bevestigd is door Wikileaks. Toen zij deze uitzinnige claims publiekelijk maakten kregen wij zelfs excuses aangeboden van een aantal hooggeplaatste ambtenaren in de Amerikaanse regering. Maar niet omdat zij zich schaamden voor deze acties, maar omdat ze slimmer zijn dan de mensen die dit gedaan hebben. Wat is nu het probleem? Wanneer hooggeplaatste ambtenaren, bijvoorbeeld van het presidentieel paleis, buigen voor dat soort dingen, dan verklappen ze in feite dat zij de aanstichter zijn van dit alles. Gezien vanuit het perspectief van het eindresultaat is dit voor hun geen goede zet gebleken. Maar het is goed voor ons, omdat het heel makkelijk te zien is wie hier opdracht toe gegeven heeft.
Lees ook:
- Panama Papers: Smeercampagne van het ‘Westen’?
- Panama Papers? Ook deze bedrijven ontduiken belastingen
24 augustus 2016
Meer sloopgoud door stijging goudprijs

De stijging van de goudprijs zorgt voor een duidelijke toename in het aanbod van sloopgoud. Oude sieraden, munten en andere ornamenten die niet meer gebruikt worden komen door alle berichtgeving over de ontwikkeling van de goudprijs opeens weer tevoorschijn en worden bij een juwelier of een ander inkoopkantoor ingewisseld voor geld.

Door het toenemende aanbod van sloopgoud hebben ook de goudsmelterijen het weer erg druk. Na de topdrukte van 2009 tot en met 2012 volgde een rustige periode, omdat de daling van de goudprijs toen niet uitnodigde om oude sieraden te verkopen. Maar door de grootste prijsstijging in een half jaar sinds 1974 komen er weer veel oude sieraden terug op de markt.

“We kopen meer goud in dan we verkopen”, zo verklaarde juwelier Mark Williams uit Londen tegenover Bloomberg. “Wanneer de goudprijs stijgt en daar ook in de media over gesproken wordt, dan duiken mensen weer in de kastjes om oude sieraden in te leveren.”

Sloopgoud
Het sloopgoud is een belangrijke bron van aanbod in de goudmarkt. Volgens cijfers van de World Gold Council is ongeveer een derde van al het edelmetaal dat momenteel verkocht wordt afkomstig van gerecycled goud. De rest is 'nieuw' goud dat ergens in de wereld door een goudmijn is opgegraven. Door de prijsdaling van de afgelopen jaren zakte het aanbod van sloopgoud in 2015 naar het laagste niveau in acht jaar. Maar dit jaar wordt er weer meer gerecycled. Voor sommige smelterijen is dat reden om hun productiecapaciteit verder uit te breiden. Baird & Co, inkoper van goud in het Verenigd Koninkrijk, heeft zelfs plannen om de smeltcapaciteit van 20 ton dit jaar met 50% uit te breiden. "We hebben een deel van onze smelterij weer uit de mottenballen gehaald. Toen de prijzen lager waren hadden we moeite om genoeg materiaal aangeleverd te krijgen. Nu zien we twee keer zoveel volume als een jaar geleden", zo verklaarde de directeur van het bedrijf, Tony Dobra, tegenover Bloomberg.

Aanbod sloopgoud neemt toe door stijging goudprijs (Grafiek via Bloomberg)

Brexit
Vooral na de Brexit kwam er opeens veel meer goud op de markt. Dat was niet alleen sloopgoud, maar ook meer aanbod van goudbaren en gouden munten. In het Verenigd Koninkrijk schoot de goudprijs omhoog tot 1.000 pond per troy ounce, het hoogste niveau in drie jaar. Dat was voor een aantal mensen reden om winst te nemen op het edelmetaal. Ook bij Goudstandaard werd op dat moment veel meer goud ingekocht dan normaal. Maar toen de onrust over de Brexit weer ging liggen en de goudprijs op een hoog niveau bleef nam de belangstelling om goud te kopen ook weer toe.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor fysiek edelmetaal.

Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel 088-4688488.

23 augustus 2016
Angstvallige stilte op de aandelenmarkt

Het is angstvallig stil geworden op de Amerikaanse aandelenmarkt, want de volatiliteit zakte de afgelopen dagen naar een nieuw dieptepunt. Het is meer dan twee decennia geleden dat de volatiliteit dertig dagen lang zo laag was als nu. Slechts vijf handelsdagen sloot de S&P 500 index met een winst of een verlies groter dan 0,5%, een situatie die we in 1995 voor het laatst meemaakten.

