Tag: shanghai gold exchange

  • Goud en zilver report (Week 8)

    De goudprijs daalde de afgelopen week van €1.079,22 naar €1.056,43 per troy ounce (-2,11%), terwijl de prijs van een kilo zilver in een week tijd van €489,75 naar €458,77 zakte (-6,33%).De prijsdaling van beide edelmetalen is opvallend, aangezien er de afgelopen week veel te doen is geweest om Griekenland. Het land wil meer gunstige voorwaarden afdwingen bij haar schuldeisers, maar die bleken niet bereid veel water bij de wijn te doen. Zowel bij Dijsselbloem (Eurogroep) als bij Wolfgang Schauble (Duitse minister van Financiën) kreeg Griekenland niet waar ze op gehoopt had.

    Vrijdag werd een akkoord bereikt, dat eigenlijk niet veel meer is dan hete vooruitschuiven van de problemen. De Griekse regering moet maandag een programma met hervormingen presenteren, zodat het land nog vier maanden vooruit kan met noodleningen uit Europa. Wat er daarna gaat gebeuren, dat blijft volstrekt onduidelijk.

    goudprijs-22feb2015

    Goudprijs in euro per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

    zilverprijs-22feb2015

    Zilverprijs in euro per kilogram

    De daling van de goudprijs van vrijdag houdt waarschijnlijk verband met het bereiken van dit akkoord, maar wat de aanleiding is geweest voor de grotere koersdaling op dinsdag weten we niet. En terwijl goud en zilver in prijs daalden lieten de aandelenbeurzen een kleine stijging zien. De AEX won afgelopen week een procent en de Amerikaanse S&P 500 ging op weekbasis 0,6% omhoog. De olieprijs (WTI) daalde afgelopen week weer richting de $50 per vat, terwijl de Europese Brent olie beduidend duurder blijft met een prijs van ongeveer $60 per vat.

    Nieuws uit de goudmarkt

    De afgelopen week was er heel veel nieuws uit de goudmarkt. Goudanalist Philip Klapwijk zei een aantal interessante dingen over de Chinese goudmarkt en de rol van de Shanghai Gold Exchange, India schrapte een importverbod voor gouden munten, miljardairs als Paulson en Soros verkochten eind vorig jaar een deel van hun aandelen in goudmijnen en de LBMA gaf meer details over de nieuwe goudprijs fixing die vanaf 20 maart ingevoerd wordt.

  • Philip Klapwijk: “Shanghai Gold Exchange overschat Chinese vraag naar goud”

    Volgens analist Philip Klapwijk van Precious Metals Insights zijn de cijfers van de Shanghai Gold Exchange niet te vergelijken met de totale vraag naar fysiek goud in China. Dat zei de analist tijdens het 2015 Reuters Global Gold Forum in een vraaggesprek over de Chinese goudmarkt.

    “De opnames van goud uit de Shanghai Gold Exchange (SGE) laten het grote plaatje zien van de fysieke ‘vraag’. Ze geven niet per definitie een indicatie van de totale vraag naar juwelen, beleggingsgoud of industriële vraag naar goud. Dit komt omdat een groot deel van de opnames uit de SGE enkel en alleen gebruikt wordt voor financiering en andere doeleinden die niet equivalent zijn aan reële consumptie. Daarom is het zeer misleidend te vertrouwen op de SGE opnames om de omvang en de verandering van de werkelijke vraag naar goud in China te bepalen. In 2013 was de totale opname van goud uit de SGE bijvoorbeeld 2.197 ton en in 2014 was dat 2.102 ton. Beide cijfers overschatten de werkelijke vraag naar goud in China, net zoals ze de werkelijke daling van de verkoop van gouden juwelen en met name goudbaren in China onderschatten.” 

