Marketupdate

Blog

  • Citigroup: “Goud is even waardeloos als Bitcoin”

    Volgens Willem Buiter, hoofdeconoom van Citigroup, heeft goud geen enkele intrinsieke waarde. Ook is het heel kostbaar om goud te delven, waarmee de vergelijking met Bitcoin volgens hem compleet is. Voor het uitrekenen van een nieuwe Bitcoin is veel energie nodig, bovendien hebben crypto-valuta volgens Buiter geen enkele intrinsieke waarde. De hoofdeconoom van Citigroup maakte deze opmerkingen naar aanleiding van het Zwitserse referendum over goud, dat aanstaande zondag gehouden wordt. In het 14 pagina’s tellende rapport vat hij zijn standpunt als volgt samen.

    Volgens Buiter kan een centrale bank in plaats van goud beter een gebalanceerde portfolio van grondstoffen hebben. “Nog beter dan dat is een gebalanceerde portfolio van grondstoffen-ETF’s of andere grondstofderivaten”, aldus de econoom. Het is opmerkelijk dat Willem Buiter beweert dat goud geen plaats verdient op de balans van een centrale bank, terwijl Greenspan onlangs nog suggereerde dat fysiek goud een essentieel onderdeel is van de totale reserves van een centrale bank.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    willem-buiter-citi

    Willem Buiter vergelijkt goud met Bitcoin. Beide zijn volgens hem nutteloos en kostbaar om te produceren

  • Rente op staatsschuld België duikt onder de 1%

    Institutionele beleggers weten niet meer waar ze met hun geld naar toe moeten en kopen alle obligaties die los en vast zitten. Zelfs om Belgisch schuldpapier zitten beleggers te springen, want de rente op deze leningen met een looptijd van tien jaar zakte onlangs naar minder dan 1%. Het verschil tussen de Belgische 10-jaars staatsobligaties en de meest veilig geachte Duitse ‘Bunds‘ met dezelfde looptijd is vandaag de dag nog maar 25 basispunten. De druk op de obligatiemarkt is de laatste twee jaar razendsnel toegenomen, want eind 2011 piekte de Belgische 10-jaars rente op 5,86% en was het verschil met het Duitse schuldpapier nog 366 basispunten.

    Vanwege een tekort aan schuldpapier om in te beleggen accepteren institutionele beleggers een steeds lagere rentevergoeding op schuldpapier van de minder sterke economieën van de Eurozone. Eerder deze week schreven we al over de Spaanse rente die onder de 2% zakte, lager dan de rente die de Amerikanen betalen over ene obligatie met een looptijd van tien jaar.

    belgie-rente-1procent

    Beleggers drukken rente op Belgisch schuldpapier naar 1% (grafiek via twitter)

  • Zwitsers stemmen over hun goud

    Op 30 november vindt er in Zwitserland een referendum plaats over een wel heel bijzonder onderwerp en wel over goud. De bewoners van het Alpenland krijgen drie vragen voorgelegd. De eerste isEuro_Gold_Bar of de Zwitserse Nationale Bank (SNB) haar goudvoorraad moet ophogen tot 20% van al haar assets. De tweede is of het de SNB verboden moet worden om haar goud te verkopen en de derde is of het goud al dan niet binnen de eigen grenzen moet bewaard worden. Nu ligt 20% bij de Bank of Engeland en 10% bij de centrale bank van Canada.

    Tot voor kort trok het referendum niet veel aandacht in Zwitserland zelf en zeker niet daar buiten. Maar nu het moment van de waarheid nadert groeit in de opiniepeiling het aantal voorstanders. Ongeveer 44% van de bevolking zou op dit moment een ‘ja’ stem uitbrengen. In reactie daarop groeit weer de onrust onder bankiers, beleidsmakers en beleggers. Het beleid van de SNB staat immers op het spel. De totale reserves van de SNB hebben een waarde van 522 miljard franc. Het leeuwendeel bestaat uit euro’s en ongeveer 30% uit dollars. Ongeveer 7,8% van de reserves bestaat uit goud.