Het extreem soepele monetaire beleid van centrale banken wereldwijd in combinatie met een rustige zomerperiode heeft beleggers bijna in slaap gesust. Het was volgens de Wall Street Journal zelfs zo stil dat handelaren af en toe niet meer zeker wisten of hun systeem nog wel aangesloten was op het netwerk, zo langzaam veranderden de koersen.

Stilte voor de storm?

Het is zo rustig op de aandelenmarkt dat sommigen zich nu afvragen of dit de stilte voor de storm is. In het verleden is het immers vaker voorgekomen dat er na een zeer rustige periode met weinig koersschommelingen een grote correctie volgde.

De schommelingen op de beurs worden gemeten aan de hand van de VIX volatiliteitsindex, een barometer voor de onrust op de financiële markten. Deze index bereikte afgelopen vrijdag het laagste niveau sinds de zomer van 2014, wat betekent dat de onrust en volatiliteit momenteel uitzonderlijk laag is.

In het voorjaar van 2011 was er ook een korte periode van uitzonderlijk weinig beweging op de aandelenmarkt. Dat was vlak voor het debacle met het Amerikaanse schuldenplafond en de daarop volgende verlaging van de kredietstatus. Ook in januari 2007 was de volatiliteit zeer laag, enkele maanden voor de val van Bear Stearns.

Volatiliteit is naar een dieptepunt gedaald (Bron: Wall Street Journal)

Centrale banken
De lage volatiliteit wordt voor een belangrijk deel toegeschreven aan het monetaire beleid van centrale banken. Met een extreem lage rente en het overvloedig beschikbaar stellen van liquiditeit hebben beleggers geen acute reden om zich zorgen te maken. "Alles voelt zo verstoord en onnatuurlijk. Je weet dat de centrale bank de bron hiervan is, maar er is ook niets dat ze ervan weerhoudt om hiermee door te gaan", zo verklaarde kredietanalist Matt King van Citigroup tegenover de Wall Street Journal. Volgens de krant zijn beleggers vandaag de dag niet meer gemakzuchtig over de aandelenmarkt, maar over het monetaire beleid van centrale banken. Sinds het uitbreken van de crisis hebben we geleerd dat centrale banken bereid zijn heel ver te gaan om de markten te kalmeren. Beleggers gaan er bijna stilzwijgend van uit dat centrale banken en overheden iedere crisis zullen bezweren. Maar wat als ook zij de controle verliezen?

23 augustus 2016
ECB leent rechtstreeks aan bedrijven

De ECB begon in juni met het opkopen van bedrijfsobligaties en heeft volgens de laatste berichten al €16 miljard aan schuldpapier uit de markt gehaald. Normaal gesproken kopen de centrale banken in de Eurozone deze schuldpapieren op via de obligatiemarkt, maar er zijn nu al twee gevallen bekend waarbij de centrale bank rechtstreeks geld aan bedrijven heeft uitgeleend.

Volgens de Wall Street Journal heeft de Spaanse centrale bank in opdracht van de ECB een lening van €500 miljoen aan het Spaanse oliebedrijf Repsol en een lening van €200 miljoen aan het Spaanse energiebedrijf Iberdrola verstrekt. Zakenbank Morgan Stanley maakte het mogelijk dat deze twee bedrijven hun obligaties rechtstreeks konden plaatsen bij de centrale bank.

Directe financiering

Normaal gesproken moet een bedrijf een uitgebreid prospectus opstellen, voordat ze een obligatie kan aanbieden op de obligatiemarkt. Daarbij is het ook nog eens onzeker of het volledige bedrag opgehaald kan worden. Is de rentevergoeding te laag of zijn de andere voorwaarden van de lening minder gunstig, dan is er een kans dat er minder geld opgehaald wordt dan de bedoeling was.

Een private plaatsing zoals voor deze twee Spaanse bedrijven werkt dan veel eenvoudiger, omdat dan op voorhand al bekend wie het schuldpapier gaat kopen en tegen welke voorwaarden dat gebeurt. Er hoeft in dat geval geen uitgebreid prospectus geschreven te worden, wat betekent dat het bedrijf veel sneller over het geld kan beschikken.

“In dergelijke gevallen is er vaak geen prospectus, er is geen transparantie en er is geen persbericht. Het wordt allemaal discreet uitgevoerd”, zo verklaarde Apostolos Gkoutzinis, hoofd van de afdeling Europese kapitaalmarkt van advocatenkantoor Shearman & Sterling LLP tegenover de Wall Street Journal.