    Goud gebruikt voor financiering

    Omdat een groot deel van de opnames van goud via de Shanghai Gold Exchange wordt gebruikt voor financiering vertroebelt het cijfer de daadwerkelijke vraag naar gouden munten, goudbaren, juwelen en andere ornamenten die als goudbelegging aangemerkt kunnen worden. Over het gebruik van goud als middel voor financiering zei analist Klapwijk het volgende:

    "Het gebruikt van goud voor financiering... een soort van goud carry trade... is zich de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. In het schaduw banksysteem maakt men dankbaar gebruik van de beschikbaarheid van goud tegen een verhoudingsgewijs lage rente in vergelijking met gewone renminbi leningen. Dat blijkt ook uit het feit dat het opgegeven volume van goudleningen onder de leden van de SGE in totaal meer dan 1.100 ton groot was. Naar mijn weten is dat volume in 2014 nogal toegenomen. Het is belangrijk om te weten dat vrijwel al deze goudtransacties gehedged worden... het is niet om te speculeren op de goudprijs. Spreads op leningen in het schaduw banksysteem zijn zodanig groot dat tussenpersonen hun blootstelling aan de goudprijs kunnen indekken en nog steeds grote winsten kunnen boeken."

    china-gold-barsChinees Nieuwjaar

    Klapwijk kreeg de vraag of er naar aanleiding van het Chinese Nieuwjaar veel meer goud verkocht is dan tijdens eerdere jaarwisselingen op de Chinese kalender. Traditioneel is dit een periode waarin Chinezen meer goud kopen. Philip Klapwijk zei daar het volgende over:

    "Er was inderdaad sprake van substantiële aankopen van goud, voornamelijk de aankoop van gouden sieraden in de aanloop en zelfs tijdens het Chinese Lunar Nieuwjaar. De impact op de goudmarkt is inmiddels grotendeels voorbij... totdat de voorraden weer aangevuld worden. Vergeleken met het vorige Chinese Nieuwjaar heb ik het gevoel dat de vraag naar goud wat is toegenomen, maar het totaal lag ruim onder het uitzonderlijk hoge niveau van dezelfde periode in 2013. De premie op goud op de SGE gaf hier ook al wat inzicht in... $3 tot $6 per troy ounce is substantieel minder dan wat we zagen in de aanloop naar het Chinese Nieuwjaar in 2013, toen we premies in de dubbele cijfers zagen."

    Over de daling van de vraag naar goudbaren zei de goudanalist van Precious Metals Insights het volgende:

    "De vraag naar goudbaren en ornamenten was zwak. dat komt vooral door het gebrek aan belangstelling bij beleggers en door de anti-corruptie campagne in China. De bulk van de vraag is in de vorm van 99,99% zuivere gouden juwelen. Chinezen zien dat zowel als juweel als investering, omdat de premie op 99,99% goud laag is en het gemakkelijk weer te verkopen is. Ik zag laatst een gouden ketting te koop voor 261 renminbi per gram, dat was slechts marginaal hoger dan de goudprijs van die dag. Een dergelijk model ketting moet een hoge omzet genereren."

    Goud als veilige haven?

    Philip Klapwijk kreeg ook de vraag voorgelegd of Chinezen goud nog steeds zien als veilige haven. Hij gaf de volgende verklaring:

    "De daling van de goudprijs van de afgelopen jaren wat glans van goud heeft weggehaald. Echter is de impact daarvan op de verkoop van gouden juwelen marginaal geweest. Voor goudbaren is het een ander verhaal, zoals blijkt uit de cijfers van 2014. Die halveerden van jaar op jaar."

    philip-klapwijk

    Philip Klapwijk: "Shanghai Gold Exchange overschat Chinese vraag naar goud"

  • Shanghai opent internationale goudmarkt

    Vorige week werd bekend dat de nieuwe internationale goudbeurs van Shanghai pas op 29 september haar deuren zou openen, maar die informatie bleek snel weer achterhaald. Tot verrassing van velen opende de goudbeurs op donderdag 18 september al haar deuren. Via deze beurs, die gevestigd is in de vrijhandelszone van Shanghai, krijgen buitenlandse investeerders voor het eerst directe toegang tot de Chinese goudmarkt, sinds 2013 de grootste afzetmarkt voor goud ter wereld.