    Referendum

    Swiss franc reaches an all-time high against the euroEen ja tegen het referendum betekent dat de Zwitsers de komende vijf jaren naar schatting 1.500 ton goud kopen. Dat zou betekenen, dat ze jaarlijks bijna 10% van de wereldwijde productie van goud moeten opkopen. Daar gaat uiteraard een prijsverhogend effect van uit. Het prijskaartje van deze operatie mag er met een bedrag van $67 tot $83 miljard stevig genoemd worden. De bank zou zich gedwongen kunnen zien een deel van haar valutavoorraad te verkopen en het ligt voor de hand dat dat vooral euro’s zullen zijn. Dat zou weer kunnen betekenen dat de euro in waarde kan dalen ten opzichte van de Zwitserse franc. Dat zou een forse streep door de rekening van de SNB zijn. Die heeft drie jaar geleden een beleid ingezet, waarbij de nationale munt nooit meer waard mocht zijn dan 1,20 franc in de euro. Een zwakke franc moest de exportsector een handje helpen en tevens ervoor zorgen, dat de inflatie niet zou omslaan in deflatie. De voorstanders van het referendum beweren echter, dat die winst maar tijdelijk is en dat een grote goudvoorraad en een harde Zwitserse franc de koopkracht van de doorsnee burger vergroot. Die ziet door dure importen zijn dagelijks leven steeds duurder worden. Het is voor de potentiële ja-stemmers allesbehalve een uitgemaakte zaak, dat een zwakke munt op de langere termijn de groei verhoogt.

    Onhoudbare wisselkoers

    In de afgelopen drie jaren heeft de centrale bank daarom op grote schaal euro’s ingekocht om de ondergrens van 1,20 franc per euro in stand te houden. Bij een ja wordt dit interventiebeleid een stuk kostbaarder. Niet alleen moet de bank de geldpersen laten draaien om euro’s te kopen om zo de franc te verzwakken, maar ook moet er steeds goud bijgekocht worden om de 20% te handhaven. Een ja zou kunnen betekenen dat de franc een stuk duurder gaat worden ten opzichte van de euro. De Zwitsers zouden zich zelfs genoodzaakt kunnen zien om een negatieve depositorente in te voeren om de aantrekkingskracht van de munt te verkleinen.

    wisselkoers-euro-chf

    Centrale bank moet opnieuw ingrijpen om waardestijging franc te stoppen

    Cor Wijtvliet Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • OPEC landen gaan olieproductie niet terugschroeven

    De belangrijkste olieproducerende landen hebben aangegeven dat ze niet van plan zijn hun olieproductie terug te schroeven. De OPEC-landen staan voor de vraag of ze bereid zijn marktaandeel in te leveren, ten gunste van een betere prijs voor hun olie. Door de productie terug te schroeven kunnen ze het overschot op de wereldwijde oliemarkt oplossen, maar grote olieproducenten als Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Rusland zijn niet bereid deze taak op zich te nemen. Rusland verklaarde zelfs dat ze volop olie blijft produceren, zelfs als de olieprijs verder zakt naar $60 per vat.

    Rusland produceert 10,5 miljoen vaten olie per dag, ongeveer 11% van de wereldwijde productie. Het standpunt van Rusland komt voor velen als een verrassing, omdat het begrotingsoverschot als sneeuw voor de zon verdwijnt bij een olieprijs lager dan $100. Kennelijk is Rusland bereid een prijzenoorlog te voeren, een prijzenoorlog die vooral de Verenigde Staten pijn zal doen. Saoedi-Arabie en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de laagste productiekosten en zullen zich dus niet veel zorgen maken over een daling van de prijs. Binnen de OPEC waren allee Irak en Venezuela voorstander van het idee om de olieproductie te verlagen. Volgens schattingen van de OPEC zal het aanbod van olie op de wereldmarkt in de eerste helft van 2014 ongeveer een miljoen vaten per dag hoger liggen dan de vraag.