ECB verstoort de markt
Het monetaire beleid van de ECB is op een hellend vlak terechtgekomen. Was de centrale bank tot twee jaar geleden nog fel tegenstander van het opkopen van obligaties, nu doet ze dat in een duizelingwekkend tempo van €80 miljard per maand. Dat zijn overwegend staatsobligaties, maar sinds kort dus ook obligaties die zijn uitgegeven door circa 150 grote Europese bedrijven, zoals Siemens, Volkswagen, Mercedes, Allianz, Shell, Total, Lufthansa, Telekom Italia, Danone en L'Oreal. Door het opkopen van bedrijfsobligaties verstoort de centrale bank de vrije markt, voor zover die nog bestaat. Het zijn namelijk alleen hele grote bedrijven die in aanmerking komen voor het opkoopprogramma van de ECB. Ook kan de ECB nu bepalen welke sectoren en welke bedrijven binnen een bepaalde sector wel voor een krediet in aanmerking komen en welke niet. In een kapitalistisch systeem worden deze zaken aan de private markt overgelaten. Door rechtstreeks geld uit te lenen aan het Europese bedrijfsleven komt de ECB weer een stapje dichter bij helikoptergeld. En dat is volgens voormalig ECB bestuurslid Otmar Issing het failliet van het monetaire beleid. Als het zo doorgaat is het slechts een kwestie van tijd voordat de centrale bank aan iedereen geld gaat uitdelen...

ECB leent rechtstreeks geld uit aan bedrijven

22 augustus 2016
Grafiek: Lage rente stuwt huizenprijzen de hoogte in

De extreem lage rente mist haar uitwerking niet op de huizenprijzen. Was het vlak na de crisis in heel Europa nog kommer en kwel, nu staat men weer in de rij bij de bank om een hypotheek te regelen tegen een historisch lage rente. Door de extreem lage rente kunnen huishoudens meer geld lenen voor een huis, met als resultaat dat de prijzen weer stijgen.

Een bijkomend effect is dat meer huizenbezitters weer overwaarde krijgen op hun huis, waardoor ze gemakkelijker geld uitgeven. En dan heb je nog vermogende mensen die door de extreem lage rente een groter deel van hun vermogen in vastgoed stoppen, wat de opwaartse prijsbeweging verder versterkt (vooral in de grote steden).

Huizenprijzen weer omhoog

De volgende grafiek laat mooi zien in welke landen de huizenprijzen het hardst gedaald en gestegen zijn sinds het begin van de crisis. In Zweden stegen de prijzen het meest, daar betaal je nu 60% meer voor een woning dan in het voorjaar van 2008. Zelfs in Duitsland, waar de banken wat voorzichtiger zijn met het verstrekken van hypotheken, zijn de prijzen sinds het begin van de crisis met meer dan 20% gestegen.

Onderaan het lijstje staat Spanje, waar in de hoogtijdagen veel te veel gebouwd is. Daar koop je nu een woning voor ongeveer 70% van het bedrag dat je er acht jaar geleden voor moest neertellen. Opvallend is dat de stijging van de huizenprijzen in Nederland nog relatief beperkt is gebleven in vergelijking met veel andere Europese landen.

Ontwikkeling huizenprijzen sinds 2008 (Grafiek via @jsblokland)

22 augustus 2016
Duitse mark maakt comeback
Toen Duitsland begin deze eeuw haar vertrouwde D-Mark omwisselde voor de euro stond niet iedereen te trappelen om de oude bankbiljetten en munten in te leveren. Veertien jaar na de introductie van de euro zwerft er nog altijd een slordige 13 miljard D-Mark rond, dat omgerekend naar euro’s een waarde van €6,65 miljard vertegenwoordigt.

Duitsers worden nu weer aangespoord om hun oude geld te gebruiken, want de Frankfurter Allgemeine Zeitung schrijft dat de webwinkel Hertie.de nu Duitse marken als betaling voor online bestelling accepteert. Klanten moeten het geld dan wel per post naar de webwinkel toesturen, omdat er simpelweg geen giraal systeem meer bestaat voor deze munt. Dat maakt het onmogelijk om Duitse marken via een creditcard of Paypal rekening over te schrijven.

Waarom dan met Duitse marken betalen?
Om klanten toch over de streep te trekken biedt de webwinkel een interessant lokkertje. Betaal je met Duitse marken in plaats van met euro's, dan krijg je de artikelen tegen een zeer gunstige wisselkoers. In plaats van de officiële wisselkoers van 1,95583 hanteert de webwinkel een wisselkoers van 1,8181 Duitse mark per euro. Dat betekent dat het oude geld bij de webwinkel meer koopkracht heeft dan aan het loket van de Bundesbank. Een aankoop van €100 kost zo omgerekend iets minder dan €93, indien je met Duitse marken betaalt.