    Banken uit veertig verschillende landen kunnen goud verhandelen op het Chinese handelsplatform, dat een soort tegenhanger moet worden voor de Amerikaanse Comex. De goudcontracten hebben een omvang van 100 gram, 1 kilogram en 12,5 kilo en worden in Chinese yuan afgerekend. Dat betekent dat de rol van de dollar ook in de internationale goudhandel minder dominant zal worden. “De lancering van goudcontracten in Azië zal de invloed van China versterken en de prijsvorming verbeteren”, zo verklaarde centrale bank gouverneur Zhou Xiaochuan tijdens de lancering van de beurs in Shanghai. “Dit zal ook de ontwikkeling van de vrijhandelszone van Shanghai een impuls geven. Het is een belangrijke mijlpaal in het openstellen van de Chinese financiële markten.”

    china-gold-market

    Chinese goudmarkt wordt steeds belangrijker (Foto door Stefen Chow voor Bloomberg)

  • Shanghai Gold Exchange geeft de Perth Mint een keurmerk

    De Shanghai Gold Exchange (SGE) heeft een keurmerk verstrekt aan de Perth Mint. Daarmee is het Australische munthuis (samen met het Zwitserse Metalor) de eerste smelterij buiten China dit dit keurmerk in ontvangst mag nemen. Het is niet vreemd dat uitgerekend de Perth Mint het keurmerk van de SGE krijgt, aangezien dit munthuis veel goudbaren produceert voor de Chinese markt. De Perth Mint smelt op jaarbasis 300 ton goud, waarvan een groot deel bestemd is voor de Aziatische markt.

    De Perth Mint verwerkt goud van zowel Australische goudmijnen als van goudmijnen in de Zuidoost-Aziatische regio. Naast goudbaren produceert ze ook een breed assortiment aan gouden munten, zilveren munten en zilverbaren. Voorbeelden daarvan zijn de gouden nugget (die ook wel bekend staat als de Kangaroo) en zilveren kilomunten als de zilveren Koala.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    Perth Mint krijgt keurmerk van de SGE

    Perth Mint krijgt keurmerk van de SGE

  • China wil meer zeggenschap over goudprijs

    China heeft verschillende buitenlandse banken en goudproducenten gevraagd deel te nemen aan een wereldwijde goud exchange in Shanghai, zo schrijft Reuters. China wil als grootste producent, afnemer én importeur van fysiek goud in de wereld meer zeggenschap krijgen over de prijsvorming van goud. Op dit moment ligt het zwaartepunt van de goudmarkt nog in het ‘Westen’, namelijk in Londen en New York.

    De Shanghai Gold Exchange (SGE) kreeg afgelopen week groen licht van de centrale bank voor de lancering van een wereldwijd handelsplatform voor goud. Dit handelsplatform ligt in een vrijhandelszone en is daardoor beter toegankelijk voor internationale markt. De timing kon haast niet beter, want vorige week kreeg Barclays nog een hoge boete voor het manipuleren van de goudprijs fixing en een week eerder werd bekend dat ook de zilver fixing eraan moet geloven.

    Shanghai Gold Exchange

    De SGE heeft verschillende bullion banks zoals HSBC, Standard Bank, Standard Chartered, Bank of Nova Scotia en de ANZ Bank gevraagd deel te nemen aan het nieuwe handelsplatform. De Shanghai Gold Exchange is is de grootste beurs voor fysiek goud, omdat alle importeurs en producenten in China dit platform gebruiken om goud te verhandelen, te importeren en te exporteren.

    Jian Shu, analist van de Industrial Bank, gaf een toelichting tegenover Reuters. De bank waar hij werkt is één van de twaalf banken die een vergunning heeft om goud te importeren in China. Hij zei het volgende over deze nieuwe ontwikkeling:

    “China wil meer zeggenschap hebben over de goudprijsEen internationale beurs is de eerste stap richting het verkrijgen van zeggenschap over de goudprijs. Als je buitenlandse spelers niet actief laat deelnemen in jouw markt, of als je binnenlandse spelers niet stimuleert deel te nemen in de internationale markt, dan is de grote vraag naar fysiek goud in China slechts een getal en geen machtspositie.”

    Chinese goudprijs

    Het nieuwe Chinese handelsplatform wordt in eerste instantie een spotmarkt voor fysiek goud en andere edelmetalen. In een later stadium zullen er ook derivaten gelanceerd worden, zo verklaarde een bron die rechtstreeks betrokken is bij de beurs tegenover Reuters. “We willen niet alleen buitenlandse banken, maar ook producenten en andere entiteiten aanmoedigen om deel te nemen”. China wil als grootste afnemer van diverse grondstoffen haar eigen benchmarks introduceren. De eerste stap is om de handel in goud en olie toegankelijk te maken voor buitenlandse handelaren. De vrijhandelszone van Shanghai zal de plaats zijn waar men voor het eerste Chinese oliefutures zal verhandelen.