    Verdere daling olieprijs in het verschiet

    Een verdere daling van de olieprijs zet de VS onder druk, omdat de productie van schalie-olie onrendabel is bij een veel lagere olieprijs. Een ander resultaat van de lagere olieprijs is dat de wereldwijde vraag naar dollars afneemt. Landen hebben bij een lage olieprijs minder dollars nodig om hun energierekening te betalen. Het is om die reden opmerkelijk dat Saudi-Arabië, als belangrijke bondgenoot van de VS, niet bereid is haar olieproductie terug te schroeven en de prijs te ondersteunen. Saoedi-Arabië verwacht dat de olieprijs op den duur vanzelf zal stabiliseren, maar zegt niet tegen welke prijs. Een rondvraag langs verschillende experts doet Bloomberg concluderen dat de olieprijs wel eens richting de $60 tot $70 kan zakken, voordat vraag en aanbod weer in balans worden gebracht. In een ander artikel schrijft Bloomberg dat de dagen waarin de OPEC de productie gemakkelijk kon afstemmen op de vraag voorbij zijn. Vorige week werd tijdens het G20 topoverleg nog besloten dat olie en gas niet gebruikt zullen worden als politiek instrument.

    Als het aan Rusland en Saoedi-Arabië ligt is er genoeg olie voor iedereen

  • 60 Minutes: Infrastructuur van de VS in verval

    Het Amerikaanse programma 60 Minutes besteedde onlangs aandacht aan de slechte toestand van de infrastructuur in het land. Achterstallig onderhoud van wegen, bruggen, spoorlijnen, havens en vliegvelden begint zorgelijke vormen aan te nemen. Bijna 70.000 bruggen in de VS (dat is 1 op de 9) verkeert in slechte staat en vereist groot onderhoud, maar de financiële middelen daarvoor worden vaak niet ter beschikking gesteld. Het probleem is dat veel bruggen decennia geleden al gebouwd zijn, toen er veel minder zware vrachtwagens op de weg waren dan nu.

    Volgens experts verkeert bijna een derde van alle wegen in de VS in een slechte staat. De reden voor zoveel achterstallig onderhoud is dat politici het niet aandurven de belastingen op brandstof te verhogen. Uit die belastingen wordt het onderhoud aan de wegen gefinancierd, een potje dat vandaag de dag volstrekt ontoereikend is. Hoe kan het dat een land dat zoveel miljarden investeert in militaire aanwezigheid over de hele wereld en dat honderden miljarden aan schuldpapier kan opkopen niet in staat is haar infrastructuur te onderhouden?

  • Amerikaanse schuldeconomie draait weer

    De totale schulden van Amerikaanse huishoudens zijn in het derde kwartaal van dit jaar opnieuw gestegen, zo schrijft de Federal Reserve in haar nieuwste rapport over de vermogensposities van huishoudens in de VS. In het derde kwartaal kwam er $78 miljard aan schuld bij, waarmee het totaal stijgt naar $11,71 biljoen. Dat betekent dat we minder dan $1 biljoen verwijderd zijn van het record dat in het derde kwartaal van 2008 bereikt werd. Vooral autoleningen, creditcards en studentenleningen leverden dit jaar een grote bijdrage aan de toegenomen schuldpositie van Amerikaanse huishoudens, maar ook hypotheken waren in trek. Volgens Wilbert van der Klaauw, econoom bij de New York Fed, lijkt het erop dat de periode van schuldaflossing voorbij is en dat huishoudens weer meer durven te lenen.

    In het derde kwartaal steeg de totale hypotheekschuld in de VS met $35 miljard, de hoeveelheid studentenleningen met $8 miljard en het bedrag aan autoleningen met $29 miljard. Tegelijkertijd nam het aantal wanbetalingen heel iets toe, van 6,2% in het tweede naar 6,3% in het derde kwartaal. De volgende grafiek laat zien hoe de totale schuld van Amerikaanse huishoudens gegroeid is over de afgelopen tien jaar.

    total-debt-households-us

    Amerikaanse huishoudens nemen weer meer schulden op zich (Via Businessinsider)

  • China kopen weer meer goud via Hong Kong

    China importeerde in oktober 77,63 ton goud uit Hong Kong, een stijging van 13,1% ten opzichte van de maand september. Het is de derde maand op rij dat China meer goud importeert via Hong Kong, wat suggereert dat de vraag naar goud in China weer wat aantrekt na een zwakke zomerperiode. In de eerste helft van dit jaar zagen we de import van goud via Hong Kong dalen, omdat er eerst voorraad weggewerkt moest worden.