Een biljet van 100 Duitse mark is ongeveer 50 euro waard (Afbeelding van Wikipedia)

Veilige haven?
De Duitse regering staat het gebruik van Duitse marken als betaalmiddel in de winkels nog steeds toe. Ook accepteert de centrale bank het oude geld (munten én biljetten) nog steeds onbeperkt tegen de officiële wisselkoers van 1,95583 Duitse mark voor één euro. Per jaar wordt er ongeveer 100 miljoen Duitse mark ingeleverd, wat betekent dat het geld in dit tempo de volgende eeuw ook nog wel zal halen. Het bewaren van Duitse marken is minder onlogisch dan het lijkt. Toegegeven; het geld wordt op minder plaatsen geaccepteerd dan de euro, maar dat neemt niet weg dat het nog altijd een behoorlijke waarde vertegenwoordigt. Ook worden de oude Duitse marken niet meer gemaakt, wat betekent dat het aanbod beperkt is en beperkt zal blijven. Dit in tegenstelling tot de euro, waarvan de geldhoeveelheid ieder jaar verder kan toenemen. Duitse spaarders die zich zorgen maken over het monetaire beleid van de ECB en de toekomst van de euro kunnen dus hun toevlucht zoeken in het oude geld. Niet per definitie als betaalmiddel, maar als een alternatief voor spaargeld dat toch geen rente meer oplevert. Het enige risico dat je met de D-Mark hebt is dat de centrale bank van de ene op de andere dag kan besluiten dat het geld niets meer waard is. Maar die kans achten wij zeer klein...
Nederlandse gulden
Ook in Nederland zwerft nog steeds oud geld rond. Zo was er in 2011 nog ongeveer twee miljard gulden in omloop, waarvan bijna de helft in munten en de helft in bankbiljetten. De oude munten worden niet meer geaccepteerd door de centrale bank, maar de meeste biljetten kunnen nog tot januari 2032 bij de centrale bank ingeleverd worden tegen de officiële wisselkoers van 2,20371 gulden voor één euro. Het enige muntgeld dat nog wel waarde heeft zijn de oude zilveren guldens en rijksdaalders, want die worden nog steeds aangeboden voor de intrinsieke waarde van het zilver. En die is bij de actuele zilverprijs vele malen hoger dan de nominale waarde omgerekend naar euro's. Zo worden ook het gouden tientje nog steeds verkocht, tegen een geringe premie boven de waarde van het goud dat in de munt zit. Lees ook:
- Dit doet inflatie met honderd gulden
22 augustus 2016
Verkiezingen in aantocht…

Ik heb afgelopen week weer met een glimlach gelezen over en geluisterd naar Donald Trump. Wat kan deze man zich slecht beheersen en impulsief reageren op aan hem gestelde vragen. Zelfbeheersing is natuurlijk de allerbelangrijkste eigenschap die een politicus vandaag de dag wél dient te hebben! Toch vind ik het een verademing; zeker in een wereld waarin iedereen maar politiek correct gedrag vertoont, want tegenwoordig is er altijd wel iemand op z’n teentjes getrapt. Zelfs bij attracties van de Efteling…

Om Trump te horen zeggen dat Clinton en Obama de oprichters van ISIS zijn was bizar. Velen weten dat hier natuurlijk een flinke kern van waarheid in zit, maar om dit dan net voor de verkiezingen hardop te zeggen is op z’n zachtst gezegd onverstandig, maar wel eerlijk. Ondertussen merk je natuurlijk dat iedereen die in Washington ook maar iets te zeggen heeft bang is voor verandering, mocht Trump president worden.

Het politieke establishment en de grote media proberen proberen Trump op alle mogelijke manieren zwart te maken. Van Clinton weet natuurlijk iedereen dat ze werkt voor de hoogste bieder en Wall Street in het algemeen. De geopenbaarde e-mails laten duidelijk zien dat een contributie aan de Clinton Foundation ervoor zorgt dat er deuren voor je opengaan. George Soros geeft in een e-mail duidelijke instructies aan haar toen ze Secretary of State was, een paar weken later voert ze zijn bevelen één op één uit.