    De SGE lanceert naar verwachting drie verschillende goudcontracten voor een gewicht van respectievelijk 100 gram goud, 1 kilogram en 12,5 kilogram. De specificaties voor de contracten van zilver, platina en palladium zijn ook besproken, maar daarvan zij de details nog niet bekendgemaakt. Naar verwachting is de nieuwe exchange voor edelmetalen in het vierde kwartaal van dit jaar operationeel.

    Op dit moment is de goud fixing in Londen de belangrijkste benchmark voor de spotprijs van goud, terwijl de Comex contracten die in New York verhandeld worden de benchmark zijn geworden voor de futuresmarkt van goud. Daar wil China verandering in brengen met de lancering van een eigen spotmarkt en futuresmarkt voor goud. Het afgelopen jaar werd er op de Comex op papier 147.083 ton goud verhandeld, tegenover 41.176 ton voor de SGE.

    China wil meer zeggenschap over de totstandkoming van de goudprijs

    China wil meer zeggenschap over de totstandkoming van de goudprijs (Afbeelding van Reuters)

  • Shanghai begint met goudhandel in Chinese yuan

    De Chinezen willen meer zeggenschap hebben over de goudprijs, de prijs die op dit moment voornamelijk in Londen en New York wordt bepaald. Tegelijkertijd wil de Chinese regering het gebruik van de yuan in financiële transacties aanmoedigen. Die twee wensen brengt de Shanghai Gold Exchange samen met de aankondiging van een nieuw handelsplatform, waar men goud kan verhandelen in de Chinese valuta.

    Dit handelsplatform zal gevestigd worden in de vrijhandelszone van Shanghai, een gebied van ruim 28 vierkante kilometer dat China wil gebruiken voor de hervorming van haar financiële sector. Binnen deze zone moet het binnenkort mogelijk zijn goud op spot te verhandelen, met afwikkeling in yuan renminbi. De Shanghai Gold Exchange verwacht dat het nieuwe handelsplatform binnen zes maanden operationeel is.

    Volgens een handelaar uit Shanghai valt of staat de in yuan uitgedrukte goudmarkt bij de beschikbaarheid van een platform waar men buitenlandse valuta kan inwisselen voor yuan. “Op dit moment lijkt het erop dat dat alleen de banken die al in deze zone gevestigd zijn kunnen deelnemen”, zo verklaart de handelaar tegenover de Wall Street Journal.

    China moedigt goudhandel in yuan aan

    De introductie van een yuan-gebaseerde spotmarkt voor goud maakt de goudmarkt toegankelijker voor handelaren die de Chinese yuan willen gebruiken. Deze nieuwe goudcontracten helpen ook mee om de import van goud in China te versoepelen. “De nieuwe offshore handel in goud contracten is zeker een goede ontwikkeling voor de langere termijn”, zo verklaart analist Jiang Shu van de Industrial Bank. “Door het aantal deelnemers in de Chinese goudmarkt en het totale handelsvolume uit te breiden krijgt de Chinese goudprijs meer tractie in de wereldwijde goudmarkt.”

    Ook voor andere grondstoffen willen de Chinezen hun eigen valuta vaker toepassen. Zo heeft de Bohai Commodity Exchange plannen om nieuwe ijzererts contracten in Chinese yuan aan te bieden. De Shanghai Futures Exchange heeft op haar beurt laten weten dat een futures voor olie in Chinese yuan in de pijplijn zitten.

    Verbeterde prijsvorming

    “Prijsvorming begint met volledige toegang tot de markt en ik denk dat China dit op de juiste manier aanpakt door te beginnen met ruwe olie en daarna met goudcontracten van de Shanghai Gold Exchange”, zo verklaarde Jim Lambert van broker Intl FC Stone tegenover de Wall Street Journal.

    De Shanghai Futures Exchange verruimde vorig jaar al de tijden waarop er in goud gehandeld kan worden, met als doel ‘betere aansluiting te vinden met de internationale goudprijs’ en de handel beschikbaar te maken voor handelaren elders in de wereld die op andere uren actief zijn. In mei 2011 introduceerde de Chinese centrale bank een interbancaire goudmarkt die als doel had de goudhandel tussen banken te bevorderen.