    De periode van voorraadafbouw lijkt voorbij, want de import van goud via de stadstaat Hong Kong krabbelde de laatste drie maanden weer op tot een niveau dat dichter in de buurt komt bij de recordimporten van 2013. In de eerste tien maanden van dit jaar heeft China netto 670,23 ton goud geïmporteerd via Hong Kong, tegenover 957,22 ton in dezelfde periode van vorig jaar. Dat is een jaar-op-jaar daling van ongeveer dertig procent.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    china-goud-import-2014

    China haalt de laatste maanden weer meer goud uit Hong Kong (Grafiek van Doijer & Kalff)

  • Wil Frankrijk ook goud terughalen?

    Frankrijk moet onmiddellijk al haar goud terughalen uit het buitenland, zo schrijft de Franse politica Marine LePen van Front National in een open brief aan de Franse centrale bank. Ook schrijft ze in de brief dat Frankrijk moet stoppen met de verkoop van goud en dat de centrale bank, in het verlengde van het Zwitserse referendum, tenminste 20% van haar reserves in goud moet aanhouden. Ook mag de Banque de France volgens LePen de nationale goudreserve van 2.435 ton niet voor leasing beschikbaar stellen. Het nieuws werd driftig vertaald en belandde al op verschillende blogs, waaronder Zero Hedge.

    Het feit dat Marine LePen een open brief stuurde bevestigt dat het onderwerp leeft in de politiek en onder de Franse bevolking. Zo weinig aandacht er was toen er honderden tonnen goud verkocht werden door verschillende Europese centrale banken, zoveel aandacht is er nu voor dit onderwerp. De Duitse repatriëring van goud, de geheime operatie van de Nederlandsche Bank en het Zwitserse goudreferendum dat over een paar dagen gehouden wordt bewijzen dat er nieuw leven in de discussie over goud geblazen is.

    Helaas heeft Marine LePen zich niet goed verdiept in de actuele stand van zaken. Journalist Nikolaus Jilch verwijst op twitter naar documentatie van het LBMA Precious Metals Conference, dat op 30 september 2013 gehouden werd in Rome. Daarin lezen we dat de complete goudvoorraad van Frankrijk al op Franse bodem aanwezig is! Er hoeft dus niets gerepatrieerd te worden...

    marine-le-pen

    Marine Le Pen stuurt open brief aan de Banque de France inzake de goudvoorraad

  • Spanje leent goedkoper dan de VS

    Vroegen de financiële markten in de zomer van 2012 nog een rente van meer dan 7,5% om Spanje voor 10 jaar geld te lenen, nu nemen beleggers genoegen met een rente van slechts 1,97% op precies dezelfde staatsobligatie. Dat betekent dat Spanje vandaag de dag goedkoper geld kan lenen dan de VS, die momenteel 2,3% rente betalen over een 10-jaars leningen. Ook Italië, dat in 2011 nog meer dan 7% moest betalen om geld op te halen, kan nu goedkoper lenen dan de Amerikaanse regering. De Italiaanse rente staat op het moment van schrijven namelijk op slechts 2,17%. Ook de Portugese regering heeft geen enkele moeite meer om geld op te halen bij spaarders, want ook dit land kan tien jaar geld lenen voor minder dan 3%.

    Griekenland, dat in het heetst van de Europese schuldencrisis volledig verstoten werd van de kapitaalmarkt kan weer geld ophalen. Een rente van 8% op een 10-jaars lening is hoog, maar het is aanzienlijk minder dan de 30% die beleggers begin 2012 vroegen om Griekenland geld te lenen. De rust op de kapitaalmarkt keerde in 2012 terug toen Draghi beloofde alles te doen om de Euro te redden. De ECB heeft sindsdien de rente nog enkele keren verlaagd, wat ook een gunstig effect heeft gehad op de rente die landen moeten betalen over hun schulden.