Wantrouwen

Toch denk ik dat de populariteit van Trump niet aan hemzelf ligt, maar meer aan het wantrouwen van de bevolking tegen de gevestigde orde. Nadat Obama in 2008 gekozen werd hadden de mensen nog de hoop dat er écht wat zou gaan veranderen. Maar na acht jaar is duidelijk gebleken dat hij het beleid van Bush gewoon heeft voortgezet. Kijk alleen al naar zijn belofte om Guantánamo Bay meteen na zijn aanstelling te gaan sluiten…

Mensen stemmen dus alleen tegen de gevestigde orde. Dit zagen we in Nederland bij het referendum over het associatieverdrag met de Oekraïne, in Groot-Brittannië bij de Brexit en dit zullen we naar mijn mening ook gaan zien bij de drie belangrijke verkiezingen die eraan zitten te komen: eind dit jaar in de VS, volgend jaar in Frankrijk en Duitsland. We zullen deze ontwikkelingen de komende tijd op de voet gaan volgen. We zien allemaal dat de situatie in het Westen steeds explosiever wordt.

Federal Reserve
Dat politiek en de financiële markten met elkaar verwikkeld zijn moge duidelijk zijn. Vele ‘marktkenners’ verwachten dat de Federal Reserve de rente in september zal verhogen. Dit is volgens hen duidelijk te herleiden uit de samenvatting van de laatste bijeenkomst van de Fed. Naar mijn mening is dit totale onzin! Trump heeft duidelijk gezegd dat één van zijn eerste besluiten als president zal zijn om de voorzitter van de Fed-voorzitter Yellen en de rest van het bestuur eruit te gooien. Waarom zou de Amerikaanse centrale bank dan twee maanden vóór de presidentsverkiezingen een renteverhoging doorvoeren? Deze renteverhoging kan immers zorgen voor een flinke correctie op de financiële markten (dat gebeurde begin dit jaar ook nadat de Fed de rente verhoogd had) of voor een flinke stijging van de dollar, wat nadelig is voor de Amerikaanse economie en de werkgelegenheid. Op deze manier zou de centrale bank de overwinning in de schoot van Trump werpen. Ik besef me dat ik nu mijn nek uitsteek, maar mijn mening is dat het in september niet tot een renteverhoging gaat komen. Alleen al om bovenstaande (politieke) reden. Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.

22 augustus 2016
Regering Duitsland: “Haal voor 10 dagen voedsel en water in huis”

De Duitse regering adviseert haar burgers om voor tien dagen aan eten en drinken in huis te halen, zo schrijft de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ook doet men er verstandig aan extra contant geld en medische voorzieningen zoals een EHBO pakket in huis te halen. Het is voor het eerst sinds de val van de Berlijnse muur in 1989 dat de Duitse regering een dergelijk advies geeft.

Deze aanbevelingen staan in een nieuw 67 pagina’s tellend rapport over ‘civiele veiligheid’, dat op woensdag aan de Duitse regering aangeboden zal worden. Die gaf in 2012 de opdracht te onderzoeken hoe het land zich het beste kan voorbereiden op ‘extreme situaties’.

“Hoewel een aanval op Duits grondgebied onwaarschijnlijk lijkt is het van belang om voorzorgsmaatregelen te nemen, omdat toekomstige levensbedreigende ontwikkelingen niet uitgesloten mogen worden”, zo citeert de Frankfurter Allgemeine Zeitung uit het rapport.

Water en voedsel

In het rapport staat dat de Duitse overheidsinstanties er verstandig aan doen om nu al te investeren in een back-up plan en in schuilplaatsen voor de bevolking. Ook ligt er voor de overheid een taak om te zorgen voor voldoende drinkwater. Uit het rapport:

“De bevolking zou op een gepaste manier aangespoord moeten worden om tenminste twee liter water per persoon per dag in huis te halen om een periode van vijf dagen te kunnen overbruggen.”

Schuilplaatsen

De aanbeveling om meer eten en drinken in huis te halen is op zichzelf al een zorgwekkend signaal, maar daar blijft het niet bij. In het rapport staan ook andere aanbevelingen, zoals de installatie van meer alarmsystemen, het versterken van gebouwen en het voorzien in voldoende schuilplaatsen. In het rapport staat ook een aanbeveling aan de regering om te zorgen voor voldoende capaciteit in de ziekenhuizen.

Ook moet de infrastructuur zodanig ingericht worden dat militaire voertuigen zich snel in grote aantallen kunnen verplaatsen. Belangrijke ministeries zouden voorbereidingen moeten treffen om in een extreme situatie naar een andere locatie te kunnen verhuizen.

21 augustus 2016