    Shanghai Gold Exchange opent binnenkort spot goudhandel in Chinese yuan

    Shanghai Gold Exchange opent binnenkort spot goudhandel in Chinese yuan

  • China stelt goudmarkt open voor buitenlandse banken

    China stelt goudmarkt open voor buitenlandse banken

    China heeft voor het eerst licenties om goud te mogen importeren verstrekt aan buitenlandse banken, zo schrijft Reuters. Het is de volgende stap die China zet om haar grote fysieke goudmarkt open te stellen voor de rest van de wereld. Door meer banken toestemming te geven goud te importeren kan de beschikbaarheid van het edelmetaal binnen China beter worden, waardoor de premies weer in lijn komen te liggen met die in veel andere Aziatische landen. Momenteel betalen Chinezen $15 premie op iedere troy ounce fysiek goud, terwijl dat minder dan $2 is in zowel Singapore als Hong Kong.

    Shanghai Gold Exchange

    De twee banken die een vergunning hebben gekregen om goud te importeren via de Shanghai Gold Exchange zijn HSBC en ANZ (Australia and New Zealand Banking Group). Eind vorig jaar werden deze twee banken daar volgens bronnen van Reuters al van op de hoogte gesteld. Andere bronnen weten te melden dat er ook een nieuwe Chinese bank bij is gekomen die goud mag importeren via de Shanghai Gold Exchange, namelijk de China Everbright Bank. Dit zou de tiende Chinese bank zijn die toegang krijgt tot het belangrijkste Chinese importkanaal voor fysiek goud.

    Begin 2013 zorgde een grote daling van de goudkoers voor tijdelijke schaarste op de Chinese goudmarkt. De vraag naar goud overtrof op dat moment de importcapaciteit van de Shanghai Gold Exchange, met als gevolg dat de premies opliepen tot $30 per troy ounce. Door meer banken een vergunning te geven zal dat probleem zich in de toekomst naar verwachting minder snel voordoen.

    In de eerste elf maanden van 2013 importeerde China 1.060 ton goud vanuit Hong Kong, veel meer dan het jaar daarvoor. Of de import van goud door het toetreden van de hierboven genoemde banken verder zal toenemen, dat is nog niet op voorhand te zeggen. Uiteindelijk blijft de vraag naar goud vanuit de markt de meest bepalende factor. Die vraag was in 2013 uitzonderlijk groot, ondanks of juist dankzij de daling van de goudkoers.

    China stelt goudmarkt open

    "China vergroot haar transparantie. Ik denk dat er in de toekomst meer buitenlandse banken toegang zullen krijgen tot de Chinese goudmarkt", zo verklaart Cameron Alexander van de Aziatische afdeling van Thomson Reuters GFMS. Begin 2013 werd er al toestemming gegeven voor het eerste Chinese goud-ETF en in september sprak de Chinese centrale bank in een beleidsdocument al over het uitdelen van nieuwe licenties voor de handel in goud. ANZ en HSBC waren overigens ook de eerste buitenlandse banken die in 2011 toestemming kregen goud futures te verhandelen op de Shanghai Futures Exchange. De Chinese goudmarkt blijft zich verder ontwikkelen. Zo is de Shanghai Gold Exchange van plan goud futures aan te bieden in de vrijhandelszone van Shanghai, op een platform dat ook toegankelijk zal zijn voor buitenlands kapitaal.

    China stelt haar goudmarkt steeds meer open voor het buitenland

    China stelt haar goudmarkt steeds meer open voor het buitenland

  • Shanghai Gold Exchange zet goudmarkt op de kop

    De hoeveelheid goud die dagelijks verhandeld wordt in Hong Kong is nog steeds niet te vergelijken met het handelsvolume in New York en Londen. Toch speelt de Shanghai Gold Exchange (SGE) een steeds grotere rol in de goudmarkt, zoals onderstaande grafieken laten zien. The Real Asset Company levert daar met een aantal grafieken het bewijs van.

    De goudprijs komt vandaag de dag tot stand op de Comex, een handelsplatform waar men voortdurend claims op goud uitwisselt. Het is de waarde van deze papieren claimbewijzen die bepaalt voor welk bedrag gouden munten en baren verhandeld worden. Op zich is dat niet zo vreemd, ware het niet dat hooguit een paar procent van al het aangeboden goud op de Comex daadwerkelijk uitgeleverd wordt. De rest van de aflopende contracten wordt doorgerold of in geld uitgekeerd (cash settlement). Dat komt omdat er ook aan de vraagzijde van de markt veel spelers actief zijn die leverage gebruiken of geen belangstelling hebben voor fysieke uitlevering van goud.