    De lage rente maakt het voor landen aantrekkelijk de tekorten op te laten lopen en geld bij te lenen, maar de ECB heeft herhaaldelijk gezegd dat dat niet de bedoeling is. Landen moeten koste wat kost hun begroting op orde brengen, omdat dat op de lange termijn meer vertrouwen uitstraalt op de financiële markten. Het is opmerkelijk dat beleggers genoegen nemen met zo'n lage rente, want de Spaanse economie staat er helemaal niet zo goed voor. Hoewel de Spaanse economie sinds 2013 weer een bescheiden groei laat zien is de werkloosheid nog steeds bijzonder hoog. Blijkbaar is er veel vraag naar Europees schuldpapier dat de rente omlaag duwt.

    eurozone-bond-crisis

    Rente op Europese staatsobligaties blijft maar dalen

  • Grafiek: Hoeveel goud ligt er bij de Federal Reserve?

    Nick Laird van Sharelynx maakte een grafiek van de totale goudvoorraden in de VS sinds het jaar 1880. Op de grafiek is het Amerikaanse goud in het blauw weergegeven, terwijl het groene gedeelte het goud vertegenwoordigt dat de VS slechts in bewaring heeft voor andere landen. We zien dat de goudvoorraden in de VS in 1960 een piek van meer dan 26.000 ton bereikte, waarvan het grootse deel aan de Amerikaanse Treasury toebehoorde. Tussen 1950 en 1965 bleef de totale hoeveelheid goud in de Amerikaanse kluizen relatief stabiel op ongeveer 25.000 ton, maar gedurende deze periode daalde het Amerikaanse aandeel in deze goudvoorraad van 22.000 naar 13.000 ton. Dat betekent dat ongeveer 9.000 ton goud in deze periode in handen kwam van buitenlandse centrale banken die dollaroverschotten omwisselden voor goud.

    Vanaf begin jaren ’70 begonnen buitenlandse centrale banken hun goud al weg te halen uit de VS. Lag er in 1971 nog 12.282 ton aan ‘buitenlands goud’ bij de Federal Reserve, in 2000 was dat nog maar 7.200 ton. Dat betekent dat er maandelijks gemiddeld 15 ton goud werd opgevraagd. De afgelopen vijftien jaar werd er bijna geen goud meer teruggehaald uit de VS. In 2007 en 2008 haalden Zwitserland en Frankrijk respectievelijk 250 en 227 ton goud weg uit de VS en in 2014 haalde Nederland bijna 130 ton goud terug uit Amerika.

    federal-reserve-gold-holdings

    Hoeveel goud ligt er sinds 1880 in de VS

  • Waarom blijven Amerikaanse aandelen stijgen?

    De Amerikaanse aandelenmarkt breekt record na record en laat veel andere aandelenmarkten achter zich. Wat is het geheim achter de steeds hogere waarderingen van Amerikaanse bedrijven, vraagt Businessinsider zich af. Analist Binky Chadha van Deutsche Bank bestudeerde de beursgenoteerde bedrijven in de VS en kwam tot de conclusie dat er nergens in de wereld zoveel aandelen worden teruggekocht door bedrijven als in de VS. Bedrijven die veel geld in kas hebben en geen investeringskansen zien kunnen besluiten aandelen terug te kopen uit de markt, waardoor de winst per aandeel toeneemt. Beleggers weten dat een hogere winst per aandeel een hogere aandelenkoers rechtvaardigt, omdat de verwachtte terugverdientijd van de investering korter wordt.

    De volgende grafiek van Deutsche Bank laat zien hoeveel aandelen er netto worden uitgegeven of teruggekocht door bedrijven in verschillende regio’s in de wereld. Deze grafiek laat in één oogopslag zien dat er in de VS uitzonderlijk veel aandelen teruggekocht worden door bedrijven, terwijl bedrijven in opkomende markten in Azië en in de Eurozone juist netto aandelen blijven uitgeven en daarmee de koersen wat omlaag drukken.

    Naast het terugkopen van aandelen heeft uiteraard ook de extreem lage rente een gunstig effect op aandelen. Als de rente op spaargeld en obligaties veel lager is dan het dividend op aandelen wordt het aantrekkelijker om aandelen te kopen. De zoektocht naar rendement heeft dus ook een prijsopdrijvend effect op aandelen.

    dividend-share-us

    Beursgenoteerde bedrijven in de VS kopen massaal aandelen terug