    Shanghai Gold Exchange

    De Chinezen doen dat heel anders, want op de Shanghai Gold Exchange is het wel gebruikelijk om fysiek goud op te vragen. Sinds 2009 wordt  minstens één op de vier contracten omgezet in fysieke uitlevering van goud. In bepaalde periodes was dat zelfs 40 tot 45 procent! Onderstaande grafieken laten zien dat zowel het percentage fysieke uitlevering als het totaalvolume van fysiek goud in een stijgende trend zit. De laatste twee grafieken tonen aan dat Chinezen vooral in 2013 heel veel goud kochten. Dat is in overeenstemming met onze eerdere berichtgeving op Marketupdate.

    @KoosJansen

    Onderstaande grafieken zijn afkomstig van The Real Asset Company, maar ook deze site heeft Koos Jansen geraadpleegd voor uitleg bij de cijfers. Dezelfde Koos Jansen stuurde ons in juni ook al een grafiek met data van de Shanghai Gold Exchange. Hij is ook actief op twitter.

    Goudhandel aan de SGE is marginaal vergeleken met Londen en de Comex… (Bron: The Real Asset Co)

    … maar er wordt naar verhouding veel meer fysiek goud uitgeleverd! (Bron: The Real Asset Co)

    Wekelijkse handelsvolume op de SGE voor drie soorten goudcontracten (Bron: The Real Asset Co)

    Wekelijks uitgeleverd gewicht aan goud in stijgende trend (Bron: The Real Asset Co)

  • Vraag naar goud in Shanghai benadert wereldwijde mijnproductie!

    Onderstaande grafiek is samengesteld door @KoosJansen en is gebaseerd op data van de Shanghai Gold Exchange. De grafiek laat zien dat er een stijgende lijn zit in de vraag naar fysiek goud. De prijsdaling van goud lijkt de vraag naar fysiek metaal alleen maar aan te wakkeren, zo blijkt ook uit deze cijfers. De ‘spike’ in april correspondeerde met de grootste prijsdaling van goud in ruim dertig jaar tijd. In de weken die volgden bleef de vraag naar fysiek metaal groot, gezien de volumes die uitgeleverd werden aan de Shanghai Gold Exchange.

    Onderstaande grafiek spreekt boekdelen over de dynamiek van de goudmarkt. De goudprijs wordt vastgesteld op de Comex, waar vrijwel uitsluitend papieren claimbewijzen op fysiek goud verhandeld worden. Deze prijs kan sterk fluctueren op basis van de vraag naar en het aanbod van papieren claims op goud. Ondertussen vindt de meeste handel in fysiek goud elders plaats, namelijk in Azie. Data van de World Gold Council laat zien dat India en China samen goed zijn voor bijna de helft van de wereldwijde vraag naar goud.

    Fysieke uitlevering van goud op de Shanghai Gold Exchange blijft toenemen, klik voor grotere afbeelding (Bron: @KoosJansen)

    India en China blijven kopen

    Terwijl de prijs van goud op de Comex daalt neemt de vraag naar fysiek edelmetaal in de Aziatische markt alleen maar verder toe. De afgelopen maand publiceerden we de volgende artikelen op Marketupdate:

    Onderstaande grafiek van het uitgeleverde volume laat zien dat de druk op de goudmarkt steeds groter wordt. Dit jaar waren er al een aantal momenten waarop de vraag naar goud het wereldwijde aanbod van goudmijnen oversteeg. Vorige week berichtte Reuters dat de premies op goudbaren in Singapore en Hong Kong stijgen, omdat de vraag naar goud het aanbod overstijgt.

    Meer fysieke uitlevering

    Toen @KoosJansen de gegevens van de Shanghai Gold Exchange op een rij zette kwam hij tot een opvallende conclusie. Van alle verhandelde contracten werd ieder jaar een groter percentage fysiek uitgeleverd. Was dat in 2008 nog maar 24,3% van het totaal, in 2013 was dat al toegenomen tot 43,5%. Dat is een enorm verschil met de Comex, waar slechts een fractie van de contracten leidt tot fysieke uitlevering. De afgelopen jaren zag deze ontwikkeling er als volgt uit: